🔰درایور جدید انویدیا ۵۸۰ برای لینوکس با پشتیبانی از Wayland و رفع مشکلات

انویدیا اولین نسخه بتای درایور NVIDIA 580.65.06 را برای لینوکس منتشر کرد که شامل:
🔹 پشتیبانی از پروتکل fifo-v1 Wayland (مهم برای کامپوزیتورهای Wayland)
🔹 رفع باگ‌های مربوط به Vulkan و Wayland
🔹 بهبود گزارش ساعت پردازش گرافیک (GPU) برای هماهنگی بیشتر با ویندوز
🔹 رفع مشکلات سازگاری با هدست Bigscreen Beyond
🔹 کاهش لگ در هدست‌های VR با فعال‌کردن RMIntrLockingMode به‌صورت پیش‌فرض
🔹 قابلیت آزمایشی جدید برای کاهش تأخیر در نمایش تصاویر
جزییات بیشتر در لینک
این درایور بتا از طریق سایت رسمی انویدیا قابل دانلود است.

https://www.nvidia.com/en-us/drivers/details/251355

نویسنده: حسین سیلانی 
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال: 
https://t.me/linuxtnt

مایکروسافت دیگر حساب‌های محلی ویندوز ۱۰ را برای دریافت به‌روزرسانی‌های امنیتی تمدیدشده نمی‌پذیرد

اگر قصد دارید پس از پایان عمر ویندوز ۱۰ (۱۴ اکتبر ۲۰۲۵) همچنان از به‌روزرسانی‌های امنیتی استفاده کنید، حتی با پرداخت ۳۰ دلار، باید یک حساب مایکروسافت داشته باشید! مایکروسافت اعلام کرده که برای دریافت به‌روزرسانی‌های امنیتی تمدیدشده (ESU) پس از پایان عمر ویندوز ۱۰ (۱۴ اکتبر ۲۰۲۵)، کاربران حتی با پرداخت هزینه ۳۰ دلاری باید یک حساب مایکروسافت متصل به سیستم داشته باشند.

🔹 هزینه ۳۰ دلاری برای یک سال و تا ۱۰ دستگاه اعمال می‌شود.
🔹 این به‌روزرسانی‌ها فقط تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۶ تمدید می‌شوند و شامل پشتیبانی فنی نیستند.
🔹 برای ثبت‌نام، دستگاه شما باید ویندوز ۱۰ نسخه ۲۲H2 با آخرین آپدیت‌ها را داشته باشد.

⚠️ نکته مهم:
مایکروسافت به‌طور جدی‌تری کاربران را به استفاده از حساب مایکروسافت سوق می‌دهد، حتی در ویندوز ۱۱. با این حال، هنوز راه‌هایی برای ایجاد حساب محلی در ویندوز ۱۱ وجود دارد. اگر سخت‌افزار شما ویندوز ۱۱ را پشتیبانی نمی‌کند (مثل عدم وجود TPM 2.0)، تنها گزینه شما پرداخت ۳۰ دلار و اتصال به حساب مایکروسافت برای یک سال امنیت اضافی است.

نویسنده: حسین سیلانی 
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال: 
https://t.me/linuxtnt

باز هم فاجعه در دنیای لینوکس
متاسفانه درایورهای اینتل یکی پس از دیگری بی‌سرپرست شدند.
خبر هارو خلاصه کردم براتون

به نظر می‌رسد موج تغییرات و تعدیل نیرو در اینتل که پستش رو گذاشتم(https://t.me/linuxtnt/4409) همچنان در دنیای لینوکس هم اثر می‌گذارد. پس از خبر بی‌سرپرست شدن درایور پایش دمای CPU، حالا چندین وصله جدید در لیست پستی کرنل لینوکس منتشر شده که تعدادی دیگر از درایورهای اینتل را به عنوان "بی‌سرپرست" علامت‌گذاری می‌کند و نام نگه‌دارنده‌های سابقی که دیگر در اینتل نیستند را حذف می‌کند.

