ကိုယ့်မြို့၊ ကိုယ့်ရွာ နဲ့ ကိုယ့်အိုးအိမ် မိသားစု မပျက်စီးဖို့ အသိဉာဏ်နဲ့ ကာကွယ်ဖို့ လိုတယ်။ မပိန်းကြနဲ့။

ထိုင်း နဲ့ ဝ နယ်စပ် ကိစ္စမှာ ဝ က အစိုးရ အချင်းချင်းရှင်းလို့ ပြောတယ်။ အစိုးရက ဝ ကို မြောက်ပိုင်းအထိ ဆုတ်ပေး ဝ တပ်နေရာမှာ RC အစားထိုးမယ်လို့ ပြောရင် ဝ က လက်ခံမှာလား။

မြန်မာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အချုပ်အခြာပိုင်နက် နယ်မြေဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတော်ရဲ့ အဆုံးအဖြတ်ကပဲ အတည် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်တဲ့ အချိန် သစ္စာဖောက်ပြီး လက်နက်ထောက်ပံ့ လူအင်အားထောက်ပံ့ပြီး မီးစာထည့်ခဲ့တဲ့ အကျိုးကတော့ ပြန်ပေးဆပ်ရလိမ့်မယ်။ သစ္စာဖောက်တွေလဲ ပြန်ပေးဆပ်ရလိမ့်မယ်။

သစ္စာဖောက်တွေကို သစ္စာဖောက်လမ်းပို့ပေးမယ်ဆိုရင် သစ္စာရှိသူတွေကိုလဲ နိုငိငံတော်က ထိုက်တန်တဲ့ ဆုချမှုရှိရပါမယ်။ သစ္စာရှိ အမှုထမ်းတွေကို အမှတ်ပေးစနစ်နဲ့ စာရင်းပြုစုပြီး ကျေးဇူးဆပ်တာမျိုး နိုင်ငံတော်က လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

နိုင်ငံတော်ကို သစ္စာရှိ အမှုထမ်းတွေ လျှောက်ခဲ့ရတဲ့လမ်းက မြန်မာ့သမိုင်းမှာ တစ်ခါမှမရှိခဲ့ဖူးတဲ့ အဆိုးဝါးဆုံး ခယောင်းလမ်းပါ။ နီပိန်းတွေရဲ့ ပညာမဲ့ သွေထိုးမှုကြောင့် မိဘနဲ့ သားသမီး ပြတ်စဲကြတယ်။ ဆွေမျိုးတွေ သေခန်းပြတ်ကြတယ်။ ဆဲဆိုခံကြရတယ်။ အသက်အန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက် ခံရတယ်။ ဗုံးခွဲခံရတယ်။ သက်ဖြတ်ခံခဲ့ကြရပါတယ်။

နည်းပေါင်းစုံနဲ့ ပေးဆပ်ခဲ့သူတွေက နီပိန်းတွေ ဝါဒဖြန့် ပြောသလို အာဏာရှင်အတွက်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်နဲ့ ကာကွယ်ပေးဆပ်ခဲ့တာ မဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံတော်အတွက် ၊ အဖွဲ့အစည်းအတွက် ၊ နောင်လာနောက်သားတွေအတွက် အနစ်နာခံ ပေးဆပ်ခဲ့တာပါ။

အခြား ဆရာမတွေ cdm လုပ်ပေမယ့် နီပိန်းတွေ ကျောင်းကို မီးလာရှို့ချိန်မှာ ကလေးတွေ စာသင်ဖို့ ကျောင်းမရှိမှာကြောက်လို့ အသက်စွန့်ကာကွယ်သွားတဲ့ ဆရာမတွေ ရှိပါတယ်။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေအတွက် လစာသွားထုတ်ရင်း အသက်စွန့်သွားကြရတဲ့ အမှုထမ်းတွေရှိပါတယ်။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေအတွက် လာလုပ်ကြံသူကို သေနတ်ဝင်လုရင် အသက်စွန့်သွားကြသူတွေ ရှိပါတယ်။ ငါမသေ ငါ့စခန်းမကျစေရဆိုပြီး အသက်စွန့်သွားခဲ့တဲ့ တပ်မတော်သားတွေရှိပါတယ်။

နိုင်ငံတော်အပေါ် ပေးဆပ်ခဲ့တဲ့သူတွေကို စနစ်တကျ စာရင်းပြုစုပြီး သူတို့ရဲ့မျိုးဆက်တွေကို နိုင်ငံတော်ရဲ့ သစ္စာရှိ လူသားအရင်းအမြစ်အဖြစ် ပြုစုပျိုးထောင်သင့်ပါတယ်။ ကျုပ်တာဝန်ရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်း ၊ ကုမ္မဏီမှာတော့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ သစ္စာရှိအမှုထမ်း မျိုးဆက်ဖြစ်ကြောင်း အထောက်အထားပါတာနဲ့ အင်ဝာာမဗျူးပဲ တန်းပြီး အလုပ်ခန့်မှာနော်။ ပြုစုပျိုးထောင် သင်ကြားပေးဖို့က နိုင်ငံတော်ကိုကာကွယ်သူတိုင်းရဲ့ ဝာာဝန်အကြွေးပါပဲနော်။

