"چند راه آسان برای خودشناسی"
✍️موسی آقایاری
✅ وقتی که در رستوران یا اماکن عمومی از دستمال کاغذی، صابون یا عطرِ رایگان به مقدار زیاد استفاده می کنید، در حالی که در منزل خودتان در مصرف آنها صرفه جویی می کنید بدین معنا است که: اگر شرایط اختلاس برای شما فراهم شود مطمئنا اختلاس می کنید!
✅ اگر در جشن ها به این خاطر زیاد غذا می خورید که مهمان شخص دیگری هستید، به این معناست که: اگر فرصت خوردن مال دیگران را پیدا کنید، این کار را انجام خواهید داد!
✅ اگر حقوق در صف ایستادن و در صف بودن را رعایت نمی کنید، بدین معنی است که: شما این قابلیت را دارید که برای رسیدن به اهدافِ خود از شانه دیگران هم بالا بروید.
✅ اگر بر این باور هستید که هر چه را در خیابان پیدا کردید مال شما است در حالی که می دانید متعلق به شخص دیگری بوده که آن را گم کرده است، پس قابلیت دزدی نیز در شما وجود دارد!
✅ هنگامی که به قوانین راهنمایی و رانندگی اعتنایی نمی کنید، بیانگر این است که شما زمینه تجاوز به حقوق دیگران را دارید.
✅ اگر به حیوانات آزار میرسانید - سگها را به آتش میکشید - و برای کسب پول و درآمد از آزار و اذیت و کشتار حیوانات ابایی ندارید پس شما بالقوه در قبال دستمزد و پول توان انجام این اعمال و جنایات را با همنوع و انسانهای دیگر دارید!!!
https://t.me/manfekrmikonan
✍️موسی آقایاری
✅ وقتی که در رستوران یا اماکن عمومی از دستمال کاغذی، صابون یا عطرِ رایگان به مقدار زیاد استفاده می کنید، در حالی که در منزل خودتان در مصرف آنها صرفه جویی می کنید بدین معنا است که: اگر شرایط اختلاس برای شما فراهم شود مطمئنا اختلاس می کنید!
✅ اگر در جشن ها به این خاطر زیاد غذا می خورید که مهمان شخص دیگری هستید، به این معناست که: اگر فرصت خوردن مال دیگران را پیدا کنید، این کار را انجام خواهید داد!
✅ اگر حقوق در صف ایستادن و در صف بودن را رعایت نمی کنید، بدین معنی است که: شما این قابلیت را دارید که برای رسیدن به اهدافِ خود از شانه دیگران هم بالا بروید.
✅ اگر بر این باور هستید که هر چه را در خیابان پیدا کردید مال شما است در حالی که می دانید متعلق به شخص دیگری بوده که آن را گم کرده است، پس قابلیت دزدی نیز در شما وجود دارد!
✅ هنگامی که به قوانین راهنمایی و رانندگی اعتنایی نمی کنید، بیانگر این است که شما زمینه تجاوز به حقوق دیگران را دارید.
✅ اگر به حیوانات آزار میرسانید - سگها را به آتش میکشید - و برای کسب پول و درآمد از آزار و اذیت و کشتار حیوانات ابایی ندارید پس شما بالقوه در قبال دستمزد و پول توان انجام این اعمال و جنایات را با همنوع و انسانهای دیگر دارید!!!
https://t.me/manfekrmikonan
آیه هفته:
مثلث زر و زور و تزویر در مقابل موسی ایستادند:
سوره غافر آيه 24: إِلَى فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَقَارُونَ فَقَالُوا سَاحِرٌ كَذَّابٌ : به سوي فرعون و هامان و قارون . ايشان گفتند : موسي جادوگر دروغگوئي است .
« فِرْعَوْنَ وَ هَامَان وَ قَارُونَ » : فرعون ، سمبل حاكم ظالم ، هامان ، مظهر درباريِ حيلهگر و طرّاح طرحها و نقشههاي شيطاني ، و قارون ، نمونه ثروتمند مستكبر و بيباور . (به قول شریعتی زر و زور و تزویر)
https://t.me/manfekrmikonan
مثلث زر و زور و تزویر در مقابل موسی ایستادند:
سوره غافر آيه 24: إِلَى فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَقَارُونَ فَقَالُوا سَاحِرٌ كَذَّابٌ : به سوي فرعون و هامان و قارون . ايشان گفتند : موسي جادوگر دروغگوئي است .
