عاشقان ایران
471 subscribers
4.39K photos
2.35K videos
163 files
887 links
ادمین @Lovers_of_IRAN_bot
عاشقان ایران
از باختر تا خاور پهنکوه ایران
از دریاچه کاسپی تاجنوب دریای پارس
#ایران بزرگترین دلیل کنارهم بودن ما با همه تفاوتهاست

دغدغه های ملی

راهنما👈 https://t.me/LoversofIRAN/2531

https://instagram.com/LoversofIRAN اینستا
Download Telegram
Forwarded from عاشقان ایران
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔅الله لله!

خدا را سپاس، که بیشه ایران از شیران بی ادعا تهی نشده است...

ایران با ستونهای سترگ مهر و میهن پرستی چنین بزرگان و مردمانی که پیرو آنها هستند، پابرجاست برخلاف همه کین خواهی و دشمنی هایی که از داخل و خارج در حقش روا می دارند.

بغض گلو و اشک چشم استاد #فریدون_جنیدی هنگامیکه از مادرش #ایران می گوید و دلیل آنکه در زمان جنگ تحمیلی (۱۳۶۶)، پس از انتشار کتاب "نامه پهلوانی" و دعوت دانشگاه ناپل #ایتالیا از ایشان برای تدریس زبان #پهلوی را نپذیرفت.

اگر روزی بخواهم از ایران بروم نخست باید به خاک بخارا و سمرقند بروم (بال خاوری ایران کهن)، و پس از آن نیز نمی توانم مادر پیرم (ایران) را در این جایگاه تنها بگذارم، مادر پیر من نیاز به مراقبت دارد.

بی وفا مردا که در هنگام تب و ناخوشی مادر،
او را ترک کند ...!


استاد فریدون جنیدی بنیانگذار #بنیاد_نیشابور است که اموزش های بی نظیر و کاملا رایگان در زمینه زبان های باستانی ایران و #شاهنامه خوانی دارد. به نشانی @bonyad_neyshaboor


#ایران_زمین_کهن #بخارا #سمرقند #فرارود #خراسان_بزرگ #میهن_پرستی #زبانهای_باستانی #نامه_پهلوانی #زبان_پهلوی


عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
۲۹فروردین روز #ارتش

تقدیم به مردان مرد این سرزمین
دلیران نیروی زمینی، هوایی و دریایی ارتش

تکاوران کلاه سبز دریایی، رزمندگان گمنام ایران:
به نسل های بعد بگویید؛ ما همه تلاشمان را کردیم
@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
#اسطوره زنده #ارتش ایران در مقابل مجسمه اش
ناخدا #هوشنگ_صمدی و سربازانش
۳۴ روز دلاورانه با دست خالی
داخل خرمشهر دربرابر دشمن تادندان مسلح بدون پشتیبانی نظامی مقاومت کردند
(کانال وطنخواه)
@loversofiran
Forwarded from اتچ بات
👈اعلامیه شماره۱ ستاد ارتش ایران
پس از تهاجم شوروی و انگلیس👉

👈تهاجم ۳ شهریور ۱۳۲۰ برای اشغال ایران
(روزنامه اطلاعات)

@LoversofIRAN


واژگان و گزاره هایی که در آنها ناجوانمردی دشمنان ایران را میتوان دید. یورش از زمین و هوا و دریا به مرزهای #ایران_عزیز 👇

⬅️متن اعلامیه شماره ۱ #ارتش_شاهنشاهی_ایران:

۱_ ساعت ۴ روز ۳ شهریور، ارتش شوروی در شمال و ارتش انگلیس در باختر و جنوب باختری مرزهای کشور را مورد تجاوز و تعرض قرارداده اند.

۲_ شهرهای تبریز، اردبیل، رضاییه، خوی، اهر، میاندوآب، ماکو، مهاباد، بناب، رشت، حسن کیاده، اهواز، بندر پهلوی مورد #بمباران_هوایی واقع، تلفات وارده نسبت به مردم غیرنظامی زیاد و نسبت به نظامیان با وجودی که #سربازخانه_ها را بمباران میکنند معذلک تلفات نسبتا کم بوده است.
یک هواپیمای مهاجم در ناحیه تبریز(؟) در نتیجه ی تیراندازی توپخانه ضدهوایی سرنگون شده است.

