🔹प्रश्नमंजुषा


1⃣ किती खराब आहे हे धान्य ! वरील वाक्याचा रचना प्रकार कोणता?

1⃣होकारार्थी✔
2⃣नकारार्थी
3⃣संकेतार्थी
4⃣विध्यर्थधा

2⃣वडिलांनी मुलाला शाळेत घातलेया वाक्याचा प्रयोग कोणता?

1⃣ अकर्तृक -भावे प्रयोग
2⃣ कर्तृ - कर्म संकर प्रयोग
3⃣कर्म - भाव संकर प्रयोग✔
4⃣कर्तृ - भाव संकर प्रयोग


3⃣दंत्य वर्ण कोणते ते सांगा

1⃣क् ख् ग्
2⃣च् छ् ज्
3⃣ट् ठ् ड्
4⃣त् थ् द् ✔

4⃣पुढील पैकी लिंगानुसार बदलणारी सर्वनामे कोणती

1⃣मी तू स्वता
2⃣तू हा कोण
3⃣जो तो काय
4⃣तो हा जो


वरीलपैकी अचूक पर्याय कोणते
1⃣1आणि4 फक्त
2⃣3 आणि 4 फक्त
3⃣2 फक्त
4⃣4 फक्त ✔


5⃣खालील वाक्य कोणत्या प्रकारचे आहे
मला ताप आल्यामुळे मि शाळेस जाणार नाही

1⃣मिश्र वाक्य
2⃣गौण वाक्य
3⃣संयुक्त वाक्य
4⃣केवल वाक्य✔


6⃣अलंकारओळखा
अमृताहुनी गोड नाम तुझे देवा

1⃣अपन्हती
2⃣व्यतिरेक✔
3⃣चेतन गुणोक्ती
4⃣यापैकी नाही


7⃣समास ओळखा
पुरुषोत्तम

1⃣अव्ययी भाव समास
2⃣कर्मधारय समास✔
3⃣द्विगू समास
4⃣यापैकी नाही


8⃣औषध नलगे मजला, परिसू निमाता बरे म्हणुनि डोले

अलंकार ओळखा
1⃣अनुप्रास
2⃣यमक
3⃣श्लेष✔
4⃣उपमा


9⃣उंदीर या नामाचे अनेकवचन कोणते

1⃣उंदरे
2⃣उंदराना
3⃣उंदीर
4⃣अनेकवचन होत नाही✔


1⃣0⃣बहुव्रीही समासओळखा

1⃣रामलक्ष्मण
2⃣धर्माधर्म
3⃣चक्रपाणी✔
4⃣घननील

🔹 स्वरांच्या र्‍हस्व व दीर्घ उच्चारानुसार शब्दांचे वेगळे अर्थ होऊ शकतात.

(१) पाणि --हात पाणी --जल

(२) दिन --दिवस दीन --गरीब

(३) शिर --डोके शीर --रक्त वाहिनी

(४) पिक --कोकीळ पीक --धान्य

(५) सुत -- मुलगा सूत --धागा

(६) सुर --देव सूर --आवाज

(७) सलिल -पाणी सलील -लीलेने

(८)चाटु - संतोष देणारे चाटू -लाकडी पळी

(९) मिलन --भेट मीलन --मिटणे

जॉईन करा आमचे चॅनेल @Marathi

🔹सराव प्रश्न :

