يوم الجمعة في عشر ذي الحجة
أفضل من يوم الجمعة في غيره
قال ابنُ حَجَر – رحِمَهُ الله -: «يوم الجُمعة في [عشرِ ذي الحِجَّة] أفضلُ مِنَ الجمعة في غيره، لاجتماع الفضلَين فيه» [فتح الباري 460/2]
ޙައްޖު މަހުގެ ފުރަތަމަ ދިހައެއްގައި އަންނަ ހުކުރު އެހެނިހެން ހުކުރުގެ މައްޗަށް މާތްވެގެން ވެއެވެ. އެހެނީ އޭގައި ދެ ހެޔޮކަން ޖަމާވެއެވެ.

@LaILahaILLallah

ނޯޓް: ތަކްފީރު (ކާފަރު ކުރުމުގައި) ތަފްޞީލްތަކެއް ވެއެވެ.

Friday Virtues

🌿 ހުކުރު ވިލޭރެޔާއި ހުކުރު ދުވަހު ނަބިއްޔު ﷺ އަށް ޞަލަވާތް ކިޔުން ޚާއްޞަވުން

🌿 ހުކުރު ދުވަހުގެ ދުޢާ ޢިޖާބަވަނިވި ވަޤުތަކީ ކޮބާ؟

🌿 ހުކުރު ދުވަހު ކަހަފު ސޫރަތް ކިޔެވުމާއި ބެހޭ ރިވާޔަތްތަކާއި އޭގެ ތަފްޞީލް

Links for Du’a below

🟩 Supplications for Oneself

🟩 އަމިއްލަ ނަފްސަށްޓަކައި ދުޢާކުރުން

🟩 Supplications against Enemies

🟩 އަނިޔާވެރިންނާއި ދެކޮޅަށް ދުޢާކުރުން

🟩 Supplications for Ummah

🟩 އުންމަތަށްޓަކައި ދުޢާކުރުން

🌿 Du’a Fortress 🌿

📌 އަރަފާތް ދުވަހަކީ، ދުޢާކުރުން އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ދުވަހެވެ.

ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ.

(خَيْرُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ يَوْمِ عَرَفَةَ وَخَيْرُ مَا قُلْتُ أَنَا وَالنَّبِيُّونَ مِنْ قَبْلِي
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ) (7)

މާނައީ: "އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ދުޢާއަކީ ޢަރަފާތްދުވަހުގައި ކުރާދުޢާއެވެ. ތިމަންކަލޭގެފާނާއި އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ކުރީގެ ނަބީބޭކަލުން އެދުވަހު ކުރެއްވި އެންމެ ހެޔޮ ދުޢާއަކީ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ."

އެދުވަހަކީ އެދުވަހުގައި ޢަރަފާތުގެ ބިމުގައި ހުރުން އެއީ ޙައްޖުގެ އެންމެ މުހިންމު ރުކުންކަމުގައި ލައްވާފައިވާ ދުވަހެވެ.
ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ.
(الْحَجُّ عَرَفَةُ)

މާނައީ: "ޙައްޖަކީ ޢަރަފާތެވެ.
Source: https://www.heyobas.com/2014/10/blog-post.html

📌 އަރަފާތް ދުވަހަކީ، ދުޢާކުރުން އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ދުވަހެވެ.

ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ.

(خَيْرُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ يَوْمِ عَرَفَةَ وَخَيْرُ مَا قُلْتُ أَنَا وَالنَّبِيُّونَ مِنْ قَبْلِي
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ) (7)

މާނައީ: "އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ދުޢާއަކީ ޢަރަފާތްދުވަހުގައި ކުރާދުޢާއެވެ. ތިމަންކަލޭގެފާނާއި އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ކުރީގެ ނަބީބޭކަލުން އެދުވަހު ކުރެއްވި އެންމެ ހެޔޮ ދުޢާއަކީ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ."