۳_ نیروی موتوریزه و مکانیزه شوروی در محور جلفا_مرند، و پل دشت_ماکو قره ضیاءالدین و نیروی موتوریزه و مکانیزه انگلیس در محور خاقین_قصرشیرین و (؟)_گیلان و آبادان و بندر شاهپور و قصرشیخ بتعرض پرداخته اند.

۴_ نیروی دریایی شوروی در کرانه های دریای خزر و نیروی دریای انگلیس در بندر شاپور و خرمشهر تعرض نموده اند.

۵_ واحدهای ارتش شاهنشاهی که غافلگیر شده اند به حدود توان باستقبال آنها شتافتند و در نقاط مختلفه با آنها تماس حاصل نموده و به دفاع پرداختند و دو ارابه زره پوش مهاجم در منطقه باختر مورد اصابت و از کار افتاده و پیشروی مهاجمین را متوقف ساخته اند.

۶_ در کلیه مناطق شمالی و باختری روحیه اهالی بسیار خوب و عموما تقاضای دخول به صفوف ارتش و حرکت به جبهه را برای دفاع از میهن مینمایند.

@LoversofIRAN

هنوز هم پس از ۷۰ سال، داستان #همان است و بازیگران، #همان.
این ماییم که باید هوشیار باشیم و بیدار که شبانگاه شبیخون زده نشویم.

متن اعلامیه ارتش چاپ شده در روزنامه اطلاعات شهریور ۱۳۲۰ 👇
Forwarded from عاشقان ایران
👈مقاومت و شرف سه مرزدار ایرانی مرز جلفا در سوم شهریور ۱۳۲۰

در برابر خیانت برخی سران #ارتش در هنگامه یورش همزمان #متفقین از شمال و جنوب به ایران، در جنگ جهانی دوم، چنین پایداری های دلاورانه ای هم شد

@LoversofIRAN

⬅️ساعت چهار صبح روز سوم شهریورماه سال ۱۳۲۰ به سرجوخه ملک محمدی در پاسگاه مرزبانی #جلفا در #آذربایجان_شرقی خبر می‌دهند لشکری عظیم از #ارتش_سرخ #شوروی بسوی مرز ایران می‌آید و قصد دارد از «پل آهنی» گذشته و وارد کشور شود!

سرجوخه خبر را به #تبریز مخابره می‌کند و از آنجا هم به #تهران. از پایتخت دستور می‌آید که پادگان را تخلیه کنید و بدون هیچ مقاومتی اجازه ورود ارتش شوروی را بدهید!

اما سرجوخه جسور خطاب به سربازانش می‌گوید: «هرکسی می‌خواهد، برگردد. من اینجا می‌مانم. می‌خواهم از کشور مقابل اجنبی‌ها دفاع کنم.» ملک محمدی همراه با سرباز عبدالله شهریاری، سیدمحمد رایی هاشمی و سرباز دیگری هم قسم می‌شوند و می‌مانند.

هنگامی که نخستین نفربر شوروی قصد عبور از پل آهنی را دارد سرباز شهریاری بسوی راننده آن شلیک می‌کند و سرباز #روس را از پای درمی‌آورد. درگیری سنگینی بین نیروهای کاملاً مسلح ارتش شوروی و سرجوخه و ۳ سربازش در می‌گیرد.

این درگیری به گفته شاهدان ماجرا که مشروح آن در اسناد آکادمی نظامی روسیه هم موجود است ۴۸ ساعت به طول می‌انجامد و در نهایت سرجوخه محمدی همراه با دو سرباز دیگرش عبدالله شهریاری و سید محمد رایی هاشمی زیر آتش شدید توپخانه لشکر ۴۷ شوروی به شهادت می‌رسند. نفر چهارم برای رساندن خبر ورود لشکر ۴۷ به دستور سرجوخه ملک محمدی ساعتی پیش از شهادت همرزمانش بسوی تبریز رفته بود.

