#چاربیتی
شهربانو صمیمی عزیز

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
امروز ساعتی مانده به ظهر با وقت آرند
ذُرَکو
زُرَکو=تگرگ
آیا از ریشه ذرت حاصل شده ؟
نمیدانم،با ذ نوشته میشود یا ز باز هم نمی دانم
کاش دستی از آستین بیرون می آمد و کتابت زبان نایینی را سامان می بخشید.
@naein_nameh

#اخبار_نایین
.
🔺 بارش شدید باران خیابان‌های خور و بیابانک اصفهان را شبیه رودخانه کرده است

فرماندار خور و بیابانک:

🔹با توجه به ادامه‌داربودنِ فعالیت سامانۀ بارشی لازم است مردم از مراجعه به مناطق سیل‌خیز و مسیر سیلاب‌ها اکیداً خودداری کنند.

@khabarfouri

#هنرهای_فراموش_شده
.
از رادیو نفتی تا گوشی های هوشمند پرچمدار
گفتیم اولین رادیو را برادران سالک از آلمانی های شاغل در معدن نخلک خریداری کردند . سپس رادیو های ترانزیستوری به بازار آمد.
از تلویزیون سیاه و سفید تا دستگاه های ویدئوی ممنوع و ماهواره آمدیم تا گوشی های هوشمند که اخیرا صاحب اسپیس ایکس اقای ایلان ماکس وعده داده به زودی بدون دیش امکان ارتباط اینترنتی خواهد داشت.
چند صنعت مهم و بسیاری از روند های علمی و اجتماعی تحت تاثیر گوشی هوشمند قرار گرفتند.
@naein_nameh

#طبیعت_ایران
.
لاله واژگون
جای من گلدان نیست..سنگ و صخره و مشتی خاک و آبرفت جویبار باران کود دهی ام..مرا نچین و به خانه نبر که در هوای خانه فرسوده و پژمرده شوم زیبایی لاله واژگون گل آتشین در کوهستان و هوای خنک نسیم صبحگاهی مرا شکوفا می کند دانه ریزی ام در اواسط خرداد.‌ پیاز من برای ازدیاد فصل پاییز است ..مسافران و گردشگران توریسم زاگرس مرکزی ..اشترانکوه جایگاه من است..و تا کوهسار خوانسار دشت لاله واژگون..
با احترام اکبر اخوندی
@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
#آموزش_گویش_نایینی
.
هُمباج=شریک، انباز
تمثیل:
وَختی هَتکنشا بِند و بَشنُش
هُمباجی اِشمگیرفت جَشنُش
وقتی (فرش دل با رسیدن نوروز) تکانده شده
به اتفاق یکدیگر می توانیم جشن انرا بگیریم
.
هُمبار = اهسته، هموار
تمثیل:
هُمبارتر ایهنگار گو وَچه بیار یَه
اهسته تر حرف بزن که بچه بیدار می شود
.
هُمبو = ویران
تمثیل :
برجی کوهی اقا هُمبو گِرتا
اُمبار اُو ( منبعی اُو) و جو گِرتا
برج روی کوه اقا ویران شد، فرو ریخت
جایش منبع اب و جوی شد
.
هِمبونو = همیان، کیسه پوستی
تمثیل :
به بوهنی هِمبونو اَر شو
به بهانه همیان به اسیاب می رود

@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
جمعه با شعر و موسیقی

@naein_nameh

#هنر_معماری
.
خانه های قدیم و توجه به نیازهای روحی و تمرکز بر خانواده

@naein_nameh

#شعرای_نایین
#جمعه_بازار
.
مرحوم میرزا جلال خان بقایی

گر قرن اَتم،از نظر دانش انسان 
  برجسته ترین دوره ی تاریخ زمانهاست

اَغیار بدان پایه نمودند ترقی
  کاجرام فلک، عَرصه ی جولانگه آنهاست

گیرند گر از دانش خود سود دگرها
  نادانی ما موجدِ انواع زیانهاست

آن جای، که از علم و هنرنیست نشانی
  بیداد گری موجب فرسایش جانهاست

از مردمی و داد نه نام و نه نشانست
   هرجای که جولانگه بی نام و نشانهاست

کس علت این شیوۀ منحوس ندارند
   کاین کار ریاست همه با کار ندانهاست

هستند همه فاقد شخصیت بارز
   این قوم که شخصیتشان ورد زبانهاست

شخصیتشان موجب احراز سمت نیست         
   احراز سمت موجب شخصیت آنهاست

 

شعر از جلال بقائی نائینی

@naein_nameh

#جمعه_بازار
.
خیام خوانی
ویژه جنوبی ها

@naein_nameh

#سخن_روز
#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
سبحان مَن یری اَثر النّمل فی الصّفا
پاک و منزه است خدایی که اثر پای مورچه را بر سنگ صاف می بیند.
بنا به گویش چوپانان "تاکسیو"
در زبان محلی نایین این نوع سوسک را
"گال تُرنه " می گویند.