« فِرْعَوْنَ وَ هَامَان وَ قَارُونَ » : فرعون ، سمبل حاكم ظالم ، هامان ، مظهر درباريِ حيلهگر و طرّاح طرحها و نقشههاي شيطاني ، و قارون ، نمونه ثروتمند مستكبر و بيباور . (به قول شریعتی زر و زور و تزویر)
https://t.me/manfekrmikonan
کلام هفته:
بهترین جفت در جهان خنده و گریه است. آنها هیچگاه یکدیگر را همزمان ملاقات نمیکنند ولی اگر آن دو یکدیگر را ملاقات کردند آن لحظه بهترین لحظه زندگی شماست. الهی قمشه ای
https://t.me/manfekrmikonan
بهترین جفت در جهان خنده و گریه است. آنها هیچگاه یکدیگر را همزمان ملاقات نمیکنند ولی اگر آن دو یکدیگر را ملاقات کردند آن لحظه بهترین لحظه زندگی شماست. الهی قمشه ای
https://t.me/manfekrmikonan
شعر هفته:
به جز حضرتِ غم - علیهالسلام -
حریفی ندارد هماغوشیام
ببین! گُم شد ای شُعبدهبازِ پیر
کلاهِ تو در خوابِ خرگوشیام!
نکِش پرده را! پنجره دیدنی است
خطای کِه هستم که میپوشیام؟
چه در استکانِ دلم ریختی؟
که حیرانِ دریای مدهوشیام عبدالحمیدضیایی
https://t.me/manfekrmikonan
به جز حضرتِ غم - علیهالسلام -
حریفی ندارد هماغوشیام
ببین! گُم شد ای شُعبدهبازِ پیر
کلاهِ تو در خوابِ خرگوشیام!
نکِش پرده را! پنجره دیدنی است
خطای کِه هستم که میپوشیام؟
چه در استکانِ دلم ریختی؟
که حیرانِ دریای مدهوشیام عبدالحمیدضیایی
https://t.me/manfekrmikonan
داستانک:
امروز مجبور شدم به سربازی شلیک کنم ... که وقتی روی زمین افتاد اسم زنش را صدا میکرد.
ماریا ... ماریا ... و بعد جلو چشمان من مُرد. به گردنش آویزی بود که عکس عروسی خودش و دخترک کمسنی در آن بود. حدس زدم ماریاست. از خودم بدم آمد.
من معمولا پای افراد را نشانه میگیرم. سعی میکنم آنها را نکشم. فقط زخمی کنم تا دنبال ما نیایند. اما وقتی پای این سرباز را نشانه گرفته بودم، ناگهان خم شد و گلوله به سینهاش خورد.
حالا ماریای کوچکش چهقدر باید منتظر او بماند. چه قدر باید شال و پیراهن گرم ببافد که یک روز مردش از جنگ برگردد. ماریا حتی نمیداند که مردش زیر باران برای آخرین بار فقط اسم او را صدا زد.
جنگ بدترین فکر بشر است ... از بچگی فکر میکردم مگر آدمها مجبورند با هم بجنگند و حالا میبینم بله. گاهی مجبورند ... چون آنها که دستور جنگ را میدهند زیر باران نیستند. میان گلولای نیستند و با فکر چشمان سبز ماریا نمیمیرند. آنها در خانههای گرمشان نشستهاند. سیگار میکشند و دستور میدهند ... کاش اسلحهام را به سمت رئیسانی میگرفتم که در خانههای گرمشان نشستهاند. بچههایشان در استخر شنا میکنند و آنها با یک خودنویس گران، حکم مرگ هزاران همسر ماریاها را امضا میکنند. راحتتر از نوشتن یک سلام.
