📜🕯🖋 سندی ارزشمند از جایگاه زبان پارسی در شهر بخارا- ازبکستان کنونی

✅ وحید بهمن/ این سند ارزشمند با قدمت ۱۲۳ سال، یک فرمان دولتی به زبان پارسی است. طی این فرمان امیر بخارا یک نشان طلا را به سرکرده‌ی نیروهای عثمانی، فائیک پاشا اعطا کرده است.

🔸 زبان پارسی زبان رسمی و دیوانی امیر نشین بخارا بود که از بازماندگان مغولان بودند.

🔸 همراهان گرامی از طریق لینک زیر می‌توانید اصل سند را در تارنمای کتابخانه‌ی آتاترک شهر استانبول مشاهده بفرمایید.👇

http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/yordambt/yordam.php?aDemirbas=FA_Evr_000021-031


#بخارا
#ازبکستان
#خانات_بخارا
#امیرنشین_بخارا
#عثمانی


🆔 @Ir_Bahman

👈زبان پارسی یکی از بزرگانش را از دست داد

استاد نِیساری، روانش شاد و راهش جاودان باد

@LoversofIRAN

⬅️برای استاد #سلیم_نیساری از استادانِ زبان و ادبِ پارسی و از حافظ‌شناسانِ بنام که ماه گذشته در ۹۸ سالگی درگذشت.

ایشان ۲۱ آذرماه ۱۲۹۹ خورشیدی؛
منطقه اوشتبین #آذربایجان زاده شد و
۲۲ دی ماه ۱۳۹۷ در #پاریس زمانی که برای درمان بیماری و ددیدار پسرش به فرانسه رفته بود، درگذشت. وصیت او این بود که در ایران به خاک سپرده شود

دکتر سلیم نیساری؛ استاد ادبیات فارسی، نسخه‌پژوه، ادیب، حافظ پژوه نامدار و عضو پیوسته #فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود و اولین کتاب‌ها را دربارهٔ آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان تألیف کرد.

نامِ #نیساری در تاریخِ ادبیاتِ ایران با نامِ حافظ گره خورده است، زیراکه پژوهشهای باریک‌بینانه‌ی او دری تازه به جهانِ حافظ‌‌پژوهی گشود. ویراستی که زنده‌یاد نیساری از دیوانِ #حافظ به دست داده است، در کنارِ ویراستِ زنده‌یاد #پرویز_ناتل_خانلری، از بهترین ویراستهای تا به امروز چاپ‌شده‌ی دیوانِ حافظ‌اند.

هر کسی که با دست‌نوشتهای کهنِ پارسی سروکار داشته است می‌داند که هم‌سنجیِ دست‌نوشتهای کهن کاری دشوار و زمان‌بر است و به دانشی فراخ نیز نیاز دارد. در این زمینه، استاد نیساری با رنجی بسیار ۵۰ دست‌نوشت از دیوانِ حافظ در سده‌ی نهم را گرد آورد، آنها را با یکدیگر هم‌سنجید و پس از ۳۰ سال کارِ شبانه‌روزی، برپایه‌ی این ۵۰ دست‌نوشت «دفترِ دگرسانیها در غزلهای حافظ» را در دو دفتر نوشت و دیوانِ حافظ را نیز بر این پایه ویراست و چاپ کرد.

ادامه 👇👇
http://parsianjoman.org/?p=6801&fbclid=IwAR2tV_7gto2VitX2lKtRC0hYoiauprgAb_tM310EWueBXUU5cqXeedjq5e0

👈نخستین مهاجر در ایران به جایگاه رسمی رسید

زبان فارسی پیونددهنده و توانمندساز ۱۲۰ میلیون فارسی زبان در غرب و مرکز آسیا

@LoversofIRAN

⬅️ گفتگو با #محمدکاظم_کاظمی شاعر نامی افغانستانی که دبیر علمی جشنواره شعر فجر امسال شده است.

