ناوەندی چوارباخ
241 subscribers
217 photos
211 videos
24 files
124 links
🌕 لاپەڕەی فەرمیی تێلێگرامی ناوەندی چوارباخ


بەستەری لاپەڕەی ناوەندی چوارباخ لە ئینستاگرام:
https://instagram.com/nawendi_chwarbax?utm_medium=copy_link
Download Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 نووکەخامەیەک بۆ زارای نیشتمان

ئامادەکار: ئەسعەد ئەحمەدی


🆔: @Nawendi_chwarbax
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 زاڕ: بۆ زارای نیشتمان


هونەرمەندان
🎤: چاووش
🎼: موهێب
ئەنیمەیشێن: سەعید. ک

🆔: @Nawendi_chwarbax
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🌕 کوردستان مستقل


اطلاعات کوتاهی دربارە استقلال کوردستان و ملت کورد.

ویدیو: از کانال یوتیوبی چالاک


🆔: @Nawendi_chwarbax
🌕 هەڤاڵ، سەراوبن لە مرۆڤایەتی تێەگەیشتوویت
(وەڵامێک لە ڕۆژهەڵاتەوە)

✍️: باوكی ئەبووبەكر


دوای ئەوەی کە هەڤاڵ "ئەبووبەكر"ی پارێزگاری پارێزگای سلێمانی وتارێكی لە وەسفی تیرۆریست قاسم سلولەیمانی، سەردەستە و بەرپرسی تیرۆریستانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێشكەش كرد و داوای كرد کە ڕۆژی كوژرانی ئەو تیرۆریستە بكرێت بە ڕۆژی ئاشتیی جیهانی و وتووێژی گەردوونی، ئەمشەو بەڕێز كاک "ناسر باباخانی" تووێژێکی خۆی لەگەڵ هەڤاڵ ئەبووبەكر بڵاو كردەوە کە تێدا هەڤاڵ ئەبووبەكر باسی ئەوە دەكات، ئەو قسانەی بۆ مرۆڤایەتی كردووە، ئەم وتەیەی خودی هەڤاڵ ئەبووبەكریش بنەمای ئەم نووسینەیە بۆ ئەوەی تێ بگەم هەڤاڵ ئەبووبەكر باوەڕی بە چ جۆرمرۆڤایەتییەک هەیە.


🆔: @Nawendi_chwarbax

درێژەی بابەت👇
telegra.ph/هەڤاڵ-سەراوبن-لە-مرۆڤایەتی-تێەگەیشتووی-01-09
🌕 لیزا فەلەكەدین کاکەیی، ئەندامی پەرلەمانی حکوومەتی هەرێمی باشووری كوردستان


تەعریبی عەرەب، پەتی سێدارەی فارس و ڕەگەزپەرستی تورک هیچکامیان نەیانتوانی #زمانی_کوردی بسڕنەوە، دڵنیا بن بە زیندانیکردنی شێرە ژنەکانی وەکوو زاراش ناتوانن.

تاکوو ئەم نەتەوە بێوڵاتە خاوەنی #لەیلا_قاسم و عەزیمە عوسمانی و #زارا_محەمدی بێت، زمان و کولتوورەکەی هەر بە زیندوویی دمێنێتەوە…


🆔: @Nawendi_chwarbax
🌕 زمان ماڵی بوونە


نووسەر: مارتن هایدێگەر
وەرگێڕ: بەکر عەلی


مرۆڤ دەئاخڤێت، ئێمە لە بێداری و لە خەونیشدا دەئاخڤین، ئێمە هەمیشە دەئاخڤێین، تەنانەت ئەو ساتەشی کە هیچ وشەیەک دەرنابڕین و بەڵکوو تەنیا گوێ دەگرین و دەخوێنینەوە، بگرە تەنانەت ئەو ساتەشی کە نە گوێبیستی خۆمان دەبین و نەخۆشمان دەخوێنینەوە، لەبری ئەوە شوێن ئیشێک دەکەوین یان ئەرکێک ڕادەپەڕێنین، لەو ساتەشدا ئێمە هەر لە ئاخاڤتنداین.


