«عروس دریایی آسمان و همسایه‌اش»
—---------------------------------------—
https://goo.gl/5N2i0E
در این تصویر فریبنده‌ی تلسکوپی سحابی عروس دریایی که به طور معمول یک سحابی کم‌نور است را می‌بینید.

در پایین چارچوب، ستاره‌ی درخشان پیش‌پای دوپیکر (اتا #دوپیکر) به چشم می‌خورد که یکی از دو ستاره‌ی زیر پای دوقلوهای آسمان [صورت فلکی دوپِیکَر یا جوزا] است.

#سحابی_عروس_دریایی همان ابر گسیلشی کمانی-شکل روشن‌تری است که با شاخک‌های آویخته‌اش در پایین، سمت چپ مرکز مرکز تصویر دیده می‌شود. در واقع این عروس دریایی کیهانی بخشی از پَسمان حباب-مانند ابرنواختر آی‌سی ۴۳۳ است، ابری گسترنده از آوارهای یک ستاره‌ی پرجرم که زمانی منفجر شده بوده. نور انفجار این ستاره حدود ۳۰ هزار سال پیش به زمین رسید.

سحابی عروس دریایی هم مانند پسرعمویش در آب‌های اخترفیزیکی، یعنی سحابی خرچنگ، که او هم پسمان یک ابرنواختر است، در دلش یک ستاره‌ی نوترونی را پنهان کرده، بازمانده‌ی هسته‌ی رُمبیده‌ی ستاره‌ای که منفجر شده.

در بالا، سمت راست چارچوب هم یک #سحابی_گسیلشی دیگر به نام شارپلس ۲۴۹ را می بینیم.

سحابی عروس دریایی حدود ۵۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. در این فاصله، پهنای این تصویر که از همگذاری داده‌های باریک-باند به دست آمده و با رنگ‌های ویژه‌ی تلسکوپ هابل رنگ‌آمیزی شده، نزدیک به ۳۰۰ سال نوری است.

#Sharpless_249 #IC_443 #پسمان_ابرنواختر #apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/IC443.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«گنجینه‌ای از ابرسیاهچاله‌ها در ژرف‌ترین تصویر پرتو X که تاکنون گرفته شده»
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/63sVwY
* #تلسکوپ_فضایی_چاندرا با خیره شدن به بخش کوچکی از آسمان به مدت حدود ۱۲ هفته، ۱۰۰۸ چشمه‌ی پرتو X را آشکار کرده که بیشترشان سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) هستند.

تصویر شگفت‌انگیزی که با بهره از رصدخانه‌ی فضایی #پرتو_X چاندرای ناسا گرفته شده به دانشمندان بهترین دیدگاهی که تاکنون از رشد سیاهچاله‌ها در درازنای میلیاردها سال، از اندکی پس از مهبانگ به بعد داشته‌اند را می‌دهد. این ژرف‌ترین تصویر پرتو ایکسی است که تاکنون گرفته شده زیرا نوردهی آن حدود ۷ میلیون ثانیه به درازا کشید، یعنی ۱۱ هفته و نیم از زمان رصدی تلسکوپ چاندرا.

این تصویر بخشی از "میدان ژرف جنوبی چاندرا" (#CDF_S) است. بخش مرکزی تصویر بالاترین انباشت ابرسیاهچاله‌ها که تاکنون دیده شده را در بر دارد، حدود ۵۰۰۰ جرم که همگی در منطقه‌ای از آسمان به پهنای قرص کامل ماه جای دارند، هم‌ارز حدود یک میلیارد جرم در سرتاسر آسمان.

نیل برانت از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در یونیورسیتی پارک پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با این عکس جالب می‌توانیم نخستین روزهای سیاهچاله‌های کیهان را بکاویم و شیوه‌ی دگرگونی آنها در درازنای میلیاردها سال را ببینیم.» برانت رهبر گروهی از اخترشناسان بود که به بررسی این عکس پرداختند.

حدود ۷۰ درصد اجرامی که در این تصویر دیده می‌شوند ابرسیاهچاله‌هایی هستند (سیاهچاله‌های ابرپرجرم) با جرم‌هایی از حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۰ میلیارد برابر جرم خورشید. گازی که به سوی این سیاهچاله‌ها می‌رود، با نزدیک‌تر شدن به #افق_رویداد آن (نقطه‌ی بی‌بازگشت) داغ و داغ‌تر می‌شود و پرتوهای پرانرژی X می‌گسیلد.

بین لو، عضو این گروه پژوهشی از دانشگاه نانجینگ چین می‌گوید: «دیدن سیاهچاله‌های آغازین کیهان کار بسیار دشواریست زیرا بی‌اندازه دورند و تنها زمانی درخشان می‌شوند که فعالانه در کار فرو کشیدن و بلعیدن مواد باشند. ولی اگر به مدت کافی با چاندرا به [یک بخش از] آسمان خیره شویم می‌‌توانیم شمار بسیاری از سیاهچاله‌های رو به رشد را بیابیم و بررسی کنیم، سیاهچاله‌هایی که برخی از آنها به نظر می‌رسد از نظر زمانی فاصله‌ی چندانی با #مهبانگ ندارند.»

این تصویر پرتو ایکس فرا-ژرف به دانشمندان اجازه می دهد تا نظریه‌هایی درباره‌ی چگونگی رشد ابرسیاهچاله‌ها در مدت یک تا دو میلیارد سال پس از مهبانگ را بررسی کنند. پژوهشگران با بهره از این داده‌ها نشان دادند که این سیاهچاله‌ها در کیهان آغازین به طور عمده رشدی انفجاری داشتند نه این که به آرامی مواد را بعیده و جرمشان را افزایش دهند.

