This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
رمزگشایی از اسرار سیاه‌چاله‌ها؛ سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO) اولین رصدخانه فضایی اشعه ایکس خود به نام ماهواره قطب سنج XpoSat را به فضا پرتاب کرد. 🚀
🔸 این ماموریت در روز دوشنبه اول ژانویه ۲۰۲۴ در ساعت ۰۹:۱۰ به وقت محلی (۰۷:۱۰ به وقت ایران) با استفاده از پرتابگر ماهواره قطبی PSLV-C58 به فضا پرتاب شد. این راکت به آرامی ماهواره را در مدار پایین زمین مستقر کرد، جایی که قرار است منابع درخشان پرتو ایکس کیهانی، از جمله سیاه‌چاله‌ها، ستارههای نوترونی و هسته‌های فعال کهکشانی را مطالعه کند.
🔹 ماهواره XpoSat دومین ماموریت جهان در نوع خود پس از پرتاب کاوشگر تصویربرداری قطبش‌سنجی اشعه ایکس (IXPE) توسط ناسا در سال ۲۰۲۱ است.
🔸این ماهواره با وزن ۴۰۰ کیلوگرم بر اساس ریز ماهواره Satellite-۲ طراحی شده است که طراحی این فضاپیما را قادر می‌سازد تا محموله‌هایی با وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم حمل کند.
♦ ماموریت XPoSat با دو محموله خود، POLIX و XSPECT، قصد دارد حدود ۴۰ منبع آسمانی را مشاهده و تجزیه و تحلیل کند و دانش ما را در مورد جهان افزایش دهد. انتظار می رود این ماموریت حداقل ۵ سال به طول بینجامد.
©: ISRO
@nasajameswebb
🔸 این ماموریت در روز دوشنبه اول ژانویه ۲۰۲۴ در ساعت ۰۹:۱۰ به وقت محلی (۰۷:۱۰ به وقت ایران) با استفاده از پرتابگر ماهواره قطبی PSLV-C58 به فضا پرتاب شد. این راکت به آرامی ماهواره را در مدار پایین زمین مستقر کرد، جایی که قرار است منابع درخشان پرتو ایکس کیهانی، از جمله سیاه‌چاله‌ها، ستارههای نوترونی و هسته‌های فعال کهکشانی را مطالعه کند.
🔹 ماهواره XpoSat دومین ماموریت جهان در نوع خود پس از پرتاب کاوشگر تصویربرداری قطبش‌سنجی اشعه ایکس (IXPE) توسط ناسا در سال ۲۰۲۱ است.
🔸این ماهواره با وزن ۴۰۰ کیلوگرم بر اساس ریز ماهواره Satellite-۲ طراحی شده است که طراحی این فضاپیما را قادر می‌سازد تا محموله‌هایی با وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم حمل کند.
♦ ماموریت XPoSat با دو محموله خود، POLIX و XSPECT، قصد دارد حدود ۴۰ منبع آسمانی را مشاهده و تجزیه و تحلیل کند و دانش ما را در مورد جهان افزایش دهد. انتظار می رود این ماموریت حداقل ۵ سال به طول بینجامد.
©: ISRO
@nasajameswebb
کهکشان مارپیچی میله‌ای NGC 3359
🔸 این کهکشان که در فاصله 50 میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی دب اکبر قرار دارد، به دلیل میله مرکزی برجسته و مناطق متعدد تشکیل ستاره شناخته شده است.
🔹 کهکشان NGC 3359 در همسایگی یک کهکشان کوتوله به نام Little Cub قرار دارد، که حدود 200 هزار سال نوری از هم فاصله دارند. این فاصله سبب میشود که گاز تشکیل ستاره در Little Cub با برهمکنشش با NGC 3359 که 10,000 برابر آن ستاره دارد و شبیه کهکشان راه شیری ماست، از بین برود. دانشمندان امیدوارند با مشاهده این فرایند، بیشتر در مورد چگونگی و زمان از بین رفتن گاز کهکشان های کوچکتر بدانند.
🔭 این تصویر با استفاده از تلسکوپ 0.81 متری (32 اینچی) شولمن در رصدخانه مونت لمون در آریزونا گرفته شده است.
Optical (Schulman Telescope): Adam Block/Mount Lemmon SkyCenter/U. of Arizona
@nasajameswebb
🔸 این کهکشان که در فاصله 50 میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی دب اکبر قرار دارد، به دلیل میله مرکزی برجسته و مناطق متعدد تشکیل ستاره شناخته شده است.
🔹 کهکشان NGC 3359 در همسایگی یک کهکشان کوتوله به نام Little Cub قرار دارد، که حدود 200 هزار سال نوری از هم فاصله دارند. این فاصله سبب میشود که گاز تشکیل ستاره در Little Cub با برهمکنشش با NGC 3359 که 10,000 برابر آن ستاره دارد و شبیه کهکشان راه شیری ماست، از بین برود. دانشمندان امیدوارند با مشاهده این فرایند، بیشتر در مورد چگونگی و زمان از بین رفتن گاز کهکشان های کوچکتر بدانند.
🔭 این تصویر با استفاده از تلسکوپ 0.81 متری (32 اینچی) شولمن در رصدخانه مونت لمون در آریزونا گرفته شده است.
Optical (Schulman Telescope): Adam Block/Mount Lemmon SkyCenter/U. of Arizona
@nasajameswebb
تغییر فصول روی زمین با انحراف محور زمین و حرکت جهان ما به دور خورشید ارتباط دارد. همین حرکت مداری به اخترشناسان اجازه می دهد فواصل ستاره ها را با استفاده از اختلاف منظر اندازه گیری کنند. 🌎☀🌎
🔸 در سال 2017، آرایه خط پایه بسیار بزرگ (VLBA) از اختلاف منظر برای اندازه‌گیری فاصله تا ناحیه ستاره‌زایی در سمت دیگر کهکشان راه شیری ما، در فاصله بیش از 66000 سال نوری از ما استفاده کرد!
