News of Ancient World
243 subscribers
2.59K photos
194 videos
1.93K files
3.98K links
Download Telegram
Forwarded from Matnook | ﻣﺘﻨﻮک (سید محمد بصام)
سگ «پارس» می‌کند یا ...؟
به‌مناسبت ۲۵ اردیبهشت، روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت فردوسی

در فارسی، دو واژۀ «پارس» داریم که به یک صورت تلفظ می‌شوند، اما ریشه و معنای متفاوتی دارند:
۱) پارس: اقوام و قبایلی آریایی‌ که در سرزمین «پارس» و عیلام ساکن بودند و زبان آن‌ها را «پارسی» می‌گویند.
۲) پارس: صدای سگ، عوعو، واق‌واق.

در معنای اول، واج p، طبق قاعدۀ آوایی «نرم‌شدگی» (lenition)، به واج f تبدیل شده و «پارس» و «پارسی» به‌صورت /فارس/ و /فارسی/ تلفظ گردیده‌است، مانند تبدیل «پیل» به «فیل» (که معمولاً گمان می‌کنند معرّب (= «عربی‌شده») است، ولی این‌گونه نیست) یا تبدیل «سپارش» (از فعل «سپاردن» و «سپردن») به «سفارش». بنابراین واژهٔ «فارسی» نیز فارسی است، نه عربی و نه عربی‌شدۀ «پارسی».

در معنای دوم، پارس از «پاس» است و «پاس» به معنای «نگهبانی» است. سپس، طبق یک تحول آوایی (← مجلۀ زبانشناسی، س ۲۰، ش ۱، ص ۱‌‌-۱‌‌‌‌‌۶‌)، واج غیراشتقاقیِ r (واجی که در اصلِ واژه نبوده‌) به آن افزوده شده‌ و به‌صورت «پارس» درآمده‌است، مانند «چرتکه» (از اصل روسی) و «خاکشیر» و «تراشیدن» که در اصل «چتکه» و «خاکشی» و «تاشیدن» بوده‌اند. در بخشی از قلمرو زبان فارسی، به واژه‌های دیگری نیز همین واج r را افزوده بوده و آن را تلفظ می‌کرده‌اند، مانند «تاختن» و «پاسبان» که به‌صورت /تَراختن/ و /پارسبان/ تلفظ می‌شده‌اند. «پارس» نیز، به معنای «صدای سگ»، صورت تحول‌یافتۀ «پاس» است و درست است. در نتیجه، هیچ ارتباطی با سرزمین پارس ندارد، زیرا صرفاً دو واژۀ هم‌آوا و هم‌نویسه‌اند، مانند واژۀ فارسیِ «دَم» (= «لبۀ چیزی») و واژۀ عربیِ «دَم» (= «خون»).

یادآوری:
در ترکی، «پارس» نام یک جانور شکاری هم هست که در فارسی به آن «یوز»، و در عربی به آن «فَهْد» گفته می‌شود. در گاه‌شماری ترکی، «پارس‌ئیل/ بارس‌ئیل» به معنای «سال پلنگ» است.
#زبان‌شناسی #واژه‌شناسی
‌۱۴‌۰‌۳‌/۰‌۲/‌۲‌۵‌
سید محمد بصام
Matnook.com
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

💠 همایش پژوهش‌های باستان‌شناسی سد چپرآباد اشنویه آذربایجان غربی برگزار می‌شود

💠 به گزارش ایران ورجاوند، همایش پژوهش‌های باستان‌شناسی سد چپرآباد اشنویه آذربایجان غربی، چهارشنبه ۲ خردادماه ۱۴۰۳ با سخنرانی باستان‌شناسان در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود.
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
farman-ekorosh-b@bamun1.pdf
1.4 MB
فرمان کورش بزرگ: به همراه ویرایش، ترجمه و واژه نامه متن اکدی

حسین بادامچی

@ketabzagros
به مناسبت روز جهانی موزه و هفتۀ میراث فرهنگی
تخت‌جمشید، شیکاگو، تهران
جهان گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید

شنبه ۲۹ اردیبهشت ساعت ۱۰ صبح
موزۀ ایران باستان موزۀ ملی ایران
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (ancienteranandaneran)
بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان برگزار می‌کند:

«روش‌شناسی و مسائل نظری در ایران‌شناسی»

مهمانان:

گارنیک آساطوریان؛ رئیس انستیتوی شرق‌شناسی دانشگاه روسی - ارمنی (اسلاونی)، ایروان.

