Bugun 19-may 2025-yil, Dushanba.
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🌏 Yallig'lanishli ichak kasalligi kuni.
🔷 MILLIY BAYRAMLAR:
🇰🇬 Qirgʻiziston - Onalar kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇹🇷 Turkiya - Otaturkni xotirlash, Yoshlik va sport bayrami.
🇫🇮 Finlyandiya - Urushdan o'lganlarni xotirlash kuni.
🇭🇷 Xorvatiya - Skautlar kuni.
🇨🇻 Kabo-Verde - Praya shahri kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Xotira kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaasi kuchlari kuni.
🇺🇸 AQSh - Gepatitni tekshirish kuni.
🇺🇸 AQSh - Malkolm X kuni.
🇬🇷 Gretsiya - Kichik Osiyodagi greklar genosidi qurbonlarini xotirlash kuni
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇰🇬 Vyetnam - Vyetnam dohiysi Xo Shi Minning tug‘ilgan kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1571 - Migel Lopes Legaspi Manila shahriga asos soldi.
- 1586 - Samara shahrining tug‘ilgan kuni.
- 1649 - Angliya Respublika deb eʼlon qilindi.
- 1712 - Rossiya poytaxti Moskvadan Sankt-Peterburgga koʻchirildi.
- 1780 - „Qora kun“: Shimoliy Amerika ustida quyosh yoʻqolib qoldi.
- 1798 - Napoleonning Misrga yurishi boshlandi.
- 1801 - Sankt-Peterburgda Aleksandr Suvorovga atalgan haykal ochildi.
- 1802 - Napoleon Faxriy legion ordenini taʼsis etdi.
- 1907 - Finlyandiya futbol federatsiyasi ish boshladi.
- 1910 - Galley kometasining qaytishi.
- 1919 - Turkiya mustaqilligi uchun inqilob boshlanishi.
- 1930 - Janubiy Afrikada oq tanli ayollarga ovoz berish huquqi berildi.
- 1934 - Bolgariyada davlat to'ntarishi.
- 1961 - Venera-1 uchuvchisiz kosmik kemasi birinchi marta Venera yaqinidan uchib o‘tdi.
- 1969 - Rosarioda (Argentina) diktaturaga qarshi qo'zg'olon ko'tarildi.
- 1995 - Toshkentda Xalqaro Islom tadqiqoti markazi ochildi.
- 2012 - “Chelsi” birinchi marta UEFA chempionlar Ligasining g‘olibi bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1762 - Iogann Gotlib Fixte (1814) - nemis faylasufi.
- 1857 - Jon Abel (1938) - Amerikalik farmakolog va bioximik, endokrinologiyaga ulkan hissa qo‘shgan.
- 1881 - Mustafo Kamol Otaturk - Turkiya Respublikasining birinchi prezidenti (1923-1938).
- 1890 - Xo Shi Min (1969) - Vetnam prezidenti (1945-1969).
- 1914 - Perutz Maks Ferdinand (2002) - ingliz biokimyogari (asli avstriyalik), Nobel mukofoti sohibi (1962).
- 1925 - Malkolm Iks (Malkolm Litl) (1965) - qoratanlilar huquqlari uchun amerikalik kurashchi.
- 1937 - Ali Hamroyev - kinorejissyor, ssenariynavis, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san'at arbobi.
- 1938 - Nazar To‘raev - fizik olim, O‘zbekiston FA akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
- 1942 - Geri Kildall - amerikalik dasturchi va tadbirkor, Digital Reseach, Inc.ning asoschisi.
- 1945 - Shuhrat Ergashev - kinoaktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1989).
- 1946 - Mikele Plachido - «Sprut» filmida komissar Kattani obrazini talqin qilgan italyan kinoaktyori.
- 1976 - Sergey Krushevskiy - velopoygachi, xalqaro miqyosdagi sport ustasi (2002), "Oʻzbekiston iftixori" (2003).
- 1977 - Natalya Oreyro - urugvaylik qo'shiqchi va aktrisa.
- 1979 - Diyego Forlan - Urugvay terma jamoasi a'zosi, 2010 yilgi Jahon chempionatining eng yaxshi futbolchisi.
- 1979 - Andrea Pirlo - italyan futbolchisi, jahon chempioni 2006).
- 2003 - Jojo Siva - amerikalik raqqosa, qo'shiqchi.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🌏 Yallig'lanishli ichak kasalligi kuni.
🔷 MILLIY BAYRAMLAR:
🇰🇬 Qirgʻiziston - Onalar kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇹🇷 Turkiya - Otaturkni xotirlash, Yoshlik va sport bayrami.
🇫🇮 Finlyandiya - Urushdan o'lganlarni xotirlash kuni.
🇭🇷 Xorvatiya - Skautlar kuni.
🇨🇻 Kabo-Verde - Praya shahri kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Xotira kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaasi kuchlari kuni.
🇺🇸 AQSh - Gepatitni tekshirish kuni.
🇺🇸 AQSh - Malkolm X kuni.
🇬🇷 Gretsiya - Kichik Osiyodagi greklar genosidi qurbonlarini xotirlash kuni
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇰🇬 Vyetnam - Vyetnam dohiysi Xo Shi Minning tug‘ilgan kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1571 - Migel Lopes Legaspi Manila shahriga asos soldi.
- 1586 - Samara shahrining tug‘ilgan kuni.
- 1649 - Angliya Respublika deb eʼlon qilindi.
- 1712 - Rossiya poytaxti Moskvadan Sankt-Peterburgga koʻchirildi.
- 1780 - „Qora kun“: Shimoliy Amerika ustida quyosh yoʻqolib qoldi.
- 1798 - Napoleonning Misrga yurishi boshlandi.
- 1801 - Sankt-Peterburgda Aleksandr Suvorovga atalgan haykal ochildi.
- 1802 - Napoleon Faxriy legion ordenini taʼsis etdi.
- 1907 - Finlyandiya futbol federatsiyasi ish boshladi.
- 1910 - Galley kometasining qaytishi.
- 1919 - Turkiya mustaqilligi uchun inqilob boshlanishi.
- 1930 - Janubiy Afrikada oq tanli ayollarga ovoz berish huquqi berildi.
- 1934 - Bolgariyada davlat to'ntarishi.
- 1961 - Venera-1 uchuvchisiz kosmik kemasi birinchi marta Venera yaqinidan uchib o‘tdi.
- 1969 - Rosarioda (Argentina) diktaturaga qarshi qo'zg'olon ko'tarildi.
- 1995 - Toshkentda Xalqaro Islom tadqiqoti markazi ochildi.
- 2012 - “Chelsi” birinchi marta UEFA chempionlar Ligasining g‘olibi bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1762 - Iogann Gotlib Fixte (1814) - nemis faylasufi.
- 1857 - Jon Abel (1938) - Amerikalik farmakolog va bioximik, endokrinologiyaga ulkan hissa qo‘shgan.
- 1881 - Mustafo Kamol Otaturk - Turkiya Respublikasining birinchi prezidenti (1923-1938).
- 1890 - Xo Shi Min (1969) - Vetnam prezidenti (1945-1969).
- 1914 - Perutz Maks Ferdinand (2002) - ingliz biokimyogari (asli avstriyalik), Nobel mukofoti sohibi (1962).
- 1925 - Malkolm Iks (Malkolm Litl) (1965) - qoratanlilar huquqlari uchun amerikalik kurashchi.
- 1937 - Ali Hamroyev - kinorejissyor, ssenariynavis, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san'at arbobi.
- 1938 - Nazar To‘raev - fizik olim, O‘zbekiston FA akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
- 1942 - Geri Kildall - amerikalik dasturchi va tadbirkor, Digital Reseach, Inc.ning asoschisi.
- 1945 - Shuhrat Ergashev - kinoaktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1989).
- 1946 - Mikele Plachido - «Sprut» filmida komissar Kattani obrazini talqin qilgan italyan kinoaktyori.
- 1976 - Sergey Krushevskiy - velopoygachi, xalqaro miqyosdagi sport ustasi (2002), "Oʻzbekiston iftixori" (2003).