سرلشکر نوویکف، فرمانده لشکر ۴۷ شوروی وقتی متوجه می‌شود که سربازان ایرانی کشته شده‌اند از پل آهنی عبور می‌کند و وارد خاک کشور می‌شود. او وقتی فهمید ۴۸ ساعت است که تنها با ۳ سرباز جنگیده، به نشانه احترام یکی از درجه‌هایش را از روی دوشش بازکرد و روی سینه سرجوخه محمدی گذاشت و از چوپانی خواست، ۳ سرباز شجاع را به شیوه مسلمانان کنار پل آهنی دفن کند.

تدفین این ۳ سرباز به‌خاطر وطن‌پرستی‌شان با تشریفات نظامی از سوی لشکر ۴۷ ارتش دشمن صورت گرفت.
بر روی سنگ آرامگاه هر سه نوشته شده است : آرامگاه ژاندارم شهید ...، که در شهریور ماه ۱۳۲۰ در راه انجام وظیفه در مقابل مهاجمین ایستادگی و به شهادت رسیده است.

درسال ۱۳۷۵ هجری شمسی آرامگاه این مرزبانان بازسازی شد و هر هفته مراسم ادای احترام توسط نیروی مرزبانی #ناجا بر سر مزار این مرزبانان انجام می شود.

بر بالای آرامگاه آنان این بیت شعر نقش بسته است:
هرچند آغشته شد به خون پیرهن ما
شد جامه سربازی ما هم کفن ما
شادیم ز جانبازی خود در شکم خاک
پاینده و جاوید بماند وطن ما

/منبع؛ قلم و فرهنگ/

@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
۲۹فروردین روز #ارتش

تقدیم به مردان مرد این سرزمین
دلیران نیروی زمینی، هوایی و دریایی ارتش

تکاوران کلاه سبز دریایی، رزمندگان گمنام ایران:
به نسل های بعد بگویید؛ ما همه تلاشمان را کردیم
@LoversofIRAN
⬆️پيشنهاد و توصيه تمسخرآمیز وزارت خارجه #آمریکا به سپاه پاسداران:
امكان دارد يك دستگاه جن یاب بسازيد؟


📌ایکاش دستکم بخش تبلیغات و روابط عمومی سپاه که خبر ساخت چنین ردیابی را منتشر کردند، به #اعتبار و آبروی خود سپاه بیشتر فکر میکردند!

چه بگویم؛ که نگفتن به از گفتن است
افسوس...

#ایران #عزت #اقتدار
#ارتش #سپاه #نیروهای_مسلح


🔖بیانیه انجمن فیزیک ایران در رد ادعای سپاه:
اختراع دستگاه تشخیص آلودگی به ویروس #کرونا از راه دور توسط سپاه پاسداران "ادعایی باورناپذیر و در حد داستان‌های علمی و تخیلی" است. این ادعا آنقدر از علم دور است که انجمن فیزیک ایران آن را در مجموعه ادعاهای شبه‌علم دسته‌بندی می‌کند. با وجود این که روش‌های تشخیص و شناسایی با استفاده از مشخصه‌های فیزیکی مواد در علم فیزیک بسیار پر کاربردند ولی دانش بشری در حال حاضر توان شناسایی و آشکارسازی ذراتی با ابعاد حدود ۱۰۰ نانومتر را از راه دور ندارد.
این انجمن اعلام آمادگی کرد که در صورت دریافت مستندات مرتبط با شیوه کار و آشکار‌یابی این وسیله آن را در اختیار متخصصان و دانشمندان این حوزه برای داوری علمی قراردهد



عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN
🔴 #هشدار

🔻ممکن است کرونا در آبان ۹۹ به اوج برسد❗️

این دیگر تخمین #مجلس خود این نظام است

"مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی" در گزارشی اعلام کرد بر اساس مدلسازی کار گروه اپیدمیولوژی وزارت بهداشت، در حالت های مختلف ایزولاسیون جمعیتی:

اگر هیچ مداخله ای برای ایزولاسیون انجام نگیرد؛ برآورد می‌شود ۶۰ میلیون نفر مبتلا به بیماری خواهند شد. بیماری تا ۴۰۰ روز در ایران می‌ماند و تا آبان‌ماه ۱۳۹۹ به اوج خواهد رسید!!!

