📚 #فلسفه_علم
✍️#نویسنده: #سمیر_اُکاشا
👤#مترجم: #هومن_پناهنده
📌 در فلسفه علم کار اصلی ما این است که روش های تحقیق مورد استفاده در علوم مختلف را بررسی کنیم. شاید این سوال پیش بیاید که چرا باید این کار را به فیلسوفان سپرد و نه به خود دانشمندان، یک پاسخش این است که نگاه کردن به علم از منظر فلسفه به ما امکان میدهد ژرف کاوی کنیم و از مفروضات پنهان پژوهش علمی پرده برداریم، به عنوان مثال فرض کنید دانشمندی آزمایشی کرده و به نتیجه خاصی رسیده است چند بار دیگر هم همان آزمایش را انجام می دهد و همان نتیجه را می گیرد پس از آن احتمالاً دیگر این کار را ادامه نخواهد داد. چون مطمئن است که با تکرار آن آزمایش، در شرایط دقیقاٌ یکسان، به نتایج یکسان خواهد رسید. چنین فرضی بدیهی به نظر می آید، اما فیلسوف حتی همین فرض را هم مورد تردید قرار میدهد، چرا باید فرض کنیم که تکرار این آزمایش در آینده، به همان نتایجی خواهد انجامید که در گذشته انجامید؟ از کجا میدانیم که این فرض صحیحی است؟ بعید است دانشمند جماعت بر سر این نوع سوالات نسبتاً عجیب و غریب وقت زیادی بگذارند، آنها احتمالاً کارهای مهم تری دارند.
در فلسفه علم بخشی از کار این است که مفروضات دانشمندان موضوع پرسش قرار می گیرد. اما این سخن بدین معنی نیست که خود دانشمندان هرگز به بحث های فلسفی نمی پردازند. واقعیت این است که وقتی به تاریخ نظر می کنیم می بینیم که بسیاری از دانشمندان، نقش در خور توجهی در رشد فلسفه علم داشته اند، در این مقوله، دکارت، نیوتن و اینشتین از نمونه های برجسته اند. همه این اشخاص به سوالات فلسفی مربوط به علم بسیار علاقمند بودند. سوالاتی از این قبیل که علم چگونه پیشرفت می کند؟ در علم از کدام روش های تحقیق باید استفاده کرد؟ تا کجا می توان به این روش ها اطمینان داشت؟ آیا برای شناخت علمی حدود و ثغوری وجود دارد یا نه؟ و جز آن، خواهیم دید که این پرسش ها هنوز هم ستون فقرات فلسفه علم را تشکیل می دهند.
با این حساب، مطالب مورد علاقه فیلسوفان علم «صرفاً فلسفی» نیستند، بلکه توجه برخی از بزرگترین دانشمندان را نیز به خود جلب کرده اند . در عین حال باید بپذیریم که امروز، بسیاری از دانشمندان نه به فلسفه علم چندان علاقه دارند و نه درباره اش چیز زیادی می دانند.
این وضع هر چند، تاسف آور است ولی از آن نمی توان نتیجه گرفت که طرح مطالب فلسفی، دیگر مناسبتش را از دست داده است.باری این بی علاقگی را باید ناشی از تخصصی تر شدن روزافزون علم و جدایی علوم طبیعی از علوم انسانی دانست که مشخصه نظام آموزشی جدید است.
اما بالاخره موضوع فلسفه علم دقیقاً چیست زیرا از این سخن که در فلسفه علم «روش های علمی بررسی می شوند.» حقیقتاً چیز دندان گیری به دست نمی آید. به جای این تعریف دقیق تری از فلسفه علم بدهیم بی درنگ به سراغ یکی از مسائل اصلی آن برویم.
