18-may – Butunjahon OITSga qarshi emlash kuni
Butunjahon OITSga qarshi emlash kuni har yili 18-may kuni OIV infektsiyasi va OITSning oldini olish uchun vaktsina zarurligi haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Bu kun birinchi marta 1998-yilda AQShning sobiq prezidenti Bill Klintonning OITSga qarshi vaksina yaratish bo'yicha global sa'y-harakatlarga chaqirgan nutqining yilligi munosabati bilan nishonlangan.
OIVni davolash va oldini olishda sezilarli yutuqlarga erishilganiga qaramay, OIV/OITSga qarshi davo topilmadi va har yili millionlab odamlar yuqtirishda davom etmoqda. Vaktsina epidemiyani tugatishning eng istiqbolli va tejamkor usuli bo'lib qolmoqda.
Butunjahon OITSga qarshi emlash kunida butun dunyo boʻylab tashkilotlar va shaxslar OIVga qarshi vaksina boʻyicha tadqiqotlar va ishlanmalarga sarmoyani koʻpaytirishni targʻib qilish hamda davo topish uchun tinimsiz mehnat qilayotgan olimlar, faollar va koʻngillilarni sharaflash uchun birlashadilar.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon OITSga qarshi emlash kuni har yili 18-may kuni OIV infektsiyasi va OITSning oldini olish uchun vaktsina zarurligi haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Bu kun birinchi marta 1998-yilda AQShning sobiq prezidenti Bill Klintonning OITSga qarshi vaksina yaratish bo'yicha global sa'y-harakatlarga chaqirgan nutqining yilligi munosabati bilan nishonlangan.
OIVni davolash va oldini olishda sezilarli yutuqlarga erishilganiga qaramay, OIV/OITSga qarshi davo topilmadi va har yili millionlab odamlar yuqtirishda davom etmoqda. Vaktsina epidemiyani tugatishning eng istiqbolli va tejamkor usuli bo'lib qolmoqda.
Butunjahon OITSga qarshi emlash kunida butun dunyo boʻylab tashkilotlar va shaxslar OIVga qarshi vaksina boʻyicha tadqiqotlar va ishlanmalarga sarmoyani koʻpaytirishni targʻib qilish hamda davo topish uchun tinimsiz mehnat qilayotgan olimlar, faollar va koʻngillilarni sharaflash uchun birlashadilar.
@Kun_TarixiTG
#kunkishisi
Bugun 18-may - Umar Xayyom tug‘ilgan kun.
🔹 Umar Xayyom (taxallusi; asl ism-sharifi Gʻiyosiddin Abulfath Umar ibn Ibrohim Xayyom Nishopuriy) (1048.18.5, Nishopur - 1131.4.12) — matematik, astronom, faylasuf, hakim va mutafakkir shoir.
🔹 Nishopurda boshlang’ich maʼlumotni olgach, Balx, Buxoro va Samarqandda tahsil koʻrgan. Malikshoh va Nizomulmulk (1019—92) daʼvati bilan 1074 yilda Isfahonda rasadxona qurdirgan va unga rahbarlik qilgan.
🔹 Yulduzlar jadvali (zij), 1079-yilda yangi isloh qilingan taqvim (kalendar) tuzgan. Bu taqvim Yevropada undan 500 yil keyin joriy qilingan Grigoriy kalendaridan ham aniqroq boʻlgan.
@Kun_TarixiTG
Bugun 18-may - Umar Xayyom tug‘ilgan kun.
🔹 Umar Xayyom (taxallusi; asl ism-sharifi Gʻiyosiddin Abulfath Umar ibn Ibrohim Xayyom Nishopuriy) (1048.18.5, Nishopur - 1131.4.12) — matematik, astronom, faylasuf, hakim va mutafakkir shoir.
🔹 Nishopurda boshlang’ich maʼlumotni olgach, Balx, Buxoro va Samarqandda tahsil koʻrgan. Malikshoh va Nizomulmulk (1019—92) daʼvati bilan 1074 yilda Isfahonda rasadxona qurdirgan va unga rahbarlik qilgan.
🔹 Yulduzlar jadvali (zij), 1079-yilda yangi isloh qilingan taqvim (kalendar) tuzgan. Bu taqvim Yevropada undan 500 yil keyin joriy qilingan Grigoriy kalendaridan ham aniqroq boʻlgan.