- 1977 - Natalya Oreyro - urugvaylik qo'shiqchi va aktrisa.
- 1979 - Diyego Forlan - Urugvay terma jamoasi a'zosi, 2010 yilgi Jahon chempionatining eng yaxshi futbolchisi.
- 1979 - Andrea Pirlo - italyan futbolchisi, jahon chempioni 2006).
- 2003 - Jojo Siva - amerikalik raqqosa, qo'shiqchi.
@Kun_TarixiTG
20-may – Butunjahon asalarilar kuni
Butunjahon asalarilar kuni har yili 20-mayda asalarilar va boshqa changlatuvchilarning ekotizim uchun ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Ushbu kun 2017-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan asalarilar va ularning yashash joylarini himoya qilish va saqlash bo'yicha harakatlarni ilgari surish uchun belgilangan.
Asalarilar ekinlar va o'simliklarni changlatishda muhim rol o'ynaydi, bu oziq-ovqat ishlab chiqarishga bevosita ta'sir qiladi. Hisob-kitoblarga ko'ra, biz iste'mol qiladigan barcha oziq-ovqatlarning uchdan bir qismi asalarilar kabi changlatuvchilarga bog'liq. Biroq, asalarilar yashash joylarini yo'qotish, pestitsidlar, kasalliklar va iqlim o'zgarishi kabi ko'plab tahdidlarga duch kelishmoqda.
Butunjahon asalarilar kuni bu muhim changlatuvchilarni himoya qilish va ularning avlodlar uchun omon qolishini ta'minlash uchun bizning mas'uliyatimizni eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon asalarilar kuni har yili 20-mayda asalarilar va boshqa changlatuvchilarning ekotizim uchun ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Ushbu kun 2017-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan asalarilar va ularning yashash joylarini himoya qilish va saqlash bo'yicha harakatlarni ilgari surish uchun belgilangan.
Asalarilar ekinlar va o'simliklarni changlatishda muhim rol o'ynaydi, bu oziq-ovqat ishlab chiqarishga bevosita ta'sir qiladi. Hisob-kitoblarga ko'ra, biz iste'mol qiladigan barcha oziq-ovqatlarning uchdan bir qismi asalarilar kabi changlatuvchilarga bog'liq. Biroq, asalarilar yashash joylarini yo'qotish, pestitsidlar, kasalliklar va iqlim o'zgarishi kabi ko'plab tahdidlarga duch kelishmoqda.
Butunjahon asalarilar kuni bu muhim changlatuvchilarni himoya qilish va ularning avlodlar uchun omon qolishini ta'minlash uchun bizning mas'uliyatimizni eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
20-may – Xalqaro metrologiya kuni
Butunjahon metrologiya kuni har yili 20-mayda nishonlanadi. Bu har yili o'tkaziladigan tadbir bo'lib, 1875-yilda o'lchovlar va o'lchov birliklari uchun global asosni yaratgan Meter konvensiyasining imzolanishini belgilaydi.
Butunjahon metrologiya kunining mavzusi har yili o'zgarib turadi va Xalqaro vazn va o'lchovlar byurosi (BIPM) tomonidan tanlanadi. Mavzu metrologiyadagi dolzarb muammo yoki muammolarni aks ettiradi va turli sohalarda, jumladan, fan, sanoat, sog'liqni saqlash va savdoda aniq o'lchovlarning ahamiyati haqida xabardorlikni oshiradi.
Umuman olganda, jamiyatning turli sohalarida adolat, shaffoflik, xavfsizlik va innovatsiyalarni ta'minlashda metrologiya muhim rol o'ynaydi.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon metrologiya kuni har yili 20-mayda nishonlanadi. Bu har yili o'tkaziladigan tadbir bo'lib, 1875-yilda o'lchovlar va o'lchov birliklari uchun global asosni yaratgan Meter konvensiyasining imzolanishini belgilaydi.
Butunjahon metrologiya kunining mavzusi har yili o'zgarib turadi va Xalqaro vazn va o'lchovlar byurosi (BIPM) tomonidan tanlanadi. Mavzu metrologiyadagi dolzarb muammo yoki muammolarni aks ettiradi va turli sohalarda, jumladan, fan, sanoat, sog'liqni saqlash va savdoda aniq o'lchovlarning ahamiyati haqida xabardorlikni oshiradi.
Umuman olganda, jamiyatning turli sohalarida adolat, shaffoflik, xavfsizlik va innovatsiyalarni ta'minlashda metrologiya muhim rol o'ynaydi.
@Kun_TarixiTG
20-may - AQShda Qurolli kuchlar kuni
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
20-may – Sharqiy Timorda Mustaqillik kuni
Mustaqillikni tiklash kuni Sharqiy Timorda har yili 20-mayda nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun Sharqiy Timorning 2002-yilda Indoneziya istilosidan keyin mustaqilligini tiklagani munosabati bilan nishonlanadi.
Sharqiy Timor 1975-yilda Indoneziya Portugaliyaning sobiq mustamlakasiga bostirib kirganidan beri Indoneziya hukmronligi ostida edi. Bosqinchilik zo'ravonlik va inson huquqlarining poymol etilishi bilan ajralib turdi va Sharqiy Timorning mustaqillik uchun kurashi uzoq va qiyin kechdi.
1999-yilda Sharqiy Timor xalqi koʻpchilik ovoz bilan mustaqillik uchun ovoz bergan referendum boʻlib oʻtdi. Biroq, buning ortidan Indoneziya tarafdori bo'lgan qurolli kuchlar tomonidan zo'ravonlik va vayronagarchilik to'lqini paydo bo'ldi va bu xalqaro tinchlikparvar kuchlarning aralashuviga olib keldi.
Sharqiy Timor 2002-yil 20-mayda nihoyat mustaqil davlatga aylandi. Mustaqillikni tiklash kuni milliy gʻurur va bayram.
@Kun_TarixiTG
Mustaqillikni tiklash kuni Sharqiy Timorda har yili 20-mayda nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun Sharqiy Timorning 2002-yilda Indoneziya istilosidan keyin mustaqilligini tiklagani munosabati bilan nishonlanadi.
Sharqiy Timor 1975-yilda Indoneziya Portugaliyaning sobiq mustamlakasiga bostirib kirganidan beri Indoneziya hukmronligi ostida edi. Bosqinchilik zo'ravonlik va inson huquqlarining poymol etilishi bilan ajralib turdi va Sharqiy Timorning mustaqillik uchun kurashi uzoq va qiyin kechdi.
1999-yilda Sharqiy Timor xalqi koʻpchilik ovoz bilan mustaqillik uchun ovoz bergan referendum boʻlib oʻtdi. Biroq, buning ortidan Indoneziya tarafdori bo'lgan qurolli kuchlar tomonidan zo'ravonlik va vayronagarchilik to'lqini paydo bo'ldi va bu xalqaro tinchlikparvar kuchlarning aralashuviga olib keldi.
Sharqiy Timor 2002-yil 20-mayda nihoyat mustaqil davlatga aylandi. Mustaqillikni tiklash kuni milliy gʻurur va bayram.
@Kun_TarixiTG
20-may – Madaniyat erkinligi kuni
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
#Tuģilgan_kun.
Bugun 20-may
Chexiya terma jamoasining sobiq darvozaboni va Londonning "Chelsi" klubi afsonasi - Petr Chex 44 yoshga to'ldi. 👏
@Kun_TarixiTG
Bugun 20-may
Chexiya terma jamoasining sobiq darvozaboni va Londonning "Chelsi" klubi afsonasi - Petr Chex 44 yoshga to'ldi. 👏
@Kun_TarixiTG
Bugun 20-may 2023-yil, shanba.
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro asalarilar kuni.
🇺🇳 Xalqaro metrologiya kuni.
🌏 Xalqaro travmatologlar kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌎 Xalqaro klinik sinovlar kuni.
🌏 Butunjahon autoimmun artrit kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇪🇺 Yevropa Ittifoqi - Yevropa dengiz kuni.
🇲🇨 Indoneziya – Milliy uyg‘onish kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy qutqaruvchi it kuni.
