‌‌💠 مجله

💠 نخستین شماره مجلۀ خلیج فارس (Sinus Persicus) منتشر شد


💠 نخستین شماره مجلۀ بین‌المللی Sinus Persicus (خلیج فارس) همزمان با 10 اردیبهشت‌ماه روز ملی خلیج فارس، در زمینۀ باستان‌شناسی و تاریخ و فرهنگ خلیج فارس به زبان انگلیسی منتشر شد.

خلیج فارس از دیرباز نقش پر رنگی در تاریخ پر فراز و فرود ایران داشته است و مردمان این سرزمین از کهن‌روزگار تا امروز همواره دل و دین به این دریای پهناور سپرده‌اند و از کرانه‌ها و بندرها و جزیره‌های خلیج فارس همچون بوشهر و دلوار، خمیر و گواتر، خارگ و خارگو، هنگام و نَجیرم، لاوان و مهروبان، سیراف و سیری و تمب بزرگ و کوچک و ابوموسی و جاهای دیگر با سرزمین‌های آن سوی دریا همچون زنگبار و چين و ماچین و هندوستان در پیوند و دادوستد فرهنگی و اقتصادی بوده‌اند و اگر نه همۀ راه‌ها بلکه بخشی از راه‌ها به این دریای تنیده شده در تار و پود ایرانیان می‌رسیده است چنانکه سراسر کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های شمالی و جنوبی خلیج فارس و دریای عمان آکنده است از آثار فرهنگی و تمدنیِ بشکوه ایرانی.

بطلمیوس از جغرافی‌دانان جهان کهن در سدۀ دوم میلادی از خلیج فارس با نام «سینوس پرسیکوس» یاد کرده است که این نام در نقشه‌های جغرافیایی سده‌های سپسین نیز به کار رفته است. ازهمین‌رو گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن با برگزیدن نام Sinus Persicus برای مجلۀ علمی خود بر آن است تا در هنگامۀ هجمه‌ها و کارزارهای ایران‌ستیزانۀ برخی کشورها، با انتشار مقاله‌‌های پژوهشی در سطح جهانی، گوشه‌هایی از فرهنگ و تمدن ایرانی پیرامون خلیج فارس و تنگۀ هرمز و دریای مکران را از دیروز تا امروز نشان دهد.

پژوهشگران گرامی می‌توانند مقاله‌‌های پژوهشی خود را به زبان فارسی یا انگلیسی برای انتشار در شماره‌های آیندۀ این مجله، از وبگاه مجله به نشانی https://www.sinuspersicus.ir/ بفرستند.

گفتنی است روند ثبت این مجله در نمایه‌های جهانی اسکوپوس و وب‌آوساینس در حال انجام است.

‌‌💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

💠 کشف بقایای معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان

💠 مهم­ترین یافته‌های دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپۀ پیرزال سیستان را بقایای معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان، حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد، در بر می‌گیرد که شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است.

حسین سرحدی سرپرست هیأت کاوش و عضو هیئت علمی دانشگاه زابل با اعلام این خبر گفت: تپۀ پیرزال در ۶۰ کیلومتری جنوب زابل قرار دارد و در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید؛ گاهنگاری این محوطه بر اساس یافته‌­های سطحی به دورۀ IV شهر سوخته منتسب شده است.

او تصریح ‌کرد: به نظر می‌رسد که اهمیت این تپه، بنا به یافته‌های سطحی آن، این است که یکی از بزرگترین تپه‌های متعلق به فاز انتهایی عصر مفرغ سیستان بوده که تاریخ و کیفیت آن هنوز از مسائل مورد بحث باستان‌شناسی جنوب شرق ایران به شمار می‌رود.

عضو هیئت علمی دانشگاه زابل اظهار کرد: این تپه در سال ۱۴۰۲ از طرف دانشگاه زابل جهت آموزش دروس عملی باستان‌شناسی به دانشجویان این رشته در دانشکدۀ هنر و معماری، برای فصل دوم، مورد کاوش قرار گرفت.

