👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«موشکی که از میان ابرها به فضا می‌رود»
—------------------------------------------—
https://goo.gl/CyGx3a
هیچ پرنده‌ای را یارای رسیدن به این اوج و هیچ هواپیمایی را توان دستیابی به این سرعت نیست. تندیس آزادی وزنی کمتر دارد و هیچ موجود زنده‌ای به جز انسان حتی توان درک آنچه دارد رخ می‌دهد را نیز ندارد. حتی انسان‌های یک هزاره پیش نیز از فهم و تصور چنین چیزی ناتوان بودند. سخن از پرتاب #موشک به فضاست، رویدادی پرهیبت که زبان از وصفش عاجز است.

در این تصویر که ژوییه‌ی گذشته گرفته شده یک موشک "#فالکون ۹ v" متعلق به شرکت #اسپیس_ایکس را می‌بینیم که برای رساندن خواروبار به ایستگاه فضایی بین‌المللی، از پایگاه فضایی کیپ کاناورال فلوریدا پرتاب شده و با گذشتن از توده‌‌های ابر راهی فضا شده است. این موشک با وزن بیش از ۳۰۰ تُن، همچنین یک کپسول #دراگون را نیز با خود به مدار زمین، در فرازایی که هوا تنُک‌تر از آنست که بشود نفس کشید برد.

امروزه پرتاب موشک‌های فضاپیما آن چنان رایج شده که تقریبا هر هفته یکی از آنها از نقطه‌ای از زمین به فضا پرتاب می‌شود.

#apod
#پلاسکو
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Falcon9.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«تپ‌اخترهایی که تنها در هندسه تفاوت دارند»
—------------------------------------------—
https://goo.gl/rmAecg
رصدخانه‌ی پرتو X چاندرای ناسا عکس‌هایی ژرف (با نوردهی بلند) از دو تپ‌اختر پرانرژی نزدیک به زمین که در فضای کهکشان راه شیری به پیش می‌روند گرفته. شکل تابش‌های این دو نشان می‌دهد برای تفاوت‌های شگفت‌انگیزی که میان رفتارهای برخی از تپ‌اخترها دیده شده می‌توان یک توضیح هندسی ارایه داد.

تپ‌اخترها -ستارگان نوترونی چرخان و به شدت مغناطیده‌ای که در انفجارهای ابرنواختری در پی رُمبش یک ستاره‌ی بزرگ پدید می‌آیند- ۵۰ سال پیش، از روی تپ‌های رادیویی بسیار منظمشان شناسایی شدند. تپ‌اخترها باریکه‌هایی از پرتوهای رادیویی از قطب‌های مغناطیسی خود می‌گسیلند که با چرخش آنها، مانند نور یک چراغ دریایی آسمان را در می‌نوردند. اگر زمین در مسیر این باریکه‌ها باشد، آنها را مانند تپ‌هایی از نور می‌بینیم.

در این ۵۰ سال هزاران #تپ‌اختر یافته شده که بسیاری از آنها همزمان پرتوهای رادیویی و فرابنفش می‌گسیلند. ولی برخی از تپ‌اخترها تنها تپ‌های رادیویی دارند و برخی دیگر تنها تپ‌های فرابنفش. تلسکوپ چاندرا تاکنون تابش‌های پرتو X استوارتری را آشکار کرده که از ابرهای گسترده‌ی ذرات پرانرژی به نام "سحابی‌های باد تپ‌اختر"، که هر دو گونه‌ی تپ‌اختر آن را دارند گسیلیده می‌شود. داده‌های تازه‌ی چاندرا از سحابی‌های باد تپ‌اختر شاید بتواند دلیلِ بود و نبود تپ‌های رادیویی و تپ‌های گاما در این دو گونه را توضیح دهد.

چهار نمایی که اینجا می‌بینید دو تپ‌اختر از دو گونه را از چشم تلسکوپ چاندرا نشان می‌دهد. تپ‌اختر جمینگا بالا، سمت چپ و تپ‌اختر B0355+54 بالا، سمت راست. هر دوی این عکس‌ها از همگذاری داده‌های پرتو X چاندرا و داده‌های فروسرخ تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا درست شده‌اند- پرتوهای X به رنگ‌های آبی و بنفش نشان داده شده‌اند. داده‌های فروسرخ هم ستارگانی که در میدان دید هستند را آشکار کرده. زیر هر چارچوب یک نقاشی می‌بینیم که جزییات بیشتری از تصور اخترشناسان درباره‌ی ساختار این دو سحابی باد تپ‌اختر را نشان می‌دهد.

برای جمینگا، دانشمندان تصویر چاندرا که در چند سال و با نوردهیِ کلی هشت روزه به دست آمده بود را بررسی کردند و توانستند دنباله‌های پیچیده و کمانی‌شکلی به بلندی نیم سال نوری و یک ساختار باریک درست پشت تپ‌اختر را در عکس شناسایی کنند. برای B0355+54، نوردهی پنج روزه‌ی چاندرا یک کلاهک روشن با یک دنباله‌ی دوگانه به درازای تقریبا پنج سال نوری را آشکار کرده.

خود تپ‌اخترها کاملا همسانند. هر دو با سرعت حدود پنج دور در ثانیه می‌چرخند و سن هر دو هم به حدود نیم میلیون سال می‌رسد. با این وجود، جمیگنا دارای تپ‌های فرابنفش است و گسیلش رادیوییِ چندانی ندارد، ولی B0355+54 یکی از درخشان‌ترین تپ‌اخترهای رادیویی شناخته شده است که تقریبا هیچ پرتو گامایی ندارد.

