🔹सराव प्रश्नसंच

1. क्रियापदावरून फक्त काळाच बोध होत असेल म्हणजेच फक्त क्रियापदाचा मूळ अर्थ समजत असेल तर अशा क्रियापदाला ........ क्रियापद असे म्हणतात.

स्वार्थ
आज्ञार्थ
विध्यर्थ
संकेतार्थ
उत्तर : स्वार्थ

2. वाक्याचा काळ ओळखा - 'मी नदीकाठी खेळत असतो'

साधा भूतकाळ
अपूर्ण भूतकाळ
पूर्ण भूतकाळ
रिती भूतकाळ
उत्तर : पूर्ण भूतकाळ

3. विधर्थी क्रियापदावरून कोणता आख्यातविकार ओळकता येतो?

ऊ-आख्यात
ई-लाख्यात
लाख्यात
वाख्यात
उत्तर : ऊ-आख्यात

4. 'चमचम' - हे कोणत्या प्रकारचे क्रियाविशेषण आहे?

गतिदर्शक
अनुकरणदर्शक
निश्चयदर्शक
प्रकारदर्शक
उत्तर : गतिदर्शक

5. वाक्यातील नाम किंवा सर्वनाम यांचा वाक्यातील इतर शब्दांशी असणारा संबंध दर्शविणार्‍या अविकारी शब्दाला ....... अव्यय असे म्हणतात.

शब्दयोगी
उभयान्वयी
केवलप्रयोगी
शब्दसिद्धी
उत्तर : केवलप्रयोगी

6. कर्त्याची व कर्माची क्रियापदाशी जी जुळणी, ठेवण किंवा रचना असते तिलाच व्याकरणात ....... असे म्हणतात.

क्रिया विशेषण
प्रयोग
अव्यय
आख्यात विकार
उत्तर : अव्यय

7. ज्या तत्पुरुषात पूर्वपदाच्या सप्तमीच्या 'ई' विभक्ती प्रत्याचा लोप होत नाही, त्यास ....... तत्पुरुष असे म्हणतात.

अलुक
उपपद
कृदत
नत्र
उत्तर : कृदत

8. वाक्यातील कल्पना चढत्या किंवा उतरत्या क्रमाने मांडून उत्कर्ष किंवा अपकर्ष साधला जातो तेव्हा ...... हा अलंकार होतो.

पर्यायोक्ती
सार
अन्योक्ती
भ्रांतिमान
उत्तर : भ्रांतिमान

9. अक्षरगण वृत्ताचे प्रकार ओळखा - अक्षरे - 12, गण - य,य,य,य.

1
1
1
1
उत्तर : 1

10. खालीलपैकी शुद्ध शब्द कोणता?

आशिर्वाद
आकृती
विहीर
अंतर्मुख
उत्तर : आकृती

-----------–--------------------------
मराठी व्याकरण विषयक अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे @marathi चॅनेल.

Telegram.me/marathi

मराठी म्हणी भाग

@marathi

अगं अगं म्हशी मला कोठे नेशी -
स्वत:ची चूक मान्य करण्याऐवजी त्यासाठी इतरांवर दोष ठेवणे.

आपला हात जगन्नाथ -
आपली प्रगती आपल्या कर्तृत्वावर अवलंबून असते.

अति तेथे माती -
कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक वाईटच असतो.

आयत्या बिळात नागोबा -
दुसर्‍याने स्वत:साठी केलेल्या गोष्टीचा आयता फायदा उठविणे.

आईजीच्या जीवावर बाईजी उदार -
दुसर्‍याचा पैसा खर्च करून औदार्य दाखविणे.

आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे -
फक्त स्वत:चाच तेवढा फायदा साधून घेणे.

आंधळे दळते कुत्रं पीठ खाते -
एकानं काम करावं आणि दुसर्‍यांनं त्याचा फायदा घ्यावा.

आधी पोटोबा मग विठ्ठोबा -
आदी पोटाची सोय पाहावी नंतर देवधर्म करावा.

अडला हरी गाढवाचे पाय धरी -
एखाद्या हुशार माणसाला देखील अडचणीच्या वेळी मूर्ख माणसाची विनवणी करावी लागते.

आंधळा मागतो एक डोळा, देव देतो दोन डोळे -
अपेक्षेपेक्षा जास्त फायदा होणे.

अति शहाणा त्याचा बैल रिकामा -
जो माणूस फार शहाणपणा करायला जातो. त्याचे मुळीच काम होत नाही.

आधी शिदोरी मग जेजूरी -
आधी भोजन मग देवपूजा

असतील शिते तर जमतील भुते -
एखाद्या माणसाकडून फायदा होणार असला की त्याच्या भोवती माणसे गोळा होतात.

आचार भ्रष्टी सदा कष्टी -
ज्याचे आचार विचार चांगले नसतात. तो नेहमी दु:खी असतो.

