ناصر کرمی
5.21K subscribers
2.11K photos
803 videos
49 files
880 links
اینجا بیشتر از روزمرگی‌های یک سبزگرا می‌نویسم. نظرها و انتقادات خود را درباره مطالبم می‌توانید به نشانی تلگرامم بفرستید: @naserkaramii
Download Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
♦️سیل خوزستان، از شایعات تا واقعیتها♦️
#کانال_ناصرکرمی

در نبود اعتماد به نهادهای دولتی، در نبود تشکل های واقعی مردمی، در نبود ابزار و فناوری های مناسب و از همه مهمتر در نبود سرمایه اجتماعی بسنده و موثر، این می شود که میبینیم: گستره وسیعی از کشور در گل نشسته است، مردم در هیاهوی شایعات سردرگم هستند و کسانی که می خواهند به سیلزدگان کمک کنند حتی نمیدانند چاره چیست و از کجا باید شروع کرد.
🔸این گفتگوی کوتاه را ببینید.

⬅️ @nasserkaramii
♦️دوبرابر میانگین، چهاربرابر پارسال♦️
#کانال_ناصرکرمی

این نمودار به روشنی می گوید چرا امسال چنین سیلهای بزرگی در ایران رخ داد. همچنانکه میبینیم میزان بارش های امسال در اغلب استان های کشور تقریبا دو برابر متوسط نرمال و چهار برابر میزان بارش پارسال است. یعنی در حالی که پارسال نصف میانگین بلندمدت بارش داشتیم، یعنی خشکسالی شدید، امسال دو برابر میانگین بلندمدت بارش داشته ایم، و این یعنی ترسالی شدید.
🔸وقوع سیلاب در جایی که با ترسالی شدید روبروست غالبا اجتناب ناپذیر است. اما ترسالی که درست بعد از خشکسالی بلندمدت بیاید می تواند خطرناک‌تر هم باشد. چون پوشش گیاهی کمتر و خاک سست تر است. این حجم گل آلودگی سیلاب های اخیر می تواند به همین خاطر باشد.
🔸البته در ایران عامل انسانی نیز به واسطه رفتارهایی همچون دستکاری مخرب در نظام هیدرولوژیک و تخریب پوشش گیاهی خود نقش مهمی در تشدید ویرانگری سیل و آسیب پذیری کشور در برابر این پدیده دارد.

⬅️ @nasserkaramii
♦️از سیل به سیاست♦️
#کانال_ناصرکرمی

سیلهای اخیر نشان داد ایران کشوری بسیار آسیب پذیر است. گسترش تنش بین ایران و آمریکا به واسطه تضعیف امکان اتصال ایران به اقتصاد جهانی می تواند ما را به کشوری حتی آسیب پذیرتر هم تبدیل کند.
🔸برای گذار از آسیب پذیری به تاب آوری یک مولفه مهمترین نقش را دارد: پول. فقط پول. بی پول ما آسیب پذیرتر می شویم و برای تاب آوری چاره ای نداریم جز اولویت قرار دادن توسعه اقتصادی در سیاست خارجی ایران. اما متاسفانه به نظر می رسد روندها برعکس هستند.
🔸گردونه سیاست به گونه ای می چرخد انگار که ناگزیر ما فقیرتر و آسیب پذیرتر شویم. آسیب پذیر حتی در برابر هر باد و بارانی.

⬅️ @nasserkaramii
♦️آب، مسئله ابدی ایران♦️
#کانال_ناصرکرمی

از داریوش که خشکسالی را مشکل ابدی ایرانیان تشخیص داده بود تا مملکت اسلامی که پارسال تشنه لب در خشکسالی هروله می کرد و امسال تا زانو در گل و لای سیل فرو رفته، آب همیشه مسئله ایران بوده است. آنقدر که حتی شاه قاجار در فرنگ با تفاخر اشاره کند به خوردن آب معدنی!
🔸عکس مظفرالدين شاه قاجار درحال نوشيدن آب معدنى در سفر كنتركسويل فرانسه در سال ١٢٨١ هجرى شمسی را نشان می دهد. می بینید که خودش در زير عكس نوشته: «عكس ما است وقتی كه آب مى خوريم!»

⬅️ @nasserkaramii
♦️ابعاد واقعی بارش‌ها و سیلاب کنونی♦️
#کانال_ناصرکرمی

برای اجتناب از فروکاست و تقلیل گرایی در تحلیل عوامل ایجاد و تشدید سیل های اخیر مرور چند کمیت مرتبط شاید مفید باشد. منبع این آمارها گزارش سازمان مدیریت بحران کشور است.