@naein_nameh

#نایین_نامه
#منظومه_نایین
.
زکاشان و ز اردستان به پایین
سر چهارراه بود شهر نایین
یکی راهش رود رو در صفاهان
ره دیگر رود در یزد و کرمان
ره چهارم کویر است وبیابان
که پایان رهش خور است ودامغان
بود تاریخ این شهر و ولایت
بنا گشته زمان بربریت
ز پیران گر بپرسی پشت برپشت
زمانی بوده اندر دین زرتشت
زنامش گر بپرسی میبرم نام
بود قدمت هزارش قبل اسلام
گذشته کارشان بوده زراعت
همه اهل سلوکند و قناعت
همه اهل نماز ودین و ایمان
همه پابند به قول وعهد وپیمان
به کسب و کارشان هستند قانع
زکل حومه وشهر وتوابع
تمام مردمش از حیث مالی
همه دارند به خانه دار قالی
به نایین فرش و قالی هست رایج
شود محصولشان صادر به خارج
هزاران مرحبا بر جنس نسوان
به کارو کسبشان دارند ایمان
سرو دست میشکنند خارج برایش
به هرجاهست صحبت از عبایش
عبایش هست معروف جهانی
بود مشهورتر از برد یمانی
زپشم اشتران با آن لطافت
ببافند یک عبا با آن ظرافت
رییس کل بهداشت جهان را
خدا رحمت کند  دکتر طبا را
وزیر اعظم ایران زمین را
بیامرزد خدایش فاطمی را
رضا آمد و مجلس قسم خورد
زدست آیت الله نایینی کتک خورد
دانشگاه ودانش درس واستاد
حسین پیرنیا دکتر روان شاد
رجال خیز بوده است این شهر دایم
تمامی با نشاط وخوب و سالم

علوم معرفت دارند جوانان
رئوف و مهربان هستند پیران
بیاد از پرفسور معصومی گل
نواخوانست بخارج همچون بلبل
بلند آوازه و پر ارج و قدر است
تخصص دارد وجراح قلب است
رزرو کردند کشورها به نوبت
اجابت میکند تا هست فرصت
به کشورهای دنیا اولین است
ارسطو بوعلی سینا همین است
شناساند شهر نایین را به دنیا
بود او افتخار کشور ما

سروده مرحوم ملک ابراهیم ملاکریمی نیستانک.    ( مالک)
@naein_nameh

سلام این سوسک گال ترنه نیست سوسک های بزرگی هستند که معمولأ پشکل الاغ یا شتر را به طرف لانه خود می برند و برای بردن آن از پاهای عقب استفاده می کنند در چوپانان انارکیها ساکن گال‌گرتونه می گویند و مهاجرین خورو بیابانک فکر می کنم آنرا سنتال می گویند  البته هم سن و هم گال به معنی مدفوع حیوانات است و تال و گرتونه و ترنه به معنی هل دادن بر روی زمین و حرکت گردشی به آن دادن است
سوسک های ریزی که روی پوست آنها نقطه سفید است و در ریگزار ها دیده می شوندرا در چوپانان تاکسیو می گویند و علت آن هم شباهت آنها به تاکسی های لاک‌پشتی موتور عقب فولکس واگن دهه ۴۰ و پنجاه بود که در تهران به عنوان تاکسی استفاده می شد ودر دهه ۴۰ مردم چوپانان به سواری های کوچک تاکسی می گفتند.
با سپاس از جناب اقای مستقیمی
@naein_nameh

#نایین_نامه
.
نایین گردی
نایین را در صفحه مجازی "نایین پیج" ببینید.

@naein_nameh

#تاریخچه_نایین
.
خانه میرزا احمد خان
خانه میرزا احمد خان پیرنیا که امروز "موزه مردم شناسی است، به مرحوم میرزا احمد خان جد استاد محمد کریم پیرنیا تعلق داشته است. میرزا احمد خان فرزند حاج میرزا صادق از ازدواج اقا محمد حسین با نواده پیر نایین و برادر ناتنی میرزا عبدالوهاب خان معصومخانی است. میرزا احمد سه پسر داشته " میرزا صادق( پدر استاد پیرنیا) ، میرزا فتح الله، میرزا فرج الله. این خانه در زمان حکومت پهلوی از ورثه خریداری و به میراث فرهنگی تعلق یافت. این بنای زیبا از دوره قاجار و دارای شاه نشین بی نظیری است.
گودال باغچه به خاطر عبور آب قنات حفر شده است.
✍ امامی آرندی

@naein_nameh

#کتابنامه_نایین
#مناسبت
#نایین_نامه
.
نایین نامه ( روایتی از دیار کهن)

به گزارش راوابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نایین؛ در اختتامیه بیست و پنجمین دو سالانه جایزه کتاب اصفهان؛ جایزه برتر در حوزه تاریخ به اقای عباسعلی امامی آرندی برای تالیف کتاب ارزشمند «نایین نامه روایتی از دیار کهن» تقدیم شد.

