زبان نایینی
1.02K subscribers
4.08K photos
1.44K videos
209 files
365 links
این کانال فقط جهت ترویج و آموزش زبان نایینی و گسترش فرهنگ محلی است.
ارتباط با ادمین
@emamiarandi
Download Telegram
4_5974449596368164758.mp4
5.6 MB
#شعرای_نایین
.
جناب اقای بخشی از فرهنگیان دلسوز نایین و شاعر معاصر که دوبیتی های ( به قول کویری ها، چاربیتی) ایشان جالب و خواندنی است.
حرف دل را باسکوتش میزند آرام برف
عشق را با روسفیدی می کند الهام برف
شادی دل هدیه ی همرنگی برف ودل است
شد مبارک بر زمین،آرایش خوش فام برف
#محمدحسین_بخشی
@naein_nameh
#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
وی یَه = بید
وِی = بردار،
وی عار = بیعار ، تنه لش
ویش جاری= چوب خشک بوته پنبه
ویجین = کشیدن علفهای هرز
ویر = یاد
تمثیل:
خریت ایتی گو ویر خری اولی کیری
خری به تو بدهم که یاد خری اولی کنی
کنایه از بدتر شدن اوضاع
ویرُم = یاد، به یاد اوردن
ویرِم = ورم ، آماس

@naein_nameh
Forwarded from زبان نایینی (Abas Emaml)
#نمایندگان_نایین
#تاریخچه_نایین
#نایین_به_روایت_اسناد
.
نمونه اعلامیه انتخابات مجلس شوری ملی در دوره هفدهم که جالب و گویا است، گفته شده مرحوم دکتر طبا برای اولین با با هواپیمای کوچک اعلامیه بر فراز نایین پخش کرد.

در این دوره رقابت انتخاباتی بین دکتر طبا و سناتور محمدرضا جلالی بود و شدت اختلافات به حدی بود که انتخابات نایین تأیید نشد.
جبهه دکتر طبا و اتباعش بیانیه‌ها صادر میکنند و حرارت به خرج میدهند و شعر سعدی تمثیل مینمایند که «شب پره گر وصل آفتاب نخواهد رونق بازار آفتاب نکاهد» (روزنامه اطلاعات ۲۷ مهر ۱۳۲۸)
و در مقابل جبهه دکتر جلالی نایینی که شعری با مضمون «خیابان طبا را نیک دریاب //که از پایین به بالا میرود آب» را شعار خود قرار داده و از طریق روزنامه باختر امروز که در شماره ۱۶۶ پنجشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۲۸ ذیل عنوان (آیا این اسناد برای بطلان انتخابات نایین کافی نیست) . تا بداند کافر و گبر و یهود// کاندر این صندوق جز لعنت نبود به طور مفصل به شرح قضیه می پردازد.
وزارت کشور انتخابات نایین را باطل اعلام نمود.

@naein_nameh
#تاریخچه_نایین

#حکایت
.
تاپوی مصباح
در انتخابات دوره هفدهم مجلس شورای ملی نایین، سا ل ۱۳۲۸ که بین دکتر طبا و دکتر جلالی رقابت شدیدی جریان داشت. برخی حکایت های انرا نوشته ام اما این مورد جدید و جذاب است:
در نیستانک خانواده مرحوم میرزا علیرضا جواهری که جمعیتی داشتند و اکثریت تابع انها طرفدار دکتر طبا بودند اما خانواده مرحوم شمس و دامادشان مرحوم امامیان از دکتر جلالی حمایت می کردند.
روزی میرزا فرج الله مصباح برادر بزرگ دکتر فاطمی برای تبلیغ خاله زاده خود دکتر جلالی به نیستانک می رود، از قضا مخالفین با خبر و به مصباح در منزل مرحوم امامیان حمله می کنند. مصباح چاره را فرار و اختفا در تاپویی بزرگ که در انبار غله بوده می بیند و مخفی می شود . پس از رفتن جماعت معترض از تاپو خارج می شود و به راه خود می رود. این تاپو از آن پس به تاپوی مصباح شهرت می یابد و دارای نام خاص می شود.
با سپاس از سرکار خانم فرخنده امامیان
@naein_nameh
#هنر_معماری
.
خشت مالی

