ناوەندی مێژووی کورد و کوردستان
4.63K subscribers
2.38K photos
348 videos
60 files
1.79K links
کانال مؤسسهٔ فرهنگی، هنری
غیرانتفاعی، ناوەندی لێکۆڵینەوەی
مێژووی کورد و کوردستان
( مرکز پژوهشی تاریخ کرد و کردستان)
شمارە ثبت 812
دفتر مرکزی سنندج

@kani53 مدیر مسئول

@kurdokurdistan لینک
Download Telegram
🔹گڵکۆی سەردار ئەکرەم سەنجەرخان، سنە، گوندی نەڕان.

🔸آرامگاه سردار اکرم (سنجرخان)
کردستان، سنندج، روستای نَـران

https://t.me/kurdokurdistan
ناوەندی مێژووی کورد و کوردستان
🔹گڵکۆی سەردار ئەکرەم سەنجەرخان، سنە، گوندی نەڕان. 🔸آرامگاه سردار اکرم (سنجرخان) کردستان، سنندج، روستای نَـران https://t.me/kurdokurdistan
🔹فتوای حضرت #شیخ_حسام_الدین نقشبندی در مورد #سنجرخان

شیخ حسام الدین، قطب طریقت نقشبندی که از رهبران دینی مردم بود و نفوذ زیادی در جامعه داشت و در نواحی اورامان عراق زندگی می کرد، اعلام کرد خاک مزار سنجرخان سردار اکرم به عنوان یک شهید واقعی بر امراض کودکان شیرخوارە اثر شفادهندە خواهد داشت.
با این فتوا خاک مزار وی تا به امروز مورد استفادە مادران منطقه است و هرگاە کودکی دچار تب می شود، مقداری خاک از مزار او برمی دارند و داخل دستمال کوچکی به دور سر کودک می بندند و یا به زیر بالش او می ریزند و معتقدند تب کودک قطع میشود.

🔸فتوای شێخ حیسامەدینی نەقشبەندی

شێخ حیسامەدین، گەورەی تەریقەتی نەقشبەندی کە لە ڕێبەرە ئایینییەکانی خەڵک بوو و لە نێو خەڵکدا وتەکانی جێگەی ڕێزه، لە ناوچەی هەورامانی عێراقدا دەژیا، ڕایگەیاند: خاکی گڵکۆی سنجرخان "سەرداری ئەکرەم" وەکوو شەهیدێکی ڕاستەقینە؛ بۆ نەخۆشییەکانی منداڵە شیرەخۆرەکان شەفایە، بەم فتوایە هەتاکوو ئەمڕۆ دایکانی ناوچەکە کەڵکی لێ وەردەگرن و هەر کات منداڵێک تووشی
(تاو، یاو، تەب) دەبێ نەختێک لە خاکی گڵکۆی سنجرخان هەڵدەگرن و دەیخەنە نێو دەسماڵێکی چکۆلە و دەیبەسنە دەوری سەری منداڵەکە، یان دەیخەنە ژێر سەرینەکەی و پێیان وایە کە
(یاو، تەب)ی منداڵەکە قەت دەبێ.

https://t.me/kurdokurdistan
👈 اصلاح اشتباهی تاریخی

عکس بالا

1⃣ عمارت و منزل خلیل خان در روستای نران (چَم شار سنه ) است که سنجرخان را در آن شهید کردند و محل حکمرانی خلیل خان بوده که بسیاری از مردم فکر می کنند منزل سنجرخان بوده است.
سنجرخان در ایام نوجوانی از نران کوچ و به منزل دایی اش در کلیایی رفت و بعد از چند سال به منطقه بازگشت و روستای میاوران (میان گروران) بنا نهاد و افرادخانودەاش در آن روستا سالها زندگی کردند.

🔸عکس پایین

2⃣ بقایای قلعه و منزل سنجرخان در روستای میاوَران (میان گروران) است که بعد از شهادت سنجرخان؛ در دوران رضاشاه قلعه را تخریب کردند. اما سالها فرزندان سنجرخان در همان روستا ساکن و زندگی می کردند.

