🔹️ شرحی در خصوص مقام سوگواری "
رارا  "
💎مقام «رارا» یا «خاسکم‌ رارا»مقام سوگ لکی و یکی از مقام‌های کهن و باستانی قوم لک میباشد که در مراسمات سوگواری قوم لک اجرا می‌شود.
این مقام «رارا» با ساز سورنا و دهل و برخی مواقع نیز با تنبور اجرا می‌شود و عده‌ای از مردان شرکت کننده در مراسم عزاداری در فضای باز محل سوگواری مردانه، کنار هم و دست در دست یکدیگر با ضرب موسیقیایی دُهُل و نظم حرکتی را با تکرار سر بیت «خاسکم رارا» بصورت دایره‌وار اجرا می‌کردند. همزمان شخصی نیز اشعاری در وصف خوبی‌ها و مهمان‌نوازی یا نیکوکاری و جنگ‌آوری تازه‌ درگذشته با آهنگ می‌خواند و با حرکت دست و سر، شوری به پا می‌کرد. کسانی که جز دسته رقصنده‌ها بودند همراه باهم سربیت یا ترجیع «خاسکم رارا» را بدنبال «سرخونی وش» تکرار می‌کردند.
عموما مردها با این مقام حرکات عزا را اجرا می‌کنند و دسته عزا یک رهبر با نام «سرخونی‌وش» (sarkhonivash) دارد که نوحه‌سرایی را هدایت می‌کند و ابیات را می‌خواند و دیگران سر بیت یا ترجیع را تکرار می‌ کنند.
کلیپبی از سخنان دکتر داودی در این خصوص

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

درود راجع به متن ومقاله مقام رارا وچمر
نکاتی حداقلی قابل تفسیر هستند که بطور اجمالی اشاره میکنم
با نوای سرنا ودهل در مقام را را
در قرون گذشته ترجیع بند
👈آخَه اَ  کم را آ  هی راآی  راوه
👈خاصه اَ  کم را آ  هی راآی  راوه

رایج و مقبول بوده
اما در تنها اثر قدیمی وقابل استناد

خوانش استاد فقید مومن علی جوزی پور در کلیپ معروف رارا
باتوجه به اینکه ایشان لر تبار بودند
اندک تغییری در لفظ وگویش رارا اتفاق افتاده و مصراع دوم تقریبا حذف  ومصراع اول باافزودن خاصه کم تجمیع شده و در آخر برای تکمیل مصراع دو بار واژه 👈 را  👉تکرار میشود
ودر آخر
خاصه کم را
را
را

تکمیل بندی بدور از ریتم وسبک اصلی پدید آمده است

به راحتی میتوان از مطربان ونوازنده های اصیل لکستان علی الخصوص برادران ارجمند مردیدی ومرادی دلفان،نوادگان هنرمند بنام اعصار قبل مرحوم شاهمری وصدالبته حافظه دیدار وشنیداری کهنسالان گرانقدر ،درباب تاییدعرایض بنده پیگیری نمود
دوم
طبق اسناد وشواهد موجود در مراسمات چمر ،اسبی را کتل کرده و در جلو خانواده معزی قرار داده و زنان بر روی آن شیون ومویه میکردند و مردانی که به تازگی حضور می یافتند با گذاشتن پای راست خود در جلو ( برعکس مراسمات شادی که پای چپ جلواست )از فاصله تقریبا بیست متری با نوای سرنا و مقام را را شروع به سماع پا در رارا میکرده و با نزدیک و روبرو شدن به فاصله حداکثر سه متری خانواده معزی ،
بر سر و روی خود زده
وونگ ،( بانگ عزا)بر می آوردند و با اصطلاحاتی مانند
هی دای هی بی دای
برا برا
تاته خاصه کم
...
ادامه 
و اگر سررشته مور چری هم داشتند باناله و اندوه
یک یا دوبیت در وصف شخص فوت شده بیان میکرد و سپس افراد صاحب عزا ،هر کسی دست شخص روبروی خود را میگرفت تابیشتر برسر وصورت خود نزند
همان گونه که مستحضرهستید
درمراسمات عزای لک ها
واژه پرس پو به کار میرود که سبقه طولانی وزرتشتی داشته
که
پرس به معنی پرسیدن
پوو به معنی پوییدن وراه رفتن است
که شاید بتوان بهترین وشفاف ترین دلیل تسمیه دانست
مثلا
فلانی چاویتی؟
چطور مرد؟
کی؟
سالم بی
👆👆👆پرسیدن دلیل مرگ و...پرس
پوییدن هم که راه رفتن است