🔹ایتم Intel Ethernet RDMA – یکی از نگه‌دارنده‌ها، مصطفی اسماعیل، از شرکت جدا شده اما همچنان یک مهندس دیگر از اینتل این درایور را پشتیبانی می‌کند.

🔹ایتم Intel PTP DFL ToD – مربوط به سخت‌افزار FPGA اینتل برای دستگاه زمان‌سنج روی کارت‌ها. با خروج تیانفی ژانگ، این درایور هم بی‌سرپرست شد.

🔹ایتم Intel WWAN IOSM – نگه‌دارنده این درایور (ام چتان کومار) دیگر در اینتل نیست. اینتل چند سال پیش از بازار WWAN و مودم خارج شد، اما این درایور هنوز در کرنل باقی مانده است. این درایور حتی در برخی کروم‌بوک‌ها استفاده می‌شد. بدون نگه‌دارنده، خطر ازکارافتادگی و حذف آن در آینده وجود دارد.

🔹ایتم Intel Keem Bay DRM – یکی از نگه‌دارنده‌ها رفته اما یک همکار دیگر هنوز هست.

🔹ایتم Linux Kprobes – اینتل یک مهندس (انیل اس. کشوا مورتی) داشت که روی کد Kprobes کرنل برای اشکال‌زدایی و پروفایلینگ کار می‌کرد، اما حالا او هم دیگر در شرکت نیست.

🔹ایتم Intel T7XX 5G WWAN – دو مهندس اینتل که روی این درایور کار می‌کردند، هر دو از شرکت جدا شده‌اند.
🔹درایور Coretemp :که وظیفه پایش دمای هسته‌های پردازنده اینتل (از نسل‌های بسیار قدیمی تا امروز) را بر عهده دارد، به حالت "بی‌سرپرست" درآمده است.فنگهوا یو – نگه‌دارنده قدیمی این درایور – دیگر در اینتل نیست و آدرس ایمیلش از کار افتاده. وصله‌ای که امروز در لیست پستی کرنل لینوکس منتشر شد، نام او را از لیست MAINTAINERS حذف کرد و وضعیت درایور را از "نگه‌داری‌شده" به "بی‌سرپرست" تغییر داد.
فنگهوا یو قبلاً مسئول درایور Intel IDXD و فناوری RDT هم بود، اما حالا مشخص شده که به انویدیا پیوسته است.
📌 در مجموع، نبود نگه‌دارنده‌ها به معنی خطر کند شدن به‌روزرسانی، بروز مشکلات امنیتی و حتی حذف تدریجی این درایورها از کرنل لینوکس است.

نویسنده: حسین سیلانی  . لطفا خبر هارو برای بازخورد بیشتر در گروه هایی که هستی منتشر کن.ممنون
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال: 
https://t.me/linuxtnt

سهم لینوکس در بازار دسکتاپ از ۶٪ گذشت – هدف بعدی: ۱۰٪ تا سال ۲۰۳۰

گزارش جدید شرکت Lansweeper که بیش از ۱۵ میلیون سیستم دسکتاپ را اسکن کرده، نشان می‌دهد لینوکس حالا بیش از ۶.۱٪ از بازار دسکتاپ را در اختیار دارد. این رشد شتاب‌گرفته، به دلیل نارضایتی کاربران از ویژگی‌های هوش مصنوعی اجباری در ویندوز، محدودیت‌های اکوسیستم macOS و همچنین پیشرفت‌های بزرگ در حوزه گیمینگ – مثل Steam Deck – رخ داده است.

💡 دلایل رشد:

* ادغام تهاجمی ویژگی‌های AI مثل Copilot در ویندوز که برای بسیاری intrusive محسوب می‌شود.
* سیاست‌های انحصاری و قفل‌سازی اکوسیستم اپل در macOS.
* آزادی، امنیت و قابلیت شخصی‌سازی لینوکس که هم کاربران حرفه‌ای و هم کاربران عادی را جذب می‌کند.
* پشتیبانی قوی‌تر از بازی‌ها به لطف Steam و افزایش سهم لینوکس در استیم (رکورد بالاترین آمار در جولای ۲۰۲۵).

