👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.12K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
گردن‌آویز پلوتو با قلب زیبایش- بهترین هدیه برای روز والنتاین @onestar_in_sevenskies
پلوتو شاید کوچک‌تر از آن باشد که یک سیاره نامیده شود، ولی در عوض بزرگ‌ترین قلب را در سامانه‌ی خورشیدی دارد!
پس این گردن‌آویز شیشه‌ای می‌تواند یک هدیه‌ی مناسب برای عاشقان پلوتو و فضادوستان خوش‌سلیقه باشد.

گردن‌آویز پلوتو در تارنمای آمازون با بهای ۳۰ دلار به فروش گذاشته شده. برای خرید می‌توانید به اینجا بروید (نگران نباشید! این لینک کوتاه‌شده‌ی لینک تارنمای معتبر آمازون است و آلوده نیست):
https://goo.gl/0pOEUh
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«لباس پرنقش و نگار یک غول»
—----------------------------
https://goo.gl/XxsJKN
جونو چهارمین گذر از کنار غول گازی مشتری را هم کامل کرد.

این فضاپیمای روباتیک که در سال ۲۰۱۱ راهی فضا شده و همین ژوییه‌ی گذشته به سیاره‌ی مشتری رسیده بود، ۱۱ روز پیش تازه‌ترین دور مدار بیضی‌اش به گرد این بزرگ‌ترین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی را به پایان برد.

در این تصویر که دستاورد همین گذر است، نمای تازه و باکیفیتی از نیمکره‌ی جنوبی مشتری می‌بینیم که سامانه‌ی پیچ در پیچ ابرهایش آن را به پرده‌‌ای سحرانگیز و پرنقش و نگار مانند کرده.

در پایین تصویر مرز روز-شب (سایه‌مرز) به طور افقی دیده می‌شود؛ این یعنی که خورشید دارد از بالا، سمت راست بر مشتری می‌تابد. در انتهای سمت راست هم بیضی بزرگ BA به رنگ نارنجی خودنمایی می‌کند.

دلیل این همه جزییات و رنگ‌ها در چرخه‌های ابری #مشتری هنوز ناشناخته است. جونو که برای ماموریتی شش ساله برنامه‌ریزی شده، این غول گازی را به روش‌هایی نو بررسی خواهد کرد، از جمله می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که آیا پادشاه سیاره‌ها زیر ابرهای چگالش، قلبی از سنگ دارد یا نه.

#فضاپیمای_جونو #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Jupiter.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«برادر بزرگ دنباله‌دار هالی که در چنگ یک کوتوله سفید از هم پاشیده »
—-------------------------------------------------------------
https://goo.gl/37YGjD
یک گروه بین‌المللی از دانشمندان با بهره از تلسکوپ فضایی هابل برای نخستین بار جرم بزرگ دنباله‌دار-مانندی را دیده‌اند که از هم پاشیده و دارد در جو یک کوتوله‌ی سفید پخش می‌شود. این جرم فروپاشیده دارای همنهش شیمیایی همانند دنباله‌دار هالی است ولی جرمش به ۱۰۰ هزار برابر این همتای پرآوازه‌اش می‌رسد.

این کوتوله‌ی سفید که WD 1425+540 نام دارد، ۱۷۰ سال نوری از زمین دورتر است و در صورت فلکی گاوران دیده می‌شود [۱]. اخترشناسان به هنگام رصد آن با بهره از تلسکوپ اِسا/ناسای هابل و رصدخانه‌ی دبلیو.ام. کک شواهدی را یافتند که نشان می‌داد جرمی مانند یک #دنباله‌دار بزرگ دارد به سوی این ستاره کشیده می‌شود و در اثر نیروی گرانش شدید ستاره، دچار گسست کشندی شده است.

اخترشناسان همنهش شیمیایی این جرم را همانند دنباله‌دار پرآوازه‌ی هالی در سامانه‌ی خورشیدی خودمان تعیین کردند، ولی با جرمی ۱۰۰ هزار بار بیشتر و با محتوای آب دو برابر. بررسی طیفی نشان داد که این جرم فروپاشیده سرشار از عنصرهای مورد نیاز #زندگی، مانند کربن، اکسیژن، گوگرد و حتی نیتروژن است [۲].

این نخستین آشکارسازی نیتروژن در پسماندهاییست که بر روی یک #کوتوله‌_سفید فرو می‌ریزد. نویسنده‌ی اصلی پژوهش، سی‌یی زو از رصدخانه‌ی جنوبی اروپا از آلمان اهمیت این یافته را توضیح می‌دهد: «نیتروژن یک عنصر بسیار مهم برای زندگی از گونه‌ای که می‌شناسیم است. این جرمِ فروپاشیده نیتروژن بسیار فراوانی دارد، بیشتر از هر جرمی که تاکنون در سامانه‌ی خورشیدی دیده‌ایم.»

تاکنون بیش از یک دوجین کوتوله‌ی سفید که جَوِشان آلوده به پسماندهای اجرام سنگی سیارک-مانند است یافته شده، ولی این نخستین بارست که می‌بینیم جو یک کوتوله‌ی سفید آلوده به مواد یخی دنباله‌دار-مانند شده است. این یافته‌ها گواهی بر وجود کمربندی از اجرام دنباله‌دار-مانند، همسان با کمربند کویپر خودمان به گرد این کوتوله‌ی سفید است. به نظر می‌رسد این اجرام یخی از روند فرگشت ستاره در درازنای زندگی‌اش -یعنی دگرگونی آن از یک ستاره‌ی رشته‌ی اصلی (مانند خورشید) به یک غول سرخ، و رُمبش پایانی و تبدیل آن به یک کوتوله‌ی سفید چگال- جان به در برده‌اند.

گروهی که این کشف را انجام دادند همچنین این را هم بررسی کردند که این جرم بزرگ چگونه از مدار دوردست آغازین خود وارد مسیر برخورد با ستاره‌ی مادری‌اش شده [۳]. تغییر مدار می‌توانسته در اثر آشفتگی گرانشی سیاره‌های تاکنون ناشناخته‌ای باشد که آنها هم از مرگ این ستاره جان به در برده و به گونه‌ای، کمربند دنباله‌دارها را به هم ریخته‌اند. توضیح دیگر اینست که شاید ستاره‌ی همدمِ این کوتوله‌ی سفید کمربند آن را به ریخته و باعث شده مسیر اجرامش به سوی کوتوله‌ی سفید تغییر کند. و یا شاید هم آمیزه‌ای از هر دو عامل در تغییر مدار این دنباله‌دار نقش داشته‌اند.