اگر ایزولاسیون ۱۰ درصد انجام شود، دو میلیون و چهارصد هزار نفر در ایران به کرونا مبتلا شده و ۳۰ هزار و هفتصد نفر به دلیل این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.

اگر ایزولاسیون ۲۵ درصد انجام شود، یک میلیون و ۱۶۰ هزار نفر به ویروس کرونا مبتلا شده و ۱۳ هزار و ۴۵۰ هم فوت می‌شوند.

اگر ایزولاسیون ۴۰ درصد انجام شود، انتظار می‌رود ۸۱۱ هزار نفر در ایران به کرونا مبتلا شده و حدود ۶ هزار نفر جان خود را از دست بدهند.



عاشقان ایران💌
@LoversofIRAN
پروژه "ترک سازی" #آذربایجان عزیز ما، چند دهه پیش از خارج ایران کلید خورد؛ و شوربختانه در ده سال گذشته ادبیات خاص و #ضد_ملی آن در برخی افراد اثر کرده است.

یکی از بهترین روشها در برابر این یورش فرهنگی به شمالغرب #ایران عزیز؛ اگاهی از تاریخ واقعی آذربایجان و پیشینه واقعی #ترکان و نژاد ترک است.

مردم ترک زبان ایران ما، در سده های پیش، فقط دچار دگرگونی زبانی شدند ولی به آن معنا نیست که آنها واقعا #ترک به معنی نژاد ترک باشند. باید در کاربرد این واژه دقت بیشتر کرد به ویژه از جوانان تحصیلکرده ایران چنین انتظار است:
نگوییم ترک، بگوییم #آذری(اهل آذربایجان)


✴️پژوهشی از @Ir_Bahman
سند دیگری بر قتل‌عام مردم آذربایجان بدست ترکان
ابن‌کثیر تاریخ‌نویس نامدار قرن هشتم در کتاب «البدایة و النهایة»، جلد دوازدهم، صفحه‌ی ۶۵۸:
«در این سال (۹۹ ق) ترکان، آذربایجان را غارت کردند و گروه بزرگی از مسلمانان را کشتند»/اشاره به حمله تُرکان #خزر به آذربایجان از راه #قفقاز در زمان خلیفه‌ اموی، عمر بن عبدالعزیز/

🔸پیوند زیر، جلد دوازدهم کتاب « البدایة و النهایة »
https://archive.org/stream/alhelawy07/bn12#page/n658/mode/2up


@LoversofIRAN
2 گفتگوی تلویریونی سران #ارتش در #روز_ارتش؛
یکی درباره ساخت دستگاه نابودگرکرونا،
ودیگری امیدوارکننده از جهت هوشیاری دربرابر کرونا

⬆️ارتش وساخت دستگاه نابودگر کرونا:
کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش:
ما دستگاهی ابداع کرده‌ایم که به دو صورت ریشه‌کنی و تشخیصی عمل می‌کند و در محيط بسته ویروس #کرونا را در عرض پنج دقيقه به طور کلی از بین می‌برد!

⬇️معاون هماهنگ کننده ارتش:
ما پیش بینی شیوع بیماری كرونا را در ۲۹ دی انجام دادیم و اماده مقابله با آن در کشور بودیم.


امیدوارم سران ارتش دنباله رو #سپاه در رونمایی از دستاوردهای خیالی مهار کرونا نباشند و این دستگاه نامبرده، واقعی و کارساز باشد

درحالی که مسئولان مربوطه، تا اول اسفند، حتی «وجود» کرونا در کشور را منکر بودند، حالا يكی از فرماندهان ارشد می گويد در ارتش از دی ماه «شیوع»ش را پیش‌بینی کرده و اقدامات لازم را انجام داده بودند، از راه رصد اخبار این ویروس در چین.
گرچه پس از واکنشها به این مصاحبه، امیر دریادار #حبیب_الله_سیاری حرف خود را تغییرداد و گفت منظورم این بود که ما در ۲۹ دی شیوع کرونا در خارج از کشور را رصد کرده بودیم نه درداخل کشور!