@Kun_TarixiTG
18-may – Monreal shahriga asos solingan kun(1642)
Monreal - Kanadaning jan.sharqiy qismidagi shahar. Sanlavrentiy daryosi boʻyida, Kvebek provinsiyasida joylashgan. Transport yoʻllarining yirik tuguni; dengiz kemalari kira oladigan yirik port, asosan, don eksporti uchun moʻljallangan. Aeroportlari xalqaro ahamiyatga ega. Aholisi 1,8 mln. kishi.
@Kun_TarixiTG
Monreal - Kanadaning jan.sharqiy qismidagi shahar. Sanlavrentiy daryosi boʻyida, Kvebek provinsiyasida joylashgan. Transport yoʻllarining yirik tuguni; dengiz kemalari kira oladigan yirik port, asosan, don eksporti uchun moʻljallangan. Aeroportlari xalqaro ahamiyatga ega. Aholisi 1,8 mln. kishi.
@Kun_TarixiTG
18-may – Madaniyat erkinligi kuni
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
18-may - AQShda Qurolli kuchlar kuni
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
Bugun 18-may 2025-yil, yakshanba
👉 BAYRAMLAR:
🔷 XALQARO BAYRAMLAR:
🌏 Xalqaro muzeylar kuni.
🌏 Butunjahon OITSga qarshi emlash kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌏 Astronomiya kuni.
🌏 Global foydalanish imkoniyatidan xabardorlik kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇹🇲 Turkmaniston ‐ Konstitutsiya va bayroq kuni.
🇺🇦 Ukraina - Fan kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli Kuchlar kuni.
🇭🇹 Gaiti - Bayroq va universitetlar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Nutq patologi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Rezervchilar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Boltiq floti kuni.
🇸🇴 Somaliland (avtonom Respublika) - Mustaqillik kuni.
🇺🇾 Urugvay - Las piedras jangi kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1268 - Misr mamluklari Antioxiyani egallashdi.
- 1291 - Misr mamluklari salibchilarning Muqaddas yerdagi so‘nggi qal’asi-Akrani ishg‘ol etishdi.
- 1595 - Rus-shved urushini yakunlovchi Tyavzin tinchlik shartnomasi imzolandi.
- 1642 - Monreal shahriga asos solindi.
- 1703 - Neva jangi.
- 1724 - Yekaterina I Rossiya imperiyasi taxtiga o‘tirdi.
- 1753 - Rossiya imperiyasida birinchi bank ochildi.
- 1804 - Napoleon Fransiya imperatori deb e’lon qilindi.
- 1848 - Frankfurtda Parlament oʻz ishini boshladi.
- 1888 - AQSh da birinchi grammafon plastinkasi namoyish qilindi.
- 1900 - Togo Britaniyaning protektoratiga aylandi.
- 1944 - Qrimtatarlar deportatsiyasi (sürgün) boshlandi.
- 1954 - Inson huquqlari va asosiy erkinliklarini himoya qilish to‘g‘risidagi Yevropa konvensiyasi kuchga kirdi.
- 1956 - Rayss Ernest va Luxsinger Frits Lxosze toʻgʻini zabt etishdi.
- 1974 - Hindiston atom quroliga ega bo'lgan oltinchi davlatga aylandi.
- 1980 - Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyati Eronga qarshi iqtisodiy sanksiyalar joriy qildi.
- 1989 - Litva Mustaqillik Deklaratsiyasini qabul qildi.
- 1992 - Turkmaniston konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1993 - “O‘zbekiston havo yo‘llari” milliy avikompaniyasi navbatdagi “Bankok-Toshkent” yangi xalqaro marshrutini ochdi.
- 1994 - G'azo sektoridan Isroil qo'shinlarini olib chiqish yakunlandi.
- 2005 - Rossiyaning SSKA Moskva futbol jamoasi UYeFA Kubogini qo‘lga kiritdi.
- 2008 - Rossiya terma jamoasi xokkey bo‘yicha jahon chempioni bo‘ldi.
- 2009 - Yangi Katta Novorossiysk tunneli ochildi.
- 2011 - Rio-Negroda Saab 340 halokati, 22 ta qurbon.
- 2016 - Dvayerda An-12 halokati.