کریم یاری

صدای مردم لک
@lakvahid

دکلمه #افغانستانکم
سروده سوزناک استاد #کیومرث #امیری کله جوبی #لکامیر در سوگ افغانستان. برای سالگرد سقوط سرزمین ستمدیده افغانستان در چاه جهل و تاریکی و اسارت مردمان مظلوم به ویژه زنان و دختران رنج کشیده این سرزمین بلاکشیده به دست طالبان.

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

شرط بو بپوشم جامه ی قطرانی

چوی مجنون بنم سر نه ویرانی

عهد میبندم که از این پس جامه ی سیاه بپوشم

و چون مجنون در ویرانه ها ساکن شوم


این مور زمانی خوانده میشود که کُتل را بوسیله ی لباس و دیگر یادگاری های متوفی از قبیل عکس، اسلحه و امثال آن برای مردان و بیشتر در تناسب افراد شجاع و قدرتمند و برای زنان لباس، اشیای قیمتی و غیره آراسته کرده باشند.مور خوان در قسمت پایین کُتل بر پا شده می نشیند و سبک موسیقی مورد را با مقامهای گوناگون و بسیارعالی که در نوع خود نمونه، دلچسب د جگر سوز می باشد همراه با گریه سر می دهد

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

دکلمه استاد لک امیر

کوچ کتی باوان

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

پَنجشَمَه هَت و روژه اَمواته

روژ فاتحهَ ، پَخشِ خیراتهَ

روژ ه یاد کِردن ، اَژ بُزرگانهَ

ذِکـر صلـوات ، خونِن قُرآنهَ


شادی روح عزیزان تازه درگذشته فاتحه و صلوات

📣📣صدای مردم لک
@lakvahid

تلوزیون ویخچال (حرف بیشترجامعه)

شعرازمحمدرضانوریان گندمبانی

اژ سو تا و شو هامه بنه مال
تلویزیونو منو کومیت و یخچال

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

سلام آقا🙏

دوباره جمعه و

ما و دل و چشم انتظاری

قدم بر چشم ما کی می گذاری

أللَّھُمَ عـجِـلْ لِوَلیِڪْ ألْفَرَج

تعجیل در فرج آقا امام زمان (عج) صلوات

📣📣صدای مردم لک
@lakvahid

شوان تا و صو روژه مشمارم
هر روژی صد گِل گیونه مسپارم
ترسم وصل تو وَخدِ مرگم بو
تونیش چوی مَردِم باینِی دیارم