یک برداشت احتمالی از عکس‌های چاندرا اینست که دنباله‌های باریک و بلندِ دو سوی جمینگا و دنباله‌ی دوگانه‌ی B0355+54 نمایانگر فواره‌های باریکی هستند که از قطب‌های چرخش آنها بیرون زده. هر دو تپ‌اختر همچنین چنبره ای از پرتوها به گرد استوای چرخشی خود دارند. همچنان که تپ‌اخترها با سرعت‌های زِبَرصوتی در فضای کهکشان به پیش می‌روند، این ساختارهای قرص-مانند و این فواره‌ها هم خمیده شده و رو به پشت تپ‌اخترها کشیده شده‌اند.

ما از روی زمین، چنبره‌ی جمینگا را تقریبا از پهلو (از لبه) می‌بینیم، ولی فواره‌هایش از چشم ما از دو سمت آن بیرون زده‌اند. B0355+54 هم ساختاری همانند دارد ولی چنبره‌اش را تقریبا از روبرو می‌بینیم، و فواره‌هایش یکی رو به زمین است و دیگری از زمین دور می‌شود. فواره‌های به پس رانده شده‌ی B0355+54 تقریبا روی هم افتاده‌اند و نمای یک دُم دوتایی را پدید آورده‌اند....

ادامه را در پست بعدی بخوانید:👇🏼👇🏼👇🏼👇🏼
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«تپ‌اخترهایی که تنها در هندسه تفاوت دارند» —------------------------------------------— https://goo.gl/rmAecg رصدخانه‌ی پرتو X چاندرای ناسا عکس‌هایی ژرف (با نوردهی بلند) از دو تپ‌اختر پرانرژی نزدیک به زمین که در فضای کهکشان راه شیری به پیش می‌روند گرفته. شکل…
ادامه ی پست پیشین 👆🏼👆🏼👆🏼

... ما از روی زمین، چنبره‌ی جمینگا را تقریبا از پهلو (از لبه) می‌بینیم، ولی فواره‌هایش از چشم ما از دو سمت آن بیرون زده‌اند. B0355+54 هم ساختاری همانند دارد ولی چنبره‌اش را تقریبا از روبرو می‌بینیم، و فواره‌هایش یکی رو به زمین است و دیگری از زمین دور می‌شود. فواره‌های به پس رانده شده‌ی B0355+54 تقریبا روی هم افتاده‌اند و نمای یک دُم دوتایی را پدید آورده‌اند.

قطب‌های مغناطیسی هر دو تپ‌اختر بسیار نزدیک به قطب‌های چرخش آنهاست، مانند سیاره‌ی خودمان. این قطب‌ها جایگاه تابش‌های رادیویی آنها هستند بنابراین اخترشناسان فکر می‌کنند باریکه‌های رادیویی آنها هم باید تقریبا همراستا با فواره‌های آنها باشند. برخلاف آن، تابش‌های پرتو گاما به طور عمده در راستای استوای چرخشی آنها تولید می‌شود و از همین رو همراستا با چنبره‌ی آنهاست.

اخترشناسان پرتوهای گامای جمینگا را در راستای لبه‌ی چنبره می‌بینند، ولی باریکه‌های رادیوییِ نزدیک فواره‌ها از دو سو بیرون زده و در نتیجه از چشم ما دیده نمی‌شوند [رو به زمین نیستند]. فواره‌ی B0355+54 تقریبا در راستای خط دید ماست. این بدان معنیست که اخترشناسان تپ‌های رادیویی درخشان آن را می‌بیینند ولی چنبره و پرتوهای گامای مربوط به آن عمود بر خط دید ما بوده وبه زمین نمی‌رسند [آنها را نمی‌بینیم].

کوتاه سخن اینکه این دو تصویر ژرف چاندرا جهت چرخش این تپ‌اخترها را نمایان کرده و به اخترشناسان کمک می‌کند بودن و نبودن تپ‌های رادیویی و پرتو گاما در آنها را به شیوه‌ای هندسی توضیح دهند.

پژوهشنامه‌ای در این باره در نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.

#سحابی_باد_تپ‌اختر #تلسکوپ_فضایی_چاندرا

#پلاسکو

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/pulsar.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«شش‌ضلعی زمستانی در آسمان تبت»
—------------------------------------
https://goo.gl/A5SMkO
اگر بتوانید صورت فلکی شکارچی (جبار) را پیدا کنید، شاید بتوانید #شش‌ضلعی_زمستانی را هم در آسمان بیابید.

شش‌ضلعی یا #شش‌گوش_زمستانی از شماری از درخشان‌ترین ستارگان آسمان درست شده که با هم یک الگوی کاملا نمایان در آسمان زمستان نیمکره‌ی شمالی زمین پدید آورده‌اند.

این چند ستاره را حتی گاهی می‌شود در آسمان شهرهای بزرگ با آلودگی نوری بسیار هم شناسایی کرد، ولی عکسی که اینجا می‌بینید آسمان تاریک بر فراز مخزن سد مانلا در تبت چین را نشان می‌دهد.

شش ستاره‌ای که شش‌ضلعی زمستانی را ساخته‌اند عبارتند از:

۱- دبران (آلفا گاو، پس‌رونده)، ۲- بُزبان (سروش، عیوق)، ۳- سرپیشین (آلفا دوپیکر) و سرپَسین (بتا دوپیکر)، ۴- شعرای شامی (آلفا سگ کوچک)، ۵- پای شکارچی (رجل‌الجبار، بتا شکارچی) و ۶- شباهنگ (شعرای یمانی، آلفا سگ بزرگ).

