#شنبه_های_مثنوی

بس دعاها کان زیانست وهلاک
وزکرم می نشنود یزدان پاک

#مثنوی به تاسی ازقرآن نظامی درهم تنیده ازنشانه هاست وجهان نیز
وکشف نشانه ها راکارها لازمست من جمله پایداری درطلب

@Niyazestanbarani

#شنبه_های_مثنوی

آب را آبیست کاو می رانَدش
روح را روحیست کاو میخواندش

آفتاب ِ آفتاب ِ آفتاب
این چه میگویم؟مگرهستم به خواب

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#ما_درجمع_دوستان، دیشب برای چهارمین بار به #دفترپنجم مثنوی رسیدیم. بخشی از دریافتهای این مرورها این است:

۱- عمر ما با همه ی کوتاهی، بسیار بلند است و زمینه ی ساختنهای بسیار. ما هر هفت سال (به لطف بیکران خداوند) یک دور مثنوی را خوانده ایم..

۲- ما #عمرهایی_بارنگهایی دگر هم داریم، این عمردم دستی یکی از عمرهای ماست باید عمرهای رنگارنگ خویش را ببینیم...

۳- این دیدن ایمان و صبر میخواهد و نور،
نوری ازجنس #حقیقت_محمدیه که در ذات همه ی ما هست.

۴-شه حسام الدین که نورانجم است
طالب آغاز سِفر پنجم است..

۵- و...آنچه آغاز ندارد نپذیرد انجام..

#سِفر: کتاب ج؛اسفار

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی


رفتن بر زمین با گامهایی لرزان، نه دوسال که قرنها قرن لازم دارد حال ببینید پرواز در آسمان چقدر صبر و مقاومت ومداومت میخواهد؟

اما مولانا به ما وعده میدهد تکرار و تدوام خواستن و تواضع در برابر ره سپردگان آسمان مارا به آسمان خواهد برد..

ملول نشوید و همچنان پیش بروید؛

اسب خود را ای رسول آسمان
در ملولان منگر و اندرجهان..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

تا به گفت و گوی بیداری دری
تو زگفت خواب بویی کی بری

مولانا،فرزند خلف ایران، از فرهنگ معرفتی خویش آموخته که #انسان #سالک_الاقالیم است.
آدمی رهرو دهها و صدها وهزاران منزلگه است.
نکته ی مهم دراین بین #خوگری (عادتمندی) ماست.
وقتی در رحم مادریم جهانی داریم و رزق هایی و نیروهای دریافتی و.. اما چون متولد شویم حسهایی دیگر #کم_کم شکوفا میشوند و روزی هایمان فرق میکند و... چون ساکن جهان دیگر میشویم و...
انسان ِاهل رشد موضوع بسیار مهمی را باید بداند:
در هر جهان باید حسها، روزی ها، ویژگیها و.. آن را دریابد.
#عادتمندی ما به اقلیم پیشین، جهان بعدی را از حیطه ی درک ما خارج میکند.
بنابراین باید در جهان نو حسها و دریافتها و... مخصوص آن جهان را در خویش بیدار کنیم.
جهان رویا و خواب را نمیتوان تماما با ابزار و ادوات جهان بیداری سنجید.
خشکزار تن عالمی است و دریای جان جهانی دیگر..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#پاسخی_به_یک....

دوستی با تعجب گفت:
شما سی سال است #مثنوی میخوانید اولا مگر #مثنوی اینهمه هست؟ بعد اینکه خسته نمیشوید؟

جالب است خود مثنوی پاسخ این ها را داده است.
هر که جز ماهی ز آبش سیر شد..

بارها از اینکه کودکی بارها میچرخد یا ساعتها بازی میکند اظهار تعجب کرده ایم اما لحظه ای درنگ نکرده ایم که ان کودک ماهی است و آن چرخها و بازیها آب..
درست مثل خودمان وقتی مینشینیم به تکرار مکرارات مطالب شبه سیاسی و اجتماعی و.. یا بازی هزار باره ی حکم و تخته و.. خب ما انواع ماهیها داریم و لابد انواع آبها.. مشکلی نیست.

دیگر اینکه مثنوی میگوید ما بیست سال چهل سال شصت سال و..داریم نان میخوریم کداممان از خوردن نان سیر شده ایم؟! هرکس تن و جان و گوارشی دارد و بنا به آن غذایی..

هرکس تن و جانی دارد و آب و نانی که از نوشیدن و خوردن دهها ساله ی آن ملول نمیشود..

#اهل_چیزی باشی تمام تلاشت قرار گرفتن در فضای آن چیز خواهد بود..