🇺🇸 AQSh, Florida - Ozodlik kuni.
🇷🇺 Rossiya - Volga daryosi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ishora tili tarjimoni kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli kuchlar kuni.
🇺🇦 Ukraina — Bank xodimlari kuni.
🇺🇦 Ukraina ‐ Fan kuni.
🇺🇦 Ukraina, Kiyev – qo'shnilar kuni.
🇹🇱 Sharqiy Timor - Mustaqillik kuni (Indoneziyadan, 2002).
🇰🇭 Kambodja — Xotira kuni.
🇨🇲 Kamerun — Unitar davlat e’lon qilingan kun (1972).
👉 VOQEALAR:
- 1202 - Suriyadagi zilzila.
- 1217 - Linkoln jangi
- 1498 - Vasko da Gama Hindistonga keldi.
- 1570 - Abraham Orteliy “Theatrum Orbis Terrarum” xaritasini yaratdi.
- 1756 - Yetti yillik urush avjiga chiqdi.
- 1873 - Levi Strauss & Co. yangicha shim ishlab chqarish uchun patent oldi. Jinsining rasmiy tug‘ilgan kuni.
- 1875 - Parijda 17 ta davlat tomonidan Metrik Konvensiya imzolandi.
- 1882 - Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya Uchlar ittifoqini tuzdilar.
- 1900 - Fransiyada II Olimpiiya o‘yinlari boshlandi.
- 1927 - Buyuk Britaniya Saudiya Arabistonining mustaqilligini tan oldi.
- 1972 - Kamerundagi referendum ushbu mamlakatni federal respublikadan unitar respublikaga aylantirdi
- 1995 - Qozog‘istonning Olma-ota shahrida O‘zbekiston kunlari ochildi.
- 1996 - Toshkentda “Yaqin Sharq va MarkaziY Osiyo madaniyatlarining o‘zaro boyish yo‘li” mavzuida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tdi.
- 2002 - Sharqiy Timor davlati mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi.
- 2003 - "SpaceShipOne" xususiy boshqariladigan kosmik kemasining birinchi parvozi.
- 2006 - Iqtisodiy hamkorlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston-Yaponiya davlatlar o‘rtasida sakkizinchi majlisi yakunlandi.
- 2009 - Donetskning «Shaxtyor» futbol klubi o‘z tarixida ilk bor UYEFA Kubogini qo‘lga kiriti.
- 2019 - Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1799 - Onore de Balzak (1850) - atoqli fransuz adibi.
- 1804 - Mixail Glinka (1857) - Jahon mumtoz musiqasi yetakchilaridan biri, rus kompozitori.
- 1822 - Frederik Passi (1912) - fransuz iqtisodchisi, jahonda birinchi Nobel mukofoti sohibi (1901).
- 1851 - Emil Berliner (1929) - nemis ixtirochisi, birinchi ovoz yozish uskunasi—grammofonni yaratgan.
1860 - Eduard Buchner (vafoti 1917), nemis kimyogari va biokimyosi, kimyo bo'yicha Nobel mukofoti sovrindori (1907).
- 1882 - Sigrid Unset (1949) - Norvegiyalik adiba, Nobel mukofoti sohibasi (1928).
- 1901 - Maks Eyve (1981) - golland shaxmatchisi, 5-jahon chempioni.
- 1914 - Zunnun Madaliyev (1980) - aktyor va rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1967).
- 1916 - Aleksey Maresyev (2001) - uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni, B. Polevoyning "Chin inson qissasi" kitobi qahramonining prototipi.
1923 - Nadin Gordimer (2014) - Janubiy Afrikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibasi (1991).
- 1923 - Sarvar Azimov (1994) - O‘zbekiston xalq yozuvchisi.
- 1937 - Tursunoy Oxunova (1983) - oʻzbek xotin-qizlari orasida paxta terish texnikasini oʻzlash tirish harakati tashabbuskori, 2 marta Mehnat Qahramoni (1959, 1978),
- 1943 - Al Bano - italiyalik estrada xonandasi.
1946 - Sher - amerikalik arman qo'shiqchisi.
- 1955 - Uolter Ayzekson - amerikalik jurnalist, yozuvchi va biograf.
- 1981 - Iker Kasilyas - sobiq Ispaniya milliy futbol terma jamoasi darvozaboni.
- 1982 - Petr Chex - sobiq Chexiya milliy futbol terma jamoasi posboni.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro asalarilar kuni.
🇺🇳 Xalqaro metrologiya kuni.
🌏 Xalqaro travmatologlar kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌎 Xalqaro klinik sinovlar kuni.
🌏 Butunjahon autoimmun artrit kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇪🇺 Yevropa Ittifoqi - Yevropa dengiz kuni.
🇲🇨 Indoneziya – Milliy uyg‘onish kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy qutqaruvchi it kuni.
🇺🇸 AQSh, Florida - Ozodlik kuni.
🇷🇺 Rossiya - Volga daryosi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ishora tili tarjimoni kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli kuchlar kuni.
🇺🇦 Ukraina — Bank xodimlari kuni.
🇺🇦 Ukraina ‐ Fan kuni.
🇺🇦 Ukraina, Kiyev – qo'shnilar kuni.
🇹🇱 Sharqiy Timor - Mustaqillik kuni (Indoneziyadan, 2002).
🇰🇭 Kambodja — Xotira kuni.
🇨🇲 Kamerun — Unitar davlat e’lon qilingan kun (1972).
👉 VOQEALAR:
- 1202 - Suriyadagi zilzila.
- 1217 - Linkoln jangi
- 1498 - Vasko da Gama Hindistonga keldi.
- 1570 - Abraham Orteliy “Theatrum Orbis Terrarum” xaritasini yaratdi.
- 1756 - Yetti yillik urush avjiga chiqdi.
- 1873 - Levi Strauss & Co. yangicha shim ishlab chqarish uchun patent oldi. Jinsining rasmiy tug‘ilgan kuni.
- 1875 - Parijda 17 ta davlat tomonidan Metrik Konvensiya imzolandi.
- 1882 - Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya Uchlar ittifoqini tuzdilar.
- 1900 - Fransiyada II Olimpiiya o‘yinlari boshlandi.
- 1927 - Buyuk Britaniya Saudiya Arabistonining mustaqilligini tan oldi.
- 1972 - Kamerundagi referendum ushbu mamlakatni federal respublikadan unitar respublikaga aylantirdi
- 1995 - Qozog‘istonning Olma-ota shahrida O‘zbekiston kunlari ochildi.
- 1996 - Toshkentda “Yaqin Sharq va MarkaziY Osiyo madaniyatlarining o‘zaro boyish yo‘li” mavzuida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tdi.
- 2002 - Sharqiy Timor davlati mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi.
- 2003 - "SpaceShipOne" xususiy boshqariladigan kosmik kemasining birinchi parvozi.
- 2006 - Iqtisodiy hamkorlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston-Yaponiya davlatlar o‘rtasida sakkizinchi majlisi yakunlandi.
- 2009 - Donetskning «Shaxtyor» futbol klubi o‘z tarixida ilk bor UYEFA Kubogini qo‘lga kiriti.
- 2019 - Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1799 - Onore de Balzak (1850) - atoqli fransuz adibi.
- 1804 - Mixail Glinka (1857) - Jahon mumtoz musiqasi yetakchilaridan biri, rus kompozitori.
- 1822 - Frederik Passi (1912) - fransuz iqtisodchisi, jahonda birinchi Nobel mukofoti sohibi (1901).
- 1851 - Emil Berliner (1929) - nemis ixtirochisi, birinchi ovoz yozish uskunasi—grammofonni yaratgan.
1860 - Eduard Buchner (vafoti 1917), nemis kimyogari va biokimyosi, kimyo bo'yicha Nobel mukofoti sovrindori (1907).
- 1882 - Sigrid Unset (1949) - Norvegiyalik adiba, Nobel mukofoti sohibasi (1928).
- 1901 - Maks Eyve (1981) - golland shaxmatchisi, 5-jahon chempioni.
- 1914 - Zunnun Madaliyev (1980) - aktyor va rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1967).