🔹 آرایه خط پایه بسیار بزرگ (Very Long Baseline Array) که به اختصار VLBA نامیده میشود، سامانه‌ای شامل ده رادیو تلسکوپ است که در سراسر آمریکای شمالی، هاوایی و کارائيب گسترده شده و از مرکز مدیریت آرایه در سوکورو، نیومکزیکو مدیریت میشود و بخشی از رصدخانه ملی رادیویی آمریکا (NRAO) به‌شمار می‌رود. VLBA یک ابزار حیاتی برای نجوم است، جایی که دانستن فواصل مبنایی برای تشخیص جرم، آرایش و حرکت اجرام کیهانی است. 📡
📸 Credit: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF; Robert Hurt, NASA
@nasajameswebb
🔸 در سال 2017، آرایه خط پایه بسیار بزرگ (VLBA) از اختلاف منظر برای اندازه‌گیری فاصله تا ناحیه ستاره‌زایی در سمت دیگر کهکشان راه شیری ما، در فاصله بیش از 66000 سال نوری از ما استفاده کرد!
🔹 آرایه خط پایه بسیار بزرگ (Very Long Baseline Array) که به اختصار VLBA نامیده میشود، سامانه‌ای شامل ده رادیو تلسکوپ است که در سراسر آمریکای شمالی، هاوایی و کارائيب گسترده شده و از مرکز مدیریت آرایه در سوکورو، نیومکزیکو مدیریت میشود و بخشی از رصدخانه ملی رادیویی آمریکا (NRAO) به‌شمار می‌رود. VLBA یک ابزار حیاتی برای نجوم است، جایی که دانستن فواصل مبنایی برای تشخیص جرم، آرایش و حرکت اجرام کیهانی است. 📡
📸 Credit: Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF; Robert Hurt, NASA
@nasajameswebb
سحابی عروس دریایی: IC 443 🪼
🔸 چرا این عروس دریایی در دریای ستاره‌ها شنا می‌کند؟ سحابی عروس دریایی (Jellyfish Nebula) در نزدیکی ستاره درخشان «اتا دو پیکر» (Eta Geminorum) در سمت راست، شاخک‌های خود را از کمان درخشان سمت چپِ مرکز گسترش می‌دهد.
🔹 در واقع، این عروس دریایی کیهانی بخشی از باقیمانده ابرنواختری IC 443 است، یعنی ابر در حال انبساط ستاره‌ای که منفجر شده است. نور حاصل از انفجار برای اولین بار بیش از سی هزارسال پیش به سیاره زمین رسید.
♦ این سحابی مانند پسر عموی خود در آب‌های سماوی، یعنی سحابی خرچنگ، میزبان یک ستاره نوترونی هم هست. سحابی عروس دریایی حدود پنج هزار سال نوری از ما فاصله دارد. در آن فاصله، این تصویر حدود 140 سال نوری وسعت دارد.
🔭: David Payne
@nasajameswebb
🔸 چرا این عروس دریایی در دریای ستاره‌ها شنا می‌کند؟ سحابی عروس دریایی (Jellyfish Nebula) در نزدیکی ستاره درخشان «اتا دو پیکر» (Eta Geminorum) در سمت راست، شاخک‌های خود را از کمان درخشان سمت چپِ مرکز گسترش می‌دهد.
🔹 در واقع، این عروس دریایی کیهانی بخشی از باقیمانده ابرنواختری IC 443 است، یعنی ابر در حال انبساط ستاره‌ای که منفجر شده است. نور حاصل از انفجار برای اولین بار بیش از سی هزارسال پیش به سیاره زمین رسید.
♦ این سحابی مانند پسر عموی خود در آب‌های سماوی، یعنی سحابی خرچنگ، میزبان یک ستاره نوترونی هم هست. سحابی عروس دریایی حدود پنج هزار سال نوری از ما فاصله دارد. در آن فاصله، این تصویر حدود 140 سال نوری وسعت دارد.
🔭: David Payne
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔺بررسی لحظات برتر فضایی در سال 2023. 🚀🌌
🔸 از فرود کاوشگر چاندرایان ۳ هند بر روی ماه و بازگشت نمونه‌های سیارک بنو توسط ماموریت اسیریس-رکس، که اولین مأموریت‌بازگشت نمونه سیارکی ناسا را رقم زد تا پرتاب موشک غول پیکر استارشیپ و اکتشافات تلسکوپ فضایی جیمز وب
📹: Reuters
@nasajameswebb
🔸 از فرود کاوشگر چاندرایان ۳ هند بر روی ماه و بازگشت نمونه‌های سیارک بنو توسط ماموریت اسیریس-رکس، که اولین مأموریت‌بازگشت نمونه سیارکی ناسا را رقم زد تا پرتاب موشک غول پیکر استارشیپ و اکتشافات تلسکوپ فضایی جیمز وب
📹: Reuters
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نخستین ماموریت شرکت اسپیس‌ایکس در سال ۲۰۲۴ انجام شد.🚀
🔹یک موشک فالکون ۹ در روز سه‌شنبه ۲ ژانویه در ساعت ۲۲:۴۴ به وقت منطقه زمانی شرقی (چهارشنبه ۱۳ دی/۳ ژانویه ساعت ۷:۱۴ به وقت ایران) با ۲۱ ماهواره استارلینک از پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ کالیفرنیا به فضا پرتاب شد.