از ارگهای بزرگ مانند «نارین قلعه» تا ارگ بم و خانه های بزرگ اعیانی با بیرونی و اندرونی تا «یورت » های روستایی برای قرن ها از خشت خام که مصالحش در دسترس و مناسب اب و هوای خشک بود استفاده می شد .
گلی که خوب ورز داده شده در قالب هایی مربع شکل ریخته و پس از زمانی اندک قالبها را جدا و ساعتی بعد خشتها به صورتی که در تصویر هست جهت خشک شدن کامل دسته بندی می شد. خشتهایی که برای کف حیاط یا راهروها یا پوشش پشت بام بود در کوره پخته شده و به اجر تبدیل می شدند.
این مصالح پر کاربرد و ارزان و مفید در معماری جدیدی جایی ندارد. حفظ حرارت محیط یکی از ویژگی های بناهای خشتی بود.
@naein_nameh
#آموزش_گویش_نایینی
#مثل_حکم_نایینی
.
هولا سِر اُو بازار
توالت و سرویس بهداشتی سراب بازار
توضیح ضروری:
در گذشته نه چندان دور در انتهای بازار و جنب مسجد خواجه یکی از سراب های عمومی نایین بود که دارای چند چشمه دستشویی بود که خدا نصیب نکند. چاله هایی عمیق با افتابه های مفرغی یا حلبی که از جوی اب قنات قابل برداشت بود. اکنون بازسازی و مرتب شده است.
نظر به اوج زشتی و بد بویی و فلاکتی که برای رفع ضرورت پیش می امد مثل شده بود.
البته حواله به ناکجا اباد و باد هوا نیز تعبیر می شد . بطور عمومی نیز " تو هولا وَه" کاربرد داشت.
@naein_nameh
#اشتر_نامه
.
شتربرفی
کاری از بچه های بندرآباد یزد.

❄️🌨🌧
(خبرگزاری چوپانان)
@naein_nameh
#جمعه_بازار
.
عشاق مجلس
چه خبر هست در این مجلس ما کاین گونه
این همه عاشق دل باخته این بوم وبر است
نکند مجلس ما گشته چو کندوی عسل
کاین چنین در دهن جمله چو شهد وشکر است
یا چو شمعی است که بر کیک بزرگی روشن
کاین چنین کعبه ی پروانه ی بی بال وپر است
مرد وزن ،پیر وجوان، شیخ ، همه مشتاقند
ادعای همگی خدمت نوع بشر است
در نگاه همگی آنچه ندارد ارزش
مال دنیا و،مقام نجس و ، سیم وزر است
میکند خرج فراوان که شود خادم خلق
او فقط خدمت وعشقش به شما در نظر است
خدمت خلق چنین هوش وحواسش برده
چشم او یکسره از غصه ی مخلوق تر است
جهد دارد بجهد پشت براق مجلس
که اگر جست، یقین، بهره هزاران اثر است
گر شود داخل این چرخه ی قدرت داند
دائما ایمن از هر گونه زیان و خطر است
بد کلاهی سرمان رفت، چهل سال گذشت
او فقط یکسره در فکر کلاه دگر است
ما ندیدیم از این مجسلیان جز خسران؟
نکند چشم همه کور، و یا گوش کر است
هیچ دانی که چرا شیخ طمع کرده به ما
باورش گشته که این طاهر درمانده خر است
@golebikari
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#جمعه_بازار
.

       «با که آخر قرار داری شمس»

🔺غزلی از موسی عصمتی شاعر گرانمایه‌ی خراسانی در برنامه‌ی تلویزیونیِ میراث مشترک، با اجرای زینب بیات

و با حضور شاهنامه‌پژوهان: علیرضا قیامتی و سیدزاده از تاجیکستان

@naein_nameh
#حکایت
.

💎 میرزا آقاخان کرمانی حکایتی در خصوص امام جمعه تهران نقل کرده است که:
امام جمعه تهران به بیماری عظیم افتاد و دکتر تولوزان پزشک مخصوص ناصرالدین شاه را به عیادت وی آوردند. بعد از معاینه دکتر خوردن شراب کهنه تجویز کرد. امام جمعه گفت :
اگر بخورم به جهنم خواهم رفت. دکتر گفت:
اگر نخورید زودتر خواهید رفت.