DEMU ရထား Project ကို JICA ချေးငွေနဲ့ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက်ထဲက လမ်းပိုင်းရော တွဲပိုင်းပါ စလုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နီပိန်းတွေက အမေစုလက်ထက်လုပ်ခဲ့တာလို့ ဂုဏ်ဝင်ယူနေလို့ပါ။

အမေစု လက်ထက်လုပ်ခဲ့တာက အပျံမကို ခေါ်ပြီး နီပိန်းတွေကို အဆဲသင်ပေးခဲ့တာပဲ ရှိပါတယ်။

လမ်းဘေး ဈေးရောင်းတယ်ဆိုတာ တရားမဝင်ပါဘူး။ ငွေကြေးအဆင်မပြေတဲ့သူတွေ အရင်းအနှီးမရှိတဲ့သူတွေကို လူမှုရေးအရ သက်ညှာထောက်ထားတဲ့ အနေနဲ့ ရောင်းခွင့်ပြုထားတာဖြစ်ပါတယ်။

တချို့နေရာတွေမှာ လမ်းဘေး ဈေးသည်တွေကြောင့် ယာဥ်ကြောတွေပိတ်ကြရပါတယ်။ ယာဥ်ကြောပိတ်တာက ယာဥ်တွေရဲ့ လောင်စာဆီတွေကို ပိုကုန်စေပါတယ်။ ပြည်သူတွေရဲ့အချိန်တွေကို ပိုကုန်စေပါတယ်။

အချိန်ဆိုတာ လူတိုင်းအတွက် တန်ဖိုးပါ။ ဝင်ငွေရမယ့်အချိန်တွေကို ကားပေါ်မှာ လမ်းပေါ်မှာ ကုန်ဆုံးရခြင်းက တိုင်းပြည်ရဲ့ ထုတ်ကုန်ကို နစ်နာစေပါတယ်။

ယာဥ်ကြောပိတ်ဆို့ခြင်းကြောင့် ယာဥ်တွေရဲ့ လောင်စာသုံးစွဲမှုကို ပိုမိုစေပြီး နိုင်ငံတော်က လောင်စာတွေ ပိုမိုတင်သွင်းရတဲ့အတွက် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ပိုကုန်ပါတယ်။

ယာဥ်ကြောပိတ်ဆို့အောင် ရောင်းချတဲ့ လမ်းဘေးဈေးသည်တွေဆိုတာ ယာဥ်ပိုင်ရှင်ပြည်သူတွေရဲ့ အိတ်ကပ်ထဲက ငွေနဲ့ အချိန်တွေကို သွယ်ဝိုက်ခိုးယူနေတာပါ။ ယာဥ်တွေက အစိုးရကို တရားဝင် အခွန်ဆောငိပြီး တင်သွင်းထားရတာပါ။ နှစ်စဥ်လဲ အခွန်ဆောင်နေရပေမယ့် လမ်းဘေးဈေးဆိုင်တွေကတော့ လမ်းဘေးဈေးရောင်းပြီး အိမ်တွေ ခြံတွေ ဝယ်ပြီး ကြီးပွားနေကြတာကို အခွန်မှုးတွေ သိသင့်ပါတယ်။

Myanmar Cele ချန်နယ်တွေမှာ လမ်းဘေး ဈေးရောင်းသူတွေ ပြောတဲ့ vdo တွေကို အခွန်မှုးတွေ ထောက်လှမ်းသင့်ပါတယ်။ ဆင်းရဲလို့ လမ်းဘေး ဈေးရောင်းကြတာ မဟုတ်ပါ။ အခွင့်အရေးသာလို့ လမ်းဘေး ဈေးရောင်းပြီး ချမ်းသာ နေကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

မြောက်ဒဂုံ လောပိတ လမ်းနားက ဝိုင်းခြုံမဆိုင်ကို ရောက်ဖူးပါတယ်။ လမ်းဘေး အကြော်သုံးဖိုတည်ပြီး ရပ်ကွက်ကို ညှော်တိုက်နေတာပါ။ ညှော်တဲ့ လုပ်ငန်း ၊ ပြည်သူကို ကျန်းမာရေး ထိခိုက်တဲ့ လုပ်ငန်းကို ပတ်ဝန်းကျင်က လက်မခံရင် စည်ပင်က လုပ်ငန်းလိုင်စင် ပိတ်ပင်ထားလို့ရပါတယ်။ မြောက်ဒဂုံစည်ပင် အနေနဲ့ စည်ပင် ဥပဒေအတိုင်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး ဝိုင်းခြုံမကို စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ လမ်းဘေး အကြော်ဖိုပြီး ရပ်ကွက်ကိုညှော်တိုက်ခဲ့တဲ့ ကာလကိုလဲ ဒဏ်ကြေး တွက်သင့်ပါတယ်။

