۸مهر
بزرگداشت شاعر عشق وعرفان
خالق زیباترین حماسه عرفانی
@drfarhoud
#مولانا
قرن۷
زاده #بلخ/افغانستان/بخشی از ایران کهن
درگذشت #قونیه/ترکیه
که با حمله وحشیانه #مغول، دیگر به ایران بازنگشت
@LoversofIRAN
بزرگداشت شاعر عشق وعرفان
خالق زیباترین حماسه عرفانی
@drfarhoud
#مولانا
قرن۷
زاده #بلخ/افغانستان/بخشی از ایران کهن
درگذشت #قونیه/ترکیه
که با حمله وحشیانه #مغول، دیگر به ایران بازنگشت
@LoversofIRAN
👈پاسخ استوار #وحید_بهمن به تحریف درباره هویت مولانا و "ترک نامیدن" او
⬅️ پاسخ به موج جدید جعل و تحریف هویت #مولانا، شاعر پارسی گوی #ایران_زمین
یک: در هیچ تذکره و منبع تاریخی سخنی از ترکتبار بودن مولانا نیامده
دو: مولانا در دیوان شمس به روشنی می گوید که #ترکی نمیداند و #ترک نیست:
تو ماه ترکی و من اگر ترک نیستم
دانم من این قدر که به ترکی است آب سو
تصویر این بیت از روی نسخه خطی دیوان شمس #کتابخانه #ملی ایران👇
https://goo.gl/g8Uy1f
همچنین #سلطان_ولد، پسر مولانا در کتاب "ابتدانامه" بدین نکته اشاره دارد که #زبان_ترکی نمیداند:
بگذر از گفت ترکی و رومی
که از این اصطلاح محرومی/
گوی از پارسی و از تازی
که در این هردو خوش همیتازی/
سه: زبان مادری و پدری مولانا #پارسی بود از این رو تقریبا همه آثار نظم و نثر مولانا به زبان پارسی است. همچنین در زمان حیات مولانا #زبان #فارسی در #قونیه و #آناتولی_مرکزی رواج داشت و دارای گویشوران زیادی بود، از این رو مولانا در دیوان شمس این بیتها را سرود:
مسلمانان مسلمانان زبان پارسی گویم
که نبود شرط در جمعی، شکر خوردن به تنهایی/
یا:
اخلایی اخلایی، زبان پارسی میگو
که نبود شرط در حلقه، شکر خوردن به تنهایی/
سلطان ولد، پسر مولانا نیز در همین زمینه این بیت را سرود:
فارسی گو که جمله دریابند
گرچه زین غافلاند و در خوابند
چهار: زبان آثار نظم و نثر مولانا به طور تقریبا کامل، #پارسی است و حدود هفتاد هزار بیت پارسی در قالب های مختلف شعری دارد. همچنین از آثار منثور او که به پارسی است میتوان موارد زیر را برشمرد:
■ "مکاتیب مولانا"؛ مجموعه نامههای مولانا به معاصرین خود که همگی به پارسی است و دو نسخهی آن در کتابخانهی دارالفنون #استانبول موجود است.
■ "مجالس سبعه"؛ مجموعهای پارسی از بیانات و اندرزهای مولانا بر منبر که توسط مریدان و شاگردان او ثبت شد.
■ "فیه ما فیه"؛ مقالات مولانا: کتابی به نثر فارسی اثر مولانا با موضوع نقد و تفسیر عرفانی و شامل یادداشت هایی که در "سی سال" از سخنان مولانا در مجالس گردآوری شد.
■در کنار آثار اصلی مولانا، که همگی به پارسی است "کمتر از هزار بیت" به #عربی و نیز حدود "یکصد بیت"، ترکی/ یونانی نیز دیده میشوند که غالبا به شکل #ملمع هستند [مصرعها و یا بیتهای ترکی و یونانی در قالب شعر پارسی] و نه اشعار مستقل و تماما غیرپارسی. (ملمع صنعتی پرکاربرد در شعر فارسی پس از اسلام است. شاعران بزرگی چون حافظ، مولانا و سعدی از این صنعت شعری استفاده کردند و گاه میان بیت های فارسی خود، از جملات، مثل ها و آیات عربی سود بردند). همچنین باید اصالت و عدم الحاقی بودن این ابیات #ترکی و #یونانی از سوی خبرگان، مورد بررسی قرارگیرد چرا که در نسخههای کهنتر، مشابه آنها موجود نیست و احتمال دارد پس از مرگ مولوی، توسط برخی کاتبان به شکل جعل و تحریف وارد نوشته های وی شده باشد.