🆔: @Nawendi_chwarbax

درێژەی بابەت👇
telegra.ph/زمان-ماڵی-بوونە-01-12
🌕 دەنگی شێعر

: مامۆستا شەریف حوسێنپەناهی.


🆔: @Nawendi_chwarbax
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🌕 بنەماڵەی بەدرخانییەکان و خزمەتەکانیان بە کورد و کوردستان.

🆔: @Nawendi_chwarbax
🌕 تێنگەیشتوویی دەردێکی گرانە و تووشی قەیرانی شوناسمان دەکات

: کاروان مێراوی


نەخوێندەواری و بەتایبەت نەخوێندەواریی سیاسی و تێنگەیشتوویی دەدرێکی فرە فرە گرانە کە ڕۆژ لە دوای ڕۆژ بەرەو دواوەو ئەمانباتەوە و دەبێتە هۆکاری ئەوەش کە تووشی قەیرانی شوناس و ناسنامەمان بکات.

بە کورتی ئاماژەیەک بکەم؛ ئێمەی کورد تاکوو ساڵی ١٣۵٧ی هەتاوی و سەرهەڵدانی شۆڕشی بەناو نەتەوەکانی ئێران کە یەکیان کورد بوو، لەوە پێشتر هیچ شۆڕش و بزووتنەوە و سەرهەڵدانێکی کوردم پێ شک نایەت کە بۆ برایەتیی گەلان و فیدراڵیزم و خۆدموختاری و لەم شتانە وەگڕ خرابێت و هەموو ئەو سەرهەڵدانانە بزاڤگەلێکی شوناسخوازانەی ڕادیکاڵ بۆ بەدەستهێنانەوەی سەروەریی سیاسی و نەتەوەیی و نیشتمانیی خۆمان بوون.
هەنووکە شۆڕشی کورد تا ئەو ئاستە دالەنگیوە کە بە پلاتفۆرمەلی جۆراوجۆر (لە خۆبەڕێوەبەری تاکوو بەرزترین ئاستی فیدراڵیزم) داگیرکەرمان کردووەتە برای خۆمان و لەو دالەنگاندنەشدا نەوەکانی پێشووتر تاوانبارن نەک نەوەی ئێستە، بەڵام ئیتر ئێمەگەل وەک نەوەی سەردەم ناوێت ئەونەیشە نەخوێندەوار و ناتێگەیشتوو و ساویلکە بین و بە پلتەقاندنێک (بشکەن) بکەفینە دوای داوە فێڵبازانەکانی پارسی فاشیزمی داگیرکەر.

تاکوو تاکەکوردێک بمێنێت، پرسی کورد هەر پرسێکی پرسکی شوناسخوازنەی ڕادیکاڵ بۆ بەدەستهێنانەوەی سەروەری سیاسی و نەتەوەیی و نیشتمانییە و هاوکاتیش پرسێکی بچووکی ناو بازنەی وڵاتانی جیهانی سێهەمی نییە و پرسێکی گرنگی نێونەتەوەیییە، پێم وایە ئەگەر ئەم پرسە یەکلایی بکرێتەوە، ڕێڕەوی پرسە سیاسییە جیهانییەکان دەگۆڕدرێن بەرەو ئاقارێکی نوێتر. بەهەرحاڵ با لە باسە سەرەکییە دوور نەکەفینەوە، گەرەکم بوو ئەوە بێژم کە؛ پرسی ئێمەی کورد بەتایبەت لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، پرسێکی ڕێشەییی بنەڕەتی و قووڵە، پرسی شوناس و ناسنامەیە کە دوو کۆڵەکەی سەرەکیی ئەو ناسنامەیەش خاک و زمانە. بەپێچەوانەی ئێمە، پارسی فاشیزم لەو چوارچێوە دەستکردەی بەناو ئێران کە ئێمەیش تێدا گیرمان کردووە، کێشەی ئازادیی جلوبەرگ و لەچک‌لەسەکردن و ئازادی ڕادەربڕین و کۆمەڵێک کێشەی لاوەکیی بووچکیان هەیە، ئەوان کێشەی سیاسییان نییە، دەبێت ئێمە لەوە تێ بگەین، نازانم بۆچی نەمانگەرەکە تێ بگەین؟؟؟

