From Marathi Mhani app:

जिभेला हाड नसणे.

Meaning:
एखाद्याला वाटेल तसे तोंड टाकून बोलणे.

From Marathi Mhani app:

जी खोड बाळा ती जन्मकाळा.

Meaning:
लहानपणी ज्या सवयी लागतात त्या जन्मभर टिकतात.

From Marathi Mhani app:

जे पिंडी ते ब्रम्हांडी.

Meaning:
जी गोष्ट आपल्याजवळ आहे ती सगळीकडे आहे.

From Marathi Mhani app:

जे फार भुंकते ते चावरे नसते.

Meaning:
जो मनुष्य फार बडबड करतो त्याच्या हातून काहीच होत नाही.

From Marathi Mhani app:

जेथे जेथे धूर तेथे तेथे अग्नी.

Meaning:
कार्य आहे तेथे कारण असतेच.

From Marathi Mhani app:

जेथे भरे डेरा तोच गाव बरा.

Meaning:
ज्या गावात आपला चरितार्थ चालेल तोच गाव उत्तम.

From Marathi Mhani app:

जो ऐकून घेत नाही, त्याला सांगू नये काही.

Meaning:
जो आपण सांगितलेले ऐकत नाही त्याला सांगण्याचे व्यर्थ श्रम घेऊ नये.

From Marathi Mhani app:

जो श्रमी त्याला काय कमी.

Meaning:
जो श्रम करतो त्याला उणीव भासत नाही.

From Marathi Mhani app:

ज्या गावच्या बोरी, त्याच गावच्या बाभळी.

Meaning:
एकाच गावातील लोक एकमेकांना चांगलेच ओळखतात.

From Marathi Mhani app:

ज्याचं जळतं, त्यालाच कळतं.

Meaning:
ज्याचं नुकसान होतं त्यालाच कळतं.

From Marathi Mhani app:

ज्याचं दळ त्याचं बळ.

Meaning:
ज्या राष्ट्राजवळ सक्षम सैन्य असते तो हुकुमत गाजवू शकतो.

From Marathi Mhani app:

ज्याची करावी चाकरी, त्याचीच खावी भाकरी.

Meaning:
आपल्या अन्नदात्याशी कृतज्ञतेने वागावे.

From Marathi Mhani app:

ज्याची खावी पोळी, त्याची वाजवावी टाळी.

Meaning:
आपल्या अन्नदात्याशी कृतज्ञतेने वागावे.

From Marathi Mhani app:

ज्याचे करावे बरे, तो म्हणतो माझेच खरे.

Meaning:
एखादा माणूस दुसर्‍याच्या हिताचे सांगत असताना दुसरा माणूस आपले म्हणणेच खरे म्हणतो.

From Marathi Mhani app:

ज्याचे पोट दुखेल तोच ओवा मागेल.

Meaning:
ज्याला दु:ख भोगावे लागते, त्यालाच त्याची कल्पना असते.

From Marathi Mhani app:

ज्याच्या हाती ससा तो पारधी.

Meaning:
ज्याच्या हातात सत्ता आहे तो स्वतःच श्रेय घेऊ पाहतो.

From Marathi Mhani app:

ज्याने चोच दिली तो चारा देतोच.

Meaning:
जो जन्माला येतो त्याचे पालन पोषण होतेच.

From Marathi Mhani app:

ज्याला आहे भाकरी, त्याला कशाला चाकरी.

Meaning:
ज्याच्याजवळ खाण्यापिण्यास भरपूर आहे त्याला ताबेदारी करण्याची गरज नसते.

From Marathi Mhani app:

ज्याला नाही अक्कल, त्याची घरोघरी नक्कल.

Meaning:
मूर्ख किंवा निर्बुद्ध माणसाचा घरोघरी उपहास होतो.

🔹सराव प्रश्नसंच

1. क्रियापदावरून फक्त काळाच बोध होत असेल म्हणजेच फक्त क्रियापदाचा मूळ अर्थ समजत असेल तर अशा क्रियापदाला ........ क्रियापद असे म्हणतात.

स्वार्थ
आज्ञार्थ
विध्यर्थ
संकेतार्थ
उत्तर : स्वार्थ

2. वाक्याचा काळ ओळखा - 'मी नदीकाठी खेळत असतो'

साधा भूतकाळ
अपूर्ण भूतकाळ
पूर्ण भूतकाळ
रिती भूतकाळ
उत्तर : पूर्ण भूतकाळ

3. विधर्थी क्रियापदावरून कोणता आख्यातविकार ओळकता येतो?

ऊ-आख्यात
ई-लाख्यात
लाख्यात
वाख्यात
उत्तर : ऊ-आख्यात

4. 'चमचम' - हे कोणत्या प्रकारचे क्रियाविशेषण आहे?

गतिदर्शक
अनुकरणदर्शक
निश्चयदर्शक
प्रकारदर्शक
उत्तर : गतिदर्शक

5. वाक्यातील नाम किंवा सर्वनाम यांचा वाक्यातील इतर शब्दांशी असणारा संबंध दर्शविणार्‍या अविकारी शब्दाला ....... अव्यय असे म्हणतात.