محمدکاظم کاظمی در سال ٤٦ خورشیدی در شهر #هرات افغانستان به دنیا آمد، در سال ٥٤ به #کابل کوچ کرد و  در سال ٦٣ به ایران شهر #مشهد آمد. در همین ایران بود که او  پس از پایان دوره دبیرستان، کارشناسی خود را در رشته مهندسی عمران از دانشگاه فردوسی مشهد گرفت و بعد فعالیت‌های ادبی اش آغازشد. کاظمی در سال ٦٩ به انجمن شاعران انقلاب اسلامی افغانستان پیوست و آن را تا دهه ٧٠ ادامه داد.

■ آقای کاظمی شما نخستین مهاجری هستید که در ایران سمت رسمی می‌گیرید. خودتان انتظارش را داشتید و چه شد که این انتخاب صورت گرفت؟
در این موضوع دو مسأله دخیل است. اول باید ببینیم یکی دلیل اینکه دوستان این انتخاب را انجام دادند، چه بوده است؛ من فکر می‌کنم یک مسأله مهم در اینجا این بوده که در ایران خوشبختانه در سال‌های اخیر رویکرد خوبی در بعضی نهادها، نشریات و رسانه‌ها به جغرافیای #زبان_پارسی می‌بینیم. یعنی در این‌باره علاقه‌ای می‌بینیم که دوباره این ارتباط زبانی و مشترکات ما با هم برقرار شود؛ قبل از این هم این موضوع را در عضویت تعدادی از پژوهشگران و اهل فرهنگ #افغانستان در #فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی (ایران) دیده بودیم.

■ تا به حال شده که در همه سال‌هایی که در ایران زندگی می‌کنید از آمدن به ایران پشیمان شده باشید؟
نه؛ برای من این اتفاق نیفتاده است، اما این حرف من به این معنی نیست که مهاجران ما گاهی به این موضوع نرسیده باشند. چون من به خاطر موقعیت ادبی و فرهنگی که در جامعه داشتم، همواره مورد احترام بودم؛ همواره از طرف اهالی ادب ایران، از طرف مطبوعات ایران با احترام زندگی کردم، طبیعتا برای ما سهل‌تر است اما برای مهاجران ما اتفاق افتاده که همان زمان به ایران مهاجرت کرده‌اند و برخی به کشورهای دیگر رفتند. حداقل به دلایل قانونی و صرف‌نظر از بخش فرهنگی و زبانی و هویت اسلامی و شرقی که افراد در ایران می‌توانند داشته باشند و در کشورهای دیگر این هویت حفظ نشده است، اما از نظر قانونی هر کس توانست به کشورهای دیگر مهاجرت کند، نسبت به مهاجران افغان که در ایران هستند، موقعیت شغلی و زندگی بهتری دارد. بسیاری از اقوام ما به کشورهای اروپایی مهاجرت کردند و فرزندانشان تبعه سوئد و فلاند و... شده‌اند، مشغول کار هستند، درس می‌خوانند و تمام آن مزایا و ویژگی‌هایی که ما در ایران از آنها محروم بودیم، آنها از آن برخوردار هستند. اما به‌هرحال مسائل دیگری هست که ما را به ایران وابسته کرده است. ما نباید همزبانی و جنبه‌های فرهنگی را انکار کنیم. در ایران موقعیت (خوب) برای یک شاعر یا نویسنده، برای کسی که اهل هنر و ادب است غیرقابل انکار است و جامعه ایران برایش دلپذیرتر است و خیلی از اهالی ادب و نویسندگان ما همیشه دوست داشتند در ایران زندگی کنند نه در کشورهای اروپایی، چون آنجا چهره ادبی‌شان از بین می‌رود. در کنار آن هم، مسأله برگشت به کشور وجود دارد. کسی که خیلی از کشورش دور باشد، نمی‌تواند به راحتی به کشورش بازگردد، اما مهاجر (در) ایران می‌تواند بعد از مدتی به کشور خودش برگردد.

