«У Сербіі «ўзнікне» вялікі сырны завод». Як беларускія контрсанкцыі ацэньваюць прадстаўнікі буйнога рытэйлу
На днях лукашэнкаўцы ўвялі забарону на пастаўкі ў Беларусь доўгага спіса харчовай прадукцыі. СМІ ўжо разважаюць, што знікне з паліц у крамах, людзі выказваюць сваю занепакоенасць.
Ці застануцца імпартныя тавары са спісу на паліцах, што будзе з коштамі і гэтак далей? Прадстаўнікі буйнога рытэйлу, з якімі пагаварыла «Наша Ніва», перакананыя: тавары цалкам з паліц не знікнуць, але кошты могуць падрасці.
▫️«Будзе нейкая спроба перадзелу рынка. Яна можа прывесці да масавых пасадак чыноўнікаў МАРГ у нейкай сярэдняй перспектыве».
▫️«Моцна пацерпяць рэстараны, якія займалі нішу прэміяльнай кухні, бо ім давядзецца замяняць якасныя прадукты мясцовымі».
▫️«У сухім астатку за ўсё заплоціць спажывец».
Чытайце па спасылцы
На днях лукашэнкаўцы ўвялі забарону на пастаўкі ў Беларусь доўгага спіса харчовай прадукцыі. СМІ ўжо разважаюць, што знікне з паліц у крамах, людзі выказваюць сваю занепакоенасць.
Ці застануцца імпартныя тавары са спісу на паліцах, што будзе з коштамі і гэтак далей? Прадстаўнікі буйнога рытэйлу, з якімі пагаварыла «Наша Ніва», перакананыя: тавары цалкам з паліц не знікнуць, але кошты могуць падрасці.
▫️«Будзе нейкая спроба перадзелу рынка. Яна можа прывесці да масавых пасадак чыноўнікаў МАРГ у нейкай сярэдняй перспектыве».
▫️«Моцна пацерпяць рэстараны, якія займалі нішу прэміяльнай кухні, бо ім давядзецца замяняць якасныя прадукты мясцовымі».
▫️«У сухім астатку за ўсё заплоціць спажывец».
Чытайце па спасылцы
Беларускі гісторык: «Закон «Аб генацыдзе беларускага народа» — гэта чыста рэпрэсіўны закон»
З’явіўся законапраект «Аб генацыдзе беларускага народа» — за адмаўленне генацыду пагражаюць вялікія тэрміны ў калоніі, да 10 гадоў. Але навошта гэты закон патрэбен менавіта сёння? Супраць каго ён накіраваны? Якая карысць ад яго?
Гісторык Алесь Пашкевіч, кандыдат гістарычных навук, адказаў парталу nashaniva.com на гэтыя пытанні.
Чытайце па спасылцы
З’явіўся законапраект «Аб генацыдзе беларускага народа» — за адмаўленне генацыду пагражаюць вялікія тэрміны ў калоніі, да 10 гадоў. Але навошта гэты закон патрэбен менавіта сёння? Супраць каго ён накіраваны? Якая карысць ад яго?
Гісторык Алесь Пашкевіч, кандыдат гістарычных навук, адказаў парталу nashaniva.com на гэтыя пытанні.
Чытайце па спасылцы
Арцёму Баярскаму прысудзілі 5 гадоў калоніі
У Мінскім гарадскім судзе 9 снежня агучылі прысуд 20-гадоваму палітзняволенаму Арцёму Баярскаму. Суддзя Алена Шылько прызнала экс-студэнта другога курса хімфака БДУ вінаватым у стварэнні і кіраўніцтве экстрэмісцкім фарміраваннем і ўдзеле ў дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак, і асудзіла да пяці гадоў калоніі ва ўмовах агульнага рэжыму, піша @viasna96.
Сам суд праходзіў у закрытым рэжыме па хадайніцтву пракуроркі Вольгі Дындзілевіч. Вядома толькі, што Арцёма абвінавачвалі ў адміністраванні тэлеграм-канала «Мая краіна Беларусь» і тэлеграм-чата «Я выхожу/МКБ», а таксама ва ўдзеле ў маршы 25 кастрычніка мінулага года.