نایژم ئێمە ئەو کێشەگەلەمان نییە، بەڵام بۆ ئێمەی کورد باسکردنی بەردەوام لەو شتە لاوەکییانە و بایەخدانی زیاتر بەو شتانە، پرسە بنەڕەتییەکانمان لێ ئەشارێتەوە و وردە وردە لە بیر و مێشکی مناڵەکانماندا بەرەو لەبیرکردن ئەچێت و جێی خۆی ئەدات بەو شتی لاوەکی و زۆر بووچکانە، پارسی فاشیزم زۆر زیرەکانە کۆمەڵێک چەمک و دەستەواژەی وەکوو "نە بە حجاب اجباری" و "نە بە خفقان منتقدان" و ...ی هێناویتە ئاراوە و لەنێو نەتەوەکانی تری چوارچێوەی ئێرانی دەستکردی هەنووکە و بەتایبەتی لەنێو کورددا پەرەی زیاتری پێ ئەدات، ئەمەش مەترسییەکی گەورەی بۆ پرسی شوناش، ناسنامە و سەروەریی سیاسی و نەتەوەیی و نیشتمانی لەسەر نەوەکانی داهاتوومان دروست ئەکات.

جا کابراش هاتووە لە کەمپەینی (بە اتحاد نە بە حجاب اجباری بپیوند) بەشداریی کردووە کە ئەمە خۆی ئەوپەڕی نەخوێندەواری و ناتێگەیشتوویییە... کاتێکیش پێیان ئەیژیت بۆچی لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانت بە زمانی کوردی نانووسیت و بە زمانی فارسی ئەنووسیت یان بۆچی گۆرانیی فارسی دائەنیت، ئەیژن ناچار نین لەسەر شتی تاکەکەسیی خۆمان ڕوونکردنەوە بۆ هیچ کەسێک بدەین. واتە هێشتا نەگەیشتووە بەو ئاستەی تێ بگات کە زمان پرسێکی نەتەوەیییە و تۆڕی کۆمەڵایەتییش ناوی ها بە خۆیەوە، تۆڕ + کۆمەڵایەتی، ئیتر نازانم ئەمانە کوێنەی تاکەکەسییە؟؟؟
تکایە تۆزێک مێشکمان بخەینە کار، تۆزێک تێفکرین، لانی کەم تۆزێک بیر بکەینەوە...


🆔: @Nawendi_chwarbax
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 Keça Kurdê Xurasanê, bang li Kurdan dike ku li malên xwe de bi Farsî neaxivin, bi kurmacî yê Zimanê me yê Kurdî yên xwe biaxivin.

🌕 كچە كوردێکی خۆراسان، داوا لە كوردەكان دەكات تاکوو لە ماڵەكانیاندا بە فارسی قسە نەكەن، بە كورمانجیی زمانی كوردیی خۆمان قسە بكەن.


🆔: @Nawendi_chwarbax
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 پیلانی ئەردۆغان و تورکی فاشسیت بۆ پاش کۆتاییهاتنی پەیمانی لۆزان


ئەمڕۆ یەکشەممە، ٢ی گەلاوێژی ٢٧٢٢ی کوردی، ٩٩ ساڵ لە پەیماننامەی شوومی لۆزان تێپەڕی.
ئەو پەیماننامەیە لە ٢ی گەلاوێژی ٢٧٢٣ی کوردی (٢٤ی جولای ٢٠٢٣ی زایینی)، واتە یەک ساڵی تر کۆتایی پێ دێت. لەو ڤیدیۆیەدا ئاماژەیەک بە پیلانەکانی ئەردۆغان و تورکی فاسیشت کراوە و جارێکی مەترسیی بۆ سەر کوردستانی داگیرکراو هەیە.