3⃣ پس عمارت سنجرخان در میاوران (میان گروران) می باشد و عمارتی که در نران می باشد تحت سلطه خلیل خان برادرش بوده است.
د. محمدباقر پیری

https://t.me/kurdokurdistan
#تەڵقین_بە_کوردی

ئەی بەندەی خودا کوڕی کارەکەر
گوێ بگرە لە ناو گۆڕی تەنگەبەر

لە دنیای بێفەڕ کۆچت کردووە
لە ئەو لای بێگەڕ خانووت گرتووە...

تۆش وەک مردووی تر، وەک هاوفەردانت
دوو پەری خودا دێنە سەردانت

دووی ددان زەردی سووری چاوشینن
بە گورز و مەتاڵ، بە تەوەرزینن

تۆزێ مڕ و مۆچ، ڕوو تاڵ و تفتن
بەڵام وەک دەڵێن بەگفت و لفتن

هەزار جار بڵێن کوا مەڕنەمووکە
بێدەنگ، قڕ و قپ، لێت نەیە جووکە

گەر تێشت هەڵدەن، پێشت دادەن تف
‌بڵێ من کوردم، زمان مایەعرف

لە دار مەترسێ، گوێ مەدەرە جوێن
ناچاریان بکە بە کوردی بدوێن

ئەمجار بە زمانی شیرینی کوردی
خۆت هەڵە مەکە، هێدی، بە وردی

بێژە: لالۆ خوا و پێغەمبەر هەقە
کوردی هاسانە و عارەبی ڕەقە

باسی مردن و هەستانی دوایی
خۆ ماندوو نەکەن ، با بەخۆڕایی

بڵێ: کورد لەسەر دنیا مردووە
دەمێکە قیامەت لەوان ڕابووە

بێ بەرگ و پێڵاو، بێ نان و بێ دۆن
تورک و عەجەم و عارب دەیانخۆن

کورد ژێر چەپۆکە و ئەو خاوەن زۆرەن
برای موسوڵمان، موسوڵمان خۆرن!

با لە خوا پرسین: گەر دین ئەمەیە
گەپ و گەمەیە و زیانی مەیە

دینێ بەشی کورد بخاتە بن لیچ
سەد بار گەورە بێ، نامەوێ وە هیچ

#مامۆستا_هەژار

https://t.me/kurdokurdistan
تا ادب باشد یاد ادب زنده است.

۲٥ مرداد سالروز وفات عیار نمایندگی کردستان در مجلس، زنده یاد مهندس #بهاالدین_ادب است. یاد وراهش گرامی

https://t.me/kurdokurdistan
Forwarded from اتچ بات
#پیمان_آخال

⬅️ آسیای میانه چگونه از ایران جدا شد؟

برای بسیاری از ایرانیان عهدنامەهای گلستان و ترکمنچای که باعث جدا شدن سرزمین های غرب دریای مازندران
شامل: آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و داغستان و ... شد، نامی آشناست.
اما شمار کمتری می دانند سرزمین پهناوری در شرق دریای کاسپین شامل ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان و ... چگونه و چه وقت از مام میهن جدا شده است؟
پیمان ننگین آخال سرنوشت این بخش از شمال شرق ایران را رقم زد.

🔹پیمان آخال:
یکی دیگر از عهدنامەهای ننگین در تاریخ ایران به شمار می رود، که از سوی روس بر ایران تحمیل شد.
این عهدنامه میان امپراتوری روسیه و دولت قاجار در ( ۲۱ سپتامبر ۱۸۸۱ م - ۱۲۹۹ه. ق - ۱۲۶۰ خورشیدی) بسته شد که هدف آن تعیین مرزهای دو کشور در شرق دریای کاسپین بود. این پیمان به اشغال سرزمین خوارزم که زادگاه مشاهیر بزرگ و پادشاهان سلسله خوارزمشاهیان بود به دست روسیه تزاری رسمیت بخشید. پس از شکست ۱۸۶۰ دولت قاجار و نیز با گسترش حضور استعمار بریتانیا در مصر، در سالهای ۱۸۷۳ تا ۱۸۸۱، امپراتوری روسیه اشغال کامل خاک ایران در بخش شمالی فلات ایران را در پیش گرفت. نیروهای میخائیل اسکوبلف، ایوان لازارف و کنستانتین کافمن، به چنین کامیابی دست یافتند.
👈 ناصرالدین شاه قاجار بی خیال از موضوع، تنها وزیر خارجه اش میرزا سعیدخان موتمن الملک را به دیدار ایوان زینوویف فرستاد تا پیمانی را در تهران امضاء کنند. با امضای این پیمان، ایران از ادعا درباره خاک خود در سرتاسر آسیای میانه و فرارود چشم پوشی کرد و رود اترک را به عنوان مرز نوین، از قاجار به ارث برد!!
زان پس سمرقند و بخارا، مرو، سرخس، عشق آباد و دورادور آنها زیر فرمان الکساندر کومارف در آمد.