У Мінскім гарадскім судзе 9 снежня агучылі прысуд 20-гадоваму палітзняволенаму Арцёму Баярскаму. Суддзя Алена Шылько прызнала экс-студэнта другога курса хімфака БДУ вінаватым у стварэнні і кіраўніцтве экстрэмісцкім фарміраваннем і ўдзеле ў дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак, і асудзіла да пяці гадоў калоніі ва ўмовах агульнага рэжыму, піша @viasna96.
Сам суд праходзіў у закрытым рэжыме па хадайніцтву пракуроркі Вольгі Дындзілевіч. Вядома толькі, што Арцёма абвінавачвалі ў адміністраванні тэлеграм-канала «Мая краіна Беларусь» і тэлеграм-чата «Я выхожу/МКБ», а таксама ва ўдзеле ў маршы 25 кастрычніка мінулага года.
У Шатландыі знайшлі настолькі рэдкі меч вікінгаў, што археолагі баяцца да яго дакранацца
Меч знайшлі на месцы пахавання яшчэ ў 2015 годзе, аднак толькі цяпер, пасля экспертыз, археолагі прыйшлі да высновы, што гэты тып зброі звязаны з ІХ стагоддзем, піша BBC.
Рэнтген паказаў, што рукаятка мае вытанчаныя ўзоры, якія цяжка разгледзець з-за іржы.
Каб захаваць меч як мага лепш, яны паднялі яго разам з пластом глебы і ў такім выглядзе транспартавалі ў лабараторыю, дзе працягнулі даследаванні.
«Ён такі далікатны, што мы нават не ведаем, як выглядае яго ніжняя частка, але мы абавязкова даведаемся больш у наступныя месяцы», — кажуць археолагі.
Меч знайшлі на месцы пахавання яшчэ ў 2015 годзе, аднак толькі цяпер, пасля экспертыз, археолагі прыйшлі да высновы, што гэты тып зброі звязаны з ІХ стагоддзем, піша BBC.
Рэнтген паказаў, што рукаятка мае вытанчаныя ўзоры, якія цяжка разгледзець з-за іржы.
Каб захаваць меч як мага лепш, яны паднялі яго разам з пластом глебы і ў такім выглядзе транспартавалі ў лабараторыю, дзе працягнулі даследаванні.
«Ён такі далікатны, што мы нават не ведаем, як выглядае яго ніжняя частка, але мы абавязкова даведаемся больш у наступныя месяцы», — кажуць археолагі.
Памёр глухі байкер, які аб’ездзіў 150 краін
Пра гэта паведаміў партал Deafsport.
Уладзіміру Ярцу было 80 гадоў. Ён, глухі ад нараджэння, аб’ездзіў на «Яве» каля 150 краін.
Яго і ягоны яркі, аблеплены стыкерамі і сцягамі матацыкл, часта можна было пабачыць у Мінску — Ярэц проста стаяў каля гандлёвых цэнтраў і паказваў альбомы з фота і карты падарожжаў.
Пра гэта паведаміў партал Deafsport.
Уладзіміру Ярцу было 80 гадоў. Ён, глухі ад нараджэння, аб’ездзіў на «Яве» каля 150 краін.
Яго і ягоны яркі, аблеплены стыкерамі і сцягамі матацыкл, часта можна было пабачыць у Мінску — Ярэц проста стаяў каля гандлёвых цэнтраў і паказваў альбомы з фота і карты падарожжаў.
Беларускія банкі падключыліся да расійскага аналага SWIFT. Цяпер нам ніякія санкцыі не страшныя?
Усе беларускія банкі падключыліся да расійскага аналага SWIFT. Ці значыць гэта, што магчымае адключэнне ад міжнароднай фінансавай сістэмы для Беларусі не стане праблемай?
Тлумачым разам з эканамістам Дзмітрыем Круком. Чытайце па спасылцы
Усе беларускія банкі падключыліся да расійскага аналага SWIFT. Ці значыць гэта, што магчымае адключэнне ад міжнароднай фінансавай сістэмы для Беларусі не стане праблемай?
Тлумачым разам з эканамістам Дзмітрыем Круком. Чытайце па спасылцы
Пракуратура Польшчы: пасаджанаму ў Мінску самалёту не пагражала бомба
Дэпартамент па справах арганізаванай злачыннасці і карупцыі нацыянальнай пракуратуры Польшчы курыруе расследаванне пасадкі 23 мая 2021 года самалёта Ryanair у Мінску.