راستی #مثنوی مثل زندگی است اینهمه هست و بیشتر از این...

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

در مثنوی خروس تعابیر مختلفی دارد.

یکجا نماد ارتباطی جانی ونهانی با عالم الغیب است.

میگوید: اگر مرا زیر تشتی بگذارید و در خانه ای تاریک قرار دهید، صبحگاه پیش از طلوع آفتاب از آمدن خورشید مطلع میشوم و خبر طلوعش را به آوای بلند اعلان میکنم.
اولیا نیز از راههای نهانی بر اسرار این جهانی و آن جهانی خبر دارند..

پاسبان آفتاب اند اولیا
در بشر واقف ز اسرار خدا...

برایتان چنین پیوندهای جانی و نهانی را آرزومندم..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#مثنوی درست مثل زندگی همیشه چیزی برای شگفتی ما دارد..

زلت آدم ز اشکم بود و باه
وآن ِ ابلیس از تکبر بود و جاه

لاجرم او زود استعفار کرد
وآن لعین از توبه استکبار کرد

هست الوهیت ردای ذوالجلال
هرکه درپوشد براو گردد وبال...

در اوایل دفتر پنجم میفرماید: آدمی اسیر دامهایی رنگارنگ است. مثلا شکم پرستی یا هواهای جنسی یا حب جاه ومقام.. اما در این بین میل به برتری از همه پلیدتر است و گناهی است که لعنت ابدی را در پی دارد.
میل به جاه و مقام و دیگران را زیر دست دیدن و...
و ابلیس بود که دعوی برتری داشت و در #فرعون، او آنقدر در علّو و استکبار پیش رفت که خود را شریک خدا کرد.

فرعون درصفت ربوبیت با خدا احساس شراکت داشت و انا ربکم الاعلی میزد..

شهوت شکم و زیر شکم(قوه ی باه) پلید است اما به هرحال محدود است و معدود، اما میل به #برتری انسان را به ادعای #همسری و #برابری وشراکت با خدا می میکشاند ازین روست که فرمود: خدا از هر گناهی درمیگذرد الا #شرک...

و چه خوش گفت آن حدیث مبارک که: آخرین خطیئه ای که از دل مومن خارج میشود #حب_جاه است..

#فاعتبروا_یااولوالابصار...

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#مثنوی_عشق_ودیگرهمه_چیز

عاشقان را شادمانی و غم، اوست
دستمزد و اجرت خدمت هم، اوست

غیر ِ معشوق اَر تماشایی بُوَد،
عشق نَبْوَد هرزه_سودایی بوَد

عشق آن شعله است کاو چون برفروخت
هرچه جزمعشوق ِ باقی جمله سوخت..

..ومثنوی همچنان از ارجمندترین خورشیدهای معرفت و عشق در جهان تن و جان است.

حالا انس ِ شبانه روزی من با #مثنوی از مرزهای سی ودوسالگی گذشته..

#مثنوی، #قرآن و #حافظ.. مثلثی است که وجودم را ساخته اند و..
#شاهنامه،
اینها مربع وجود اند، وجودی محکم و استوار..

و من هرروز وهرشب سپاسگزار خدایم که مرا #ایرانی آفرید تا غرق شوم در بیکرانه ترین نعمتهایش، او در بستر اهورایی #ایران، بزرگترین شادمانیها و غمهارا هدیه ام کرد تا بدانم؛
#هرچه_هست_اوست..

#مثنوی_بخوانید_تادرطوفان_بلا
#بی_گزندبمانید.. انشاالله 🙏

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

پس دوچشم روشن ای صاحب نظر
مر تورا صدمادر است و صد پدر

خاصه چشم دل که آن هفتاد توست
وین دو چشم حسّ خوشه چین اوست..

#مولانای_بلخ_وروم از هر سو که نگریسته شود،اعجاب آور است.او #روانشناس_ترینِ معرفت اندیشان #ایران است.

در جایی از دفترچهارم (ابیات سیصدبه بعد) تمثیلی بسیار شگفت دارد

اوکه آدمی را #چشم_هستی میداند میگوید:چشم اساسا بیناست
یعنی #انسان #وجودا بیناست اما بازی جهان #هست به مدیریت #قضاوقدر است. این قضاوقدر گهگاه او را کور میکند

چرا؟! تا انسان فهیم بداند نورچشم او از منبعی برتر است و پی آن برود نه اینکه در خود و جهان #هست محدود بماند بدین قرار نابینایی هم (یا هر آسیبی مثل درد،از دست دادن، و..) #سائقی است برای راندن انسان به سوی بیکران جان..