این باستان‌شناس، با بیان اینکه در فصل دوم کاوشِ این تپه کارگاه شماره ۳ به ابعاد ۱۰ در ۱۰ متر مورد کاوش قرار گرفت افزود: یافته‌های به­دست­آمده از کاوش این فصل شامل سفال‌های متعلق به حدود ۴۳۰۰ سال پیش، اشیاء گلی شامل پیکرک‌ها و اشیاء شمارشی است.

سرپرست دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپۀ پیرزال سیستان گفت: مهم­ترین یافته­های این فصل کاوش را بقایای معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان، حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد، در بر می‌گیرد که شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است.

او اظهار کرد: این خانه متشکل از تعدادی اتاق در حاشیۀ جنوبی یک حیاط مرکزی است. همچنین کاوش‌های امسال بیانگر وجود یک کوچه است که…

‌‌💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

💠 از باستان‌شناسی خلیج‌فارس غافل مانده‌ایم

💠 ده‌پهلوان با بیان اینکه باستان‌شناسی خلیج‌فارس موضوعی است که امروز از آن غافل مانده‌ایم تصریح‌کرد: جایگاه و ارزش یک یافته باستان‌شناسی یا بقایای یک بندر تاریخی درتجربه زیستی آن است. تجربه زیستی که نیاکان ما در جای‌جای این سرزمین و از جمله در کرانه‌های شمالی خلیج‌فارس داشته‌اند.

مراسم گرامیداشت روز ملی خلیج‌فارس به همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با همکاری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در دو بخش با رویکرد بررسی مستندات تاریخی و باستان‌شناسی خلیج‌فارس در فرهنگسرای اندیشه  برگزار شد.

مصطفی ده‌پهلوان که در مراسم افتتاحیه بزرگداشت روز ملی خلیج‌فارس می‌گفت، خلیج‌ همیشه فارس را قلب زمین خواند و افزود: در اثبات حقانیت فارس بودن خلیج‌فارس و مدیریت این شاخ‌آبه مهم تاریخی توسط ایرانیان طومار طومار اسناد، کتب و نقشه‌های تاریخی وجود دارد.

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با قدردانی از برگزار کنندگان این برنامه گفت: جای چنین نشستی بین دریاداران، نیروهای نظامی ، نیروهای مسلح کشور و پژوهشگران حوزه تاریخ میراث‌فرهنگی و باستان‌‌شناسی واقعا خالی بود.

او افزود: به روایت اسناد و مدارک باستان‌شناسی که امروز در کرانه‌های خلیج‌فارس بدست آمده، خلیج‌فارس بیش از بیست هزار سال تاریخ و پیشینه دارد، خلیج‌فارس مسیر رفت و آمد انسان‌های نخستین و از دوران گذشته یکی از نقاط تلاقی فرهنگ‌ها و تمدن‌های دنیای گذشته بوده است. از بندر تیس در چابهار تا بندر گمبرون، جزیره هرمز، قشم، لافت، حریره، لنگه، سیراف، طایری، دیر، بوشهر، خارک … و استقرارگاه‌های مهمی چون چگاسفلی و کاخ‌های هخامنشی در برازجان همه گواهی بر مدیریت ایرانیان و پارسیان بر این خطه از جغرافیا هستند.

به گفته ده‌پهلوان، باستان‌شناسی خلیج‌فارس موضوعی است که امروز از آن غافل مانده‌ایم، ظرفیت میراث‌فرهنگی کرانه‌های شمالی خلیج‌فارس به زعم و گمان باستان‌شناسان چیره‌دستی که بر این خطه پژوهش کرده‌اند هزاران برابر سواحل جنوبی خلیج‌فارس است و این موضوعی است که باید به درستی از آن دفاع کنیم. خلیج‌فارس امروز حیثیت فرهنگی و ملی…

👁‍🗨 یازدهم اردیبهشت زادروز پرویز ورجاوند باستان‌شناس سرشناس ایرانی

میراث فرهنگی یک ملت، نشانه‌هایی از تاریخ یک فرهنگ و یک ملت به شمار می‌رود که روح آن ملت در وجود آنها جنبۀ ابدیت و نوینی به خود می‌گیرد. میراث فرهنگی یک ملت بیانگر هویت فراموش‌نشدنی آن مردم است و عامل مؤثری در جهت شناختن خویش و شناساندن خود به دیگران به شمار می‌رود.