🏢 مزایا برای سازمان‌ها و کاربران:
* صرفه‌جویی در هزینه‌ها با حذف لایسنس‌های گران.
* امنیت بیشتر و رهایی از وابستگی به فروشنده خاص (vendor lock-in).
* توزیع‌های کاربرپسند مانند Ubuntu و Fedora که ورود به دنیای لینوکس را آسان‌تر کرده‌اند.

اگر این روند ادامه یابد، لینوکس می‌تواند تا پایان دهه سهمی ۱۰٪ از بازار دسکتاپ داشته باشد و حتی جایگاه macOS را در برخی حوزه‌ها تهدید کند. این نقطه عطفی بزرگ برای نرم‌افزار متن‌باز خواهد بود که موازنه رقابت را در دنیای کامپیوترهای شخصی تغییر می‌دهد.

نویسنده: حسین سیلانی  . لطفا خبر هارو برای بازخورد بیشتر در گروه هایی که هستی منتشر کن.ممنون
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال: 
https://t.me/linuxtnt

بازم پستی برای دوران فراانسانیت.
Transhumanism

🔺️ اولین مرکز فروش ربات‎‌های انسان‌نما راه‌اندازی شد

🔹چین در پکن اولین «ربات‌مال» جهان را راه‌اندازی کرد؛ یک نمایشگاه و فروشگاه پیشرفته که دقیقاً مثل نمایندگی‌های خودرو عمل می‌کند، اما اینجا به‌جای ماشین، ربات‌های انسان‌نما و هوشمند می‌فروشند.

پس از دو سال و دو ماه توسعه مستمر، بالاخره نسخه ۱۳ دبیان با نام رمز «Trixie» در تاریخ ۹ اوت ۲۰۲۵ منتشر شد.

برای آشنایی کامل با تمامی ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌های این نسخه، یک فایل PDF جامع و ۲۲ صفحه‌ای تهیه کرده‌ام که جزئیات دقیق این توزیع محبوب را در اختیار شما قرار می‌دهد.


نویسنده: حسین سیلانی  . لطفا خبر هارو برای بازخورد بیشتر در گروه هایی که هستی منتشر کن.ممنون
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال: 
https://t.me/linuxtnt

برای یکی کردن چند ویدیو در لینوکس از طریق خط فرمان، ابزار حرفه‌ای و بسیار رایج FFmpeg هست. در ادامه یک روش ساده و استاندارد رو با FFmpeg بهت می‌گم:


---

✅ مرحله ۱: نصب FFmpeg (اگر نصب نیست)

در بیشتر توزیع‌ها:

sudo apt install ffmpeg        # برای Debian/Ubuntu
sudo dnf install ffmpeg        # برای Fedora/AlmaLinux
sudo pacman -S ffmpeg          # برای Arch

✅ مرحله ۲: ساخت لیست فایل‌ها

یک فایل متنی با نام list.txt بساز که توش مسیر فایل‌های ویدیو به ترتیب مورد نظر باشه:

file 'video1.mp4'
file 'video2.mp4'
file 'video3.mp4'

> فایل‌ها باید فرمت و کدک مشابه داشته باشن (مثلاً همه MP4 با h264 و aac).



✅ مرحله ۳: اجرای دستور ترکیب

ffmpeg -f concat -safe 0 -i list.txt -c copy output.mp4

📌 خروجی می‌شه: output.mp4



⚠️ اگر کدک فایل‌ها متفاوت بود:

در این حالت باید دوباره encode بشن:

ffmpeg -i video1.mp4 -i video2.mp4 -filter_complex "[0:v:0][0:a:0][1:v:0][1:a:0] concat=n=2:v=1:a=1[outv][outa]" -map "[outv]" -map "[outa]" output.mp4

موفق باشید

@lpicfarsi

فقط تعداد 11 کتاب باقی مانده

ویرایش سوم کتاب 1001 دستور لینوکس.
⭕️به جای خواندن چندین کتاب لینوکسی، این کتاب را چند مرتبه بخوان