جنگ را شرورترین افراد برمی انگیزانند و شریفترین افراد اداره می کنند. آندره مالرو
https://t.me/manfekrmikonan
امروز مجبور شدم به سربازی شلیک کنم ... که وقتی روی زمین افتاد اسم زنش را صدا میکرد.
ماریا ... ماریا ... و بعد جلو چشمان من مُرد. به گردنش آویزی بود که عکس عروسی خودش و دخترک کمسنی در آن بود. حدس زدم ماریاست. از خودم بدم آمد.
من معمولا پای افراد را نشانه میگیرم. سعی میکنم آنها را نکشم. فقط زخمی کنم تا دنبال ما نیایند. اما وقتی پای این سرباز را نشانه گرفته بودم، ناگهان خم شد و گلوله به سینهاش خورد.
حالا ماریای کوچکش چهقدر باید منتظر او بماند. چه قدر باید شال و پیراهن گرم ببافد که یک روز مردش از جنگ برگردد. ماریا حتی نمیداند که مردش زیر باران برای آخرین بار فقط اسم او را صدا زد.
جنگ بدترین فکر بشر است ... از بچگی فکر میکردم مگر آدمها مجبورند با هم بجنگند و حالا میبینم بله. گاهی مجبورند ... چون آنها که دستور جنگ را میدهند زیر باران نیستند. میان گلولای نیستند و با فکر چشمان سبز ماریا نمیمیرند. آنها در خانههای گرمشان نشستهاند. سیگار میکشند و دستور میدهند ... کاش اسلحهام را به سمت رئیسانی میگرفتم که در خانههای گرمشان نشستهاند. بچههایشان در استخر شنا میکنند و آنها با یک خودنویس گران، حکم مرگ هزاران همسر ماریاها را امضا میکنند. راحتتر از نوشتن یک سلام.
جنگ را شرورترین افراد برمی انگیزانند و شریفترین افراد اداره می کنند. آندره مالرو
https://t.me/manfekrmikonan
طنز هفته:
مردی متوجه شد که مشکل شنوایی دارد و به دکتر مراجعه کرد.
دکتر پس از معاینه او، برایش سمعک تجویز کرد.
مرد به مغازه سمعک فروشی مراجعه کرد و قیمت سمعک ها را از فروشنده پرسید.
فروشنده پاسخ داد قیمت سمعک ها از یک دلار شروع می شود تا هزار دلار.
مرد گفت می خواهم مدل یک دلاری را ببینم.
فروشنده یک نخ دور گردن مرد انداخت و گفت لطفا این دکمه را در گوشتان بگذارید و دنباله نخ را در جیبتان قرار دهید!
مرد خریدار با تعجب پرسید این نخ و دکمه چطور کار می کند؟
فروشنده جواب داد این کار نمی کند، اما هنگامی که مردم این را ببینند بلندتر صحبت می کنند! مارک تواین
https://t.me/manfekrmikonan
مردی متوجه شد که مشکل شنوایی دارد و به دکتر مراجعه کرد.
دکتر پس از معاینه او، برایش سمعک تجویز کرد.
مرد به مغازه سمعک فروشی مراجعه کرد و قیمت سمعک ها را از فروشنده پرسید.
فروشنده پاسخ داد قیمت سمعک ها از یک دلار شروع می شود تا هزار دلار.
مرد گفت می خواهم مدل یک دلاری را ببینم.
فروشنده یک نخ دور گردن مرد انداخت و گفت لطفا این دکمه را در گوشتان بگذارید و دنباله نخ را در جیبتان قرار دهید!
مرد خریدار با تعجب پرسید این نخ و دکمه چطور کار می کند؟
فروشنده جواب داد این کار نمی کند، اما هنگامی که مردم این را ببینند بلندتر صحبت می کنند! مارک تواین
https://t.me/manfekrmikonan
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
📽فیلم کوتاه «ظرف ناهار»
The Lunch Box
کارگردان: لِئُو بوُرنِت
Leo Burnett
محصول نروژ ۲۰۱۷
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
The Lunch Box
کارگردان: لِئُو بوُرنِت
Leo Burnett
محصول نروژ ۲۰۱۷
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
عشق ؛
از آنِ مردان شجاع است
برای ترسوها
مادرانشان زن می گیرند....