حکایت نابینایی زیباتر ادامه مییابد او میگوید: نسان ِنابینا اگر در چاهی از پلیدی بیفتد هرجا برود بوی پلیدی او را آزار میدهد، ولی اوی نابینا این بو را به اطراف واطرافیان نسبت میدهد نه خودش (فرافکنی)

شگفتا این حال و احوال بسیاری از ماست و..
بدین سان مولانا همیشه ما را به بینایی و همنشینی با #بینایان دعوت میکند.

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی


اگر کسی امروز از من بپرسد: محصول بیش از سه دهه انس با مثنوی را در دو کلمه میتوانی بگویی؟
خواهم گفت :آری..
جالب اینجاست که خود ِ واژه ی مثنوی از ثنو و اثنی به معنای دوتایی است چیزی که منسوب به دو تاست..
و من محصول سالهای سال انس آرامش بخش با مثنوی را در دو کلمه می آورم:
#بخواه و #بِجُو...
همین دو فعل #امر قاب قوسین قرب است.. همین..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

حمله مان پیدا و ناپیداست باد
جان فدای آنکه ناپیداست باد...

حمله مان، پیدا و ناپیداست باد
وآنکه ناپیداست از ما کم مباد...

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#مولانای_خراسانی از انسان شناس ترین انسانهای جهان است فقط این دو بیت دربیان معرفت او از #انسان کافیست:

تو، یکی تو نیستی ای خوش رفیق
بلکه گردونی و دریای عمیق

آن تو ِ زفتت که آن هفتصد تو است
قُلزم است و غرقه گاه صد تو است..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

نازنینی تو، ولی در حدّ خویش
الله الله پا منه از حد بیش...

در جهان، همه ی ما محبوب خداییم او محب حقیقی است و مهرش به تبار انسان راستین است.
بزرگترین نعمت خدا به انسان #وجود است او که منبع #وجود راستین است از روح جاودان خویش در ما دمیده و..
راهی دیار هست کرده است.. همین برای بیان نازنین بودن ما کافیست..

فقط میماند یک نکته ما، هرکداممان درصدی از محبوبیت را داریم.
مثنوی به ما هشدار میدهد با نشناختن حد و حدود خویش، از دایره ی ادب خارج نشویم زیرا بی ادبی در برابر حق فاجعه آفرین است:

بی ادب تنها نه خود را داشت بد
بلکه آتش در همه آفاق زد..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

..ای بدی که تو کنی در خشم و جنگ
باطرب تر از نوا و بانگ چنگ

ای جفای تو ز دولت خوب تر
وانتقام تو ز جان محبوب تر...

مهم این است کدام کلمه را محور زندگی قرار میدهیم؟ و آن کلمه را چگونه معنا میکنیم.
مثلا اسلام را تسلیم شدن بدانیم تا از سِلم به معنای صلح...
در اولی شما عبد (بنده) اید و کارتان فرمانبری است و طرف مقابلتان معبود است و.. و ربطتان عبادت.
اما اگر سلم را از صلح و آرامش بگیریم شما طالب مهربانی، صلح و آرامشید و طرف مقابلتان #سلام است.
اولی یک انسان و یک جهان میسازد و یک مدل حکومت می آورد و دومی گونه ای دیگر...
اما مثنوی،
در کنار همه ی کلید واژه های اساسی مثل #سفر #سلوک #صبر #مرگ و... از هر طرف که نگاه میکنم #عشق دیده میشود.
این عشق است که ابیاتی ازین دست 👆 را پدید میاورد و.. نتیجه ی رابطه ی عاشقانه این است..
در طریق عشقبازی امن آسایش، بلاست
ریش بادآن دل که بادرد تو خواهد مرهمی

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

گویا همه چیز در #فرهنگ_ایرانی گرد قطب #پیمان و #وفاداری می گردد و انسان راستین کسی است که پاسدار عهد ازلی است..
مثنوی نیز دراین باره اصرارهایی فراوان دارد:

عشق چون وافی است وافی میخرد
در رفیق بی وفا می ننگرد

چون درخت است آدمی و بیخ عهد
بیخ را تیمار میباید به جهد

عهد فاسد بیخ پوسیده بود
وز ثمار و لطف ببریده بود...