یاسر ملک‌زاده؛ دکتری تاریخ ایران‌باستان.

امیر ضیغمی؛ دستیار علمی رئیس انستیتوی شرق‌شناسی دانشگاه روسی - ارمنی (اسلاونی)، ایروان.

میزبان: اسماعیل سنگاری؛ دکتری زبان‌ها، تاریخ و تمدن‌های دنیای باستان از دانشگاه لومی‌یرلیون‌دو.

لینک نشست:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

جمعه ۴ خرداد‌ماه ۱۴۰۳
ساعت ۱۳:۳۰ به وقت ایران

✓لطفاً برای ورود به نشست از گزینهٔ «ورود به عنوان مهمان» استفاده کنید.

🔗ancienteranandaneran.com/
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (ancienteranandaneran)
The Cultural Foundation of Ancient Ērān and Anērān Plans to Hold:

Methodology and Theoretical Issues in Iranology

Guests:
Garnik Asatrian
Director of the Institute of Oriental Studies, Russian-Armenian (Slavonic) University, Yerevan

Yaser Malekzadeh
PhD in Ancient History of Iran from University of Tehran

Amir Zeyghami
Scientific Assistant to the Director of the Institute of Oriental Studies, Russian-Armenian (Slavonic) University, Yerevan

Host:
Esmaeil Sangari
Associate Professor of University of Isfahan, Department of History and Iranology

You can Enter the Meeting via:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

Friday, 24 May 2024
13:30 (Tehran time)

✓ Please Log in as "Guest" to enter the meeting.
🔗ancienteranandaneran.com/
💠 نشست هخامنشیان در دریای سیاه برگزار شد

💠 نشست هخامنشیان در دریای سیاه شنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

پژوهش‌های باستان‌شناسی جلوه‌های فرهنگ ایرانی را در آسیای کِهین و دریای سیاه آشکار می‌کند

در آغاز دکتر شاهین آریامنش دبیر علمی نشست دربارۀ هخامنشیان و حضور آنان در کرانه‌های دریای سیاه و دریای مدیترانه گفت: همگان می‌دانیم که دورۀ هخامنشی، از دوره‌های شکوهمند ایران است که افزون بر پهنۀ گسترده‌اش، جلوه‌های فرهنگی و هنری آن را در سرزمین‌های گوناگون می‌بینیم. قفقاز و آسیای کِهین و نیز کرانه‌های دریای سیاه و دریای مدیترانه از سرزمین‌هایی است که ‌آکنده از یافته‌های فرهنگی باستان‌شناختی دورۀ هخامنشی یا یافته‌های وام‌گرفته از فرهنگ هخامنشی است و کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناسی هر روز جلوه‌هایی از این فرهنگ را در این سرزمین‌ها آشکار می‌کند.

وی افزود: بیشینۀ پژوهشگرانی که در این زمینه به پژوهش می‌پردازند نه ایرانی بلکه ناایرانیانی هستند که هر یک تلاش‌های ستودنی در آشکارسازی این فرهنگ کرده‌اند و شوربختانه گزاف نیست اگر بگوییم شمار ایرانیانی که دربارۀ هخامنشیان در قفقاز و آسیای کهین و پیرامون دریای سیاه و دریای مدیترانه پژوهش می‌کنند به اندازۀ انگشتان یک دست نمی‌رسند و به‌صورت جسته و گریخته پژوهش‌هایی در این زمینه در برخی از دانشگاه‌ها انجام شده یا کسانی از روی دلبستگی شخصی کارهایی را انجام داده‌اند.

آریامنش در پایان گفت: در زمینه پژوهش‌های باستان‌شناختی و زبانی و تاریخی این قلمرو، باید تلاش کنیم که خود ما ایرانیان فعالیت‌های پژوهشی درباره حضور ایرانیان و نیز تأثیرگذاری ایرانیان در این سرزمین‌ها را به‌صورت تخصصی بیشتر کنیم و نیز دستگاه‌های پژوهشی ما انجام طرح‌های بلندمدت پژوهشی دربارۀ قلمروهای سیاسی و فرهنگی و تاریخی ایران در دوران کهن را برنامه‌ریزی کنند. همچنین تلاش‌های معنوی و نیز مادی برای پشتیبانی و حمایت از پژوهشگران ناایرانی که در این زمینه به پژوهش می‌پردازند انجام دهیم تا بلکه آنان این جلوه‌های فرهنگی ما ایرانیان را برجسته‌تر…
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔘دکتر مهرداد ملکزاده هموند هیئت علمی همایش ملی جهانِ ایرانی: ماد و هخامنشی
🔘دکتر حکمت‌الله ملاصالحی هموند هیئت علمی همایش ملی جهانِ ایرانی: ماد و هخامنشی
💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