१) 'भाववाचक नाम' ओळखा
१) उंची ✅✅
२) शरद
३) पुस्तक
४) झाडे
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
२) खालील वाक्यातील सकर्मक क्रियापद ओळखा
१) ती हळू चालते
२) रघु खूप झोपला
३) रमेश दुध पितो ✅✅
४) तो मूर्ख आहे
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
३) कंसातील शब्दांचे सामान्यरूप निवडा .
माझ्या ( अंगण ) एक वडाचे झाड आहे
१) अंगणाला
२) अंगणाशी
३) अंगणाचे
४) अंगणा ✅✅
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
४) 'परंतु' हा शब्द कोणत्या अव्ययाचा सूचक आहे ?
१) उभयान्वयी अव्यय ✅✅
२) शब्दयोगी अव्यय
३) क्रियाविशेषण अव्यय
४) केवलप्रायोगी अव्यय
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
५) कर्ता - कर्म - क्रियापद यांच्या परस्पर संबंधाना ..........म्हणतात
१) वाक्य
२) शब्दसमूह
३) कर्तरी प्रयोग
४) प्रयोग ✅✅
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
६) ' पुस्तक ' हा शब्द मराठी व्याकरणात कोणत्या लिंगप्रकारात येतो ?
१) नपुसंकलिंग ✅✅
२) पुल्लिंग
३) स्त्रीलिंग
४) यापैकी नाही
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
७) ' मी निबंध लिहिते असे ' या वाक्यातील काळ ओळखा
१) रीती भूतकाळ ✅✅
२) रीती वर्तमानकाळ
३) रीती भविष्यकाळ
४) अपूर्ण भूतकाळ
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
८) ' आणि ' हे कोणते उभयान्वयी अव्यय आहे ?
१) विकल्पबोधक
२) परिणामबोधक
३) संकेतबोधक
४) समुच्चयबोधक ✅✅
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
९) अरेरे ! गंगारामचं अजून लग्न झालेलं नाही या वाक्यामध्ये 'अरेरे 'हा कोणता अव्यय आहे ?
१) उभयान्वयी
२)क्रियाविशेषण
३)केवलप्रयोगी ✅✅
४)शब्द योगी
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
१०) खालीलपैकी समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्ययाचे उदाहरण कोणते ?
१) तुला पुस्तक हवे की पेन्सिल हवी ?
२)पाऊस आला आणि हवेत गारवा झाला.✅✅
३) मला थोडे बरे नाही बाकी सर्व ठीक.
४)खुप अभ्यास केला म्हणून पास झालो.
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
११)'बाभळी मुद्रा व देवळी निद्रा 'या म्हणीचा अर्थ पुढीलप्रमाणे आहे.
१) दिसण्यास बावळट व व्यवहार चतुर माणुस✅✅
२)अत्यंत बावळट माणुस
३)बाभळीखाली असणा-या देवळात झोपणारा
४)खूपच आळशी माणुस
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
१२) गडद निळे गडद निळे जलद भरून आले,
शितलतनु चपलचरण अनिलगण निघाले |
हे कोणत्या अलंकाराचे उदाहरण आहे ?
१) यमक
२)पुष्यमक
३)अनुप्रास✅✅
४) श्लेष
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
Telegram.me/Marathi

🔹प्रश्नसंच

1. 'अडकित्ता' हा शब्द कोणत्या भाषेतून आला आहे?

हिंदीफारसीकानडी  गुजराती

उत्तर : कानडी

2. 'पेशवा' हा शब्द कोणत्या भाषेतून आला आहे?

कानडीगुजरातीफारसी  हिंदी

उत्तर : फारसी

3. 'लंबोदर व पीतांबर' ही खालीलपैकी कोणत्या समासाची उदाहरणे आहेत?

बहुव्रीहि समास  तत्पुरुष समासद्वंद्वं समासयापैकी नाही

उत्तर : बहुव्रीहि समास

4. खालीलपैकी कोणता पर्यायाला 'अव्ययीभाव' समासाचे उदाहरण होईल?

बटाटेवडापंचवटीबेमालूम  तोंडपाठ

उत्तर : बेमालूम  

5. 'शिक्षकांनी विद्यार्थ्याला शिकवावे' - या वाक्यातील प्रयोग ओळखा.

कर्तरी प्रयोगभावे प्रयोग  कर्मणी प्रयोगयापैकी नाही

उत्तर : भावे प्रयोग  

6. 'भरत म्हणून एक राजा होऊन गेला' - या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाचा प्रकार कोणता?

कारणबोधक उभयान्वयी अव्ययस्वरूपबोधक उभयान्वयी अव्यय  उपदेशबोधक उभयान्वयी अव्ययपरिणामबोधक उभयान्वयी अव्यय  

उत्तर : स्वरूपबोधक उभयान्वयी अव्यय

7. 'मला फक्त शंभर रुपये हवेत' - या वाक्यातील फक्त या शब्दाचा प्रकार ओळखा.

सार्वनामिक विशेषणसाधित क्रिया विशेषणकेवलप्रयोगी अव्ययसंग्रहवाचक शब्दयोगी अव्यय  

उत्तर : संग्रहवाचक शब्दयोगी अव्यय

8. 'अमका' हे कोणत्या प्रकारचे विशेषण आहे?

सर्वनामिक विशेषण         नामसाधित विशेषणअव्ययसाधित विशेषण         धातुसाधित विशेषण

उत्तर : सर्वनामिक विशेषण

9. पुढील वाक्यातील अधोरेखित शब्दांची जात सांगा.
आमच्या गावात बरेच पाटील आहेत.