تحقیق و گردآوری قانع پیری

https://t.me/kurdokurdistan
#درسهای_تاریخ

همه‌ی ما می‌میریم.
همه‌ی ما بدون استثنا، کمی دیرتر کمی زودتر؛ یک دفعه ناگهانی تمام می‌شویم. یک روز همین خانه‌ای که سقف دارد. خانه عنکبوت‌ها و لانه‌ی خفاش‌ها می‌شود. همین ماشینی که دوستش داریم. زیر باران در یک گورستان ماشین زَنگ می‌زند، همین بچه‌هایی که نفس‌مان به نفس‌شان بند است، می‌روند پَی زندگیشان، حتی نمی‌آیند، آبی بریزند روی سنگ مزارمان!

قبل از ما میلیونها انسان روی این کره‌ی خاکی راه رفته‌اند.
مغرورانه گفته‌اند: مگر من اجازه بدم! مگر از روی جنازه‌ی من رد بشوید!
و حالا کسی حتی نمی‌تواند استخوان‌های جنازه‌شان را پیدا کند، که از روی آن رَد بشود یا نشود.
قبل از ما کسانی زیسته‌اند که زیبا بوده‌اند.
دلفریب، مثل آهو خرامان راه رفته‌اند. زمین زیر پای تکان خوردن جواهراتشان لرزیده، سیب‌ها از سرخی گونه‌هایشان رنگ باخته‌ و حالا کسی حتی نامشان را هم به‌خاطر نمی‌آورد.
قبل از ما کسانی بوده‌اند که در جمجمه‌ی دشمنانشان شراب ریخته‌اند و خورده‌اند. سرداران و امیرانی که گُرزهای گران داشته‌اند. پنجه در پنجه شیر انداخته‌اند، از گلوله نترسیده‌اند و حالا کسی نمی‌داند در کجای تاریخ گم شده‌اند؟

👈 همه‌ی این کینه‌ها، همه‌ی این تلخی‌ها، همه‌ی این زخم‌زبان زدن‌ها، همه‌ی این کوفت کردنِ دقیقه‌ها به جان هم، همه‌ی این زهر ریختن‌ها، تهمت زدن‌ها، توهین کردن‌ها به هم، تمام می‌شود، از یاد می‌رود و هیچ سودی ندارد، جز اینکه زندگی را به جان خودمان و همدیگر زهر کنیم.
اگر می‌توانیم به هم حس خوب بدهیم کنار هم بمانیم و اگر نه، راهمان را کج کنیم.
دورتر بایستیم و یادمان نرود که همه‌ی ما می‌میریم.
( همه‌ی ما بدون استثنا، کمی دیرتر، کمی زودتر یک دفعه و ناگهانی.)
پس زندگی کنیم و بگذاریم دیگران هم زندگی کنند.
برای رسیدن به کبریا باید نه کبر داشته باشیم، نه ريا!

https://t.me/kurdokurdistan
مێژووی کورد و کوردستان
استاد کیومرث عباسی(قصری)
▪️ استاد کیومرث عباسی ( قصری ) درگذشت.

👈 ایشان متولد ۱۳۲۰ قصرشیرین بود که به کردی و فارسی اشعاری نغز از خود بیادگار گذاشته است.

🔹ناوەندی لێکۆڵینەوەی مێژووی کورد و کوردستان درگذشت این شاعر گرانمایه را به خانواده، جامعه ادبی و دوستداران وی تسلیت عرض می نماید.
@kurdokurdistan
🔹افتخاری تازە برای جامعەی علمی کردستان

خانم #پریسا_اوسطی دانشجوی ارشد مهندسی شیمی از دانشگاه تهران، عضو رسمی فدارسیون جهانی مخترعین ژنو، ساکن روستای "کاکه جو" #دهگلان در دومین دوره مسابقه بین المللی اختراعات ویژه اعضای فدراسیون با شرکت ۷۴۰ مخترع از ۳۲ کشور عنوان مدال طلای مسابقات را کسب کرد.