आठ हात लाकूड अन नऊ हात ढिपली -
अत्यंत मूर्खपणाची अतिशयोक्ती.

आईचा काळ बायकोचा मवाळ -
आईकडे दुर्लक्ष करून बायकोची काळजी घेणारा

आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास -
मुळातच आळशी माणसाच्या आळशी वृत्तीला पोषक अवस्था निर्माण होणे.

आपलेच दात आपलेच ओठ -
आपल्याच माणसाने चूक केल्यावर अडचणीचे स्थिती निर्माण होणे.

अंथरूण पाहून पाय पसरावे -
आपल्या ऐपतीप्रमाणे खर्च ठेवावा.

आवळा देऊन कोहळा काढणे -
क्षुल्लक गोष्टीचा मोबदल्यात मोठा लाभ करून घेणे.

आलीया भोगाशी असावे सादर -
कुरकुर न करता निर्माण झालेली परिस्थिती स्वीकारणे

अचाट खाणे मसणात जाणे -
खाण्यापिण्यात अतिरके झाल्यास परिणाम वाईट होतो.

आधी बुद्धी जाते नंतर लक्ष्मी जाते -
अगोदर आचरण बिघडते नंतर दशा बदलते.

आपण हसे लोकाला, शेंबूड आपल्या नाकाला -
ज्या दोषाबद्दल आपण दुसर्‍याला हसतो. तोच दोष आपल्या अंगी असणे.

आपला तो बाब्या दुसर्‍याचं ते कारटं -
स्वत:चे चांगले आणि दुसर्‍यांचे वाईट अशी प्रवृत्ती असणे.

अळी मिळी गुप चिळी -
रहस्य उघडकीला येऊ नये म्हणून सर्वांनी मूग गिळून बसणे.

अहो रूपम अहो ध्वनी -
एकमेकांच्या मर्यादा न दाखवता उलटपक्षी खोटी स्तुती करणे. 

🚫 सर्व सदस्यांसाठी टेलिग्राम विषयी काही महत्त्वाचे 🚫

बरेच दिवसापासून म्हणजे अगदी सुरवातीपासून ( चॅनेल्स सुरु झाल्यापासून ) मला एक प्रश्न विचारला जातोय
" टेलिग्राम वरील वाचून झालेले / मागील msg डिलीट कसे करायचे ? "

बरेच दिवस झाले याबद्दल लिहावं असं ठरवत होतो पण योग आला .
असो , मी हि चॅनेल्स सुरु करताना खूप पुढचा विचार करूनच सर्व Messaging Apps च्या पडताळणी नंतर , त्यामधील फीचर्स पाहूनच शेवटी टेलिग्राम हे ऍप आपल्या या सुविधेसाठी निवडले होते.

तर, आपल्या msg डिलीट करण्याच्या प्रश्नाबाबत बोलायचे तर , असे काही करण्याची गरज नाही , म्हणजे सोप्या भाषेत msg डिलीट करण्याच्या फंदात पडू नका, कारण असा कोणताही पर्याय तुमच्याकडे नाही आहे( तो पर्याय फक्त Admin कडे आहे).

मग उरतो प्रश्न कि, असा पर्याय का नाही?
तर टेलिग्राम ह्या ऍप वरील सर्व msg हे आपल्या मोबाईल मध्ये सेव्ह न होता ते सर्वर वरती सेव्ह होतात( सोप्या भाषेत सांगायचे तर , ते online सेव्ह होतात). आता मोबाईल मध्ये सेव्ह होत नाहीत म्हणजे मोबाईल मधील मेमरी खात नाहीत.

बऱ्याच जणांचा गैरसमज आहे की , टेलिग्राम वरील msg मुळे टेलिग्राम ऍप खूप जास्त जागा ( मेमरी ) घेते. पण असं काही नाही , माझी खात्री आहे की आपल्या मोबाईल मधील जास्तीत जास्त 60-80 Mb जागा हे ऍप घेत असेल.

तसेच टेलिग्राम सेटिंग मध्ये जाऊन तुम्ही मीडिया ऑटो डाउनलोड , फोटो डायरेक्ट गॅलरी मध्ये सेव्ह करावेत कि नको हेही निवडू शकता. त्यामुळे या ऍप ची साईझ आणखी कमी होण्यास मदत होईल.

तुम्ही जसजसे मागील msg वाचत जाल तसतसे मागील msg लोड होत जातील, अगदी आम्ही केलेली पहिली पोस्टही तुम्ही पाहू शकता .

तेंव्हा आता msg डिलीट करायच्या फंदात पडू नका व अगदी निःसंकोचपणे आपल्या या सेवेचा लाभ घ्या .