[پژوهش دیگری در همین زمینه: * ابرسیاهچاله های آغازین چگونه به این سرعت رشد کردند؟ (https://goo.gl/EMTXQj)

دانشمندان همچنین به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد ابرسیاهچاله‌ها احتمالا بذرهایی "سنگین" دارند -با جرم‌هایی از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار برابر خورشید.- نه بذرهایی سبک با جرم حدود ۱۰۰ برابر خورشید. این به یک راز مهم اخترفیزیکی اشاره می‌کند در این باره که این اجرام چگونه می‌توانستند به این سرعت رشد کنند و به جرم‌هایی نزدیک به یک میلیارد برابر خورشید، آن هم در زمانی که هنوز کیهان سن چندانی نداشت برسند....

🔴 ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼

🔴ادامه ی پست پیشین👆🏼👆🏼👆🏼
... پژوهشگران همچنین تابش پرتوهای ایکس را از کهکشان‌هایی بزرگ در فاصله‌هایی حدود ۱۲.۵ میلیارد سال نوری زمین دریافت کردند. بیشتر این پرتوهای ایکس که از دورترین کهکشان‌ها می‌آید به احتمال بسیار از شمار هنگفتی از سیاهچاله‌های ستاره‌وار درون این کهکشان‌ها سرچشمه می‌گیرد. سیاهچاله‌های ستاره‌وار از رُمبش یک ستاره‌ی غول‌پیکر، به جرم چندین خورشید پدید می‌آیند.

یکی از اعضای گروه به نام فابیو ویتو از دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید: «ما با آشکارسازی پرتو‌های ایکس از چنین کهکشان‌های دوردستی، چیزهای بیشتری درباره‌ی پیدایش و فرگشت سیاهچاله‌های ستاره‌وار و ابَرسیاهچاله‌ها در روزگار آغازین کیهان می‌آموزیم. ما داریم به زمانی در گذشته نگاه می‌کنیم که سیاهچاله‌ها مانند نوزادان و نوجوانان گرسنه، در گام‌های مهمی از رشدشان بودند.»

دانشمندان برای انجام این پژوهش داده‌های پرتو ایکس چاندرا را با داده‌های ژرف تلسکوپ فضایی هابل از همان بخش آسمان ترکیب کردند. آنها تابش پرتو ایکسِ بیش از ۲۰۰۰ کهکشان که توسط هابل یافته شده و در فاصله‌ی ۱۲ و ۱۳ میلیارد سال نوری زمین جای داشتند را بررسی کردند.

کارهای بیشتری باید به کمک تلسکوپ چاندرا و رصدخانه‌های پرتو ایکسِ آینده انجام شود تا پاسخی قطعی برای راز رشد سریع ابرسیاهچاله‌های آغازین یافته شود. با آغاز کار تلسکوپ فضایی جیمز وب، بررسی‌های پرتو ایکس سیاهچاله‌ها تا فاصله‌هایی از این هم دورتر گسترده خواهد شد.

#سیاهچاله_ستاره‌وار #ابرسیاهچاله #سیاهچاله #تلسکوپ_هابل

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Chandra.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«استوانه‌ای در آسمان که از پهلو دیده می‌شود»
—------------------------------------------—
https://goo.gl/ziF6kH
چگونه ممکن است یک ستاره‌ی گرد و کروی یک سحابی چهارگوش بسازد؟
این پرسشیست که با بررسی سحابی‌های سیاره‌نمایی مانند آی‌سی ۴۴۰۶ به ذهن می‌آید.
بر پایه‌ی شواهد، آی‌سی ۴۴۰۶ به احتمال بسیار یک استوانه‌ی توخالی است و به دلیل زاویه‌ی دیدگاه ماست که چهارگوش به نظر می‌رسد زیرا ما آن را از پهلو می‌بینیم. اگر از بالا دیده می‌شد، می‌توانست از دید ما چیزی مانند #سحابی_حلقه را در آسمان پدید آورد.
این تصویر رنگ‌ نمایشی از پیوند عکس‌هایی درست شده که تلسکوپ فضایی هابل در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ گرفته بود.
گازهای داغ از دو سر استوانه به بیرون روانست و رشته‌های تیره‌ای از غبار و گاز مولکولی هم دیواره‌های آن را آراسته‌اند. ستاره‌ای که در پایان عمرش این ساختار میان‌ستاره‌ای را پدید آورده در مرکز آن دیده می‌شود.
تا چند میلیون سال دیگر تنها چیزی که از آی‌سی ۴۴۰۶ برای تماشا به جا خواهد ماند یک ستاره‌ی #کوتوله‌_سفید و رو به خاموشی خواهد بود.

#IC_4406 #apod #سحابی_سیاره‌نما #استوانه
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/IC4406.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«در مرکز یک جزیره کیهانی»
—----------------------------------------
https://goo.gl/xH4F8S
در مرکز #کهکشان_مارپیچی ان‌جی‌سی ۵۰۳۳ چیزهای بسیاری وجود دارد- چیزهای گِرد، چیزهای پرانرژی، و چیزهایی هم که هنوز به خوبی بررسی نشده‌اند.