🔸۲۶۹ شهر و ۵۱۴۸ روستا کمابیش تحت تأثیر سیلاب های اخیر قرار گرفتند.
🔸دوره بازگشت سیل گلستان: بیش از ۲۰۰ سال ( یعنی چنین سیلی انتظار می رود هر ۲۰۰ سال یک بار رخ دهد).
🔸دوره بازگشت سیل لرستان: بیش از ۵۰۰ سال
🔸دوره بازگشت سیل کرخه: بیش از ۲۰۰ سال
🔸حجم‌ورودی آب پشت سدها، فقط در دو هفته اخیر: ۱۰ میلیارد متر مکعب (سه برابر مجموع سالانه آب شرب مصرفی جمعیت هشتاد میلیونی ایران)

⬅️ @nasserkaramii
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
♦️شطرنج فاضلاب بین کارون و اهواز♦️
#کانال_ناصرکرمی

ویدیویی از جاری شدن فاضلاب در کوچه و خیابان های اهواز. البته سیلاب فاضلاب را به اهواز پس زده، اما اهوازیها همه میدانند این به واقع مشکل همیشگی این شهر است و بی سیلاب هم کارون هر ازچندگاهی فاضلاب را به این شهر پس می راند.
🔸این یک شطرنج مدام است بین اهواز و کارون: اهواز فاضلاب را توی کارون خالی می کند. کارون هم هر وقت فرصت گیر بیاورد فاضلاب را پس میفرستند توی اهواز. شطرنجی پایاپای که هیچ برنده یی ندارد.
🔸شهروندان اهوازی سالهاست که به این بازی باخت - باخت بین اهواز و کارون عادت کرده اند. سیل بالاخره فروکش می کند. اما کارون و اهواز همچنان جنگ فاضلاب را ادامه خواهند داد. جنگی بویناک و متعفن، تا ابد.

⬅️ @nasserkaramii
♦️فرار پر هول و ولا♦️
#کانال_ناصرکرمی

«عطیف»، چهل کیلومتری اهواز. مردم محلی از برابر سیل میگریزند. این عکس به وضوح شرایط بحرانی و متاسفانه غریزی و غیر حرفه ای امدادرسانی در منطقه را نشان میدهد. این همه زن و کودک را بی جلیقه نجات، یا هر وسیله ایمنی دیگر، سوار چنین قایق کوچک و ناامنی کرده اند. به واقع خود این قایق الان از سیل خطرناک‌تر است.

⬅️ @nasserkaramii
♦️سیلبندها را رها نکنید!♦️
#کانال_ناصرکرمی

در پایین دست سطح آب کرخه کم پایین تر آمده است. به نظر می رسند هدف از کاهش خروجی سدها دادن فرصت به مردم برای ساخت و تکمیل سیلبندها و نیز تسهیل امدادرسانی است. اما موج تازه بارش در راه است و مسئولان سدها ناچار خواهند شد دوباره بر خروجی ها بیفزایند.پیش بینی می شود دوباره سطح آب کرخه و کارون افزایش یابد.
🔸کاهش کنونی سطح آب نباید مردم و مسئولان را از ضرورت تکمیل و ترمیم سیلبندها غافل کند. سیلاب دست کم یک هفته دیگر ادامه دارد. اغلب آبگیرها اشباع سده اند. و سیل وجب به وجب به دنبال یافتن مجرای تازه خواهد بود.
🔸عکس ترمیم سیل بند منطقه «عین دو» توسط مردم را نشان می دهد. همچنان در اغلب عکسها مردم دست خالی و تنها هستند. پس بالاخره ابزارها و نیروهای مکانیزه کی می رسند؟ مسئولان فقط برای عرض خسته نباشید به مردم به منطقه می روند؟

⬅️ @nasserkaramii
♦️سیل خوزستان، آرام تر اما پر حجم تر♦️
#کانال_ناصرکرمی

سیلاب آرام و خزنده از خط القعر فاصله می گیرد و جاهای تازه ای را در خوزستان فرو می پوشد. کاهش شدت جریان ورودی به معنای کاهش حجم آن نیست.
🔸افزایش بستر، به واسطه فاصله گرفتن از خط القعر ، شدت جریان سیل و البته احتمال آسیب های ناگهانی و شدید آن را کمتر می کند. اما این نباید مردم و مدافعان سیل بندها را گول بزند. سیل پر حجم تر دارد پیش می رود.
🔸تصویری از کشت و صنعت دهخدا، مجتمع بزرگی در جاده اهواز به شوشتر، که کاملا گرفتار سیل شده است.