کمربند کویپر در سامانه‌ی خورشیدی که از مدار نپتون به بیرون گسترده شده، جایگاه شمار فراوانی از سیاره‌های کوتوله، دنباله‌دارها، و اجرام کوچک دیگریست که از پیدایش سامانه‌ی خورشیدی به جا مانده‌اند. اکنون این یافته‌های تازه نشان می‌دهند که اجرام یخی در سامانه‌های سیاره‌ای دیگر هم وجود دارد، و از تاریخ و فرگشت ستاره جان به در برده‌اند.

—------------------------------------------------
یادداشت‌ها:
۱] این کوتوله‌ی سفید که در سال ۱۹۷۴ یافته شده بود عضو یک سامانه‌ی دوتایی گسترده است که فاصله‌اش از ستاره‌ی همدم ۲۰۰۰ برابر فاصله‌ی زمین و خورشید (یکای اخترشناسی) است.

۲] سنجش کربن، نیتروژن، اکسیژن، سیلیسیم، گوگرد، آهن و نیکل و هیدروژن به کمک طیف نگار ریشه های کیهانی (COS) که روی تلسکوپ هابل نصب شده انجام شد. رصدخانه‌ی دبلیو.ام. کک هم کلسیم، منیزیم، و هیدروژن را شناسایی کرد.

۳] به گفته‌ی پژوهشگران، این جرم در آغاز حدود ۳۰۰ یکای اخترشناسی (۳۰۰ برابر فاصله‌ی زمین تا خورشید) از کوتوله‌ی سفید فاصله داشته. این هفت برابر دورتر از اجرام کمربند کویپر در سامانه‌ی خورشیدی است.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/comet.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«گل سرخ با قلبی پرستاره»
—---------------------------
https://goo.gl/zgCZ3J

آیا سحابی گل سرخ هر نام دیگری که داشت، باز هم این چنین خوشبو و زیبا "به نظر می‌رسید"؟ (اشاره به جمله‌ی معروف شکسپیر: A rose by any other name would smell as sweet - م)

این #سحابی_گسیلشی در "فهرست عمومی نوین" (New General Catalog یا NGC)، با عنوان ان‌جی‌سی ۲۲۳۷ ثبت شده ولی به نظر نمی‌رسد این چیزی از ظاهر گل-مانندش کاسته باشد.

درون #سحابی_گل_سرخ (یا روزت)، یک خوشه‌ی باز از ستارگان جوان و پرنور جای دارد که به نام ان‌جی‌سی ۲۲۴۴ شناخته می‌شود. این ستارگان در حدود چهار میلیون سال پیش، از مواد همین سحابی ساخته شده و بادهای ستاره‌ای‌شان دارد با پس زدن مواد سحابی، حفره‌ای در دل آن می‌سازند که با لایه‌ای از غبار و گاز داغ در بر گرفته شده شده.

پرتوی فرابنفشی که از ستارگان داغ خوشه می‌تابد سحابی را برافروخته و روشن کرده است.
سحابی گل سرخ نزدیک به ۱۰۰ سال نوری گستردگی دارد، فاصله‌اش از حدود ۵۰۰۰ سال نوریست و با یک تلسکوپ کوچک می‌توان آن را در محدوده‌ی #صورت_فلکی_تکشاخ مشاهده کرد.

#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/RosetteNebula.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«ابر قیفی»
—-------------
https://goo.gl/9TyEUw
معمولا واکنش عاقلانه به چنین پدیده‌ای، "فرار از صحنه" است! ولی یک عکاس برزیلی به نام هلیو ویتال در روز ۷ فوریه با دیدن این پدیده در آسمان ریودوژانیرو، راه دیگری را برگزید: کلیک!

ویتال می‌گوید: «این ابر حدود نیم ساعت پیش از غروب پدیدار شد، و بخشی از یک یاخته‌ی توفان تندری بود که داشت از راه می‌رسید و خبر از ورود یک سامانه‌ی آب و هوایی تازه و بارش باران در چند ساعت دیگر می‌داد.»

هواشناسان این گونه ابرها را "ابر قیفی" یا شیپوری می‌نامند. ابرهای قیفی توده‌ی چرخانی از هوای نمناک هستند که می‌توانند از یک ابر توفانی فعال به پایین آویزان شوند. اگر این قیف به زمین برسد نام دیگری پیدا می‌کند: "پیچند" (تورنادو).

ویتال می‌گوید: «خوشبختانه این قیف با وجود نمای ترسناکش به زمین نرسید و هیچ ویرانی‌ای به بار نیاورد.» به هر حال گویا "کلیک" گزینه‌ی درستی بود!

#هواشناسی

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/funnelcloud.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کشف ستاره‌ای که قلبش برای سیاره‌اش می‌تپد!»
—-------------------------------------------
https://goo.gl/4NcSmQ
* پژوهشگران یک سیاره‌ی غول گازی را یافته‌اند که رابطه‌ای بسیار ویژه با ستاره‌ی میزبانش دارد.

این #سیاره‌_فراخورشیدی (فراسیاره‌ی) غول‌پیکر که هت-پی-۲بی (HAT-P-2b) نام دارد، هر زمان که به ستاره‌اش نزدیک می‌شود، آن را به تپش‌هایی مانند ضربان قلب وامی‌دارد. این پژوهش تازه بر پایه‌ی داده‌های #تلسکوپ_فضایی_ اسپیتزر ناسا انجام گرفته.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، ژولین دووی، دانشجوی پسادکترای ام‌آی‌تی می‌گوید: «درست همزمان با روز دلدادگان (والنتاین)، ما هم نخستین نمونه از یک سیاره را یافتیم که به نظر می‌رسد باعث رفتاری مانند #تپش قلب در ستاره‌ی میزبانش می‌شود.»

هت-پی-۲بی و ستاره‌ی میزبانش (هت-پی-۲) با فاصله‌ی حدود ۳۷۰ سال نوری از زمین، در #صورت_فلکی_زانوزده (هرکول) فاصله دارند. این سیاره که در سال ۲۰۰۷ یافته شد، حدود هشت برابر پرجرم‌تر از مشتری است.

مسیر هت-پی-۲بی بسیار بیضی‌تر از مدارهای هشت سیاره‌ی شناخته شده‌ی سامانه‌ی خورشیدی است، از همین رو هر ۵.۶ سالِ زمینی یک بار به ستاره‌اش بسیار نزدیک می‌شود. دانشمندان دریافته‌اند که این سیاره به هنگام هر یک از این نزدیک شدن‌ها، با گرانش نیرومندی که بر ستاره‌اش وارد می‌کند [بوسه‌ای از نوع کیهانی!] باعث می‌شود پوسته‌ی بیرونی آن به نوسان بیفتد و هر ۹۰ دقیقه یک بار بتپد.