🔸به گفته‌ی اسپیس‌ایکس: این پرتاب شامل شش ماهواره استارلینک با قابلیت‌های «Direct to Cell» خواهد بود که اپراتورهای شبکه تلفن همراه در سراسر جهان را قادر می‌سازند تا دسترسی جهانی یکپارچه به پیامک و تماس را در هر کجا از خشکی و دریاچه‌ها گرفته تا آب‌های ساحلی فراهم کنند.
🔹 طبق برنامه، اولین مرحله فالکون ۹ حدود ۸ دقیقه پس از پرتاب برای فرود عمودی به زمین بازگشت و روی سکوی شناور بدون سرنشین اسپیس‌ایکس که در اقیانوس آرام مستقر بود، فرود آمد. این اولین پرتاب و فرود برای این تقویت‌کننده خاص بود.
🔸 ۲۱ ماهواره استارلینک حدود یک ساعت پس از پرتاب در مدار پایین زمین مستقر شدند.
♦ این اولین پرتاب در سال ۲۰۲۴ برای اسپیس‌ایکس بود. این شرکت در سال گذشته با ۹۶ ماموریت مداری به علاوه دو پرواز آزمایشی موشک غول‌پیکر «استارشیپ» خود رکورد زد.
©: SpaceX
@nasajameswebb
🔹یک موشک فالکون ۹ در روز سه‌شنبه ۲ ژانویه در ساعت ۲۲:۴۴ به وقت منطقه زمانی شرقی (چهارشنبه ۱۳ دی/۳ ژانویه ساعت ۷:۱۴ به وقت ایران) با ۲۱ ماهواره استارلینک از پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ کالیفرنیا به فضا پرتاب شد.
🔸به گفته‌ی اسپیس‌ایکس: این پرتاب شامل شش ماهواره استارلینک با قابلیت‌های «Direct to Cell» خواهد بود که اپراتورهای شبکه تلفن همراه در سراسر جهان را قادر می‌سازند تا دسترسی جهانی یکپارچه به پیامک و تماس را در هر کجا از خشکی و دریاچه‌ها گرفته تا آب‌های ساحلی فراهم کنند.
🔹 طبق برنامه، اولین مرحله فالکون ۹ حدود ۸ دقیقه پس از پرتاب برای فرود عمودی به زمین بازگشت و روی سکوی شناور بدون سرنشین اسپیس‌ایکس که در اقیانوس آرام مستقر بود، فرود آمد. این اولین پرتاب و فرود برای این تقویت‌کننده خاص بود.
🔸 ۲۱ ماهواره استارلینک حدود یک ساعت پس از پرتاب در مدار پایین زمین مستقر شدند.
♦ این اولین پرتاب در سال ۲۰۲۴ برای اسپیس‌ایکس بود. این شرکت در سال گذشته با ۹۶ ماموریت مداری به علاوه دو پرواز آزمایشی موشک غول‌پیکر «استارشیپ» خود رکورد زد.
©: SpaceX
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
انتشار یک شراره قدرتمند توسط خورشید ☀
🔸 خورشید اخیرا یک شراره قوی را ساطع کرد که روز یکشنبه ۳۱ دسامبر ۲۰۲۳ در ساعت ۴:۵۵ بعد از ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی (دوشنبه ۱۱ دی ساعت ۱:۲۵ به وقت ایران) به اوج خود رسید.
🔹 «رصدخانه پویایی‌شناسی خورشید» (SDO) ناسا که به طور مداوم خورشید را مشاهده می‌کند، از این رویداد عکس گرفت و تیم علمی آن تصاویری را در فیلترهای مختلف ارائه کرده است.
🔸 شراره‌های خورشیدی، انفجارهای قوی انرژی هستند. شراره‌ها و فوران‌های خورشیدی می‌توانند بر ارتباطات رادیویی، شبکه‌های الکتریکی و سیگنال‌های ناوبری تأثیر بگذارند و خطراتی را برای فضاپیماها و فضانوردان ایجاد کنند.
♦ این شراره خورشیدی به عنوان شراره «X5.0» طبقه‌بندی میشود. کلاس X نشان‌دهنده شدیدترین شراره‌هاست؛ در حالی که عدد اطلاعات بیشتری را در مورد قدرت آن ارائه می‌دهد.
Credit: Solar Dynamics Observatory movies courtesy of NASA/SDO and the AIA, EVE, and HMI science teams
@nasajameswebb
🔸 خورشید اخیرا یک شراره قوی را ساطع کرد که روز یکشنبه ۳۱ دسامبر ۲۰۲۳ در ساعت ۴:۵۵ بعد از ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی (دوشنبه ۱۱ دی ساعت ۱:۲۵ به وقت ایران) به اوج خود رسید.
🔹 «رصدخانه پویایی‌شناسی خورشید» (SDO) ناسا که به طور مداوم خورشید را مشاهده می‌کند، از این رویداد عکس گرفت و تیم علمی آن تصاویری را در فیلترهای مختلف ارائه کرده است.
🔸 شراره‌های خورشیدی، انفجارهای قوی انرژی هستند. شراره‌ها و فوران‌های خورشیدی می‌توانند بر ارتباطات رادیویی، شبکه‌های الکتریکی و سیگنال‌های ناوبری تأثیر بگذارند و خطراتی را برای فضاپیماها و فضانوردان ایجاد کنند.
♦ این شراره خورشیدی به عنوان شراره «X5.0» طبقه‌بندی میشود. کلاس X نشان‌دهنده شدیدترین شراره‌هاست؛ در حالی که عدد اطلاعات بیشتری را در مورد قدرت آن ارائه می‌دهد.
Credit: Solar Dynamics Observatory movies courtesy of NASA/SDO and the AIA, EVE, and HMI science teams
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
اسپیس ایکس ماهواره اینترنتی سوئدی را به مدار زمین فرستاد. 🚀
🔸یک موشک فالکون ۹ حامل ماهواره Ovzon 3 در روز چهارشنبه سوم ژانویه در ساعت ۱۸:۰۴ به وقت منطقه زمانی شرقی (بامداد پنجشنبه ۱۴ دی/۴ ژانویه ساعت ۲:۳۴ به وقت ایران) از پایگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شد.