بعد از گذشت 2 سال وقت و تلاش در ایجاد یک منبع فارسی جامع،از دستورات لینوکسی سرانجام ویرایش سوم کتاب با ویژگیهای زیر آماده شد:
🔹تنهای منبع فارسی کامل برای دستورات لینوکسی با پوشش کامل دستورات موجود در دوره های:

Linux Essentials
Linux +
LPIC-1 101-500 and 102-500
LPIC-2 201-450 and 202-450
LPIC-3 Mixed  300-300
LPIC-3 Security 303-300

🔹850صفحه با چینش جدید، در قالب 28 فصل با قسمت های :
🔻شرح دستور
🔻ساختار  دستور
🔻گزینه های دستور
🔻مثال های کامل از دستور
🔹سه فصل ابتدایی، دارای مفاهیم،مبانی و ساختار لینوکس،ترمینال ومیزهای لینوکسی

🔹مناسب: کاربرهای ادمین سیستم،امنیت شبکه،برنامه نویسان
نشر کیان دانش
نویسنده: حسین سیلانی

⭕️ قیمت نسخه چاپی سیاه و سفید:   550.000 هزارتومان
⭕️ قیمت فایلpdf رنگی:   330.000 هزارتومان

🛑به منظور تهیه کتاب  فیش واریزی و آدرس پستی دقیق به ایدی تلگرامی من بفرستید و کتاب را از طریق پست را دریافت کنید.
هزینه پست به عهده من می باشد.

انتشار نسخه آزمایشی پایتون ۳.۱۴:
کد سریعتر، همروندی هوشمندتر

۱. پایتون ۳.۱۴ به نسخه آزمایشی (RC) رسید:
نسخه نهایی در ۷ اکتبر ۲۰۲۵ منتشر می‌شود.

بهبودهای کلیدی:
حذف GIL برای همروندی بهتر و اجرای موازی واقعی.
تایپ‌هینت‌های کارآمدتر با ارزیابی تأخیری.
رشته‌های قالبی (t-strings) برای پردازش سفارشی متن.
پشتیبانی از مفسرهای چندگانه برای استفاده بهتر از پردازنده‌های چند هسته‌ای.
ماژول جدید compression.zstd برای فشرده‌سازی Zstandard.
۲. بهبودهای ابزارها و کتابخانه‌ها:
نسخه PyPy 7.3.20: رفع باگ‌ها و سازگاری با Cython.
نسخه scikit-learn 1.7: بهبودهای بصری و اعتبارسنجی.
نسخه NumPy 2.3.2: پشتیبانی از پایتون ۳.۱۴.
نسخه Django 5.2.4: انتشار رفع باگ.
نسخه Textual 5.0.0: پیشرفت در پردازش Markdown.


جشن ۲۰ سالگی جنگو!
کنفرانس EuroPython در پراگ برگزار شد.

تغییرات عملکرد و سرعت در پایتون
🔹نسخهPython 3.10
عملکرد تقریباً ثابت نسبت به نسخه‌های قبلی — هیچ پیشرفت قابل‌توجهی دیده نشده
blog.miguelgrinberg.com

🔹نسخهPython 3.11
شاهد جهش چشمگیر در سرعت (بین ۱۰٪ تا حتی ۶۰٪) بودیم
Wikipedia

🔹نسخهPython 3.12
نسبت به 3.11 تقریباً ۵٪ بهبود عملکرد مشاهده شده
Wikipedia

🔹نسخهPython 3.13
در تست‌های مختلف (از جمله روی Ryzen و Intel)، میانگین سرعت ۵–۸٪ بیشتر بوده؛ برخی حوزه‌ها مثل asyncio تا ۲۰٪ سریع‌تر
Reddit
Hacker News

🔹نسخهPython 3.14
استفاده از tail-call interpreter آزمایشی در برخی سیستم‌ها (مثل M2 MacBook) تا ×1.12 سریع‌تر بوده
Hacker News

اما به‌روزرسانی حاصل از یک باگ کامپایلر باعث بود که این عدد اصلاح شده و بازه واقعی بیشتر بین ۳–۵٪ باشد
Reddit