🆔: @Nawendi_chwarbax
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🌕 دەنگێکی بەسۆز لە ناخی ڕۆژهەڵاتی داگیرکراوەوە

ئەم دەنگ و سۆزە لەو دۆخەی ئەو مرۆڤە کوردەدا زیاتر ڕووی ڕێژیمی فاشیزمی کۆلۆنیالیستی ئاخوندی لە ئێرانی دەستکردی پارسیی هەنووکەدا بۆمان دەردەخات.

🆔: @Nawendi_chwarbax
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 گۆرانیی مریەمێ سابڵاغی
بە دەنگی هونەرمەند: یەدوڵڵا محەممەدی

🆔: @Nawendi_chwarbax
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🌕 کوردەکانی پاکستان

کوردەکانی پاکستان شانازی بە کوردستانیبوونی خۆیانەوە ئەکەن و ئەوندە هەستی کوردایەتییان بەهێزە کە زۆربەیان وێنەی ڕێبەرانی کورد وەک پێشەوای سەرۆککۆمار و شێخ مەحموود و ئاڵای کوردستانیان لە ماڵەکانیاندا هەڵواسیوە.


🆔: @Nawendi_chwarbax
🌕 ڕاگەیەندراوی دامەزراندنی بەرەی هاوکاریی ڕێکخراوە کوردستانییەکان


کوردستانییانی هێژا!

هاووڵاتییانی بەئەمەگ!

بۆ ڕای گشتی ڕایدەگەیەنین کە ڕۆژی یەکشەممە، ٩ی گەلاوێژی ٢٧٢٢ی کوردی، بەرانبەر بە ٣١ی جولای ٢٠٢٢ی زایینی، کاتژمێر ٧ی سەرەلەئێوارە بە کاتی ئورووپای ناوەندی، کاتژمێر ٨ی شەو بە کاتی باشوور و کاتژمێر ٩ی شەو بە کاتی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، بە مەبەستی دامەزراندنی بەرەیەکی هاوکاریی ڕێکخراوە کوردستانییەکانی ناوخۆ و تاراوگە، ٨ ڕەوەند و ناوەند و ڕێکخراوی کوردستانی، بە شێوەی سەرهێڵ و لە ڕێگەی تۆڕی کۆمەڵایەتیی "زوومـ"ـەوە یەکەم کۆبوونەوەی خۆمان بەڕێوە برد.

بنەمای کاریی کۆبوونەوەکە لە قۆناغی یەکەمدا زیاتر نزیکبوونەوەی ڕێکخراوە کوردستانییەکان و دامەزراندنی بەرەیەکی هاوکاری لە نێوان ڕێکخراو، ناوەند، ئەنجومەن و دامەزراوە کوردستانییەکانی ناوخۆ و دەرەوەی کوردستان و پاشان کارکردنی هاوبەش لەسەر پرسی شوناسی نەتەوەیی و بەتایبەت زمانی کوردی وەک ڕیشە و خوێنی نێو دەمارەکانی شوناسی نەتەوەکەمان بوو.

قۆناغێکی تری بنەمای کاریی کۆبوونەکە تەرخان کرابوو بە هاوئاهەنگی و کۆدەنگیی زیاتر ڕێکخراوەکانی بەشداربوو لەسەر پرسی زمانی کوردی و کەیسی مامۆستا زارا محەممەدی، مامۆستای بەندکراوی زمانی کوردی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان وەکوو سیمبۆلی بزاڤی فەرهەنگی و ڕووناکبیریی کوردستان و هەوڵدان بۆ گەیاندنی ئەو پرسە و هاوکات پرسی زمانی دایک لە کوردستان، بە ناوەندی پێوەندیدارە نێونەتەوەیی و نێودەوڵەتییەکان و بەتایبەت بە ڕێکخراوی "لینگواپاکسـ"ـی ئیسپانیا وەکوو ڕێکخراوێکی نێونەتەوەیی کە زیاتر گرنگیی بە زمانی دایک لەسەر ئاستی جیهاندا دەدات.