پنج: هر سه منبع و اثر اصلی درباره زندگی مولانا، اندیشههای وی، و خاندان ومریدانش به زبان پارسی است. این سه اثر به ترتیب قدمت:
«ابتدانامه» به قلم "سلطان ولد" پسر مولانا
«رساله سپهسالار در مناقب حضرت خداوندگار» به قلم فریدون بن احمد سپهسالار
«مناقب العارفین» به قلم شمسالدین احمد افلاکی
شش: دیدگاه مولانا در مورد #ترکان/
مولانا نیز مانند دیگر شاعران ایرانی دربارهی ترکان، در مفهوم #قومی و تباری نظر مثبتی نداشت(ترکان، قوم مهاجم #غیر_ایرانی بودند ومنظور از ترکان همان #مغول هااست که متفاوت از ترک زبان های ایران هستند. ترک زبان های ایران، از دید علمی، نژادشان ایرانی و غیرترک، اما زبان محلی شان به دلیل استیلای ترکان در دوره ای از تاریخ، شکلی از گویش ترکی شد) و این نکته را به روشنی به زبان آورد:
■مثنوی معنوی، دفترچهارم، بخش۱۴؛
آن ابوجهل از پیمبر معجزی
خواست همچون کینهور تُرک غُزی
■مثنوی معنوی، دفتردوم، بخش۸۶؛
آن غُزان تُرک خونریز آمدند
بهر یغما بر دهی ناگه زدند
■ دیوان شمس، بخش غزلیات
آب حیات تو گر از این بنده تیره شد
تُرکی مکن به کشتنم ای تُرک تُرک خو
■ #شمسالدین_احمد_افلاکی در کتاب «مناقب العارفین»، شرح زندگی مولانا، مینویسد:
حکایت مشهور است که روزی حضرت شیخ صلاحالدین[فریدون زرکوب، شاگرد و دوست مولانا] جهت عمارت باغ خود مَشّاقان[زحمتکشان] ترکی را به مزدوری گرفته بود. حضرت مولانا فرمود که، افندی در وقت عمارتی که باشد، مَشّاقان رومی بایدگرفتن و در وقت خراب کردن چیزی، مزدوران ترک؛ چه عمارت عالم مخصوص است به رومیان و خرابی جهان مقصور است به ترکان؛ و حق تعالی چون ایجاد عالم ملک فرمود... گروه ترکان آفرید تا بی محابا و شفقت هر عمارتی دیدند خراب کنند...و هنوز میکنند و همچنان[روز به روز] تا قیامت خراب خواهندکرد وخرابی #قونیه هم در دست ظلمه ترکان بیرحم خواهدبود.
این بخش از #مناقب_العارفین👇
https://goo.gl/6R8vkm
@Ir_Bahman
@LoversofIRAN
⬅️ پاسخ به موج جدید جعل و تحریف هویت #مولانا، شاعر پارسی گوی #ایران_زمین
یک: در هیچ تذکره و منبع تاریخی سخنی از ترکتبار بودن مولانا نیامده
دو: مولانا در دیوان شمس به روشنی می گوید که #ترکی نمیداند و #ترک نیست:
تو ماه ترکی و من اگر ترک نیستم
دانم من این قدر که به ترکی است آب سو
تصویر این بیت از روی نسخه خطی دیوان شمس #کتابخانه #ملی ایران👇
https://goo.gl/g8Uy1f
همچنین #سلطان_ولد، پسر مولانا در کتاب "ابتدانامه" بدین نکته اشاره دارد که #زبان_ترکی نمیداند:
بگذر از گفت ترکی و رومی
که از این اصطلاح محرومی/
گوی از پارسی و از تازی
که در این هردو خوش همیتازی/
سه: زبان مادری و پدری مولانا #پارسی بود از این رو تقریبا همه آثار نظم و نثر مولانا به زبان پارسی است. همچنین در زمان حیات مولانا #زبان #فارسی در #قونیه و #آناتولی_مرکزی رواج داشت و دارای گویشوران زیادی بود، از این رو مولانا در دیوان شمس این بیتها را سرود:
مسلمانان مسلمانان زبان پارسی گویم
که نبود شرط در جمعی، شکر خوردن به تنهایی/
یا:
اخلایی اخلایی، زبان پارسی میگو
که نبود شرط در حلقه، شکر خوردن به تنهایی/
سلطان ولد، پسر مولانا نیز در همین زمینه این بیت را سرود:
فارسی گو که جمله دریابند
گرچه زین غافلاند و در خوابند
چهار: زبان آثار نظم و نثر مولانا به طور تقریبا کامل، #پارسی است و حدود هفتاد هزار بیت پارسی در قالب های مختلف شعری دارد. همچنین از آثار منثور او که به پارسی است میتوان موارد زیر را برشمرد:
■ "مکاتیب مولانا"؛ مجموعه نامههای مولانا به معاصرین خود که همگی به پارسی است و دو نسخهی آن در کتابخانهی دارالفنون #استانبول موجود است.