ان‌جی‌سی ۵۰۳۳ به دلیل فعالیت‌های بسیاری که در هسته‌اش جریان دارد، به عنوان یک #کهکشان‌_سیفرت شناخته شده [کهکشان سیفرت کهکشانیست که در سرتاسر طیف الکترومفناطیسی، از رادیویی گرفته تا پرتو ایکس می‌درخشد. تفاوت این گونه کهکشان‌های فعال با اختروش‌ها در اینست که در آنها، خود کهکشان به خوبی دیده می‌شود-م].

ستارگان درخشان، غبارهای تیره، و گازهای میان‌ستاره‌ای همگی با سرعت به گرد مرکز این کهکشان در چرخشند. به نظر می‌رسد مرکز چرخشی این کهکشان که یک #ابرسیاهچاله است کمی نسبت به هسته‌ی آن جابجا شده‌ که گمان می‌رود دستاورد ادغام ان‌جی‌سی ۵۰۳۳ با یک کهکشان دیگر در چند میلیارد سال پیش بوده است.

عکسی که اینجا می‌بینید در سال ۲۰۰۵ توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شد. پهنای ان‌جی‌سی ۵۰۳۳ نزدیک به ۱۰۰ هزار سال نوریست و ما اکنون چهره‌ی آن در ۴۰ میلیون سال پیش را می‌بینیم. این کهکشان در صورت فلکی شمالی #تازی‌ها جای دارد.

نمای کامل این کهکشان را در این پیوند ببینید: * یک کهکشان مارپیچی پهناور (https://goo.gl/JJQhin)

#NGC_5033 #apod #تلسکوپ_هابل #برخورد_کهکشانی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/NGC5033.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«آنتن ها و ابرهای آتشین»
—---------------------------
https://goo.gl/mphH9H
آسمان رشته‌کوه آند شیلی هیچگاه خسته‌کننده نمی‌شود- حتی زمانی که میهمان کمیابی مانند این توده‌ ابر داشته باشد!

در این تصویر #چاخناتور، فلاتی در فرازای ۵۰۰۰ متری سطح دریا که منزلگاه ۶۶ آنتن رصدخانه‌ی آلما است را می‌بینیم که به هنگام غروب خورشید، ابرهایی پرپشت و چابک با بادهایی شدید وارد آسمانش شده و چشم‌اندازی آتشین و بسیار زیبا در آن پدید آورده است.

آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما، ALMA) شاهکاری در دنیای فناوری رصدخانه‌هاست که ابرهایی از گونه‌ای کاملا متفاوت با ابرهایی که اینجا دیده می‌شود را بررسی می‌کند. اخترشناسان از آلما برای پژوهش ابرهای مولکولی بهره می‌گیرند، توده‌های غول‌پیکری از گاز و غبار، با دماهایی تنها چند ده درجه بالاتر از صفر مطلق. این مناطق ستاره‌زا اغلب در طیف نور دیدنی (مریی) مات و تاریک دیده می‌شوند- با نور دیدنی نه می‌توان درونشان را دید و نه اجرام پشتشان را. ولی همین ابرها در طیف‌های میلیمتری و زیرمیلیمتری به شدت می‌درخشند.

این عکس توسط #بابک_تفرشی، سفیر عکاسی رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (#ESO) و به هنگام شرکت وی در اردوی اعزامی تمام-گنبد ۲۰۱۶ (Fulldome Expedition) گرفته شده. هدف این گروه اعزامی گردآوری عکس‌هایی خیره‌کننده و تماشایی برای "آسمان‌نما و مرکز بازدید سوپرنووا"ی رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (ESO Supernova Planetarium & Visitor Centre) بود.

#ابر_مولکولی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/ALMA.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«آیا کره ماه از برخورد چندین ماهک پدید آمده بوده؟»
—---------------------------------------------------—

https://goo.gl/6sN8rM
* کره‌ی ماه و چگونگی پیدایش آن دیرزمانیست که مایه‌ی شیفتگی و شگفتی دانشمندان بوده است. اکنون گروهی از پژوهشگران اسراییلی نظریه‌ی تازه ای را پیشنهاد کرده‌اند که بر پایه‌ی آن، ماهی که هر شب در آسمان می‌بینیم نخستین ماه زمین نبوده، بلکه واپسین ماه از دسته‌ای از ماه‌ها بوده که روزگاری به گرد زمین می‌چرخیدند.

این نظریه که از سوی پرفسور خاگای پرتز از تخنیون-بنیاد فناوری اسراییل، و پرفسور رالوکا روفو (نویسنده‌ی اصلی پژوهش) و اودد آهارونسون از بنیاد علمی وایزمن ارایه شده، برخلاف الگوواره‌ی رایج "#برخورد_بزرگ" است که می‌گوید #ماه تنها جرمی بود که در پی "یک" برخورد سهمگین میان زمین و یک سیاره‌ی به اندازه‌ی بهرام پدید آمد.

پرفسور پرتز می‌گوید: «بر پایه‌ی مدل ما، سیاره‌ی زمین در روزگار باستان میزبان چندین ماه بوده که هر یک از آنها در پی برخوردی متفاوت با پیش‌زمین (پیش‌سیاره‌ی زمین) ساخته شده بودند. احتمال می‌رود که این ماهک‌ها بعدها یا [از سامانه‌ی زمین] به بیرون پرتاب شدند، و یا با زمین یا با یکدیگر برخورد کرده و ماه هایی بزرگ‌تر را پدید آوردند.» پژوهشگران برای بررسی شرایط برای پیدایش چنین ریزماه‌ها یا ماهک‌هایی، ۸۰۰ شبیه‌سازی از برخوردها با زمین را انجام دادند.