باده را خوانی حرام و خون مردم را حلال
با چنین حالت عجب کز حق بهشتت آرزوست

بس شگفتی دارم از این رای و روی تیره، من
کز وصال حور عین با روی زشتت آرزوست

( بانوی آذری)
تصویر از روستای زیبای آرند عصر دیروز
@naein_nameh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#هنر_معماری
.
مناره و مسجد برسیان
گوهر فراموش شده شرق اصفهان
اثری بی بدیل از دوره سلجوقیان
توضیح در متن ویدئوی جذاب و دیدنی
@naein_nameh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#مشاهیر_نایین
.
میرزا جلال خان بقایی نایینی
شرح استاد مرزوق و بیان بیتی از زنده یاد استاد شهریار در معرفی شعرای نایین و مرحوم بقایی .
غزل سراست رفیعا و گلبُن از نایین
به قطعه نیز بقایی حریف ابن یمین

جلسه انجمن ادبی جلوه نایین در منزل مرحوم بقایی نایینی (۱۴۰۲/۱۲/۱۱)

@naein_nameh
#آموزش_گویش_نایینی
.

بند ششم شعر زیبای ای نارسینه به گویش محلی انارکی سروده استاد ابراهیمی انارکی

مِجّی و خلف و لوک، ویرُت اِیه

کُمزه هایی پیوک، ویرُت ایه

قلباسِنگ و چوروک ویرُت ایه

قُرینی، پرپولوک ویرُت ایه

گو وِرُمنی کِنت خوی کینه
ای نارُسینه، ای نارُسینه
ترجمه:۸
مِجّی ( شتر ماده تحت فرمان لوک)
خَلف ( شتر ماده، خَلفه ) لوک( شتر نر پنج ساله ، شتر درشت اندام و بارکش )
را یادت می آید؟
خربزه های پیوک ( روستایی نزدیک انارک) را به یاد می آوری
قلباسنگ یا قلماسنگ که کودکان با ان گنجشک شکار می کردند و گنجشک را یادت هست؟
قُرینی ( ریشه گیاه تیاله ) که چون کنگر مقوی و خوشمزه است و پرتولک که ریشه ان در زیر خاک و خوردنی بود  یادت هست؟
که با حرص و کینه از دل خاک
می کندیم
ای انارک ، ای انارک
@naein_nameh
#نایین_نامه
.
گونه ای قالب های سفالی که عکس پادشاه را در ان با مهارت خاصی حکاکی شده و در ان قالب طلا ریخته و بعنوان دریک شناخته شده است..روزگاری که رواج سکه ایران طلا بود و با ان خرید و فروش می کردند..اقتدار دولت هخامنشیان که وسعت قلمرو ان بسیار گسترده و نظم و قانون و عدالت اجتماعی و حقوق و حرمت انسان چه زیبا نگاهداشته می شود‌..با توجه به لوح هایی سفالین که به دانشگاه های برون مرز جهت ترجمه در گذشته برده شده بود..ترجمه انها حکایت از مرخصی بانوان ..مزدهایی که داده شده بود..و رویدادهایی که اتفاق افتاده بود...حمله اسکندر به ایران و حمله اعراب گرانبها ترین اسناد خطی و...اتش زده شده بود...اعراب متهاجم می گفتند در قران همه مسایل زندگی هست و دیگر نیازی به کتاب های دگر نمی باشد‌..دانشگاه جندی شاپور با سوابق درخشان علم طب و نجوم در این بین مورد هجوم واقع شده و خرابی های بسیار گسترده تا جایی که گفتند باید انقدر ایرانی قتل عام تا جوی خون راه افتد و اسیاب چرخش بگردد..اینگونه هست که میراث فرهنگی و گردشگری در ایران اهمیت بسزایی دارد و درنگهداری میراث نیاکانمان تلاش نماید.
اکبر اخوندی پژوهش هنر
@naein_nameh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#هنر_معماری
.
عمارت پیربکران