- 2018 - Cubana de Aviacion kompaniyasining Boeing 737-201 Advanced samolyoti Gavanada havoga ko‘tarilayotganda qulab tushdi, 113 kishi halok bo'ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1048 - Umar Xayyom (1131) - Sharq mumtoz adabiyotiing yirik vakili, shoir, matematik va faylasuf.
- 1525 (1577) - Jorj Gaskoyn - Ingliz shoiri va dramaturgi.
- 1788 - Xyu Klapperton (1827) - shotlandiyalik Afrika tadqiqotchisi.
- 1824 - Vilgelm Cofmeyster (1877) - nemis botanigi, o‘simlik embriologiyasi asoschilaridan biri.
- 1868 - Nikolay II (1918) - Rossiyaning so‘nggi imperatori (1894-1917).
- 1895 - Augusto Sandino (1934) - Nikaragua milliy-ozodlik kurashining rahbari (1927-1934).
- 1901 - Vinsnt dyu Vin’o (1978) - amerikalik bioximik, Nobel mukofoti sohibi (1955).
- 1911 - Nikolay Geft (1944) - sovet razvedkachisi.
- 1912 - Richard Bruks (1922) - Amerikalik kinorejissyor, «Oskar» mukofoti sohibi.
- 1957 - Mishel Kretu - Rumin musiqachisi, «ENIGMA» loyihasi yetakchisi.
- 1978 - Rikardu Karvalyu - Portugaliyalik futbolchi.
- 1981 - Shchou Shimin - xitoylik bokschi, ikki karra Olimpiya chempioni (2008, 2012).
- 1987 - Luisana Lopilato - argentinalik kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va model.
- 2002 - Alina Zagitova - rossiyalik figurali uchuvchi, jahon (2019), Yevropa (2018) va Olimpiya o'yinlari (2018) chempioni.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🔷 XALQARO BAYRAMLAR:
🌏 Xalqaro muzeylar kuni.
🌏 Butunjahon OITSga qarshi emlash kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌏 Astronomiya kuni.
🌏 Global foydalanish imkoniyatidan xabardorlik kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇹🇲 Turkmaniston ‐ Konstitutsiya va bayroq kuni.
🇺🇦 Ukraina - Fan kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli Kuchlar kuni.
🇭🇹 Gaiti - Bayroq va universitetlar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Nutq patologi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Rezervchilar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Boltiq floti kuni.
🇸🇴 Somaliland (avtonom Respublika) - Mustaqillik kuni.
🇺🇾 Urugvay - Las piedras jangi kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1268 - Misr mamluklari Antioxiyani egallashdi.
- 1291 - Misr mamluklari salibchilarning Muqaddas yerdagi so‘nggi qal’asi-Akrani ishg‘ol etishdi.
- 1595 - Rus-shved urushini yakunlovchi Tyavzin tinchlik shartnomasi imzolandi.
- 1642 - Monreal shahriga asos solindi.
- 1703 - Neva jangi.
- 1724 - Yekaterina I Rossiya imperiyasi taxtiga o‘tirdi.
- 1753 - Rossiya imperiyasida birinchi bank ochildi.
- 1804 - Napoleon Fransiya imperatori deb e’lon qilindi.
- 1848 - Frankfurtda Parlament oʻz ishini boshladi.
- 1888 - AQSh da birinchi grammafon plastinkasi namoyish qilindi.
- 1900 - Togo Britaniyaning protektoratiga aylandi.
- 1944 - Qrimtatarlar deportatsiyasi (sürgün) boshlandi.
- 1954 - Inson huquqlari va asosiy erkinliklarini himoya qilish to‘g‘risidagi Yevropa konvensiyasi kuchga kirdi.
- 1956 - Rayss Ernest va Luxsinger Frits Lxosze toʻgʻini zabt etishdi.
- 1974 - Hindiston atom quroliga ega bo'lgan oltinchi davlatga aylandi.
- 1980 - Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyati Eronga qarshi iqtisodiy sanksiyalar joriy qildi.
- 1989 - Litva Mustaqillik Deklaratsiyasini qabul qildi.
- 1992 - Turkmaniston konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1993 - “O‘zbekiston havo yo‘llari” milliy avikompaniyasi navbatdagi “Bankok-Toshkent” yangi xalqaro marshrutini ochdi.
- 1994 - G'azo sektoridan Isroil qo'shinlarini olib chiqish yakunlandi.