ایشان نویسنده کتاب نانوسیالات و روش های تولید آن
و دارای چندین مقالەی isi

https://t.me/kurdokurdistan
نیایشگاه آناهیتا
کنگاور (کنگه-ور)
(کرماشان) کرمانشاه - ایران

https://t.me/kurdokurdistan
Kangavar.pdf
129.9 KB
#نیایشگاه_آناهیتا

کنگاور (کنگه-ور) کرمانشاه - ایران

کَنـــگَوَر پژوهشی تطبيقی در شناخت کنگور و کنگ­دژ

آرش اکبری مفاخر


کنگور Kanga-var (کنگاور) يکی از شهرهای باستانی ايران است. پيشينه‌ی اين شهر به دوران اشکانی می‌­رسد و شهرت آن به‌­خاطر وجود کاخ کنگورـ معبد آناهيتاـ است. واژ‌ی کنگور که برای نام­گذاری اين شهر و کاخ به ­کار برده شده، در ساختار واژگانی، ريشه‌­شناسی، دستوری و معنايی با واژه‌ی کنگ­دژ برابر و در حقيقت همان واژه است.

    کنگ­دژ سه ساختار آسمانی، اسطوره‌­ای و زمينی دارد. اين کاخ آرمانی و اهورايی نخست به دست سياوش بر سر ديوان در آسمان ساخته شده، سپس در ساختار اسطوره‌­ای خود به دست کيخسرو به زمين آورده می‌­شود و در پايان، انسان به کنگ­دژ آسمانی و اسطوره­ای خود رنگ حقيقت می‌­بخشد و آن را با نام کنگور در زمين می‌­سازد؛ بنابراين کاخ کنگور می­تواند نمونه‌ی ساختار زمينیِ کنگ­دژ آسمانی و اسطوره­‌ای باشد.

https://t.me/kurdokurdistan
نقاشی رنگی ۳۰۰ساله از تخت جمشید

این تصویر کمیاب را الیان مانسون مالت در دوران صفویه (۱۷۱۹میلادی) ترسیم کرده است.

https://t.me/kurdokurdistan
#کردها و #آئین_میترا

👈 بخش اول

آیینِ میترایی که مهرپرستی یا میترائیسم نیز خوانده می‌شود، از معتقداتِ کهنِ آریایی است و به دوران‌های پیش از رواجِ آئینِ زردشت تعلق دارد.
درباره‌ی جایگاهِ ایزدِ میترا در تفکراتِ آریایی، هندی و ایرانی تحقیقاتِ متعددی به‌وسیله‌ی پژوهشگرانِ اروپایی و ایرانی انجام شده است.
دانشمندانی مانند: بارتولومه، کومون، جکسون، نیبرگ و کریستن سن از اولین کسانی بودند که به اندیشه‌های میترائی و ارتباطِ آن با تعلیماتِ زردشت پرداخته‌اند، اما همگی به ریشه‌ای کهن‌تر در اندیشه‌ی میترائی معترف بوده‌اند.

کریستن سن درباره‌ی ریشه‌ی عقاید و افکارِ دینی دو گروهِ آریایی یعنی هندی و ایرانی، توضیح می‌دهد که دینِ کهنِ آریایی‌ها، بر پرستشِ نیروها و عناصرِ طبیعی و اجرامِ آسمانی استوار بوده است.
هر دو گروه، به دو دسته از عناصر اعتقاد داشتند. یک دسته " دَیو " که در راسِ آن "ایندرا" به‌عنوانِ ایزدِ جنگجو قرار داشت و گروهِ دیگر که آسورا ( ایرانی: اهورا) نامیده می‌شد و در راسِ آن "وَرونا میترا" قرار داشت.
برای گروهِ ایرانیِ جدا شده از هندی‌ها، بزرگترین ایزد، اهورا مزداه نام داشت که که نزدِ ایرانیان به مفهومِ دانا بود.
بدین‌سان پس از نامِ ایزدِ ایزدان یعنی اهورا که خیلی بعدها با نامِ مزدا به‌صورتِ ترکیبی به کار رفت، نامِ ایزدِ میترا نامی آشنا برای ایرانیان بود. اما باید یادآور شد که نزدِ آریایی‌های ایرانی، ایندرا، جایگاهِ خود را به مرور به میترا داد و پس از ظهورِ زردشت، ایندرا در ردیفِ دیوها، مردود شناخته شد.