शब्दयोगी
उभयान्वयी
केवलप्रयोगी
शब्दसिद्धी
उत्तर : केवलप्रयोगी

6. कर्त्याची व कर्माची क्रियापदाशी जी जुळणी, ठेवण किंवा रचना असते तिलाच व्याकरणात ....... असे म्हणतात.

क्रिया विशेषण
प्रयोग
अव्यय
आख्यात विकार
उत्तर : अव्यय

7. ज्या तत्पुरुषात पूर्वपदाच्या सप्तमीच्या 'ई' विभक्ती प्रत्याचा लोप होत नाही, त्यास ....... तत्पुरुष असे म्हणतात.

अलुक
उपपद
कृदत
नत्र
उत्तर : कृदत

8. वाक्यातील कल्पना चढत्या किंवा उतरत्या क्रमाने मांडून उत्कर्ष किंवा अपकर्ष साधला जातो तेव्हा ...... हा अलंकार होतो.

पर्यायोक्ती
सार
अन्योक्ती
भ्रांतिमान
उत्तर : भ्रांतिमान

9. अक्षरगण वृत्ताचे प्रकार ओळखा - अक्षरे - 12, गण - य,य,य,य.

1
1
1
1
उत्तर : 1

10. खालीलपैकी शुद्ध शब्द कोणता?

आशिर्वाद
आकृती
विहीर
अंतर्मुख
उत्तर : आकृती

-----------–--------------------------
मराठी व्याकरण विषयक अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे @marathi चॅनेल.

Telegram.me/marathi

मराठी म्हणी भाग

@marathi

अगं अगं म्हशी मला कोठे नेशी -
स्वत:ची चूक मान्य करण्याऐवजी त्यासाठी इतरांवर दोष ठेवणे.

आपला हात जगन्नाथ -
आपली प्रगती आपल्या कर्तृत्वावर अवलंबून असते.

अति तेथे माती -
कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक वाईटच असतो.

आयत्या बिळात नागोबा -
दुसर्‍याने स्वत:साठी केलेल्या गोष्टीचा आयता फायदा उठविणे.

आईजीच्या जीवावर बाईजी उदार -
दुसर्‍याचा पैसा खर्च करून औदार्य दाखविणे.

आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे -
फक्त स्वत:चाच तेवढा फायदा साधून घेणे.

आंधळे दळते कुत्रं पीठ खाते -
एकानं काम करावं आणि दुसर्‍यांनं त्याचा फायदा घ्यावा.

आधी पोटोबा मग विठ्ठोबा -
आदी पोटाची सोय पाहावी नंतर देवधर्म करावा.

अडला हरी गाढवाचे पाय धरी -
एखाद्या हुशार माणसाला देखील अडचणीच्या वेळी मूर्ख माणसाची विनवणी करावी लागते.

आंधळा मागतो एक डोळा, देव देतो दोन डोळे -
अपेक्षेपेक्षा जास्त फायदा होणे.

अति शहाणा त्याचा बैल रिकामा -
जो माणूस फार शहाणपणा करायला जातो. त्याचे मुळीच काम होत नाही.

आधी शिदोरी मग जेजूरी -
आधी भोजन मग देवपूजा

असतील शिते तर जमतील भुते -
एखाद्या माणसाकडून फायदा होणार असला की त्याच्या भोवती माणसे गोळा होतात.

आचार भ्रष्टी सदा कष्टी -
ज्याचे आचार विचार चांगले नसतात. तो नेहमी दु:खी असतो.

आठ हात लाकूड अन नऊ हात ढिपली -
अत्यंत मूर्खपणाची अतिशयोक्ती.

आईचा काळ बायकोचा मवाळ -
आईकडे दुर्लक्ष करून बायकोची काळजी घेणारा

आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास -
मुळातच आळशी माणसाच्या आळशी वृत्तीला पोषक अवस्था निर्माण होणे.

आपलेच दात आपलेच ओठ -
आपल्याच माणसाने चूक केल्यावर अडचणीचे स्थिती निर्माण होणे.

अंथरूण पाहून पाय पसरावे -
आपल्या ऐपतीप्रमाणे खर्च ठेवावा.

आवळा देऊन कोहळा काढणे -
क्षुल्लक गोष्टीचा मोबदल्यात मोठा लाभ करून घेणे.

आलीया भोगाशी असावे सादर -
कुरकुर न करता निर्माण झालेली परिस्थिती स्वीकारणे

अचाट खाणे मसणात जाणे -
खाण्यापिण्यात अतिरके झाल्यास परिणाम वाईट होतो.

आधी बुद्धी जाते नंतर लक्ष्मी जाते -
अगोदर आचरण बिघडते नंतर दशा बदलते.

आपण हसे लोकाला, शेंबूड आपल्या नाकाला -
ज्या दोषाबद्दल आपण दुसर्‍याला हसतो. तोच दोष आपल्या अंगी असणे.

आपला तो बाब्या दुसर्‍याचं ते कारटं -
स्वत:चे चांगले आणि दुसर्‍यांचे वाईट अशी प्रवृत्ती असणे.

अळी मिळी गुप चिळी -
रहस्य उघडकीला येऊ नये म्हणून सर्वांनी मूग गिळून बसणे.

अहो रूपम अहो ध्वनी -
एकमेकांच्या मर्यादा न दाखवता उलटपक्षी खोटी स्तुती करणे.