در اینجا نوار کهکشان راه شیری را هم می‌بینیم که از مرکز شش‌ضلعی زمستانی گذشته. خوشه‌ی ستاره‌ای باز پروین هم درست بالای چارچوب به چشم می‌خورد. [تصویر بعدی را ببینید]

شش‌ضلعی زمستانی که یک #صورت‌واره یا #اخترگان (asterism) است، چندین صورت فلکی از جمله بیشتر صورت فلکی آشنای شکارچی را در بر گرفته است.

#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/WinterHexagon.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskie
«شارون، روشن از "نور پلوتو"»
—-------------------------------
https://goo.gl/ZX73N8
در این تصویر سمت شب شارون، بزرگ‌ترین ماه #پلوتو که از بازتاب نور خورشید توسط خود پلوتو روشن شده را بر پس‌زمینه‌ای از ستارگان می‌بینیم. این روشنی را می‌توانیم "پلوتوتاب" بنامیم زیرا همسان با روشنی ماه خودمان در اثر بازتاب نور خورشید از روی زمین است که به نام "#زمین‌تاب" شناخته می‌شود.

ولی هلال روشنی که روی سمت راست #شارون دیده می‌شود از نور مستقیم خورشید روشن شده و در واقع باریکه‌ای از سمت روز شارون است. تصویر با نوردهی بلند گرفته شده و به همین دلیل این هلال کمی روشن‌تر از چیزی که هست دیده می‌شود.

این عکس را فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا به کمک "دوربین نور دیدنی چندطیفی/رالف" خود (#MVIC)، در تاریخ ۱۵ ژوییه‌ی ۲۰۱۵ و پس از گذشتن از کنار پلوتو، از فاصله‌ی ۱۶۰ هزار کیلومتری گرفته بود.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Plutoshine.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«مرگ اسرارآمیز کهکشان‌ها»
—---------------------------—
https://goo.gl/KCIHB8
* این بزرگ‌ترین معمای کارآگاهی در دنیای اخترشناسی است: در سرتاسر کیهان، کهکشان‌هایی می‌میرند و پرسشی که پیش روی دانشمندانست این است که "چه چیزی آنها را می‌کشد؟"

یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران در مرکز پژوهش‌های رادیواخترشناسی (ICRAR) در پژوهشی تازه‌، به جستجوی پاسخ این پرسش بر آمده‌اند. بررسی‌های آنان نشان می‌دهد که پدیده‌ای به نام "فشار رَم" بیش از آنچه گمان می‌رفت در کیهان رخ می‌دهد و با بیرون کشیدن گازهای کهکشان‌ها، مواد خام برای ساختن ستارگان تازه را از آنها گرفته و مرگی زودرس را برایشان رقم می‌زند.

بررسی ۱۱۰۰۰ کهکشان نشان می‌دهد که گازهای آنها که شیره‌ی جانشان است به گونه‌ی خشنی دارد از آنها جدا شده و در فضای نزدیکشان پخش و گستره می‌شود.

توبی براون، رهبر این پژوهش و نامزد PhD در ICRAR و دانشگاه فنی سوینبرن می گوید چیزی که ما به عنوان اخترشناس تصویر کرده‌ایم اینست که کهکشان‌ها در ابرهایی از ماده‌ی تاریک که به نام "هاله‌های ماده‌ی تاریک" خوانده شده جای گرفته‌اند. #ماده‌_تاریک جوهره‌ای رازگونه است که گرچه دیده نمی‌شود ولی حدود ۲۷ درصد از جرم-انرژی کیهان را به آن و تنها ۵ درصد را به ماده‌ی معمولی نسبت داده‌اند. بر پایه‌ی نظریه، ۶۸ درصد باقی‌مانده را انرژی تاریک تشکیل می‌دهد.

براون می‌گوید: «کهکشان‌ها در درازنای زندگی خود می‌توانند وارد هاله‌هایی با بزرگی‌های گوناگون شوند، از هاله‌هایی به جرم کهکشان راه شیری گرفته تا هاله‌هایی هزاران برابر پرجرم‌تر. با ورود کهکشان‌ها به هاله‌های بزرگ‌تر، پلاسمای اَبَرداغ میان‌کهکشانی گازهای درونشان را در فرآیندی سریع به نام "تهی‌سازی در اثر فشار رَم" از آنها بیرون می‌کشد ["فشار رَم" (ram-pressure) یک نیروی پَسار (drag force) است که بر اجسامی که در یک شاره حرکت می‌کنند وارد می‌شود- م].»

«این را می‌توانیم مانند یک جاروب غول‌آسای کیهانی تصور کنیم که می‌آید و عملا گازهای کهکشان‌ها را می‌روبد و می‌برد.»

به گفته‌ی براون، بیرون کشیده شدن این گازها از کهکشان‌ها، توانایی ساختن ستارگان تازه را از آنها می‌گیرد: «این زندگی کهکشان را دگرگون می‌کند زیرا ستارگانی که از پیش داشته‌ کم کم سرد شده و پیر می‌شوند. اگر سوخت #ستاره‌زایی را [از یک کهکشان] بگیرید به طور موثری آن را کشته و به یک جرم مُرده تبدیل می‌کنید.»

دکتر باربارا کاتیلنا، پژوهشگر ICRAR و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید اخترشناسان این را می‌دانستند که #فشار_رم بر کهکشان‌های درون خوشه‌ها که خودشان بزرگ‌ترین هاله‌های یافته شده‌ی کیهانند اثر می‌گذارد.