🔹 اولین مرحله فالکون ۹ طبق برنامه‌ریزی به زمین بازگشت و حدود ۸ دقیقه پس از بلند شدن دوباره در کیپ کاناورال فرود آمد. این دهمین پرتاب و فرود برای این تقویت‌کننده خاص بود.
🔸 مرحله بالایی فالکون ۹، این ماهواره را حدود ۳۸.۵ دقیقه پس از پرتاب در مدار انتقالی زمین‌ایستا یا ژئوسنکرون مستقر کرد.
🔹 اووزون ۳ اولین ماهواره سوئدی زمین‌ایستا به شمار می‌رود که با بودجه خصوصی توسعه یافته است. این یک ماهواره ارتباطی است که می‌تواند پاسخ‌گوی تقاضا برای پوشش پهن‌باند سیار در مناطق دارای خدمات کمتر باشد.
🔸 مدار زمین‌ایستا در فاصله حدود ۳۵۷۰۰ کیلومتر بالاتر از زمین قرار دارد. در این ارتفاع، سرعت مداری با سرعت چرخش سیاره ما مطابقت دارد و به ماهواره‌ها امکان می‌دهد تا به طور مداوم بر فراز یک بخش از زمین بچرخند.
©: SpaceX
@nasajameswebb
🔸یک موشک فالکون ۹ حامل ماهواره Ovzon 3 در روز چهارشنبه سوم ژانویه در ساعت ۱۸:۰۴ به وقت منطقه زمانی شرقی (بامداد پنجشنبه ۱۴ دی/۴ ژانویه ساعت ۲:۳۴ به وقت ایران) از پایگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شد.
🔹 اولین مرحله فالکون ۹ طبق برنامه‌ریزی به زمین بازگشت و حدود ۸ دقیقه پس از بلند شدن دوباره در کیپ کاناورال فرود آمد. این دهمین پرتاب و فرود برای این تقویت‌کننده خاص بود.
🔸 مرحله بالایی فالکون ۹، این ماهواره را حدود ۳۸.۵ دقیقه پس از پرتاب در مدار انتقالی زمین‌ایستا یا ژئوسنکرون مستقر کرد.
🔹 اووزون ۳ اولین ماهواره سوئدی زمین‌ایستا به شمار می‌رود که با بودجه خصوصی توسعه یافته است. این یک ماهواره ارتباطی است که می‌تواند پاسخ‌گوی تقاضا برای پوشش پهن‌باند سیار در مناطق دارای خدمات کمتر باشد.
🔸 مدار زمین‌ایستا در فاصله حدود ۳۵۷۰۰ کیلومتر بالاتر از زمین قرار دارد. در این ارتفاع، سرعت مداری با سرعت چرخش سیاره ما مطابقت دارد و به ماهواره‌ها امکان می‌دهد تا به طور مداوم بر فراز یک بخش از زمین بچرخند.
©: SpaceX
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
این ویدیو مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل از سحابی حباب که به مناسبت بیست و شش سالگی هابل در سال ۲۰۱۶ انجام شد، را نشان می‌دهد. ✨
🔹 سحابی حبابی (Bubble Nebula) که با نام NGC ۷۶۳۵ نیز شناخته می شود، در فاصله ۸۰۰۰ سال نوری از ما در صورت فلکی ذات الکرسی یا کاسیوپیا (Cassiopeia) قرار دارد.
🔸 این شی فضایی اولین بار توسط «ویلیام هرشل» در سال ۱۷۸۷ کشف شد و این اولین باری نیست که توجه هابل را به خود جلب می کند. با این حال، به دلیل اندازه بسیار بزرگ این سحابی در آسمان، تصاویر قبلی هابل تنها بخش های کوچکی از سحابی را نشان داده اند که تاثیر کلی بسیار کمتری را فراهم می کند. اکنون، در اینجا چهار تصویر از دوربین میدان وسیع ۳ هابل به ما اجازه می دهد تا برای اولین بار کل این سحابی زیبا را در یک تصویر ببینیم.
Credit: ESA/Hubble;
Music: Johan B. Monell.
@nasajameswebb
🔹 سحابی حبابی (Bubble Nebula) که با نام NGC ۷۶۳۵ نیز شناخته می شود، در فاصله ۸۰۰۰ سال نوری از ما در صورت فلکی ذات الکرسی یا کاسیوپیا (Cassiopeia) قرار دارد.
🔸 این شی فضایی اولین بار توسط «ویلیام هرشل» در سال ۱۷۸۷ کشف شد و این اولین باری نیست که توجه هابل را به خود جلب می کند. با این حال، به دلیل اندازه بسیار بزرگ این سحابی در آسمان، تصاویر قبلی هابل تنها بخش های کوچکی از سحابی را نشان داده اند که تاثیر کلی بسیار کمتری را فراهم می کند. اکنون، در اینجا چهار تصویر از دوربین میدان وسیع ۳ هابل به ما اجازه می دهد تا برای اولین بار کل این سحابی زیبا را در یک تصویر ببینیم.
Credit: ESA/Hubble;
Music: Johan B. Monell.
@nasajameswebb
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
پدیده نادر گرفتگی ستاره ابط الجوزا؛ سیارک در مقابل ابر غول سرخ 🔴
🔹 در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳ هنگام عبور یک سیارک کمربند اصلی موسوم به سیارک 319 لئونا با قطر تقریبی ۶۰ کیلومتر از مقابل ستاره درخشان ابط‌الجوزا برای مدت کوتاهی باعث محو شدن این ابر غول سرخ شد که درخشندگی آن به طرز محسوسی کاهش یافت.