- 1916 - Aleksey Maresyev (2001) - uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni, B. Polevoyning "Chin inson qissasi" kitobi qahramonining prototipi.
1923 - Nadin Gordimer (2014) - Janubiy Afrikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibasi (1991).
- 1923 - Sarvar Azimov (1994) - O‘zbekiston xalq yozuvchisi.
- 1937 - Tursunoy Oxunova (1983) - oʻzbek xotin-qizlari orasida paxta terish texnikasini oʻzlash tirish harakati tashabbuskori, 2 marta Mehnat Qahramoni (1959, 1978),
- 1943 - Al Bano - italiyalik estrada xonandasi.
1946 - Sher - amerikalik arman qo'shiqchisi.
- 1955 - Uolter Ayzekson - amerikalik jurnalist, yozuvchi va biograf.
- 1981 - Iker Kasilyas - sobiq Ispaniya milliy futbol terma jamoasi darvozaboni.
- 1982 - Petr Chex - sobiq Chexiya milliy futbol terma jamoasi posboni.
@Kun_TarixiTG
21-may – Xalqaro choy kuni
Xalqaro choy kuni Birlashgan Millatlar Tashkilotining har yili 21-may kuni nishonlanadigan bayramidir. U Bosh Assambleya tomonidan ochilgan va asosan choy ishlab chiqaruvchi mamlakatlarda 15-dekabrda nishonlanadigan xuddi shu nomdagi norasmiy bayram o‘rnini egallagan.
Choy — Sharqiy Osiyoda tarqalgan doim yashil buta boʻlgan Camellia sinensis oʻsimligining barglaridan tayyorlanadigan xushboʻy ichimlik. U Xitoyda Shan sulolasi davrida paydo bo'lgan deb ishoniladi. Choy Yevropaga Gollandiyaning Sharqiy Hindiston kompaniyasi tomonidan kiritildi va shuning uchun uning global kengayishi boshlandi. Oxir-oqibat, choy suvdan keyin dunyodagi eng ko'p iste'mol qilinadigan ichimlikka aylandi.
@Kun_TarixiTG
Xalqaro choy kuni Birlashgan Millatlar Tashkilotining har yili 21-may kuni nishonlanadigan bayramidir. U Bosh Assambleya tomonidan ochilgan va asosan choy ishlab chiqaruvchi mamlakatlarda 15-dekabrda nishonlanadigan xuddi shu nomdagi norasmiy bayram o‘rnini egallagan.
Choy — Sharqiy Osiyoda tarqalgan doim yashil buta boʻlgan Camellia sinensis oʻsimligining barglaridan tayyorlanadigan xushboʻy ichimlik. U Xitoyda Shan sulolasi davrida paydo bo'lgan deb ishoniladi. Choy Yevropaga Gollandiyaning Sharqiy Hindiston kompaniyasi tomonidan kiritildi va shuning uchun uning global kengayishi boshlandi. Oxir-oqibat, choy suvdan keyin dunyodagi eng ko'p iste'mol qilinadigan ichimlikka aylandi.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 21-may - FIFA Futbol Uyushmasi tashkil etilgan kun
Xalqaro futbol musobaqalari sonining tez ortib borishi munosabati bilan butun jahon futbolini boshqaradigan yagona tashkilot zarurati 20-asr boshlarida yaqqol namoyon boʻldi.
Bunday tashkilot 1904-yil 21-mayda tuzilgan.
Yangi sport tashkilotining asoschilari Yevropaning yetti davlati – Fransiya, Belgiya, Daniya, Gollandiya, Shvetsiya, Shveytsariya futbol federatsiyalari, shuningdek, Ispaniyaning “Real Madrid” futbol klubi vakillari edi.
FIFAning birinchi prezidenti Robert Gerin edi.
1909-yilda Janubiy Afrika futbol assotsiatsiyasi, 1912-yilda Argentina futbol assotsiatsiyasi va 1913-yilda AQSh futbol federatsiyasining qabul qilinishi bilan FIFA sof Yevropa tashkiloti boʻlishni
toʻxtatdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 21-may - FIFA Futbol Uyushmasi tashkil etilgan kun
Xalqaro futbol musobaqalari sonining tez ortib borishi munosabati bilan butun jahon futbolini boshqaradigan yagona tashkilot zarurati 20-asr boshlarida yaqqol namoyon boʻldi.
Bunday tashkilot 1904-yil 21-mayda tuzilgan.
Yangi sport tashkilotining asoschilari Yevropaning yetti davlati – Fransiya, Belgiya, Daniya, Gollandiya, Shvetsiya, Shveytsariya futbol federatsiyalari, shuningdek, Ispaniyaning “Real Madrid” futbol klubi vakillari edi.
FIFAning birinchi prezidenti Robert Gerin edi.
1909-yilda Janubiy Afrika futbol assotsiatsiyasi, 1912-yilda Argentina futbol assotsiatsiyasi va 1913-yilda AQSh futbol federatsiyasining qabul qilinishi bilan FIFA sof Yevropa tashkiloti boʻlishni
toʻxtatdi.
@Kun_TarixiTG
#kunkishisi
Bugun 21-may - Oxunjon Madaliyev tug‘ilgan kun.
Oxunjon Madaliyev Nusratovich 1963-yil 21-may sanasida Farg'ona viloyati Oltiariq tumani, Yangiarab qishlog'ida duradgor usta Nusrat aka oilasida dunyoga kelgan.
1980-yilda o'rta maktabni tamomlagan.
Keyinchalik Hunar-texnika bilim yurtida, bir oz vaqt o'tib, Farg'ona Davlat filarmoniyasida yakkaxon solist sifatida faoliyat yurgizgan.
1989-yili Toshkent shahrida "Kamolot-89" ko'rik tanlovida g'olib bo'lib, shu yilning dekabr oyida "Xalqlar do'stligi" saroyida ilk yakkaxon konsert dasturini taqdim etgan.
Qo'shiqchilik san'atiga qo'shgan munosib hissasi uchun Oxunjon Madaliyev 1997-yil 26-avgustda O'zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti Islom Karimov tomonidan "Shuhrat" medali bilan taqdirlangan.
1999-yil 25-avgustda "O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan artist" unvoniga sazovor bo'lgan.
2000-yil 29-iyunda yurak infarkti bilan vafot etdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 21-may - Oxunjon Madaliyev tug‘ilgan kun.
Oxunjon Madaliyev Nusratovich 1963-yil 21-may sanasida Farg'ona viloyati Oltiariq tumani, Yangiarab qishlog'ida duradgor usta Nusrat aka oilasida dunyoga kelgan.
1980-yilda o'rta maktabni tamomlagan.
Keyinchalik Hunar-texnika bilim yurtida, bir oz vaqt o'tib, Farg'ona Davlat filarmoniyasida yakkaxon solist sifatida faoliyat yurgizgan.
1989-yili Toshkent shahrida "Kamolot-89" ko'rik tanlovida g'olib bo'lib, shu yilning dekabr oyida "Xalqlar do'stligi" saroyida ilk yakkaxon konsert dasturini taqdim etgan.
Qo'shiqchilik san'atiga qo'shgan munosib hissasi uchun Oxunjon Madaliyev 1997-yil 26-avgustda O'zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti Islom Karimov tomonidan "Shuhrat" medali bilan taqdirlangan.
1999-yil 25-avgustda "O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan artist" unvoniga sazovor bo'lgan.
2000-yil 29-iyunda yurak infarkti bilan vafot etdi.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 21-may - Shimoliy qutb-1 ilmiy stansiyasi ish boshlagan kun
20-asr boshlarida aviatsiyaning rivojlanishi Shimoliy qutbga yetib borish va tadqiq qilish uchun tubdan yangi imkoniyatlar yaratdi.
Ammo bu mintaqaning haqiqiy zabt etilishi 1937-yil 21-mayda SSSR Fanlar akademiyasining qutb havo ekspeditsiyasi Shimoliy qutbga etib borgan va "Shimoliy qutb-1" ilmiy stansiyasini suzuvchi muz ustiga qo'ngan paytdan boshlandi.