بەخۆشحاڵییەوە پاش زیاتر لە یەک کاتژمێر و نیو کۆبوونەوە و باسکردن لەسەر بنەمای هاوکاری و لێک‌نزیکبوونەوە و چۆنیەتیی کارکردنی هاوبەشی ئەو ڕێکخراوانە، لە کۆتاییدا بەو ئاکامە گەیشتین کە دامەزراندنی خۆمان وەکوو بەرەی هاوکاریی ڕێکخراوە کوردستانییەکان ڕابەگەیەنین، کە لە داهاتوودا زانیاری و وردەکاریی زیاتر لەم بارەیەوە بڵاو ئەکەینەوە.


ڕێکخراوە پێکهێنەرەکانی ئەم بەرەیە:
ــ ناوەندی چوارباخ
ــ ناوەندی نووسەرانی کوردستان
ــ ڕێکخراوی جیهانی کورد
ــ کۆنفیدراسیۆنی ڕەوەندی کوردستانی لە تاراوگە
ــ ناوەندی ڕەوەندی کوردستانی لە نۆروێژ
ــ ناوەندی ڕەوەندی کوردستانی لە ئاڵمان
ــ فیدراسیۆنی کۆمەڵە کوردییەکانی فەرانسە (F.A.K.F)
ــ ڕێکخراوی گلێنە لە فینلەند


🆔: @Nawendi_chwarbax

telegra.ph/ڕاگەیەندراوی-دامەزراندنی-بەرەی-هاوکاریی-ڕێکخراوە-کوردستانییەکان-08-01-2
🌕 لێدوانی کاروان مێراوی بۆ ماڵپەڕی ڕۆژی کورد


کاروان مێراوی، نوێنەری ناوەندی چوارباخ لە بەرەی هاوکاریی ڕێکخراوە کوردستانییەکان، لە لێدوانێکدا بۆ ماڵپەڕی ڕۆژی کورد لەسەر ئامانجی پێکهێنانی ئەم بەرەیە دڤا.

ناوبرا لە بەشێکی قسەکانیدا لەسەر ئامانجی پێکهێنانی بەرەی هاوکاریی ڕێکخراوە کوردستانییەکان، وتی: "دامەزراندنی ئەم بەرەیە هاوکات لەگەڵ ئەوەی کە لە ڕاستای یەکڕیزیی لەناو نەتەوەی کورد لە کوردستانی مەزندایە، کۆمەڵێک ئامانجی دیاریکراویشی هەیە و گرنگترین ئامانجمان لێک‌نزیکبوونەوە و کۆدەنگی و یەکگرتووییی ڕێکخراوە کوردستانییەکانی ناوخۆ و تاراوگەیە لەسەر پرسە نیشتمانییەکان و بەتایبەت پرسی شوناسی نەتەوەییی کورد و کاری هاوبەش لەسەر بزاڤی فەرهەنگی، هزری و ڕووناکبیریی کوردستانە."