براون می‌گوید: «این پژوهش نشان می‌دهد که همین فرآیند در گروه‌های بسیار کوچک‌تری از کهکشان‌ها که تنها چند کهکشان با مقدار بسیار کمتری ماده‌ی تاریک در بر دارد نیز رخ می‌دهد. بیشتر کهکشان‌های کیهان در این گروه‌ها که از دو تا چند صد کهکشان در بر دارند زندگی می‌کنند. ما پی بردیم که این گونه جداسازی و بیرون کشیدن گاز، احتمالا بزرگ‌ترین نقش محیط پیرامون بر خاموشی آنهاست، یعنی گازشان بیرون کشیده شده و ستاره‌زاییشان سرکوب و خاموش می‌شود.» [ بخوانید: * کهکشانی که ۹۵ درصد ذخیره گازش از آن بیرون کشیده شده (https://goo.gl/AouCII) ]

در این پژوهش با به کار بردن یک شیوه‌ی نوآورانه، داده‌های بزرگ‌ترین پیمایش نوری کهکشان‌ها (پیمایش دیجیتالی آسمان اسلون) با داده‌های بزرگ‌ترین دسته از رصدهای رادیویی گاز اتمی درون کهکشان‌ها (پیمایش آشکارساز سریع ALFALFA در آرسیبو) ترکیب شد.

به گفته‌ی براون، فرآیند عمده‌ی دیگری که به کاهش گاز و مرگ کهکشان‌ها می‌انجامد به عنوان خفه‌سازی (strangulation) شناخته می‌شود: «خفه‌سازی هنگامی رخ می‌دهد که سرعت مصرف شدن گازها برای ستاره‌زایی بیشتر از سرعت بازیابی و پر شدن دوباره‌ی ذخیره‌ی گازها باشد، این باعث می‌شود کهکشان از گرسنگی بمیرد. این یک فرآیند آهسته است. بر خلاف آن، کاری که فشار رم می‌کند برخورد سر به سر با کهکشان است که گازش را در عرض چند ده میلیون سال از آن جدا می‌کند- به زبان اخترشناسی یعنی بسیار سریع.»
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/ram-pressure.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskie
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«مرگ اسرارآمیز کهکشان‌ها» —---------------------------— https://goo.gl/KCIHB8 * این بزرگ‌ترین معمای کارآگاهی در دنیای اخترشناسی است: در سرتاسر کیهان، کهکشان‌هایی می‌میرند و پرسشی که پیش روی دانشمندانست این است که "چه چیزی آنها را می‌کشد؟" یک گروه بین‌المللی…
*توضیح تصویر:
این تصویر از همگذاری داده‌های تلسکوپ هابل و تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا به دست آمده و رگه‌های بلندی به رنگ آبی کهربایی را پشت کهکشان ESO 137-001 نشان می‌دهد؛ این رگه‌ها گازهای کهکشانند که در اثر فشار برخوردی تهی‌ساز از دل آن بیرون کشیده شده. درباره‌اش بیشتر بخوانید: * کهکشانی مانند یک عروس دریایی (https://goo.gl/QkhjWF)
«ابرهای آبی شکارچی»
—---------------------------
https://goo.gl/TL6a73
در مجموعه‌ی پهناور ابرهای مولکولی شکارچی (جبار) چندین سحابی درخشان آبی‌فام جلوه‌ی ویژه‌ای دارند.

در این تصویر دو تا از برجسته‌ترین این سحابی‌های بازتابی -ابرهایی از غبار که نور ستارگان درونشان را بازتابانده‌اند- دیده می‌شود:

ام۷۸ که پرآوازه‌تر از دیگرانست در مرکز تصویر به چشم می‌خورد. این سحابی بیش از ۲۰۰ سال پیش، توسط شارل مسیه رده بندی شد. سحابی کمتر شناخته شده‌ی ان‌جی‌سی ۲۰۷۱ را هم سمت چپ ام۷۸ می‌بینیم. اخترشناسان برای آشنایی بیشتر با چگونگی شکل‌گیری درون این سحابی‌های بازتابی به بررسی آنها ادامه می‌دهند.

مجموعه‌ی شکارچی با فاصله‌ی حدود ۱۵۰۰ سال نوری از زمین، سحابی‌های نامدار شکارچی و کله اسبی را در بر دارد و بیشتر #صورت_فلکی_شکارچی را می‌پوشاند.

#سحابی_بازتابی
#M78 #NGC_2071
#سحابی_شکارچی #سحابی_کله‌اسبی #apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/M78.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«گشت و گذار پایانی کاسینی»
—---------------------------------—
https://goo.gl/kgiZOv
#فضاپیمای_کاسینی دارد خود را برای مرگی غم‌انگیز آماده می‌کند.

این فضاپیمای روباتیک که بیش از یک دهه‌ی گذشته را در مدار #کیوان (زحل) و به کاوش رازهای آن گذرانده، ماموریت خود را در سپتامبر آینده با یک شیرجه‌ی تماشایی در جو این غول گازی به پایان خواهد برد.

نمودار درون این تصویر مدارهای باقی‌مانده‌ی کاسینی که هر کدام حدود یک هفته زمان می‌برند را نشان می‌دهد.
نخست، کاسینی به مدت چند ماه مدارهایی را می‌پیماید که کم کم آن را به کنار بیرونی‌ترین حلقه‌ی کیوان، یعنی حلقه‌ی F می‌رسانند [مدارهای حلقه‌خراش]. سپس در ماه آوریل، با گذشتن از کنار تیتان، یک کمک گرانشی از آن دریافت کرده و مسیر مدارهایش را تغییر می‌دهد. در روز ۱۵ سپتامبر، آخرین مدار از این دسته مدارها به کیوان می‌رسد و باعث می‌شود فضاپیما با فرو رفتن در جو این سیاره، کم کم گداخته شده و نابود شود.