Ekspeditsiya a'zolari oldida atmosfera hodisalari, meteorologiya, geofizika va gidrobiologiyaning keng ko'lamli parametrlari bo'yicha ilmiy ma'lumotlar to'plash vazifasi turardi.
Stansiyani Ivan Dmitrievich Papanin, gidrolog Pyotr Petrovich Shirshov, geofizik-astronom Yevgeniy Konstantinovich Fyodorov va radio operatori Ernst Teodorovich Krenkel boshqargan.
Ekspeditsiyani Otto Yulievich Shmidt boshqargan, H-170 flagman samolyotining uchuvchisi Sovet Ittifoqi Qahramoni Mixail Vasilyevich Vodopyanov edi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 21-may - Shimoliy qutb-1 ilmiy stansiyasi ish boshlagan kun
20-asr boshlarida aviatsiyaning rivojlanishi Shimoliy qutbga yetib borish va tadqiq qilish uchun tubdan yangi imkoniyatlar yaratdi.
Ammo bu mintaqaning haqiqiy zabt etilishi 1937-yil 21-mayda SSSR Fanlar akademiyasining qutb havo ekspeditsiyasi Shimoliy qutbga etib borgan va "Shimoliy qutb-1" ilmiy stansiyasini suzuvchi muz ustiga qo'ngan paytdan boshlandi.
Ekspeditsiya a'zolari oldida atmosfera hodisalari, meteorologiya, geofizika va gidrobiologiyaning keng ko'lamli parametrlari bo'yicha ilmiy ma'lumotlar to'plash vazifasi turardi.
Stansiyani Ivan Dmitrievich Papanin, gidrolog Pyotr Petrovich Shirshov, geofizik-astronom Yevgeniy Konstantinovich Fyodorov va radio operatori Ernst Teodorovich Krenkel boshqargan.
Ekspeditsiyani Otto Yulievich Shmidt boshqargan, H-170 flagman samolyotining uchuvchisi Sovet Ittifoqi Qahramoni Mixail Vasilyevich Vodopyanov edi.
@Kun_TarixiTG
21-may – Muloqot va taraqqiyot uchun Jahon madaniy xilma-xillik kuni
Har yili 21-mayda “Muloqot va taraqqiyot uchun Jahon madaniy xilma-xillik kuni” nishonlanadi. Ushbu kun Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 2002-yilda madaniy xilma-xillik va madaniyatlararo muloqotni rivojlantirish maqsadida e'lon qilingan.
Ushbu kun odamlarni dunyo bo'ylab turli jamoalarning turli madaniyatlari va e'tiqodlarini tushunish, hurmat qilish va qadrlashga undashga qaratilgan. Shuningdek, u madaniy merosni asrab-avaylash va madaniy almashinuvni tinchlik, o'zaro tushunish va taraqqiyotga ko'maklashish vositasi sifatida rag'batlantirish muhimligi haqida xabardorlikni oshirishga intiladi.
@Kun_TarixiTG
Har yili 21-mayda “Muloqot va taraqqiyot uchun Jahon madaniy xilma-xillik kuni” nishonlanadi. Ushbu kun Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 2002-yilda madaniy xilma-xillik va madaniyatlararo muloqotni rivojlantirish maqsadida e'lon qilingan.
Ushbu kun odamlarni dunyo bo'ylab turli jamoalarning turli madaniyatlari va e'tiqodlarini tushunish, hurmat qilish va qadrlashga undashga qaratilgan. Shuningdek, u madaniy merosni asrab-avaylash va madaniy almashinuvni tinchlik, o'zaro tushunish va taraqqiyotga ko'maklashish vositasi sifatida rag'batlantirish muhimligi haqida xabardorlikni oshirishga intiladi.
@Kun_TarixiTG
21-may – Chernogoriyada Mustaqillik kuni
Chernogoriyada Mustaqillik kuni har yili 21-mayda nishonlanadi. Bu 2006-yilda Chernogoriya Serbiyadan mustaqilligini e'lon qilgan va suveren davlatga aylangan kunni nishonlaydi.
Eng katta bayram poytaxt Podgoritsa shahrida bo'lib o'tadi, u yerda minglab odamlar harbiy paradni tomosha qilish va jonli musiqa chiqishlaridan zavqlanish uchun yig'iladi.
Mustaqillik kunini nishonlash Chernogoriya uchun muhim voqeadir, chunki u mamlakat erkinligi va suverenitetini ifodalaydi. Shuningdek, u mamlakatning asrlar davomida turli ta’sirlar ta’sirida shakllangan boy tarixi va madaniyatini yoritib beradi.
Umuman olganda, Chernogoriya Mustaqillik kuni milliy g'urur, fikrlash va bayram qilish vaqtidir.
@Kun_TarixiTG
Chernogoriyada Mustaqillik kuni har yili 21-mayda nishonlanadi. Bu 2006-yilda Chernogoriya Serbiyadan mustaqilligini e'lon qilgan va suveren davlatga aylangan kunni nishonlaydi.
Eng katta bayram poytaxt Podgoritsa shahrida bo'lib o'tadi, u yerda minglab odamlar harbiy paradni tomosha qilish va jonli musiqa chiqishlaridan zavqlanish uchun yig'iladi.
Mustaqillik kunini nishonlash Chernogoriya uchun muhim voqeadir, chunki u mamlakat erkinligi va suverenitetini ifodalaydi. Shuningdek, u mamlakatning asrlar davomida turli ta’sirlar ta’sirida shakllangan boy tarixi va madaniyatini yoritib beradi.
Umuman olganda, Chernogoriya Mustaqillik kuni milliy g'urur, fikrlash va bayram qilish vaqtidir.
@Kun_TarixiTG
Bugun 21-may 2025-yil, chorshanba.
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT - Xalqaro rivojlanish va kelishuvga bag‘ishlangan madaniy rang-baranglik kuni.
🇺🇳 BMT – Xalqaro choy kuni.
🌏 Butunjahon meditatsiya kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇺🇿 O‘zbekiston - Tog‘-metallurgiya sanoati xodimlari kuni (Har yili may oyining 3-chi yakshanbasida nishonlanadi).
🇺🇿 O‘zbekiston - Kutubxonachilar kuni.
🇮🇳 Hindiston - Terrorizmga qarshi kurash kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Onalar kuni.
🇭🇺 Vengriya - Vatanparvarlar va harbiylar kuni.
🇫🇮 Finlandiya - Urush qurbonlarini xotirlash kuni.
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇨🇴 Kolumbiya - Afro-Kolumbiya kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy ofitserlar kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaa kuchlari kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qutb tadqiqotchilari kuni.
🇰🇿 Qozog‘iston - Madaniyat va san'at xodimlari kuni.
🇲🇪 Chernogoriya — Mustaqillik kuni.
🇨🇱 Chili — Harbiy dengiz floti kuni.
🇷🇺 Rossiya - Harbiy tarjimonlar kuni.
Kavkaz urushi qurbonlarini xotirlash kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1091 - Rus davlatida quyosh tutilishi ilk bor qayd etildi.
- 1502 - ispan dengizchisi Juan da Nova Atlantika okeani janubida Muqaddas Yelena orolini kashf qildi.
- 1635 - Fransiya O‘ttiz yillik urushga kirishdi (1618 - 1648-yillar).
- 1662 - Angliya qiroli Karl II Portugaliya malikasi Katarina Bragansa bilan turmush qurdi.
- 1712 - Pyotr I Rossiya poytaxtini Moskvadan Sankt-Peterburgga ko‘chirdi.
- 1792 - Yaponiyaning Kyusyu orolida Undzen vulqoni otildi; 15 ming kishi nobud bo‘ldi.
- 1840 - Yangi Zelandiya britan mustamlakasiga aylandi.
- 1851 - Avstraliyada birinchi oltin topildi.
- 1904 - Parijda FIFA - Xalqaro futbol federatsiyasiga asos solindi.
- 1927 - Charlz Lindberg Atlantika okeani ustidan uchib o'tdi.
- 1945 - Suriya va Livan Fransiyadan mustaqilligini e’lon qildi.