🆔: @Nawendi_chwarbax

درێژەی لێداونەکە👇👇
https://www.rojikurd.net/بەرەی-هاوکاری-ڕێکخراوە-کوردستانیەکا/
🌕 بەشێکی کورت لە مێژووی وڵاتەکەمان

: باباشێخ ناسری


کۆتایییەکانی سەدەی سیزدەی کۆچی و سەرتای سەدەی چواردە دەستێوەردانەکانی دەسەڵاتی قاجاری لە کوردستاندا بە شێویەک بووە کە ئیتر میران و والییەکان ڕاستەوخۆ لە تارانەوە و لە کەسانی نزیک بە دەسەڵات و تەنانەت کوردیش نەبوون دەسنیشان دەکران، ساڵی ١٣١٢ی کۆچی و سەردەمی نەسرادین شای قاجار و بە فەرمانی ئەو کەسێک بە ناوی "زینالعابدین" خان "حسامالولک" قەرەگووزلوی هەمەدانی (ئەمیر ئەفخەم) بۆ والیی کوردستان دیاری کرا. ناوبراو کوڕەکەیشی لەگەڵ بوو بە ناوی "ئیحتشامالسەلتەنە" کە زاوای موزەفەرالدین میرزای وەلیعەهد و مێردی کچەکەی بە ناوی قەمەرالسەلتنە بوو، والی دیاریکراوکە هاتە کوردستان، کوڕەکەی لەگەڵ بووکەکەی کاری دیوان و نووسینگەی والیی پێ سپارد، کابرایەکی دەنگخۆشی لەگەل خۆی هینابوو کە ئیش و کاری نەوحەخوێندن و ڕەوزەخوێنی پێ سپێردرابوو و ئەویش لە شار و لە وڵاتێکدا کە بە ئایین سونی و پێڕەوی یئمام شافعی بوون. والیی تازە لە لایەکەوە کەسێکی خوێنگەرم و دەسباو بوو، لە لایەکەوە کابرایکی عەیاش و خۆشگوزەران بوو، تا ڕادەیەک کە لە ماوەیەکی کەمدا پتر لە بیست هەزار تمەن تەخشانوپەخشان و بە زڵو بەخششی کرد


🆔: @Nawendi_chwarbax

درێژەی بابەت👇👇
telegra.ph/بەشێکی-کورت-لە-مێژووی-وڵاتەکەمان-08-08
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🌕 شەڕی نەرمی داگیرکەران لەسەر کورد

پیلان و ئامانجی شەڕی نەرمی داگیرکەرانی کوردستان و کاریگەری و لێکەوتەکانی لەسەر نەتەوەی کورد.

🆔: @Nawendi_chwarbax
🌕 کورتەنووسینێک لەسەر مەهاباد

: بەیان زاهیددووست


مەهاباد یەکێک لە شارە گرنگەکانی کوردستانی گەورە و بەتایبەتی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە کە بە ناوەندی موکریان ئەژمار دەکرێت و پێتەختی کۆماری دێموکراتیکی کوردستان بووە. بە هۆکاری ئەوەی کە جێی سەرهەڵدانی شۆڕشگەلێکی نەتەوەیی و بەتایبەت دامەزراندنی کۆمەڵەی ژ ــ کاف و حیزبی دێموکراتی کوردستان بووە، هەنووکەش ڕێژیمی داگیرکەری ئێران ترسێکی یەکجار زۆری لەو شارە هەیە و بەردەوام پیلانی جۆراوجۆری بۆ ئەو شارە و خەڵکەکەی داڕشتووە، بەڵام تاکوو ئێستە سەرکەوتوو نەبووە دەست بەسەر شاری مەهاباددا بگرێت.


🆔: @Nawendi_chwarbax

درێژەی بابەت👇👇
telegra.ph/کورتەنووسینێک-لەسەر-مەهاباد-08-11
🌕 کەمن ئەوانەی لە سەلمان ڕوشدی تێ گەیشتبێتن

✍️: شاسوار هەرشامی


سەلمان ڕوشدی، تەنیا و تەنیا بە بڵاوکردنەوەی ڕۆمانی "ئایاتی شەیتانی" لە دنیای ئیسلامدا، وەک فیگورێکی دژە ئیسلام ناسێندرا، کە بەهۆکاری نەخوێندنەوە و تێنەگەیشتن، سەدان هەزار نیمچەخوێندەوار و ئەو خوێندەوارانەش کە ناخوێننەوە، هەروا تێگەیشتوون کە ڕۆمانەکە دژی ئیسلام نوسراوە.