အခွန်မှုးများအနေနဲ့ ဝိုင်းခြုံမရဲ့ အင်တာဗျူးအရ လစဥ် အမြတ်ငွေကို တွက်ချက်နိုင်ပြီဖြစ်လို့ အခွန်ဥပဒေအတိုင်း ဆက်လက် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြပါစေလို့ ဆန္ဒပြုပါတယ်။ လူငယ်တွေ အတုယူမှားစေမယ့် နီပိန်းတွေရဲ့ အာဘော်ကို အင်ဝာာဗျူးကနေဖြန့်တဲ့ ဝိုင်းခြုံမကို အလွတ်ပေးလို့ လုံးဝ မရနိုင်ပါ။

လူငယ်တွေကို ဂျင်းမထည့်လို့ လေးစားပါတယ်။

နီပိန်းတွေကို ခွက်ခေါက်ထောက်ပို့တွေ ဂျင်းထည့်သွားတာတွေ ရှိတယ်။ တပ်မတော်ရေရဲ့ သင်္ဘောကြီးကို pdf တွေက ဒရုန်းနဲ့ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်နဲ့ ဒရုန်းပေါ်ကနေ တစ်လက်မ ပိုက်လေး ဖြုတ်ချတာကို အောက်မှာ ‌ဗုံးပေါက်ကွဲနေတဲ့ vdo ကို ခေတ်သစ်က တင်ဖူးတယ်။
၂၀၂၂ က အဲ့vdo ရိုက်တဲ့ pdf အဖွဲ့ ဒရုန်းဖိုး အလှုခံတော်တော်ရ လိုက်တယ်။ ဒီလို app နဲ့ ပေါက်ကွဲမှု ဂျင်းတွေကို edit လုပ်လို့ရတယ်။ နီပိန်းတွေဆိုတာ တကယ် ပိန်းတယ်။ အခုထိ အလိမ်ခံရမှန်း မသိသေးတဲ့ နီပိန်းတွေ ရှိသေးတယ်။

ဝိုင်းခြုံမ ကိစ္စက ပေါ့ထားလို့မရတဲ့ ပြဿနာပါ။ အုပ်စုကြီးတစ်ခု လူငယ်တွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီး နိုင်ငံတော်ကျဆုံးအောင်တိုက်ခိုက်နေတာကို နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲတွေ သတိပြုသင့်ပါတယ်။
မီဒိယာတွေကို ပညာရေးနဲ့ဆိုင်တာတွေမှာ ပြည်သူကို အဆိပ်မခပ်ဖို့ ခေါ်ယူသတိပေးသင့်ပါပြီ၊

ရွေးကောက်ပွဲကနေ တက်လာတဲ့ nld အစိုးရ လက်ထက်မှာ ဘတ်ဂျက်တွေ ၊ နှစ်စဥ် ဝန်ကြီးဌာနအလိုက် တရားဝင် ရှင်းတမ်းတွေ ၊ နိုင်ငံတော် အဆင့် စာရင်းစစ်တွေရှိရက်နဲ့တောင် နည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ ခိုးခဲ့ကြသေးတာပဲ။

အလှုခံရငွေကို စာရင်းပြစရာလဲမလို ၊ နှစ်စဥ်စာရင်းစစ်လဲ မရှိတဲ့အခါမှာ ပျက်စီးတော့တာပဲ။ အလှုခံ ရတဲ့ငွေက ငါတို့ငွေ ဖြစ်သွားတာပဲ။

ပိန်းလွန်းတဲ့ နီပိန်းတွေ သေတဲ့သူကသေ၊ ပြေးတဲ့သူက ပြေးရ၊ အလုပ်ပြုတ်ပြီး မွဲတဲ့သူကမွဲ၊ မခံချင်စိတ်နဲ့ လှုကြတော့ လှုရင်းနဲ့မွဲသွားကြပြီ။

ရထားအသစ်ကိုတော့ ပြည်သူတွေက သဘောကျကြတယ်။ ရထားနဲ့ ဘူတာရုံတွေ ရေရှည် သစ်လွင်နေအောင် ထိန်းသိမ်းဖို့တော့ လိုမယ်။ နီပိန်းတွေတော့ ရထားမြင်ရင် ဆဲနေကြပြီ။