އެދުވަހަކީ އެދުވަހުގައި ޢަރަފާތުގެ ބިމުގައި ހުރުން އެއީ ޙައްޖުގެ އެންމެ މުހިންމު ރުކުންކަމުގައި ލައްވާފައިވާ ދުވަހެވެ.
ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވެއެވެ.
(الْحَجُّ عَرَفَةُ)

މާނައީ: "ޙައްޖަކީ ޢަރަފާތެވެ.
Source: https://www.heyobas.com/2014/10/blog-post.html

Eid Mubarak 🌼

@LaILahaILLallah

🎥 Video: "Eid Vany Au Hedhumehly Meehakah Nooneve"
Eid Khuthba ge Therein | Abu Mussab Zarqawi رحمه الله


#Murabithun_Media

https://t.me/IslamDheenah

ރިޕޯޓު: ޣައްޒާގެ ނުސެއިރާތު ރެފިއުޖީ ކޭމްޕަށް ޙަމަލާދީ އެމެރިކާގެ އެހީއާއެކު ޔަހޫދީން ހިންގި ޤަތުލުއާންމު

#StopAidingGenocide
#FreePalestine

މުންކަރާތް މަނާކުރުމުގައި ވިސްނާލަންވީ ކަމެއް.
މުންކަރާތެއް ބަޔަކު ކުރާތަން ފެނިއްޖެނަމަ އެބަޔަކަށް އެއްޗެހި ކިޔާފައި ހަރުކަށިވެ މުންކަރާތް މަނާކޮށްފިނަމަ އެބަޔަކު ދީނާ ދުރަށް ޖެހި ދީނަކީ ނަފުރަތު ކުރާ އެއްޗަކަށް އެބަޔަކަށް ވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ. އެހެންވެއްޖެނަމަ މުންކަރާތް މަނާކުރި މީހާ އަށް އެކުރެވުނީ ހެޔޮކަމަކަށްވުރެ ބޮޑަށް ނުބައިކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން މުންކަރާތް މަނާކުރުމުގައި މަޑުމައިތިރިކަމާއި ލޯތްބާއި އެކީ އެއްޗެހި ކިޔުމެއްނެތި ނުވަތަ އެކަންކުރި ބަޔަކަށް ބަދުބަސް ބުނުމެއްނެތި ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު އެއީ ގޯސްކަމެއްކަން ދަލީލާއެކު ބުނެދޭށެވެ. އެހެނީ މޫސާ ޢަލައިހިއްސަލާމްއަށް މަޑުމައިތިރިކަމާއެކު ފިރުޢައުނާ ވާހަކަ ދައްކަން ﷲ އަމުރުކުރެއްވިއެވެ. އަދި ނަބިއްޔާ صلى الله عليه وسلم މިސްކިތަށް ކުޑަކަމުދިޔަ މީހާއަށް އެއްޗެހި ކިޔުން މަނާކޮށް އޯގާވެރިކަމާއެކު ނަޞީޙަތްދެއްވިއެވެ.

ފޮތް: ހެޔޮކަންކަމަށް އަމުރުކުރުމާއި ނުބައިކަންކަން މަނާކުރުން.
ލިޔުއްވީ: ޑރ. ޢަބްދުލްމުޙުސިނު ޤާސިމް.

ޝައިޚް އިބްނު ބާޒް ވިދާޅުވިއެވެ.