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#نیایشهای_مثنوی

مثنوی کتاب #نیایش است

اگر نیایش غرق شدن در #طلب باشد وتمنای وصل #صراط_مستقیم_عشق سراسر مثنوی غرق این بیقراری است

مولانای بلخ و روم گهگاه درمثنوی سرفصلی بازمیکند بامطلع #مناجات؛

ای دهنده یْ قوت وتمکین وثبات
خلق را زین بی ثباتی ده نجات

اندرآن کاری که ثابت بودنی است
قایمی ده نفس را که منثنی است

در اوایل دفتر پنجم #خداوندگار از#الله میخواهد #یگانگی را نصیب جانهای اسیر پریشانی کند جانهایی که بین هزاران آرزو وتمنا سرگردان اند ونمیدانند خستگی وشکستگیشان به سبب همین پراگندگی است

گویا یک هدف داشتن یک سو بودن یک رو بودن انسان را تبدیل به نوری میکند که از همه ی چیزها میگذرد و چیزی نمیتواند آن را آلوده کند

درد انسان درد آلودگی است
روح وقتی اسیر تن میشود درواقع آلوده ی آن است وچقدر غریب است معنای #آلوده
به تعداد درگیریهای ذهنی آلودگیهای ما هم بیشتر است وحال خرابیهای ما نیز بیشتر
#حال جنسش ازاینجا نیست از وادی توحید است واینجا دیار ثنویت
جایی که نفس وجان را منثنی میکند
مولانا پیشتر گفته بود:

هرچه جز عشق خدای احسن است
گر شکرخواری است آن جان کندن است

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹🌹

#شنبه_های_مثنوی

دیده ای خواهم سبب سوراخ کن
تا حُجُب را بردَرَد از بیخ و بن..

#مولانای_خراسانی جهانِ ما را #جهان_اسباب مینامد.
یعنی عامل استواری وتداوم جهان مادی اسباب و علل است.اسباب وعللی که قاعده و نظم دارند و برای زندگی بهتر در جهان لازم است هم آنها را بشناسیم هم رعایت کنیم. از این روست که مولانا جهان ما را #جهان_غفلت هم میداند و.میگوید:
اُستُن این عالم ای جان غفلت است..
یعنی برای تداوم جهان باید سلسله ی اسباب باشد وباید بدیشان توجه کرد اما توقف در #سبب وندیدن #مسبِب سرآغاز تباهی است.
خلاصه کردن تمام هستی در زنجیره ی علت و معلولها #کاف_کفر است

در این منظومه ظهور #معجزات گسستن زنجیر علل و بندهای سبب است. معجزاتی که برای انسان مومن به #غیب صرفا یک یادآوری است نه عامل ایمان:
موجب ایمان نباشد معجزات
بوی جنسیت کند جذب صفات..

باری چنانکه گفته ایم جهان #هستی چونان عروسکی است که بندهای(اسباب) آن وجود دارد و عامل حرکت آن همین بندهاست اما سررشته ی اسباب در دست مسبب است ومولانا در جستجوی کسی است که از اسباب به مسبب برسد ازین رودر اوایل دفتر پنجم فرمود:
دیده ای خواهم...

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

#شنبه_های_مثنوی

#چرا_مثنوی؟

دوستان عزیز بسیارمیپرسند:
چرامثنوی وچرا اینهمه مثنوی؟

دلایلش بسیارست ومهمترینهاش اینکه :
_مثنوی شرح سلوک انسانی است که خودش سالیان دراز جستجوگر راستین عشق ومعرفت بوده بنابراین برای انسان دانایی طلب منبع خیرو برکت است
_مثنوی محصول فرهنگ معرفتی ایران است فرهنگی دست کم پنج هزارساله و برای رسیدن به آرامش روحی نمیتوان ازین معدن بی نظیر بی نیاز بود
_مثنوی کتابی است مثل زندگی و طرحی ازپیش مشخص ندارد اینست
که برای انسان #طالب حقیقت و زیبایی جذاب است
_اگرشاهنامه ی جان بالی است برای پرواز وبیشتر متصل به بازوهای ایران پیش ازقرآن،مثنوی بالی دیگرست بیشتر متصل به بازوان فرهنگ پس از قرآن وبا این دوبال انسان ایرانی را توان پرواز درآسمان راز است
- خورشیدی است که انسان ایرانی بر جهان تابنده تاحرکت بسوی خیر آسان تر شود وسالک این رادلگرم تر
_ و.. #مثنوی..
بااینهمه:
پرسید کسی که عاشقی چیست؟
گفتم که چو ما شوی بدانی
برای درک چیزی هیچ چاره ای نیست جز #خودآن_چیزشدن واین ازبزرگترین آموزه های مثنوی است
اگر دنبال آرامش جانی بیقرار هستید البته سالیان سال باید وقت بگذارید و راه بسپارید

@Niyazestanbarani

#شنبه_های_مثنوی

سجده نتوان کرد بر آب حیات
تا نیابم زین تن خاکی نجات

برسر دیوار هرکاو تشنه تر
زودتر برمیکند خشت و مدر..

@Niyazestanbarani
🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹 🌹