دانشمندِ سوئدی، نیبرگ توضیح می‌دهد که در متونِ اوستایی، مهریشت یکی از بخش‌های مهمِ اوستا محسوب می‌شود و ستایشِ میترا به فرمان و دستورِ بالاترین ایزدان یعنی اهورامزدا صورت می‌گیرد.
در واقع این یشت به ایزدِ هندی_وداییِ"میثره" پیشکش شده و او موردِ ستایش قرار گرفته است، بنابراین نیبرگ، ریشه‌ی میثره و میترائی را بسیار قدیمی‌تر از اوستایی می‌داند.

در شرقِ ایران و در متونِ سانسکریت، واژه‌ی میتَر به معنیِ دوستی و در متونِ ودا (وید، به معنیِ دانش) به مفهومِ ایزدِ روشنایی آمده است. این ایزد، نگاهبانِ راستی و پیمان است و این معنا، به مفهومِ این واژه در اوستا بسیار نزدیک و بیانگرِ آن است که هر دو گروهِ هندی و ایرانیِ آریاییان، میترا یا مهر را ستایش می‌کردند. هندوان پس از ایزدانی مانندِ: ایندرا و سوی‌تر، میترا را موردِ احترام قرار می‌دادند.

در غرب، و نزدِ همسایگانِ غربیِ ایران، آثاری از احترام به مهر یافت شده است. بابلی‌ها، ایزدِ روشنایی و پیمان را "شَمَش" می‌خواندند. کتیبه‌ای هم به خطِ میخی از ناحیه‌ی کاپادوکیه در کشفیاتِ بغازکوی (حوالیِ آنکارا) از قرنِ چهاردهم قبل از میلاد یافت شده که متعلق به تمدنِ هیتی‌ها بوده است و در آن ایزدانی مانندِ میترا در کنارِ ایندرا و برخی دیگر از ایزدانِ هندوایرانی نام برده شده است.
د. محمدباقر پیری

منابع:
1. Ch. Bartholomae: Altiranisches Wörterbuch, (Strassburg, 1904).
2. F. Cumont: Les Mystères Mithra, Deutsche Ausgabe von Gehrich, (Leipzig - Berlin 1923).
3. A. V. W. Jackson: "Die Iranische Religion" in: Gr. Ir. Ph., Bd. 2, S. 30-42.
۴. اچ. اِس. نیبرگ: دین‌های ایران باستان، ترجمه سیف الدین نجم آبادی (تهران، مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها).
٥. کریستن سن: ایران در زمان ساسانیان،
٦. میراحمدی، مریم، تاریخ تحولات ایرانشناسی در دوران باستان، تهران، طهوری، چاپ اول ۱۳۸۹

https://t.me/kurdokurdistan
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔹آهنگ زیبای کردی «مینا گیان»

👈 همایون شجریان

https://t.me/kurdokurdistan
#شێخ_سەعیدی_پیران رۆژێک پێش لە سێدارەدانی 28-6-1925

سپاس بۆ هاوڕێ کاوە امین

https://t.me/kurdokurdistan
مهندس زانیار ضمیران کنشگری فعال در حوزه آب، فرهنگ و سیاست در سنندج، انسانی خوش فکر و اهل قلم که روز پنج شنبه ۱٤۰۱/٦/۳ ضمن دیدار از دفتر موسسه فرهنگی، هنری ناوەندی لێکۆڵینەوەی مێژووی کورد و کوردستان و تبادل نظر و استقبال از فعالیتهای موسسه؛ یک جلد کتاب نظریه گفتمان و بازآفرینی اثر ارزشمند خویش را به کتابخانه موسسه اهدا نمودند.