❞ މުއުމިނު މީހާގެ މައްޗަށް އޮތީ އޭނާގެ އަޚާ އޭނާގެ ކިބައިން މަޢާފަށް އެދިއްޖެނަމަ، އެއަށް އިޙްތިރާމް ކުރުމެވެ. އަދި އޭނާގެ ޢުޒުރު (ކިރިޔާވެސް) ޤަބޫލުކުރެވެން އޮތްނަމަ، އެ ޤަބޫލުކުރުމެވެ. އަދި ވެވެން އޮތްމިންވަރަކުން އޭނާއާއި މެދު ހެޔޮކޮށް ދެކުމެވެ. އެއީ ހިތުގައި ރުޅިވެރިކަމެއްލުމުން ހިތް ސަލާމަތްކޮށް، ހެޔޮކަންކަން ކުރުމުގައި މީސްތަކުން އެއްވެ އެކުގައި ޖަމަޢުވުމުގެ އުންމީދުގައެވެ. ޢުމަރު رضي الله عنه ވިދާޅުވިކަމަށް ރިވާވެގެންވެއެވެ: "ތިބާގެ އަޚާގެ އަނގައިން ބޭރުވާ ބަހަކާއިމެދު ރަނގަޅަށް ދެކެވޭނެ ނަޒަރެއް އޮތްހާ ހިނދަކު، ނުބައިކޮށް ނުދެކޭށެވެ. ❝

މަޖްމޫޢުލް ފަތާވާ އިބްނު ބާޒް (26/365)

••┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈••
@Tazkirat_Nufoos

ހަމަކަށަވަރުން ނޭގުމުގެ ޝިފާ އަކީ ސުވާލެވެ!

①
---------------------

އަހަރެމެން އަބަދުވެސް މިބަޔާން ކުރަނީ ﷲ تعالى އާއިމެދު ނޭގިތިބެ ވާހަކަ ނުދެއްކުމަށެވެ. އެބަހީ މިދީނާއިމެދުގައެވެ. އަދި މިއީ އެންމެ ބޮޑުފަސާދަވަނިވި ފާފައިގެ ތެރެއިން ވާކަމެކެވެ. މިކަމާއި މެދު ﷲ تعالى އަށް ބިރުވެތިވާންޖެހެއެވެ. އަދި މިއީ ނައްސުން އެތައް އާޔަތަކުން ﷲ تعالى ވަޢީދު ލައްވާފައިވާ ކަމެކެވެ.

وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ (22:8)

”އެއްވެސް علم އަކާނުލައި، އަދި އެއްވެސް ތެދުމަގެއް ލިބުމަކާނުލައި، އަދި އަލިކުރަނިވި ފޮތެއްވެސް ނެތި اللَّه އާމެދު جدل ކުރާމީހުން، މީސްތަކުންގެތެރެއިންވެއެވެ.“

އެހެންކަމުން އިންސާނާ ހަނުހުރެ މަރުވުންވެސް ﷲ އާއިމެދު ނޭގިހުރެ ބަސް ބުނުމަށްވުރެ ހެޔޮވެގެންވެއެވެ. އެހެނީ މިވަޢީދު އައިސްފައިވަނީ ﷲ އާއި މެދު ބަސް ނުބުނެ ހަނު ހުރުމަކަށް ނޫނެވެ. އެހެނަސް ނޭގި ހުރެ ބަސް ބުނުމުގެ މައްޗަށެވެ.

ޝެއިޚް ޢަބްދުލް ޙަފީޡް رحمه ﷲ އަހަރެން ގާތު ވިދާޅުވިއެވެ: "ޢިލްމަކީ ކަނޑެއްފަދަ އެއްޗެކެވެ. އެއަށް މީހާ ފައިބާއިރު އޭގެފުންކަމެއް ނޭގެއެވެ. ތިލަ އެއްޗެކެވެ. އެހެނަސް އޭގެ ތެރެއަށް މީހާ ވަންނަވަރަކަށް އޭގެފުންކަން އެނގިގެންދެއެވެ." (އެބަހީ: ތިމާއަށް ނޭގޭ މިންވަރެވެ.)