ادامه 👇👇
https://www.isna.ir/news/95102817671/

بخشی از سخنان سال گذشته شاعر بنام افغانستان، #محمدکاظم_کاظمی
در برنامه "سلام افغانستان" درباره تنش میان گویشوران #پشتو و #فارسی در #افغانستان

بشنوید از #آسیبها و بی نظمی آشکاری که #رسمی شدن #چند_زبان، در یک کشور بوجود می آورد. بیرون بردن یک کشور از ساختار رسمی تک زبانی و دادن وزن برابر به زبان های #قومی و #محلی در برابر یک زبان ملی، نتیجه اش جز آشفتگی و کشمکش همیشگی نیست

#قومگرایی مانند موریانه بر اندام پیوستگی و همبستگی یک جامعه می افتد و مردم را از هم دور می کند. افغانستان و پاکستان نمونه های روشن گسترش #قوم_گرایی هستند که پیامد آن، خشونت و چنددستگی و تفرقه و عقب ماندگی و از دست رفتن فرصت های پیشرفت و رقابت با جهان در چند دهه گذشته است

@LoversofIRAN

درود بر شیر پاک مادر و نان حلال پدر این ایرانی عرب 👍

#ایرانی_عرب
#عرب_ایرانی

ای کاش اندکی از #درک_ملی و #شعور_میهنی او را کسانی داشتند که زیر برچسب هنرمند، یا دانشگاهی و فعال اجتماعی، امروز به ایران خیانت می کنند و تیشه به ریشه #ملیت_ایرانی می زنند حال آنکه تیشه ای که به دست گرفته اند، گور خودشان را خواهد کند.

کسانی که نمی فهمند کم کاری ها، سوء مدیریت ها، خطاها و خیانت های دولت های ناکارمد کنونی را نباید به پای کشور و ملت ایران بنویسند.
کسانی که نمی فهمند همزمان با مخالفت با خطاهای دولت و حکومت، باید و باید برای ساختن و آبادکردن میهن و از بین بردن رنج ایرانیان هم، سهم خود را در خدمت به آب و خاکشان انجام دهند.
کسانی که نمی فهمند نباید با علم کردن پرچم اهریمنی جدایی و نفاق بین مردم، هیزم بر آتش زخم های این کشور بریزند و آتش بیار معرکه ای باشند که دودش به چشم همه ایرانیان خواهدرفت.
کسانی که نمی فهمند اگر قرار است با حاکمیت کنونی مخالفت کنند، این مخالفت باید با تکیه بر نیروهای ملی و وطنخواه و مستقل و پاکدست باشد نه تریبون های مزدور #عربستان #ترکیه #امارات #اسراییل #آمریکا...

تلگرام و اینستاگرام @LoversofIRAN

#پدرام_سلطانی، نایب رییس اتاق بازرگانی #ایران:
اقتصاد #ايران يه مربى مث #كيروش ميخواد كه بازيكناى رانتى و آقازاده‌ها رو بندازه بيرون!


پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali

زخمی عشقی وطنم
شعری و شوری وطنم
باید که از تو بخوانم

شادی ایرانیان هوادار تیم ملی در بازی دیشب و ادامه بردهای شیرین و بی دردسر

پ.ن. ۱:
شادباش ویژه به همه آنها که در فدراسیون فوتبال و بیرون از فدراسیون برای توانمندسازی تیم ملی و گذشتن از سد مشکلات ریز و درشت، تلاش پیگیر و خستگی ناپذیر کردند و دربرابر آزارهای پیاپی گروه های مختلفی که در داخل با ایجاد حاشیه های نابجا می خواستند پیوستگی این تیم و تمرکزش بر پیروزی را از بین ببرند، جانانه ایستادند تا این گروه پراستعداد و درخشان، به معنای واقعی تبدیل به یک تیم همدل و همپا شود و #سوء_مدیریت تبدیل به #مدیریت_اثربخش شود

پ.ن. ۲:
ایکاش برخی از منتقدان سیاست های کنونی(در هر زمینه ای، اقتصادی سیاسی اجتماعی ورزشی...) این #درک_ملی را داشتند که تفاوت بزرگ بین منافع ملی و منافع جناحی و گروهی را بفهمند و در زمان های حساس که ایران با رخدادهای #ملی روبرو است، منافع گروهی و دسته ای خود را بخاطر مادر میهن، ایران، نادیده بگیرند. حاشیه ها و جنجال های عجیب که علیه #کیروش و #تیم_ملی برپا شد، نمونه روشن از تلاش کسانی بود که فرق بین #منافع_ملی و #منافع_جناحی را نمی فهمند
@LoversofIRAN

سخنرانی شنیدنی و پرسش و پاسخ درباره کتیبه‌های #فارسی در بناهای تاریخی #قفقاز
سه شنبه ۹ بهمن. ساعت ۱۵
سخنران؛ مرتضی رضوانفر