https://t.me/kurdokurdistan
هەناس گـــــــەرم دەروەنے
مانگ شــــــــەوار سەروەنے

وەهار تێدەو وەختێ خەنے
خاڵ ڕەنگیــــــن گـوڵـــوەنے

مەهناز مورادی

https://t.me/kurdokurdistan
ناوەندی مێژووی کورد و کوردستان
#کردها و #آئین_میترا 👈 بخش اول آیینِ میترایی که مهرپرستی یا میترائیسم نیز خوانده می‌شود، از معتقداتِ کهنِ آریایی است و به دوران‌های پیش از رواجِ آئینِ زردشت تعلق دارد. درباره‌ی جایگاهِ ایزدِ میترا در تفکراتِ آریایی، هندی و ایرانی تحقیقاتِ متعددی به‌وسیله‌ی…
#کردها و #آئین_میترایی

👈 بخش دوم

نامِ میترا و مهر در فارسیِ امروزی نیز در اسامیِ اشخاص، اصطلاحاتِ کنونی و اسامیِ جغرافیایی وجود دارد.
کلماتی مانندِ مهرداد، مهرانگیز، مهراب، مهرگان، مهران، مهرآباد و غیره امروز به کار می‌رود.
زردشتیانِ کنونی، هنوز هم به اماکنِ مقدسِ خود دَرمهر می‌گویند.

مهر در متون با معانیِ پیمان، محبت، خورشید و خانه آمده است و کلمه‌ی میهن نیز با آن خویشاوند است.
در گاثا، کلمه‌ی میثَر یک بار و به معنیِ تکلیف و وظیفه‌ی دینی آمده است (یسنا ۴۶، بند ۵).
در سانسکریت هم با معنیِ دوستی ذکر شده است.

متونِ اسلامی نیز این نام و اصطلاح را می‌شناخته‌اند. ابوریحان بیرونی از، عیدِ مهرجان(مهرگان) آگاهی‌هایی ارائه می‌دهد و می‌نویسد که روزِ شانزدهمِ ماهِ مهر، عیدِ بزرگی است که به مهرگان معروف است زیرا خزانِ دوم است و این عید برای عمومِ مردم است و تفسیرِ آن دوستیِ جان است و گویند که مهر، نامِ آفتاب است.

مفهومِ مهر و خورشید در متونِ اوستایی یکسان نیست، زیرا یشتِ ششم به خورشید یشت و یشتِ دهم به مهر یشت اختصاص دارد. در متونِ متأخرِ اوستا مانندِ خرده اوستا در زمره‌ی پنج نیایش، خورشید نیایش و مهر نیایش هر یک جداگانه، جایگاهِ خاصِ خود را دارد. چنین به نظر می‌رسد که به مرورِ ایام، این دو مفهوم در هم آمیخته شده باشد. پس از انتشارِ مهر پرستی در سرزمین‌های غربی و اروپا، خورشیدِ شکست‌ناپذیر نامیده شد. حتی در خورشید یشت(بند ۵)، دوستی میانِ ماه و خورشید توأمان ستایش شده است.

در متونِ فارسی، مهر به همراهِ سروش و رَشن (رَشنو) به اعمالِ مردم رسیدگی می‌کند و روانِ راستگویان را در سرِ پلِ چینود از دستِ دیوهایی که می‌خواهند او را به دوزخ بکشانند، نجات می‌دهد.
د. محمدباقر پیری

https://t.me/kurdokurdistan
Audio
🔹سخنان استاد #سعید_نفیسی در مورد دانشمند و پزشک حاذق و نامدار کرد
دکتر #سعیدخان_کردستانی

باسپاس از استاد نواب شاە نظریان

https://t.me/kurdokurdistan
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔹شافعیی کوردی کێیە و گەورە خزمەتگوزاری زمان و ئەدەبی کوردی

🔸هێندەی قورسایی جەستەی کتێبی نووسیوە و کێشی (وەزن) کتێبەکانی لە کێشی خۆ زۆرتر بووە.

👈 لە ساڵڕۆژی کۆچی دوایی مامۆستا عەبدولکەریم مۆدەڕس، مامۆستای بەدەسەڵات و شارەزایی ئایین، زوان و ئەدەب و شێعری کوردی باشتر بناسن.

https://t.me/kurdokurdistan