Падчас расследавання дапыталі пасажыраў і прадстаўнікоў авіякампаній. Быў усталяваны непасрэдны сведка падзей. Следчыя прыйшлі да высновы, што 23 мая ў дыспетчарскай у аэрапорце знаходзіўся супрацоўнік КДБ, які прыняў рашэнне аб пасадцы самалёта і быў на сувязі яшчэ з адным чалавекам, якому дакладваў аб усіх дзеяннях.
Заяўляецца, што самалёту не пагражала бомба. Паведамляецца, што пілот атрымаў інфармацыю аб пагрозе яшчэ да таго, як з'явіўся ліст пра выбухоўку, якая нібыта знаходзілася на борце самалёта.
«Дзеянні ў мінскім аэрапорце, у тым ліку паводзіны экстраных службаў і персанала аэрапорта, таксама сведчылі аб поўнай адсутнасці пагрозы. Уся гэтая сітуацыя была толькі падставай, каб прымусіць пілота прызямліцца ў Мінску», — сказана ў паведамленні пракуратуры Польшчы.
Дэпартамент па справах арганізаванай злачыннасці і карупцыі нацыянальнай пракуратуры Польшчы курыруе расследаванне пасадкі 23 мая 2021 года самалёта Ryanair у Мінску.
Падчас расследавання дапыталі пасажыраў і прадстаўнікоў авіякампаній. Быў усталяваны непасрэдны сведка падзей. Следчыя прыйшлі да высновы, што 23 мая ў дыспетчарскай у аэрапорце знаходзіўся супрацоўнік КДБ, які прыняў рашэнне аб пасадцы самалёта і быў на сувязі яшчэ з адным чалавекам, якому дакладваў аб усіх дзеяннях.
Заяўляецца, што самалёту не пагражала бомба. Паведамляецца, што пілот атрымаў інфармацыю аб пагрозе яшчэ да таго, як з'явіўся ліст пра выбухоўку, якая нібыта знаходзілася на борце самалёта.
«Дзеянні ў мінскім аэрапорце, у тым ліку паводзіны экстраных службаў і персанала аэрапорта, таксама сведчылі аб поўнай адсутнасці пагрозы. Уся гэтая сітуацыя была толькі падставай, каб прымусіць пілота прызямліцца ў Мінску», — сказана ў паведамленні пракуратуры Польшчы.
Што чакае Беларусь праз год? Чатыры сцэнары — з чорнымі лебедзямі і без
Дванаццаць экспертаў з Беларусі, Германіі і Польшчы сабраліся разам і распрацавалі чатыры сцэнары развіцця беларускага палітычнага крызісу да канца 2022 года.
«Стабільнае балота», «Акопная вайна», «Белазахстан» або «Змена ўлады праз памылку».
Чытайце па спасылцы
Дванаццаць экспертаў з Беларусі, Германіі і Польшчы сабраліся разам і распрацавалі чатыры сцэнары развіцця беларускага палітычнага крызісу да канца 2022 года.
«Стабільнае балота», «Акопная вайна», «Белазахстан» або «Змена ўлады праз памылку».
Чытайце па спасылцы
Хутка пачнуць судзіць расіяніна Дуднікава, яго пры затрыманні моцна збілі. Хлопцу пагражае да 12 год калоніі
20 снежня пачнецца працэс па справе палітвязня Ягора Дуднікава, ён грамадзянін Расіі. Па яго словах, аператыўнікі ГУБАЗіК моцна білі яго пры затрыманні: «Крычалі: «Поскудзь, дабегаўся?» Сказалі, што я заклікаў людзей да гвалту ў дачыненні да сілавікоў».
Абвінавачванне выставілі па двух артыкулах, хлопцу пагражае да 12 год зняволення. Сваякі разлічвалі на дапамогу расійскіх уладаў, але ўсё абмежавалася візітам консула ў СІЗА. Пад вартай Ягор ужо сёмы месяц, быў і ў карцары.
Чытайце па спасылцы.
20 снежня пачнецца працэс па справе палітвязня Ягора Дуднікава, ён грамадзянін Расіі. Па яго словах, аператыўнікі ГУБАЗіК моцна білі яго пры затрыманні: «Крычалі: «Поскудзь, дабегаўся?» Сказалі, што я заклікаў людзей да гвалту ў дачыненні да сілавікоў».