نگاره:
دیوار #ساسانی در شهر #دربند
(از دوره #ساسانیان)
در جمهوری #داغستان (گستره #قفقاز)
با سنگ نوشته های #فارسی_دری و #پهلوی


@LoversofIRAN

نمایش فیلم مستند
"کنون رزم سهراب و رستم شنو"
در آیین سپاس اپرای رستم و سهراب
با سخنرانی:
استاد #لوریس_چکناواریان
#شاهین_فرهت
یارتا یاران

تهیه کننده و کارگردان:
ایمان نیک بین

چهارشنبه ١٠بهمن ١٣٩٧
ساعت ١۶

تهران، خیابان استاد نجات اللهی(ویلا)
بوستان ورشو
خانه اندیشمندان علوم انسانی
@LoversofIRAN

#زبان_فارسی وارد امتحانات متوسطه در #هامبورگ شد

بر اساس اعلام وزیر آموزش‌و پرورش #هامبورگ،امسال برای اولین بار #زبان_فارسی وارد امتحانات گواهی پایان تحصیلات متوسطه در این شهر شد.

از کانال افتخارات ایرانیان


زبان #پارسی نخستین زبان کلاسیک و زیبای جهان را
پاس بداریم


پایگاه ایران دوستان مازندران



@jolgeshomali

دوستداران فریخته فرهنگ #ایران
ازهر ملیت.
نظرتاریخدان بزرگ #ترکیه پروفسور #ایلبر_اورتایلی درباره موسیقی جاودان شعر #فردوسی
Таърихшинос бузург Туркия Профессор #Aylbr_Avrtayly
Ва Фирдавсӣ

@loversofiran

گزیده ای از سخنرانی #ایلبر_اورتایلی استاد بزرگ تاریخ دانشگاه گالاتاسارای #ترکیه:
_متاسفانه فرهنگ و زبان ترکی در مقایسه با فرهنگ ایرانی، روستایی است.
_نقش #ایران برای ما تُرکها، مانند نقش #یونان برای اروپایی هاست از@baadafrah


به باور بسیاری از فرهیختگان ترکیه، #فرهنگ_ایرانی و #زبان #فارسی آشکارا جایگاهی برتر از آنچه دستاوردهای تمدنی سرزمین آناتولی (امپراتوری عثمانی و بخش بجامانده از آن یعنی ترکیه امروزی) بوده است، دارد

اما افسوس که با #سوء_مدیریت های فرهنگی در ایران امروز و استفاده نکردن از توانمندی های کم نظیر هنری ایران (سینما، موسیقی،ادبیات،معماری...) و ارایه نکردن آن در مقیاس تجاری به ایران و جهان، نهادهای سیاست گذار حکومتی در وظیفه ایجاد #آگاهی_ملی و حس #غرور_ملی درایرانیان کوتاهی کرده اند

از آنسو هم بازار مکاره و پرفریب ترکیه در غالب کردن فرهنگ عاریتی و غیراخلاقی حکومت آن کشور به دیگرکشورها، تلاشی پیگیر کرده است چنانکه برخی جوانان ایرانی که برتری فرهنگی خود را نمی دانند، فریفته ی بزک های ترکیه می شوند. آنچه خود دارند، زر ناب است و مرغ همسایه، بدلی ناسره است در این دکان فروش اجناس تقلبی

@LoversofIRAN

تدبیر کارساز #محمدعلی_فروغی، پیر کهنه کار و هوشیار دوره #پهلوی اول و دوم (ادیبی دانا که گرچه #فراماسون بود، اما وطنخواه بود و کارهای بزرگی برای ایران کرد) برای بر تخت نشاندن #محمدرضا_شاه در کوران اشغال ایران و دخالت های خارجی برای برکناری #رضا_شاه و تغییر حکومت

ایران در آتش را او را آرام کرد با؛
●بازگرداندن زمین هایی که رضاشاه گرفته بود، به صاحبان پیشین آنها
●سر کار آوردن فرزندان سیاسیونی که رضاشاه کشته بود
●ایجاد همدلی در بین سلایق مختلف سیاسی، برای جلب حمایت از محمدرضای جوان و ناتوان

