‍ 👈 سال نوی منداییان ایران 👉

زبان مندایی، دارای واژگان بسیار از #پارسی_پهلوی ست

@LoversofIRAN

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

⬅️سال نوی مندایی:
پیروان دین #مندایی ایران که به آنها #صابئین هم می گویند، در #خوزستان زندگی میکنند.
آنها ۲۸تیر در #اهواز آغاز سال ۴۴۵هزار و ۳۸۷خود را جشن گرفتند.
به باور آنها این عید همزمان با آفرینش #حضرت_آدم ع است.

⬅️باورهای دینی منداییان:
پیامبران آنها بجز آدم ع، شیث، نوح، سام و یحیی ع هستند.
دین صابئین برپایه توحید، معاد، نبوت است.
قبله آنها رو به #شمال است و اعتقادشان این است که ترازوی عدل الهی و عرش اعلا در شمال قرار دارند. پس تمام مراسم دینی خود را رو به شمال انجام می‌دهند. چون ستاره جدی در شمال قرار دارد این شبهه برای بعضی ایجاد شده بود که صابئین ستاره جدی را می‌پرستند و برخی سنت‌های اسلامی آنان را به اشتباه ستاره‌پرست دانسته‌اند از همین روی، در دوره هایی با مشکلاتی در سرزمینهای اسلامی روبرو بودند.
همانطور که گفته شد آنها خود را پیروان #یحیی ع، تعمیددهنده #مسیح ع میدانند، بنابراین آب روان، غسل تعمید در آیین آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اصلی‌ترین رکن دینی آن‌ها غسل در روزهای #یک‌شنبه در آب روان است. از همین روی، در کنار رودخانه‌های #دجله، #فرات و #کارون در #ایران و #عراق زندگی می‌کنند.
روزی ۵ بار نماز می خوانند. در زمان ازدواج برای محرم شدن عروس و داماد در آب رفته و غسل کنند.
کتاب صابئین #گنزاربا یا #صحف_آدم است که توسط جبرائیل رسول بر اولین پیامبر یعنی #آدم ع نازل شد و ادیان الهی دیگر، پس از دین صابئین به وجود آمدند

⬅️ جمعیت منداییان:
جمعیت آنها را ۷۰ هزار نفر در عراق و ۲۵ هزار نفر در ایران برآورد می‌کنند. نزدیک به ۷۵۰۰۰ نفر آنها تا سال ۲۰۰۲ در عراق زندگی می‌کردند که پس از جنگ میان آمریکا و عراق بسیاری از آنها کوچ کردند.
سالهای اخیر شمار زیادی از این اقلیت به کشورهای دیگر رفتند و امروزه در نقاط گوناگون جهان همچون #سیدنی و #سن_آنتونیو، #تگزاس در شمار نسبتاً انبوه هستند.
در #دوران_باستان، صابئین با پشتیبانی #اردوان_اشکانی به خاطر آزار رومیان یا یهودیان از مسکن اولیه‌شان که حدود #فلسطین امروزی بوده به مرزهای #ایران آورده شدند و در اطراف #تیسفون (در عراق کنونی) و نیز #کرخه و #کارون و در شهرهای #پارسیان مسکن داده شدند. اینان در #شوشتر و #دزفول ساکن بودند. در زمان قاجار برخی مبادرت به آزار اینان داشتند که #امیرکبیر به نجات اینان همت گماشت. امروزه اینان در #سوسنگرد، #دزفول، #اهواز و #آبادان زندگی می‌کنند و بصورت سنتی بیشتر مذهب خود را پنهان می‌دارند.
کارشان ببشتر حکاکی ظروف طلا و نقره بوده است و امروزه نیز شغل اصلی آنها #زرگری، #طلافروشی و #نقره_کاری ست.
در خوزستان قدیم ایشان به امانتداری و صداقت ضرب‌المثل بوده‌اند.