در این دوره در مجموع 435 عنوان مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از داوری مرحله اول 44 عنوان کتاب به مرحله دوم راه یافت که از میان آثار یاد شده «نایین نامه روایتی از دیار کهن» به عنوان کتاب برگزیده در حوزه تاریخ از انتشارات پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب و از نویسنده آن تجلیل شد.
@naein_nameh

#کلمه_ترکیبهای_نایینی
#آموزش_گویش_نایینی
.
هَزّال =تخمین زننده
در گذشته دو سوم محصول از مالک مزرعه و یک سوم متعلق به زارع یا رعیت داشته است. برای جلوگیری از اختلاف کسانی در زمینه برآورد محصول بخصوص سردرختی تخصص داشتند. اغلب مورد وثوق مالک و زارع بودند . براساس برآورد هزال سهم مالکانه پرداخت می شد.
هَشکمبه = شکمبه گاو یا گوسفند
هَشکمبه فیرخ = کسی که دارای شکم بزرگ و پرخور است
هُشنه، اُوشنه = چوب بلند و سبک برای پایین کردن محصول گردو و بادام از درخت.
گاهی به افراد بلند قامت نیز گفته می شد.
@naein_nameh

سلام
جناب امامی به نظر من ریشه اصلی کلمه حزّال از کلمه زیر عربی گرفته شده
لغت نامه دهخدا
حزار. [ ح َزْ زا ] ( ع ص ) دیدزن. تخمین زننده. خراص. برآوردکننده. اندازه کننده. تخمین کننده : معابر کسی را گویند که عمال و ولات بعد از آن که مسّاحان و حزّاران مواضع پیموده و مساحت کرده باشند او را بفرستند تا بر این مواضع بگذرد و احتیاط کند و باز بیند که مساحان سهوی و میلی و محابایی نکرده اند. ( تاریخ قم ص 108 ).
معمولاً در زبان نائینی تلفظ حرف ر به لام در خیلی از کلمات اتفاق می افتد مثل
سحر = سحل
سرفه = سلفه
سوراخ = سولاخ
نتیجه
اصل کلمه حزار عربی به حزال تبدیل شده
اصولا در کلمات فارسی قدیم تشدید نداریم و تشدید نشانه کلمات عربی است
موفق باشید.

با تشکر بسیار از استاد مستقیمی و توضیح جامع ایشان. در کتاب فرهنگ نایینی که مولف ان دکتر منوچهر ستوده است به این صورت نوشته شده ( هزّال) اما چون ان کتاب را دانشجویان استاد جمع آوری نموده و از طرفی زبان مادری اقای دکتر ستوده نبوده دارای ضعفهایی است از جمله نگارش بعضی واژها، نظر استاد مستقیمی مقرون به صحت و توضیح جامع ایشان برای فرهنگ دوستان مغتنم است. از لطف و توجه ایشان سپاسگزارم.
امامی آرندی
@naein_nameh

سلام جناب مستقیمی
باسپاس ازتوضیحات مفید تان مضافا عارضم درفرهنگ های مخلف ِازکلمه حَرز بافتح ح هم به معنی تخمین زدن وانداره گیری استفاده شده دراصطلاح وزبان محلی و رایج خودمان وقتی محصولات باغی رامعمولا چندنفر خبره به فصل خود براورد وتخمین میزدند  بنا به اصطلاحی  مرسوم میگفتند باع فلانی راحرزدادن ( کردن)  فلدا باتوجه به جهات مختلف معانی ، حراز وحرازی  هم ازمجموعه ی  معانی دراین مبحث است که میتواند به شکلی دراین باب کاربردی باشد.
با سپاس از جناب اقای زاهدی
@naein_nameh

#مفاخر_ملی
.
خواجه نصیرالدین طوسی
از زبان شیرین علامه جعفری

@naein_nameh

#آداب_رسوم
.
آرایش زنان درایران قدیم بر۷خط بوده است.
پیشینه آرایش درایران به دوران فرانک, مادر فريدون
(دوران مادر سالاری) بازمیگردد
منظور از "هفت قلم آرايش" :
حنا
بند
وسمه
سرمه
سرخاب
سفیداب
خال
( خبرگزاری چوپانان)

@naein_nameh