■ "مجالس سبعه"؛ مجموعهای پارسی از بیانات و اندرزهای مولانا بر منبر که توسط مریدان و شاگردان او ثبت شد.
■ "فیه ما فیه"؛ مقالات مولانا: کتابی به نثر فارسی اثر مولانا با موضوع نقد و تفسیر عرفانی و شامل یادداشت هایی که در "سی سال" از سخنان مولانا در مجالس گردآوری شد.
■در کنار آثار اصلی مولانا، که همگی به پارسی است "کمتر از هزار بیت" به #عربی و نیز حدود "یکصد بیت"، ترکی/ یونانی نیز دیده میشوند که غالبا به شکل #ملمع هستند [مصرعها و یا بیتهای ترکی و یونانی در قالب شعر پارسی] و نه اشعار مستقل و تماما غیرپارسی. (ملمع صنعتی پرکاربرد در شعر فارسی پس از اسلام است. شاعران بزرگی چون حافظ، مولانا و سعدی از این صنعت شعری استفاده کردند و گاه میان بیت های فارسی خود، از جملات، مثل ها و آیات عربی سود بردند). همچنین باید اصالت و عدم الحاقی بودن این ابیات #ترکی و #یونانی از سوی خبرگان، مورد بررسی قرارگیرد چرا که در نسخههای کهنتر، مشابه آنها موجود نیست و احتمال دارد پس از مرگ مولوی، توسط برخی کاتبان به شکل جعل و تحریف وارد نوشته های وی شده باشد.
پنج: هر سه منبع و اثر اصلی درباره زندگی مولانا، اندیشههای وی، و خاندان ومریدانش به زبان پارسی است. این سه اثر به ترتیب قدمت:
«ابتدانامه» به قلم "سلطان ولد" پسر مولانا
«رساله سپهسالار در مناقب حضرت خداوندگار» به قلم فریدون بن احمد سپهسالار
«مناقب العارفین» به قلم شمسالدین احمد افلاکی
شش: دیدگاه مولانا در مورد #ترکان/
مولانا نیز مانند دیگر شاعران ایرانی دربارهی ترکان، در مفهوم #قومی و تباری نظر مثبتی نداشت(ترکان، قوم مهاجم #غیر_ایرانی بودند ومنظور از ترکان همان #مغول هااست که متفاوت از ترک زبان های ایران هستند. ترک زبان های ایران، از دید علمی، نژادشان ایرانی و غیرترک، اما زبان محلی شان به دلیل استیلای ترکان در دوره ای از تاریخ، شکلی از گویش ترکی شد) و این نکته را به روشنی به زبان آورد:
■مثنوی معنوی، دفترچهارم، بخش۱۴؛
آن ابوجهل از پیمبر معجزی
خواست همچون کینهور تُرک غُزی
■مثنوی معنوی، دفتردوم، بخش۸۶؛
آن غُزان تُرک خونریز آمدند
بهر یغما بر دهی ناگه زدند
■ دیوان شمس، بخش غزلیات
آب حیات تو گر از این بنده تیره شد
تُرکی مکن به کشتنم ای تُرک تُرک خو
■ #شمسالدین_احمد_افلاکی در کتاب «مناقب العارفین»، شرح زندگی مولانا، مینویسد:
حکایت مشهور است که روزی حضرت شیخ صلاحالدین[فریدون زرکوب، شاگرد و دوست مولانا] جهت عمارت باغ خود مَشّاقان[زحمتکشان] ترکی را به مزدوری گرفته بود. حضرت مولانا فرمود که، افندی در وقت عمارتی که باشد، مَشّاقان رومی بایدگرفتن و در وقت خراب کردن چیزی، مزدوران ترک؛ چه عمارت عالم مخصوص است به رومیان و خرابی جهان مقصور است به ترکان؛ و حق تعالی چون ایجاد عالم ملک فرمود... گروه ترکان آفرید تا بی محابا و شفقت هر عمارتی دیدند خراب کنند...و هنوز میکنند و همچنان[روز به روز] تا قیامت خراب خواهندکرد وخرابی #قونیه هم در دست ظلمه ترکان بیرحم خواهدبود.