(روایتی از مسعودبهنود)
@LoversofIRAN

👆فیلم تیراندازی دیروز به خودروی پلیس در بندر امام خمینی، سربندر #ماهشهر #خوزستان

🔴از کانال مرکز مطالعات خلیج فارس:
گروهک #تجزیه_طلب، این یورش تروریستی را برعهده گرفت.
اعضای کلانتری ۱۳ سربندر ماهشهر بامداد روز گذشته در حال گشت‌زنی، موردحمله‌ افراد ناشناس با اسلحه کلاشنیکف قرار گرفتند و دو تن از مأموران نیروی انتظامی به شهادت رسیدند.
سرهنگ علی قاسم‌پور در گفت‌وگو با ایسنا: گروه تروریستی تجزیه‌طلب "حرکه_النضال العربی لتحریر الاحواز" مسئولیت این حمله مسلحانه را بر عهده گرفت
@LoversofIRAN

از کانال"خوزستان پاره تن ایران":
ستوان یکم الله "نظر صفری"
سرباز وظیفه "محمدرضا رفیعی نسب" از اهالی روستای عبدلیه شهرستان #رامشیر در این یورش ناجوانمردانه با چندین گلوله، به شهادت رسیدند.
روانشان شادباد.
تروریست های تجزیه طلب #حرکه_النضال، در تلویزیون خود (احوازنا)، مسئولیت این حمله کور تروریستی را پذیرفت
#نضال #خلق_عرب #نئو_بعثی #هویت_طلب #حرکت_النضال
@LoversofIRAN

گروهک های #تروریستی مرزهای باختر و خاور ایران، واقعیت تلخ و هشداردهنده برای فرداست
آرامش ایران را وامدار همه نظامیان (#ارتش #نیروی_انتظامی #ناجا #سپاه) هستیم

#قشقایی
#چاغداش_ایران
#قشقایی_مرز_پرگهر
#ای_ایران
□پخش سرود ملی "مرز پرگهر" به فرنام(عنوان) نوای پایانی عروسی، یکی از سنت ها زیبای عروسی های قشقایی امروز است. /از@chaghdash_q/

#پانترک های تجزیه طلب، تقلای زیادی برای نفوذ میان قشقایی های نازنین ایران دارند! اما زهی خیال باطل و سودای خام.
در این دیوار آهنین و راستین باورهای میهن پرستانه قشقایی ها، هیچ جایی برای رخنه اندیشه های تباه و سیاه مزدوران #ترکیه و #باکو و #اسراییل و... نیست

وطن را اینگونه باید دوست داشت و خواست. وطن از برای ما ملت است، فارغ از اینکه چه حکومت و سیستمی بر آن حاکم باشد زیرا میراثدار واقعی هر سرزمین، مردمی هستند که ریشه هایشان با خاک و آب آن هزاران سال آمیخته شده است و حکومت ها، نهادهایی گذرا و موقتی هستند که اگر شایستگی داشته باشند می مانند و اگر نداشته باشند، به قانون ثابت این جهان، می روند و جایشان را به گروهی دیگر می دهند.

@LoversofIRAN

زبان #پارسی باستان دوره #هخامنشیان

خواندن:
دبیره های(حروف)خط میخی
عددهای پارسی باستان
کتیبه #بیستون #داریوش به پارسی باستان
شگفت است عددهای فارسی از چندهزار سال پیش، کمترین دگرگونی را داشته اند. همچنین، شکل باستانی برخی واژه ها مانند شکل امروزین است؛ بیش از ۲۵۰۰ سال مانایی
اعداد:
یک>ایوا
دو>دوا
سه>شی
چهار>چاهار
پنج>پنچه
شش>شش
هفت>هفته
هشت>اشته
نه>نو
ده>دثه

سنگ‌نبشته بیستون؛
بزرگترین سنگ‌نبشتهٔ جهان و نخستین متن شناخته شدهٔ ایرانی(۵۲۰ پ. م)
در شهر بیستون، #هرسین؛ #کرمانشاه بر دامنه کوه بیستون؛ از مهمترین سندهای تاریخ جهان