چیرۆکی ئایاتی شەیتانی، زووتر و بۆ پێش ڕۆمانەکە دەگەڕێتەوە. ڕوشدی، یەکەمین جار ڕۆمانی "منداڵەکانی نیوەشەو"ی بڵاو کردەوە، لەو ڕۆمانەدا ئاماژە بە شەوی لەدایکبوونی خۆی لە شاری زەبەللاحی "مۆمبای" دەکات، کە هاوکات بووە لەگەڵ شەوی سەربەخۆییی هیندستان. لەو ڕۆمانەدا، ڕوشدی، پەلاماری توند دەباتە سەر "خاتوو ئەندێرا گاندی"، کە لە ساڵانی حەفتا و هەشتای سەدەی ڕابردوو، سەرۆکی حکوومەتی هیندستان بووە. ڕۆمانەکە لە هیندستان قەدەغە کرا، بەڵام لە پاکستان و ئێران بازاڕی باشی هەبوو.

دوای ئەمە، ڕۆمانی "شەرمـ"ـی بڵاو کردەوە، کە پەلامار دەباتە سەر کۆمەڵگەی پاکستان، لە کاتێکدا دایک و باوکی خۆی، تەنیا بە هۆی ئەوەی موسڵمان بوون، بە ناچاری هیندستانیان بەجێ هێشتبوو و ببوونە پاکستانی. ئەو لەو ڕۆمانەدا، زولفەقار عەلی بۆتۆ و کچەکەی کردووەتە پاڵەوانی ڕووداوەکان. تەنانەت بە "بێنەزیر بۆتۆ"ی سەرۆکی ئەو کاتی حکوومەتی پاکستان وتوویەت: ژنە دەرپێ ئاسنەکە. ڕۆمانەکە لە پاکستان قەدەغە کرا، بەڵام لە هیندستان و ئێران، بازاڕی باشی هەبوو. تەنانەت دوای ئەمە، سەلمان ڕوشدی، خەڵاتی باشترین کتێبی ساڵی وەرگێڕدراوی لە ئێران پێ درا.

ئیدی دوای ئەم دوو ڕۆمانە، ڕۆمانی "ئایاتی شەیتانی" لە ساڵی ١٩٨٨ی زایینی، بڵاو کرایەوە. باشە دوای هیندستان و پاکستان، نۆرەی کامە دەوڵەت دێت؟ ڕۆمانەکە باسی دوو پاڵەوانی زۆر ناسراوی (بۆلیود) دەکات، کە ڕۆڵی خودا زۆرەکانی هیندییان دەبینی. دوو پاڵەوانەکە لە گەشتێکیان بۆ ئینگلستان، فڕۆکەکەیان لەسەر لەندەن دەکەوێتە خوارەوە، بەڵام ئەوان نامرن. ئیدی دوای ئەوە دەکەونە تەڵەی کێشە نەبڕاوەکانی نووسینگەی کۆچبەران و گشت ڕووداوەکانی دی ناو ڕۆمانەکە لێرەوە دەست پێ دەکات.

خودی ناوی ڕۆمانەکەش (ئایاتی شەیتانی)، ئاماژەیە بۆ ڕووداوێکی دیاری ئیسلامبوونی ئیمام عومەر و گلەییکردنی لە ئایەتێک کە پەسنی بۆتەکانی کەعبە دەکات. پێغەمبەریش دەڵێت ئەمە شەیتان بووە و لە شێوەی جوبرەئیل، ئەم ئایەتەی بۆ هێناوم و لایدەدەم (تلك الغرانيق العلى وشفاعتهن ترتجى). ئەم بابەتە لە کتێبە کۆنەکانی ئیسلامدا هاتووە و هەموو مەلاکانیش دەیزانن.