این مکان به بقعه پیربکران نیز معروف است، یکی از بناهای به‌جامانده از قرن هفتم هجری و مربوط به دوره حکومت ایلخانان است که به سبک آذری بنا شده و در شهر تاریخی پیربکران از شهرهای شهرستان فلاورجان  استان اصفهان قرار دارد.محمد بن بکران از شخصیت‌های عرفانی این منطقه بود که بیش از ۷۵۰ سال قبل در این مکان زندگی و تدریس می‌کرد و پس از فوت در همین مکان به خاک سپرده شد.
محمد بن بکران از رجال مشهور و مدرسان و زُهّاد و عرفای نیمه دوم قرن هفتم هجری قمری بوده است.این مقبره ایوانی شاه نشین دار، که در مقابل گنبدخانه ای کوچک قرار دارد و انتهای ایوان با دیواری مسدود شده است. قدیمی ترین بخش بنا اتاقک گنبددار است که تاریخ ساخت آن مشخص نشده. ظاهرا پیربکران در این اتاق یا در مجاورت آن تدریس می کرده است.پس از وفات پیربکران، او را در شاه نشین ایوان به خاک سپردند و این قسمت را با دیواری مشبک جدا و به اتاقی برای مقبره تبدیل کردند.سپس سوی دیگر ایوان را با دیواری مسدود کردند و یک محراب زیبای گچ بری در این دیوار قرار دادند. بدین ترتیب، این ایوان به حیاط کوچک مسقفی برای بقعه تبدیل شد۰
@naein_nameh
زبان نایینی
#مشاهیر_نایین . دکتر مرتضی هنری مرتضی هنری متولد خور و بیابانک در کویر مرکزی ایران در سال 1328 ، پرفسور اکولوژی انسانی است و بیش از سی و پنج سال سابقه پژوهش و آموزش و مدیریت دانشگاههی در دانشگاهها و سازمانهای پژوهشی ایران و جهان دارد. وی در دانشگاه نیوکاسل…
#نایین_نامه

در سوگ مرتضی هنری

اشك‌ در چشمه‌ی ادب‌ خوشيد
كودك‌ طبع‌ من‌ سيه‌ پوشيد
شب‌ غم‌ نغمه‌ی خراب‌ گرفت‌
چنگ‌ از دست‌ آفتاب‌ گرفت‌
چتر خورشيد سايه‌ی‌ غم‌ زد
روز ما را كسوف‌ ماتم‌ زد
مرتضی ‌رفت‌ و كوچه‌ باقي‌ بود
ياد كوچه‌ پر از اقاقي‌ بود
مه‌ اندوه‌ شرجي‌ غم‌ ريخت‌
ابر هجران‌ به‌ خور ماتم‌ ريخت‌
شهر ما‌ غرق بي‌قراري‌ شد
اشك‌ از هر کرانه جاري‌ شد
گريه‌ ياراي‌ امتداد نداشت‌
مكتب‌ حکمت‌ اوستاد نداشت‌
دي‌ مرا ياد دوست‌ همت‌ كرد
راهي‌ باغ‌ خوب‌ حکمت‌ كرد
باغ‌ حکمت‌ پر از صدايش‌ بود
گوشه‌ها پرده‌ی نوایش‌ بود
تا غم‌ من‌ به‌ روي‌ باغ‌ نشست‌
شاخه‌ی‌ ترد انتظار شكست‌
اشك‌ها صد بهار ژاله‌ شدند
دوستان‌ صد قصيده‌ ناله‌ شدند
شعر پوشيد طيلسان‌ كبود
كانجمن‌ بود و اوستاد نبود
حلقه با اوستاد دل‌كش‌ بود
حلقه گه‌ آب‌ و گاه‌ آتش‌ بود
شعر گه‌ نغمه‌ گاه‌ زاري‌ بود
شعر همسايه‌ی قناري‌ بود
حلقه گه‌ رام‌ و نسترن‌ خو بود
گاه‌ وحشي‌ و آوشن‌بو بود
انجمن نغمه‌ی‌ نجيبي‌ داشت‌
تا چو استاد عندليبي‌ داشت‌
حلقه‌ اين‌ هفته‌ بي امیر چه‌ كرد؟
مي‌كشان‌ را بدون‌ پير چه‌ كرد؟
بي‌تو در انجمن‌ چراغي‌ نيست‌
بي‌ تو كس‌ را دل‌ و دماغي‌ نيست‌
بي‌ تو اين‌ باغ‌ را صفايي‌ نيست‌
انجمن‌ را بروبيايي‌ نيست‌
خنده‌ی باغ‌ را تو مي‌ديدي‌
اوّلين‌ غنچه‌ را تو مي‌چيدي‌
بيدمشك‌ آمد و نديدش‌ كس‌
گل‌ به‌ باغ‌ آمد و نچيدش‌ كس‌
هنری مرد بی‌نظیر كجاست‌
راه‌ بايد نوشت‌ پير كجاست‌
شعر بايد سرود مضمون‌ كو؟
عشق‌ در ما غنود مجنون‌ كو؟
رفت‌ خورشيد و بي‌چراغ‌ شديم‌
نشئه‌مان‌ رفت‌ و بي‌دماغ‌ شديم‌
پير از ما گذشت‌ و پير شديم‌
مرتضی رفت و بی‌ظهیر شديم‌
چرخ‌ بي‌پير پيرمان‌ را برد
نخبه‌ای از کویرمان را برد
رفتنش‌ رنگ‌ اشتياق نداشت‌
جان‌ من‌ تاب‌ اين‌ فراق نداشت‌
هيچ‌ داغ‌ اين‌ غم‌ عظيم‌ نداشت‌
هيچ‌ باب‌ اين‌ همه‌ يتيم‌ نداشت‌
داغ‌ كوچ‌ تذرو ما را كشت‌
قمريان‌ مرگ‌ سرو ما را كشت‌
داغ‌ از ديدگانم‌ آب‌ گرفت‌
شاديم‌ را گرفت‌ و قاب‌ گرفت‌