⬅️ @nasserkaramii
♦️یک سیل و هزار بستر♦️
#کانال_ناصرکرمی

امروز استاندار خواستار تخلیه فوری پنج منطقه از شهر اهواز شده است. هم زمان اعلام شد ممکن است امکان ادامه سال تحصیلی برای مدارس مناطق سیلزده وجود نداشته و در همین مقطع پایان سال تحصیلی اعلام شود. خبرهای دیگری نیز حکایت از نفوذ سیلاب به مناطق تازه ای از خوزستان دارند.
🔸همچنانکه قبلا گفته شده، بعید است که سیل در خوزستان منجر به تلفات جانی شود، اما با توجه به موج تازه بارش‌ها باید انتظار افزایش مساحت منطقه سیلزده در خوزستان را داشته باشیم.
🔸خوزستان از نظر ژئومورفولوژیکی اصطلاحا مرحله پیری رودخانه هایی است که از این جلگه میگذرند. در این مرحله رودخانه آرام‌تر است و کمتر جوش و خروش دارد. رسوبات زیادی به همراه دارد که باید به تدریج فروبنهد اما دیگر تاب و توان فرسایش بستر و کرانه ها را ندارد. در این مرحله بستر نیز کم عمق و پرنهشته است، بنابراین رودخانه از این بستر به آن بستر ممکن است فروبغلتد. همه اینها یعنی اینکه دیگر فاصله گرفتن یا سیلبند زدن مقابل خط القعر رودخانه ها کافی نیست. رودخانه بستر به بستر به دنبال خط القعرهای تازه خواهد بود.
🔸خوزستانیها نباید فریفته ظاهر آرام سیل باشند. پیش می رود و مناطق تازه ای را دربرمیگیرد.

⬅️ @nasserkaramii
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
♦️اهواز، شهر بی دفاع♦️
#کانال_ناصرکرمی

ورودی اهواز از سمت اندیمشک. مردم با دست خالی می کوشند مانع ورود سیل به شهر شوند. سیلبندی که ساخته اند جواب نداده و آب از زیر سیلبند در حال نفوذ به شهر است. اهواز، شهر چند میلیونی، پایتخت ثروت ایران، اینطور در برابر سیل محافظت می شود.

⬅️ @nasserkaramii
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
گفتگو با ناصر کرمی، اقلیم شناس و کارشناس محیط زیست درباره خطرات سیل، سدها و اقدامات لازم کنونی
@iranintltv
🔺واقعیت اقلیمی سیل لرستان و خوزستان♦️
#کانال_ناصرکرمی

چرا چنین سیل بزرگی در لرستان و خوزستان رخ داده است؟ سیل یک پدیده اقلیمی است. پس برای پاسخ به این سوال نخست باید به داده های اقلیمی رجوع کنیم. به عنوان نمونه مجموع بارش ثبت شده ایستگاه خرم آباد در لرستان را در نظر گرفتیم. امسال تا هم اکنون که هنوز دو ماه از فصل بارش باقی مانده در این ایستگاه بیش از هزار میلی متر بارش ثبت شده است. این میزان چه تفاوتی با میزان بارش سالیان گذشته این منطقه دارد؟ آمار را مرور می کنیم.
🔸بر أساس آنچه که در وبسایت سازمان هواشناسی کشور ثبت شده آغاز زمان ثبت داده های بارش در ایستگاه خرم آباد 1951 است. یعنی 68 سال پیش. از این قدیمی تر هیچ آمار ثبت شده ای از بارش در لرستان نداریم. در این 68 سال و تا قبل از امسال پر باران ترین سال های بارش 1350-1351 با مجموع 591 میلیمتر و سال بارش 1375-1376 با مجموع بارش 638 میلیمتر بوده اند. متوسط سالانه بارش این ایستگاه نیز حدود 400 میلیمتر است. میبینیم که امسال قطعا و با اختلاف زیاد پر بارش ترین سال ایستگاه خرم آباد از زمان ثبت داده های اقلیمی در این منطقه بوده است.
🔸اعلام شده که سیل کنونی لرستان و خوزستان دوره برگشت حداقل دویست ساله دارد. آمار هواشناسی این ادعا را تایید می کند. بارشی با دوره برگشت دویست ساله در هر جای جهان سیل ایجاد می کند. اینکه مردم توی بستر رودخانه زندگی می کرده اند و اساسا منطقه در برابر سیل بسیار آسیب پذیر بوده موضوع دیگری است. عامل سیل بارش است. عامل آسیب پذیری مردم در برابر سیل مدیریت نابسامان چشم انداز و البته فقر است که موضوعی است غیر اقلیمی و در مبحث (Context ) دیگری باید به آن پرداخت.
🔸آمار فوق در نشانی (https://bit.ly/2v0h3rI ) قابل مشاهده است.