#مهدی_زینی

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

‍ داوات مشگهdâowât mashga.مشگه(مشگ)وسيله اي است ساخته شده از پوست بز یا گاو براي زدن ماست تا دوغ وكره از آن بگيرند.هنگام سر بريدن بز پوستش را طوري مي كنند كه پاره نشود. پوست کندن، سه نوع است: دست کن dast kan ،گا تليش gâtelish وخرگوش كَنkhargôsh kan .اگر پوست را برای مشگ، خيک يااز اين گونه وسايل لازم داشته باشند آن را دست کن می کنند.در این روش سعی می شودپوست را همانند پیراهنی جلو بسته از بدن گوسفند جدا کنند.برای این منظور از ناحیه ی زیر دنبه یا دم کوتاه گوسفند با چاقو سوراخی ایجاد می کنندتا از آن ناحیه دست به همه ی نقاط زیر پوست برسد وبا ضربه زدنهای آهسته پوست را از گوشت جدا می کنند.در نهایت زنان روستايي پوست رابه صورت زيردباغي مي كنند.
ابتدا همه ي موهاي بيرون پوست راجدا مي كنند.سپس آنرا وارونه مي كنند تا چربي ،گوشت يا مواد زايد داخل پوست را از آن بزدايند،بطوريكه هيچگونه ماده ي اضافي غير از پوست نداشته باشد.پوست را با تانن در خت بلوط (جَفت)ومواد دیگر آماده ی بهره برداری می نمایند.
وقتی که مشگ آماده شد،در اولين روز استعمال پارچه ی رنگارنگی روی سه پايه ومشگ می اندازند.عموما يک عدد گل بندی مورد استفاده قرار می گيرد.همه ی زنان ودختران آبادی جمع می شوندومقداری آجيل شامل نخود وکشمش وگندم برشته ومويز ونقل و...بين حاضرین تقسيم می شود.زنان آبادی تا چند روز حق ندارند سر خود را بشویند چون بر(حاصل مشگ زنی)مشگ عروسی شده اثر گذار است.چنانچه کسی اين کار را انجام دهد بايد منتظر مقابله به مثل باشد.
در روش گاتلیش چون به پوست احتیاجی نیست وگاه ممکن است که آن را بفروشند،پوست را از میان دوپای حیوان تا محل برش گردن با چاقو می درند وبه ترتیب پاها ودستها وسپس بقیه ی بدن تا پوست کنده شود.
در روش خرگوش کن پوست را از وسط سینه چاک زده ودو سر آن را می گیرند و آنقدر می کشند تا پوست از ناحیه ی سر از بدن جدا شود. این روش مختص جانورانی است که جثه ای کوچک همچون خرگوش دارند.

#مهدی_زینی

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

کتاب رضا شاه از الشتر تا آلاشت

پژوهش و تالیف: کیوان پهلوان

رضاخان اصالتا از قوم #لک بود

آلاشت از توابع شهرستان سوادکوه رفتیم. بر اساس کتاب از الشتر تا آلاشت نوشتۀ دکتر کیوان پهلوان، یکی از افراد ایلیاتی با ریشه‌ و تبار الشتری به‌نام رمضان در جریان جنگ‌های نادر در شمال ایران از لشگریان جدا شده، راه را گم کرده و سرانجام در ناحیه‌ی آلاشت اقامت می‌گزیند. رمضان با دختری از طايفه اوجي ازدواج كرد و براي هميشه در آلاشت ماندگار شد. او در آلاشت بنیانگذار طایفه‌ای می‌شود با نام پاهلون. این نام برگرفته از نام طایفه‌‌ی رمضان در #الشتر بوده است.
به‌نقل از دکتر اقبالی، در برخی اسناد خطی الشتر نیز نام این طایفه‌ی #لک به صورت پاهلوَن و پهلوَن ذکر شده است.
در آلاشت که از سال ۱۳۵۲ به شهر ارتقاء یافته است محله‌هایی شکل گرفته‌اند که هر محله را با نام یک گروه جمعیتی می‌شناسند. مردم آلاشت که به‌یکی از لهجه‌های مازنی صحبت می‌کنند محله را خِیل می‌گویند که معناهایی چون گروه و‌ کلونی را می‌رساند.در این شهر محلاتی چون پاهلونی/پهلونی خیل، گیلک خیل،جورسرایی خیل،ملا خیل و وجود دارد.
دکتر داوود داودی