⬅️ روحانیان مندایی:
«گنجور» و پس از آن «تَرمیده» است.
کسی که بر متون دینی تسلط کامل پیدا کند به مقام #گنزورا (شیخ) می‌رسد که معنی اش #گنج‌دار بر امور دینی منداییان است و هرگز وارد مسایل عمومی منداییان نمی‌شود. گنزورا هرگز مقام رهبری بر جامعه مندایی ندارد و دادن عنوان رهبری به یکی از شیوخ مندایی نیز بعد از #انقلاب_اسلامی صورت گرفت.

⬅️زبان مندایی:
مَندا واژه‌ای از زبانِ #آرامیِ_شرقی به معنی «دانش، آگاهی، و معرفت» است؛ و به یک معنا، برابرنهادِ گنوس است.
واژه ی #مغتسله نیز به معنی مذهب #تعمیدیان گاهی بدیشان اطلاق شده‌است.
گاهی نیز نام منداییان را از ریشه #ماد یا #مادای که نام سرزمین باستانی شمال غربی ایران بوده دانسته‌اند، اما این نظر میان پژوهشگران از اقبال چندانی برخوردار نیست.
بیشتر همان واژه #مندا را که در زبان آرامی برابر #عرفان قرار دارد میپسندند.
نام‌های دینی و مقدس منداییان، #آرامی است و با اندکی تغییر در زبان‌های #عبری و #عربی نیز همانند است. به عنوان نمونه برای آوردن نام #شیث از شیتل و برای نام #سام بن نوح از شوم و نیز برای خود #نوح از نو، استفاده می‌کنند. منداییان را گاهی با صابئین که ذکر آن در قرآن سه بار آمده، یکی دانسته اند از این رو در #خوزستان ایشان به صابئین معروف‌اند که در لفظ محلی #صُبّی تلفظ می‌شود.
زبان ایشان ترکیبی از #پارسی_پهلوی (خوزستانی) و زبان #عهد_عتیق_خودشان است که به هیچ‌یک از زبانهای امروزه دنیا شبیه نیست. ایشان #الفبایی_مخصوص به خود دارند.
معمولاً روحانیون آنها با ریشی بلند سبیلی بلند که روی ریش می آید و عمامه کوچک سفید قابل شناختن هستند.

منابع:
■اسماعیل ابوالقاسم‌پور. اسطورهٔ آفرینش در آیین مانی
■طباطبائی، محیط -۱۳۶۳صابئین اهل کتابند - ویراستار عبدالکریم سروش
■زرین کوب، عبدالحسین - در جستجوی تصوف در ایران ب - ۱۳۶۹
■ صابئین ایران‌زمین، نشر کلید ۱۳۷۹

@LoversofIRAN

‍ ‍ ☝️☝️درباره 《کاشغر و پارسیان چین》

👈استان #کاشغر، سرزمین #پارسیان چین👉

👈مرزهای #زبان_پارسی از زمان #ساسانیان تا کنون، بخشی از چین را نیز دربرگرفته است👉

@LoversofIRAN

⬅️استان #کاشغر:
استان کاشغر یکی از استانهای (ولایات) باختری منطقه ی خودمختار #سین‌کیانگ چین است.
شهرهای استان کاشغر:
#کاشغر (مرکز استان)
ینگیسار، پوسکام، یارکنت، قاغیلیق، مکیت، یپورغا، پیزیوات، مارال باشی، ناحیه خودمختار #تاشکورگان_تاجیک هستند.
#فارسی_زبانان و #ایرانی_تباران استان کاشغر در ناحیه ی #سین_کیانگ در باختر #چین، شماری اندک از جمعیت این بخش هستند اما پیشینه ی زندگی شان در چین را می توان تا دوران #ساسانیان و شاید حتا پیشتر از آن، دنبال کرد. در زیر اطلاعات گزیده ای را در این باره بخوانید.
@LoversofIRAN

⬅️ #سین_کیانگ بخش خودمختار بزرگی در باختر جمهوری خلق چین است که پیش از این، #ترکستان_چین و یا #ترکستان_شرقی نام داشت.
مرکز این ناحیه، #اورومچی است و
شهرهای اصلی آن:
اورومچی، تورفان، #کاشغر، قارامای، غولجا، شیخ‌هنزه هستند.
از دیرباز بسیاری از چهره‌های ادبی منطقه #سین_کیانگ، آثاری به زبان #پارسی_دری می‌آفریده‌اند، که از آن جمله می‌توان ایشان را نام برد:
سیدی - (۱۵۵۴-۱۴۹۹)
رشید - (۱۶۷۸-۱۵۱۴)
زلیخا بیگم - (۱۶۰۸-؟)
میرزا حیدر - (۱۵۵۴-۱۴۹۹)
تاجری - (۱۹۲۵-۱۸۵۶)
احمد ضیایی - (۱۹۸۹-۱۹۱۳)