👤 #نزار_قبانی
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
از آنِ مردان شجاع است
برای ترسوها
مادرانشان زن می گیرند....
👤 #نزار_قبانی
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
بهار بازگشته است؛
زمین
کودکی را می ماند
که
شعر را
می فهمد...
#راینر_ماریا_ریلکه
@rahi_be_rahaei
👈کانال راهی به رهایی
زمین
کودکی را می ماند
که
شعر را
می فهمد...
#راینر_ماریا_ریلکه
@rahi_be_rahaei
👈کانال راهی به رهایی
Telegram
attach 📎
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
«انسان برای عشق ورزیدن و اشیا برای استفاده خلق شدهاند. دلیل بیسامانی جهان این است که به اشیا عشق میورزیم و از انسانها استفاده میکنیم.»
@rahi_be_rahaei
اَشکال سکوت اثر اِمآنوُئِل تُورِس
@rahi_be_rahaei
اَشکال سکوت اثر اِمآنوُئِل تُورِس
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
اگر دلمان گرفت
یعنی دل داریم
اگر دلمان تنگ شد
یعنی دیگران هم دل دارند....
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
یعنی دل داریم
اگر دلمان تنگ شد
یعنی دیگران هم دل دارند....
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
🔹پیغمبر کسی است که وقتی همه نومیدند، او امیدوار است
و وقتی همه امیدوارند، او نومید است.
📚 #آخرین_وسوسه_ی_مسیح
👤 #نیکوس_کازانتزاکیس
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
و وقتی همه امیدوارند، او نومید است.
📚 #آخرین_وسوسه_ی_مسیح
👤 #نیکوس_کازانتزاکیس
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
در سیارهی کوچکِ ما، "عقاید" بیشتر از "طاعون" و "زلزله" موجبِ بلایا شده است.
👤 #ولتر
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
👤 #ولتر
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
دعوا کن ، ولی با کاغذت ،
اگر از کسی ناراحتی یک کاغذ بردار و یک مداد هر چه خواستی به او بگویی روی کاغذ بنویس خواستی هم داد بکشی ،
تنها سایز کلماتت را بزرگ کن نه صدایت را .
آرام که شدی برگرد و کاغذت را نگاه کن.
آنوقت خودت قضاوت کن .
حالا میتوانی تمام خشم نوشته هایت را با پاک کن عزیزت پاک کنی .
دلی را هم نشکانده ای و وجدانت را هم
نیازرده ای ...
خرجش همان مداد و پاک کن بود، نه بغض و پشیمانی ....
گاهی میتوان از کوره خشم پخته تر بیرون آمد...
👤 #دکتر_الهی_قمشه_ای
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
اگر از کسی ناراحتی یک کاغذ بردار و یک مداد هر چه خواستی به او بگویی روی کاغذ بنویس خواستی هم داد بکشی ،
تنها سایز کلماتت را بزرگ کن نه صدایت را .
آرام که شدی برگرد و کاغذت را نگاه کن.
آنوقت خودت قضاوت کن .
حالا میتوانی تمام خشم نوشته هایت را با پاک کن عزیزت پاک کنی .
دلی را هم نشکانده ای و وجدانت را هم
نیازرده ای ...
خرجش همان مداد و پاک کن بود، نه بغض و پشیمانی ....
گاهی میتوان از کوره خشم پخته تر بیرون آمد...
👤 #دکتر_الهی_قمشه_ای
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
Forwarded from راهی به رهایی.. (Saeed.. a.L..)
▫️یک انسان بخشی از کلی است که ما آن را کائنات مینامیم، بخشی محدود به زمان و فضا. انسان خود را در قالب افکار و احساساتش به عنوان موجودی مجزا از دیگران تجربه میکند، دچار نوعی خطای بینشی ناشی از آگاهی (محدود) خود است. این توهم نوعی زندان برای ماست، ما را به امیال شخصیمان محدود ساخته و سبب میشود تنها به افراد محدودی از نزدیکانمان محبت کنیم. وظیفه ما باید رهاسازی خویش از این زندان باشد، از طریق گسترش دایرهی شفقتمان به حدی که تمام مخلوقات زنده و کل طبیعت را در زیباییاش دربرگیرد.