این بخش از #مناقب_العارفین👇
https://goo.gl/6R8vkm
@Ir_Bahman
@LoversofIRAN
عاشقان ایران
👈پیمان آخال، جدایی شمال خاوری ایران در #آخال با بی کفایتی دولت وقت ایران (ناصرالدین شاه #قاجار) بخشی از سرزمین باستانی ایران در شمال خاوری و شهر باستانی #مرو به دست روس ها افتاد و امروز نیز کشور مستقل #ترکمنستان بر آن بناشده است. ⬅️ #پیمان_آخال (آخال-تکه)،…
👈چگونه مرو از ایران جدا شد
⬅️ مَرو از شهرهای باستانی ایرانیان بود که ویرانههایش امروزه در انتهای جنوبی بیابان #قره_قوم و به فاصلهٔ نود مایلی شمال شرقی #سرخس است و پیرامون آن از رود #مرغاب/ #مرورود سیراب میشود. شهر امروزی #ماری Mary که مرکز استان مرو #ترکمنستان است در ۳۰کیلومتری مرو باستان بنا شد(Merw در ترکمنی)
به ساکنان مرو در فارسی مَروَزی گفته میشود به معنی «زیَنده در مرو». مردم شرق #خراسان مرو را به نام مور «Mowr» و باشندگان آن را #موری (بر وزن دوری)گویند.
پیشینهٔ مرو، قبل از میلاد مسیح است. #داریوش_اول در سنگنبشته #بیستون مرو را "مَرگَوش" نامید اما جغرافیانویسان قدیم آن را "مَرْگیانا" نامیدند. #مرگیان یا #مرو از سرزمینهای #اشکانیان هم بود.
مرو در زمان #ساسانیان آباد بود چنانکه #یزدگرد_سوم آخرین پادشاه #ساسانی پس از شکست #جنگ_نهاوند (۲۱ ه./۶۴۲ م.) به ری، اصفهان، کرمان، بلخ و سپس مرو رفت و از شاه #چین و #خاقان_ترک کمک خواست اما چون از سوءنیت "ماهوی سوری" مرزبان مرو آگاه شد به آسیابانی خسرونام پناه برد و او یزدگرد را به طمع لباس فاخرش کشت (۳۱ ه.ق /۶۵۱ م.).
از آن پس سرزمینهای شرقی ایران یکی پس از دیگری و از جمله مرو به تصرف تازیان(اعراب) درآمد. اما سپس سلسلههای ایرانی یکی پس از دیگری این ناحیه را به دست گرفتند
مرو شایگان یکی از ۴ شهر #خراسان_بزرگ بود
۳ شهر دیگر؛ #نیشابور، #بلخ و #هرات در #افغانستان کنونی بود
مرو بخاطر نزدیکی به #خوارزم و #ماوراءالنهر( #فرارودان) از یکسو و پیوند با #سرخس و #نیشابور از دیگرسو از نظر نظامی و تجاری موقعیت ویژه داشت به همین روی هم دوره ساسانیان و هم زمان تسلط اعراب تا دوره مأمون پایتخت خراسان بود. #طاهریان مرکز خراسان را نیشابور کردند. #سامانیان پایتخت را به #بلخ و #بخارا بردند ولی #سلجوقیان مرو را مرکز امپراتوری کردند. در عهد #سلطان_سنجر مرو پایتخت خراسان بودو از معتبرترین شهرهای ایران. چنان آباد که زمینداران و دهقانانش در توانگری با امرا و ملوک اطراف دم همسری میزدند و مانند #جرجانیهٔ_خوارزم اهل فضل آنجا گرد میآمدند، در مدارس و کتابخانههایش به فراگیری دانش میپرداختند. این شهر در ۵۵۰ ه.ق ده کتابخانهٔ بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها ۱۲۰۰۰جلد کتاب داشت. مردم مرو #ایرانی و زبانشان #فارسی بود.
#یاقوت که مقارن حمله #مغول در مرو بود مینویسد از مرو در ۶۱۶ق. بیرون رفتم در حالی که در حد اعلای نیکویی بود. این شهر در حمله مغول به کلی ویران شد. #سلطان_محمد #خوارزمشاه از آنجا گریخت، مجیر الملک حاکم سابق مرو شهر را دردست گرفت و مرو پنج روز مقاومت کرد اما سرانجام تسلیم تولی پسر #چنگیز شد. سران #خوارزمشاهی گردن زده شدند، ۷۰۰۰۰۰ تن همه مردم شهر کشته شدند. شهر را آتش زدند، قبرها را به طمع دفینه نبش کردند(۶۱۸ق).
پیداست پس از این ویرانی، مرو آن شکوه دیرین را بازنیافت خاصه با رونقی که #هرات در دوره #تیموریان و #صفویه داشت
#نبرد_مرو در ۸۸۹خ. (۹۱۶ قمری) میان #ازبکان به فرماندهی شیبک خان ازبک بنیانگذار سلسله شیبانیان/ازبکان با سپاه قزلباش ایران به فرماندهی شاه اسماعیل یکم بنیانگذار #صفویان رخ داد. در این جنگ سپاه ازبک شکست خورد، شیبک خان کشته شد، مرز ایران از شمال خاوری به رود #جیحون رسید و خراسان از دست ازبکان بیرون شد
در اوایل سده ۱۲هجری، ایرانیها قلمرو #خانات_خیوه و بخارا را به خاک خود پیوستند؛ اما #خانات_بخارا بار دیگر در نیمه دوم همین سده مستقل شدند و مرو را تصرف و همه جمعیتش را به بخارا بردند.
این ویرانی شهر و انتقال کامل جمعیت به بخارا در سالهای ۱۷۸۸_۱۷۸۹ م. توسط #شاه_مراد روی داد. پس از آن سالورهای آمودریا و دوستانشان از طایفه ساریک به منطقه آمدند و در واحه مرو، نشیمن گزیدند
دوره #صفویه #افشاریه و #قاجاریه گهگاه سرکشان مخصوصا ازبکان و خانهای خیوه به مرو تاخت وتاز میکردند چنانکه در ۱۲۷۶ق. محمدامینخان والی خوارزم به حدود مرو آمد و به تعرض پرداخت. فریدون میرزای فرمانفرما او را در سرخس شکست داد و سر او را به #تهران برای ناصرالدین شاه فرستاد.
چون تعرض #ترکمانان و حکام اطراف به مرو در زمان #قاجار، امری عادی شده بود، #ناصرالدین_شاه در ۱۲۷۶ق. #حشمت_الدوله را همراه #قوام_الدوله ً با ۴۰۰۰۰ سپاهی به مرو فرستاد اما این لشکر با بیاحتیاطی و اختلاف این دو از ترکمانان شکست خورد و بیشتر آنان کشته و اسیر شدند
این هنگام روسها به شمال دریاچه #آرال و شرق خزر رسیدند و با تصرف #ترکستان شرقی وغربی درههای #سیحون و #جیحون به قلمرو ایران دست بردند
از جمله #خیوه در۱۲۷۰
#تاشکند #سمرقند #بخارا در۱۲۸۱ و۱۲۸۵
در #گوگ_تپه "ترکمانان تکه" را ۱۲۹۸ق. از پادرآوردند
سرانجام درمحرم ۱۲۹۹ه.ق/۱۲۶۰خ. خط مرزی کنونی ایران در #پیمان_آخال با #روسیه کشیده شد و مرو از ایران جداشد
/گزیده و ویرایش متن ویکیپدیا/
@LoversofIRAN
⬅️ مَرو از شهرهای باستانی ایرانیان بود که ویرانههایش امروزه در انتهای جنوبی بیابان #قره_قوم و به فاصلهٔ نود مایلی شمال شرقی #سرخس است و پیرامون آن از رود #مرغاب/ #مرورود سیراب میشود. شهر امروزی #ماری Mary که مرکز استان مرو #ترکمنستان است در ۳۰کیلومتری مرو باستان بنا شد(Merw در ترکمنی)
به ساکنان مرو در فارسی مَروَزی گفته میشود به معنی «زیَنده در مرو». مردم شرق #خراسان مرو را به نام مور «Mowr» و باشندگان آن را #موری (بر وزن دوری)گویند.
پیشینهٔ مرو، قبل از میلاد مسیح است. #داریوش_اول در سنگنبشته #بیستون مرو را "مَرگَوش" نامید اما جغرافیانویسان قدیم آن را "مَرْگیانا" نامیدند. #مرگیان یا #مرو از سرزمینهای #اشکانیان هم بود.
مرو در زمان #ساسانیان آباد بود چنانکه #یزدگرد_سوم آخرین پادشاه #ساسانی پس از شکست #جنگ_نهاوند (۲۱ ه./۶۴۲ م.) به ری، اصفهان، کرمان، بلخ و سپس مرو رفت و از شاه #چین و #خاقان_ترک کمک خواست اما چون از سوءنیت "ماهوی سوری" مرزبان مرو آگاه شد به آسیابانی خسرونام پناه برد و او یزدگرد را به طمع لباس فاخرش کشت (۳۱ ه.ق /۶۵۱ م.).
از آن پس سرزمینهای شرقی ایران یکی پس از دیگری و از جمله مرو به تصرف تازیان(اعراب) درآمد. اما سپس سلسلههای ایرانی یکی پس از دیگری این ناحیه را به دست گرفتند
مرو شایگان یکی از ۴ شهر #خراسان_بزرگ بود
۳ شهر دیگر؛ #نیشابور، #بلخ و #هرات در #افغانستان کنونی بود
مرو بخاطر نزدیکی به #خوارزم و #ماوراءالنهر( #فرارودان) از یکسو و پیوند با #سرخس و #نیشابور از دیگرسو از نظر نظامی و تجاری موقعیت ویژه داشت به همین روی هم دوره ساسانیان و هم زمان تسلط اعراب تا دوره مأمون پایتخت خراسان بود. #طاهریان مرکز خراسان را نیشابور کردند. #سامانیان پایتخت را به #بلخ و #بخارا بردند ولی #سلجوقیان مرو را مرکز امپراتوری کردند. در عهد #سلطان_سنجر مرو پایتخت خراسان بودو از معتبرترین شهرهای ایران. چنان آباد که زمینداران و دهقانانش در توانگری با امرا و ملوک اطراف دم همسری میزدند و مانند #جرجانیهٔ_خوارزم اهل فضل آنجا گرد میآمدند، در مدارس و کتابخانههایش به فراگیری دانش میپرداختند. این شهر در ۵۵۰ ه.ق ده کتابخانهٔ بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها ۱۲۰۰۰جلد کتاب داشت. مردم مرو #ایرانی و زبانشان #فارسی بود.
#یاقوت که مقارن حمله #مغول در مرو بود مینویسد از مرو در ۶۱۶ق. بیرون رفتم در حالی که در حد اعلای نیکویی بود. این شهر در حمله مغول به کلی ویران شد. #سلطان_محمد #خوارزمشاه از آنجا گریخت، مجیر الملک حاکم سابق مرو شهر را دردست گرفت و مرو پنج روز مقاومت کرد اما سرانجام تسلیم تولی پسر #چنگیز شد. سران #خوارزمشاهی گردن زده شدند، ۷۰۰۰۰۰ تن همه مردم شهر کشته شدند. شهر را آتش زدند، قبرها را به طمع دفینه نبش کردند(۶۱۸ق).
پیداست پس از این ویرانی، مرو آن شکوه دیرین را بازنیافت خاصه با رونقی که #هرات در دوره #تیموریان و #صفویه داشت
#نبرد_مرو در ۸۸۹خ. (۹۱۶ قمری) میان #ازبکان به فرماندهی شیبک خان ازبک بنیانگذار سلسله شیبانیان/ازبکان با سپاه قزلباش ایران به فرماندهی شاه اسماعیل یکم بنیانگذار #صفویان رخ داد. در این جنگ سپاه ازبک شکست خورد، شیبک خان کشته شد، مرز ایران از شمال خاوری به رود #جیحون رسید و خراسان از دست ازبکان بیرون شد
در اوایل سده ۱۲هجری، ایرانیها قلمرو #خانات_خیوه و بخارا را به خاک خود پیوستند؛ اما #خانات_بخارا بار دیگر در نیمه دوم همین سده مستقل شدند و مرو را تصرف و همه جمعیتش را به بخارا بردند.
این ویرانی شهر و انتقال کامل جمعیت به بخارا در سالهای ۱۷۸۸_۱۷۸۹ م. توسط #شاه_مراد روی داد. پس از آن سالورهای آمودریا و دوستانشان از طایفه ساریک به منطقه آمدند و در واحه مرو، نشیمن گزیدند
دوره #صفویه #افشاریه و #قاجاریه گهگاه سرکشان مخصوصا ازبکان و خانهای خیوه به مرو تاخت وتاز میکردند چنانکه در ۱۲۷۶ق. محمدامینخان والی خوارزم به حدود مرو آمد و به تعرض پرداخت. فریدون میرزای فرمانفرما او را در سرخس شکست داد و سر او را به #تهران برای ناصرالدین شاه فرستاد.
چون تعرض #ترکمانان و حکام اطراف به مرو در زمان #قاجار، امری عادی شده بود، #ناصرالدین_شاه در ۱۲۷۶ق. #حشمت_الدوله را همراه #قوام_الدوله ً با ۴۰۰۰۰ سپاهی به مرو فرستاد اما این لشکر با بیاحتیاطی و اختلاف این دو از ترکمانان شکست خورد و بیشتر آنان کشته و اسیر شدند
این هنگام روسها به شمال دریاچه #آرال و شرق خزر رسیدند و با تصرف #ترکستان شرقی وغربی درههای #سیحون و #جیحون به قلمرو ایران دست بردند
از جمله #خیوه در۱۲۷۰
#تاشکند #سمرقند #بخارا در۱۲۸۱ و۱۲۸۵
در #گوگ_تپه "ترکمانان تکه" را ۱۲۹۸ق. از پادرآوردند
سرانجام درمحرم ۱۲۹۹ه.ق/۱۲۶۰خ. خط مرزی کنونی ایران در #پیمان_آخال با #روسیه کشیده شد و مرو از ایران جداشد
/گزیده و ویرایش متن ویکیپدیا/
@LoversofIRAN
ستیز با واژگان #پارسی_سره حتا میان بزرگان فرهنگ و ادب ایران هم بوده است،اما امروز پیروزی برخی واژگان پارسی را بر همتایان عربی میبینیم
تغییر، همیشه با مقاومت همراه است
#تقیزاده: گذاشتن کلمه فارسیالاصل مسلم نامأنوس، به جای فارسی عربیالاصل جایز نیست؛ چونکه لغات عربی در اثر استقرار هزارساله،حق توطن مشروع پیدا کرده(!)
پاسخِ #صادق_هدایت:
جای تعجب است لغات #فارسی که چند هزارسال پیش از اختراع زبان عربی در این آبوخاک رایج بوده و مردم بیشتر به آن آشنا هستند تکفیر وتبعید میشوند و حق توطن ندارند! پیشنهاد دیکتاتورمآبانهی غریبی که در دنیا سابقه ندارد!
اگر به جرم این است که روزگاری ایران از #عرب شکست خورد، پس باید زبان خود را فراموش بکند، ایران از #یونان و #مغول هم شکست خورد، از این قرار چرا نباید زبان آنها را حفظ بکند؟!
اگر به علت مذهب است، باید دید کدام #ملت مترقی قبل از ما این شیوه را به کار بسته و به نتیجه رسیده تا ما هم تقلید بکنیم. مللی که زبان مادری خود را از دست دادهاند همگی نابود و مضمحل شده اند
ملل اروپایی به علت این که مسیحی هستند هیچگاه حاضر نشدند عادات و رسوم و زبان یهودیان زمان عیسی ع را به کار برند
تغییر، همیشه با مقاومت همراه است
#تقیزاده: گذاشتن کلمه فارسیالاصل مسلم نامأنوس، به جای فارسی عربیالاصل جایز نیست؛ چونکه لغات عربی در اثر استقرار هزارساله،حق توطن مشروع پیدا کرده(!)
پاسخِ #صادق_هدایت:
جای تعجب است لغات #فارسی که چند هزارسال پیش از اختراع زبان عربی در این آبوخاک رایج بوده و مردم بیشتر به آن آشنا هستند تکفیر وتبعید میشوند و حق توطن ندارند! پیشنهاد دیکتاتورمآبانهی غریبی که در دنیا سابقه ندارد!
اگر به جرم این است که روزگاری ایران از #عرب شکست خورد، پس باید زبان خود را فراموش بکند، ایران از #یونان و #مغول هم شکست خورد، از این قرار چرا نباید زبان آنها را حفظ بکند؟!
اگر به علت مذهب است، باید دید کدام #ملت مترقی قبل از ما این شیوه را به کار بسته و به نتیجه رسیده تا ما هم تقلید بکنیم. مللی که زبان مادری خود را از دست دادهاند همگی نابود و مضمحل شده اند
ملل اروپایی به علت این که مسیحی هستند هیچگاه حاضر نشدند عادات و رسوم و زبان یهودیان زمان عیسی ع را به کار برند
Forwarded from کمپین تحریم محور پانترکیسم
نشریه #نهضت_جنگل که از ۱۲۹۹ خ. چاپ شد، درشماره۲۴ خود در واکنش به توطئه جعل نام #آذربایجان بر #باکو توسط حزب #پانترک #مساوات مقاله اعتراضی زد که نشان آگاهی ژرف آنهابود
📍بخشی از آن یادداشت میهن پرستانه:
#قفقازيه_جنوبی كه شهرهای آن به شهادت تاريخ اسم معين دارند، همه #پارسی نژاد و ایرانی الاصل غير از زبانشان كه فعلا #تركی است؛ اسم آذربايجان را به خودگذاشت! چرا؟
نام #آذربايجانی به خود دادن، خيال ما رامتوجه يک سری اسرار مهمه سياسی كه مدت هاست مطلع ايم می نمايد
آذربایجان عضو مهم #ایران، منشاء انقلاب( #مشروطه)، پیشقدم فداکاری، مولد #زرتشت پارسی، معبد #پارسیان سابقه، امروز بچه زایید!
(مساوات) به وسعت مملکت(ما)بیفزود، بزرگی ارزانی فرمود، به دولت و #ملت_ایران اهمیت داد، از #روسیه غاصب مجزی شد؛ به ایران مغصوب چسبید، چه چسبیدنی!
استیلای #مغول نه تنها زبان ولایات شمال ایران را #ترکی نمود بلکه گویا چندی است تغییر ماهیت هم نهاده!
قفقاز #فارسی زبان، بادکوبه و سالیان و لنکران #تالش نژاد، بدواً ترک زبان شده!
متعاقب آن #وحدت_ترکی_زبانها هم با مقصود معین، پروگرام عملی یک عده شده، تحت سلطنت یک #دولت_ترکی!
@ban_Turkey
📍بخشی از آن یادداشت میهن پرستانه:
#قفقازيه_جنوبی كه شهرهای آن به شهادت تاريخ اسم معين دارند، همه #پارسی نژاد و ایرانی الاصل غير از زبانشان كه فعلا #تركی است؛ اسم آذربايجان را به خودگذاشت! چرا؟
نام #آذربايجانی به خود دادن، خيال ما رامتوجه يک سری اسرار مهمه سياسی كه مدت هاست مطلع ايم می نمايد
آذربایجان عضو مهم #ایران، منشاء انقلاب( #مشروطه)، پیشقدم فداکاری، مولد #زرتشت پارسی، معبد #پارسیان سابقه، امروز بچه زایید!
(مساوات) به وسعت مملکت(ما)بیفزود، بزرگی ارزانی فرمود، به دولت و #ملت_ایران اهمیت داد، از #روسیه غاصب مجزی شد؛ به ایران مغصوب چسبید، چه چسبیدنی!
استیلای #مغول نه تنها زبان ولایات شمال ایران را #ترکی نمود بلکه گویا چندی است تغییر ماهیت هم نهاده!
قفقاز #فارسی زبان، بادکوبه و سالیان و لنکران #تالش نژاد، بدواً ترک زبان شده!
متعاقب آن #وحدت_ترکی_زبانها هم با مقصود معین، پروگرام عملی یک عده شده، تحت سلطنت یک #دولت_ترکی!
@ban_Turkey