🔸 ستاره ابر غول سرخ ابط‌الجوزا یا بتلژوز (Betelgeuse) که روی شانه‌ی صورت فلکی «شکارچی» (Orion) جای دارد، یکی از درخشان‌ترین ستارههای آسمان است که در این شب‌ها زمستانی در آسمان نیمکره شمالی دیده میشود.
♦ این ستاره که همچنین با نام شبان‌شانه و آلفای شکارچی نیز شناخته میشود حدود ۵۳۰ سال نوری از ما فاصله دارد و اگر در مرکز منظومه شمسی ما قرار داشت، سطح آن فراتر از کمربند سیارک‌ها قرار می‌گرفت و مدارهای عطارد، زهره، زمین و مریخ را در بر می‌گرفت. ابط‌الجوزا با عمر کمتر از ۱۰ میلیون سال به دلیل جرم زیاد خود به سرعت تکامل یافته است و انتظار می رود که زندگی خود را با یک انفجار ابرنواختر، به احتمال زیاد طی ۱۰۰۰۰۰ سال آینده، پایان دهد. 💥
🔭: Sebastian Voltmer
@nasajameswebb
🔹 در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳ هنگام عبور یک سیارک کمربند اصلی موسوم به سیارک 319 لئونا با قطر تقریبی ۶۰ کیلومتر از مقابل ستاره درخشان ابط‌الجوزا برای مدت کوتاهی باعث محو شدن این ابر غول سرخ شد که درخشندگی آن به طرز محسوسی کاهش یافت.
🔸 ستاره ابر غول سرخ ابط‌الجوزا یا بتلژوز (Betelgeuse) که روی شانه‌ی صورت فلکی «شکارچی» (Orion) جای دارد، یکی از درخشان‌ترین ستارههای آسمان است که در این شب‌ها زمستانی در آسمان نیمکره شمالی دیده میشود.
♦ این ستاره که همچنین با نام شبان‌شانه و آلفای شکارچی نیز شناخته میشود حدود ۵۳۰ سال نوری از ما فاصله دارد و اگر در مرکز منظومه شمسی ما قرار داشت، سطح آن فراتر از کمربند سیارک‌ها قرار می‌گرفت و مدارهای عطارد، زهره، زمین و مریخ را در بر می‌گرفت. ابط‌الجوزا با عمر کمتر از ۱۰ میلیون سال به دلیل جرم زیاد خود به سرعت تکامل یافته است و انتظار می رود که زندگی خود را با یک انفجار ابرنواختر، به احتمال زیاد طی ۱۰۰۰۰۰ سال آینده، پایان دهد. 💥
🔭: Sebastian Voltmer
@nasajameswebb
🔰 ستاره‌شناس‌ها با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب JWST به کشف شگفت‌انگیز انتشار متان از یک کوتوله قهوه‌ای یا ستاره‌ای ناکام رسیدند. بر اساس این یافته، کوتوله‌ی قهوه‌ای W1935 دارای شفق‌هایی است که نشان می‌دهند یک قمر در مدار خود دارد.
Credit: NASA, ESA, CSA, Leah Hustak (STScI)
@nasajameswebb
Credit: NASA, ESA, CSA, Leah Hustak (STScI)
@nasajameswebb
تلسکوپ فضایی جیمز وب | JWST
🔰 ستاره‌شناس‌ها با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب JWST به کشف شگفت‌انگیز انتشار متان از یک کوتوله قهوه‌ای یا ستاره‌ای ناکام رسیدند. بر اساس این یافته، کوتوله‌ی قهوه‌ای W1935 دارای شفق‌هایی است که نشان می‌دهند یک قمر در مدار خود دارد. Credit: NASA, ESA, CSA…
_________________
🔺 دلیل شگفتی کشف جدید جیمز وب این است که کوتوله‌های قهوه‌ای برای انتشار پرتوی فروسرخ متان به اندازه‌ی کافی داغ نیستند. یافته‌ها حاصل برنامه‌های جیمز وب برای بررسی ۱۲ کوتوله‌ی قهوه‌ای هستند و نشان می‌دهند این ستارههای ناکام می‌توانند شفق‌هایی شبیه به نمونه‌های شمالی و جنوبی زمین را تولید کنند. مشابه این شفق‌ها روی سیاره‌های مشتری و زحل هم دیده شده است. فقدان ستاره در نزدیکی این کوتوله‌ی قهوه‌ای ممکن است صرفا به این معنی باشد که نورهای قطبی روی آن توسط یک قمر فعال مخفی ایجاد می‌شوند.
🔸پژوهشگرها به بررسی کوتوله قهوه‌ای سرد CWISEP J193518.59-154620.3 یا W1935 پرداختند که در فاصله‌ی ۴۷ سال نوری از زمین قرار گرفته است. با اینکه جرم W1935 محدود و بین ۶ الی ۳۵ برابر سیاره مشتری است، دمای سطح آن تقریبا به ۲۰۴ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد.
🔹به گفته‌ی جکی فاهرتی، سرپرست تیم تحقیق :
انتظار می‌رود گاز متان در سیاره‌های غول‌پیکر و کوتوله‌های قهوه‌ای وجود داشته باشد، اما ما معمولا شاهد جذب نور هستیم نه درخشش آن. در ابتدا با مشاهدات گیج شدیم اما بعدا به این کشف بسیار شگفت‌انگیزی رسیدیم.
🔸 دانشمندان نام مستعار «ستارههای شکست خورده یا ناکام » را از این جهت به کوتوله‌های قهوه‌ای نسبت داده‌اند که جرم کافی برای ایجاد همجوشی هسته‌ای هیدروژن به هلیوم را در قلب خود ندارند. این فرآیندی است که به ستاره‌ها در طول عمرشان انرژی می‌بخشد.