Абвінавачванне выставілі па двух артыкулах, хлопцу пагражае да 12 год зняволення. Сваякі разлічвалі на дапамогу расійскіх уладаў, але ўсё абмежавалася візітам консула ў СІЗА. Пад вартай Ягор ужо сёмы месяц, быў і ў карцары.
Чытайце па спасылцы.
Судмедэкспертка Надзея Гурманчук кажа, што ведае пра выпадак сэксуальнага гвалту з боку сілавікоў у дачыненні да пратэстоўцаў
Ці былі выпадкі сэксуальнага гвалту з боку сілавікоў у дачыненні да пратэстоўцаў? Судмедэкспертка Надзея Гурманчук у інтэрв'ю каналу «Максімальна» кажа, што так, былі.
Судмедэкспертка кажа, што пасля пратэстаў яна наведвала бальніцы з пацярпелымі пратэстоўцамі.
«Пры наведванні бальніц, мне стаў вядомы адзін такі выпадак. З разрывам прамой кішкі. Ну натуральна, разрыў прамой кішкі пасля Акрэсціна не як ад сэксуальнага гвалту ніякім чынам іншым я не магу растлумачыць. Калі на прыём прыходзілі грамадзяне, пацярпелыя на пратэстах, многія з іх расказвалі пра тое, што пры збіцці, катаваннях, жаданні даведацца код ад тэлефона і гэтак далей, што яны (сілавікі — заўв. Рэд.) разрывалі ззаду штаны і дубінку прыстаўлялі да хвастца», — сказала яна.
Ці былі выпадкі сэксуальнага гвалту з боку сілавікоў у дачыненні да пратэстоўцаў? Судмедэкспертка Надзея Гурманчук у інтэрв'ю каналу «Максімальна» кажа, што так, былі.
Судмедэкспертка кажа, што пасля пратэстаў яна наведвала бальніцы з пацярпелымі пратэстоўцамі.
«Пры наведванні бальніц, мне стаў вядомы адзін такі выпадак. З разрывам прамой кішкі. Ну натуральна, разрыў прамой кішкі пасля Акрэсціна не як ад сэксуальнага гвалту ніякім чынам іншым я не магу растлумачыць. Калі на прыём прыходзілі грамадзяне, пацярпелыя на пратэстах, многія з іх расказвалі пра тое, што пры збіцці, катаваннях, жаданні даведацца код ад тэлефона і гэтак далей, што яны (сілавікі — заўв. Рэд.) разрывалі ззаду штаны і дубінку прыстаўлялі да хвастца», — сказала яна.
Ратавальніку з Горадні пагражае да 12 гадоў турмы за лайк пад каментаром пра «справу Зельцэра»
37-гадовы Аляксандр Курганскі жыў у Горадні і працаваў у МНС. Ратавальнікам адслужыў 15 гадоў. Цяпер ён у турме.
Яму пагражае да 12 гадоў турмы за лайк, які ён паставіў пад каментаром у адной з сацыяльных сетак. Каментар пакінуў іншы чалавек у абмеркаванні перастрэлкі ў Мінску, дзе загінулі праграміст Андрэй Зельцэр і супрацоўнік КДБ.
Чытайце па спасылцы.
37-гадовы Аляксандр Курганскі жыў у Горадні і працаваў у МНС. Ратавальнікам адслужыў 15 гадоў. Цяпер ён у турме.
Яму пагражае да 12 гадоў турмы за лайк, які ён паставіў пад каментаром у адной з сацыяльных сетак. Каментар пакінуў іншы чалавек у абмеркаванні перастрэлкі ў Мінску, дзе загінулі праграміст Андрэй Зельцэр і супрацоўнік КДБ.
Чытайце па спасылцы.
Выпілоўвалі замок, заляцеў АМАП са зброяй: як сілавікі прыйшлі да сведкі з пытаннямі пра падпіску на тэлеграм-канал
9 снежня да магілёўскай актывісткі Вольгі Кулажынай прыйшлі сілавікі. Скончылася ўсё пагромам у кватэры і паездкай у Следчы камітэт.
Адметна, што Вольга не падазраваная па нейкай справе і не абвінавачаная, да яе прыйшлі як да сведкі.