چنین برهم‌کنش‌هایی در گذشته در ستارگان دوتاییِ تپش-قلبی (heartbeat stars) دیده شده بود. ولی به گفته‌ی پژوهشگران، این نخستین بارست که می‌بینیم یک سیاره در این پدیده نقش دارد. گزارش این پژوهش دیروز (۱۴ فوریه) در آستروفیزیکال جورنال لترز منتشر شد.

دیگر نویسنده‌ی پژوهش، هدر کنوتسون، استادیار علوم زمین‌شناسی و سیاره‌ای در کلتک می‌گوید: «جالب است که این سیاره‌ با وجود کوچک بودن نسبت به ستاره‌اش، چنان بر کل پیکره‌ی آن اثر می‌گذارد که ما می‌توانیم از راه دور آن را ببینیم.»

پژوهشگران می‌گوید هت-پی-۲بی حدود ۱۰۰ برابر کم‌جرم‌تر از ستاره‌اش است. برای مقایسه، خورشید حدود ۱۰۰۰ برابر مشتری جرم دارد.

پژوهشگران این تپش‌ها را با بررسی ۳۵۰ ساعت از داده‌ها و تصاویر تلسکوپ اسپیتزر که میان ژوییه‌ی ۲۰۱۱ و نوامبر ۲۰۱۵ گرد آورده بود مشاهده کردند. این یافته‌ای غافلگیرکننده بود.

نیکول لویس، اخترشناس بنباد علمی تلسکوپ فضایی در بالتیمور و یکی دیگر از نویسندگان پژوهش می‌گوید: «ما این رصدها را با هدف بررسی دقیق گردش جَوی سیاره انجام داده بودیم. کشف این نوسان‌ها نامنتظره بود ولی بر آگاهی ما از دگرگونی‌های این سامانه افزود.»

به گفته‌ی پژوهشگران، این اثر تپش-قلب جزیی است؛ نوسان‌های ستاره ظریف‌ترین تغییرات نوری هستند که تلسکوپ اسپیتزر تاکنون از هر گونه چشمه‌ای دریافت کرده. ولی مدل‌سازی‌ها نشان می‌دهند که بسامد این تپش‌ها باید از چیزی که داده‌های اسپیتزر نشان داده کمتر باشد، که این هم رازی دیگر برای پژوهشگران است.

دویت می‌گوید: «مشاهدات ما نشان می‌دهند که شناختمان از برهم‌کنش‌های سیاره-‌ستاره‌ای ناقص است. چیزهای بیشتری هست که باید با بررسی ستارگان در سامانه‌هایی مانند این، و گوش دادن به داستان‌هایی که با "تپش قلب" خود به ما می‌گویند بیاموزیم.»

این هم یک داستان دیگر در این زمینه: * داستان یک "عشق" در ابعاد کوانتومی (https://goo.gl/1lzSDY)

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/CosmicLove.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«حلقه F کیوان از نزدیک»
—------------------------—
https://goo.gl/C2Yp6F
اگر حلقه‌ی F سیاره‌ی #کیوان (زحل) را از نزدیک ببینیم، چندین رشته‌ی گرد و خاکی را در آن شناسایی خواهیم کرد. در این عکس #فضاپیمای_کاسینی ناسا سه رشته‌ی روشن، و یک رشته‌ی چهارم بسیار محو در سمت راست را می‌توانیم ببینیم.

رشته‌ی مرکزی (روشن‌تر از همه) هسته‌ی #حلقه‌_F است. رشته‌های دیگر رشته‌های مستقلی نیستند، بلکه در حقیقت بخش‌هایی از مارپیچ‌های بلندی از موادند که به گرد کیوان تابیده شده. مواد درون این مارپیچ‌ها هم به احتمال بسیار موادی هستند که در اثر برهم‌کنش حلقه‌ی F با یک ماه کوچک، از هسته‌ی این حلقه بیرون زده‌اند.

دیدگاه این تصویر رو به سمت تاریک حلقه‌ها و حدود ۳۸ درجه بالای صفحه‌ی آنهاست. عکس در نور دیدنی (مریی) و با دوربین زاویه-باریک کاسینی در روز ۱۸ دسامبر ۲۰۱۶ گرفته شده.

در زمان گرفته شدن عکس، فاصله‌ی فضاپیما از کیوان ۱۹۷۰۰۰ کیلومتر، و زاویه‌ی خورشید-حلقه-فضاپیما (زاویه‌ی گام) هم ۴۷ درجه بود. هر پیکسل تصویر هم‌ارز ۱.۲ کیلومتر است.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Fring.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«جدول زمانی تازه برای شکل‌گیری منظومه خورشیدی»
—-------------------------------------------------

* اخترشناسان یک جدول زمانی تازه برای سامانه‌ی خورشیدی پدید آورده‌اند که می‌تواند برای تعیین تاریخ تولد غول‌های گازی مشتری و کیوان به ما کمک کند.

حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش، ابر چرخانی از گاز هیدروژن و غبار به نام "سحابی خورشیدی" در خود فرورُمبید و آغازگر پیدایش خورشید شد. سپس مواد باقیمانده از این رویداد بزرگ گرد هم آمدند و در فرآیندی به نام برافزایش هسته‌* سیاره‌ها را ساختند.

بر پایه‌ی یک پژوهش تازه، مشتری و کیوان به احتمال بسیار در ۴ میلیون سالِ نخستِ پیدایش #سامانه‌_خورشیدی پدید آمدند. بنجامین وایس، استاد علوم سیاره‌ای در ام‌آی‌تی و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «این یافته تایید دیگری برای نظریه‌ی #برافزایش_هسته‌ است.»

یکی از راه‌ها برای آگاهی از آن دوران، بررسی شهاب‌سنگ‌هاییست که آن زمان ساخته شدند. هنگامی که یک سنگ مغناطیسی داغ در یک #میدان_مغناطیسی قرار می‌گیرد، الکترون‌های درون آن سنگ مانند قطب‌نماهایی کوچک هم‌تراز می‌شوند. با سرد شدن سنگ، جهت‌گیری الکترون‌هایش در آن حفظ می‌شود.