🔹فاهرتی و همکارانش در حال بررسی کوتوله‌های قهوه‌ای متعدد با تلسکوپ جیمز وب متوجه شدند که W1935 شرایط مشابهی اما با یک تفاوت دارد: این ستاره ناکام از خود متان ساطع می‌کند؛ پدیده‌ای که قبلا هرگز در اطراف ستارههای ناکام رصد نشده بود.
مدلسازی W1935 نشان می‌دهد که این نوع کوتوله‌ی قهوه‌ای خاص دارای وارونگی دمایی است. طی این پدیده، جو سیاره در سطوح عمیق‌تر سردتر میشود.
🔸این فرآیند در سیاره‌هایی دیده میشود که ستاره‌هایشان اتمسفرشان را از بالا به پائین گرم می‌کنند؛ اما انتظار نمی‌رفت برای W1935 هم دیده شود زیرا این کوتوله‌ی قهوه‌ای منزوی است و هیچ منبع گرمایی خارجی ندارد.
🔹پژوهشگرها برای حل معما نگاه دقیق‌تری به غول‌های گازی منظومه شمسی یعنی مشتری و زحل انداختند. هر دو غول گازی دارای انتشار متان هستند و وارونگی دمایی در جو هر دو دیده شده است. علت انتشار متان و وارونگی دما در مشتری و زحل، شفق قطبی است که باعث شد فاهرتی و گروهش به نتیجه‌ی مشابهی برای W1935 برسند؛ اما پرسش مهم این است که عامل شفق قطبی در W1935 چیست؟
🔸معمولا شفق‌های قطبی مشتری، زحل و زمین به علت بادهای خورشیدی یا جریان ذرات باردار خورشید رخ می‌دهند. این ذرات باردار با میدان‌های مغناطیسی برخورد کرده و در راستای خطوط میدان حرکت می‌کنند. سپس با ذرات موجود در جو سیاره‌ها واکنش می‌دهند. به این ترتیب لایه‌های فوقانی جو گرم شده و به انتشار نور در نزدیکی قطب‌های سیاره می‌انجامد.
🔹بدون وجود ستاره‌ای میزبان که بادهای ستاره‌ای را به سمت W1935 منتشر کند، این فرآیند را نمی‌توان عامل اصلی شفق‌های قطبی این کوتوله‌ی قهوه‌ای منزوی درنظر گرفت.
با این‌حال شفق قطبی مشتری و زحل دارای یک عامل ثانویه است. این عامل ثانویه ذرات باردار موجود در این غول‌های گازی است که بر اثر انتشار مواد از قمرهای این سیاره‌ها به وجود می‌آیند. برای مثال آیو، قمر مشتری آتشفشانی‌ترین جرم در کل منظومه‌ی شمسی است که مقدار زیادی گدازه را تا کیلومترها در فضا منتشر می‌کند. از سوی دیگر انسلادوس، قمر زحل دارای یخ‌فشان‌هایی است که ذرات بخار آب و دیگر مواد منجمد را در فضا پخش می‌کند.
🔸بنابراین شفق قطبی W1935 که هیچ ستاره یا باد ستاره‌ای ندارد می‌تواند دلیل بر وجود قمری فعال در اطراف این کوتوله‌ی قهوه‌ای باشد. پیش از تأیید قمر کوتوله قهوه‌ای برای اولین بار نیاز به یافته‌های بیشتری است.
♦یافته‌های پژوهش ۱۷ آوریل در مجله نیچر منتشر شد.
🌐https://www.nasa.gov/missions/webb/nasas-webb-finds-signs-of-possible-aurorae-on-isolated-brown-dwarf/
🔺 دلیل شگفتی کشف جدید جیمز وب این است که کوتوله‌های قهوه‌ای برای انتشار پرتوی فروسرخ متان به اندازه‌ی کافی داغ نیستند. یافته‌ها حاصل برنامه‌های جیمز وب برای بررسی ۱۲ کوتوله‌ی قهوه‌ای هستند و نشان می‌دهند این ستارههای ناکام می‌توانند شفق‌هایی شبیه به نمونه‌های شمالی و جنوبی زمین را تولید کنند. مشابه این شفق‌ها روی سیاره‌های مشتری و زحل هم دیده شده است. فقدان ستاره در نزدیکی این کوتوله‌ی قهوه‌ای ممکن است صرفا به این معنی باشد که نورهای قطبی روی آن توسط یک قمر فعال مخفی ایجاد می‌شوند.
🔸پژوهشگرها به بررسی کوتوله قهوه‌ای سرد CWISEP J193518.59-154620.3 یا W1935 پرداختند که در فاصله‌ی ۴۷ سال نوری از زمین قرار گرفته است. با اینکه جرم W1935 محدود و بین ۶ الی ۳۵ برابر سیاره مشتری است، دمای سطح آن تقریبا به ۲۰۴ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد.
🔹به گفته‌ی جکی فاهرتی، سرپرست تیم تحقیق :
انتظار می‌رود گاز متان در سیاره‌های غول‌پیکر و کوتوله‌های قهوه‌ای وجود داشته باشد، اما ما معمولا شاهد جذب نور هستیم نه درخشش آن. در ابتدا با مشاهدات گیج شدیم اما بعدا به این کشف بسیار شگفت‌انگیزی رسیدیم.
🔸 دانشمندان نام مستعار «ستارههای شکست خورده یا ناکام » را از این جهت به کوتوله‌های قهوه‌ای نسبت داده‌اند که جرم کافی برای ایجاد همجوشی هسته‌ای هیدروژن به هلیوم را در قلب خود ندارند. این فرآیندی است که به ستاره‌ها در طول عمرشان انرژی می‌بخشد.