این مدل تازه با شناخت کنونی دانشمندان از پیدایش خود زمین سازگاری دارد. زمین در واپسین گام‌های رشدش چندین برخورد سهمگین با اجرام دیگر را پشت سر گذاشت. هر یک از این برخوردها مواد بیشتری به پیش‌زمین افزودند، تا این که به اندازه‌ی کنونی‌اش رسید.

پرفسور پرتز می‌گوید: «به باور ما زمین در گذشته چندین ماه داشته... بنابراین هنگامی که یک برخورد سهمگینِ ماه-ساز انجام می‌شد، یک ماه دیگر از پیش پدید آمده و حضور داشته.»

نیروهای کشندی (جزر و مدی) میان زمین و ماه‌ها باعث شد تا آنها به آرامی از زمین دور شوند (ماه کنونی هم دارد با سرعت حدود ۱ سانتیمتر در سال از زمین دور می‌شود). یک ماه دیگر که از پیش وجود داشته می‌توانسته به آرامی و همزمان با شکل‌گیری ماه بعدی دور شود. ولی سرانجام با بیرون رفتن آنها از #شعاع_هیل [جایی که دورتر از آن، دیگر گرانش زمین تنها نیروی فرمانروا بر ماهک‌ها نبود]، کشش گرانشی دوسویه میان آنها آغاز شده و باعث شد بر یکدیگر اثر گذاشته و مدارهایشان را تغییر دهند.

پرفسور روفو هم می‌گوید: «این احتمال هست که ماه‌های کوچکی که در این فرآیند پدید می‌آمدند توانسته بودند مدار یکدیگر را قطع کنند، به یکدیگر بخورند و با هم یکی شوند. رشته‌ی بلندی از این گونه برخوردهای ماه-ماه می‌توانسته به آرامی یک ماه بزرگ‌تر را پدید آورد -همین ماهی که امروزه می‌بینیم.»

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر جئوساینس منتشر شده است.

#نیروی_کشندی #ماهک

در همین زمینه:
* پیدایش ماه پرخشونت‌تر از چیزی که تاکنون فکر می‌کردیم بوده (https://goo.gl/aA8p5f)
* چرا مدار ماه نسبت به زمین کج است؟ (https://goo.gl/pTtwkQ)

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Moon.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

برداشت یک هنرمند از برخوردی میان دو جرم سیاره‌ای که یک ماه را پدید خواهد آورد. در زمان این برخورد، یک ماه قدیمی‌تر نیز در مدار زمین وجود دارد.
@onestar_in_sevenskies

«نگهبانان سپیدپوش بیگانه»
—---------------------------—
https://goo.gl/MXaKnT
آیا اینها نگهبانان قطب شمالند؟

این عکس ماه مارس گذشته در لاپلند کشور فنلاند گرفته شده؛ جایی که دما به زیر نقطه‌ی یخ‌زدگی (انجماد) می‌رسد و بارش بارش برف به راه می‌افتد. در این جا گاهی درختان معمولی که سراپا سپیدپوش شده‌اند نماهایی #فراواقعی (سوررئال) و رویاگونه پدید می‌آورند و از دید برخی همچون نگهبانان بیگانه‌ای که سرگرم کشیک دادن هستند به نظر می‌رسند.

در دوردست، پشت این چشم‌انداز نه چندان آشنای زمینی، آسمان زیبای شبانه را می‌بینیم که یک #شفق_قطبی سبزفام، ستارگان درخشان، و رد ماهواره‌های مدارگرد آن را آراسته‌اند. در میان دسته نگهبانان هم یک کلبه‌ی پرت و دورافتاده به چشم می‌خورد.

گفتن ندارد که در بهار یخ و برف این درختان آب می‌شود و لاپلند چهره‌ای بسیار متفاوت پیدا می‌کند.

#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Surreal.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«ستاره مرگ و کوه بلندش»
—---------------------------—
https://goo.gl/dU0Zbt
میماس، ماه سیاره‌ی #کیوان (به عربی: زحل) یک ماه پوشیده از دهانه‌های برخوردی با قطر ۴۰۰ کیلومتر است.

بزرگ‌ترین دهانه‌ی آن که به افتخار ویلیام هرشل، یابنده‌ی میماس به نام #دهانه‌_هرشل خوانده شده حدود ۱۴۰ کیلومتر پهنا دارد. این دهانه‌ با داشتن قطری نزدیک به یک سوم قطر خود میماس، چهره‌ای هراس‌انگیز به آن داده، به ویژه برای علاقمندان داستان‌های علمی-تخیلی که آنها را به یاد ستاره‌ی مرگ، ایستگاه نبرد در داستان پرآوازه‌ی #جنگ_ستارگان می‌اندازد.

در حقیقت جرمی که با برخوردش به میماس این دهانه‌ی پهناور را پدید آورد، اگر تنها کمی بزرگ‌تر بود می‌توانست این ماه کوچک را یکپارچه خرد و نابود کند.

در این عکس که #فضاپیمای_کاسینی ناسا در اکتبر ۲۰۱۶ گرفته، سمت پاد-کیوان میماس، یعنی نیمکره‌ای که هیچگاه رو به کیوان نیست روشن از آفتاب، و دهانه‌ی بزرگش هم نزدیک لبه‌ی سمت راستش دیده می‌شود [میماس با کیوان در #قفل_گرانشی است و چرخشی همگام یا هماهنگ با آن دارد].