@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
چامه(شعر) #ایراندوستانه استاد
زنده یاد #مومن_قناعت برای #خلیج_فارس که در سفر به #امارات هنگام #جنگ_تحمیلی، به عنوان عضو کمیته صلح #شوروی_کمونیستی، سرود
و شیخ عرب را برآشفت.

روانش شاد🥀
@LoversofIRAN
این پست مربوط به دو سال پیش است 👇

اردیبهشت ۱۳۹۷، و درگذشت
استاد مومن قناعت 👇
Forwarded from اتچ بات
👈بزرگمرد ایراندوست تاجیک، پر کشید👉

برای این قلب تپنده ی فرهنگ و ادب فارسی در فرارودان(ماوراءالنهر، آسیای میانه) که امروز ظهر در آغاز این ماه رمضان (دوم رمضان ۱۳۹۷)، ماه راز و نیاز و روزه، در ۸۶ سالگی چشم از جهان فروبست، آرزوی آمرزش و جایگاهی بلند در کنار پاکان و نیکان داریم.🥀

@LoversofIRAN

⬅️ #مومن_قناعت (۱۹۳۲_می ۲۰۱۸ میلادی) ترانه سرای بزرگ تاجیک و پارسی‌گوی #تاجیکستان، نمایندهٔ مردم تاجیکستان در پارلمان #اتحاد_جماهیر_شوروی (۱۹۹۱-۱۹۷۹)، متفکر سیاسی و اجتماعی بود.

مومن قناعت در سال ۱۳۱۴ خورشیدی در #درواز تاجیکستان به دنیا آمد. در سال ۱۹۵۶ در رشتهٔ #زبان و ادبیات #فارسی_تاجیکی از دانشگاه ملی تاجیکستان فارغ‌التحصیل  شد و در همان سال به هموندی(عضویت) اتحادیه نویسندگان درآمد. پس از پایان تحصیلات در مجلهٔ «صدای شرق» مشغول به کار شد و پس از اندکی سردبیر این نشریه شد. نخستین دفتر شعر او با نام «شراره» در سال ۱۹۶۰ به چاپ رسید.

پس از «شراره»، مومن قناعت ده‌ها دفتر شعر و داستان حماسی دیگر نیز منتشر کرد که برخی مشهورترین آنها عبارتند از: «تاجیکستان – اسم من»
«سروش استالین گراد»
«حماسه داد»
«مسعود نامه»
داستان«گهواره سینا»ی او که در سال ۱۹۷۸ نوشته شد جایزهٔ #رودکی را برای وی به ارمغان آورد.

قناعت در سال ۱۹۷۷ پس از مرگ #میرزا_تورسون‌_زاده، رئیس وقت اتحادیه نویسندگان، جایگاه ریاست آن اتحادیه را تا زمان فروپاشی #شوروی به دست آورد. او مدتی نیز مدیر مجلهٔ «شرق سرخ»، یکی از برترین نشریات تاجیکستان، بود. از ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۲ هم ریاست انستیتوی میراث ادبی را در فرهنگستان علوم داشت.

شعری از او که در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی دربارهٔ #زبان_فارسی سروده‌است بسیار سرشناس است و از اولین آثاری‌ست که به اهمیت مسئلهٔ زبان در نهضت اخیر هویت‌شناسی تاجیکان می‌پردازد. از مومن قناعت با عنوان «نیمای میان‌رودان» ( #نیما_یوشیج) نیز یاد می‌شود.

قناعت در سیاست نیز دست داشت. از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۱ نمایندهٔ تاجیکستان در پارلمان اتحاد جماهیر شوروی بود. او که در زمان حکومت شوروی مورد احترام و صاحب نفوذ بود و برای مأموریت‌های سیاسی و فرهنگی به کشورهای مختلف جهان سفر می‌کرد.