🔹فاهرتی و همکارانش در حال بررسی کوتوله‌های قهوه‌ای متعدد با تلسکوپ جیمز وب متوجه شدند که W1935 شرایط مشابهی اما با یک تفاوت دارد: این ستاره ناکام از خود متان ساطع می‌کند؛ پدیده‌ای که قبلا هرگز در اطراف ستارههای ناکام رصد نشده بود.
مدلسازی W1935 نشان می‌دهد که این نوع کوتوله‌ی قهوه‌ای خاص دارای وارونگی دمایی است. طی این پدیده، جو سیاره در سطوح عمیق‌تر سردتر میشود.
🔸این فرآیند در سیاره‌هایی دیده میشود که ستاره‌هایشان اتمسفرشان را از بالا به پائین گرم می‌کنند؛ اما انتظار نمی‌رفت برای W1935 هم دیده شود زیرا این کوتوله‌ی قهوه‌ای منزوی است و هیچ منبع گرمایی خارجی ندارد.
🔹پژوهشگرها برای حل معما نگاه دقیق‌تری به غول‌های گازی منظومه شمسی یعنی مشتری و زحل انداختند. هر دو غول گازی دارای انتشار متان هستند و وارونگی دمایی در جو هر دو دیده شده است. علت انتشار متان و وارونگی دما در مشتری و زحل، شفق قطبی است که باعث شد فاهرتی و گروهش به نتیجه‌ی مشابهی برای W1935 برسند؛ اما پرسش مهم این است که عامل شفق قطبی در W1935 چیست؟
🔸معمولا شفق‌های قطبی مشتری، زحل و زمین به علت بادهای خورشیدی یا جریان ذرات باردار خورشید رخ می‌دهند. این ذرات باردار با میدان‌های مغناطیسی برخورد کرده و در راستای خطوط میدان حرکت می‌کنند. سپس با ذرات موجود در جو سیاره‌ها واکنش می‌دهند. به این ترتیب لایه‌های فوقانی جو گرم شده و به انتشار نور در نزدیکی قطب‌های سیاره می‌انجامد.
🔹بدون وجود ستاره‌ای میزبان که بادهای ستاره‌ای را به سمت W1935 منتشر کند، این فرآیند را نمی‌توان عامل اصلی شفق‌های قطبی این کوتوله‌ی قهوه‌ای منزوی درنظر گرفت.
با این‌حال شفق قطبی مشتری و زحل دارای یک عامل ثانویه است. این عامل ثانویه ذرات باردار موجود در این غول‌های گازی است که بر اثر انتشار مواد از قمرهای این سیاره‌ها به وجود می‌آیند. برای مثال آیو، قمر مشتری آتشفشانی‌ترین جرم در کل منظومه‌ی شمسی است که مقدار زیادی گدازه را تا کیلومترها در فضا منتشر می‌کند. از سوی دیگر انسلادوس، قمر زحل دارای یخ‌فشان‌هایی است که ذرات بخار آب و دیگر مواد منجمد را در فضا پخش می‌کند.
🔸بنابراین شفق قطبی W1935 که هیچ ستاره یا باد ستاره‌ای ندارد می‌تواند دلیل بر وجود قمری فعال در اطراف این کوتوله‌ی قهوه‌ای باشد. پیش از تأیید قمر کوتوله قهوه‌ای برای اولین بار نیاز به یافته‌های بیشتری است.
♦یافته‌های پژوهش ۱۷ آوریل در مجله نیچر منتشر شد.
🌐https://www.nasa.gov/missions/webb/nasas-webb-finds-signs-of-possible-aurorae-on-isolated-brown-dwarf/
Nature
Methane emission from a cool brown dwarf
Nature - Methane emission from a very cool brown dwarf, perhaps arising from an aurora, has been detected in James Webb Space Telescope observations.
تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویری از دم گربه فضایی ثبت کرد 🐈
Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, C. Stark and K. Lawson (GSFC), J. Kammerer (ESO), and M. Perrin (STScI)
@nasajameswebb
Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, C. Stark and K. Lawson (GSFC), J. Kammerer (ESO), and M. Perrin (STScI)
@nasajameswebb
تلسکوپ فضایی جیمز وب | JWST
تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویری از دم گربه فضایی ثبت کرد 🐈 Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, C. Stark and K. Lawson (GSFC), J. Kammerer (ESO), and M. Perrin (STScI) @nasajameswebb
___________
🔰اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ جیمز وب، یک ساختار فضایی در منظومه ستاره‌ای جوان "بتا سه‌پایه" (β Pictoris) مشاهده کرده‌اند که پیش از این دیده نشده بود.
🔹 "بتا سه پایه" که در فاصله‌ی حدود ۶۳ سال نوری از ما قرار دارد، ستاره‌ای به اندازه دو برابر خورشید و هشت برابر روشن‌تر از آن است که توسط دیسک یا قرصی از گاز و غبار احاطه شده و شواهدی وجود دارد که سیارات در آن شکل گرفته‌اند.
🔸"بتا سه‌پایه" اولین منظومه سیاره‌ای بود که اخترشناسان در اطراف آن یک صفحه گرد و غباری از مواد متشکل از زباله‌های ناشی از برخورد سیارک‌ها و سیارات کوچک در طول سال‌های شکل‌گیری منظومه سیاره‌ای مشاهده کردند. پس از آن، ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، دومین قرص از زباله‌ها و مواد را در سیستم بتا سه‌پایه مشاهده کردند.
🔹اکنون با استفاده از ابزارهای جیمزوب مانند دوربین مادون قرمز نزدیک(NIRCam) و ابزار فروسرخ میانی(MIRI) گروهی از اخترشناسان لایه دیگری از ساختار را در این منظومه کشف کرده‌اند که به شکل شاخه‌ای از غبار با شیب شدیدی است که از جنوب غربی بخشی از قرص زباله ثانویه امتداد یافته است. اين ساختار دم گربه مانند "بتا سه پایه" فقط در ابزار فروسرخ میانی ظاهر شد زیرا در نور مادون قرمز میانی به شدت می‌درخشد و شاید این توضیحی برای از قلم افتادن آن پیش از این باشد.