وایس و نویسنده‌ی اصلی پژوهش، هائوپی وانگ دانشجوی پسادکترای ام‌آی‌تی، جهت‌گیری‌های مغناطیسی در چهار #شهاب‌سنگ به نام انگریت را بررسی کردند. این شهاب‌سنگ‌ها که امروزه کمیابند، در زمان‌های گوناگون بر زمین افتاده بوده و در برزیل، آرژانتین، جنوبگان، و صحرای بزرگ آفریقا یافته شده‌اند. این گونه از سنگ‌های آسمانی مانند یک نشانگر خوب برای شناخت محیط کیهانی در زمان پیدایش سامانه‌ی خورشیدی رفتار می‌کنند.

وایس می‌گوید #سحابی_خورشیدی در زمان خودش یک میدان مغناطیسی چشمگیر و اساسی پدید آورد که به نوبه‌ی خود در شهاب‌سنگ‌هایی که آن زمان ساخته شدند ثبت شده. با این حال به گفته‌ی وی، گرچه این چهار انگریت در ۳.۸ میلیون سال پس از پیدایش سامانه‌ی خورشیدی پدید آمدند، ولی پژوهشگران تنها اندکی یا شاید بشود گفت هیچ مغناطیدگی باقی‌مانده‌ای در کهن‌ترین آنها نیافته‌اند. نبودِ مغناطش (مغناطیدگی) نشان می‌دهد که گازها و پسماندهای سحابی خورشیدی تا آن زمان دیگر پخش و پراکنده شده بوده‌اند؛ و بنابراین ساختار بزرگ-مقیاس سامانه‌ی خورشیدی، از جمله مشتری و کیوان می‌بایست تا آن هنگام بنیان گذاشته باشند.

وایس به اسپیس دات کام گفت: «سامانه‌های ستاره‌ای از رمبش و چگالش یک سحابی گازی پدید می‌آیند. ما برآورد درست و دقیقی از دوره‌ی زندگی سحابی باستانی خورشیدی و میدان مغناطیسی آن انجام داده‌ایم. ما دریافته‌ایم که سحابی خورشیدی و میدان مغناطیسی آن ۳.۸ میلیون سال پس از پیدایش سامانه‌ی خورشیدی پخش و پراکنده شده بوده‌اند.»

به گفته‌ی این پژوهشگران، یافته‌های آنها برآورد دقیق‌تری از طول عمر سحابی خورشیدی انجام می‌دهد و بنابراین به دانشمندان در تعیین زمان و چگونگی شکل‌گیری دیگر سیاره‌ها در سامانه‌ی خورشیدی کمک می‌کند. این پژوهش در شماره‌ی ۹ فوریه‌ی نشریه‌ی ساینس منتشر شده.

وانگ در بیانیه‌ای از سوی ام‌آی‌تی گفت: «از آنجایی که طول عمر سحابی خورشیدی تاثیری کلیدی بر جایگاه پایانی کیوان و مشتری داشته، پس در پیدایش زمین در زمان‌های بعد، و همچنین بر پیدایش دیگر سیاره‌های سنگی نیز اثر گذاشته.»

این پژوهشگران می‌خواهند دیگر نمونه‌های سیارکی باستانی که توسط فضاپیماهای هایابوسا-۲ و اوسیریس-رکس ناسا گردآوری و در اوایل دهه‌ی ۲۰۲۰ به زمین آورده خواهد شد را نیز بررسی کنند.

وایس به اسپیس دات کام گفت: «برنامه‌ی من سنجش مواد که در این دو ماموریت به زمین آورده خواهد شد است؛ این مواد احتمالا پیشینه‌هایی از سحابی خورشیدی در زمان‌ها و جاهایی را در خود دارند که با آنچه تاکنون در شهاب‌سنگ‌ها دیده‌ایم تفاوت دارد.»
—------------------------------------------
یادداشت:
* دو نظریه برای شکل‌گیری #کیوان و #مشتری وجود دارد: ۱) برافزایش هسته که یک فرآیند دو-مرحله‌ای است و در آن، تکه‌های سنگ با چسبیدن به یکدیگر یک هسته‌ی سنگی برای این دو سیاره ساختند و سپس با برافزایش انبوه گاز، آنها را تبدیل به غول گازی کردند. ۲) نظریه‌ی دیگر که به نام رُمبش گرانشی نامیده می‌شود می‌گوید این غول‌های گازی همزمان با خورشید و به روشی همانند خورشید پدید آمدند.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SolarNebula.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«لاله سرخ با قلبی سپید»
—------------------------—
https://goo.gl/rwk4xH
این نمای تلسکوپی یک منطقه‌ی درخشان گسیلشی (نشری) را در بر گرفته که در راستای صفحه‌ی کهکشان راه شیری و در محدوده‌ی صورت فلکی سرشار از سحابیِ ماکیان (قو، دجاجه) جای دارد.

نام رایج این ابرهای برافروخته‌ و سرخ‌فام گاز و غبارِ میان ستاره‌ای سحابی گل لاله است ولی در کاتالوگ سال ۱۹۵۹ که توسط ستاره‌شناس، استوارت شارپلس گردآوری شد نیز به نام Sh2-101 (اس اچ۲-۱۰۱) ثبت شده است. این سحابی زیبا و پیچیده با فاصله‌ی حدود ۸۰۰۰ سال نوری از زمین و داشتن ۷۰ سال نوری پهنا، در مرکز این تصویر همنهاده شکفته شده و به گونه‌ای روشن، تنها ابر کیهانی نیست که چهره‌ی یک گل را به یاد ما می‌آورد.

پرتوهای فرابنفشی که از ستارگان جوان و داغ انجمن OB3 در لبه‌ی ماکیان، از جمله یک ستاره‌ی جوان و پرانرژی #رده‌_O به نام HDE 227018 می‌تابد، اتم‌ها را یونیده و به برافروختگی و تابش #سحابی_گل_لاله انجامیده است. HDE 227018 همان ستاره‌ی روشنی است که نزدیک مرکز این لاله‌ی کیهانی به چشم می‌خورد.

ریز-اختروش #ماکیان_ایکس۱ که در سراسر طیف الکترومغناطیسی پرتو می‌افشاند به همراه جبهه‌ی شوک خمیده‌ای که از فواره‌های نیرومندش پدید آورده هم در بالا و سمت راست گلبرگ‌های لاله جای دارند.