އެއަށްފަހު ބުނަމެވެ:

”ތަކްފީރު“ އާއި ”އިކްރާހު“ ފަދަ ކަންކަމީ އިސްލާމްދީނުގެ އަސްލެއް ނޫނެވެ. މިކަންކަމަކީ މަންތިގު (ބުއްދީގެ ދަލީލާއި ރައުޔުތައް) ގެނެސްގެން އޭގެ ހުކުމެއް ނެރެވޭ އެއްޗެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި މިފަދައިން ދެކޭ މީހަކީ، ޢިލްމުގެ ފުންކަން ނޭގިހުރި ޖާހިލެކެވެ. ދީނުގެ ފޮތެއް ދެފޮތެެއް ކިޔެވުމާއިއެކު، އޭނާގެ ކުރިން އެކަމަކަށް ޢިލްމުވެރިން ވާހަކަދައްކަވާފައި ނުވާ ފަދަ މައުލޫތަކަށް، ފޮތް ތަކާއި ރިސާލަތްތައް ލިޔުމަކީ ”މުރައްކަބު“ ޖާހިލުންގެ ސިފަޔެކެވެ. މިއާއި ޚިލާފަށް، ”ޖާހިލަކީ“ އޭނާގެ ޖާހިލުކަން ވާކަން އެނގި، އެހެންކަމުން ޢިލްމުވެރިންނަށް ތަޤުލީދުކުރާ މީހާއެވެ. އެބަހީ ﷲ އެންގެވިފަދައިން ނޭގޭނެމަ ”ޛިކުރުގެ އަހުލުން“ ކައިރިން އެކަންކަން ހޯދުމެވެ. އަދި އޭގެ މައްޗަށް ނިސްބަތްކޮށް އޭނާ ވާހަކަ ދެއްކައެވެ. އެއީ، މިސާލަކަށް މިވެނި މައުލޫއެއްގައި ޢިލްމުވެރިން ވިދާޅުވަނީ މިހެން ކަމަށްބުނުމެވެ. އަދި އެހެނަސް، މިފަދަ މީހާ އަށް، މައްސަލައެއްގެ ބަޔެއް ނޫނީ ފޮތެއް ނޫނީ އެއިން ތަންކޮޅެއް ކިޔައި، އޭގެ މައްޗަށް އަމިއްލަ ރައުޔު ނެރެ، އަނެކުން ފާސިޤުކުރުމެއްވެސް ނޫނީ ބިދުޢަވެރިކުރިމެއްވެސް ހުއްްދެވެގެން ނުވެއެވެ. އެހެނީ މިކަންކަމީ އިޖުތިހާދީ މައްސަލަތަކަށް ވެފައި، އޭނާ އަށް އެކަމުގެ އެކަށީގެންވާ ޢިލްމުނެތުމުން، އެޙާލަތުގައި އޭނާގެ މައްޗަށް ވަނީ އެކަމުގައި ޢިލްމުވެރިންގެ ބަހަށް ތަބައުވުން ކަމުގައި ވުމެވެ. އަދި އަނެކުންގެ ހުއްޖަތާއި ދަލީލާއި ނުދަނެ ހުރެ އެވެރިން ކުށްވެރިކޮށް ނޫނީ ފާސިގުކޮށް ހުކުމް ކަނޑައެޅުމަކީ އަނިޔާއެކެވެ.

އަދި ދަންނާށެވެ: ދެގޮތުންކުރެ އެއްގޮތަކީ ރަނގަޅުގޮތްކަމުގައި ވާ ހިނދުވެސް ދެފަރާތްވެސް އުޛުރުވެވޭ ހާލަތްތައް ވެއެވެ. އެއީ އަސުރު ނަމާދު ބަނޫ ޤުރައިޟާ ގައި ކުރުމަށް އެންގެވުމާއި މެދު ޚިލާފުވި ޙާދިޘާގައި ވާ ފަދައިންނެވެ. އަދި ނަބިއްޔާ ﷺ އެ ޞަޙާބީން ކުރެ ދެބައިގަނޑަށްވެސް އެކަމުގައި ފާޑުވިދާޅުވެ ނުލައްވައެވެ.