⬅️ @nasserkaramii
بدیهیات اقلیمی در باره سیل♦️
#کانال_ناصرکرمی

🔸اینکه مردم توی بستر رودخانه زندگی می کرده اند نامش "آسیب پذیری در برابر سیل" است، عامل وقوع سیل نیست.
🔸اینکه جنگل را تخریب کرده اند نامش "آسیب پذیر ساختن محیط در برابر أنواع مخاطرات محیطی" است. عامل سیل نیست. البته تخریب جنگل به صورت محدود می تواند باعث افزایش شدت سیل شود. اما فقط برای سیل هایی که حاصل بارش هایی با دوره برگشت نه چندان بلندمدت هستند. یعنی اگر جنگل تخریب شود حتی بارشی با دوره برگشت ده ساله هم می تواند سیل ایجاد کند. اما با جنگل و بی جنگل بارش با دوره برگشت صدساله و بیشتر حتما سیل ایجاد می کند.
🔸لایروبی کمک می کند رودخانه بتواند به حداکثر ظرفیت آورد (دبی) خود برسد. اما اگر سیل چند برابر ظرفیت طبیعی رودخانه و حاصل بارش هایی با دوره برگشت مثلا صد ساله باشد عدم لایروبی یک مولفه فرعی خواهد بود.
🔸عامل اصلی سیل بارش است. به همین سادگی. آسیب پذیری در برابر سیل را اما انسان ایجاد می کند. این دو مولفه را از هم جدا کنیم.

⬅️ @nasserkaramii
♦️روزگاری که سیل راه خودش را میرفت♦️
#کانال_ناصرکرمی

هورالعظیم، روزگاری نه چندان دور که هنوز بهره مند بود از آب های بالادست. این برهوت خشک که به واقع حالا کویرالعظیم شده روزگاری می توانسته است ونیز خاطره انگیز جنوب باشد.
🔸مافیای سدسازی می گوید سدهای ما سیل را مهار کرد. واقعا مهار کرد؟ پس این چیست که در خوزستان و لرستان میبینیم؟ سدهای شما فقط وقوع سیل را چند روزی عقب انداختند، اگر چه به خاطر همین تاخیر هم مخاطره سیل را افزایش دادند.
🔸و یک سوال: سرزمینی تاریخی را با میلیونها جمعیت در پایین دست خشکانده اند فقط به این خاطر که وقوع سیلی با دوره برگشت دویست ساله چند روزی عقب بیفتد؟

⬅️ @nasserkaramii
♦️مقیاس واقعی سیل های اخیر♦️
#کانال_ناصرکرمی

این آمار می گوید که در یکم آوریل جاری فقط در یک شبانه روز در خرم آباد ۱۰۴ میلیمتر و در بخش دیگری از حوزه آبگیر کرخه یعنی استان همدان ۸۶ میلیمتر بارش رخ داده است. آنچه که در آن شبانه روز این دو منطقه را به پربارانترین نقاط کره زمین تبدیل کرد. پربارشتر از حتی چراپونچی و آمازون.
🔸دیروز در همین کانال با اشاره به آمار بلندمدت بارش در ایستگاه خرم آباد ذکر شده بود که با افزون بر هزار میلیمتر بارش سال آبی کنونی پربارانترین سال این شهر در تاریخ ثبت داده های اقلیمی است. پس هم از نظر مجموع بارش سالانه و هم مقطع بارش منتهی به سیل ما با یک وضعیت کاملا نادر و غیر نرمال روبرو بوده ایم.
🔸اقلیم شناسی ما را وامیدارد در مقیاس بزرگتر فکر کنیم. رجوع به مقیاس بزرگتر کمک می کند تصور و تحلیل کاملتری از سیل گلستان و لرستان و خوزستان داشته باشیم.
🔸البته در هر مقیاسی باید جنگل‌ها را حفظ کنیم و در بستر رودخانه زندگی نکنیم!