#صورت_فلکی_ماکیان #سحابی_گسیلشی
#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TulipNebula.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کهکشانِ حلقه بر کمر»
—------------------—
https://goo.gl/yyXYQj
در این عکس ان‌جی‌سی ۶۶۰ را می‌بینیم، کهکشانی که با فاصله‌ی بیش از ۴۰ میلیون سال نوری از زمین، در مرزهای #صورت_فلکی_ماهی شناور است و به دلیل نمای شگفت‌آور و عجیبش به عنوان یک کهکشان حلقوی قطبی شناخته می‌شود.

حلقوی قطبی‌ها گونه‌ای کمیاب از کهکشان‌ها هستند. در این کهکشان‌ها انبوه چشمگیری ستاره، گاز، و غبار وجود دارد که همگی در حلقه‌هایی بسیار کج نسبت به صفحه‌ی کهکشان (تقریبا عمود بر آن) در چرخش‌اند.

این پیکربندی شگفت‌انگیز می‌تواند زمانی پدید آید که یک کهکشان دیگر از فاصله‌ی نزدیک یک کهکشان قرص‌گون (disk galaxy) معمولی بگذرد یا برخوردی نزدیک با آن داشته باشد. در این حال ممکن است کهکشان معمولی مواد را از کهکشان دوم بگیرد و این مواد هم سرانجام به شکل حلقه‌ای چرخان به گرد آن در آیند. [تصویر پویا (gif) در مطلب بعدی را ببینید].

برهم‌کنش‌های خشن گرانشی به پیدایش هزاران منطقه‌ی صورتی رنگ ستاره‌زایی انجامیده که در جای جای حلقه‌ی ان‌جی‌سی ۶۶۰ به چشم می‌خورند.

این حلقه‌ی قطبی می‌تواند برای بررسی شکل و ساختار هاله‌ی نادیدنی کهکشان که از #ماده‌_تاریک تشکیل شده نیز به کار رود به این گونه که تاثیر گرانشی ماده‌ی تاریک بر چرخش حلقه و قرص کهکشان را می‌سنجند و از این راه به شکل و شیوه‌ی پراکندگی فضایی ماده‌ی تاریک پی می‌برند.

هر چه میزان ماده‌ی تاریک بیشتر باشد، سرعت چرخش کهکشان و حلقه بیشتر خواهد بود. اگر شکل ماده‌ی تاریک کروی باشد، سرعت چرخش قرص کهکشان میزبان با سرعت چرخش حلقه برابر می‌شود. اگر ماده‌ی تاریک در صفحه‌ی کهکشان، یکدست پخش شده باشد، سرعت چرخش قرص میزبان بیشتر از حلقه خواهد بود و اگر در صفحه‌ی حلقه باشد، سرعت چرخش حلقه بیشتر از قرص میزبان می‌شود. (منبع: obspm)

حلقه‌ی ان‌جی‌سی ۶۶۰ که گسترده‌تر از خود کهکشان است، بیش از ۵۰ هزار سال نوری پهنا دارد.

#apod #کهکشان_حلقوی_قطبی #برخورد_کهکشانی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/NGC660.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«وقتی ماه از درون سایه زمین می‌گذرد»
—---------------------------------—
https://goo.gl/VQwEWG
این چشم‌انداز از پیوند دیجیتالی نماهایی پی در پی درست شده که در غروب روز ۱۰ فوریه از کوتاه‌اسکله‌ی کوکو بیچ در فلوریدای آمریکا گرفته شدند و ماه را نشان می‌دهد که همزمان با بالا آمدن از افق خاوری، به آرامی وارد لبه‌ی بیرونی سایه‌ی زمین می‌شود. این پدیده یک ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای خوانده می‌شود و نخستین گرفتگی سال ۲۰۱۷ بود.

گفتن ندارد که نیم‌سایه‌ی زمین محوتر از بخش مرکزی سایه‌ی آن است. اگر ماه وارد بخشی از سایه‌ی درونی زمین و یا همه‌ی آن شود یک #ماه‌گرفتگی پاره‌ای (جزیی) و یا کلی رخ می‌دهد و به آسانی دیده می‌شود. البته در این ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای هم می‌شود تیره شدن لبه‌ی ماه را تشخیص داد.

گرفتگی بعدی سال ۲۰۱۷ پدیده‌ی چشمگیرتری خواهد بود. در روز ۲۶ فوریه، سایه‌ی ماه از روی نواری در نیمکره‌ی جنوبی می‌گذرد و یک خورشیدگرفتگی حلقوی را برای ساکنان این بخش سیاره‌ی زمین به ارمغان می‌آورد.

—------------------------------------
* یادداشت یک ستاره در هفت آسمان:
عنوانی که برای این نوشته برگزیده شده یک عنوان دوپهلوست زیرا تنها به دلیل پدیده‌ی ماه‌گرفتگی انتحاب نشده، بلکه به دلیل نوار خاکستری رنگیست که اینجا در راستای افق دیده می‌شود و ماه از درون آن گذشته و بالا آمده؛ این نوار خاکستری هم واقعا "#سایه‌_زمین" است که همیشه به هنگام غروب یا طلوع، در افق هموار مخالف خورشید دیده می‌شود.
#apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/penumbrallunareclipse.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«کشف انبوه مولکول‌های زندگی‌ساز روی سرس»
—-------------------------------------------

* داده‌های فضاپیمای داون نشانگر وجود مولکول‌های آلی روی سطح سرس است که به نظر می‌رسد بومی خود این سیاره‌ی کوتوله هستند و از بیرون به آنجا نیامده‌اند.

#فضاپیمای_داون ناسا به تازگی مناطقی سرشار از #مواد_آلی را روی #سرس شناسایی کرده. دانشمندان با ارزیابی زمین‌شناسی مناطق نتیجه گرفته‌اند که این مولکول‌ها به احتمال بسیار بومی خود این سیاره‌ی کوتوله‌اند. داده‌های به دست آمده از فضاپیما نشان می‌دهد که سرچشمه‌ی این مواد آلی، بخش‌های درونی سرس است نه این که سیارک‌ها یا دنباله‌دارها آنها را آورده باشند. این پژوهش در شماره‌ی ۱۷ فوریه‌ی ۲۰۱۷ نشریه‌ی ساینس منتشر شده است.

دکتر سیمونه مارکی، پژوهشگر ارشد در بنیاد پژوهشی جنوب باختر و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «یافته شدن این انباشت مواد آلی در یک جا چیز شگفت‌انگیزیست، و پیامدها و مفاهیم گسترده‌ای برای جامعه‌ی #اخترزیست‌شناسی دارد. تاکنون شواهد کانی‌های هیدراته‌ی آمونیاک-دار، آب یخ‌زده، کربنات‌ها و نمک‌ها، و اکنون هم مواد آلی در سرس یافته شده. داون با این کشف تازه‌اش نشان داده که سرس اجزای کلیدی برای زندگی را در بر دارد.»