به دلیل زاویه‌ی نور، سایه‌ی کشیده‌ای بر کف دهانه افتاده که از آنِ کوه مرکزی دهانه است. بلندی این کوه بزرگ به پای قله‌ی #اورست روی سیاره‌ی زمین می‌رسد.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/DeathStar.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

«رقص سایه‌ای عجیب پیرامون یک ستاره»
—---------------------------------------—
https://goo.gl/Ur87QN
* به گزارش گروهی از پژوهشگران، سایه‌ی متحرک شگفت‌آوری بر روی قرص گاز و غبار پیرامون یک ستاره‌ی جوان و نزدیک افتاده که احتمال می‌رود نشانگر وجود یک #سیاره‌_فراخورشیدی ناپیدا در این قرص باشد.

این پژوهشگران پس از بررسی عکس‌هایی که در مدت ۱۸ سال از ستاره‌ی "تی‌دبلیو-مار باریک" (#TW_Hydrae) گرفته شده بود متوجه این سایه شدند. این ستاره‌ی تقریبا ۱۸ میلیون ساله، با فاصله‌ی ۱۹۲ سال نوری از زمین در #صورت_فلکی_مار_باریک جای دارد. این عکس‌ها که توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا گرفته شده‌اند نشان می‌دهند که این سایه هر ۱۶ سال یک بار به گرد قرص که حدود ۶۶ میلیارد کیلومتر پهنا دارد می‌چرخد.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، جان دبس از بنیاد علمی تلسکوپ فضایی در بالتیمور می‌گوید: «این نخستین قرصی است که عکس‌های بسیاری از آن در چنین بازه‌ی زمانی بلندی گرفته شده، و از همین رو به ما اجازه می‌دهد تا این پدیده‌ی شگفت‌انگیز را ببینیم. این ما را امیدوار می‌کند که چه بسا این گونه پدیده‌های سایه‌ای در سامانه‌های ستاره‌ای جوان به نسبت رایج باشند.»

به گفته‌ی دبس و همکارانش، یک سیاره‌ی پنهان بهترین توضیح برای این سایه است. البته اگر چنین باشد، خود این دنیای بیگانه نیست که دارد سایه می‌اندازد؛ بلکه گرانش آن بخش درونی قرص گاز و غبار را تاب داده و کج کرده، و دارد جلوی نور ستاره برای رسیدن به بخش‌های بیرونی را می‌گیرد.

محاسبه‌های این دانشمندان نشان داده که این سیاره حدود ۱۶۰ میلیون کیلومتر از ستاره‌ی تی‌دبلیو مار باریک فاصله دارد -تقریبا برابر با فاصله‌ی زمین تا خورشید. این فاصله کمتر از آنست که هابل یا دیگر تلسکوپ‌های کنونی بتوانند به طور مستقیم از سیاره عکس بگیرند (سیاره‌هایی که تا این اندازه‌ به ستاره‌ی میزبانشان نزدیکند در نور خیره‌کننده‌ی آن گم می‌شوند).

پژوهشگران افزودند که این سیاره‌ی احتمالی می‌بایست حدود پنج برابر سنگین‌تر از مشتری باشد تا بتواند چنین تغییری در بخش درونی قرص پدید آورد.

به گفته‌ی اعضای گروه، این یافته‌ها که در نشست روز شنبه، ۷ ژانویه‌ی ۲۰۱۷ در ۲۲۹مین نشست انجمن اخترشناسی آمریکا در گریپواین تگزاس ارایه شد، روشی نوین و امیدبخش برای شکار سیاره‌های نوزاد در بخش‌های درونی قرص‌های پیرامون ستارگان جوان برای ما فراهم می‌کند. [در همین زمینه:🔺 ۶ روش برای یافتن سیاره های فراخورشیدی (https://goo.gl/OTRAeM)]

دبس می‌گوید: «چیزی که مایه‌ی شگفتیست اینست که با بررسی ناحیه‌ی بیرونی قرص و با سنجش حرکت، جایگاه و رفتار یک سایه، می‌توانیم چیزهایی درباره‌ی یک بخش نادیدنیِ قرص بیاموزیم. این پژوهش به ما نشان می‌دهد که حتی این قرص‌های پهناور، که بخش‌های درونیشان را نمی‌توانیم ببینیم، پویا هستند و به شیوه‌های آشکارپذیری که فکرش را هم نمی‌کردیم دگرگون شده و تغییر می‌کنند.»

🔴توضیح این عکس:
🔺این عکس‌ها که توسط تلسکوپ هابل و به فاصله یک سال گرفته شده‌اند، سایه‌ای را نشان می‌دهند که دارد در جهت پادساعتگرد دور یک قرص گاز و غبار پیرامون ستاره‌ی جوان تی‌دبلیو مار باریک می‌چرخد. در دو عکس بالایی یک روشنی نایکنواخت در قرص دیده می‌شود. دو تصویر پایینی از پردازش همان دو عکس بالا درست شده‌اند و این سایه را بهتر آشکار کرده‌اند.