- 1956 - AQSh birinchi vodorod bombasini sinovdan o‘tkazdi.
- 1969 - «An-26» transport samolyoti ilk parvozini amalga oshirdi.
- 1972 - Laslo Tot Mikelanjeloning „Pyeta“ asariga bolgʻa bilan urdi.
- 1982 - Folklend urushi: Buyuk Britaniya Folklend orollariga dengiz desantini tushirishni boshladi.
- 1995 - Oʻtkir Sultonov Oʻzbekiston Bosh vaziri etib tayinlandi.
- 2006 - Serbiya va Chernogoriya Respublikasi ikki mustaqil davlatga ajralib ketdi. Chernogoriya Respublikasi va Serbiya Respublikasi tashkil topdi.
- 2006 - Chernogoriyada mustaqillik bo‘yicha referendum o‘tkazildi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1471 - Albrext Dyurer (1528) - nemis musavviri va matematigi.
- 1527 - Filipp II Gabsburg (1598) - Ispaniya (1556-yildan) va Portugaliya(1580-1598) qiroli.
- 1799 - Meri Enning (1847) - britaniyalik havaskor paleontolog.
- 1843 - Charlz Albert Goba (1914) - Shveytsariyalik advokat va siyosatchi, Nobel mukofoti sohibi (1902.
- 1843 - Lui Reno (1918) - Fransuz huquqshunosi, o'qituvchisi, Nobel mukofoti sohibi (1907).
- 1851 - Leon Burjua (1925) - fransuz siyosatchisi, Nobel mukofoti sohibi (1920).
- 1860 - Villem Eyntxoven (1927) - golland fiziologi, elektrokardiogramma mexanizmlarini kashf qilgan, Nobel mukofoti sohibi (1924).
- 1878 - Glend Hammond (1930) - amerikalik aviatsiya kashshoflaridan, gidroplanni ixtiro qilgan.
- 1921 - Andrey Saxarov (1989) - taniqli fizik va jamoat arbobi, Nobel mukofoti sohibi (1975).
- 1927 - Orif Alimahsumov (2005) - xonanda va sozanda, O‘zbekiston xalq artisti, ustoz-murabbiy.
- 1934 - Bengt Ingemar Samuelsson - shved biokimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1982).
- 1955 - Sergey Shoygu - Rossiya harbiy arbobi, amaldagi mudofaa vaziri.
- 1960 - Vladimir Salnikov - sovet suzish ustasi, 4 karra olimpiya va ko‘p karra jahon chempioni.
- 1963 - Oxunjon Madaliyev (2000) - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1974 - Fayruza Balk - amerikalik aktrisa.
- 1990 - Tiril Ekxof - norvegiyalik biatlonchi, Olimpiya chempioni, ikki karra jahon chempioni.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT - Xalqaro rivojlanish va kelishuvga bag‘ishlangan madaniy rang-baranglik kuni.
🇺🇳 BMT – Xalqaro choy kuni.
🌏 Butunjahon meditatsiya kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇺🇿 O‘zbekiston - Tog‘-metallurgiya sanoati xodimlari kuni (Har yili may oyining 3-chi yakshanbasida nishonlanadi).
🇺🇿 O‘zbekiston - Kutubxonachilar kuni.
🇮🇳 Hindiston - Terrorizmga qarshi kurash kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Onalar kuni.
🇭🇺 Vengriya - Vatanparvarlar va harbiylar kuni.
🇫🇮 Finlandiya - Urush qurbonlarini xotirlash kuni.
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇨🇴 Kolumbiya - Afro-Kolumbiya kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy ofitserlar kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaa kuchlari kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qutb tadqiqotchilari kuni.
🇰🇿 Qozog‘iston - Madaniyat va san'at xodimlari kuni.
🇲🇪 Chernogoriya — Mustaqillik kuni.
🇨🇱 Chili — Harbiy dengiz floti kuni.
🇷🇺 Rossiya - Harbiy tarjimonlar kuni.
Kavkaz urushi qurbonlarini xotirlash kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1091 - Rus davlatida quyosh tutilishi ilk bor qayd etildi.
- 1502 - ispan dengizchisi Juan da Nova Atlantika okeani janubida Muqaddas Yelena orolini kashf qildi.
- 1635 - Fransiya O‘ttiz yillik urushga kirishdi (1618 - 1648-yillar).
- 1662 - Angliya qiroli Karl II Portugaliya malikasi Katarina Bragansa bilan turmush qurdi.
- 1712 - Pyotr I Rossiya poytaxtini Moskvadan Sankt-Peterburgga ko‘chirdi.
- 1792 - Yaponiyaning Kyusyu orolida Undzen vulqoni otildi; 15 ming kishi nobud bo‘ldi.
- 1840 - Yangi Zelandiya britan mustamlakasiga aylandi.
- 1851 - Avstraliyada birinchi oltin topildi.
- 1904 - Parijda FIFA - Xalqaro futbol federatsiyasiga asos solindi.
- 1927 - Charlz Lindberg Atlantika okeani ustidan uchib o'tdi.
- 1945 - Suriya va Livan Fransiyadan mustaqilligini e’lon qildi.
- 1956 - AQSh birinchi vodorod bombasini sinovdan o‘tkazdi.
- 1969 - «An-26» transport samolyoti ilk parvozini amalga oshirdi.
- 1972 - Laslo Tot Mikelanjeloning „Pyeta“ asariga bolgʻa bilan urdi.
- 1982 - Folklend urushi: Buyuk Britaniya Folklend orollariga dengiz desantini tushirishni boshladi.
- 1995 - Oʻtkir Sultonov Oʻzbekiston Bosh vaziri etib tayinlandi.
- 2006 - Serbiya va Chernogoriya Respublikasi ikki mustaqil davlatga ajralib ketdi. Chernogoriya Respublikasi va Serbiya Respublikasi tashkil topdi.
- 2006 - Chernogoriyada mustaqillik bo‘yicha referendum o‘tkazildi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1471 - Albrext Dyurer (1528) - nemis musavviri va matematigi.
- 1527 - Filipp II Gabsburg (1598) - Ispaniya (1556-yildan) va Portugaliya(1580-1598) qiroli.
- 1799 - Meri Enning (1847) - britaniyalik havaskor paleontolog.
- 1843 - Charlz Albert Goba (1914) - Shveytsariyalik advokat va siyosatchi, Nobel mukofoti sohibi (1902.
- 1843 - Lui Reno (1918) - Fransuz huquqshunosi, o'qituvchisi, Nobel mukofoti sohibi (1907).
- 1851 - Leon Burjua (1925) - fransuz siyosatchisi, Nobel mukofoti sohibi (1920).
- 1860 - Villem Eyntxoven (1927) - golland fiziologi, elektrokardiogramma mexanizmlarini kashf qilgan, Nobel mukofoti sohibi (1924).
- 1878 - Glend Hammond (1930) - amerikalik aviatsiya kashshoflaridan, gidroplanni ixtiro qilgan.
- 1921 - Andrey Saxarov (1989) - taniqli fizik va jamoat arbobi, Nobel mukofoti sohibi (1975).
- 1927 - Orif Alimahsumov (2005) - xonanda va sozanda, O‘zbekiston xalq artisti, ustoz-murabbiy.
- 1934 - Bengt Ingemar Samuelsson - shved biokimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1982).
- 1955 - Sergey Shoygu - Rossiya harbiy arbobi, amaldagi mudofaa vaziri.
- 1960 - Vladimir Salnikov - sovet suzish ustasi, 4 karra olimpiya va ko‘p karra jahon chempioni.
- 1963 - Oxunjon Madaliyev (2000) - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1974 - Fayruza Balk - amerikalik aktrisa.
- 1990 - Tiril Ekxof - norvegiyalik biatlonchi, Olimpiya chempioni, ikki karra jahon chempioni.
@Kun_TarixiTG
#Bugun
1998-yilda O‘zbek alpinistlaridan Rustam Rajabov birinchi bòlib Jahondagi eng baland chòqqi Jomolungmani zabt etdi.