نکته‌های مهم کتیبه:
معرفی داریوش و هخامنشیان از زبان داریوش
چگونگی برپایی پادشاهی هخامنشیان
شیوه حکومت داریوش
مرگ کمبوجیه
طغیان گئوماتا وکشتن او درپاییز۵۲۲ ق.م
شورش دربسیاری سرزمین‌ها و سرکوب و بازگرفتنشان
پیروزی‌ در۱۹ نبرد داریوش(مانند پیروزی بر سکاها)
چگونگی برپایی امنیت در شاهنشاهی پهناور
هشدار برای دروغگویی
دفاع از راستی
دعای نیک برای کشور و مردم
سپاسگزاری از اهورامزدا
اندرز به شاهان آینده و مردم
انتشار کتیبه در همه قلمرو به خط میخی و سه زبان #پارسی_باستان #بابلی #ایلامی

@LoversofIRAN

🔴 آخرین فرصت ثبت ایده در جشنواره ملی ایده‌ها و فرصت‌ها؛ دوشنبه ۸ بهمن ماه.

🏆💰 همراه با جوایز ارزنده 💰🏆

ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر:
http://festivalidea.ir
#کارآفرینی_اجتماعی
@idevaforsat

واژه "صرلاب" یا "صلاب"، نشانه ای برای افزوده بودن بیت هایی از شاهنامهٔ فردوسی است.

پارسی سره این دو واژه، "استریاب" (ستاره یاب) بوده است که با دگرگون شدن "ی" به "ل" به "استرلاب" رسید. اما سپس تر، تازیان(اعراب) آن را به گونه اصطرلاب نوشتند و واژگان "صرلاب" و "صلاب" هم سبک شده اصطرلاب است.

برپایه آنچه در بالا آمد، صرلاب و صلاب در چند رج(بیت) از #شاهنامه، نشانه آن است که آنها رج های افزوده (الحاقیات) به شاهنامه هستند، یعنی بیت هایی هستند که سرایش #فردوسی و سخن راستین وی نبوده اند.

بنکده:
پیشگفتار بر ویرایش شاهنامهٔ فردوسی، فریدون جنیدی، ۱۳۸۷، نشر بلخ، وابسته بنیاد نیشابور، رویهٔ ۶۸
برگرفته از کانال بنیاد نیشابور @bonyad_neyshaboor

@LoversofIRAN

‍ 👈جشن سده، کهن ترین جشن ایرانی👉

سده یا چله کوچک را جشن بگیریم که بهانه ای زیباست برای گرم کردن دلها در سرمای زمستان

@LoversofIRAN

#جشن #سده #زرتشتی #مسلمان
#چله_بزرگ #چله_کوچک #چله #یلدا #مهر_ایزد #مهر #خورشید #آتش #ملی #شاهنامه #فردوسی #هوشنگ #پیشدادی #اوستا #استوره #اسطوره

⬅️آغاز جشن شده؛
به زمان هوشنگ پادشاه پیشدادی می رسد که برای راندن ماری سیاه و خطرناک، سنگی پرتاب می کند و آن سنگ بر سنگ دیگری می خورد و جرقه ای ایجاد می شود (هر دو سنگ چخماق بودند) و آتشی بر بوته های کنار آن سنگ ها می افتد، که در این هنگامه، ساختن آتش برای نخستین بار کشف می شود و هوشنگ شاه پیشدادی، این روز را برای سپاسگزاری از یزدان، جشن آتش برپا می کند.
شاهنامه فردوسی:
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین/
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آنگاه قبله نهاد/
بگفتا فروغیست این ایزدی
پرستید باید اگر بخردی/
شب آمد برافروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه/
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد/
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
بسی باد چون او دگر شهریار/
کز آباد کردن جهان شاد کرد
جهانی به نیکی ازو یاد کرد/

هوشنگ، پادشاه پیشدادی که درباره او هم در اوستا و هم در شاهنامه سخن گفته شده است، نخستین شاهی بود که اهورامزدا آتش را به وی شناساند. همچنین نخستین ها در  استخراج‌ آهن، آهنگری و قربانی کردن حیوانات بود. بر پایه ی شاهنامه، وی نقش زیادی در یکجا نشینی مردم و گسترش‌ شهرنشینی و پرورش چهارپایان سودمند داشت.