گفته می‌شود که او در سفری که در دههٔ ۸۰ میلادی (همزمان با #جنگ_تحمیلی #ایران و #عراق) به عنوان عضوی از هیات کمیته صلح شوروی به یکی از شیخ نشین های جنوب خلیج فارس ( #امارات) داشت، به طور بداهه شعری می‌سراید #ایراندوستانه در پاسخ به شیخ عرب، و در آن به نام #خلیج_فارس اشاره می‌کند که به مذاق امرای عرب خوش نمی‌آید:

از خلیج فارس می‌آید نسیم فارسی
ابر در شیراز می‌بارد چو سیم فارسی
می‌رسد از کشتی بشکسته شعر بی شکست
شعر هم بشکست با پند قدیم فارسی
شیخ را سرمست دیدم یک شبی از بوی نفت
رفت با عطر کفن عطر و شمیم فارسی

@LoversofIRAN

■■ بنکده ها(منابع):
□جامی، مهدی. «مومن قناعت، شاعر و سیاستمدار».بی‌بی‌سی فارسی، ۹ اوت ۲۰۰۵. بازبینی‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲
□«شعری که خشم سلطان عرب را در آورد». خبر فارسی، ۱ خرداد ۱۳۹۱. بازبینی‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲
□«بزرگداشت استاد مومن قناعت؛ شاعر مردمی تاجیکستان». رادیو تاجیکی، ۲ خرداد ۱۳۹۱. بازبینی‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲
□مسلمانیان قبادیانی، رحیم. «اندیشهٔ بوعلی در گهوارهٔ سینا اثر مومن قناعت». حافظ، ش. ۳۵ (مهر ۱۳۸۵): ۲۲-۲۴
□ارجمندی، عبدالمجید. «تأملی در شعر معاصر تاجیکستان». گلبانگ آشنایی (مجموعه مقالات هفتمین مجمع بین‌المللی استادان زبان و ادبیات فارسی)، بهمن ۱۳۹۰.

@LoversofIRAN

چامه خوانی(شعر خوانی) زیبای استاد مومن قناعت در سال ۱۳۹۳ در بیت #رهبر ایران.
چامه ی خلیج فارس 👇
Forwarded from عاشقان ایران
به_عبارت_دیگر:_گفتگو_با_مومن_قناعت_1463795428.3gp
15.4 MB
هویت ملی #تاجیکستان
پس از دو دهه #استقلال این کشور از #شوروی
گفتگوی بی بی سی؛ با #مومن_قناعت شاعر، ادیب و ملی گرای دغدغه مند تاجیک
@loversofiran
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
https://t.me/bonyad_neyshaboor
اول اردیبهشت ماه جلالی روز بزرگداشت سعدی است.
این نوجوان اردبیلی پارسا خائف پرورش یافته در مکتب آواز تبریز با آوازش در بیات اصفهان با غزلی از سعدی شیراز پیوستگی سعدی با جان ایرانیان و پیوستگی آذربایجان جان و اردبیل غیور و زنجان پاک را با ایران گرامی نشان می دهد.
بر آتش تو نشستیم و دود شوق برآمد❤️
Forwarded from عاشقان ایران
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
۱ اردیبهشت #روز_سعدی عزیز گرامی باد

بخشی ازفیلم #سعدی_شیرازی
کارگردان: شیرعلی نغزعلی
تاجیکستان

درتاجیکستان، سعدی بزرگ را بسیار ارج می نهند
درتلویزیون ایران هم شخصیتهای عبری و عربی را❗️
@loversofiran
Forwarded from عاشقان ایران
تأثیر #فردوسی بر #سعدی
از #منصور_رستگار_فسایی/۲بخش

🔶 بخش ۲
سعدی انسان عصر پریشانی و ناامیدی،
و فردوسی انسان روزگار امید...👇
shahnamehpajohan.ir/تأثیر-فردوسی-بر-آثار-س

@LoversofIRAN
Forwarded from عاشقان ایران
👈👈 چرا #سعدی؟


⬅️ نوشته استاد گرانقدر ادبیات فارسی، #شفیعی_کدکنی:

◾️هيچ كس در اين ترديدى ندارد كه خداوند در سرشت سعدى جوهر شاعرى را در حدّ نهايى آن به وديعه نهاده بوده است. و هيچ كس در اين ترديدى ندارد كه سعدى در جانب اكتسابىِ هنرِ شعر نيز بر مجموعهٔ ميراثِ بزرگان ادب فارسى و عربى اشرافى شگرف داشته است. هيچ‌كس در اين امر نيز نمى‌تواند ترديد كند كه سعدى بر تمام معارف اسلامى از فقه و كلام و حديث و تفسير و تصوّف و تاريخ و ديگر شاخه‌هاى فرهنگ وقوف كامل داشته است. با اين همه اگر محبوبيّت و سلطنتِ هنرى او را در طول اين هشت قرن حاصل اين امتيازات او بدانيم، به تمامى حقيقت اشاره نكرده‌ايم؛ زيرا يك نكتهٔ برجسته را از ياد برده‌ايم و آن اين است كه در هنر سعدى چيزى وجود دارد كه ديگر بزرگان ما از آن كمتر بهره داشته‌اند و آن

آزمونگرى و تجربه‌گرايى سعدى است در آفاق پهناور حيات و ساحتهای مختلف زندگى اجتماعى و فردى؛ همان چيزى كه او خود از آن به «معاملت داشتن » تعبير مى‌كند.

و من می‌خواهم به يكى از گوشه‌هاى پوشيده ماندهٔ تجارب و معاملات گوناگون او در آفاق حيات اشاره كنم. به ابياتی از اين دست بنگريد:

جوانمرد اگر راست خواهى ولى‌ست
كرم پيشهٔ شاه مردان على‌ست

يا

جوانمردىّ و لطف است آدميّت
همين نقش هيولايى مپندار

يا

علم آدميّت است و جوانمردى و ادب
ورنى ددى به صورت انسان مصوّرى


كه بالاترين حدّ انسانيت را در اين گونه ابيات به جوانمردان نسبت مى‌دهد و خود تصريح دارد كه آخرين حدِّ سير روحانى‌اش، پس از آن همه تحصيل در مدارس علوم اسلامى از قبيل نظاميّهٔ بغداد، پيوستن به جوانمردان بوده است:

نشستم با جوانمردان قلّاش
بشُستم هرچه خواندم بر اديبان

و بهترين قهرمانان داستانهاى او، از نوع جوانمردان‌اند، چنان كه در داستان آن جوانمرد تبريزى مى‌بينيم كه دزدى را از راه ديوار به سراى خويش مى‌برد و دستار و رختِ خود را بدو مى‌دهد تا در دزدى ناكام نباشد و در پايان مى‌گويد:

عجب نايد از سيرتِ بخردان
كه نيكى كنند از كرم با بدان

در چشم‌انداز نخست چنين به نظر مى‌رسد كه ستايش جوانمردى امرى است طبيعى و هر كسى به فضايل اخلاقى اشارتى داشته باشد همين حرفها را مى‌زند؛ امّا چنين نيست.
براي آنكه مساله قدرى ملموس‌تر و روشن‌تر شود، از هم‌شهرى بزرگ و بى‌همتاى سعدى، خواجهٔ شيراز ياد مى‌کنيم كه در سراسر ديوانش حتى يك بار هم از كلماتى مانند « جوانمرد» و
« جوانمردى» و « فتوّت» ياد نكرده است. آيا اين يك امر تصادفى‌ست يا مى‌تواند ريشه هايى در روانشناسى فردى و شخصى سعدى داشته باشد؟ به گفتهٔ خودش:

دگرى همين حكايت بكند كه من وليكن
چو معاملت ندارد سخن آشنا نباشد

بى‌گمان او در اين قلمرو نيز معاملت و تجربه داشته است.

/محمد‌رضا شفيعى كدكنى
قلندريّه در تاريخ
صص ۵۲۸–۵۲۷/

@LoversofIRAN