@Kun_TarixiTG
1998-yilda O‘zbek alpinistlaridan Rustam Rajabov birinchi bòlib Jahondagi eng baland chòqqi Jomolungmani zabt etdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 22-may 2025-yil, payshanba.
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro biologik rang-baranglik kuni.
🌏 Butunjahon gotlar kuni.
🌏 Sherlok Xolms kuni.
🌏 Tish pastasi tyubigining tug‘ilgan kuni.
👉 MILLIY BAYRAMLAR:
🇭🇹 Gaiti - Milliy suverenitet kuni.
🇬🇹 Gvatemala, 🇪🇨 Ekvador - Daraxt ekish kuni.
🇨🇦 Kanada - Viktoriya kuni, Velosiped kuni.
🇲🇶 Martinika - Qullikni bekor qilish kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Qurolli kuchlar kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Respublika kuni (Qahramonlar kuni).
🇳🇱 Yaman - Milliy birlashish kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Skaut qizlar kuni.
👉 VOQEALAR:
- 853 - Olaf Oq, Norvegiya qirolining o'g'li, Irlandiyadagi Vikinglar va Daniyaliklarni buysundirdi va Dublinni poytaxt qildi.
- 1455 - Sent-Olbans yonidagi birinchi jang bilan Qizil va Oq atigullar urushi boshlandi.
- 1621 - Gugo Grotsiy Luvesteyn qasridan qochdi.
- 1762 - Rimda Trevi fontanining qurilishi tugadi. 1844 - Bobiylik asoslari musulmonlar orasida tarqatilishi boshlandi.
- 1846 - Nyu-Yorkda “Associated Press” informatsion agentligi tashkil topdi.
- 1849 - Avraam Linkoln suzuvchi dokning dizayni uchun 6469-sonli patent oldi.
- 1856 - Moskvada Tretyakov galeriyasiga asos solindi.
- 1892 - Doktor Vashington Sheffild tish pastasi idishi(tyubik)ga patent oldi.
- 1906 - Aka-uka Raytlar o‘zlarining uchish apparatiga patent olishdi.
- 1911 - Parijda Xalqaro kinologiya federatsiyasi tashkil topdi.
- 1911 - Sankt-Peterburgda dunyodagi birinchi televizion ko‘rsatuv amalga oshirildi.
- 1939 - Adolf Gitler va Benito Mussolini o’rtasida «Temir pakt» imzolandi.
- 1940 - SSSRda Sotsialistik Mehnat Qahramoni nishoni - "O'roq va bolg'a" medali ta'sis etildi, u 16 mingdan ortiq kishiga topshirildi.
- 1960 - Chili zilzilasi, insoniyat tarixidagi eng dahshatli zilzila.
- 1972 - Richard Nikson Moskvaga keldi.
- 1972 - Seylon yangi konstitutsiya qabul qildi va davlat Shri-Lanka Respublikasiga aylantirildi.
-1980 - Pac-Man kompyuter o’yinining rasmiy ilk relizi.
- 1990 - Microsoft kompaniyasida Windows 3.0 ning relizi bo‘lib o‘tdi.
- 1990 - Uzoq yillik qarama-qarshiliklardan so'ng Shimoliy va Janubiy Yaman yagona Yaman Respublikasiga birlashdi.
- 1998 - O'zbek alpinistlaridan birinchi bo'lib Rustam Rajapov Jomolungma tog'ining eng baland cho'qqisini zabt etib, u yerda O'zbekiston bayrog'ini o'rnatdi.
- 2007 - Turkiyada Anqaraning tarixiy markazida terroristik harakat sodir etildi. Bir necha kishi halok bo‘ldi.
- 2010 - Mangalurda (Hindiston) Boeing 737 halokati. 158 kishi halok bo‘ldi.
- 2014 - Tailandda harbiy to‘ntarish.
- 2017 - Manchesterda portlash.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1813 - Vilgelm Rixard Vagner (1883) - nemis opera bastakori, dirijyor, dramaturg, faylasuf, inqilobchi.
- 1859 - Artur Konan Doyl (1930) - atoqli ingliz adibi.
- 1912 - Gerbert Charlz Braun (2004) - amerikalik ximik-organik, Nobel mukofoti sohibi (1979).
- 1914 - Nikolay Makarov (1988) - Sovet qurol-yarog' konstruktori, Sotsialistik Mehnat Qahramoni.
- 1920 - Tomas Gold (2004) - amerikalik astronom, statsionar koinot nazariyasi mualliflaridan biri.
- 1924 - Sharl Aznavur (2018) - Fransuz aktyori va qo‘shiqchisi.
- 1927 - Jorj Ola (2017) - amerikalik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1994).
- 1943 - Betti Uilyams - Tinch odamlar hamjamiyatining asoschisi, Nobel mukofoti sohibasi (1976).
- 1946 - Jorj Best (2005) - Afsonaviy irland futbolchisi.
- 1963 - Mirza Azizov (2021) - O‘zbekiston xalq artisti, aktyor.
- 1969 - Hotamjon Ketmonov - ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshligʻining birinchi oʻrinbosari.
- 1970 - Naomi Kempbell - ingliz modeli va aktrisasi.
- 1980 - Aleksandr Doktarashvili - sportchi, yunon-rum kurashi boʻyicha olimpiada oʻyinlari chempioni (2004, Afina), "Oʻzbekiston iftixori" (2004).
- 1986 - Tatyana Volosajar - rossiyalik figurali uchish ustasi, ikki karra Olimpiya chempioni.
- 1987 - Novak Jokovich - Serbiyalik tennis ustasi.
- 1991 - Kantin Maye - fransuz gandbolchisi, Olimpiada chempioni (2020), ikki karra jahon chempioni.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro biologik rang-baranglik kuni.
🌏 Butunjahon gotlar kuni.
🌏 Sherlok Xolms kuni.
🌏 Tish pastasi tyubigining tug‘ilgan kuni.
👉 MILLIY BAYRAMLAR:
🇭🇹 Gaiti - Milliy suverenitet kuni.
🇬🇹 Gvatemala, 🇪🇨 Ekvador - Daraxt ekish kuni.
🇨🇦 Kanada - Viktoriya kuni, Velosiped kuni.
🇲🇶 Martinika - Qullikni bekor qilish kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Qurolli kuchlar kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Respublika kuni (Qahramonlar kuni).
🇳🇱 Yaman - Milliy birlashish kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Skaut qizlar kuni.
👉 VOQEALAR:
- 853 - Olaf Oq, Norvegiya qirolining o'g'li, Irlandiyadagi Vikinglar va Daniyaliklarni buysundirdi va Dublinni poytaxt qildi.
- 1455 - Sent-Olbans yonidagi birinchi jang bilan Qizil va Oq atigullar urushi boshlandi.
- 1621 - Gugo Grotsiy Luvesteyn qasridan qochdi.
- 1762 - Rimda Trevi fontanining qurilishi tugadi. 1844 - Bobiylik asoslari musulmonlar orasida tarqatilishi boshlandi.
- 1846 - Nyu-Yorkda “Associated Press” informatsion agentligi tashkil topdi.
- 1849 - Avraam Linkoln suzuvchi dokning dizayni uchun 6469-sonli patent oldi.
- 1856 - Moskvada Tretyakov galeriyasiga asos solindi.
- 1892 - Doktor Vashington Sheffild tish pastasi idishi(tyubik)ga patent oldi.
- 1906 - Aka-uka Raytlar o‘zlarining uchish apparatiga patent olishdi.
- 1911 - Parijda Xalqaro kinologiya federatsiyasi tashkil topdi.
- 1911 - Sankt-Peterburgda dunyodagi birinchi televizion ko‘rsatuv amalga oshirildi.
- 1939 - Adolf Gitler va Benito Mussolini o’rtasida «Temir pakt» imzolandi.
- 1940 - SSSRda Sotsialistik Mehnat Qahramoni nishoni - "O'roq va bolg'a" medali ta'sis etildi, u 16 mingdan ortiq kishiga topshirildi.
- 1960 - Chili zilzilasi, insoniyat tarixidagi eng dahshatli zilzila.
- 1972 - Richard Nikson Moskvaga keldi.