در برخی آزمایش‌ها (مثل 3.14a6 روی Linux x86_64)، سرعت فوق‌العاده آزمایشی تا ×1.2 نسبت به 3.13 دیده شده؛ اما عملکرد کلی این نسخه تقریباً مشابه 3.11 (حدود ×1.05) است

🔹 بررسی وضعیت رمز عبور با passwd -S

گزینه -S در دستور passwd برای نمایش خلاصه وضعیت رمز عبور یک حساب کاربری استفاده می‌شود.
این اطلاعات شامل فعال یا غیرفعال بودن رمز، تاریخ آخرین تغییر، و تنظیمات مربوط به طول عمر رمز عبور است.

📌 مثال:

sudo passwd -S hossein

خروجی نمونه:

hossein PS 2018-10-01 0 99999 7 -1 (Password set, SHA512 crypt.)

🔍 توضیح فیلدها به ترتیب:

1. نام کاربر → hossein
2. وضعیت رمز عبور (P / NP / L): اگر هر کدام از این سه تا بود:

* P → رمز عبور فعال و قابل استفاده (Password set)
* NP → حساب بدون رمز عبور (No Password)
* L → حساب قفل شده (Locked)
3. تاریخ آخرین تغییر رمز عبور → 2018-10-01
4. مقدار Minimum → کمترین تعداد روز لازم قبل از اینکه کاربر بتواند دوباره رمز خود را تغییر دهد (0 یعنی بدون محدودیت)
5.مقدار Maximum → بیشترین تعداد روزی که رمز عبور معتبر است (99999 یعنی تقریباً بدون انقضا)
6.مقدار Warning → تعداد روزهایی که قبل از انقضای رمز عبور، به کاربر هشدار داده می‌شود (7 روز)
7.مقدار Inactive → تعداد روزهای غیر فعال بودن حساب بعد از انقضای رمز عبور (-1 یعنی غیرفعال نشده)
8. توضیح داخل پرانتز → وضعیت رمز و الگوریتم هش (مثلاً: SHA512 crypt)

✏️ نویسنده: حسین سیلانی
💬 لطفاً آموزش‌ها را برای بازخورد بیشتر در گروه‌هایی که عضو هستید منتشر کنید.
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال:
🔗 [https://t.me/linuxtnt](https://t.me/linuxtnt)

🐧 چین‌لودینگ Chainloading
 جالب است بدانید که بوت لودر لازم نیست مستقیماً به فایل کرنل اشاره کند؛ می‌تواند به یک بوت لودر دیگر هم اشاره کند. این حالت را Chainloading می‌نامند. مثلاً می‌توانید یک بوت لودر اصلی داشته باشید که کارش اجرای یک بوت لودر ثانویه است، و بوت لودر ثانویه گزینه‌هایی برای اجرای چند سیستم‌عامل مختلف به شما بدهد.

 برای مثال:
• بوت‌لودر اصلی (Primary Bootloader): مسئول بارگذاری و اجرای بوت‌لودر ثانویه است.
• بوت‌لودر ثانویه (Secondary Bootloader): گزینه‌های بیشتری برای انتخاب سیستم‌عامل ارائه می‌دهد و می‌تواند کرنل هر سیستم‌عامل را لود کند.

مزایا و کاربردها:
1. چندسیستم‌عاملی (Multiboot): امکان بوت کردن ویندوز، لینوکس، BSD و سایر سیستم‌ها با یک بوت‌لودر اصلی.
2. سادگی مدیریت بوت: بوت‌لودر اصلی کوچک و سبک می‌ماند و پیچیدگی‌های انتخاب سیستم‌عامل به بوت‌لودر ثانویه منتقل می‌شود.
3. سازگاری با بوت‌لودرهای مختلف: مثلاً می‌توانید GRUB را از یک بوت‌لودر دیگر (مثل NTLDR در ویندوز) اجرا کنید.
  نکته: چین‌لودینگ معمولاً با GRUB و LILO در دنیای لینوکس و با NTLDR یا Bootmgr در دنیای ویندوز دیده می‌شود.