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

رضاخان اصالتا از قوم #لک بود


سفر تحقیقاتی به آلاشت
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
امروز ۳۰ آذر ۹۹ به همراه دوست نازنینم سیدمهدی‌لطفی به آلاشت از توابع شهرستان سوادکوه رفتیم. بر اساس کتاب از الشتر تا آلاشت نوشتۀ دکتر کیوان پهلوان، یکی از افراد ایلیاتی با ریشه‌ و تبار الشتری به‌نام رمضان در جریان جنگ‌های نادر در شمال ایران از لشگریان جدا شده، راه را گم کرده و سرانجام در ناحیه‌ی آلاشت اقامت می‌گزیند. رمضان با دختری از طايفه اوجي ازدواج كرد و براي هميشه در آلاشت ماندگار شد. او در آلاشت بنیانگذار طایفه‌ای می‌شود با نام پاهلون. این نام برگرفته از نام طایفه‌‌ی رمضان در #الشتر بوده است.
به‌نقل از دکتر اقبالی، در برخی اسناد خطی الشتر نیز نام این طایفه‌ی #لک به صورت پاهلوَن و پهلوَن ذکر شده است.
در آلاشت که از سال ۱۳۵۲ به شهر ارتقاء یافته است محله‌هایی شکل گرفته‌اند که هر محله را با نام یک گروه جمعیتی می‌شناسند. مردم آلاشت که به‌یکی از لهجه‌های مازنی صحبت می‌کنند محله را خِیل می‌گویند که معناهایی چون گروه و‌ کلونی را می‌رساند. در این شهر محلاتی چون پاهلونی/پهلونی خیل، گیلک خیل، جورسرایی خیل، ملا خیل و ... وجود دارد.
این شهر در متوسط ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح آب‌های آزاد قرار گرفته است. منزل پدری رضاشاه از طایفه‌ی پهلون اکنون موزه‌ی مردم‌شناسی شهر آلاشت است.
قبرستان قدیمی آلاشت به‌شدت دچار تغییر شده و سنگ قبرهای قدیمی هم مفقود شده‌اند. اما با بررسی سنگ‌قبرهای چند دهه‌ی گذشته می‌توان به هویت جمعیت‌های ساکن در آلاشت پی برد که تعداد فراوانی از آنها به درگذشتگان طایفه‌ی پهلون تعلق دارند و شهرت خانوادگی آنها با کمی تغییر به‌صورت پهلوان ذکر شده است.
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
(دکتر داوود داودی)

صدای مردم لک
@lakvahid

شعرخوانی بانوی فرهنگی و بیان مشکلات فرهنگیان به #زبان_لکی در حضور رضا مراد #صحرایی وزیر آموزش و پرورش در مصلی شهر نورآباد دلفان

اِ نام شهرل استان لرستان
هر کام و جوری گرتانه حقان
حق ایمه چه بی در طول زمان
جز محرومیت نریمان نشان

پ.ن:اصالت رضا مراد صحرایی از ایل ایوتوند دلفان است

فیلم:احمد مومنی الوار

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

https://jill.shirazu.ac.ir/article_7095_faa76bd6135c182a4a530b2571b8a5b2.pdf

مقاله علمی پژوهشی ترکیب های برون مرکز در زبان لکی دانشگاه شیراز مجله زبان شناسی و گویش های ایرانی

نویسنده مسئول دکتر فرانک نادری


صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

گزارش سفر وزیرآموزش و‌پرورش به دلفان 
مهمترین وعده های دکتر صحرایی  در حوزه اموزش و پرورش :

ساخت یک هنرستان بزرگ برای  دلفان در شورای آموزش و پرورش استان تصویب و تلاش می شود در کمترین زمان ممکن احداث شود
متاسفانه کانون پرورش فکری این شهرستان مدت های مدیدی است که نیمه کاره رها شده و با پیگیری های انجام شده، رییس کانون پرورش فکری کشور اعتبار مورد نیاز این طرح را تامین کرده و تا پایان سال ۱۴۰۲ باید آماده بهره برداری شود
درصورت داشتن شرایط احداث خانه معلم  در نوراباد بابررسی شرایط و داشتن شاخص ها دراین شهر احداث می شود

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

طنز لکی معصومه

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

⛰ مهرابکوه دلفان

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

رونمایی فیلم کوتاه اتو تومی

نویسنده :شیده غفاری

تهیه کننده :هادی معنوی پور

کارگردان :کریم زارع

صدای مردم لک
https://t.me/lakvahid

گِرِفتاریمِن ئِه دَس جورِ ژاری
کَتیم ئِه قَپ دِنونَه زورِ ژاری

خِرِپوقِ سُخونیلمونَه هر شو
اَمون ئِه دس فشارِ قور ژاری

#رحمان_مریدی_بیرانوند

صدای مردم لک
@lakvahid

وداخ چَمل ایل لیوه کَرت
ولیمو خوش بوه.مهمان بَخَلت

شوان تاگر فجر.هامه پژارت
تَجیل بِرمه نِمو.بِکمی خارت

#بهزاد_شریفی
#شعر_لکی

صدای مردم لک
@lakvahid