کاسینی در مدارهای "پایان بزرگ" داده‌ها و نخستین نماها از درون حلقه‌ -فضای میان حلقه‌ها و خود کیوان- و همچنین شماری از ماه‌های کوچک که درون حلقه‌ها پراکنده‌اند را به زمین می‌فرستد.

کاسینی سوختش دارد به پایان می‌رسد و هر آن امکان دارد به یکی از ماه‌های کیوان بخورد به همین دلیل دانشمندان این برنامه را ریخته‌اند تا مبادا به یکی از ماه‌های احتمالا زیست‌پذیرش برخورد کرده و محیط آن را با میکروب‌های زمینی که ممکن است هنوز همراهش باشند بیالاید. [کامل‌تر بخوانید: * تنها چند روز به آغاز "پایان" کاسینی مانده (https://goo.gl/Z2C3fR)]

#پایان_بزرگ #حلقه‌خراش #apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Cassini.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«ستاره زایی با احتمال وزش باد»
—---------------------------------
https://goo.gl/3XN9Zt
صورت فلکی کمتر شناخته شده‌ی تازی‌ها جایگاه اجرام گوناگون و دوردست بسیاریست- از جمله این کهکشان زیبا که به نام ان‌جی‌سی ۴۸۶۱ شناخته شده و حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد.

اخترشناسان هنوز برای رده‌بندی این کهکشان به توافق نرسیده‌اند: با آن که ویژگی‌های فیزیکی‌اش (مانند جرم، اندازه، و سرعت چرخش) نشانگر یک کهکشان مارپیچی است ولی نمای ظاهری‌اش بیشتر به یک دنباله‌دار می‌ماند که یک "سر" درخشان و فشرده و یک "دِم" کم‌نورتر پشت سرش دارد، ویژگی‌هایی که بیشتر با یک کهکشان کوتوله‌ی نامنظم همخوانی دارد.

با این حال کهکشان‌های کوچک و به هم ریخته‌ای مانند ان‌جی‌سی ۴۸۶۱ به اخترشناسان فرصتی جالب برای پژوهش می‌دهند. کهکشان‌های کوچک پتانسیل گرانشی کمتری دارند؛ معنای ساده‌اش اینست که اجرام درون آن برای حرکت به انرژی کمتری نیاز دارند تا در کهکشان‌های دیگر. در نتیجه رفتن به این سو و آن سو در چنین کهکشان کوچکی بسیار آسان است و شانس این که جریان‌ها و برون‌ریزی‌هایی از ذرات پرسرعت باردار در آنها به راه افتد بسیار بیشتر می‌شود. این جریان‌ها که به نام #باد_کهکشانی خوانده می‌شوند، می‌توانند با کمی تلاش از این کهکشان‌ها بیرون بزنند.

در ان‌جی‌سی ۴۸۶۱ هم بادهای کهکشانی [یا بادهای کیهانی] می‌توانند در پی فرآیندهای #ستاره‌زایی به راه بیفتند. دانشمندان می‌دانند که ستاره‌زایی‌هایی که دارد در "سر" رنگین و درخشان این کهکشان رخ می‌دهد، باید با آزاد کردن انرژی‌های هنگفت، جریان‌هایی از ذرات پرسرعت تولید کنند که از سر کهکشان بیرون زده و به بادهای گسترده‌تر کهکشانی بپیوندند. با این که بر پایه‌ی این نظریه، ان‌جی‌سی ۴۸۶۱ می‌بایست نامزدی عالی برای بررسی چنین بادهایی باشد، ولی در پژوهش‌هایی که به تازگی انجام گرفته هیچ اثری از باد کهکشانی در آن یافته نشده است.

#NGC_4861 #صورت_فلکی_تازی‌ها #کهکشان_کوتوله #کهکشان_نامنظم

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/NGC4861.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«ماه و زمین از چشم یک ماهواره»
—------------------------------------—
https://goo.gl/kFYlus
ماهواره‌ای که اکنون به نام GOES-16 شناخته می‌شود در تاریخ ۱۹ نوامبر ۲۰۱۶ بh نام GOES-R از پایگاه نیروی هوایی در کیپ کاناورال به فضا پرتاب شده بود. این ماهواره می‌تواند سیاره‌ی زمین را از یک مدار #زمین‌ایستا یا زمین‌ایست‌ور (#geostationary) در فراز ۳۶۰۰۰ کیلومتری سطح زمین، روی خط استوا دیده‌بانی کند.

تصویری که اینجا می‌بینید روز ۱۵ ژانویه با دوربین پیشرفته‌ی خط پایه‌ی این ماهواره گرفته شده و زمین را با ماهِ گوژ نشان می‌دهد. البته ماه خشک و بدون هوا در کانون دوربین این ماهواره نبود.

دستگاه‌های نسل نوین این ماهواره می‌توانند در هر ۱۵ دقیقه، عکس‌هایی پروضوح در ۱۶ کانال طیفی از قرص کامل زمین بگیرند و از این راه دیدگاه دقیق‌تری از پویایی سامانه‌های آب و هوایی زمین به ما داده و پیش‌بینی‌های آب و هوایی درست‌تری را امکان‌پذیر سازند.