आणि हो आपल्या या टेलिग्राम चॅनेल्स च्या सेवेमध्ये आपल्या सर्व मित्राना जॉईन करायला विसरू नका.

प्रशासक- @eMPSCkattaAdmin
--------------------------------------------

https://telegram.me/empsckatta

जॉईन करा @Marathi

जॉईन करा @Marathi

जॉईन करा @Marathi

जॉईन करा @Marathi

जॉईन करा @Marathi

जॉईन करा @Marathi

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
*⬇️मराठी व्याकरण प्रश्नमंजुषा*⬇️
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

*प्रश्न १: खालीलपैकी प्रत्ययघटीत शब्द कोणता?*

१)पुजारी✅
२) परिश्रम
३) प्रगती
४) प्रशांत

*प्रश्न २: खालीलपैकी कोणता शब्द पूर्णाभ्यस्त आहे?*

१) सोक्षमोक्ष
२) कडकड
३) काळाकाळा✅
४) गडगड

*प्रश्न ३: खालीलपैकी कोणता सिद्ध शब्दाचा प्रकार नाही?*

१) तदभव
२) अभ्यस्त✅
३) देशी
४) तत्सम

*प्रश्न ४: खालीलपैकी कोणता शब्द देशी नाही?*

१) घोडा
२) धोंडा
३) झाड
४) गाव✅

*प्रश्न ५: खालीलपैकी कोणता शब्द अंशाभ्यस्त आहे ?*

१) सरसर
२) दूरदूर
३) दगड धोंडा✅
४) पडसाद

*प्रश्न ६: खालीलपैकी कोणता शब्द कानडी भाषेतून रूढ झाला आहे?*

१) किल्ली✅
२) कंबर
३) काम
४) कजाग

*प्रश्न ७: 'खळखळ' हा शब्द कोणत्या प्रकारचा आहे?*

१) अनुकरण वाचक✅
२) अंशाभ्यस्त
३) पूर्णाभ्यास्त
४) उपसर्गघटित

*प्रश्न ८: खालीलपैकी नञ तत्पुरुष समासाचे उदाहरण कोणते?*

१) नातसून
२) नीलकंठ
३) नाइलाज✅
४) नवरात्र

*प्रश्न ९: 'सहोदर' या सामाजिक शब्दाचा समास कोणता?*

१) विभक्ती बहुव्रीही
२) सहबहुव्रीही✅
३) प्रादिबहुव्रीही
४) नञ बहुव्रीही

*प्रश्न १०: 'आभाळागत माया तुझी आम्हावरी राहू दे' या वाक्यातील उपमान कोणते?*

१) माया
२) तुझी
३) आम्हावरी
४)आभाळागत✅
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

अभिनंदन मित्रहो,
आपल्या मराठी व्याकरण या चॅनेल ची सदस्य संख्या 20,000 च्या पुढे गेली.

ज्ञानप्रतिभेचा संगम - माधवराव पटवर्धन ( माधव ज्युलियन )

महत्वाची सूचना:

लवकरच यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ , नाशिक ( YCMOU ) या विद्यापीठाची इतिहास , अर्थशास्त्र , राज्यशास्त्र , इ . विषयांची पुस्तके pdf स्वरूपात आपल्या चॅनेल वर प्रसारित केली जाणार आहेत, तत्पूर्वी आपल्या सर्व मित्राना @eMPSCkatta टेलिग्राम चॅनेल वर जॉईन करा.

जॉईन होण्याची सोपी पद्धत-
1) टेलिग्राम हे ऍप प्ले स्टोर वरून डोवनलोड करा .

2) त्यानंतर https://telegram.me/eMPSCkatta या लिंक वर क्लिक करा , @eMPSCkatta चॅनेल ओपन होईल.

3) चॅनेल च्या तळाशी असणाऱ्या JOIN ऑप्शन वर क्लिक करा, झाले काम.

लक्षणा (लक्ष्यार्थ) :- 

ज्या शब्दशक्तीमध्ये शब्दांचा मूळ अर्थ लक्षात न घेता, त्याच्याशी सुसंगत असा दुसराच अर्थ घ्यावा लागतो. मनात शंका येते, हे कसे शक्य आहे तेव्हा ती शब्द लक्षणा असते.

उदा. आम्ही ज्वारी खातो. याचा अर्थ आम्ही ज्वारीपासून केलेले पदार्थ खातो. शब्दाचा मूळ अर्थ न घेता त्याला साजेसा जो दुसरा अर्थ घेतला जातो त्याला ‘लक्ष्यार्थ’ म्हणतात.

1) बाबा ताटावर बसले.

2) घरावरून हत्ती गेला.

3) आम्ही आजकाल ज्वारी खातो.

4) मी शेक्सपिअर वाचला.

5) सूर्य बुडाला.

6) पानिपतावर सव्वा लाख बांगड्या फुटल्या.