♦محققان بر این باورند که این دم گربه کیهانی احتمالا ناشی از یک رویداد تولید گرد و غبار است، مانند یک برخورد، که از نگاه ما در روی زمین تنها حدود ۱۰۰ سال پیش رخ داده است. اخترشناسان همچنین توانستند تعیین کنند که غبار موجود در دم معادل جرم یک سیارک متوسط در کمربند اصلی بین مشتری و مریخ است که به طول حدود ۱۶ میلیارد کیلومتر پخش شده است.
@nasajameswebb
🔰اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ جیمز وب، یک ساختار فضایی در منظومه ستاره‌ای جوان "بتا سه‌پایه" (β Pictoris) مشاهده کرده‌اند که پیش از این دیده نشده بود.
🔹 "بتا سه پایه" که در فاصله‌ی حدود ۶۳ سال نوری از ما قرار دارد، ستاره‌ای به اندازه دو برابر خورشید و هشت برابر روشن‌تر از آن است که توسط دیسک یا قرصی از گاز و غبار احاطه شده و شواهدی وجود دارد که سیارات در آن شکل گرفته‌اند.
🔸"بتا سه‌پایه" اولین منظومه سیاره‌ای بود که اخترشناسان در اطراف آن یک صفحه گرد و غباری از مواد متشکل از زباله‌های ناشی از برخورد سیارک‌ها و سیارات کوچک در طول سال‌های شکل‌گیری منظومه سیاره‌ای مشاهده کردند. پس از آن، ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، دومین قرص از زباله‌ها و مواد را در سیستم بتا سه‌پایه مشاهده کردند.
🔹اکنون با استفاده از ابزارهای جیمزوب مانند دوربین مادون قرمز نزدیک(NIRCam) و ابزار فروسرخ میانی(MIRI) گروهی از اخترشناسان لایه دیگری از ساختار را در این منظومه کشف کرده‌اند که به شکل شاخه‌ای از غبار با شیب شدیدی است که از جنوب غربی بخشی از قرص زباله ثانویه امتداد یافته است. اين ساختار دم گربه مانند "بتا سه پایه" فقط در ابزار فروسرخ میانی ظاهر شد زیرا در نور مادون قرمز میانی به شدت می‌درخشد و شاید این توضیحی برای از قلم افتادن آن پیش از این باشد.
♦محققان بر این باورند که این دم گربه کیهانی احتمالا ناشی از یک رویداد تولید گرد و غبار است، مانند یک برخورد، که از نگاه ما در روی زمین تنها حدود ۱۰۰ سال پیش رخ داده است. اخترشناسان همچنین توانستند تعیین کنند که غبار موجود در دم معادل جرم یک سیارک متوسط در کمربند اصلی بین مشتری و مریخ است که به طول حدود ۱۶ میلیارد کیلومتر پخش شده است.
@nasajameswebb
دانشمندان مدت‌ها انتظار داشتند که انفجار ابرنواختر SN 1987A یک ستاره نوترونی یا سیاه‌چاله را تشکیل دهد، اما شواهد مستقیم تا به حال مبهم بود. اکنون تلسکوپ جیمز وب برای اولین بار مدارکی قوی از حضور یک ستاره نوترونی تازه متولد شده پیدا کرده است.💥
🔸 در سال 1987، رصدخانه ها یک انفجار 10 ثانیه ای از ذرات ریز به نام "نوترینو" را شناسایی کردند، ساعاتی قبل از مشاهده ابرنواختر SN 1987A در نور مرئی. مدل‌های اخترشناسان نشان داد که یک ستاره نوترونی یا سیاه‌چاله باید در آنجا شکل می‌گرفت.
🔹 تحقیقات در چند سال گذشته شواهد غیرمستقیم از وجود یک ستاره نوترونی در هسته باقیمانده SN 1987A را نشان می داد و مشاهدات بقایای ابرنواخترهای قدیمی‌تر از SN 1987A تأیید می کرد که بسیاری از آنها ستارههای نوترونی مرکزی دارند.
جیمز وب در حال ارائه جدیدترین قطعه در این پازل است؛👇
©: NASA, ESA, CSA, STScI, Claes Fransson (Stockholm University), Mikako Matsuura (Cardiff University), M. Barlow (UCL), Patrick Kavanagh (Maynooth University), Josefin Larsson (KTH)
@nasajameswebb
🔸 در سال 1987، رصدخانه ها یک انفجار 10 ثانیه ای از ذرات ریز به نام "نوترینو" را شناسایی کردند، ساعاتی قبل از مشاهده ابرنواختر SN 1987A در نور مرئی. مدل‌های اخترشناسان نشان داد که یک ستاره نوترونی یا سیاه‌چاله باید در آنجا شکل می‌گرفت.
🔹 تحقیقات در چند سال گذشته شواهد غیرمستقیم از وجود یک ستاره نوترونی در هسته باقیمانده SN 1987A را نشان می داد و مشاهدات بقایای ابرنواخترهای قدیمی‌تر از SN 1987A تأیید می کرد که بسیاری از آنها ستارههای نوترونی مرکزی دارند.
جیمز وب در حال ارائه جدیدترین قطعه در این پازل است؛👇
©: NASA, ESA, CSA, STScI, Claes Fransson (Stockholm University), Mikako Matsuura (Cardiff University), M. Barlow (UCL), Patrick Kavanagh (Maynooth University), Josefin Larsson (KTH)
@nasajameswebb