ماهواره‌ی GOES-16 هم مانند ماهواره‌های آب و هوایی GOES# پیشین، از کره‌ی ماه در آسمان زمین برای #واسنجی (کالیبراسیون) هدف‌های خود بهره می‌گیرد

#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/GOES-16.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«برای نخستین بار، شکسته شدن "دیوار نوری" به تصویر کشیده شد»
—----------------------------------------------------------------

* درست همان گونه که هواپیماها در پرواز با سرعت‌های بالاتر از سرعت صوت می‌توانند غرش‌های صوتی (sonic boom) مخروطی-شکل درست کنند، تپ‌های نور هم می‌توانند ردهای مخروطی-شکلی از نور پشت سر خود پدید بیاورند. اکنون دانشمندان به کمک یک دوربین ابَرسریع توانسته‌اند برای نخستین بار فیلم چنین رویدادی را ثبت کنند.

به گفته‌ی پژوهشگران، فناوری تازه‌ای که برای این کشف به کار رفت می‌تواند روزی به دانشمندان در دیدن "آتش یاخته‌های عصبی" (برانگیختگی نورون‌ها) و تصویربرداری زنده از فعالیت‌های مغز کمک کند.

🔴دانش پشت این فناوری
هنگامی که جسمی در هوا حرکت می‌کند، هوایی که جلویش است را کنار می‌زند و امواج فشاری تولید می‌کند که با سرعت صوت در همه‌ی جهت‌ها حرکت می‌کنند. اگر این جسم با سرعت زِبَرصوتی (بیش از سرعت صوت) حرکت کند، خودش از این امواج فشار پیشی می‌گیرد. در نتیجه، امواج فشارِ این جسمِ سریع روی هم انباشته می‌شوند و امواج شوکی به نام "غرش صوتی" (sonic boom) پدید می‌آورند که با صدایی مانند تُندر به گوش می‌رسند.
@onestar_in_sevenskie
غرش‌های صوتی محدود به مناطقی مخروطی هستند که به نام "مخروط‌های ماخ" شناخته شده و به طور عمده رو به پشت جسمِ زبَرصوت گسترده می‌شوند. نمونه‌ای از این پدیده موج‌های کمانی V-شکلی است که اگر یک قایق با سرعتی بیش از سرعت امواج آب که خودش آنها را از سر راهش کنار می‌زند حرکت کند پدید می‌آیند.

پژوهش‌‌های گذشته نشان می‌دادند که نور هم می‌تواند ردهایی مخروطی همانند غرش صوتی پدید بیاورد. اکنون برای نخستین بار دانشمندان توانسته‌اند این "مخروط‌های ماخ نوری" (photonic Mach cones) را به تصویر بکشند.

نور در خلا با سرعتی نزدیک به ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه حرکت می‌کند. بر پایه‌ی نظریه‌ی نسبیت اینشتین، هیچ چیزی نمی‌تواند سریع‌تر از سرعت نور در خلا حرکت کند. ولی این سرعت بیشینه‌ی نور است و می‌تواند با سرعتی کمتر هم حرکت کند- برای نمونه، سرعت نور در شیشه حدود ۶۰ درصد سرعت آن در خلا است. در حقیقت دانشمندان توانسته بودند در آزمایش‌های پیشین سرعت نور را تا بیش از یک میلیون بار کمتر کنند.

این واقعیت که نور می‌تواند در یک ماده سریع‌تر از ماده‌ی دیگر حرکت کند به دانشمندان کمک کرد تا مخروط‌های ماخ نوری پدید آورند. جین‌یانگ لیانگ، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش که مهندس نورشناسی در دانشگاه واشنگتن، سن‌لوییس است، به همراه همکارانش یک تونل باریک پر از مه یخ خشک طراحی کردند. این تونل میان صفحه‌هایی از جنس آمیزه‌ی لاستیک سیلیکون و گَرد اکسید آلومینیوم جا داده شده بود.
@onestar_in_sevenskie
سپس این پژوهشگران تپ‌هایی از نور لیزر سبز در تونل شلیک کردند- هر کدام تنها به مدت ۷ پیکوثانیه (۷ تریلیونیم ثانیه). این تپ‌ها توانستند از روی ذرات یخ خشکِ درون تونل پراکنده شده و امواجی از نور تولید کنند که می‌توانست وارد صفحه‌های پیرامون شود....
ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«برای نخستین بار، شکسته شدن "دیوار نوری" به تصویر کشیده شد» —---------------------------------------------------------------- * درست همان گونه که هواپیماها در پرواز با سرعت‌های بالاتر از سرعت صوت می‌توانند غرش‌های صوتی (sonic boom) مخروطی-شکل درست کنند، تپ‌های…
ادامه‌ی پست پیشین👆🏼👆🏼👆🏼

نور سبزی که دانشمندان به کار برده بودند سرعتش در تونل بیش از سرعتش در صفحه‌ها بود. به این ترتیب، لیزر با پیشروی در تونل، مخروطی از امواج نوریِ کم-سرعت‌ترِ روی هم افتاده درون صفحه‌ها به جای می‌گذاشت.