#قرص_پیش‌سیاره‌ای #تلسکوپ_هابل
—---------------------------------------—
درباره‌ی این ستاره پیش از این خوانده بودید:
🔺کشف نخستین قرص یخ فراخورشیدی (https://goo.gl/ztj1Vl)
🔺ستاره ای که از سن مادر شدنش گذشته ولی هنوز سیاره می سازد (https://goo.gl/aPMJ0q)

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/TWHydrae.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

این پویانمایی gif را ناسا با بهره از عکس‌های تلسکوپ هابل درست کرده و در آن سایه‌ای دیده می‌شود که به گرد ستاره‌ی جوان تی‌دبلیو مار باریک در چرخش است.
@onestar_in_sevenskies

https://goo.gl/wAq5pv
نمایی از ساختار پیشنهادیِ قرص گاز و غبار پیرامون ستاره‌ی جوان و نزدیک تی‌دبلیو مار باریک. این تصویر یک قرص درونی را نشان می‌دهد که در اثر گرانش یک سیاره‌ی ناپیدا که درست بیرون از این بخش قرص به گرد ستاره می‌چرخد پدید آمده.
@onestar_in_sevenskies

«کهکشانی با یک سیاهچاله "خروس‌ وزن"!»
—------------------------------------------—
https://goo.gl/kcqGxT
در این تصویر که با بهره از دوربین پیشرفته‌ی پیمایشی تلسکوپ فضایی هابل (ACS) گرفته شده یک کهکشان در #صورت_فلکی_دوشیزه و به فاصله‌ی یک میلیارد سال نوری زمین را می‌بینیم. دوربین ACS که در سال ۲۰۰۲ روی #تلسکوپ_هابل نصب شد، میدان دید گسترده‌اش دو برابر دوربین پیش از خود است و با بهره از کیفیت بالای تصویربرداری و حسمندی افزوده‌اش، می‌تواند تصاویر خیره‌کننده‌ای مانند عکسی که اینجا می‌بینید بگیرد.

#کهکشان_مارپیچی زیبایی که در مرکز این عکس دیده می‌شود RX J1140.1+0307 نام دارد و یک پرسش جالب برای دانشمندان پدید آورده است. این کهکشان در نگاه نخست مانند یک کهکشان مارپیچی معمولی، بسیار همانند راه شیری به نظر می‌رسد، ولی خوب نخستین نماها می‌توانند گمراه‌کننده باشند.

کهکشان راه شیری، مانند بیشتر کهکشان‌های بزرگ در مرکزش یک #ابرسیاهچاله (#سیاهچاله‌ ابرپرجرم) دارد، ولی برخی از کهکشان‌ها میزبان سیاهچاله‌هایی سبک‌تر و میان-وزن هستند. #RX_J1140_1_0307 یکی از این دسته کهکشان‌هاست- در حقیقت این کهکشان در مرکزش یکی از کم‌جرم‌ترین سیاهچاله‌های شناخته شده در هسته‌های درخشان کهکشانی را دارد. چیزی که دانشمندان را درباره‌ی این کهکشان ویژه سردرگم کرده اینست که محاسبات درباره‌ی آن با چیزی که دیده می‌شود جور در نمی‌آید.

مدل‌هایی که برای گسیلش از جرمی با چنین سیاهچاله‌ی مرکزیِ به نسبت سبکی ارایه شده نمی‌تواند پاسخگوی طیفِ گسیلیده از آن باشد؛ مگر این که فرض کنیم سازوکارهای دیگری در برهم‌کنش‌های میان بخش‌های درونی و بیرونیِ #قرص_برافزایشی این سیاهچاله نقش دارد که ما از آنها بی‌خبریم.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/blackhole.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«یک مارپیچ بزرگ از پهلو»
—-------------------------
https://goo.gl/zcqKL9
در این تصویر کهکشان بزرگ ان‌جی‌سی ۸۹۱ را می‌بینیم. این #کهکشان_مارپیچی حدود ۱۰۰ هزار سال نوری گستردگی دارد و یک کهکشان "لبه‌نما" است، یعنی از چشم ما تقریبا درست از لبه (از پهلو) دیده می‌شود.

ان‌جی‌سی ۸۹۱ با فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین در #صورت_فلکی_زن_در_زنجیر (آندرومدا) جای دارد و کهکشانی بسیار همانند راه شیری خودمانست: در نگاه نخست، یک قرص کهکشانی پرستاره‌‌ی نازک و تخت با یک کوژی (برآمدگی مرکزی) دارد که توسط مناطقی از غبار کدر و تیره از میان به دو نیم شده‌اند.

ولی چیزی که در سیمای لبه‌نمای ان‌جی‌سی ۸۹۱ بسیار خودنمایی می‌کند رشته‌هایی از غبار است که در راستای خط دید ما، تا صدها سال نوری از بالا و پایین صفحه‌ی کهکشان بیرون زده‌اند. احتمال دارد چیزی که باعث بیرون زدن این رشته‌های غبار شده انفجارهای ابرنواختری یا فعالیت‌های شدید ستاره‌زایی باشد.

در این میدان دید ژرف چند کهکشان کم‌نور دیگر که آنها هم مانند ان‌جی‌سی ۸۹۱ تقریبا #لبه‌نما هستند نیز به چشم می‌خورد.

#NGC_891 #apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/NGC891.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«دیدار بهرام و نپتون در شب سال نوی میلادی»
—----------------------------------------------
https://goo.gl/bQBkNP
روز یکم ژانویه، جایگاه سیاره‌ی بهرام (مریخ) در آسمان به رصدگران کمک می‌کرد تا با دوربین‌های دوچشمی خود یک #غول_یخی را هم به فهرست اجرامی که در زندگیشان رصد کرده‌اند بیفزایند.

در آن شب، سیاره‌ی سرخ تنها حدود ۰.۰۲ درجه از ۳نپتون کم‌نور در آسمان سیاره‌ی زمین فاصله داشت.

نماهایی که در این چارچوب می‌بینید همگی در زمانی کمتر از ۳ ساعت پیش از رسیدن این دو سیاره به نزدیک‌ترین #مقارنه (#همیستانی)، در آسمان بریزبن استرالیا گرفته شده‌اند.