💠 تمدید مهلت ارسال مقاله برای همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی

💠 به گزارش ایران ورجاوند به نقل از گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، مهلت ارسال مقاله برای همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی تا یکشنبه ششم خردادماه ۱۴۰۳ تمدید شد.

با توجه به اظهار علاقه و تماس و درخواست برخی از پژوهشگران متقاضی شرکت در همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی تاریخ مهلت دریافت چکیده تا یکشنبه ششم خردادماه ۱۴۰۳ تمدید شد. از آنجا که آماده‌سازی کتاب مجموعه چکیده‌های همایش نیازمند زمان کافی است، تاریخ یادشده تمدید نخواهد شد.
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (ancienteranandaneran)
The Cultural Foundation of Ancient Ērān and Anērān Plans to Hold:

Methodology and Theoretical Issues in Iranology

Guests:
Garnik Asatrian
Director of the Institute of Oriental Studies, Russian-Armenian (Slavonic) University, Yerevan

Yaser Malekzadeh
PhD in Ancient History of Iran from University of Tehran

Amir Zeyghami
Scientific Assistant to the Director of the Institute of Oriental Studies, Russian-Armenian (Slavonic) University, Yerevan

Host:
Esmaeil Sangari
Associate Professor of University of Isfahan, Department of History and Iranology

You can Enter the Meeting via:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

Friday, 24 May 2024
13:30 (Tehran time)

✓ Please Log in as "Guest" to enter the meeting.
🔗ancienteranandaneran.com/
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (ancienteranandaneran)
بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان برگزار می‌کند:

«روش‌شناسی و مسائل نظری در ایران‌شناسی»

مهمانان:

گارنیک آساطوریان؛ رئیس انستیتوی شرق‌شناسی دانشگاه روسی - ارمنی (اسلاونی)، ایروان.

یاسر ملک‌زاده؛ دکتری تاریخ ایران‌باستان.

امیر ضیغمی؛ دستیار علمی رئیس انستیتوی شرق‌شناسی دانشگاه روسی - ارمنی (اسلاونی)، ایروان.

میزبان: اسماعیل سنگاری؛ دکتری زبان‌ها، تاریخ و تمدن‌های دنیای باستان از دانشگاه لومی‌یرلیون‌دو.

لینک نشست:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

جمعه ۱۱ خرداد‌ماه ۱۴۰۳
ساعت ۱۳:۳۰ به وقت ایران

✓لطفاً برای ورود به نشست از گزینهٔ «ورود به عنوان مهمان» استفاده کنید.

🔗ancienteranandaneran.com/
👁‍🗨امروز واپسین زمان ارسال مقاله برای همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی

امروز یکشنبه ششم خردادماه ۱۴۰۳، واپسین زمان ارسال مقاله برای همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی است.

ازآنجاکه آماده‌سازی کتاب مجموعه چکیده‌های همایش نیازمند زمان کافی است، تاریخ یادشده تمدید نخواهد شد.
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (Azade Fathipour)
🏛️دوره‌های آموزشی بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
کارگاه آنلاین جستارهای باستان‌شناختی در هنر و دین

آموزگار: دکتر وحید عسکرپور؛
🔸دکتری باستان‌شناسی دانشگاه تهران، دانشجوی دکتری انسان‌شناسی فرهنگی دانشگاه مانیتوبا، استادیار پیشین دانشکدۀ هنر تبریز.
🔸تألیف: پیش از تاریخ نقش‌ها، مبادی و مبانی باستان‌شناسی شناختی، نظریه و روش در باستان‌شناسی هنر
🔸ترجمه: آفرینشِ گذشتۀ انسان، رهیافت‌های باستان‌شناختی به فناوری، چگونه اشیا ذهن را شکل میدهند؟، باستان‌شناسی دین و آیین.