👤 #آلبرت_انیشتین
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
👤 #آلبرت_انیشتین
@rahi_be_rahaei
#کانال_راهی_به_رهایی
شنبه ها: گفتار ادبی
بصیرت های فردوسی
محمدامین مروتی
معرفت شناسی:
به لحاظ معرفت شناسی، فردوسی مانند خیام، خردگراست. ارج بسیار به خرد می نهد و آن را در کنار جان، بزرگ ترین نعمت الهی می داند:
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
ز نام و نشان و گمان برترست
نگارندة بَر شده پیکر ست
به بینندگان آفریننده را
نبینی مرنجان دو بیننده را
خرد گر سخن برگزیند همی
همان را گزیند که بیند همی
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
کنون تا چه داری بیار از خرد
که گوش نیوشنده زو برخورد
خرد بهتر از هر چه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راهِ داد
خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای
ازو شادمانی، وَزویت غمیست
وَزویت فزونی، وزویت کمیست
کسی کو خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کردة خویش، ریش
ازویی به هر دو سرای ارجمند
گسسته خرد، پای دارد به بند
خرد چشم جانست چون بنگری
تو بیچشم، شادان جهان نسپری
نخست آفرینش خرد را شناس
نگهبان جانست و آن سه پاس
سه پاس تو چشم است وگوش و زبان
کزین سه رسد نیک و بد، بیگمان
خرد را و جان را که یارد ستود؟
و گر من ستایم که یارد شنود؟
ز هر دانشی چون سخن بشنوی
از آموختن یک زمان نغنوی
چو دیدار یابی به شاخ سخن
بدانی که دانش نیاید به بُن
بدین روی، می توان به لحاظ کلامی او را معتزلی دانست. حتی زمانی که از دیو سیاه و سپید سخن می گوید متوجه است که دیو سمبل انسان های بدکار است:
تو مر دیو را مردمِ بد شناس
کسی کو ندارد زِ یزدان سپاس
و به خواننده اش می گوید داستان هایی را به عقلت جور در نمی آید از راه رمز معنی کن:
تو این را دروغ و فسانه مخوان
به یکسان روش در زمانه مدان
از او آنچه اندر خورد با خِرَد،
دگر از رهِ رمز، معنی بَرَد
به جهت مذهبی، به نظر می رسد شیعة زیدی باشد. چون نَعت و مدح خلفای راشدین هم می گوید و از آن سو برغم قطبة اهل سنت که خدا را در قیامت قابل رویت به دو چشم (دو بیننده) می دانند، می گوید:
به بینندگان، آفریننده را
نبینی، مرنجان دو بیننده را
فره ایزدی:
یکی از اوصاف خدا، ملک یا پادشاه است. (ملک یوم الدین) اولين شكل خداپرستي، شاه پرستي بوده و چه بسا شاهانی که داعيه ي خدايي هم داشته اند. در واقع شاهان به واسطة قدر قدرتي، احساس خدايي مي كرده اند و رعايا هم به همين دليل آن ها را تافته ی جدا بافته و به نوعي فوق بشر مي دانسته اند.
بعدها تفكيك بين شاه و خدا به اين صورت درآمد كه شاهان را مويد به تاييدات الهي مي دانسته اند و مفهوم "فره ايزدي" پيدا شد كه مبتني بر نوعي تاييد الهي بود.