دکتر پرویز ورجاوند

👁‍🗨 پنجمین همایش باستان‌شناسی و هنر ایران در سال 1354 تالار فردوسی دانشگاه تهران

عزت‌الله نگهبان، پرویز ورجاوند، والتر هینتس، نورمن شارپ، هانس لوشای، ولفرایم کلایس و ریچارد فرای.

پرویز ورجاوند گرم سخنرانی است.

👁‍🗨 یازدهم اردیبهشت زادروز پرویز ورجاوند

👁‍🗨ارج ورجاوند یادنامۀ پرویز ورجاوند

🔺ارج ورجاوند یادنامه‌ای است که به پاس بیش از پنجاه سال خدمت میهنی، علمی و فرهنگی زنده‌یاد دکتر پرویز ورجاوند به کوشش شاهین آریامنش تهیه شده است. کسی که دلبستگی به ایران و ایرانیان و آرزوی سربلندی آنان، شاه‌بیت غزل زندگی‌اش بود. میهن برای ورجاوند آب و خاک نبود، بلکه گِل سرشت او بود. او فرزند پرویز ورجاوندِ ایران بود و دلش یکپارچه نه تنها برای ایران و ایرانیان بلکه برای مردمان جهان ایرانی می‌تپید؛ چراکه عشق به ایران و جهان ایرانی در دل او خیمه زده بود.

کتاب را از وبگاه ایران ورجاوند دریافت کنید:

http://iranvarjavand.ir/?p=944

❇️ فرونشست زمین، سرانجام در محوطه «نقش رستم» مرودشت فاجعه آفرید

‌‌💠 انیران | باستان‌شناسی

💠 کشف بقایای مهمانخانه ۳۵۰۰ساله

💠 یک مهمانخانه ۳۵۰۰ساله که ارتش مصر باستان از آن استفاده می‌کرد، در صحرای «سینا» کشف شد.

مصرشناسان بقایای یک مهمانخانه را در صحرای شمال سینا کشف کرده‌اند. این سازه ممکن است به طور موقت توسط نیروهای مصر باستان و احتمالاً افراد سلطنتی در دوره حکومت «تحوتموس سوم» یا از حدود ۱۴۷۹ تا ۱۴۲۵ قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته باشد.

«لایوساینس» درباره این کشف جدید نوشت فرمانروایان مصر باستان اغلب به سمت شرق مدیترانه لشکرکشی می‌کردند و یکی از مسیرهایی که نیروهای مصری اغلب برای رسیدن به این منطقه طی می‌کردند، صحرای سینا بود.

 در بیانیه وزارت آثار باستانی و گردشگری مصر آمده است: «به احتمال زیاد این بنا با توجه به معماری آن و تکه‌های سفال کشف‌شده، به عنوان استراحتگاه سلطنتی مورد استفاده بود.»

 بر اساس این بیانیه، این ساختمان دارای دو راهرو مستطیل‌شکل و تعدادی اتاق است. کتیبه‌ای به خط هیروگلیف که در ساختمان کشف شده است نشان می‌دهد این استراحتگاه به زمان «تحوتموس سوم» تعلق دارد.

این استراحتگاه در محوطه‌ای واقع شده است که دارای گورستانی است که قدمت آن به دودمان بیست‌ویکم (حدود ۱۰۷۰ تا ۹۴۵ قبل از میلاد) و دودمان بیست‌وششم (۶۸۸ تا ۵۲۵ قبل از میلاد) یا پس از حکومت «تحوتموس سوم» بازمی‌گردد.