⬅️ جشن سده یا چله کوچک چیست؟
ایرانیان که دلبستگی خاصی به نور و گرما داشتند، زمستان را با برگزاری جشن های بسیار به انتظار گرما و زایش دوباره خورشید می نشستند.
آنها ۳۶۵روز را به ۱۲ ماه ۳۰ روزه تقسیم کرده و ۵ روز آخر که پیشواز نوروز بود، #پنجه_وه می نامیدند.

همچنین آنان زمستان را به دو چله ی بزرگ و کوچک تقسیم کرده بودند و در آغاز هریک جشنی برپا میکردند.
"چله بزرگ" از یکم دی ماه (شب چله) آغاز میشد تا چهل روز بعد یعنی دهم بهمن (جشن سده) و "چله کوچک" از دهم بهمن آغاز میشد تا پایان بهمن یعنی بیست شب و بیست روز. برخی نام سده را بخاطر ۱۰۰شبانه روز (۵۰شب و۵۰روز) مانده به نوروز می دانند.

در آغاز چله بزرگ، جشن زایش "مهر ایزد" را جشن میگرفتند (یلدا) و در آغاز چله کوچک "سده" را. "مهر" به معنی پرتو خورشید در هنگام طلوع آفتاب است. در این هنگام فلق به سرخی می گراید و نور و گرمای خورشید کم کم زمین را فرا می گیرد. به همین دلیل شب چله(یلدا) را ایرانیان تا بامداد بیدار می مانند تا دمیدن نور و روشنایی را ببینند و به نماد گردی و سرخی خورشید، میوه های سرخ و گرد بر سفره های آیینی خود میگذارند.

همانطور که در بسیاری شهرهای ایران دیده و شنیده ایم، مادرها و پدرهای ما از برگزاری شب چله کوچیکه که همان جشن سده کهن #زرتشتیان است یادگارهای شنیدنی دارند. بنابراین این، کهن ترین جشن ایرانی تا چند دهه پیش هم در خانواده های #مسلمانان ایرانی برپا بوده است پس امروز هم به پویایی این یادگار کهن هزاران ساله (که گمان می رود تاریخش به ۴هزار سال پیش برسد یعنی تاریخ کشف آتش، چون در اوستا هم این داستان بشکل یک داستان اساطیری آمده است) برخیزیم.

⬅️جشن سده را چگونه برگزار کنیم؟

زرتشتیان جشن سده را اینگونه برگزار می کنند که از بامداد روز جشن همگی برای گرد آوری هیزم و بوته از دشتها همازوری(شرکت) می کنند تا توده ی بزرگی از بوته های خشک پدید می آید.
سپس در هنگام فرورفتن(غروب) خورشید آتش افروزی آغاز می شود. هفت موبد سپیدپوش با مشعل های روشن، سه دور به دور بوته ها می گردند و با خواندن اوستای آتش نیایش، بوته ها را آتش می زنند.

آتش بسیار بزرگی افروخته می شود که تا آسمان شعله می کشد و در آن سرمای استخوان شکن بهمن ماه گرما را به باشندگان ارمغان می کند.
جوانان در پیرامون آتش به شادی می پردازند، سرودها وترانه های محلی و ملی می خوانند و بزرگترها به نیایش آتش می پردازند.
اگر کسانی نتوانند به جشن بیایند بر بام خانه ها آتش افروزی می کنند.

ما نیز می توانیم از چوب های خشک بی استفاده، در حیاط، بام خانه، کوچه و محله مان این جشن را غروب امروز برگزار کنیم تا پاسی از شب. آتش افروزیم، خوراکی هایی چون آجیل، میوه و شیرینی استفاده کنیم، شاهنامه بخوانیم و از سرودهای محلی، ملی و میهنی ایران عزیزمان و یادگارها و اندوخته های فرهنگی و هنری مان برای ساختن شبی زیبا و شورآفرین بهره ببریم.

جشن سده ویژه زرتشتیان:
#یزد روستای چم و پیر رهگذر
#کرمان باغچه بوداغ آباد
#تهران مارکار تهران پارس
#شیراز باغ وقفی
#کرج خانه دولت
#اصفهان خانه زرتشتیان

@LoversofIRAN
یزد، روستای #چم، جشن سده👇