به نظر کارل پوپر، ویژگی اصلی نظریات علمی ابطال پذیر بودن آنهاست. ابطال پذیری نظریه به معنی باطل یا غلط بودن آن نیست، بلکه به این معناست که بر اساس چنین نظریه ای می توان پیش بینی هایی مشخص کرد و سپس آن پیش بینی ها را به محک تجربه زد. اگر پیش بینی ها غلط از آب درآمدند، نظریه ابطال یا نقض میشود. پس نظریه ابطال پذیر نظریه ایست که اگر نادرست بود، نادرستی اش را می توان معلوم کرد. چنین نظریه ای با همه تجربه های ممکن سازگاری ندارد، حال آن که، به نظر پوپر، بعضی از نظریه های به ظاهر علمی با هر تجربه ای سازگارند و به همین دلیل به هیچ وجه شایسته نیست این نوع نظریات را متعلق به حوزه علم بدانیم، باری آنها علم نیستند بلکه شبه علم اند.
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com
✍️#نویسنده: #سمیر_اُکاشا
👤#مترجم: #هومن_پناهنده
📌 در فلسفه علم کار اصلی ما این است که روش های تحقیق مورد استفاده در علوم مختلف را بررسی کنیم. شاید این سوال پیش بیاید که چرا باید این کار را به فیلسوفان سپرد و نه به خود دانشمندان، یک پاسخش این است که نگاه کردن به علم از منظر فلسفه به ما امکان میدهد ژرف کاوی کنیم و از مفروضات پنهان پژوهش علمی پرده برداریم، به عنوان مثال فرض کنید دانشمندی آزمایشی کرده و به نتیجه خاصی رسیده است چند بار دیگر هم همان آزمایش را انجام می دهد و همان نتیجه را می گیرد پس از آن احتمالاً دیگر این کار را ادامه نخواهد داد. چون مطمئن است که با تکرار آن آزمایش، در شرایط دقیقاٌ یکسان، به نتایج یکسان خواهد رسید. چنین فرضی بدیهی به نظر می آید، اما فیلسوف حتی همین فرض را هم مورد تردید قرار میدهد، چرا باید فرض کنیم که تکرار این آزمایش در آینده، به همان نتایجی خواهد انجامید که در گذشته انجامید؟ از کجا میدانیم که این فرض صحیحی است؟ بعید است دانشمند جماعت بر سر این نوع سوالات نسبتاً عجیب و غریب وقت زیادی بگذارند، آنها احتمالاً کارهای مهم تری دارند.
در فلسفه علم بخشی از کار این است که مفروضات دانشمندان موضوع پرسش قرار می گیرد. اما این سخن بدین معنی نیست که خود دانشمندان هرگز به بحث های فلسفی نمی پردازند. واقعیت این است که وقتی به تاریخ نظر می کنیم می بینیم که بسیاری از دانشمندان، نقش در خور توجهی در رشد فلسفه علم داشته اند، در این مقوله، دکارت، نیوتن و اینشتین از نمونه های برجسته اند. همه این اشخاص به سوالات فلسفی مربوط به علم بسیار علاقمند بودند. سوالاتی از این قبیل که علم چگونه پیشرفت می کند؟ در علم از کدام روش های تحقیق باید استفاده کرد؟ تا کجا می توان به این روش ها اطمینان داشت؟ آیا برای شناخت علمی حدود و ثغوری وجود دارد یا نه؟ و جز آن، خواهیم دید که این پرسش ها هنوز هم ستون فقرات فلسفه علم را تشکیل می دهند.
با این حساب، مطالب مورد علاقه فیلسوفان علم «صرفاً فلسفی» نیستند، بلکه توجه برخی از بزرگترین دانشمندان را نیز به خود جلب کرده اند . در عین حال باید بپذیریم که امروز، بسیاری از دانشمندان نه به فلسفه علم چندان علاقه دارند و نه درباره اش چیز زیادی می دانند.
این وضع هر چند، تاسف آور است ولی از آن نمی توان نتیجه گرفت که طرح مطالب فلسفی، دیگر مناسبتش را از دست داده است.باری این بی علاقگی را باید ناشی از تخصصی تر شدن روزافزون علم و جدایی علوم طبیعی از علوم انسانی دانست که مشخصه نظام آموزشی جدید است.
اما بالاخره موضوع فلسفه علم دقیقاً چیست زیرا از این سخن که در فلسفه علم «روش های علمی بررسی می شوند.» حقیقتاً چیز دندان گیری به دست نمی آید. به جای این تعریف دقیق تری از فلسفه علم بدهیم بی درنگ به سراغ یکی از مسائل اصلی آن برویم.
به نظر کارل پوپر، ویژگی اصلی نظریات علمی ابطال پذیر بودن آنهاست. ابطال پذیری نظریه به معنی باطل یا غلط بودن آن نیست، بلکه به این معناست که بر اساس چنین نظریه ای می توان پیش بینی هایی مشخص کرد و سپس آن پیش بینی ها را به محک تجربه زد. اگر پیش بینی ها غلط از آب درآمدند، نظریه ابطال یا نقض میشود. پس نظریه ابطال پذیر نظریه ایست که اگر نادرست بود، نادرستی اش را می توان معلوم کرد. چنین نظریه ای با همه تجربه های ممکن سازگاری ندارد، حال آن که، به نظر پوپر، بعضی از نظریه های به ظاهر علمی با هر تجربه ای سازگارند و به همین دلیل به هیچ وجه شایسته نیست این نوع نظریات را متعلق به حوزه علم بدانیم، باری آنها علم نیستند بلکه شبه علم اند.
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com
🍉یلدا مبارک🍉
🎧نمایش رادیویی گلپندهای پروین📻
🔸تهیه شده در مؤسسه فرهنگی بامداد امید صبا🔸
omidesaba.com
@omidesaba
دریافت ⬇️⬇️
🎧نمایش رادیویی گلپندهای پروین📻
🔸تهیه شده در مؤسسه فرهنگی بامداد امید صبا🔸
omidesaba.com
@omidesaba
دریافت ⬇️⬇️
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎥راز بزرگ تکامل
🔻در فرایند تکامل بشر، بسیاری از عوامل زیستی به او کمک کرده‌اند. یکی از این عوامل زبان و گفتار کلامی اوست. با پدیدار شدن گفتار کلامی و زبان، کارکرد های سایر اعضا بدن انسان فزونی گرفت و زندگی بشر وارد مرحله نوینی شد.
گفتار فوق نگاهی گذرا به این موضوع و طرح پرسش هایی درباره آن است.
@omidesaba
omidesaba.com
🔻در فرایند تکامل بشر، بسیاری از عوامل زیستی به او کمک کرده‌اند. یکی از این عوامل زبان و گفتار کلامی اوست. با پدیدار شدن گفتار کلامی و زبان، کارکرد های سایر اعضا بدن انسان فزونی گرفت و زندگی بشر وارد مرحله نوینی شد.
گفتار فوق نگاهی گذرا به این موضوع و طرح پرسش هایی درباره آن است.
@omidesaba
omidesaba.com
🔸اسب پارتیزان
🔻داستانی صوتی از کتاب سرزمین دریاچه های نیلی و گلهای کتان
@omidesaba
omidesaba.com
⬇️⬇️⬇️⬇️
🔻داستانی صوتی از کتاب سرزمین دریاچه های نیلی و گلهای کتان
@omidesaba
omidesaba.com
⬇️⬇️⬇️⬇️
📢فیلوسوفیا: “ایده آلیسم استعلایی”
🔸در طول تاریخ فلسفه همیشه میانِ عقل گرایان و تجربه گرایان اختلاف‌نظر وجود داشته است. مکتب ایده آلیسم استعلایی راهی میانه بین این دواست . این گفتار به توضیح این مکتب می پردازد.
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com
⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️
🔸در طول تاریخ فلسفه همیشه میانِ عقل گرایان و تجربه گرایان اختلاف‌نظر وجود داشته است. مکتب ایده آلیسم استعلایی راهی میانه بین این دواست . این گفتار به توضیح این مکتب می پردازد.
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com
⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️
📌#آینده_غذا: آیا می‌توانیم مزرعه «بی‌نقص» بسازیم؟
◀️ «وقتی زراعت آغاز میشود، کارهای دیگر هم به دنبالش می آید. از این رو کشاورزان بنیان گذاران تمدن هستند»
#دانیل_وبستر
♻️ حدود صد هزار سال پیش انسان شروع به کشاورزی کرد. این انقلاب کشاورزی نقطه عطفی در تاریخ ما بود و باعث شد که مردم بتوانند یکجانشین بشوند، بسازند و بیافرینند. خلاصه اینکه کشاورزی باعث ایجاد تمدن شد. امروز حدود 40 درصد سیاره ما برای تهیه غذا استفاده می شود. این زمین های کشاورزی که سرتاسر سیاره پخش شده اند، بخش هایی از یک مسئله جهانی هستند که همه ما با آن مواجهیم: در آینده چه جور می خواهیم به همه اعضای جمعیت در حال افزایش غذای سالم برسانیم؟ رسیدن به این هدف نیازمند ظهور انقلاب دوم کشاورزی است. ویژگی انقلاب اول کشاورزی توسعه و بهره برداری بود، غذا دادن به مردم به قیمت نابودی جنگل، حیات وحش و آب و به این ترتیب بی ثبات کردن سیاره مان. در آینده چنین چیزی امکان پذیر نیست. کشاورزی به آب و هوای ثابت نیاز دارد که فصل های قابل پیش بینی و الگوی آب و هوای خاص داشته باشد. معنی اش این است که دیگر نمی توانیم زمین های کشاورزی را توسعه بدهیم، چون این کار شرایط محیط زیست را که برای کشاورزی حیاتی هستند، به نابودی می کشاند. انقلاب کشاورزی بعدی باید محصول زمین های کشاورزی فعلی را در طولانی مدت افزایش بدهد و در عین حال تنوع زیستی را حفظ کند، منابع آب را نگه دارد و آلودگی و تولید گازهای گلخانه ای را کم کند. اما این مزرعه های آینده چه شکلی خواهند بود؟
این پهپاد در ناوگانی کار می کند که کارش پاییدن محصولاتی است که پایین روییده اند. ممکن است مزرعه به ظاهر شلوغ و آشفته بیاید اما به دقت مهندسی شده است و می تواند محصولات و دام ها را با حیات وحش بیامیزد. شیوه های سنتی کشاورزی قطعات بزرگ زمین را پاکسازی می کردند و در کل آن یک نوع گیاه می کاشتند، حیات وحش را نابود می کردند و مقدار زیادی گاز تولید می کردند. هدف این روش جدید جبران آن خسارت هاست. در همین حال که گروه ربات ها در مزرعه می کردند و به اندازه معین کود به گیاهان می دهند، داخل خاک صدها حسگر اطلاعاتی درباره مواد غذایی و سطح رطوبت آب جمع می کنند. این اطلاعات جلوی آبیاری غیر ضروری را می گیرد و به کشاورز می گویند که کجا را باید کود بیشتر یا کمتری بدهد. به جای اینکه با آب پاشی کل مزرعه باعث آلودگی بیشتر بشود. اما مزرعه های آینده فقط حسگر و روبات ندارند. این تکنولوژی ها برای کمک به تولید غذا برای ما طراحی شده اند، اما جوری که به محیط زیست آسیبی نرسد چون نکات ظریف درباره اکوسیستم محل را هم در نظر می گیرد. 👇👇👇
◀️ «وقتی زراعت آغاز میشود، کارهای دیگر هم به دنبالش می آید. از این رو کشاورزان بنیان گذاران تمدن هستند»
#دانیل_وبستر
♻️ حدود صد هزار سال پیش انسان شروع به کشاورزی کرد. این انقلاب کشاورزی نقطه عطفی در تاریخ ما بود و باعث شد که مردم بتوانند یکجانشین بشوند، بسازند و بیافرینند. خلاصه اینکه کشاورزی باعث ایجاد تمدن شد. امروز حدود 40 درصد سیاره ما برای تهیه غذا استفاده می شود. این زمین های کشاورزی که سرتاسر سیاره پخش شده اند، بخش هایی از یک مسئله جهانی هستند که همه ما با آن مواجهیم: در آینده چه جور می خواهیم به همه اعضای جمعیت در حال افزایش غذای سالم برسانیم؟ رسیدن به این هدف نیازمند ظهور انقلاب دوم کشاورزی است. ویژگی انقلاب اول کشاورزی توسعه و بهره برداری بود، غذا دادن به مردم به قیمت نابودی جنگل، حیات وحش و آب و به این ترتیب بی ثبات کردن سیاره مان. در آینده چنین چیزی امکان پذیر نیست. کشاورزی به آب و هوای ثابت نیاز دارد که فصل های قابل پیش بینی و الگوی آب و هوای خاص داشته باشد. معنی اش این است که دیگر نمی توانیم زمین های کشاورزی را توسعه بدهیم، چون این کار شرایط محیط زیست را که برای کشاورزی حیاتی هستند، به نابودی می کشاند. انقلاب کشاورزی بعدی باید محصول زمین های کشاورزی فعلی را در طولانی مدت افزایش بدهد و در عین حال تنوع زیستی را حفظ کند، منابع آب را نگه دارد و آلودگی و تولید گازهای گلخانه ای را کم کند. اما این مزرعه های آینده چه شکلی خواهند بود؟
این پهپاد در ناوگانی کار می کند که کارش پاییدن محصولاتی است که پایین روییده اند. ممکن است مزرعه به ظاهر شلوغ و آشفته بیاید اما به دقت مهندسی شده است و می تواند محصولات و دام ها را با حیات وحش بیامیزد. شیوه های سنتی کشاورزی قطعات بزرگ زمین را پاکسازی می کردند و در کل آن یک نوع گیاه می کاشتند، حیات وحش را نابود می کردند و مقدار زیادی گاز تولید می کردند. هدف این روش جدید جبران آن خسارت هاست. در همین حال که گروه ربات ها در مزرعه می کردند و به اندازه معین کود به گیاهان می دهند، داخل خاک صدها حسگر اطلاعاتی درباره مواد غذایی و سطح رطوبت آب جمع می کنند. این اطلاعات جلوی آبیاری غیر ضروری را می گیرد و به کشاورز می گویند که کجا را باید کود بیشتر یا کمتری بدهد. به جای اینکه با آب پاشی کل مزرعه باعث آلودگی بیشتر بشود. اما مزرعه های آینده فقط حسگر و روبات ندارند. این تکنولوژی ها برای کمک به تولید غذا برای ما طراحی شده اند، اما جوری که به محیط زیست آسیبی نرسد چون نکات ظریف درباره اکوسیستم محل را هم در نظر می گیرد. 👇👇👇
♻️ کشاورزی کم هزینه می تواند همین نتیجه را داشته باشد و برای بیشتر کشاورزان مقرون به صرفه تر است. در واقع خیلی از این روش ها امروز هم استفاده می شوند و هر چه کشاورزان بیشتری از آن استفاده کنند تأثیرش بیشتر هم می شود. کشاورزان در کاستاریکا موفق شده اند مزرعه و زیست بوم استوایی را با هم ادغام کنند و پوشش جنگلی کشورشان را دو برابر کنند. این جنگل برای حیات وحش غذا و خانه فراهم می کند و با جذب حشرات و پرندگان گرده افشانی طبیعی و کنترل آفت به دست می آورد. هم غذا تولید می شود و هم سیاره تندرست می شود. در ایالات متحده دامداران گله هایشان را در مراتعی که گیاهان بومی دارد چَرا می دهند، این منبع پروتئین ارزشمند را به شیوه ای تولید می کنند که کربن را ذخیره و تنوع زیستی را حفظ می کند. در بنگلادش و کامبوج و نپال شیوه های جدید کاشت برنج تولید گاز گلخانه ای را در آینده به شدت کم خواهد کرد. برنج غذای اصلی سه میلیارد انسان است و منبع اصلی زندگی میلیون ها خانوار است. بیش از 90 درصد برنج جهان در کرت‌های غرقابی کاشته می شود، که آب زیادی استفاده می کند و یازده درصد 11 گازهای متان منتشر شده در جهان را متصاعد می کنند، که حدود 1 تا 2 درصد از گازهای گلخانه ای را تشکیل می دهد. کشاورزان در این کشورها با آزمایش روی گونه های جدید برنج، آبیاری کمتر و استفاده از شیوه هایی که برای کاشت دانه کار یدی کمتری می برد، هم درآمد و محصول شان را افزایش داده اند و هم گاز گلخانه ای کمتری ایجاد کرده اند. در زامبیا سازمان های زیادی روی روش های محلی سرمایه گذاری می کنند تا تولید محصول را بهتر کنند و تخریب جنگل را کمتر کنند و وضع زندگی کشاورزان محلی را بهبود بدهند. تا چند دهه بعد این تلاش ها باعث بیست و پنج درصد افزایش محصول خواهند شد. اگر این تلاش ها با شیوه های مقابله با جنگل زدایی در منطقه همراه شوند، کشور را به سمت تبدیل شدن به قطب کشاورزی قدرتمند می برد و در هند که حدود 40 درصد غذای برداشت شده به علت ضعف زیرساختارها از بین می رود یا دور ریخته می شود، کشاورزان از کپسول های سردخانه ای که با انرژی خورشیدی کار می کنند استفاده می کنند، این به هزاران کشاورز کمک می کند که محصول شان را سالم نگه دارند و آن را وارد چرخه تأمین بازار کنند. همه این روش ها در کنار هم، از پیشرفته ترین فنآوری تا ارزان ترین، انقلاب کشاورزی را شکل خواهند داد. مداخله های تکنولوژِیکی، روش های مبتنی بر اقلیم و حفاظت محیط زیست را بهبود می دهند، و تولیدکننده های بزرگ باید برای استفاده از این تکنولوژی ها سرمایه گذاری کنند. در عین حال باید روش های ارزان را در دسترس کشاورزان خرده پای بیشتری بگذاریم. این نگاه به کشاورزی آینده مستلزم تغییری در کل جهان است، تغییر به سوی رژیم غذایی که بیشتر گیاهی باشد و کاهش شدید نابودی و دورریز غذا را به همراه داشته باشد، این دو، فشار روی زمین را کم و به کشاورز کمک خواهند کرد که با چیزی که دارد محصول بیشتری به دست بیاورد. اگر تولید غذا روی زمین و دریا را بهینه کنیم، می توانیم در همین محدوده محیط زیست زمین به انسان غذا برسانیم. اما یک احتمال خطای کوچک هم وجود دارد، که برای جلوگیری از آن نیازمند همراهی بی سابقه در سطح جهان و هماهنگی زمین های کشاورزی موجود هستیم.
انقلاب کشاورزی می تواند با شما شروع شود برای این کار می توانید در این سایت عضو شوید که کشاورزان و برنامه ریزان شهری و فعالان محیط زیست و رهبران کسب و کارها، دانشمندان و هنرمندان و شما را دور هم جمع کرده که با هم روش‌های جسورانه ای برای غلبه بر بحران محیط زیست پیدا کنیم و آن ایده ها را به عمل تبدیل کنیم. با مشاهده این صفحه ببینید که چطور می توانید نقشی در ساختن آینده پاک داشته باشید.
مترجم: #زهرا_قیاسی
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com
انقلاب کشاورزی می تواند با شما شروع شود برای این کار می توانید در این سایت عضو شوید که کشاورزان و برنامه ریزان شهری و فعالان محیط زیست و رهبران کسب و کارها، دانشمندان و هنرمندان و شما را دور هم جمع کرده که با هم روش‌های جسورانه ای برای غلبه بر بحران محیط زیست پیدا کنیم و آن ایده ها را به عمل تبدیل کنیم. با مشاهده این صفحه ببینید که چطور می توانید نقشی در ساختن آینده پاک داشته باشید.
مترجم: #زهرا_قیاسی
◽️@omidesaba
◾️http://omidesaba.com