🌸 روز دختر در فرهنگ ایران: جشن نیلوفر

✍️ شاهین سپنتا@SHAHINSEPANTA

یکی از پرسش‌هایی که بسیار از نگارنده پرسیده‌اند، این که در فرهنگ ایران چه روزی به نام #روز_دختر نام‌گذاری شده است؟
این نگارنده در پاسخ به این پرسش، روز ششم از تیرماه یا #جشن_نیلوفر را به عنوان روز دختر در فرهنگ ایران پیشنهاد می‌کند و در چرایی این پیشنهاد به چند نکته اشاره می‌کند:

اگرچه در بسیاری از منابع ایرانی همچون #آثار_الباقیه، #التّفهیم، #زین_‌الأخبار و جز این، از #جشن_اسفندگان در روز پنجم اسفندماه با عنوان «روز زن و زمین» نام برده شده و تاکید شده است که #اسفندگان «جشن ویژه #زنان» یا روز آزادی زنان بوده و زنان و دختران در این روز جشن و شادی برپا می‌کردند و دخترانِ دمِ بخت یا شوی‌ناکرده به همسرگزینی برانگیخته می‌شدند، با این همه، اسفندگان ویژه همه زنان بود و اگر بخواهیم روزی را ویژه دختران و دوشیزگان برگزینیم، جشن نیلوفر گزینه شایسته‌ای خواهد بود.

#ابوریحان_بیرونی، در آثارالباقیه اشاره می‌کند که جشن نیلوفر در خردادروز از تیرماه، روز ششم تیر، برگزار می‌شود و می‌دانیم که #گل_نیلوفر نماد #آناهيتا است.

چهره کیهانی آناهیتا، یک ایزدستاره یا ستاره‌بانوست که همان ستاره گردان یا سیاره «ناهید» یا «زهره» یا «ونوس» در سامانه خورشیدی است و پس از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی است که به هنگام شب از زمین دیده می‌شود.

در استوره، آناهیتا یا «اَرِدویسوَر آناهیتا»، زاینده‌ی رودی مینوی یا آسمانی به نام «اَرِدویسورَ» (به معنی رود نیرومند بی‌آلایش) یا «اَرِدوی» است که سرچشمه همه رودها و آب‌های روی زمین است، پس بر این پایه، آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها، سرچشمه پاکی و زايندگی است که نیایش آبان‌يشت در اوستا ویژه ستایش اوست. او به خواست اهورا مزدا از فراز ستارگان به سوی زمین اهورا آفریده روان می‌شود.

واژه «آناهیتا» یا آناهید یا ناهید به معنی پاک، بی‌آلایش، نیالوده و نماد پاکدامنی است و این ویژگی او در آیین‌های دیگر به صورت #مریم و #معصومه تجلی پیدا کرد و برهمین پایه، آناهیتا یا ناهید و نمادش نیلوفر از دیرباز نامی زیبا برای دختران ایرانی بوده‌اند.

ایزدبانو آناهیتا، در آبان‌یشت با ویژگی‌های دختری زیبا، تندرست، بلندبالا، دلیر، برومند، کمر بر میان بسته، بلندآوازه، آزاده، بی‌آلایش، نازنین و نیرومند، و نژاده، ستوده شده است. او دختری خودساخته است که نه تنها برای شایستگی‌هایش به هیچ مردی وابسته نیست بلکه دختران کوشای دیگر را یاری‌رسان است.

در شهرهای مختلف #ایران_باستان، نیایشگاه‌هایی به نام آناهیتا در کنار #آب برپا بود که برای نمونه می‌توان به نیایشگاه‌های #کنگاور و #بیشابور، #بی‌بی_شهربانو در شهر #ری و #پیر_سبز در #اردکان اشاره کرد.

در آبان یشت این نیایشگاه‌ها، «خانه آناهیتا» نامیده می‌شوند و درباره آنها آمده است که آناهیتا دارنده هزار دریاچه و هزار رود است و در کرانه هریک از این دریاچه‌ها، خانه‌ای خوش ساخت و کلان پیکر با یکصد پنجره و یک هزار ستون خوش‌تراش برپاست.

همچنین برخی جای‌ها به یادمان آناهیتا دارای پسوند «دختر» بودند که برای نمونه می‌توان از شهر #پلدختر در #لرستان (برگرفته از نام پل‌دختر بازمانده از دوره #ساسانی بر رودخانه کشکان) یا #قلعه_دختر در #کرمان نام برد. #سرآب_نیلوفر در #کرمانشاه نیز یادمان آناهیتاست.

آناهیتا از چنان جایگاهی برخوردار بود که نامش در سنگ نوشته‌های #اردشیر_دوم #هخامنشی در #همدان و #شوش آمده و نگاره‌اش در سنگ‌نگاره #تاق‌بستان در کرمانشاه نقش شده است.

در تندیس‌ها یا سنگ نگاره‌ها، آناهیتا چون دختری بلندبالا با تن‌پوشی زیبا و تاجی بر سر و سبوی آبی در دست نقش‌شده است. در آبان یشت، آناهیتا کمر بر میان بسته تا پستان‌هایش زیباتر بنماید و دلنشن‌تر شود، پاپوش‌هایی درخشان تا مچ پا پوشیده و به استواری آن‌ها را با بندهای زرین بسته، گوشواره‌های زرین چهارگوشه‌ای برگوش‌ها آویخته، و گردن‌بندی برگردن نازنین بسته، و تنپوش زرین پُرچینی بر تن کرده و تاج زرین هشت‌گوشه‌ای بر سر نهاده است. در آوند نقره مطلا از دوره ساسانی که در موزه هُنر «کلیولند» در ایالت اوهایو در آمریکا نگهداری می‌شود، آناهیتا در حالی نقش شده است که شاخه‌ای گل #نیلوفر را در دست دارد.

به نظر می‌رسد که ستایش ویژگی‌ها و توانمندی مادینه آناهیتا در کنار آب، شادمانی و دست‌افشانی گروهی دختران در کنار سرآب‌های پر از نیلوفر یا سرچشمه‌ها و رودها و آب‌افشاندن، از آیین‌های جشن نیلوفر بوده است.

بر این بنیان، در دوران ما هم جشن نیلوفر می‌تواند به عنوان جشنی همیشگی برای بزرگداشت دختران شایسته و توانمند ایرانی در عرصه‌های مختلف زندگی همچون کار، ورزش، هنر، اخلاق و ... ثبت شود.

از@SHAHINSEPANTA
و@jashnha2


عاشقان ایران❤️
@LoversofIRAN

https://t.me/LoversofIRAN/10703?single

سخنان مهم، میهندوستانه و دلسوزانه دکتر یدالله کریمی پور، استاد دانشگاه خوارزمی، درباره تهدیدات جدی زیست محیطی و بحران جدی #آب #خاک ایران و مغایرت با طرحهای توسعه #کشاورزی و #دامداری مورد ادعای دولت رئیسی و #استراتژی_خودکفایی

در اقتصاد نوین، دیگر خودکفایی مطلوب نیست چون ثابت شده #تجارت و #دادوستد با کشورها موجب رونق اقتصاد هرکشور می شود، حتی اگر در کالایی خودکفا باشد هم دادوستد روی آن کالا به رونقش کمک می کند. البته دلایلی هم هست که نشان دهد بهتر است کشورها روی #کالاهای_استراتژیک مثل موادغذایی خودکفا شوند

۳۰۰ دشت از ۶۰۹دشت ایران دچار #فرونشست هستند. پیش بینی می شود باعث #کوچ ۳۷ میلیون نفر شود؛ از ۲۴شهر خراسان رضوی، ۲۵شهر کرمان، ۳۰شهر تهران، ۳۱شهر اصفهان، کهکیلویه بویر احمد، بیش از ۱۰شهر البرز، فارس، یزد، همدان، مرکزی. این پدیده روز به روز در حال گسترش است/مصاحبه عبدالله فاضلی دبیر اجرایی طرح احیای تعادل بخشی آبهای زیرزمینی.
معاون راه و شهرسازی استان #اصفهان:
اگر تا ۱۵سال آینده فرونشست زمین ادامه پیداکند اصفهان متروکه خواهدشد و شهر ارواح می شود.

فرونشست زمین بجز تخریب زیرساختهای ریل، جاده، خطوط انتقال آب و نفت و گاز، دکل های برق و ساختمانها، نابودی آبخوان های زیرزمینی، ونابودی آبهای تجدیدپذیر، مشکلات دیگری هم دارد که با اصل #استراتژی_خودکفایی که بر #بهبود_سرزمینی و حفظ آب و خاک که ناموس کشور هستند متمرکز است، مغایر است

موضوع دوم؛ #بحران_آب که مرتبط با همین فرونشست است. رییس پیشین سازمان محیط زیست، کلانتری، که خودش در زمان وزارت کشاورزی بی توجهی بسیاری به بحران آب کشور داشت، گفته؛ "ایران در حال محو شدن است، باید هرچه زودتر در سیاست های کلان آبی تجدید نظر شود". #جنگ_آب اکنون از استانها شروع شده و در ادامه روستاها را درگیر خواهدکرد چون طبیعت ایران سالهاست تحت تاثیر سیاست های نادرست آبی قرارگرفته. اکنون سالانه ۲۰ میلیارد مترکعب از منابع زیرزمینی غارت میشود درحالیکه سال ۱۳۶۰ فقط ۲۰۰ میلیون متر مکعب اضافه برداشت کردیم، الان به صدها برابر رسیده.

در تابستان کنونی ۷۰۰۰ روستا با تانکر آبرسانی شد که گفته شده در ۵ سال آینده ۲_۴ برابر میشود!
سال پیش کاهش بارندگی ۴۰درصدی داشتیم! امسال از اول پاییز هنوز بارشها اغاز نشده است. از ۲۰۰ رودخانه ایران فقط #کارون و #سفیدرود به مقصد می رسند و تازه در مقصد آلوده هستند، همراه با فاضلاب و شوری یا فلزات سنگین!
پرسش اینجاست: با این وضع بحرانی آب و خاک چگونه قرار است خودکفا شویم وقتی برای احیای خاک ۵۰هزار سال زمان نیاز است و مشکل آب سطحی(باران)و مشکل برداشت از آبهای زیرزمینی داریم؟

اگر سخن کلانتری را ملاک بگیریم او معتقد است ایران از مرحله بحران آبی گذشته و به مرحله #ورشکستگی_آبی رسیده! برآورد ۲۰۱۹ "موسسه منابع آب جهان" هم این است که ایران در "لبه ی روز آخر" قرار دارد، یعنی ایران در صدر کشورهایی است که با بحران آب شدید دست به گریبان هستند!

برای طرحهای توسعه، نیازمند صدور #نفت هم هستیم تا به کشور ارز تزریق شود درحالیکه این قسمت هم مانع جدی #تحریم داریم از مرحله اکتشاف، استخراج، تولید، صدور و بازگشت ارز فروش، تازه این در زمانی است که روند جهانی به سوی پایان دادن استفاده از انرژی فسیلی به ویژه نفت است [۱۵ سال آینده نفت ارزش خود را از دست می دهد] شاید دلیل خروج #آمریکا از #خاورمیانه همین بود که نفت و این منطقه ارزش خود را از دست می دهد و نیازی به حضور در آن ندارد

از طرفی #کوریدورهای_ترانزیتی ایران هم از شمال به جنوب و شرق به غرب که می توانستند جایگزین درآمدهای نفتی و ارزی شوند هم از طریق ج.آذربایجان [ترکیه] و پاکستان مورد هجوم قرار گرفته اند و از دست ایران خارج می شوند!

در کنار همه اینها #تورم فزاینده و بی سابقه! مرداد ۱۴۰۰ بیشترین تورم بعد از انقلاب را داشتیم!

حالا با اینهمه مشکل و کمبود ما چطور قراراست به خودکفایی برسیم یا طبق سند چشم انداز ۱۴۰۴ ابرقدرت منطقه در زمینه دانش، فناوری، تجارت و... شویم؟ وقتی امروز درگیر چنین وضع اسفباری هستیم، به نظر می آید ایده خودکفایی تا همینجا #شکست خورده است و باید دید دولت آقای رییسی چه استراتژی برای برون رفت از این وضع خواهد داشت؟


🔺با همه آنچه ایشان به دقت بیان کردند، از دید کانال عاشقان ایران، هنوز میشود به احیای وضعیت امیدواربود اگر اولویتهای دولت اینها شود:

یک_احداث پرشمار "آب شیرین کن" در دو دریای شمال و جنوب

دو_لوله کشی قوی برای انتقال آب خلیج پارس به جنوب و مرکز

سه_دریافت فوری تکنولوژی کشاورزی مدرن، حداقل کردن مصرف آب

چهار_ساماندهی جدی آبهای سطحی، پایان انتقال سنتی آب از جوی ها و تبخیر شدید

پنج_استفاده از تکنولوژی نوین #کشت_بدون_خاک مانند هلند

شش_برپایی جدی نیروگاههای خورشیدی و بادی برای تولید برق و صادرات جدی آن


💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN

👈 زبان فارسی در عراق، از صفویه تا صدام


⬅️بخش یک

حمدی ملک: من در #بغداد به دنیا آمدم. در خانواده‌ای که متهم به داشتن اصولی #ایرانی می‌شد و در دوره‌ای که دلارهای نفتی #عراق به کمک جنون قدرتِ #صدام حسین آمده بود تا او را دچار توهم کند.

صدام همچون دیگر دیکتاتورهای جهان به این باور رسیده بود که می‌تواند به وسیله زر و زور روابط بین انسان‌ها و ملت‌های مختلف را بر اساس ذائقه خود تنظیم کند.

حضور پررنگ زبان و فرهنگ #فارسی در عراق، صدام را تا حد جنون خشمگین می‌کرد. از این جهت به صرافت کاری افتاد تا به زعم خودش یک بار برای همیشه خاک عراق را از حضور هر گونه ایرانیِ مجوس یا آتش‌پرست – آنگونه که می‌نامیدشان – پاک کند.

صد‌ها هزار انسان بی‌گناه پس از مصادره اموالشان، بی‌پناه و سرگردان بدون در اختیار داشتن کوچکترین امکاناتی در #مرز_ایران و عراق رها شدند تا به سوی سرنوشتی نامعلوم قدم بگذارند.

من آن زمان تنها دو سال داشتم. بسیاری از این خانواده‌ها از جمله خانواده من حتی یک کلمه فارسی نمی‌دانستند، اما کینه صدام آنها را قربانی این جنایت کرد.

دستگاه‌های امنیتی مخوف صدام سال‌ها در گوشه و کنار عراق جستجو کردند تا هر آن که را از اصل ایرانی می‌یافتند یا به جوخه‌های اعدام بسپارند یا در مرزهای #ایران به دستان سرنوشت.

بدین گونه صدام توانست به خیال خویش زبان و فرهنگ فارسی را در عراق ریشه‌کن کند. آنان که این زبان را می‌دانستند اما از دست ماموران صدام در امان مانده بودند نیز جرات دم برآوردن به این زبان را نداشتند تا مبادا خانه و کاشانه خویش بر باد داده، سرگردان بیابان‌ها شوند.

ظاهرا هیچ اثری از #زبان_فارسی یا #فرهنگ_ایرانی در عراق نماند و صدام غره از این پیروزی عظیم بر مردم عراق منت می‌گذاشت که آنها را از شر ستون پنجم ایران، دشمن قسم‌خورده عراق، رهانیده است.

سال‌ها گذشت و عاقبت صدام، فرمانده القادسیه، سر از گودالی درآورد و هزاران عراقی تبعید شده به ایران، از جمله من، به وطن خود بازگشتند. اما با یک فرق اساسی. این بار فارسی را به روانی و حتی گاهی همچون #زبان_مادری می‌دانستند.☺

بسیاری از سیاستمداران امروزی در عراق از آن جهت فارسی می‌دانند چون که از بی‌رحمی‌های صدام به ایران پناه برده بودند.

امروزه بسیاری از مردمان #نجف، #کربلا و #کاظمین که جد در جد فارسی می‌دانستند ولی از ترس صدام به آن سخن نمی‌گفتند با زائران ایرانی در عراق بر سر قیمت کالا چانه می‌زنند و گاهی خوش و بش و گاهی مشاجره می‌کنند.

زبان فارسی از دیر باز حضوری محسوس در عراق داشته است. در دوره‌های مختلف تاریخی می‌توان رد پای زبان فارسی را در سرزمینی که امروزه عراق خوانده می‌شود یافت.

برای مثال در دوره #صفوی و با رسمی شدن مذهب #شیعه در ایران و گسترش این مذهب در میان ایرانیان کاروان‌های زائران ایرانی برای زیارت اماکن مقدس شیعیان به عراق که در آن زمان ایالتی وابسته به امپراتوری #عثمانی بود سرازیر شدند.

بسیاری از #زائران_ایرانی که به زیارت امامان شیعه در عراق می‌رفتند در همان دیار سکنی می‌گزیدند و دیگر به ایران باز نمی‌گشتند. وجود مکان‌های مقدس که بسیار مورد علاقه ایرانیان شیعه‌مذهب بود و همچنین بازار همیشه گرم این شهر‌ها که رونقشان را از رفت و آمد زائران می‌گرفتند بهترین انگیزه برای این گروه از مردم بود تا این شهر‌ها را برای زندگی انتخاب کنند. اینگونه بود که این خانواده‌های ایرانی‌زبان فرهنگ فارسی را با خود به عراق به خصوص شهرهای نجف، کربلا و کاظمین بردند.

در دوره کشمکش‌ها و جنگ‌های میان دو دولت عثمانی و صفوی شهرهای مقدس در عراق و حتی بغداد برای مدتی به دست #صفویان افتاد تا حضور زبان فارسی بیش از پیش در عراق ملموس شود.

از سوی دیگر با فروپاشی حکومت #صفویه در قرن هجدهم میلادی بسیاری از علمای شیعه از #اصفهان به کربلا و سپس نجف مهاجرت کردند. رونق گرفتن #حوزه_علمیه_نجف و سرازیر شدن طلاب ایرانی به عراق باعث شد که حضور زبان فارسی باز هم پررنگ‌تر شود.

این طلاب علوم دینی که بسیاری از آنها به درجات بالا در حوزه نجف رسیدند بسیار مورد احترام مردم بودند. حضور این طلاب ایرانی با ثقل بالا و تاثیر زیاد بر جامعه عراق تا به امروز نیز ادامه دارد به طوری که آیت‌الله علی #سیستانی که متولد #مشهد است هم اکنون به عنوان "مرجع اعلی" در عراق شناخته می‌شود.

به دلیل در اقلیت بودن فارسی‌زبانان در این شهر‌ها و همچنین به دلیل مقدس بودن زبان عربی به عنوان زبان قرآن و اهمیت این زبان در تحصیلات حوزوی، فارسی هیچ گاه به زبان اول این مناطق تبدیل نشد ولی حضور واژگان و اصطلاحات فراوان فارسی در لهجه عراقی بیانگر تاثیر چند صد ساله زبان فارسی در این مناطق است.

از تارنمای پارسی‌انجمن


💌عاشقان ایران
@LoversofIRAN

پستی منافقین حتی برای معترضین اصفهانی که شعار
"رضاشاه روحت شاد" سردادند!
تصاویرشان را منتشر کرده اند تا مثلا به نیروهای داخل گرا بدهند برای سرکوبشان!

مردم معیشت ندارند
نگرانند و از آینده هراسان
با 3 دهه سوءمدیریت به خاک سیاه نشستند! از آنسو هم برخی، استانهای مجاور را به جان هم انداختند!

#اصفهان فقط یک شهر نیست
قلب تمدنی از 2000 سال پیش است! نمادی از پایداری اندیشه و مدیریت نخبه گان ایران در حاشیه کویر!

حالا این مردم که کل شهرشان در خطر است برای کمی تسکین اینهمه درد نمی توانند 3 روز تحصن کنند؟

به جای سخن گفتن با مردم و حفظ امنیتشان تا آشوبگران وارد نشوند، پیر و جوان را به کتک و چوب بستن، یعنی بن بست نهایی حمکرانی!

یکی می گوید خرابکاران وسط مردم رفتند و نیروی انتظامی را کتک زدند!

یکی می گوید خود نیروی انتظامی به زن و مرد کشاورز حمله کرده و مجروحشان!

آرام کردن جمعیتی کوچک اینقدر سخت است که کار به خونریزی و شکستن سر و دست کهنسالان رسیده؟

مجری-مزدورهای منوتو و اینترنشنال هم از دیشب قند در دلشان آب شده که بالاخره خون از دماغ مردم ریخت
و اصلا چه معنی دارد که اعتراض در ایران مسالمت آمیز باشد!

@LoversofIRAN

«من ایرانی‌ام و با پا‌ی محکم
روی خاک‌های این سرزمین راه می‌روم»

⚡️گرامی باد ۱۲آذر، زادروز استاد دکتر #ژاله_آموزگار ایرانشناس برجسته

پاسخی به تبلیغات پانترکیسم
از زبان ایشان:

ما یک فرهنگ مداوم داریم؛ همان کسانی که #پاسارگاد #تخت‌_جمشید #بیستون #اصفهان نصف جهان را ساختیم. فردوسی ها از میان ما سربرآورد

#فارسی به جای خاصی تعلق ندارد. نباید روی اسم تعصب داشت. همه جای دنیا همین است. من #خوی #آذربایجان به دنیا آمدم،بسیارخوب #ترکی حرف می‌زنم،از #موسیقی_ترکی لذت می‌برم ولی عاشق #زبان_فارسی هستم که به کشورم ایران تعلق دارد.اول #ایرانی هستم بعد آذربایجانی وخویی

همه ملت‌های تثبیت‌شده، از زبان‌های #محلی مختلف تشکیل شده‌اند اما یک زبان #رسمی دارند. چه کسی گفته، فرزند ما ترکی یا کردی حرف نزند؟
باید حرف بزند، ولی نه که بچه هشت‌ساله، ریاضی را ترکی بخواند!
این هویت و یکپارچگی مملکت را به هم می‌زند. هیچ جا این‌طور نیست

چیزی که ما را جمع کرده ایرانی بودن و زبان فارسی است. امیدوارم شما انسان‌های فاضل میدان ندهید به کسانی که از #احساسات_بی‌جا سوءاستفاده کنند

«زبان فارسی،ایران وفرهنگ‌نویسی»
جلسات کانون زبان پارسی/بنیاد افشار