🔴دوربین سریع
پژوهشگران برای فیلمبرداری از این رویدادهای گریزانِ پراکندگی نور یک "دوربین سریع" (دوربین رگه رگه- streak camera) به کار بردند که می‌توانست در هر نوردهی، با سرعت ۱۰۰ میلیارد نما در ثانیه عکس بگیرد. این دوربین نوساز سه دیدگاه گوناگون از این پدیده ثبت کرد: یک تصویر مستقیم از این صحنه، و دو تا که اطلاعات گذرای رویدادها را ثبت کردند تا دانشمندان بتوانند چیزی که رخ داده بود را نما به نما (فریم به فریم) بازسازی کنند. در اصل آنها برای هر عکس یک رمزینه‌ی ویژه‌ گذاشتند تا به گفته‌ی لیانگ: «حتی اگر در مدت گردآوری همه‌ی داده‌ها با یکدیگر مخلوط هم شوند، بتوانیم آنها را جدا و دسته‌بندی کنیم.»
@onestar_in_sevenskie
سامانه‌های تصویربرداری دیگری هم هستند که می‌توانند رویدادهای ابرسریع را ثبت کنند، ولی این سامانه‌ها معمولا نیاز به این دارند که پیش از دیدن چنین پدیده‌ای، صدها یا هزاران نوردهی رویش انجام دهند. برخلاف آنها، این سامانه‌ی تازه می‌تواند رویدادهای ابرسریع را تنها با یک بار نوردهی ثبت کند. از این راه می‌تواند رویدادهای پیچیده و پیش‌بینی‌ناپذیری را ثبت کند که شاید در هر بار رخ دادن، دقیقا به همان شیوه‌ی پیشین رخ ندهد؛ همان چیزی که برای مخروط‌های نوری ماخ که لیانگ و هکارانش به تصویر کشیدند روی داد: ذرات ریزی که نور را می‌پراکندند، به طور کتره‌ای و بی‌نظم به این سو و آن سو می‌رفتند.

پژوهشگران می‌گویند روش تازه‌ی آنها می‌تواند برای ثبت رویدادهای ابرسریع در زمینه‌های پیچیده‌ی پزشکی مانند بافت‌های زنده یا جریان خون سودمند باشد. لیانگ می‌گوید: «دوربین ما به اندازه‌ی کافی سریع هست که آتش یاخته‌های عصبی را ببیند و از رخدادهای درون مغز عکس زنده بگیرد. ما امیدواریم بتوانیم با بهره از این سامانه‌، شبکه‌های عصبی را بررسی کرده و با شیوه‌ی کار مغز آشنا شویم.»

این دانشمندان جزییات یافته‌های خود را در شماره‌ی ۲۰ ژانویه‌ی نشریه‌ی ساینس اَدوَنسز منتشر کردند.

#مخروط_ماخ #غرش_نوری #دیوار_صوتی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/PhotonicBoom.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskie
«تتیس به کجا خیره شده؟»
—------------------------—
https://goo.gl/zSFcLd
در این تصویرِ #فضاپیمای_کاسینی ناسا، تتیس، یکی از ماه‌های یخی بزرگ سیاره‌ی کیوان را می‌بینیم که شاید بشود گفت مانند یک کره‌ی چشم به فضا خیره شده است. چیزی که این همانندی را پدید آورده دهانه‌ی بزرگ روی آن -دهانه‌ی ادیسه- و کوه‌های مرکز این دهانه است.

#تتیس با پهنای ۱۰۶۲ کیلومتر هم مانند همه‌ی ماه‌های سامانه‌ی خورشیدی برخوردهای بسیاری را از سر گذرانده. این برخوردها شکل‌دهنده‌ی اصلی نمای سطح یک ماه هستند، به ویژه زمانی که ماه خودش از نظر زمین‌شناختی هیچ فعالیتی نداشته باشد. در مورد تتیس، یک برخورد بزرگ نه تنها دهانه‌ی ادیسه را روی آن پدید آورده بوده، بلکه بیرون جهیدن مواد در پی برخورد باعث شکل‌گیری کوه‌هایی در مرکز آن شده که به نام "رشته‌کوه اِسکریا" شناخته می‌شوند.

دیدگاه این تصویر رو به سمت پیش‌رونده‌ی (جلویی) تتیس است. شمال تتیس بالاست و ۱ درجه به سمت چپ کج شده. عکس در روز ۱۰ نوامبر ۲۰۱۶، با دوربین زاویه‌-باریک کاسینی و در نور سبز گرفته شده.

در زمان گرفتن عکس، فاصله‌ی کاسینی از تتیس حدود ۳۶۷۰۰۰ کیلومتر بود. هر پیکسل تصویر هم‌ارز ۲ کیلومتر است.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Tethys.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«عدسی‌های کیهانی تازه‌ترین برآورد از شتاب گسترش کیهان را تایید کردند»
—---------------------------------------------------------------------—
https://goo.gl/sm7daU
شماری از اخترشناسان از گروه همکاری H0LiCOW، به رهبری شری سویو، استاد دانشگاه فنی مونیخ (TUM) و بنیاد اخترفیزیک ماکس پلانک در گارشینگ آلمان برای رسیدن به یک برآورد مستقل از ثابت هابل، پنج کهکشان جداگانه را به کمک تلسکوپ فضایی هابل ناسا و چند تلسکوپ فضایی و زمینی دیگر رصد کرده‌اند. #ثابت_هابل نرخ گسترش (انبساط) کیهان و یکی از مقادیر بنیادین برای توصیف جهان هستی است.

این پژوهش در چند پژوهشنامه ارایه شده که در ماهنامه‌ی انجمن سلطنی اخترشناسی به چاپ خواهند رسید.

این سنجش تازه به طور کامل مستقل از دیگر اندازه‌گیری‌های ثابت هابل برای کیهان محلی است که چندی پیش با بهره از ستارگان متغیر قیفاووسی و ابرنواخترها به عنوان نقطه‌ی مرجع انجام شده بودند، ولی بسیار با آنها همخوانی دارد. [خوانده بودید: * انبساط کیهان سریع‌تر از چیزیست که گمان می‌رفت (https://goo.gl/RUC2EI)]

با این وجود، عددی که سویو و گروهش به دست آورده‌اند [۷۱.۹ کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک]، و همچنین مقادیری که به کمک قیفاووسی‌ها و ابرنواخترها به دست آمده بود، متفاوت با اندازه‌گیری‌های ماهواره‌ی اروپایی پلانک است که آن را برابر با ۶۶.۹ کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک برآورد کرده بود. البته اینجا یک تفاوت ویژه‌ و مهم وجود دارد: پلانک ثابت هابل را با مشاهده‌ی تابش زمینه‌ی ریزموج کیهان و برای کیهان آغازین (دوردست) به دست آورده بود [نه برای کیهان محلی].