भाववाचक नामसामान्य नामविशेषणविशेषनाम

उत्तर : सामान्य नाम

10. 'अनिल' च्या समानार्थी शब्द -

मत्स्यमंडूकरुणसमीरण

उत्तर : समीरण

------------------------------------
जॉईन करा @Marathi

🔹समानार्थी शब्द:

अलक्ष - परमेश्वर, ईश्वर, देव, अलख, ईश, भगवान
 
अमृत - सुधा, पीयूष, संजीवनी
 
अरण्य - वन, जंगल, रान, विपिन
 
अग्नी - विस्तव्य, पावक, निखारा, हुताशन, अनल
 
अश्व - तुरंग, घोडा, वारू, वाजी
 
अर्जुन - पार्थ, फाल्गुन, धनंजय, भारत
 
अमर्याद - असंख्य, अगणित, अमित
 
अंबर - गगन, नभ, अंतरिक्ष, आकाश, आभाळ
 
अपयश - पराभव, हार, अपमान, अयश
 
अवधी - समय, वेळ, काळ, अवकाश
 
आई - जननी, माऊली, माय, माता, जन्मदात्री
 
आठवण - ध्यान, स्मरण, संस्मरण, स्मृती
 
आकांत - हंबरडा, आक्रोश, रुदन
 
आनंद - उल्हास, हर्ष, संतोष, मोद
 
आशय - भावार्थ, अर्थ, तात्पर्य
 
आशा - आस, इच्छा, अपेक्षा, वासना, आकांक्षा
 
इंद्र - वज्रपाणी, शक्र, वासव, देवेंद्र, सहस्त्राक्ष
 
इष्ट - आवडते, प्रिय मानलेले
 
इब्लिस - बदमाश, खोडकर, विचित्र
 
उकल - उलगडा, सुटका, मोकळे
 
उधळणे - फेकणे, पसरणे, फाजील खर्च करणे, स्वैर धावणे
 
उपाय - तजवीज, इलाज, उपचार
 
उमाळा - तरंग, लोट, उकळी
 
ऊब - आधार, सुख, उष्णता, वाफ
 
उत्कर्ष - प्रगती, संपन्नता, भरभराट, चलती एक

From Marathi Mhani app:

चढेल तो पडेल.

Meaning:
उत्कर्षासाठी धडपडणाऱ्या माणसाला अपयश आले तरी त्यात कमीपणा नाही.

From Marathi Mhani app:

चमत्काराशिवाय नमस्कार नाही आणि पराक्रमाशिवाय पोवाडा नाही.

Meaning:
काही विशेष कार्य केल्याशिवाय लोक मान देत नाहीत.

From Marathi Mhani app:

चांदणे चोराला, ऊन घुबडाला.

Meaning:
चांगल्या गोष्टी दुर्जनाला आवडत नाहीत.

From Marathi Mhani app:

चांभाराच्या देवाला खेटराची पूजा.

Meaning:
जशास तसे या न्यायाने वागणे चांगले.

From Marathi Mhani app:

चार आण्याची कोंबडी अन् बाराण्याचा मसाला.

Meaning:
क्षुल्लक गोष्टीला अधिक खर्च.

From Marathi Mhani app:

चार दिवस सासूचे, चार दिवस सुनेचे.

Meaning:
प्रत्येकाला अधिकार गाजविण्याची संधी आयुष्यात मिळतेच.

From Marathi Mhani app:

चालत्या गाडीला खीळ घालणे.

Meaning:
व्यवस्थित चालणाऱ्या कार्यात अडचणी निर्माण करणे.

From Marathi Mhani app:

चिंती परा ते ये‌ई घरा.

Meaning:
दुसर्‍याचे वाईट चिंतीत राहिले की ते आपल्यावरच उलटते.

From Marathi Mhani app:

चोर तो चोर वर शिरजोर.

Meaning:
गुन्हा करुन वर मुजोरी.

From Marathi Mhani app:

चोर सोडून संन्याशाला फाशी.

Meaning:
खरा गुन्हेगार न पकडता आणि त्याला शिक्षा न देता निरपराध माणसाला शिक्षा होणे.

From Marathi Mhani app:

चोराच्या उलट्या बोंबा.

Meaning:
स्वतःच गुन्हा करुन दुसर्‍याच्या नावाने ओरडणे.

From Marathi Mhani app:

चोराच्या मनात चांदणे.

Meaning:
वाईट कृत्य करणाऱ्याला ते उघडकीस येईल की काय याची सतत भीती वाटणे.

From Marathi Mhani app:

चोराच्या वाटा चोरालाच ठाऊक.

Meaning:
वाईट माणसांनाच वाईट माणसाची लक्षणे कळतात.

From Marathi Mhani app:

चोराच्या हातची लंगोटी.

Meaning:
ज्यांच्याकडून काही मिळायची आशा नाही त्याच्याकडून थोडेसे मिळणे हेच नशीब.

From Marathi Mhani app:

चोराला सुटका आणि गावाला फटका.

Meaning:
चोर सोडून निरपराधी माणसाला पकडणे.