🟠 ثبت‌نام تا زمان به حدنصاب رسیدن دوره ادامه خواهد داشت🟠

🔗https://ancienteranandaneran.com
Forwarded from Ancient Ērān and Anērān (Azade Fathipour)
🏛️دوره‌های آموزشی بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
کارگاه آنلاین بازخوانی نقش‌های زنان بر پایهٔ یافته‌های باستان‌شناختی
آموزگار: دکتر سمانه نظیف؛
🔸کارشناسی معماری از دانشگاه سوره، کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی از دانشگاه شهید بهشتی، دکتری باستان‌شناسی (پیش از تاریخ) از دانشگاه تربیت مدرس.
🔸دارای ۱۲ فصل سابقهٔ کار میدانی(بررسی و کاوش) در محوطه‌هایِ غار قلعه‌کرد، پاسارگاد،‌ شوش...
🔸گذراندن دورهٔ آموزشی یک ماهه در دانشگاه لیون‌دو فرانسه
🔸سخنرانی «بررسی جایگاه اجتماعی زنان از دورهٔ نوسنگی تا آغاز دوران تاریخی در ایران» در موزهٔ هنر، ۱۸ دی ۱۴۰۱.
🔸تألیف: زن و جنسیت در پیش از تاریخ، بازگشت نئاندرتال ها.
🔸در دست انتشار: زن پارینه سنگی و جالبترین مسئله.

زمان: سه‌شنبه‌ها ساعت ۱۹
🟠ثبت‌نام تا زمان به حدنصاب رسیدن دوره ادامه خواهد داشت🟠

🔗https://ancienteranandaneran.com
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💠 انیران | باستان‌شناسی

💠 تابوت اصلی فرعون مشهور مصر شناسایی شد

💠 باستان‌شناسان تابوت اصلی فرعون «رامسس دوم» را در «درِّه پادشاهان» شناسایی کردند.

باستان‌شناسانی از دانشگاه «سوربون» تابوت اصلی «رامسس دوم» که به نام «رامسس کبیر» شناخته می‌شود را در مجموعه مقبره‌ای به نام «KV۷» واقع در «درّه پادشاهان» شناسایی کردند.

«انشنت اوریجینز» در این‌باره نوشت، ‌مقبره‌ای که تابوت اصلی در آن کشف شده است در نزدیکی مقبره پسران «رامسس دوم» ‌که به نام مقبره (KV۵) شناخته می‌شود و مقبره «مرنپتاه» دیگر پسر و جانشین او که به نام مقبره  (KV۸) شناخته می‌شود، قرار دارد. آرامگاه نهایی «رامسس دوم» در مقبره «TT۳۲۰» در نزدیکی «دیر البحری» قرار داشت.

«رامسس دوم» را شاید بتوان یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین فراعنه مصر باستان نامید. او سومین فرعون در نوزدهمین دودمان مصر بود که در اواخر دوران نوجوانی‌اش در سال ۱۲۷۹ پیش از میلاد و پس از درگذشت پدرش صاحب تاج و تخت شد. «رامسس دوم» در مجموع ۶۶ سال بر مصر باستان حکومت کرد و گمان می‌رود بیش از ۱۰۰ فرزند داشته است. این فرعون در طول فرمانروایی طولانی‌ای که داشت، در نبردهای نظامی متعددی پیروز شد و بناهای یادبود زیادی برای خدایان و خودش ساخت.

در طول دوران حکومت «رامسس سوم» در سلسله بیستم مقبره «رامسس دوم» ‌ غارت شد. بر اساس متون باستانی کاهنان، بقایای «رامسس دوم» را به مقبره ملکه «احموس اینهاپی» منتقل کردند و سپس آن را به مقبره یک کاهن اعظم بردند.

مقبره «TT۳۲۰» در حقیقت یک مخفیگاه سلطنتی است که بقایای مومیایی‌شده بیش از ۵۰ پادشاه، ملکه و اعضاء خانواده سلطنتی «پادشاهی جدید» مصر در آن نگهداری می‌شد.

مومیایی «رامسس دوم» در مقبره «TT۳۲۰» و در جریان اکتشافات سال ۱۸۸۱ میلادی درحالی کشف شد که در یک تابوت ساده چوبی قرار داشت که به نظر می‌رسد موقتا در آن قرار داده شده بود تا یک مکان مناسب‌تر برای مومیایی او آماده شود. تحقیقات نشان می‌دهد که تابوت‌دانی…
🔘دکتر زهره زهبری هموند هیئت علمی همایش ملی جهانِ ایرانی: ماد و هخامنشی