ބަޔެއް މީހުން ގިނަ ފަހަރަށް ފިޤުހު ތެރެއަށް ވަންނަނީ ކުރު ޝަރަހަޔެއް ކިޔާލެވުމުންނެވެ. ދެން އޭނާއަށް އެއިން އެނގުނު ދަލީލާއި ޚިލާފަށް އިހުގެ ޢިލްމުގެ ބޮޑުން އަދި ފިޤުހާއި ޙަދީޘްގެ މުންނާރުތައް ބަސްވިދާޅުވިތަން ފެނިއްޖެތަ، އެބޭފުޅުން ކުށްވެރިކޮށް އޭނާ އިނގިލިދިއްކުރެއެވެ!

މިފަދަ މީހުންނާއި ދިމާލަށް ބުނެވުންވަނީ، ތާބިޢީ ބޭކަލެއް ކަމުގައިވާ، އަބޫ ސަލަމާއަށް ބުނެވުނު ބަހެވެ. އެއީ ”ހިތާނުކުރެވިފައިވާ ދެގުނަވަން“ (އެބަހީ އަންހެންމީހާގެ ފަރުޖުގައި ފިރިހެން މީހާގެ ހަށި) ޖެހިއްޖެ ނަމަ، ހިނައިގަންނަށް ނުޖެހޭނެ ކަމަށް ދައުވާކޮށް، އަދި ހިނެއުންވަނީ މަނިބޭރުވުމުން ކަމަށް އަބޫ ސަލަމާ ވަކާލާތުކޮށް، ﷲ ރުއްސުންލެއްވި އިބްނު ޢައްބާސް އާއިވެސް ޖަދަލުކޮށް އުޅުމުންނެވެ. ("މުވައްތައު" ގައި ރިވާވެފައިވާ ފަދައިން އުއްމުލް މުއުމިނީން ޢާއިޝާ ފަރާތުން) އެހިނދު އޭނާ އަށް ބުނެވުނެވެ:

"އޭ އަބޫ ސަލަމާއެވެ! ތިބާގެ މިސާލަކީ ކޮބައިކަން އެނގޭހެޔެވެ؟ އެއީ ފިޔޮކެއްގެ މިސާލެވެ! ހާ ގޮވާއަޑު އެއަށް އިވުމުން، އޭގެ ފަހަތުން އެސޮރު ގޮވައެވެ."

އެބަހީ: ތިބާ އިބްނު ޢައްބާސް ގެ ދަރަޖައަށް ނުދެއެވެ. އެހެނަސް އެކަލޭގެފާނާއި ޖަދަލުކުރެއެވެ. —ﷲ އަބޫ ސަލަމާއަށް ޢަފޫ ކުރައްވައި ރަހުމަތްލައްވާށިއެވެ.

=

②
ނަބިއްޔާ ﷺ ޒަމާނުގައިވެސް ބަޔެއް މީހުން ނޭގުމުގައި ފަތުވާދީ މިއާޔަތުގެ އަމުރައް ތަބައުނުވެ ގޮސްފައިވެއެވެ:

فَسْـَٔلُوٓا۟ أَهْلَ ٱلذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ

”ތިޔަބައިމީހުންނަށް ނޭގެނީނަމަ، ޛިކުރުގެ އަހުލުންގާތު އަހާ ހުށި ކެމެވެ.“

އެހެންކަމުން އެއްވެސް މީހެއް އެމީހެއްގެ ނަފްސުގެ މައްޗަށް ނުއެދޭނޭ ފަދަ ދުޢާއެއް އިތުރުއެކަލޭގެފާނު ﷺ އެވެރިންނަށް ކުރެއްވިއެވެ. މިގޮތުން ބޮލުގައި ޒަޚަމެއް ވެފައިވާ ޞަޙާބީއަކަށް ހިނައިގަތުމަށް، މިބައިމީހުން ފަތުވާ ދިނެވެ. އަދި އެކަމުގެ ސަބަބުން އެޞަޙާބި އަވަހާރަވިއެވެ. އަދި އެކަން އެނގިވަޑައިގެންނެވުމުން ޙަދީޘް ކުރެއްވިއެވެ:

قَتَلُوهُ قَتَلَهُمُ اللَّهُ أَلَمْ يَكُنْ شِفَاءُ الْعِيِّ السُّؤَالَ

”އެވެރިން އޭނާ މަރައިފިއެވެ. ﷲ އެވެރިން ޤަތުލުކުރައްވާށިއެވެ! ފަހެ ނޭގުމުގެ ޝިފާއެއްކަމުގައި ސުވާލުކުރުން ނުވޭހެއްޔެވެ؟“

މިގޮތުން މަޒުހަބުތަކަށް ޢައިބުކިޔާ މީހުން އެބަފެނެއެވެ. ހަނަފީންނާއި ޝާފިޢީންނާއި މާލިކީންނާއި ހަންބަލިއްޔަތަށް ތަޢައްޞުބުވާ ފަރާތްތައް، ދަށް ކޮށްލާތަން އެބަފެނެއެވެ. އެހެނަސް މިކަން މިކުރަނީ ޚުދު އަބޫ ހަނީފާ އާއި ޝާފިޢީ އާއި މާލިކާއި އަޙްމަދަށްވުރެ އެތައް ގުނައެއް ދަށް ބަޔަކަށް ތަބައުވެތިބި ބަޔެކެވެ!

އަހަރެމެން މިނެކިރާ މިންގަނޑު، އެކައްޗެއްގައި ބެހެއްޓުން މުހިއްމެވެ. އެއީ މަސްހުނިވެފައިވާ މަންހަޖެއްގެ ތެރޭގައި ތިބެ ޖަދަލުކުރާ ބަޔަކަށް ނުވުމަށެވެ. މިފަދަ ބަޔަކީ އެހެންނާ ވަކިއަތަކަށް ޖެހިފައިވާ ނޫނީ ޖާހިލު ނޫނީ ޣާފިލު ބަޔެކެވެ.

މިގޮތުން ދަލީލަށް ތަބައުވުމުގައި މުސްލިމުން ހަވަރަކަށް ބަޔަކަށް ބަހާލެވިދާނެއެވެ. އެއީ އެވެރިންގެ ޢިލްމުގެ މައްޗަށް މިނެކިރައެވެ. މީގެ ތެރެއިން ތިބާގެ ދަރަޖައަކީ ކޮބާތޯ ރަނގަޅަށް ވިސްނާށެވެ:

=

 ③
ފުރަތަމަ ދަރަޖައަކީ: ދަލީލުތައް ބަލައިހޯދުމަށް ކުޅަދާނަ، އަދި އެއަށް އަހުލުވެރި، އަދި އިޖުތިހާދުކުރަނިވި ޢިލްމިވެރިޔާ އެވެ.

ވީމާ މީނާ ވާންޖެހެނީ އިދިކޮޅު މީހުންގެ ސީދާ ފޮތްތަކުން — އެހެން ބަޔެއް އެވެންނާއި ބެހޭގޮތުން ލިޔެފައިވާ ފޮތްތަކަކުންނެއްނޫން — ބަލައިހޯދާފައިވާ މީހަކަށެވެ. މިގޮތުން އެވެރިންގެ ރައުޔުތައް އެވެރިން ދެކޭގޮތަށް (އެކަމުގައި ގެންނަ ދަލީލު ތަކާއި އެކު) ކިޔައިދެވޭނޭ މީހަކަށެވެ. އަދި އިންސާފުވެރި ވުމަކީ މިއީއެވެ. އެހެންކަމުން މިފަދަ މީހާ އަށް (ރާޖިހު) ދަލީލާއި އެއްބަސްވާ އެއްޗަށް ފަތުވާ ދީ، ދެކޮޅުވެރިވާ މީހާ ކުށްވެރި ކުރެވިދާނެއެވެ.