در چارچوب گسترده‌ی اصلی، هلال باریک ماه شب سال نو نزدیک افق باختری دیده می‌شود و سیاره‌ی تابناک #ناهید هم به عنوان ستاره‌ی شامگاهی در میانه‌ی تصویر می‌درخشد. #بهرام و نپتون در گوشه‌ی بالا، سمت راست نشان داده شده‌اند.

دو چارچوب پیوست هم ماه (پایین) و زوج بهرام و نپتون را (بالا) در اندازه‌ی بزرگ‌تر نشان می‌دهند. نمای درون هر دو چارچوب با یک تلسکوپ و یک عدسی #تله_فوتو گرفته شده‌ و بنابراین جدایی بهرام-نپتون و اندازه‌ی دیداریِ #هلال_ماه را با یک مقیاس نشان می‌دهند.

این هفته نپتون نزدیک ناهید در افق باختری دیده خواهد شد.

#apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Mars-Neptune.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«دوازدهمین سالگرد فرود یک کاوشگر بر سطح تیتان»
—---------------------------------------------------—

درست ۱۲ سال پیش، در ۱۴ ژانویه‌ی ۲۰۰۵، کاوشگر اروپایی هویگنس بر سطح تیتان، ماه مه‌آلود سیاره‌ی کیوان (زحل) فرود آمد. این کاوشگر که بر دوش #فضاپیمای_کاسینی ناسا به فضا رفته بود، دورترین فرود بر یک جرم فرازمینی، و تنها فرود بر سطح دنیایی در بخش بیرونی سامانه‌ی خورشیدی را انجام داد.

در ویدیویی که اینجا می‌بینید از عکس‌های واقعی که #کاوشگر_هویگنس به هنگام فرود گرفته بود بهره گرفته شده [از ثانیه‌ی ۲۷ به بعد]. فرود این کاوشگر با چتر نجات انجام شد و ۲.۵ ساعت زمان برد. جو بسیار چگال #تیتان از فاصله‌ی حدود ۷۰ کیلومتری سطح صاف شد و کوه‌های روشنی از یخ ناهموار و زمینه‌های تیره و پستی که گویا بستر خشک یک دریاچه بودند پدیدار گشت.

دانشمندان از دیدن کانال‌های زهکشی تیره و شاخه شاخه که نشان می‌داد رودهایی پرخروش از متان مایع بر روی سطح روان بوده شگفت‌زده شدند. آنها فکر کرده بودند تیتان یک اقیانوس سطحی از هیدروکربن‌های مایع دارد و به همین دلیل برای احتیاط، هویگنس را مناسب شناور شدن طراحی کرده بودند ولی کاسینی بعدها نشان داد که دریاچه‌ها و دریاهای بزرگ بیشتر محدود به قطب‌های تیتان هستند.

هویگنس بر سطح یک دشت سیلابی، در میان سنگ‌هایی "گِرد" از آب یخ‌زده فرود آمد، و حتی سایه‌ی چتر نجاتش را نیز به تصویر کشید.

فرود هویگنس گامی بزرگ در کاوش سامانه‌ی خورشیدی بود. تاکنون هیچ فضاپیمای دیگری بر سطحی دورتر از آن فرود نیامده. این کاوشگر دستاورد همکاری بین‌المللی در ماموریت کاسینی-هویگنس بود که در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷ با فرو رفتن کاسینی در جو کیوان به پایان خواهد رسید.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/Huygens.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ویدیوی بالا با حجم کمتر

«مثلث بازتابی در ابر مولکولی برساووش»
—------------------------------------------
https://goo.gl/VQkSiY
ابرهایی از غبار ستارگان در این نمای ژرف آسمان شناورند. این چشم‌انداز کیهانی حدود ۲ درجه از #ابر_مولکولی_برساووش در فاصله‌ی ۸۵۰ سال نوری زمین را می‌پوشاند.

سه سحابی غبارآلود که از بازتاب نور ستارگان درونشان می‌درخشند، یک سه گوش زیبا را در این میدان دید تلسکوپی ساخته‌اند.

#سحابی_بازتابی ان‌جی‌سی ۱۳۳۳ در سمت چپ، و وی‌دی‌بی۱۳ پایین، سمت راست، به رنگ آبی که نماد سحابی‌های بازتابیست می‌درخشند ولی بالای سه گوش را سحابی‌ بازتابی کمیابی که به رنگ زرد می‌درخشد و وی‌دی‌بی۱۲ نام دارد ساخته.

در دل این ابرهای مولکولی ستارگان دارند ساخته می‌شوند، هر چند بیشتر آنها پشت غبارهای فراگیر پنهان شده و در طول موج دیدنی (مریی) دیده نمی‌شوند. با این وجود در ان‌جی‌سی ۱۳۳۳ می‌توان نشانه‌هایی از تابش سرخ‌فام #اجرام_هربیگ_هارو، فواره‌ها و گازهای برافروخته‌ای که از ستارگان نوزاد سرچشمه گرفته‌اند را شناسایی کرد.

بلندی ضلع‌های این سه گوش که از سحابی‌های بازتابی درست شده در فاصله‌ی برآوردی ابر مولکولی برساووش به حدود ۲۰ سال نوری می‌رسد.

#NGC_1333 #vdB13 #vdB12 #apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/PMC.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«روشنایی ناشناخته در کهکشان ماکیان آ»
—----------------------------------------
https://goo.gl/9GxKOw
* اخترشناسان چیزی را در کهکشان ماکیان آ (#Cygnus_A) دیده‌اند که پیش از این آنجا نبود.