- 1972 - Seylon yangi konstitutsiya qabul qildi va davlat Shri-Lanka Respublikasiga aylantirildi.
-1980 - Pac-Man kompyuter o’yinining rasmiy ilk relizi.
- 1990 - Microsoft kompaniyasida Windows 3.0 ning relizi bo‘lib o‘tdi.
- 1990 - Uzoq yillik qarama-qarshiliklardan so'ng Shimoliy va Janubiy Yaman yagona Yaman Respublikasiga birlashdi.
- 1998 - O'zbek alpinistlaridan birinchi bo'lib Rustam Rajapov Jomolungma tog'ining eng baland cho'qqisini zabt etib, u yerda O'zbekiston bayrog'ini o'rnatdi.
- 2007 - Turkiyada Anqaraning tarixiy markazida terroristik harakat sodir etildi. Bir necha kishi halok bo‘ldi.
- 2010 - Mangalurda (Hindiston) Boeing 737 halokati. 158 kishi halok bo‘ldi.
- 2014 - Tailandda harbiy to‘ntarish.
- 2017 - Manchesterda portlash.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1813 - Vilgelm Rixard Vagner (1883) - nemis opera bastakori, dirijyor, dramaturg, faylasuf, inqilobchi.
- 1859 - Artur Konan Doyl (1930) - atoqli ingliz adibi.
- 1912 - Gerbert Charlz Braun (2004) - amerikalik ximik-organik, Nobel mukofoti sohibi (1979).
- 1914 - Nikolay Makarov (1988) - Sovet qurol-yarog' konstruktori, Sotsialistik Mehnat Qahramoni.
- 1920 - Tomas Gold (2004) - amerikalik astronom, statsionar koinot nazariyasi mualliflaridan biri.
- 1924 - Sharl Aznavur (2018) - Fransuz aktyori va qo‘shiqchisi.
- 1927 - Jorj Ola (2017) - amerikalik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1994).
- 1943 - Betti Uilyams - Tinch odamlar hamjamiyatining asoschisi, Nobel mukofoti sohibasi (1976).
- 1946 - Jorj Best (2005) - Afsonaviy irland futbolchisi.
- 1963 - Mirza Azizov (2021) - O‘zbekiston xalq artisti, aktyor.
- 1969 - Hotamjon Ketmonov - ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshligʻining birinchi oʻrinbosari.
- 1970 - Naomi Kempbell - ingliz modeli va aktrisasi.
- 1980 - Aleksandr Doktarashvili - sportchi, yunon-rum kurashi boʻyicha olimpiada oʻyinlari chempioni (2004, Afina), "Oʻzbekiston iftixori" (2004).
- 1986 - Tatyana Volosajar - rossiyalik figurali uchish ustasi, ikki karra Olimpiya chempioni.
- 1987 - Novak Jokovich - Serbiyalik tennis ustasi.
- 1991 - Kantin Maye - fransuz gandbolchisi, Olimpiada chempioni (2020), ikki karra jahon chempioni.
@Kun_TarixiTG
Forwarded from Top Faktlar (K R O O S)
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎊🌹🌙ЖУМА АЙЁМИНГИЗ МУБОРАК БЎЛСИН АЗИЗЛАР!🌹🌙
🌷Дуога қўл очинг, Толмасин билак,
🌷Бугун сўрайверинг, Хар неки тилак.
🌷Файзи билан берур, Аллоҳ таборак.
🌷Тавба сохибига, ЖУМА муборак...
🌷Хамиша саждага эгилиб бошлар,
🌷Аллоҳдан тилангиз энг эзгу тилак
🌷Шундай улуғ кунда дуода бўлинг
🌷Тақводор диндошим ЖУМА Муборак!!!
🌙🌸ЖУМА АЙЁМИНГИЗ МУБОРАК БЎЛСИН!🤲
🌹 Аллоҳнинг саломи
🌹 Пайғамбар ﷺнинг дуолари
🌹 Қуръоннинг нури
🌹 ЖУМАНИНГ баракаси сиз билан бўлсин!
@TOPFAKTLARTG
https://t.me/+YZtmV_FWtWJiMmNi
Tarjima kinolar kanalimiz👇🏻
https://t.me/+3D1bRydSqlNjNDNi
Kun Tarixi haqida: @Kun_TarixiTG
Islomiy savol-javoblar👇🏻
@Islomiy_savollarTG
🛒 👇🏻Internet magazin 👇🏻🛍
https://t.me/+s2t7Bq2Kk9Y0MDIy
https://t.me/+s2t7Bq2Kk9Y0MDIy
🌷Дуога қўл очинг, Толмасин билак,
🌷Бугун сўрайверинг, Хар неки тилак.
🌷Файзи билан берур, Аллоҳ таборак.
🌷Тавба сохибига, ЖУМА муборак...
🌷Хамиша саждага эгилиб бошлар,
🌷Аллоҳдан тилангиз энг эзгу тилак
🌷Шундай улуғ кунда дуода бўлинг
🌷Тақводор диндошим ЖУМА Муборак!!!
🌙🌸ЖУМА АЙЁМИНГИЗ МУБОРАК БЎЛСИН!🤲
🌹 Аллоҳнинг саломи
🌹 Пайғамбар ﷺнинг дуолари
🌹 Қуръоннинг нури
🌹 ЖУМАНИНГ баракаси сиз билан бўлсин!
@TOPFAKTLARTG
https://t.me/+YZtmV_FWtWJiMmNi
Tarjima kinolar kanalimiz👇🏻
https://t.me/+3D1bRydSqlNjNDNi
Kun Tarixi haqida: @Kun_TarixiTG
Islomiy savol-javoblar👇🏻
@Islomiy_savollarTG
🛒 👇🏻Internet magazin 👇🏻🛍
https://t.me/+s2t7Bq2Kk9Y0MDIy
https://t.me/+s2t7Bq2Kk9Y0MDIy
23-may – Butunjahon kurash kuni
Butunjahon kurash kuni har yili 23-may kuni 1904-yilda Vena shahrida boʻlib oʻtgan yunon-rum kurashi boʻyicha birinchi jahon chempionati xotirasiga nishonlanadi. Buni butun dunyo boʻylab havaskor kurashchilar nishonlaydilar.
Kurash bu jangovar sport turi boʻlib, jangovar janglar, tushirish va uloqtirish, qoʻshma qulflar va boshqa boʻyin ushlash, pinlar va boshqalar kabi texnikaga asoslangan. Boshqa jangovar sport turlaridan farqli oʻlaroq, havaskor kurashda zarbalar, tepishlar yoki qurollardan foydalanish nazarda tutilmaydi.
Kurash jangning eng qadimiy turlaridan biri boʻlib, tarixdan oldingi davrlarda paydo boʻlgan. Bu haqda Eski Ahd, Vedalar, Ramayana, Mahabharata va Iliada kabi qadimgi adabiy manbalarda qayd etilgan. Qadimgi Yunonistonda kurash musobaqalari Olimpiya o'yinlarida muhim o'rinni egallagan.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon kurash kuni har yili 23-may kuni 1904-yilda Vena shahrida boʻlib oʻtgan yunon-rum kurashi boʻyicha birinchi jahon chempionati xotirasiga nishonlanadi. Buni butun dunyo boʻylab havaskor kurashchilar nishonlaydilar.
Kurash bu jangovar sport turi boʻlib, jangovar janglar, tushirish va uloqtirish, qoʻshma qulflar va boshqa boʻyin ushlash, pinlar va boshqalar kabi texnikaga asoslangan. Boshqa jangovar sport turlaridan farqli oʻlaroq, havaskor kurashda zarbalar, tepishlar yoki qurollardan foydalanish nazarda tutilmaydi.
Kurash jangning eng qadimiy turlaridan biri boʻlib, tarixdan oldingi davrlarda paydo boʻlgan. Bu haqda Eski Ahd, Vedalar, Ramayana, Mahabharata va Iliada kabi qadimgi adabiy manbalarda qayd etilgan. Qadimgi Yunonistonda kurash musobaqalari Olimpiya o'yinlarida muhim o'rinni egallagan.
@Kun_TarixiTG