باور بر اینست که سرس حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، در سپیده‌دم سامانه‌ی خورشیدی پدید آمده. بررسی مواد آلی آن می‌تواند به دانشمندان برای توضیح ریشه‌، فرگشت، و پراکندگی گونه‌های آلی در سرتاسر سامانه‌ی خورشیدی به دانشمندان کمک کند. داده‌های "طیف‌سنج نور دیدنی و فروسرخ" داون انباشت بالایی از مواد آلی را در دهانه‌ی ۵۰ کیلومتری رنه‌نوتت (Ernutet crater) در نیمکره‌ی شمالی سرس نشان می‌دهد. پراکندگی‌ و ویژگی‌های این مواد به نظر می‌رسد مانع از اینست که آنها را وابسته به هیچ تک دهانه‌ای کنیم. بیشترین انباشت گویا به طور ناپیوسته بخش جنوب باختری از کف و لبه‌ی رنه‌نوتت و یک دهانه‌ی کهن‌تر و به شدت ویران شده را پوشانده. دیگر مناطقی که مواد آلی دارند در شمال باختر پراکنده‌اند.

دیگر دانشمندان پراکندگی و طیف این مواد را بررسی کردند ولی دکتر مارکی به سراغ ویژگی‌های زمین‌شناسی رفت. وی می‌گوید: «این منطقه پر از دهانه است و باستانی به نظر می‌رسد؛ ولی لبه‌های دهانه‌ی رنه‌نوتت به نسبت تازه به نظر می‌آیند. این بخش‌های سرشار از مواد آلی گونه‌های کربناته و آمونیاکی را در بر دارند که آشکارا مواد درون‌زاد خود سرس هستند، بنابراین بعید است که این مواد آلی را یک برخوردگر بیرونی به آنجا آورده باشند.»

سرس نشانه‌های روشنی از فعالیت‌های فراگیر آب‌گرمایی (هیدروترمال)، دگرگونی‌های آبی، و حرکت شاره‌ای را نشان می‌دهد، پس این بخش‌های دارای مواد آلی شاید دستاورد فرآیندهای درونی باشند. دانشمندان ماموریت داون به بررسی این سیاره‌ی کوتوله ادامه می‌دهند تا یک روش پایدار برای جابجایی چنین موادی از درون به سطح را در الگوهای دیده شده شناسایی کنند.

تصویری که می‌بینید منطقه‌ای پیرامون دهانه‌ی رنه‌نوتت با انباشت مواد آلی را نشان می‌دهد (از a تا f). رنگ‌های گوناگون نشانگر شدت طیف درآشامی (جذبی) مولکول‌های آلی است؛ هر چه رنگ گرم‌تر، انباشت بیشتر.
https://goo.gl/cwYNQS
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Ceres.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«همنشین دیگری برای اورانوس یافته شد»
—------------------------------------

* اخترشناسان یک سیارک تروجان کمیاب برای اورانوس یافته‌اند که در مدار این سیاره به گرد خورشید می‌چرخد.
* وجود این تروجان بدین معنیست که این سیارک‌های همدم‌های می‌توانند بسیار بیشتر باشند و بسیار رایج‌تر از چیزی هستند که می‌پنداشتیم.

سیارک‌های #تروجان یا تروا اجرامی هستند که هم‌مدار با یک سیاره و یا فاصله‌ی زاویه‌ای ۶۰ درجه پشت سر یا جلوی آن به گرد خورشید می‌چرخند [در نقاط لاگرانژی]. مشتری و نپتون تروجان‌های پرشماری دارند که برخی از آنها میلیاردها سال است در جایگاه کنونی‌شان به سر می‌برند. این سنگ‌های آغازین در بر دارنده‌ی اطلاعاتی درباره‌ی پیدایش سامانه‌ی خورشیدی هستند، و ناسا به تازگی اعلام کرده برنامه‌هایی برای دیدار با شماری از آنها در دهه‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۳۰ دارد.

ولی کیوان (زحل) و #اورانوس در محله‌های پرآشوبی زندگی می‌کنند: همسایه‌های غول‌پیکر دو سوی آنها (مشتری و نپتون) به تروجان‌ها لگد زده و آنها را از دسترس گرانش‌‌شان دور می‌کنند. از همین رو کیوان تروجان شناخته شده‌ای ندارد، و اورانوس هم تاکنون تنها یکی به نام 2011 QF99 (۲۰۱۱ کیواف۹۹) داشته.

ولی در ماه ژوییه، اخترشناسان وجود یک سیارک تازه به نام 2014 YX49 (۲۰۱۴ وای‌ایکس۴۹) را گزارش کردند که دوره‌ی مداری آن برابر با دوره‌ی مداری ۸۴ ساله‌ی اورانوس بود. اکنون شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای از سامانه‌ی خورشیدی که توسط برادران کارلوس و رائول فوئنته مارکوس در دانشگاه کمپلوتنسه‌ی مادرید اسپانیا انجام شده نشان می‌دهد که این سیارک یک تروجان برای این سیاره است. بر پایه‌ی شبیه‌سازی‌ها، این #سیارک هزاران سال است که جایگاه خود در جلوی اورانوس را از دست نداده.

کارلوس می‌گوید: «این تروجان بزرگ‌تر از تروجان نخست است، شاید دو برابر». این سیارک روشن‌تر از آن یکی نیز هست، ولی اندازه‌ی دقیقش بستگی به میزان نوری که از سطحش بازمی‌تاباند دارد. اگر بازتابندگی‌اش ۵۰ درصد باشد، یعنی نیمی از نور خورشید که بر سطحش می‌تابد را بازبتاباند، قطرش ۴۰ کیلومتر خواهد بود؛ و اگر بازتابندگی‌اش ۵ درصد باشد، قطری برابر با ۱۲۰ کیلومتر خواهد داشت.

کشف شانسی
این سیارک به طور شانسی یافته شد، که به گفته‌ی کارلوس، معنایش اینست که باید شمار بیشتری از آنها آنجا باشد که در انتظار یافته شدن‌اند. او فکر می‌کند می‌تواند شمار تروجان‌هایش را به صدها برساند.

برخلاف مشتری و نپتون، شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهند که هر دو تروجان شناخته شده‌ی اورانوس گذرا هستند نه پایدار (همیشگی). به گمان کارلوس، اورانوس هیچ تروجان آغازینی ندارد زیرا دیگر غول‌های گازی آنها را ببیرون انداخته‌اند.

شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهند که این سیارکِ تازه زمانی یک سانتور (سنتاور) بوده، جرمی که در میان مدارهای غول‌های گازی در گردش است. این جرم حدود ۶۰ هزار سال پیش در اثر کشش گرانشی غول‌های گازی مسیرش تغییر کرد و در مدار اورانوس و جلوی آن جای گرفت و یک تروجان شد؛ به احتمال بسیار، این جرم تا حدود ۸۰ هزار سال دیگر اینجا می‌ماند و سپس دوباره یک سانتور خواهد شد.

اگرچه کارلوس فکر می‌کند اورانوس هیچ تروجان پایداری ندارد، ولی دیوید جویت در دانشگاه لوس آنجلس کالیفرنیا می‌خوهد منتظر بماند و ببیند. وی می‌گوید: «سرانجام (مانند همیشه، با رصد) به پاسخ خواهیم رسید. برای اورانوس، یا تروجان‌های پایدار یافته خواهد شد یا نه.»

و کیوان؟ کارلوس می‌گوید فضای پیرامون کیوان، به دلیل همسایگی با مشتری از این هم آشفته‌تر است. با این وجود وی فکر می‌کند کیوان هم تروجان‌‌هایی دارد.

این پژوهشنامه در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده و نگارش پیش‌چاپ آن هم در ArXiv در دسترس است.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Uranus.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«خورشید تیره در آسمان وارونه»
—----------------------------
https://goo.gl/sK8oYY
این گوی شگفت‌انگیز تیره رنگ برایتان آشنا نیست؟
اگر به نظرتان آشناست دلیلش شاید این باشد که #خورشید خودمانست.

این تصویر در سال ۲۰۱۲ گرفته شده و نمای پرجزییاتی از خورشید را نشان می‌دهد که در آغاز در یک رنگ بسیار ویژه از نور سرخ (هیدروژن آلفا) ثبت شده بود، سپس آن را سیاه و سفید کرده‌اند و بعد هم "واژگونه‌رنگ" شده است. پس از انجام این کار، تصویر به دست آمده را به یک زمینه‌ی پرستاره افزودند و نتیجه را دوباره "واژگونه‌رنگ" کردند.

در این تصویر رشته‌های بلند روشن، مناطق فعال تیره، زبانه‌هایی که از کنار لبه‌ها بیرون زده‌اند، و فرشی پرتحرک از گاز داغ دیده می‌شود.

سطح خورشید می‌تواند جایی شلوغ و پرجنب و جوش باشد، به ویژه در زمان بیشینه‌ی خورشیدی، هنگامی که میدان مغناطیسی سطح آن دچار بیشترین تنش و گسیختگی می‌شود.
یک خورشید فعال بسیار تماشاییست و اگر پلاسمایی که هنگام فعالیت پس می‌زند هم به مغناطکره‌ی زمین برخورد کند، شفق قطبی پدید می‌آورد که زیباییش را دوچندان خواهد کرد.

#apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2012/10/blog-post_15.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«دنباله‌داری با سه دُم!»
—-------------------
https://goo.gl/6S56RG
چگونه ممکن است یک #دنباله‌دار سه دُم داشته باشد؟

به طور معمول هر دنباله‌دار دو دُم دارد: یک دم یونی از ذرات بارداری که خود دنباله‌دار گسیلیده و توسط باد خورشیدی پس زده شده‌اند، و یک دم غباری از خاک و خرده سنگ‌های دنباله‌دار که پشت سرش کشیده شده‌اند- البته باد خورشیدی روی آن هم می‌تواند کمی اثر بگذارد. اگر زاویه‌ی دید ما از یکی از دم‌های دنباله‌دار چندان مناسب نباشد، تنها دم دیگرش را خواهیم دید.

در این تصویر، دنباله‌دار ۲پی/انکه (2P/Encke) را با سه دم می‌بینیم، زیرا درست در زمان گرفته شدن عکس، #دم_یونی آن دوشاخه شده بود.
بادهای پیچیده‌ی خورشیدی گاهی آشفته‌اند و می‌توانند ساختارهایی نامعمول در دم یونی یک دنباله‌دار پدید آورند.
حتی موارد کمیابی هم بوده که در آنها، دم یونی به طور کامل کَنده و از دنباله‌دار جدا شده است. یکی از آن موارد، همین دنباله‌دار انکه در سال ۲۰۰۷ بود.

عکسی که دو روز بعد از عکس بالا از دنباله‌دار #انکه گرفته شد می‌تواند دیدگاهی کمتر گیج‌کننده از آن به ما بدهد، زیرا تنها دو دم معمولش را دارد (در پست بعدی ببینید)

اینها را هم ببینید:
* دُم یونی و چندشاخه دنباله‌دار لاوجوی (https://goo.gl/HBVIOV)
* توفان مغناطیسی در دُم دنباله دار لاوجوی (https://goo.gl/CslZVM)

#apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/2P-Encke.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«جلوه زودگذر یک ستاره جوان»
—----------------------------
https://goo.gl/qgkTPT
در این تصویر رصدخانه‌ی لاسیای ESO در شیلی، ستاره‌ای نوزاد به نام اچ‌دی ۹۷۳۰۰ دیده می‌شود که ابرهای کیهانی پیرامونش را روشن کرده. ذرات غبارِ درون ابر گسترده‌ای که این ستاره را در بر گرفته، نور آن را مانند نور چراغ خودرویی در مه پراکنده و افشان کرده و ابر را به یک #سحابی_بازتابی به نام آی‌سی ۲۶۳۱ تبدیل کرده‌اند. گرچه ستاره‌ی اچ‌دی ۹۷۳۰۰ اکنون در کانون توجه است ولی این ابر به احتمال بسیار در آینده ستارگان بیشتری می‌سازد که نمایش این ستاره را از رونق خواهند انداخت.

این عکس از پشت تلسکوپ ۲.۲ متری MPG/ESO گرفته شده و ناحیه‌ی روشنی که در آن دیده می‌شود یک سحابی بازتابی به نام آی‌سی ۲۶۳۱ است. سحابی‌های بازتابی ابرهایی از غبار کیهانی هستند که نور ستارگان نزدیکشان را به درون فضا باز می‌تابانند و نمایش خیره‌کننده‌ای از نور، مانند همین که اینجا می‌بینید به راه می‌اندازند. آی‌سی ۲۶۳۱ درخشان‌ترین سحابی در مجموعه ابرهای آفتاب‌پرست است، یک ناحیه‌ی بزرگ پر از ابرهای گاز و غبار که زادگاه ستارگان پرشمار است و همچنان دارد ستارگان تازه می‌سازد. این ابرها در فاصله‌ی حدود ۵۰۰ سال نوری، در صورت فلکی جنوبی آفتاب‌پرست جای دارند.