* هفته‌ی گذشته به هنگام برگزاری ۲۲۹مین نشست انجمن اخترشناسی آمریکا در گریپواین تگزاس، اخترشناسان خبری را اعلام کردند که توجه چنین پژوهشگر را به خود جلب کرد: دیدن "چیزی" بسیار درخشان در یک کهکشانِ شناخته شده.

این کهکشان، #کهکشان_بیضیگون ماکیان ای (یا #ماکیان_آ) بود که یکی از درخشان‌ترین چشمه‌های پرتوی رادیویی در آسمانست. فاصله‌ی آن از زمین چیزی نزدیک به ۸۰۰ میلیون سال نوریست (سرخگرایی ۰.۰۵۶). در هسته‌ی این کهکشان یک ابرسیاهچاله در پیله‌ای از گاز پنهان شده و دارد مواد را دیوانه‌وار می‌بلعد و همزمان، دو فواره هم از هر دو سوی آن به فضا جهیده و محیط میان‌کهکشانی را روشن کرده‌ است. این فعالیت تابش‌هایی رادیویی تولید کرده که ماکیان آ را تا این اندازه درخشان کرده‌اند. [خواندید: * کهکشانی در طیف‌های گوناگون نور (https://goo.gl/7JFzj4)]

ریک پرلی از رصدخانه‌ی ملی رادیویی آمریکا (NRAO#) به همراه همکارانش با بهره از آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جانسکی (VLA#) در نیومکزیکو که به تازگی به‌روز شده، نگاهی به ماکیان آ انداختند (از پس از ۱۹۸۹، نخستین باری بود که وی‌ال‌ای این کهکشان را رصد می‌کرد. پرلی در نشست روز ۶ ژانویه به شوخی گفت به نظر می‌رسد دانشمندان در دهه‌ی ۸۰ به اندازه‌ای وقت وی‌ال‌ای را صرف رصد این کهکشان کرده بودند که دیگر احساس نمی‌کردند نیازی به مشاهده‌ی دوباره‌ی آن داشته باشند).

این رصدهای تازه یک شگفتی را نمایان کرد: یک جرم تازه‌ی دوم درست جنوب باختری سیاهچاله‌ی مرکزی آن دیده می‌شد. این جرم در تصاویر رادیویی ۱۹۸۹ نبود. رصدهای پُروضوحِ بیشتری که با بهره از آرایه‌ی خط پایه‌ی بسیار بلند (#VLBA) انجام شد هم این جرم را نشان دادند که آشکارا جدا از هسته‌ی کهکشان بود. فاصله‌ی آن از مرکز کهکشان چیزی نزدیک به ۱۳۰۰ سال نوری است.

این چیز هر چه هست حدود دو برابر درخشان‌تر از درخشان‌ترین ابرنواخترها در این بسامد است. در حقیقت می‌شود گفت بسیار درخشان‌تر از هر سیگنال رادیویی زودگذری که تاکنون دیده شده- به جز ابرسیاهچاله‌های برافزایشی و رویدادهای "گسست کشندی" (tidal disruption) که در زمان بلعیده شدن یک ستاره توسط یک سیاهچاله رخ می‌دهند.

این دانشمندان در بایگانی‌های دیگری هم جستجو کردند و این جرم را در عکس‌های فروسرخ سال ۲۰۰۳ تلسکوپ کک و شاید بشود گفت، در برخی از عکس‌های تلسکوپ فضایی هابل هم یافتند (این جرم به اندازه‌ای سرخ است که در طول موج‌های نور دیدنی (مریی) به خوبی دیده نمی‌شود، و وضوح هابل در این دامنه‌ی طیف به خوبیِ عکس‌های اپتیک سازگارِ کک نیست).

شرکت کنندگان در این نشست علمی بسیار در این باره کنجکاو شدند. کلیر مکس، مدیر رصدخانه‌های دانشگاه کالیفرنیا (که رصدخانه‌های کک و لیک را با هم اداره می‌کند) به سراغ داده‌های گذشته‌ی کک رفت و پی برد که در حقیقت، اخترشناسان پیش از این هم این چشمه را یافته بودند. در سال ۲۰۰۳، گابریلا کانالیزو (که اکنون در دانشگاه ریورساید کالیفرنیاست) و همکارانش به این چشمه‌ی رازگونه برخورده بودند. آنها هم به سراغ داده‌های گذشته رفته و آن را تنها در "برخی" از عکس‌های هابل دیده بودند- آنها درست نمی‌دانستند که آیا این به خاطر چشمک زدن چشمه‌ی نور است یا تنها به این خاطر که هابل به مدت کافی و پیوسته آن را رصد نکرده بوده تا در عکس‌های دیگر هم ثبتش کند.

پژوهشگران دریافتند که این جرم نه یک جرم پیش‌زمینه، در کهکشان خودمانست و نه یک خوشه‌ی ستاره‌ای جوان در خود ماکیان آ. بلکه به نظر می‌رسد یک خوشه‌ی فشرده از ستارگان پیر و سرخ است که از هسته‌ی کهکشانِ بسیار کوچک‌تری که توسط ماکیان آ بلعیده شده بوده جدا شده‌. در پژوهشی که سال ۲۰۰۳ در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده بود، اخترشناسان گفته بودند این ادغام کوچک شاید بتواند دلیل "روشن شدن" سیاهچاله‌ی ماکیان آ را هم توضیح دهد....

ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼👇🏼