Owen Le Blanc

به زودی.....

اوون لو بلانک
پیرو این پست:
https://t.me/linuxtnt/4459

🔹اگر از یک علاقه‌مند به لینوکس بپرسید که هسته لینوکس را چه کسی ایجاد کرده، به احتمال زیاد نام لینوس توروالدز را به راحتی بیان می‌کنند. اما اگر بپرسید اولین توزیع لینوکس چه بود و چه کسی آن را ساخت، بسیاری متحیر می‌مانند. برخی ممکن است به اسلکور (Slackware) یا توزیع پیشین آن، اس‌ال‌اس (Softlanding Linux System - SLS) اشاره کنند که البته تأثیرگذارتر بودند اما کمی دیرتر عرضه شدند. اما

🔹اما اولین توزیع واقعی با یک نصب‌کننده مناسب، MCC Interim Linux بود که توسط اوون لو بلانک ساخته شد و در اوایل سال ۱۹۹۲ منتشر گردید.

تولد MCC Interim Linux
🔹لو بلانک از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۶ در مرکز محاسبات منچستر (MCC) در دانشگاه منچستر کار می‌کرد. او قبلاً با ماشین‌های CDC 7600 و Cyber 170/730 کار کرده بود و بعدها به سراغ ورک‌استیشن‌های HP 9000 رفت که سیستم عامل HP-UX (یونیکس هیولت پاکارد) را اجرا می‌کردند. این موضوع باعث شد او به یادگیری بیشتر درباره یونیکس علاقه‌مند شود. او ابتدا Xenix را امتحان کرد، اما به دنبال چیزی ساده‌تر بود. او گفت که MINIX را نیز آزمایش کرد، اما راه‌اندازی آن روی پردازنده Intel 80486 دشوار بود. وقتی توروالدز لینوکس را معرفی کرد، لو بلانک تصمیم گرفت آن را امتحان کند، اما این کار هم چالش‌های خود را داشت.



🖥 توزیع MCC Interim Linux
🔹توزیع MCC برای اولین بار لینوکس را در نوامبر ۱۹۹۱ از طریق FTP ناشناس در دسترس قرار داد. ناراحتی‌های لو بلانک از آزمایشات اولیه خود با لینوکس، مانند نبود یک ابزار fdisk کارآمد (که بعدها خودش نوشت)، نیاز به استفاده از چند مخزن FTP برای دریافت تمام نرم‌افزارهای ضروری و مشکلات مربوط به نسخه‌های کتابخانه‌ها، باعث شد تا او این توزیع را ایجاد کند.

🔹خیلی زود پس از انتشار اولیه، توزیع‌های دیگری مانند TAMU که توسط افرادی در دانشگاه Texas A&M ایجاد شد، MJ ساخته مارتین جونیوس، Softlanding Linux System و Linux Base System ساخته H.J. Lu منتشر شدند. این توزیع‌ها به سرعت جای خود را به Slackware و Debian، قدیمی‌ترین توزیع‌های زنده، و همچنین Red Hat Linux و SUSE Linux دادند.

نویسنده: حسین سیلانی
💬 لطفاً آموزش‌ها را برای بازخورد بیشتر در گروه‌هایی که عضو هستید منتشر کنید.
📢 اخبار و آموزش‌های بیشتر در کانال:
https://t.me/linuxtnt

ثبت نام آغاز شد
ویژه تمامی رده‌های سنی
کارگاه به صورت کاملاً عملی
و با ظرفیت محدود برگزار خواهد شد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و شرایط حضور
باشماره
۰۹۱۲۹۳۶۵۹۹۴
تماس حاصل فرمایید.
در ضمن در پایان دوره گواهینامه معتبر اهدا خواهد شد.
با لِم سخنوری در زمین بازی خودت بدرخش
میزبان : مصطفی حجتی

#فن_بیان
#لم_سخنوری
#رشد_و_توسعه_فردی
#ارتباط_موثر
@lemsokhanvarimostafahojati

بدون شرح