Чытайце па спасылцы.
9 снежня да магілёўскай актывісткі Вольгі Кулажынай прыйшлі сілавікі. Скончылася ўсё пагромам у кватэры і паездкай у Следчы камітэт.
Адметна, што Вольга не падазраваная па нейкай справе і не абвінавачаная, да яе прыйшлі як да сведкі.
Чытайце па спасылцы.
За адзін толькі трэці квартал прытулак у Польшчы атрымалі 450 беларусаў
Паводле даных Еўрастата, у трэцім квартале 2021 года (з ліпеня па верасень) Польшча дала прытулак 450 беларусам. Гэта найбольшая колькасць пазітыўных рашэнняў па справах беларускіх уцекачоў за ўвесь час як у самой Польшчы, так і ва ўсім ЕС.
Паводле статыстыкі, польскія ўлады ў трэцім квартале вынеслі 450 рашэнняў паводле беларусаў, што шукаюць прытулак. 45 чалавек атрымалі статус бежанца, а 405 чалавек — статус дадатковай (субсідыярнай) абароны.
Да прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і далейшых рэпрэсій, беларусы вельмі рэдка атрымлівалі прытулак у Польшчы. Але з другой паловы 2020 года Польшча пачала актыўна выдаваць беларусам гуманітарныя візы і міжнародную абарону.
У першым квартале 2021 года міжнародную абарону ў Польшчы атрымалі 120 беларусаў. У другім — 165 беларусаў. А ў трэцім — рэкордныя 450.
Паводле даных Еўрастата, у трэцім квартале 2021 года (з ліпеня па верасень) Польшча дала прытулак 450 беларусам. Гэта найбольшая колькасць пазітыўных рашэнняў па справах беларускіх уцекачоў за ўвесь час як у самой Польшчы, так і ва ўсім ЕС.
Паводле статыстыкі, польскія ўлады ў трэцім квартале вынеслі 450 рашэнняў паводле беларусаў, што шукаюць прытулак. 45 чалавек атрымалі статус бежанца, а 405 чалавек — статус дадатковай (субсідыярнай) абароны.
Да прэзідэнцкіх выбараў 2020 года і далейшых рэпрэсій, беларусы вельмі рэдка атрымлівалі прытулак у Польшчы. Але з другой паловы 2020 года Польшча пачала актыўна выдаваць беларусам гуманітарныя візы і міжнародную абарону.
У першым квартале 2021 года міжнародную абарону ў Польшчы атрымалі 120 беларусаў. У другім — 165 беларусаў. А ў трэцім — рэкордныя 450.
У чацвер Святлана Ціханоўская сустрэлася з прэзідэнтам Польшчы Анджэем Дудам
Яны разам праслухалі выступленне Джо Байдэна на арганізаваным амерыканскім прэзідэнтам саміце за дэмакратыю, у якім Ціханоўская прадстаўляе Беларусь. Пасля яны сустрэліся з сем’ямі беларускіх палітвязняў.
Увечары Дуда прыняў удзел у сустрэчы з беларускай дыяспарай у Варшаве.
Яны разам праслухалі выступленне Джо Байдэна на арганізаваным амерыканскім прэзідэнтам саміце за дэмакратыю, у якім Ціханоўская прадстаўляе Беларусь. Пасля яны сустрэліся з сем’ямі беларускіх палітвязняў.
Увечары Дуда прыняў удзел у сустрэчы з беларускай дыяспарай у Варшаве.
Вашай увазе рэдакцыйныя матэрыялы @nashaniva, якія выйшлі ў чацвер, 9 снежня. Некаторыя вы маглі абмінуць увагай:
«У месяц на прадукты сыходзіць каля 1000 рублёў». Параўноўваем беларускія цэны з цэнамі ў суседніх краінах
Багдановічу — 130. Што вы ведаеце пра класіка? ТЭСТ
Пенсія ўпадзе ў 1,5 раза. Эканамісты падлічылі, што чакае беларусаў у старасці, калі не рэфармаваць сістэму
«У Сербіі «ўзнікне» вялікі сырны завод». Як беларускія контрсанкцыі ацэньваюць прадстаўнікі буйнога рытэйлу
Беларускі гісторык: «Закон «Аб генацыдзе беларускага народа» — гэта чыста рэпрэсіўны закон»
Беларускія банкі падключыліся да расійскага аналага SWIFT. Цяпер нам ніякія санкцыі не страшныя?