@LoversofIRAN

⬅️شهر #کاشغر؛
مرکز استان کاشغر است و در دوران گذشته، به نام #مروارید_جاده_ابریشم شناخته می شده است.
#شاپور_ساسانی در کتیبه #کعبه_زرتشت، در آنجا که گستره ی مرزهای امپراتوری خود را ترسیم می‌کند، از #کاشغر نیز در کنار #سغد، #چاچ و #ابرشهر که مرکز آن #نسا بوده ‌است، در شمار شهرهای قلمرو خود نام می‌برد.
گویا شاپور، کسی از دودمان ساسانی را به فرمانروایی کاشغر نگماشته بود و شاه #کوشانی(دودمان کوشانیان) به استقلال در آن سامان فرمان می‌راند و تنها خراج‌گزار شاه ایران بود. کاشغر نخستین بار در دورۀ فرمانروایی سلسلۀ #هان به حکومت چین پیوست.
کاشغر به عنوان مرکز فرهنگ #اسلامی در چین شناخته می‌شود. مسلمانان جعمیت این شهر را (در حدود ۳٬۴۰۰٬۰۰۰ نفر) تشکیل می‌دهند. در کاشغر نزدیک به ۱۰هزار مسجد وجود دارد.
@LoversofIRAN

⬅️شهر #تاشکورگان_تاجیک:
 یا تاشقورقان، به معنای "دژ سنگی" از بخشهای استان کاشغر در ناحیه خودگردان سین‌کیانگ چین است.
تاشکورگان در فلات #پامیر و بر سر راه ابریشم واقع شده‌است. تاشکورگان با #پاکستان، #افغانستان، و #تاجیکستان هم مرز است.
#مسلمانان در آغاز قرن دوم به تاشکورگان رسیدند. در سدهٔ چهارم این شهر ضمیمه حکومت #ایلخانیان شد و در پی تلاش آنها و نیز تردد بازرگانان، دین اسلام در آنجا گسترش یافت. اهالی آنجا از قرن پنجم با ورود اعیان #اسماعیلیه و در رأس آنها #ناصرخسرو_قبادیانی، به اسماعیلیه گرویدند.
تاشکورگان در قرن هفتم جزو فرمانروایی یوانِ #مغول شد و با ورود سربازان مسلمان همراه این قوم، اسلام در آنجا گسترش یافت. در قرن سیزدهم نفوذ مبلّغان آقاخان محلاتی (متوفی ۱۲۹۹) که از هند اعزام می‌شدند، موجب گرایش اسماعیلیان تاشکورگان به شاخة #خواجوی شد که هنوز هم ادامه دارد. تاشکورگان در این قرن برای مدتی همراه با دیگر سرزمین های سین کیانگ جزو حکومت "ترکستان شرقی" به رهبری یعقوب بیگ شد، اما بار دیگر به چین پیوست (لی ـ شین هوا، ص ۴۷۵ـ ۴۸۶؛ ما ـ تونگ، ص ۴۸ـ۵۰).
از آثار مهم تاشکورگان《دژ تاریخی تاشکورگان》 در مسیر #جاده_ابریشم_جنوبی است که از سنگ و ملاط ساخته شده‌است.
جمعیت تاشکورگان ۳۰٬۰۰۰ نفر است. حدود ۸۴٪ ساکنان تاشکورگان از قوم #پامیری هستند که در چین، #تاجیک نامیده می‌شوند و به مانند پامیری‌های #تاجیکستان و #افغانستان هستند. آنها به زبان تاجیکی صحبت نمی‌کنند و زبان بیشتر آن‌ها 《زبان سریکالی》 و عده کمتری 《زبان وخی》 است که هر دو از گروه زبان‌های پامیری در شاخه #زبان‌های_ایرانی_شرقی است.

@LoversofIRAN

منبع:
■مرزهای اسلامی قوم تاجیک در چین و ویژگیهای فرهنگی آن.
■نقشه راهنمای پاکستان، تهران : گیتاشناسی، بی تا.
■جایگاه تاریخی زبان و ادب فارسی در سین کیانگ.
■ویکی پدیا.

@LoversofIRAN

در زیر؛
نگاره ی نخست:
استانهای جمهوری خلق چین نشان داده شده اند که بخش خودمختار 《سین کیانگ》 با رنگ سرخ دیده می شود.
نگاره ی دوم:
بخش خود مختار سین کیانگ که استان 《کاشغر》 در آن با رنگ سرخ نمایش داده شده است.
نگاره ی سوم:
بخش خودمختار سین کیانگ که در آن، استان 《کاشغر》 با رنگ زرد و استان 《تاشکورگان تاجیک》 با رنگ صورتی نشان داده شده است.
👇👇👇

‍ ‍ ☝️☝️درباره 《کاشغر و پارسیان چین》

👈استان #کاشغر، سرزمین #پارسیان چین👉

👈مرزهای #زبان_پارسی از زمان #ساسانیان تا کنون، بخشی از چین را نیز دربرگرفته است👉

@LoversofIRAN

⬅️استان #کاشغر:
استان کاشغر یکی از استانهای (ولایات) باختری منطقه ی خودمختار #سین‌کیانگ چین است.
شهرهای استان کاشغر:
#کاشغر (مرکز استان)
ینگیسار، پوسکام، یارکنت، قاغیلیق، مکیت، یپورغا، پیزیوات، مارال باشی، ناحیه خودمختار #تاشکورگان_تاجیک هستند.
#فارسی_زبانان و #ایرانی_تباران استان کاشغر در ناحیه ی #سین_کیانگ در باختر #چین، شماری اندک از جمعیت این بخش هستند اما پیشینه ی زندگی شان در چین را می توان تا دوران #ساسانیان و شاید حتا پیشتر از آن، دنبال کرد. در زیر اطلاعات گزیده ای را در این باره بخوانید.
@LoversofIRAN

⬅️ #سین_کیانگ بخش خودمختار بزرگی در باختر جمهوری خلق چین است که پیش از این، #ترکستان_چین و یا #ترکستان_شرقی نام داشت.
مرکز این ناحیه، #اورومچی است و
شهرهای اصلی آن:
اورومچی، تورفان، #کاشغر، قارامای، غولجا، شیخ‌هنزه هستند.
از دیرباز بسیاری از چهره‌های ادبی منطقه #سین_کیانگ، آثاری به زبان #پارسی_دری می‌آفریده‌اند، که از آن جمله می‌توان ایشان را نام برد:
سیدی - (۱۵۵۴-۱۴۹۹)
رشید - (۱۶۷۸-۱۵۱۴)
زلیخا بیگم - (۱۶۰۸-؟)
میرزا حیدر - (۱۵۵۴-۱۴۹۹)
تاجری - (۱۹۲۵-۱۸۵۶)
احمد ضیایی - (۱۹۸۹-۱۹۱۳)

@LoversofIRAN

⬅️شهر #کاشغر؛
مرکز استان کاشغر است و در دوران گذشته، به نام #مروارید_جاده_ابریشم شناخته می شده است.
#شاپور_ساسانی در کتیبه #کعبه_زرتشت، در آنجا که گستره ی مرزهای امپراتوری خود را ترسیم می‌کند، از #کاشغر نیز در کنار #سغد، #چاچ و #ابرشهر که مرکز آن #نسا بوده ‌است، در شمار شهرهای قلمرو خود نام می‌برد.
گویا شاپور، کسی از دودمان ساسانی را به فرمانروایی کاشغر نگماشته بود و شاه #کوشانی(دودمان کوشانیان) به استقلال در آن سامان فرمان می‌راند و تنها خراج‌گزار شاه ایران بود. کاشغر نخستین بار در دورۀ فرمانروایی سلسلۀ #هان به حکومت چین پیوست.
کاشغر به عنوان مرکز فرهنگ #اسلامی در چین شناخته می‌شود. مسلمانان جعمیت این شهر را (در حدود ۳٬۴۰۰٬۰۰۰ نفر) تشکیل می‌دهند. در کاشغر نزدیک به ۱۰هزار مسجد وجود دارد.
@LoversofIRAN

⬅️شهر #تاشکورگان_تاجیک:
 یا تاشقورقان، به معنای "دژ سنگی" از بخشهای استان کاشغر در ناحیه خودگردان سین‌کیانگ چین است.
تاشکورگان در فلات #پامیر و بر سر راه ابریشم واقع شده‌است. تاشکورگان با #پاکستان، #افغانستان، و #تاجیکستان هم مرز است.
#مسلمانان در آغاز قرن دوم به تاشکورگان رسیدند. در سدهٔ چهارم این شهر ضمیمه حکومت #ایلخانیان شد و در پی تلاش آنها و نیز تردد بازرگانان، دین اسلام در آنجا گسترش یافت. اهالی آنجا از قرن پنجم با ورود اعیان #اسماعیلیه و در رأس آنها #ناصرخسرو_قبادیانی، به اسماعیلیه گرویدند.
تاشکورگان در قرن هفتم جزو فرمانروایی یوانِ #مغول شد و با ورود سربازان مسلمان همراه این قوم، اسلام در آنجا گسترش یافت. در قرن سیزدهم نفوذ مبلّغان آقاخان محلاتی (متوفی ۱۲۹۹) که از هند اعزام می‌شدند، موجب گرایش اسماعیلیان تاشکورگان به شاخة #خواجوی شد که هنوز هم ادامه دارد. تاشکورگان در این قرن برای مدتی همراه با دیگر سرزمین های سین کیانگ جزو حکومت "ترکستان شرقی" به رهبری یعقوب بیگ شد، اما بار دیگر به چین پیوست (لی ـ شین هوا، ص ۴۷۵ـ ۴۸۶؛ ما ـ تونگ، ص ۴۸ـ۵۰).
از آثار مهم تاشکورگان《دژ تاریخی تاشکورگان》 در مسیر #جاده_ابریشم_جنوبی است که از سنگ و ملاط ساخته شده‌است.
جمعیت تاشکورگان ۳۰٬۰۰۰ نفر است. حدود ۸۴٪ ساکنان تاشکورگان از قوم #پامیری هستند که در چین، #تاجیک نامیده می‌شوند و به مانند پامیری‌های #تاجیکستان و #افغانستان هستند. آنها به زبان تاجیکی صحبت نمی‌کنند و زبان بیشتر آن‌ها 《زبان سریکالی》 و عده کمتری 《زبان وخی》 است که هر دو از گروه زبان‌های پامیری در شاخه #زبان‌های_ایرانی_شرقی است.

@LoversofIRAN

منبع:
■مرزهای اسلامی قوم تاجیک در چین و ویژگیهای فرهنگی آن.
■نقشه راهنمای پاکستان، تهران : گیتاشناسی، بی تا.
■جایگاه تاریخی زبان و ادب فارسی در سین کیانگ.
■ویکی پدیا.

@LoversofIRAN

در زیر؛
نگاره ی نخست:
استانهای جمهوری خلق چین نشان داده شده اند که بخش خودمختار 《سین کیانگ》 با رنگ سرخ دیده می شود.
نگاره ی دوم:
بخش خود مختار سین کیانگ که استان 《کاشغر》 در آن با رنگ سرخ نمایش داده شده است.
نگاره ی سوم:
بخش خودمختار سین کیانگ که در آن، استان 《کاشغر》 با رنگ زرد و استان 《تاشکورگان تاجیک》 با رنگ صورتی نشان داده شده است.
👇👇👇

🎥 دهکده #پارسیان،
یادگاری از حضور ایرانیان در #چین

دهکده پارسیان در شهر «یانگ جو» در استان «جیانگ سو» چین، یادگاری از حضور #ایرانیان در این کشور است.

یادگار امپراتوری ایرانیان، #پارس

@LoversofIRAN