ستاره‌ی اچ‌دی ۹۷۳۰۰ که سحابی آی‌سی ۲۶۳۱ را روشن کرده یکی از جوان‌ترین و همچنین پرجرم‌ترین و درخشان‌ترین ستاره‌ها در ناحیه‌ی نزدیک خودش است. این ناحیه سرشار از مواد ستاره-ساز است که در این تصویر به شکل سحابی‌های تاریک بزرگ در بالا و پایین آی‌سی ۲۶۳۱ دیده می‌شوند. سحابی‌های تاریک به اندازه‌ای چگال و انباشته از گاز و غبارند که جلوی گذشتن نور ستارگان پشتشان، و رسیدن آن به چشم ما را می گیرند و خودشان در برابر نور آنها به حالت ضدنور (سایه‌نما) و تمام تیره دیده می‌شوند.

اچ‌دی ۹۷۳۰۰ ستاره‌ای بزرگ است ولی همیشه اینگونه نمی‌ماند. این ستاره یک ستاره‌ی تی-گاوی یا تی-ثوری (#T_Tauri) است، جوان‌ترین گام از زندگی ستارگانِ به نسبت کوچک که با چشم دیده می‌شوند. این ستارگان با افزایش سن و رسیدن به بزرگسالی، جرم از دست می‌دهند و کوچک می‌شوند. ولی در گام تی-گاوی هنوز کوچک نشده و به ستارگان رشته‌ی اصلی که تا میلیاردها سال در آن باقی خواهند ماند تبدیل نشده‌اند.

ستارگان نوپای تی-گاوی از همین سن دمای سطحشان هم‌اندازه‌ی دمایی که در رشته‌ی اصلی خواهند داشت شده و بنابراین، از آنجایی که جرمشان هم بیش از جرمیست که در آینده خواهد داشت، درخشان‌تر از دوران بلوغشان هستند. این ستارگان هنوز توان همجوشی هیدروژن به هلیوم در هسته‌شان را ندارند، ولی با تولید گرما از راه انقباض (ترنگش)، نرمش ماهیچه‌های گرمایی‌شان را آغاز کرده‌اند.

سحابی‌های بازتابی، مانند همین که از نور اچ‌دی ۹۷۳۰۰ درست شده، تنها نور ستارگان را به فضا می‌پراکنند (از خودشان نوری ندارد). اگر ستاره ای نورش پرانرژی‌تر باشد، مانند پرتوهای فرابنفش ستارگان بسیار داغ و جوان، می‌تواند گازهای پیرامونش را بِیوند (یونیده کند) و باعث شود ابر از خودش نور تولید کند؛ در این صورت یک سحابی گسیلشی پدید می‌آید. سحابی‌های گسیلشی نشانگر وجود ستارگانی داغ‌تر و نیرومندتر [از اچ‌دی ۹۷۳۰۰] هستند که در بزرگسالی، از هزاران سال نوری دورتر هم دیده می‌شوند. اچ‌دی ۹۷۳۰۰ چندان نیرومند نیست و جلوه‌ی امروزش هم چندان نخواهد پایید.

#صورت_فلکی_آفتاب‌پرست

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/HD97300.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«چیزی که در طیف ریزموج مانند یک حفره کیهانی دیده می‌شود»
—----------------------------------------------------------
https://goo.gl/pwrWiC
رویدادهای پس از #مهبانگ (انفجار بزرگ) آنچنان سهمگین و هولناک بودند که مُهرهایی ماندگار بر بافت کیهان زدند. ما اکنون می‌توانیم با مشاهده‌ی کهن‌ترین نور کیهان این کبودی‌ها را ببینیم. از آنجایی که این نور حدود ۱۴ میلیارد سال پیش آزاد شد، امروزه به پرتوی #ریزموج کم‌جانی تبدیل شده و به همین دلیل آن را تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی (سی‌ام‌بی، #CMB) نامیده‌اند. این تابش اکنون بسیار گسترش یافته و سرتاسر کیهان را در بر گرفته است، و ما می‌توانیم فوتون‌هایش که از همه جای فضا می‌آیند را ببینیم.

تابش زمینه‌ی کیهانی را می‌شود به کمک پدیده‌ای به نام اثر سونیائف-زلدویچ (Sunyaev-Zel’dovich) یا SZ که نخستین بار، بیش از ۳۰ سال پیش کشف شد بررسی کرد. فوتون‌های ریزموج سی‌ام‌بی تا به زمین و به چشم ما برسند از درون خوشه‌های کهکشانی که در بردارنده‌ی الکترون‌های پرانرژی هستند می‌گذرند. این الکترون‌ها انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی را اندکی بالاتر می‌برند. دیدن این فوتون‌های انرژی گرفته از پشت تلسکوپ کاری دشوار ولی مهم است زیرا می‌تواند به اخترشناسان در شناخت برخی از ویژگی‌های بنیادین کیهان، مانند جایگاه و پراکندگی خوشه‌های فشرده‌ی کهکشانی کمک کند.

این تصویر نخستین سنجش اثر گرمایی یونیائف-زلدوویچ که به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی انجام شده را نمایش می‌دهد؛ داده‌های آلما به رنگ آبی نشان داده شده‌اند و تصویر زمینه هم عکس نور دیدنی (مریی) تلسکوپ هابل از این خوشه است (تصویر دوم در وبلاگ).

اخترشناسان برای پدید آوردن واضح‌ترین تصویر ممکن، داده‌های به دست آمده از آنتن‌های ۷ و ۱۲ متری آلما را با هم آمیختند. خوشه‌ی هدف این پژوهش، یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی به نام RX J1347.5–1145 در فاصله‌ی ۵ میلیارد سال نوری زمین بود و مرکزش در این تصویر، درون "حفره‌ی" تیره‌ای که در داده‌های آلماست دیده می‌شود. تغییر پراکندگی (توزیع) انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی به هنگام گذر آنها از درون خوشه، از چشم آلما مانند یک کاهش دما در طول موج دیده شده و از همین رو در این تصویر، در جای خوشه یک لکه‌ی تیره پدید آمده.

#خوشه_کهکشانی
#unyaev_Zeldovich
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SZ.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies