📚به یاد استاد #حسن_انوشه ایرانشناس نامی

✍ میلاد عظیمی

حسن_انوشه یکی از ناموران فرهنگی شهر ما #بابل درگذشت. انوشه مترجم بود. چند کتاب خوب از تحقیقات تاریخی ایران‌شناسان ترجمه کرد: #غزنویان باسورث، تاریخ #سیستان باسورث، ایران و #تمدن_ایرانی کلمان هوار، و چند جلد از تاریخ ایران کمبریج. نثر روانی داشت. انتخاب این کتاب‌های مهم برای ترجمه هم نشان آگاهی او بود.

کار دیگر انوشه سرپرستی #دانشنامۀ_ادب_فارسی بود. اهمیت این دانشنامه– فارغ از کاستی‌ها و فرازوفرودهایی که در روش و محتوا داشت_ این است که تمرکزش بر معرفی کار و کارنامۀ زبان و ادب فارسی در قلمرو تاریخی و فرهنگی آن بود. در این کتاب چندهزار صفحه اطلاعات دربارۀ میراث زبان و ادب فارسی در #افغانستان و #آناتولی و شبه‌قاره #هند و #قفقاز و ماوراءالنهر ( #فرارود) گردآمده است (نمی‌دانم چرا نام سیاسی و تازۀ «آسیای میانه» به جای نام‌های کهن و ریشه‌دار «ورارود» و «ماوراءالنهر» بر کتاب نهاده شد).

اصل توجه به قلمرو زبان #فارسی و تدوین دانشنامه در این موضوع به نظرم کاری بجا و لازم بود و هنوز هم در این زمینه باید کارها کرد. خیلی از مطالب دانشنامۀ ادب فارسی تازه و سودمند است. این کتاب، با همۀ کاستی‌هایش، سند علمی و مستند حضور وسیع و عمیق و مستمر زبان فارسی و فرهنگ و ادب ایرانی در قلمرو تاریخی و فرهنگی آن است.

بخصوص وقتی ببینیم سیاستمداران چگونه خاک در چشم حقایق علمی می‌پاشند و تاریخ را برای اغراض سیاسی و اقتصادی خود وارونه روایت می‌کنند، قدر و قیمت آن بیشتر شناخته می‌شود. توجه فرهنگی و #ملی به قلمرو زبان فارسی را در کتاب دیگر انوشه با نام "فارسی ناشنیده" (با همکاری غلامرضا خدابنده‌لو) هم می‌توان دید. کتابی که فرهنگ واژگان و اصطلاحات فارسی و فارسی‌شدۀ کاربردی در افغانستان است و مورد نقد محققان هم قرار گرفته است. در همین عرصه انوشه کتابی هم دربارۀ شاعران معاصر افغانستان نوشت که ندیده‌ام.

این سال‌های آخر انوشه مشغول تدوین و ساماندهی #دانشنامۀ_مازندران بود. در مؤسسه‌ای خصوصی به اسم «بنیاد مازندران‌پژوهی انوشه». پشتیبان مالی این بنیاد دکتر علی شافی پزشک فرهنگ‌دوست بابلی است؛ این یعنی هنوز در این وانفسا هستند کسانی که خریدار دکان بی‌رونق خدمات فرهنگی باشند. دو‌سه سال پیش علی دهباشی شب بنیاد مازندران‌پژوهی انوشه را در دانشگاه بابل برگزار کرد که من هم چند کلمه‌ای حرف زدم. آن روز گفتم امیدوارم بنیاد مازندران‌پژوهی انوشه مرکزی شود برای گردآوردن اسناد و مدارک دربارۀ مازندران و هر کس سندی و عکسی دربارۀ تاریخ و فرهنگ و میراث طبیعی مازندران دارد، تصویری از آن به این بنیاد بدهد.

امیدوارم کار #دانشنامه_مازندران به سرانجام برسد و منتشر شود. این را هم بنویسم . حسن انوشه کسی نبود که معتقد باشد مازندران تافتۀ جدابافته است. او #مازندران را بخشی از #ایران می‌دانست و نام مازندران را ذیل نام بزرگ ایران می‌خواست. دنبال این نبود که برای مازندران افتخارات دروغی و غیرعلمی بتراشد. دانشنامۀ مازندران که انوشه قرار بود منتشر کند علی‌القاعده پیراسته از تعصبات لوس و تشبثات بی‌مزه بود و بر مبنای مستندات علمی به معرفی این تکّه از خاک ایران می‌پرداخت.



عاشقان ایران 💌
@LoversofIRAN

چندی بریخت بر سر ما اخگر
چندی خلاصه همین طور...

معمولاً وقتی دکتر #صفر_عبدالله به ایران می‌آید با دکتر #دادبه به دیدار استاد #فریدون_جنیدی می‌رویم.
در آذر امسال (۹۸) سروده‌ای از گذشته‌های خود را صمیمانه برایمان زمزمه کرد که ثبت کردم و اجازه نشرش را گرفتم.
فاخر است.

#حسن_قریبی
@hassangharibi

📚کتابی که هر ایرانی باید بخواند:
نهضت شعوبیه

تاریخ سری #نهضت_شعوبیه ایران

#شعوبیه نهضت رستاخیز #ملی ایرانیان برای خروج از «خلافت» بود

مردم ایران پس از #اسلام با ایده خلافت چه از نوع #اموی، چه #عباسی، چه #عثمانی مخالفت و مبارزه کردند و دربرابر آن ایده #ولایت را پشتیبانی و با تاسیس دولت های مختلف تحت لوای ولایت با #خلافت مبارزه کردند

دولت ها یا جنبش هایی چون #آل_بویه، #حسن_صباح، #بابک_خرمدین، #مازیار، #ابومسلم_خراسانی، #برمکیان و #صفویان همگی در راستای «خروج بزرگ از خلافت» و حتی براندازی آن بودند

شعوبیه تشکیلاتی نیمه سری و پنهانی بود که برای احیای ایران در قالب جدید شیعی و تمایز هویتی ایرانیان مبارزه می کرد. تبلور نهایی آن در ترتیب #شاه_اسماعیل جوان توسط شیخ میرزا علی کارگیا در لاهیجان بود

کارگیا، اسماعیل جوان را با قرآن و رموز تشیع که در آن دوران به شدت سرکوب می شد آشناکرد. سپس به وی #تاریخ_ایران و #شاهنامه آموخت و عرق ایرانی شاه اسماعیل را تقویت کرد

از این رو شاه اسماعیل نام همه فرزندان خود را از شاهنامه برگزید و دستور داد بزرگ ترین شاهنامه جهان یعنی #شاهنامه_طهماسبی در #تبریز تنظیم شود

@LoversofIRAN

آهنگ تاثیرگذار هنرمندان تاجیک در تجربه تلخ #کرونا

ترانه: #آرزو_عیسی//از #تاجیکستان

وهنرمندان تاجیک از سمرقند #ازبکستان👇
آهنگ ونواختن: #امید_فرهادزاده
خواننده ها: #حسن_حیدر؛ #ایرج_کمالی

ببین تا بر کجاهایی رسیدیم
که در پشت قفس ها آرمیدیم
ز دست این وبای دور مسموم
شبیه سایه بر کنجی خزیدیم
به یاد آمد که عمری از جهالت
تن سیاره خود را دریدیم
شفق را در نگاه خسته شام
از اوج نفس، حیفا که ندیدیم
به دست آدمی ای وای امروز
طناب مرگ آدم را تنیدیم
خدا ما را به گردی بر زمین زد
اگر چندی که تا کیهان پریدیم
کنون در انزوای سرد و تاریک
به قدر ایزد یکتا رسیدیم
ببین تا بر کجاهایی رسیدیم
که در پشت قفس ها آرمیدیم
ز دست این وبای دور مسموم
شبیه سایه بر کنجی خزیدیم


#سمرقند و #بخارا در ازبکستان امروزی روزگاری از کانون های فرهنگ ایرانی و زبان فارسی بودند چنانکه یادگاران بسیاری از این دو شهر در شعر و ادب #پارسی مانده است
امروز نیز بخشی از جمعیت این شهر را #تاجیک ها تشکیل می دهند در کنار #ازبک ها
خوشبختانه در این دو سال شرایط زندگی تاجیکان ازبکستان بهتر شده است و فشار دولت برای محدودکردن #فارسی زبانان کمتر

عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

.
🔴 چه کسی پاسخگوی این دست جنایات است؟

صدای مناجات سحرهای رمضان، بدست تندروهای #انقلاب ۵۷ خاموش و شهید شد!🥀


⬅️ #سیدجواد_ذبیحی
مناجات جاودانه "سیدجواد ذبیحی درکه‌ای"، مناجات‌خوان، اذانگو، خواننده آوازهای اصیل ایرانی و آعرفانی پیش از انقلاب در #رادیو/ زادهٔ ۱۳۰۹ #شمیران؛ درگذشتهٔ ۲۴ تیر ۱۳۵۹ #تهران (کامل این مناجات در کانال تلگرام گذاشته شد)
.
پدر او؛ سید اسدالله ذبیحی درکه‌ای، مداحی از ساکنان روستای #درکه در شمیران تهران بود. با وجود آن‌که جواد ذبیحی تحصیلات رسمی نداشت، همه "ردیف‌های آوازی" را به خوبی می‌شناخت
.
از ۱۳۳۶ با همکاری #داوود_پیرنیا و هنرمندانی چون #حسن_کسائی #رضا_ورزنده
#جلیل_شهناز #احمد_عبادی
#مرتضی_محجوبی #علی_تجویدی
#پرویز_یاحقی #حسین_تهرانی
#مهدی_خالدی #فرهنگ_شریف، وارد عرصهٔ #موسیقی غیرمذهبی شد و آوازهای زیبای ایرانی را با همکاری این هنرمندان به یادگار گذاشت اما او به همراه ساز، آواز نمی‌خواند. بلکه در ابتدا دقایقی بداهه‌نوازی سازها بود و سپس او آواز می خواند و بعد دوباره سازها می نواختند. استاد #شجریان تاحدودی تاثیر پذیرفته از سبک آوازی ایشان است
.
در ۱۳۴۷ مجموعه‌ای از اشعار منتخب وی که در مناجات‌های #رادیو_ایران می‌خواند در ۱۶۵صفحه با مقدمهٔ محمد محیط طباطبایی، انتشارات عطایی،چاپ شد با عنوان "نغمه‌های_آسمانی". ذبیحی مانند #خواجه_عبدالله_انصاری بر خواندن مناجات‌های #فارسی قابل فهم و اثرگذار برای مردم تأکید داشت.

پیشینهٔ وی در رادیو و حضور در دربار موجب شد پس از انقلاب مورد غضب تندروها باشد. آنان که به #آرشیو_رادیو دسترسی داشتند نمونه‌های منحصر به فردی از صدای او را از بین بردند. به همین دلیل امروز جز آثار بی‌کیفیت ضبط شده از پخش رادیویی و چندکاست از او در دست نیست
.
سال۵۸ او را زندانی کردند و سپس آزاد. اما ۱۳۵۹ به دست افراد ناشناس در اطراف تهران کشته شد. عصر آن روز، روزنامه اطلاعات به نقل از #گروه_شاهین نوشت که قتل سیدجواد_ذبیحی را به دلیل مداحی و مناجات‌خوانی در رادیوی رژیم شاه به گردن گرفتند!

#صادق_خلخالی نیز در کتاب خاطرات خود که سال ۱۳۷۹ چاپ شد، نوشت که حکم اعدام ذبیحی را خودش صادر کرده بود (اگر توسط افراد ناشناس کشته نمی شد، به فرمان خلخالی اعدام می شد)


محمدعلی ابطحی (فعال سیاسی اصلاح طلب) در نوشته‌ای با عنوان «تاریخ شفاهی رادیو» در رابطه با کشته شدن سید جواد ذبیحی: «ذبیحی‌ها دو برادر بودند که در #رادیو_تهران و #مشهد برنامهٔ مذهبی، دعای سحر و اذان اجرا می‌کردند. البته جواد ذبیحی که در تهران بود مشهورتر بود. صدای خوبی هم داشت. آن‌ها در رادیو فقط اشعار مذهبی می‌خواندند ولی آخر اشعارشان گاه به گاه برای سلامت وجود ذات همایونی دعا می‌کردند. برادر بزرگتر که در تهران می‌خواند ردیف‌های موسیقی را می‌شناخت ولی همیشه مناجات‌هایش را بدون موزیک خواند. بلافاصله بعد انقلاب دستگیر شد و بعد از مدت کوتاهی آزاد. اما مدتی بعد توسط نیروهای مذهبی انقلابی ربوده شد و در بیابان‌های اطراف تهران کشته شد. یادم هست در مشهد چند نفر از روحانیون طرفدار #شاه یا مخالف مبارزات، مورد کینهٔ مضاعفی قرار داشتند که آن‌ها را نیز به بیابان‌های اطراف بردند و بلاهای مختلف و از جمله قتل بر سر آنان آمد.» /منابع، در ویکی پدیای جواد ذبیحی موجود است/

دعای زیبای سحرهای ماه #رمضان با صدای آسمانی ایشان شنیدنی تر است. این دعا را همراه با معنی فارسی بخوانید.
روانش شاد و یادش جاودان.
#شب_قدر #شیعه #امام_علی ع

در راز و نیازهایمان، دعا برای سربلندی #ایران و #ایرانیان، را به یاد داشته باشیم 🙏


تاربرگ عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN

👈در ستایش بانوی دانشمند #بدرالزمان_قریب که از میان ما پرکشید.روانش شاد،نامش جاودان


✍ نوشته #حسن_قریبی

⬅️برای سلبریتی نجیب، دکتر بدرالزمان قریب

خانم دکتر قریب، تحصیل‌کردهٔ دانشگاه‌های پنسیلوانیا، میشیگان و هاروارد، عضو پیوستهٔ #فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پژوهشگر، استاد دانشگاه و حتی از اهالی شعر و شاعری است که البته در محافل علمی داخل و خارج، او را به عنوان "سُغد‌شناس" بزرگ معاصر می‌شناسند که سرآمد کارهایش فرهنگ_سُغدی است.

سال‌ها پیش وقتی از او پرسیده شد که چرا ازدواج نکردید؟
جواب داد: «نشستم فرهنگ سغدی را بنویسم، سرم را بلند کردم دیدم هفتاد سالم شده»!

اگر بگویم عاشق ایران است حشو زائد است.
همین قدر بگویم با اینکه همیشه خندان است یک بار ‌اخم نیمه‌اش را دیدم، و آن وقتی بود که برایش یک غزل خواندم که بیت آخرش این بود:

بیهوده فکر آتش و پرهای سیمرغید؛
کبریت‌های رستم این ماجرا خیس است!

خنده‌های مخصوص خود را با اخم در آمیخت و گفت:
«قشنگ بود ولی با رستم_من شوخی نکن» ...
خانم دکتر ژاله آموزگار هم بود. برگشت و به او گفت:
«بد می‌گم خانوم دکتر؟ بهش می‌گم با رستمِ من شوخی نکن، رستم یعنی ایران!»

#سغد سرزمینی از تمدن بزرگ #ایران_باستان است و اکنون نام ولایتی در #تاجیکستان امروز که میراث‌دار فرهنگ ایرانی و ایران فرهنگی، با زبانی از شاخهٔ #زبان‌های_ایران_شرقی است.

اوایل دههٔ نود به مناسبت شرکت در همایش استاد رودکی، با چند تن از مدعوین از جمله دکتر اصغر_دادبه، گذرمان به دانشگاه پنجکِت تاجیکستان افتاد، شهری در کنار خرابه‌های سغد باستان...

یک یک ما را به جمع معرفی کردند و همه صحبت کردیم. جلسه‌ای دوستانه در جمع استادان و دانشجویان بود و در نوبت پرسش و پاسخ از من سراغ احوال خانم دکتر قریب را گرفتند.

جواب دادم من قریبی هستم و ایشان قریب، ما نسبتی با هم نداریم اما از حُسن اتفاق، من هم از فرهنگستان می‌آیم و از حال ایشان باخبرم شکر خدا حالشان خوب است.

اینکه او را می‌شناختند و حالش را می‌پرسیدند نشانه‌ای از قدرشناسی و قدردانی آنها بود.

این قبیل خاطرات زیاد است اما ارتباط خدمات بانوی سُغد‌شناس به مشترکات ایران بزرگ فرهنگی، از ابتدای این یادداشت مرا به یاد این بیت معروف از ابویعقوب خریمی، شاعر ایرانی‌نژاد قرن سوم انداخته است که با زبان بیگانه(عربی) خود را اینچنین معرفی می‌کند:

«اِنّی ا‌ِمرءٌ من سُراةِ الصُغدِ البَسَنی
عِرق الاعاجمِ جـلداً، طیّبَ الخبر»
(من مردی از بزرگان سُغد هستم
و رگ و پوستم از نژاد پاک ایرانی ست)



عاشقان ایران❤️
@LoversofIRAN

☝️ادامه پیام از بالا

پاسخ به شبهه ها و پرسش ها درباره تقصیر و نقش شاه در مساله تلخ جداسازی #بحرین از ایران

۲۴ امرداد، سالروز تلخ رهاکردن رسمی دخترک ایرانی #خلیج_فارس در دست شیوخ عرب!

عاشقان ایران❤
@LoversofIRAN

بخشی دیگر از فیلم مستند خوش ساخت تاریخی "کوروش آسوده بخواب" محصول ۱۳۹۸ 👇
پیام اعضای حزب #پان_ایرانیست (دکتر #هوشنگ_طالع) و #جبهه_ملی (دکتر #هرمیداس_باوند و دکتر #حسن_امین) در نوشته ی پیوست فیلم گذاشته شده است👇

https://www.instagram.com/tv/CD1vjnhn79d/?igshid=jc8eln6r4194

🔺توژک زیبای اتحادیه جهانی کشتی از پیروزی حسن یزدانی بر تیلور آمریکایی

یزدان نگهدار یل مازندران و همه قهرمانان کشتی ایران باد


📌تیم ملی کشتی آزاد ایران شکوه آفرید

🔸در دیدار پایانی کشتی #حسن_یزدانی انتقام ۵ سال شکست و درماندن از طلا را گرفت. ۵سال تلاش، جنگیدن، از نفس نیافتادن. شیرین و پایدار باد این پیروزی بزرگ

🔸دومین طلای کشتی ایران هم پس از ۳۲سال در سنگین وزن با پیروزی #امیرحسین_زارع بر کشتی گیر گرجی. در بازی فینال سنگین‌وزنِ مسابقات جهانی کشتی آزاد، امیرحسین زارع، ۹ بر ۲ پیروزشد.

بقیه اعضای تیم کشتی هم نبردهای به یاد ماندنی نمایش دادند.

🔻شوری که برد کشتی در دل ایرانیان می آفریند تنها شادی یک پیروزی ورزشی نیست، بلکه ریشه در تاریخی بزرگ از مبارزه و نبرد با دشمن دارد. کشتی ورزش اسطوره های باستانی ماست. ورزشی که در قامت رستم شاهنامه، فردوسی ثبت و جاودانش کرد. گویی با هر برد، خاطره نبردهای تن به تن پهلوانان شهنامه ها در ناخودآگاه زن و مرد ایرانی زنده می شود؛ بی آنکه بسیاری از این زنان و مردان چیزی از فنون کشتی و زیر و بمش بدانند اما این شور نبردهای تن به تن در رگ آنها جاری است


💌 عاشقان ایران
@LoversofIRAN

#ناتالیا_ساپریکنا، آهنگساز، پیانیست و هنرمند اکراینی،‌ در دوران سالمندی به قصد فارسی‌آموزی ساکن تاجیکستان شده‌ بود.
وی که مسلط به چند زبان رایج دنیاست در مدت اقامت خود چندین نوبت به دفتر من آمد تا متن شعرها را با تلفظ فارسی امروز ایران تطبیق دهد.
پرسیدم این شعر‌ها را به چه نیت می‌آموزی؟
اشاره به تلفن همراهم کرد و گفت نوار گیرید (فیلم بگیر)...
پاسخش این چنین از کار درآمد همراه با ترجمهٔ موزیکال فرانسوی...
البته با مسئولیت خودش!!

#حسن_قریبی
@hassangharibi