جا خۆشییەکەی ئەوە بوو، کە ڕۆژنامەی "کیهانـ"ـی تارانی، وەرگێڕدراوی فارسیی ئەم ڕۆمانەی بە زنجیرە بڵاو دەکردەوە و هیچ سانسۆرێکیشی لەسەر نەبوو، چونکە دەستەڵاتدارانی ئاخوندیی ئێران، لە دوو ڕۆمانەکەی تری "ڕوشدی" زۆر ڕازی بوون. ئەمە هەروا ڕۆیشت تا وەرگێڕانەکە گەیشتە ئەم بەشەی کە ناوی "عائیشە"یە. لێرەدا هەرایەکە دەستی پێ کرد.

دیارە هەر خودی ناوی عائیشە لە فەرهەنگی شیعەدا، قێزەونە و بە دژە عەلی و سەرکردایەتیکردنی جەنگی "جەمەل" دژی عەلی ناسراوە و سەدان ناو و ناتۆرەیان بۆی دروست کردووە. جا بەئەنقەست و ڕێک لەژێر ئەم ناوەشدا، ڕوشدی بەبێ ناوهێنان و هەر بە ئیمام ناوبردن، دەکەوێتە گێڕانەوەی هەوڵەکانی خومەینی بۆ هاندانی خەڵکی دژی شا، لە نۆڤل لۆ شاتۆی پاریسەوە، تا دەگەڕێتەوە تاران و دەستەڵات دەگرێتە دەست. ڕادیۆی بی‌بی‌سیی لەندەنی، هەموو ئێواران پەیامەکانی خومەینی، لە پاریسەوە بۆ خەڵکی بڵاو دەکردەوە و ڕوشدی لە ڕۆمانەکەدا ناوی لە بی‌بی‌سی ناوە بیلالی حەبەشی، کە پەیامی ئیمامی لە نۆڤل لۆ شاتۆ ڕادەگەیاند.

ئیدی دوای ئەوە بڵاوکردنەوەی ڕۆمانەکە لە ئێران قەدەغە کرا. زۆریشی نەبرد، خومەینی فتوا ناسراوەکەی دا، کە سەلمان ڕوشدی سووکایەتیی بە ئیسلام کردووە، بۆیە هەر کەسێک بیکوژێت، خەڵاتێکی گەورەی پێ دەدرێت و دەچێتە بەهەشتیش. جیهانی ئیسلامی و کاربەدەستان و ڕۆشنبیرانیشی، بێ ئەوەی لە ناوەڕۆکی ڕۆمانەکە تێ گەیشتبن، لە ترسی کاردانەوەی خەڵک، پاڵپشتییان لەو فتوایە کرد و کتێبەکانیشیان قەدەغە کرد.

بێگومان کاتێک کە بە شێنەیی کتێبی "ئایاتی شەیتانی" دەخوێنیتەوە، زوو تێ دەگەیت کە پتر دژی ڕێژیمی ئیسلامیی ئێران و خودی خومەینییە نەک ئیسلام. هەر وەک نمونە؛ پێش ئەم ڕۆمانە و دوای ئەمەش، سەدان کتێب و بابەتی زۆر زەقتر، بە فارسی، عەرەبی و دەیان زمانی دی، لە دژی ئیسلام نووسراون و لەسەر هیچیشیان فتوا دەرنەکراوە.

کەواتە کاردانەوەی کاربەدەستانی ڕێژیمی ئێران و خودی خومەینییش بە فتواکەی، وەڵامدانەوەیەکی بێ هۆ نەبوو، بەڵام فریوخواردنی ملیۆنان موسڵمان، بێ هۆ و تەنیا لە تێنەگەیشتن و کاردانەوەی خێراوە سەرچاوەی گرتووە.


🆔: @Nawendi_chwarbax

دەقی بابەتەکە👇👇
telegra.ph/کەمن-ئەوانەی-لە-سەلمان-ڕوشدی-تێ-گەیشتبێتن-08-16