އަދި ރަސޫލާގެ ޙަދީޘްގެ މައްޗަށް އަމުރުކޮށް، އެއަށް ގޮވާލައި، އުއްމަތުގެ ބޮޑަކަށްވިޔަސް (އެބަހީ: އިމާމެއް ވިޔަސް) އެކަމުގައި ރަސޫލުގެ މައްޗަށް ނުނެގުމަށް ގޮވާލުމުގެ މައްޗަށް އެބަޔަކަށް ވާޖިބުވާ ބަޔަކީ މިދަރަޖައިގެ ބޭފުޅުންނެވެ.

(ނޯޓް: ބަލައިހޯދިފައިވުމޭ، މިބުނެވެނީ، އިދިކޮޅު ރައުޔުތައް، އެ ވެރިންގެ ސީދާ ފޮތްތަކުން، އެވެރިން ގެންނަ ދަލީލުތަކާއި އެކު ބަލައި ހޯދައި އުނގެނިފައި ވުމެވެ. އަދި އެވެރިންގެ ފިޤުހާއި ޤަވައިދިތައް އެކަމުގައި އޭނާ ފުރިހަމަޔަށް ދަތުމެވެ.)

ދެވަނަ ދަރަޖައަކީ: އެއީ ކަމަށް ކުޅަދާނަ ޢިލްމު އުގެނޭ ދަރިވަރުންނެވެ. އެއީ ގިނަކަންކަމުގައި ނޫނީ ބައިވަރުކަންތަކުގައި (އިހު ބުނެވުނު) ”މުޖްތަހިދު ޢިލްމިވެރިޔާ“ ފަދައިން ބަލައިހޯދުމުގެ ފެންވަރު ހުރި މީހުންނެވެ. އެހެންކަމުން މުޖުތަހިދު ޢިލްމުވެރިޔާ ފަދައިން އޭނާ އެމައްސަލަތަކުގައި ޙުކުމް ކުރެއެވެ. ދަލީލަށް ތަބައުވުން ނޫންގޮތެއް އޭނާގެ މައްޗަށް ހުއްދަވެގެން ނުވެއެވެ. އެހެނަސް އެނޫން (ފުރިހަމަޔަށް ބަލާހޯދިފައިނެތް މަދު) ކަންކަމުގައި އޭނާ އަމަލު ކުރަން ޖެހޭނީ ތިރީގައިވާ 4 އަދި 5 ގައިވާފަދައިންނެވެ. އަދި މިކަންކަމުގައި، އިދިކޮޅު ފަރާތުގެ ހުއްޖަތް ފުރިހަމަޔަށް އަޑުނީވި، އޭނާ ކުށްވެރިކިރުމުގެ ހުއްދައެއް މީނާއަށް ނުވެއެވެ.

ތިންވަނަ ދަރަޖައަކީ: ބައެއް މައްސަލަތައް ބަލައިހޯދިފައިވާ، އަދި އެކަމުގައި ޢިލްމީ އިންސާފުވެރި ބަލައިހޯދޭނެ، އެހެނަސް ގިނަކަންކަމުގައި ފުރިހަމަޔަށް ނުވަތަ އެއްވެސް ވަރަކަށް ބަލައިހޯދިފައިނުވާ މީހާއެވެ. އޭނާ ފުރިހަމަޔަށް އެކަން ކަމެއްގައި ބަލައިހޯދިފައި ވާ ކަންތައްތަކުގައި އޭނާގެ ހުކުމަކީ ދަލީލަށް ތަބައުވުން ލާޒިމު މުޖްތަހިދު ފަދައެވެ. (މަދު ކަންތައްތަކެއްގައި މީނާ އަކީ ފުރަތަމަ ދަރަޖަ ފަދައެވެ.)

=