محمد مستقیمی، راهی
.
@naein_nameh
#کلمه_ترکیبهای_نایینی
.
ویس =بیست
وِیس = بایست، توقف کن
ویسی =درخت زبان گنجشک
ویش =پنبه ای که از غوزه ( کلوزه) بیرون آورده شده ولی پنبه دانه با آن هست.
ویش وُوّنه = تخم پنبه
تمثیل:
چی چیت بارو؟،
ویش وُونه،
یک من ما دِه تا گا تِم،
تپه خوسه شوما تِم
ترجمه:( چه چیزی بارت هست؟ تخم پنبه، یک من به ما بده تا به گاو بدهیم، تاپاله که انداخت به شما خواهیم داد)، البته سوخت مهمی بوده😂
ویشنه کو = چوبی که در رختشویی از ان
استفاده می شد.
تصویر زیبا بید مشک( گل نوعی از درخت بید)

@naein_nameh
#کتابنامه_نایین
.
《تعزیه در خور》

.
تحقیقی پیرامون تعزیه در منطقه خور، کاری از دکتر مرتضی هنری

تاریخ تعزیه بسیار قدیمی است. نمی دانم از همزادش تئاتر که مهد ان اروپا وروسیه قدیم است جلوتر است یا نه. اما از ابزار و ادوات ان که هنوز موجود است از قبیل لباس و شمشیر و زره تا نسخه های منظوم تعزیه که به گونه های متفاوت و برای نقشهای خاص نزد نگارنده موجود است، گویای عمق و وسعت این هنر مورد علاقه ایرانیان بوده و در شهر و روستا اجرا می شده و اکنون دوباره در حال رونق است.
مرحوم دکتر هنری با این کتاب در حفظ میراث بزرگ فرهنگی گامی در خور تقدیر برداشته اند.
امامی آرندی

@naein_nameh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#حکایت
.

صادقِ مُلارجب اصفهانی؛
شاعر فُکاهه‌گویِ قرآن‌نویسِ عیال‌وار

دکترمهدی‌نوریان
‌ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
صادق مُلارجب قرآن نویسِد شیش نخــود
در میـانِ زاق‌ّ‌وزوقِّ هفت‌تـا بِچّــهْ عـَرْعَــری

پیـری و قحطی و بی‌پولی و یک گلّه عیال
بــاهمــه‌حــال دلــــم دنبـالی لهـــوولعبِـــس

🥀پژوهش‌های‌اصفهان‌شناسی


@naein_nameh
#مثل_حکم_نایینی
#آموزش_گویش_نایینی
.
"یا بُز گَله بُکه، یا حَموم بُشوی"
یا بز را می توان به گله برد، یا به حمام رفت
در قدیم قبل از طلوع آفتاب گوسفندان خانگی را برای چرا به گله عمومی که چوپان داشت ملحق می کردند. از قضا اگر غسل واجبی بود باید قبل از طلوع انجام شود تا نماز از بین نرود.
جمع این دو فعل امکان پذیر نبود.
.
"یایی گو کینُش واشوشت، دَسّ و دیمُش شوره، یایی گو دیمُش واششوشت کینُش شوره"
جایی و محلی که باید طهارت کند دست و رو را می شوید، و در جایی که باید وضو بگیرد فلان جایش را می شوید.
کنایه از کار وارونه و معکوس
.
"
"یَش تو دورُن، نوش تو تیرین"
محصول جو او در زمان درو ، نانش در تنور
در گذشته برخی سالها قحطی بوده و غلات کشاورز قبل از تولید سال بعد تمام می شده، این مثل کنایه از راحتی و خلاصی از گشنگی است هنگام زرد شدن خوشه جو و وقت درو ان که مدتی قبل از گندم به دست می آید.
@naein_nameh