- 2005 - Rossiyaning SSKA Moskva futbol jamoasi UYeFA Kubogini qo‘lga kiritdi.
- 2008 - Rossiya terma jamoasi xokkey bo‘yicha jahon chempioni bo‘ldi.
- 2009 - Yangi Katta Novorossiysk tunneli ochildi.
- 2011 - Rio-Negroda Saab 340 halokati, 22 ta qurbon.
- 2016 - Dvayerda An-12 halokati.
- 2018 - Cubana de Aviacion kompaniyasining Boeing 737-201 Advanced samolyoti Gavanada havoga ko‘tarilayotganda qulab tushdi, 113 kishi halok bo'ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1048 - Umar Xayyom (1131) - Sharq mumtoz adabiyotiing yirik vakili, shoir, matematik va faylasuf.
- 1525 (1577) - Jorj Gaskoyn - Ingliz shoiri va dramaturgi.
- 1788 - Xyu Klapperton (1827) - shotlandiyalik Afrika tadqiqotchisi.
- 1824 - Vilgelm Cofmeyster (1877) - nemis botanigi, o‘simlik embriologiyasi asoschilaridan biri.
- 1868 - Nikolay II (1918) - Rossiyaning so‘nggi imperatori (1894-1917).
- 1895 - Augusto Sandino (1934) - Nikaragua milliy-ozodlik kurashining rahbari (1927-1934).
- 1901 - Vinsnt dyu Vin’o (1978) - amerikalik bioximik, Nobel mukofoti sohibi (1955).
- 1911 - Nikolay Geft (1944) - sovet razvedkachisi.
- 1912 - Richard Bruks (1922) - Amerikalik kinorejissyor, «Oskar» mukofoti sohibi.
- 1957 - Mishel Kretu - Rumin musiqachisi, «ENIGMA» loyihasi yetakchisi.
- 1978 - Rikardu Karvalyu - Portugaliyalik futbolchi.
- 1981 - Shchou Shimin - xitoylik bokschi, ikki karra Olimpiya chempioni (2008, 2012).
- 1987 - Luisana Lopilato - argentinalik kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va model.
- 2002 - Alina Zagitova - rossiyalik figurali uchuvchi, jahon (2019), Yevropa (2018) va Olimpiya o'yinlari (2018) chempioni.
@Kun_TarixiTG
19-may – Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni
Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni har yili 19-may kuni oila shifokorlarining bemorlarga sifatli tibbiy xizmat ko‘rsatishda muhim rol o‘ynashini e’tirof etish maqsadida nishonlanadi. Bu kun birinchi marta Butunjahon oilaviy shifokorlar tashkiloti (WONCA) tomonidan 2010 yilda nishonlangan va o'shandan beri u dunyoning turli mamlakatlarida har yili nishonlanadigan tadbirga aylandi.
Bu kun oilaviy shifokorlarning hissalarini e'tirof etishga va birlamchi tibbiy yordamning ahamiyatini targ'ib qilishga qaratilgan. Kun kasalliklarning oldini olish va davolashda, sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilishda, barcha yoshdagi bemorlarga individual yordam ko‘rsatishda oilaviy shifokorlarning muhim roli haqida xabardorlikni oshirish imkonini beradi.
Umuman olganda, Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni butun dunyo bo‘ylab sog‘lom jamiyatni saqlash va odamlarning hayot sifatini yaxshilashda oilaviy shifokorlar muhim rol o‘ynashini eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni har yili 19-may kuni oila shifokorlarining bemorlarga sifatli tibbiy xizmat ko‘rsatishda muhim rol o‘ynashini e’tirof etish maqsadida nishonlanadi. Bu kun birinchi marta Butunjahon oilaviy shifokorlar tashkiloti (WONCA) tomonidan 2010 yilda nishonlangan va o'shandan beri u dunyoning turli mamlakatlarida har yili nishonlanadigan tadbirga aylandi.
Bu kun oilaviy shifokorlarning hissalarini e'tirof etishga va birlamchi tibbiy yordamning ahamiyatini targ'ib qilishga qaratilgan. Kun kasalliklarning oldini olish va davolashda, sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilishda, barcha yoshdagi bemorlarga individual yordam ko‘rsatishda oilaviy shifokorlarning muhim roli haqida xabardorlikni oshirish imkonini beradi.