پس از ناسپاسي جمشيد ، فره ايزدي به صورت مرغي از او جدا مي شود. دوران هزار ساله جمشيد ، عصر طلايي اسطوره هاي ايراني است كه طي آن تمدن سازي و فرهنگ به اوج مي رسد ولي همه اين پيشرفت ها ، در نهايت جمشيد را به خود مغرور مي كند. فردوسي مي خواهد بگويد حتي دارندگان فره ايزدي که بسیار هم به بشر خدمت كرده اند ، از شر نفس در امان نيستند. ماجراي جدا شدن فره ايزدي از جمشيد در شاهنامه چنين آمده است:
مني كــرد آن شاهِ يـزدان شناس ز يـزدان بپيچيــد و شـد ناسپاس
چنين گفت با ســالخورده مِهــان كه جـز خويشتن را ندانم جهــان
هنر در جهان از من آمــد پـديـد چـو من نامـور، تخت شاهي نديد
جهـان را بـه خــوبي من آراستـم چنـان است گيتي كجا خــواستم
خور و خواب و آرامتان از من است همان كوشش و كارتان از من است
چـو اين گفته شد، فرِّ يزدان از اوي بگشت و جهان شـد پر از گفتگوي
مني چـون بپيــوست با كــردگار، شكست انــدر آورد و بـرگشت كار
به جمشيد بَر،تيره گون گشت،روز همي كـاست آن فــرِّ گيتي فــروز
از آن طرف، فریدون، انسانی است که به لحاظ گوهر و سرشت، فرشته نیست ولی به واسطة عدل و بخشش است که فرشته گون می شود و مقام می یابد:
فریدونِ فرّخ، فرشته نبود
زِ مُشک و زِ عنبر سرشته نبود
به داد و دهش یافت آن نیکوئی
تو داد و دَهِش کن؛ فریدون توئی
گوهر دین:
غزالي -كه همشهري فردوسي هم محسوب مي شود-گفته بود هر آنچه گفته ام و مي خواستم بگويم فردوسي در دو بيت خلاصه كرده است:
زِ روز گذر كردن، انـديشـه كــن پرستيــدن دادگــر، پيشه كــن
به نيكـي گــراي و ميــازار كس كه راه رهايي همين است و بس
در اين بيت مهم ترين تعاليم قرآني در مصرع اول (اتقوالله) ، توحيد عبادي در مصرع دوم، اخلاق در مصرع سوم(وعملوالصّالحات) و رستگاري در مصرع چهارم (قد افلح من يزكّي) با هم جمع شده اند. در واقع يك خاصيت شعر خوب ايجاز و زبده گويي یعنی مختصر و مفید گفتن است. 👇👇👇ادامه در پست بعدی👇👇👇https://t.me/manfekrmikonan
بصیرت های فردوسی
محمدامین مروتی
معرفت شناسی:
به لحاظ معرفت شناسی، فردوسی مانند خیام، خردگراست. ارج بسیار به خرد می نهد و آن را در کنار جان، بزرگ ترین نعمت الهی می داند:
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
ز نام و نشان و گمان برترست
نگارندة بَر شده پیکر ست
به بینندگان آفریننده را
نبینی مرنجان دو بیننده را
خرد گر سخن برگزیند همی
همان را گزیند که بیند همی
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
کنون تا چه داری بیار از خرد
که گوش نیوشنده زو برخورد
خرد بهتر از هر چه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راهِ داد
خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای
ازو شادمانی، وَزویت غمیست
وَزویت فزونی، وزویت کمیست
کسی کو خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کردة خویش، ریش
ازویی به هر دو سرای ارجمند
گسسته خرد، پای دارد به بند
خرد چشم جانست چون بنگری
تو بیچشم، شادان جهان نسپری
نخست آفرینش خرد را شناس
نگهبان جانست و آن سه پاس
سه پاس تو چشم است وگوش و زبان
کزین سه رسد نیک و بد، بیگمان
خرد را و جان را که یارد ستود؟
و گر من ستایم که یارد شنود؟
ز هر دانشی چون سخن بشنوی
از آموختن یک زمان نغنوی
چو دیدار یابی به شاخ سخن
بدانی که دانش نیاید به بُن
بدین روی، می توان به لحاظ کلامی او را معتزلی دانست. حتی زمانی که از دیو سیاه و سپید سخن می گوید متوجه است که دیو سمبل انسان های بدکار است:
تو مر دیو را مردمِ بد شناس
کسی کو ندارد زِ یزدان سپاس
و به خواننده اش می گوید داستان هایی را به عقلت جور در نمی آید از راه رمز معنی کن:
تو این را دروغ و فسانه مخوان
به یکسان روش در زمانه مدان
از او آنچه اندر خورد با خِرَد،
دگر از رهِ رمز، معنی بَرَد
به جهت مذهبی، به نظر می رسد شیعة زیدی باشد. چون نَعت و مدح خلفای راشدین هم می گوید و از آن سو برغم قطبة اهل سنت که خدا را در قیامت قابل رویت به دو چشم (دو بیننده) می دانند، می گوید:
به بینندگان، آفریننده را
نبینی، مرنجان دو بیننده را
فره ایزدی:
یکی از اوصاف خدا، ملک یا پادشاه است. (ملک یوم الدین) اولين شكل خداپرستي، شاه پرستي بوده و چه بسا شاهانی که داعيه ي خدايي هم داشته اند. در واقع شاهان به واسطة قدر قدرتي، احساس خدايي مي كرده اند و رعايا هم به همين دليل آن ها را تافته ی جدا بافته و به نوعي فوق بشر مي دانسته اند.