مقداری که #ماهواره‌_پلانک به دست آورده با شناخت کنونی ما از کیهان سازگار است، ولی مقدارهایی که گروه‌های گوناگون اخترشناس برای کیهان محلی به دست آورده‌اند با مدل نظری پذیرفته‌ شده‌ی ما برای کیهان سازگاری ندارد. سویو می‌گوید: «نرخ گسترش کیهان اکنون دارد از راه‌های گوناگون و با چنان دقتی اندازه گرفته می‌شود که اختلاف‌های واقعی در آنها چه بسا نشانگر فیزیک تازه‌ای باشند که فراتر از دانش امروز ما از کیهانست.»

در این پژوهش از کهکشان‌های بزرگی کمک گرفته شد که میان زمین و اختروش‌های بسیار دوردست -هسته‌های کهکشانی بی‌اندازه تابناک- جای داشتند. نور اختروش‌های دوردست در اثر پدیده‌ی #همگرایی_گرانشی، با گذشتن از کنار کهکشان‌های پرجرم خم می‌شود. این به شکل‌گیری چندین تصویر از اختروش‌های پس‌زمینه می‌انجامد که برخی از آنها به شکل کمان‌های کشیده دیده می‌شوند.

از آنجایی که کهکشان‌ها اعوجاج‌های کاملا کروی در بافت فضا پدید نمی‌آورند و کهکشان‌های همگراینده و اختروش‌ها هم درست روی یک خط نیستند، نور تصویرهای گوناگونِ اختروش‌های پس‌زمینه مسیرهایی با بلندی‌های متفاوت را می‌پیمایند. چون نور اختروش‌ها در درازنای زمان تغییر می‌کند، این تصاویر گوناگون از دید ما چشمک می‌زنند، یعنی نورشان با گذشت زمان تغییر می کند و درنگ (تاخیر) میان چشمک‌های آنها هم بسته به بلندی مسیر نورشان است [۱]. این درنگ‌‌ها به طور مستقیم به مقدار ثابت هابل مربوطند. فردریک کوربن، یکی از اعضای این گروه پژوهشی از آزمایشگاه اخترفیزیک لاسترو (EPFL) در سوییس می‌گوید: «روش ما ساده‌ترین و سرراست‌ترین راه برای اندازه‌گیری ثابت هابل است زیرا تنها از هندسه و نسبیت عام بهره می‌گیرد، نه هیچ پنداشت دیگری.»

این دانشمندان با اندازه‌گیری دقیق درنگ‌های زمانی میان چند تصویر، و همچنین با بهره از مدل‌های رایانه‌ای توانستند ثابت هابل را با دقتی چشمگیر ۳.۸ درصد تعیین کنند. ویوین بونون، یکی از این پژوهشگران از EPFL سوییس می‌گوید: «اندازه‌گیری درست و دقیق ثابت هابل یکی از بزرگ‌ترین خواسته ها در پژوهش‌های کیهانشناختی امروز است.»«ثابت هابل برای اخترشناسی نوین بسیار کلیدی است زیرا می‌تواند به ما بگوید آیا تصویری که از جهان هستی ساخته‌ایم (این که کیهان از ماده‌ی معمولی، ماده‌ی تاریک، و انرژی تاریک تشکیل شده) واقعا درست است یا این که چیزی بنیادین را از قلم انداخته‌ایم.»

#تلسکوپ_هابل
—---------------------------------------------—

یادداشت:
۱] یک نمونه از چنین پدیده‌ای را اینجا خواندید: * ابرنواختری که پیش بینی شده بود پدیدار شد! (https://goo.gl/kloAsv)

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Hubble-constant.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«آشفته بازار گاز و غبار»
—---------------------------
https://goo.gl/IVKrTL
این گرداب پرآشوب گاز و غبار کیهانی با پهنای بیش از ۱۵۰ سال نوری چندان از ما دور نیست. جایگاه آن جنوب سحابی رتیل است که در ماهواره‌ی کهکشانمان، ابر بزرگ ماژلان به فاصله‌ی تنها ۱۸۰ هزار سال نوری از ما جای دارد.

ستارگان بزرگی در اینجا به دنیا آمده‌اند که با پرتوها و بادهای نیرومندشان گاز و غبار را پس زده و به شکل‌های گوناگون تراشیده‌‌اند، و آن را به یک منطقه‌ی برافروخته‌ی HII (اچ ۲) تبدیل کرده‌اند که با عنوان ان۱۵۹ وارد کاتالوگ هینز از ستارگان و سحابی‌های گسیلشی درون #ابر_بزرگ_ماژلان شده‌.

سحابی فشرده و درخشان پروانه-مانندی که بالا، سمت چپ مرکز دیده می‌شود به احتمال بسیار ستارگانی بزرگ را در بر دارد که در گام‌های آغازین پیدایش هستند. این توده‌ی فشرده‌ از گاز یونیده که نخستین بار در عکس‌های هابل دیده و شناسایی شد اکنون به نام #سحابی_پاپیون شناخته می‌شود.
#سحابی_گسیلشی #apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/N159.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies