در مدل‌های اقتصادی که توسط #کینز، #فریدمن و #مودیلیانی مطرح شد، انسان‌ها بسیار هوشمند و بسیار خویشتن‌دار فرض شده‌اند. در مدل مودیلیانی (که تکامل‌یافته مدل کینز و فریدمن است) فرض می‌شود که انسان درآمدهای اتفاقی خود را تا پایان عمر برنامه‌ریزی می‌کند و اثرات چنین درآمدی در مصرف انسان‌ها با چنین فرضی محاسبه می‌شود. تِیلر و #هرش_شفرین معتقد بودند که عوامل اقتصادی نه آن‌قدر باهوش و محاسبه‌گرند که بتوانند محاسبات پیچیده موردنظر این مدل‌ها را انجام دهند و آن‌قدر اراده قوی دارند که مثلاً مصرف خود را چهل سال به‌تعویق بی‌اندازند.

#ریچارد_تیلر در خاطره‌ای ذکر‌ می‌کند که در جایی به #رابرت_بارو گفته است که شما فرض می‌کنید انسان‌ها (عامل‌های اقتصادی) به‌اندازه خودتان باهوشند و من آن‌ها را به‌اندازه خودم کودن می‌دانم.

#اقتصاد_رفتاری
#مالی_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

#والتر_میشل در دانشگاه #استنفورد آزمایشی ترتیب داده بود که در آن به کودکان ۴ یا ۵ ساله گفته شده بود که می‌توانند هر وقت دلشان خواست با به صدا درآوردن یک زنگ یک (و تنها یک) کلوچه خوشمزه دریافت کنند. ولی اگر تا آمدن مربی صبر کنند می‌توانند سه کلوچه بگیرند.

در یک نسخه دیگر آزمایش، کلوچه‌های خوشمزه داخل بشقاب، جلوی دید و در دسترس کودکان بود. کودک باید انتخاب می‌کرد که این یک کلوچه را بخورد یا تا مدتی نامعلوم صبر کند و سه کلوچه بگیرد.

میانگین انتظار کودکان دسته اول حدود یازده دقیقه و میانگین انتظار کودکان دسته دوم تنها یک دقیقه بود.

این آزمایش‌ها در دهه ۶۰ و ۷۰ انجام شد. میشل و همکارانش ده سال بعد به این فکر افتادند که این کودکان را پیدا کنند و از سرنوشتشان با خبر شوند. ۵۰۰ کودک پیشین یافت شدند و حدود یک سوم آن‌ها به سوالات محققین پاسخ دادند. میزان صبر کودکان ده سال پیش رابطه معناداری با موفقیت تحصیلی و شغلی‌شان داشت.

#ریچارد_تیلر می‌گوید این اولین آزمایش‌هایی است که در آن "سوگیری زمان حال" (present bias) مطرح شده است.

منبع:
Thaler, Richard H. 2015. "Misbehaving: The making of behavioral economics"

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

در سال ۲۰۰۳ مقاله‌ای از #دیوید_هرشلایفر و #تیلر_شاموی منتشر شد. هِرشلایفر و شاموِی با بررسی داده‌های بازار سهام ۲۶ کشور از ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۷ نشان دادند که آفتاب صبحگاهی در شهرهای اصلی این کشورها با بازده سهام مرتبط است. در این تحقیق آمده است که پس از کنترل اثر آفتابی بودن هوا، بارانی یا برفی بودن هوا با بازدهی ارتباطی ندارد. هرشلایفر و شاموی می‌گویند این استراتژی معاملاتی تنها برای کسانی مناسب است که هزینه‌های معاملاتی بسیار کمی دارند، اما این نوع معامله در ذات خود هزینه‌های معاملاتی را بالا می‌برد.

این تحقیق یکی از مقاله‌های مرجع در مورد اثر mood بر بازدهی است.

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

"نفرت از ابهام"

دو کیسه داریم. در کیسه اول ۱۰۰ توپ مشکی و ۱۰۰ توپ قرمز است. کیسه دوم هم حاوی ۲۰۰ توپ قرمز و مشکی است اما تعداد هر کدام را نمی‌دانیم.

قرار است شما دست‌تان را در یکی از کیسه‌ها کنید و یک توپ را خارج کنید. اگر توپ قرمز بود شما برنده‌اید و جایزه‌ای (مثلا ۲۰ دلار) دریافت می‌کنید. کدام کیسه را انتخاب می‌کنید؟

بیشتر مردم کیسه اول را انتخاب می‌کنند.

جالب است وقتی همین سوال را تنها با این تفاوت که "در صورت سیاه بودن توپ برنده خواهید بود" با تعداد دیگری مطرح کردند، باز هم انتخاب بیشتر مردم کیسه اول بود.

بالاخره یا شانس خارج کردن توپ قرمز از کیسه اول بیشتر از کیسه دوم است، یا شانس خارج کردن توپ سیاه...

#دانیل_السبرگ با طراحی چنین سوالاتی نشان داد که افراد در انتخاب‌های خود از ابهام گریزان و متنفرند و این پدیده به پارادوکس السبرگ شهرت یافت. این پدیده توضیح‌دهنده برخی سوگیری‌ها در تئوری تصمیم است. افراد حتی گاهی انتخاب گزینه‌های بد با احتمال‌های معین را به انتخاب گزینه‌های خوب با احتمالات نامعین ترجیح می‌دهند.

دانیل السبرگ البته بیشتر به‌خاطر ماجرای افشای اطلاعات نظامی که منجر به سقوط "نیکسون" شد شهرت دارد تا این پارادوکس...

#اقتصاد_رفتاری
#مالی_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

#ریچارد_تیلر (برنده نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۷) در پژوهشی نشان می‌دهد که اگر به پولی برچسب "پول برده" (یا پول قمار) بخورد (مثلا بگویند شما برنده ۳۰ دلار شده‌اید به‌جای این‌که بگویند شما ۳۰ دلار دارید)، صاحب مال در مورد هزینه‌کرد آن بسیار ریسک‌پذیر خواهد بود.

با این‌که این یافته بسیار تعجب‌آور است اما پژوهشگران دیگری نیز آن را گزارش کرده‌اند.

زمانی که بازارهای مالی صعودی می‌شوند و قیمت سهام بالا می‌رود، بسیاری از سرمایه‌گذاران حس "برنده بودن" دارند و رفتارهای ریسکی از خود نشان می‌دهند و سطح ریسک را در کل بازار افزایش می‌دهند. همین عامل می‌تواند موجب افزایش نوسان در قیمت سهام بشود.

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری
#اثر_پول_قمار

#نیمکت
http://T.me/nymkat

این ویدیو را ببنید:
https://m.youtube.com/watch?v=IGQmdoK_ZfY

این ویدیو را #دانیل_سیمونز و #کریستوفر_چبریس (از دانشگاه #هاروارد) منتشر کردند و نشان دادند که "انسان‌ها گاهی از مسائل بسیار مهم و آشکار غافل هستند."

#مالی_رفتاری
#اقتصاد_رفتاری
#monkey_business_illusion

#نیمکت
@nymkat

فرض کنید قرار است یک هفته دیگر به یک مهمانی با شام عالی و مفصل بروید. تا آن وقت هر زمان که گرسنه هستید اندیشیدن به آن شام رویایی لذت‌بخش‌تر است و فکر می‌کنید که "چه دلی از عزا در خواهید آورد!" اما پس از خوردن یک آش خانگی دستپخت مادربزرگ شاید بی‌اندیشید که در مهمانی هفته آینده غذاهای سالم‌تری از آن میز مفصل انتخاب خواهید کرد....

این یعنی مطلوبیت شما از یک رویدادِ دور به حال امروز شما وابسته است؛ همان مفهوم cold-hot empathy gap که #جورج_لوونشتاین مطرح کرده است و در تعارض جدی با آموخته‌های اقتصاد کلاسیک درباره مطلوبیت است...

#اقتصاد_رفتاری
#مالی_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

#رولف_دوبلی در کتاب "The Art of Thinking Clearly" اشاره می‌کند که برخی از شغل‌ها به مهارت نیاز دارد اما سرمایه‌گذاری و موفقیت در بازارهای مالی بیش از مهارت به شانس نیاز دارد.

او در حمایت از این ایده، مثالی از کتاب Thinknig Fast and Slow #دانیل_کانمن نقل می‌کند. کانمن می‌گوید عملکرد مدیران سبد یک شرکت مدیریت سرمایه را طی ۸ سال رتبه‌بندی کرده و مشاهده شده که رتبه هیچ سالی به سال‌های قبل و بعد از آن ارتباطی ندارد. در حقیقت رتبه مدیران سبدهای سرمایه‌گذاری کاملا براساس شانس به دست می‌آید. حماقت‌بار این‌که شرکت برای این شانس هر ساله به مدیران برتر خود (که بازدهی بیشتری به دست آورده‌اند) پاداش می‌دهد.

#اقتصاد_رفتاری
#مالی_رفتاری
#The_Art_of_Thinknig_Clearly
#Thinking_Fast_and_Slow

#نیمکت
http://T.me/nymkat

اگر ناگهان کولاک برفی بیاید و تقاضا برای پاروی برف‌روبی افزایش یابد، آیا منصفانه است که مغازه‌های محلی عرضه‌کننده پاروها (یا تولیدکننده آن‌ها) قیمت آن‌ها را افزایش دهند؟ بسیاری این اقدام را غیرمنصفانه می‌دانند اما اقتصاددانان کلاسیک از این افزایش قیمت دفاع می‌کنند. آن‌ها می‌گویند با افزایش تقاضا و پیشی گرفتن آن از عرضه، افزایش قیمت طبیعی است. عده‌ای حتی معتقدند که این افزایش قیمت باعث می‌شود که کسانی که نیاز بیشتری به این پاروها دارند (و پارو برایشان ارزش بیشتری دارد) بتوانند از آن استفاده کنند و به‌اندازه تقاضای متقاضیانی که زیان مبرم ندارند از مجموع تقاضا کاسته خواهد شد.

با مرگ #ویتنی_هوستون تقاضا برای دانلود آلبوم‌ها و تک‌آهنگ‌های آن به‌شدت افزایش یافت. اپل و سونی هم قیمت‌ها را افزایش دادند. سوال این‌جا بود که آیا عرضه الکترونیکی آهنگ‌ها هم محدودیت داشت؟ آیا با افزایش تقاضا کمبودی پیش می‌آمد؟ در این حالت آیا افزایش قیمت منصفانه بود؟ آیا بهتر نبود کمپانی‌های عرضه‌کننده این آلبوم‌ها و آهنگ‌ها از فرصت فروش بیشتر استفاده کنند؟ و ...

ماجرای منصفانه یا غیرمنصفانه بودن تصمیمات اقتصادی بنگاه‌ها بحثی جدی در اقتصاد رفتاری است؛ موضوعی که این روزها در اقتصاد ایران هم مطرح شده است...

#اقتصاد_رفتاری
#مالی_رفتاری

#نیمکت
http://T.me/nymkat

یازدهمین حراج بزرگ آثار هنرهای تجسمی برگزار شد. در این حراج ۸۰ نقاشی و مجسمه به ارزش کلی ۴۲ میلیارد و دویست میلیون تومان به فروش رسید.

گران‌ترین اثر فروخته‌شده مجسمه "سر شاعر" #پرویز_تناولی (تصویر بالا) بود که به قیمت سه میلیارد و دویست میلیون تومان به فروش رسید. در این  دوره یک اثر از پرویز تناولی، دو اثر از #منیر_شاهرودی (#منیر_فرمانفرییان) و یک اثر از #سهراب_سپهری به قیمتی بیش از دو میلیارد تومان فروخته شدند و سه اثر از سهراب سپهری، #حسین_زنده‌رودی و #محمود_فرشچیان هم دو میلیارد تومان قیمت خوردند.
 
‌  #هنر
#اقتصاد_هنر
#اقتصاد_خلاق

#نیمکت
@nymkat