Выпілоўвалі замок, заляцеў АМАП са зброяй: як сілавікі прыйшлі да сведкі з пытаннямі пра падпіску на тэлеграм-канал
Уся карціна дня — на nashaniva.com (З Беларусі — праз VPN). Што гэта і як усталяваць, чытайце тут.
Звязацца з рэдакцыяй і падзяліцца інфармацыяй можна праз @nasa_niva_bot
«У месяц на прадукты сыходзіць каля 1000 рублёў». Параўноўваем беларускія цэны з цэнамі ў суседніх краінах
Багдановічу — 130. Што вы ведаеце пра класіка? ТЭСТ
Пенсія ўпадзе ў 1,5 раза. Эканамісты падлічылі, што чакае беларусаў у старасці, калі не рэфармаваць сістэму
«У Сербіі «ўзнікне» вялікі сырны завод». Як беларускія контрсанкцыі ацэньваюць прадстаўнікі буйнога рытэйлу
Беларускі гісторык: «Закон «Аб генацыдзе беларускага народа» — гэта чыста рэпрэсіўны закон»
Беларускія банкі падключыліся да расійскага аналага SWIFT. Цяпер нам ніякія санкцыі не страшныя?
Выпілоўвалі замок, заляцеў АМАП са зброяй: як сілавікі прыйшлі да сведкі з пытаннямі пра падпіску на тэлеграм-канал
Уся карціна дня — на nashaniva.com (З Беларусі — праз VPN). Што гэта і як усталяваць, чытайце тут.
Звязацца з рэдакцыяй і падзяліцца інфармацыяй можна праз @nasa_niva_bot
Да 3600 еўра штрафу. Аўстрыя будзе сурова караць тых, хто не хоча прышчапляцца
Аўстрыйскі ўрад прадставіў законапраект аб абавязковай вакцынацыі, паведамляе аўстрыйскае тэлебачанне. Закон пачне дзейнічаць з 1 лютага 2022 года.
Штоквартальна, пачынаючы з 15 сакавіка, павінны вызначацца крайнія тэрміны вакцынацыі. Кожнаму, хто не будзе вакцынаваны ў гэтыя дні і не падпадае пад выключэнні ад вакцынацыі, пагражае штраф да 3600 еўра.
Калі чалавек усё ж зробіць прышчэпку, штраф будзе зняты заднім днём. Людзей, якія працягнуць ігнараваць патрабаванне прышчапіцца, пры гэтым не маючы падстаў для вызвалення ад вакцынацыі, будуць штрафаваць штоквартальна.
Ад абавязку вакцынавацца вызваляюцца дзеці да 14 гадоў і цяжарныя жанчыны, тыя, хто перахварэў на COVID-19 не пазней, чым за 180 дзён, а таксама асобы, якія не могуць быць вакцынаваны па стане здароўя.
Аўстрыя стала першай краінай у ЕС, якая абвясціла абавязковую вакцынацыю.
Аўстрыйскі ўрад прадставіў законапраект аб абавязковай вакцынацыі, паведамляе аўстрыйскае тэлебачанне. Закон пачне дзейнічаць з 1 лютага 2022 года.
Штоквартальна, пачынаючы з 15 сакавіка, павінны вызначацца крайнія тэрміны вакцынацыі. Кожнаму, хто не будзе вакцынаваны ў гэтыя дні і не падпадае пад выключэнні ад вакцынацыі, пагражае штраф да 3600 еўра.
Калі чалавек усё ж зробіць прышчэпку, штраф будзе зняты заднім днём. Людзей, якія працягнуць ігнараваць патрабаванне прышчапіцца, пры гэтым не маючы падстаў для вызвалення ад вакцынацыі, будуць штрафаваць штоквартальна.
Ад абавязку вакцынавацца вызваляюцца дзеці да 14 гадоў і цяжарныя жанчыны, тыя, хто перахварэў на COVID-19 не пазней, чым за 180 дзён, а таксама асобы, якія не могуць быць вакцынаваны па стане здароўя.
Аўстрыя стала першай краінай у ЕС, якая абвясціла абавязковую вакцынацыю.