⬅️ @nasserkaramii
♦️در خوزستان نگران سیل نباشید، نگران سیلزدگان باشید♦️
#کانال_ناصرکرمی

گزارش های سازمان هواشناسی حکایت از آن دارد که دست کم تا هفته آینده در خوزستان و لرستان بارش قابل توجهی در راه نیست. پس مخازن سدها و رودخانه ها و مسیلها فرصت خواهند داشت نفس تازه کنند. بر خلاف شایعات، هیچ خطری هم سازه سدها را تهدید نمی کند. پس خوزستان لازم نیست نگران سیل مجدد باشد. اما همچنان خروجی کرخه در روزهای آتی بالاتر از ۱۵۰۰ متر مکعب بر ثانیه خواهد بود. یعنی سطح آب در مناطق سیلزده قبلی همچنان بالا خواهد بود و مشکلات ادامه دارد. احتمال نفوذ تدریجی آب به مناطق محدودی هم وجود دارد.
🔸مهمترین نکته این است که سیلزدگان فعلا نمی توانند به خانه هایشان برگردند. برخی سیلبندهای موقت که با ابزار ابتدایی و با این تصور که سیل بیشتر از دو سه روز به طول نخواهد انجامید ساخته شده اند نیز ممکن است وا بدهند. بنابراین مهمترین کار الان در خوزستان، حمایت و مراقبت از سیلزدگان و ترمیم سیلبندها است. خوشبختانه سیل مجددی در راه نیست.

⬅️ @nasserkaramii
♦️بر آب رفته های جنوب♦️
#کانال_ناصرکرمی

فردا چه می شود؟ سوال بزرگ همین است. اگر کشت و کار بر آب رفته و وعده ها نیز همه بر آب باشند این می شود که لایه های بر هم نهشته فقر و صبر و فقر و صبر سرانجام با آبرفت ژرفی از اعتراض پوشانده شوند. خوزستان در دو سال گذشته کانون بیشترین اعتراضات خیابانی در ایران بوده است. این سیل کشت امسال را از بین برده و احتمالا به بسیاری از صنایع خوزستان هم لطمه بزند. خانمان از دست داده ها و کشت و کار بر آب رفته ها تهیدستانی هستند با بخت و اقبالی اندک برای بازیابی خانمان و معیشت از دست رفته. خوزستان ناپایدارتر و معترضتر می شود؟

⬅️ @nasserkaramii
♦️نروژیها هم خانه در بستر رود دارند!♦️
#کانال_ناصرکرمی

اینقدر خانه سازی در جوار رودخانه را چون چماق نکوبید بر سر سیلزدگان خانمان از کف داده. همه آن خانه ها سند دارند و آب و برق و گاز و انشعابات و زیر ساخت های شهری که نشان میدهد مردم به اعتماد نهادهایی که قاعدتا مسئولیت حفظ جان و مال شهروندان بر عهده شان بوده آنجا آن خانه ها را ساخته اند.
🔸اما خانه سازی در بستر رودخانه تنها آسیب پذیری انسان در برابر رخدادهای طبیعی نیست. در تصویر میبینیم که در نروژ، کشوری با بالاترین و سختگیرانه ترین استانداردهای محیط زیستی هم نه فقط در بستر رودخانه، بلکه در جوار پیچانرود (مئاندر) که ناپایدارترین موقعیت رودخانه در برابر سیل است خانه می سازند. اما بسیاری مولفه های دیگر هست که کلا باعث می شود نروژ تاب هر رخداد طبیعی را داشته و برعکس سکونتگاههای ایران در برابر هر رخدادی آسیب پذیر باشند. رابطه انسان و طبیعت متعامل و بسیار پیچیده است. نباید آن را فقط به یک یا دو مولفه فروکاست.

⬅️ @nasserkaramii
♦️در میل مبهم به فروکاست رخداد سیل♦️
#کانال_ناصرکرمی

این هم عکس دیگری از خانه سازی نروژیها در بستر رودخانه. خانه سازی در بستر رود عامل سیل نیست، موجب آسیب پذیری در برابر سیل است، و تنها آسیب پذیری ممکن هم نیست!

⬅️ @nasserkaramii