بعدها تفكيك بين شاه و خدا به اين صورت درآمد كه شاهان را مويد به تاييدات الهي مي دانسته اند و مفهوم "فره ايزدي" پيدا شد كه مبتني بر نوعي تاييد الهي بود.
پس از ناسپاسي جمشيد ، فره ايزدي به صورت مرغي از او جدا مي شود. دوران هزار ساله جمشيد ، عصر طلايي اسطوره هاي ايراني است كه طي آن تمدن سازي و فرهنگ به اوج مي رسد ولي همه اين پيشرفت ها ، در نهايت جمشيد را به خود مغرور مي كند. فردوسي مي خواهد بگويد حتي دارندگان فره ايزدي که بسیار هم به بشر خدمت كرده اند ، از شر نفس در امان نيستند. ماجراي جدا شدن فره ايزدي از جمشيد در شاهنامه چنين آمده است:
مني كــرد آن شاهِ يـزدان شناس ز يـزدان بپيچيــد و شـد ناسپاس
چنين گفت با ســالخورده مِهــان كه جـز خويشتن را ندانم جهــان
هنر در جهان از من آمــد پـديـد چـو من نامـور، تخت شاهي نديد
جهـان را بـه خــوبي من آراستـم چنـان است گيتي كجا خــواستم
خور و خواب و آرامتان از من است همان كوشش و كارتان از من است
چـو اين گفته شد، فرِّ يزدان از اوي بگشت و جهان شـد پر از گفتگوي
مني چـون بپيــوست با كــردگار، شكست انــدر آورد و بـرگشت كار
به جمشيد بَر،تيره گون گشت،روز همي كـاست آن فــرِّ گيتي فــروز
از آن طرف، فریدون، انسانی است که به لحاظ گوهر و سرشت، فرشته نیست ولی به واسطة عدل و بخشش است که فرشته گون می شود و مقام می یابد:
فریدونِ فرّخ، فرشته نبود
زِ مُشک و زِ عنبر سرشته نبود
به داد و دهش یافت آن نیکوئی
تو داد و دَهِش کن؛ فریدون توئی
گوهر دین:
غزالي -كه همشهري فردوسي هم محسوب مي شود-گفته بود هر آنچه گفته ام و مي خواستم بگويم فردوسي در دو بيت خلاصه كرده است:
زِ روز گذر كردن، انـديشـه كــن پرستيــدن دادگــر، پيشه كــن
به نيكـي گــراي و ميــازار كس كه راه رهايي همين است و بس
در اين بيت مهم ترين تعاليم قرآني در مصرع اول (اتقوالله) ، توحيد عبادي در مصرع دوم، اخلاق در مصرع سوم(وعملوالصّالحات) و رستگاري در مصرع چهارم (قد افلح من يزكّي) با هم جمع شده اند. در واقع يك خاصيت شعر خوب ايجاز و زبده گويي یعنی مختصر و مفید گفتن است. 👇👇👇ادامه در پست بعدی👇👇👇https://t.me/manfekrmikonan