Umuman olganda, Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni butun dunyo bo‘ylab sog‘lom jamiyatni saqlash va odamlarning hayot sifatini yaxshilashda oilaviy shifokorlar muhim rol o‘ynashini eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
19-may – Butunjahon non pishirish kuni
May oyining uchinchi yakshanbasi - bu siz sevgan odamlar uchun mazali taom pishirish uchun ajoyib kun, chunki bu kun Butunjahon non pishirish kuni.
Non pishirish 14 000 yildan ortiq vaqtdan beri mavjud. Birinchi non yoqadigan pishiriqlar issiq toshlarda pishirilgan, ammo arxeologik ma'lumotlarga ko'ra, ibtidoiy pechlar 6500 yil oldin mavjud bo'lgan. Qadimgi misrliklar xamirturushli nonni qanday pishirishni bilishgan, qadimgi yunonlar yopiq pechlarni ixtiro qilganlar va Rim imperiyasida qandolatchi alohida kasb edi - va bunda juda hurmatli edi.
Unilever o'zining margarin mahsulotlarini targ'ib qilish uchun 2010-yillarning boshida Butunjahon pishirish kunini boshladi. 2012 yildan beri u may oyining uchinchi yakshanbasida nishonlanadi. Butunjahon non pishirish kunining rasmiy ijtimoiy tarmoqlaridagi akkauntlari 2015 yildan beri faol emas, ammo butun dunyodagi novvoylar hali ham har yili bayramni nishonlaydilar.
@Kun_TarixiTG
May oyining uchinchi yakshanbasi - bu siz sevgan odamlar uchun mazali taom pishirish uchun ajoyib kun, chunki bu kun Butunjahon non pishirish kuni.
Non pishirish 14 000 yildan ortiq vaqtdan beri mavjud. Birinchi non yoqadigan pishiriqlar issiq toshlarda pishirilgan, ammo arxeologik ma'lumotlarga ko'ra, ibtidoiy pechlar 6500 yil oldin mavjud bo'lgan. Qadimgi misrliklar xamirturushli nonni qanday pishirishni bilishgan, qadimgi yunonlar yopiq pechlarni ixtiro qilganlar va Rim imperiyasida qandolatchi alohida kasb edi - va bunda juda hurmatli edi.
Unilever o'zining margarin mahsulotlarini targ'ib qilish uchun 2010-yillarning boshida Butunjahon pishirish kunini boshladi. 2012 yildan beri u may oyining uchinchi yakshanbasida nishonlanadi. Butunjahon non pishirish kunining rasmiy ijtimoiy tarmoqlaridagi akkauntlari 2015 yildan beri faol emas, ammo butun dunyodagi novvoylar hali ham har yili bayramni nishonlaydilar.
@Kun_TarixiTG
#kunkishisi
Bugun 19-may - Mustafo Kamol Otaturk tug‘ilgan kun.
🔹 Otaturk (asl ismi Mustafo), Mustafo Kamol, Kamol Posho (1881.05.19, Saloniki — 1938.10.11, Istanbul) — Turkiya Respublikasi asoschisi va birinchi prezidenti (1923—38), harbiy sarkarda.
🔹 Turkiyada familiya joriy qilingach, Buyuk millat majlisi tomonidan unga Otaturk familiyasi berilgan (1934).
Kanalga ulanish⤵️
@Kun_TarixiTG
Bugun 19-may - Mustafo Kamol Otaturk tug‘ilgan kun.
🔹 Otaturk (asl ismi Mustafo), Mustafo Kamol, Kamol Posho (1881.05.19, Saloniki — 1938.10.11, Istanbul) — Turkiya Respublikasi asoschisi va birinchi prezidenti (1923—38), harbiy sarkarda.
🔹 Turkiyada familiya joriy qilingach, Buyuk millat majlisi tomonidan unga Otaturk familiyasi berilgan (1934).
Kanalga ulanish⤵️
@Kun_TarixiTG
19-may – Qirgʻizistonda Onalar kuni
Qirg'izistonda bu bayram may oyining uchinchi yakshanbasiga to'g'ri keladi. Rasmiy ravishda 2012-yilda tashkil etilgan.
Ko‘pgina sobiq ittifoq respublikalarida alohida onalar kuni yo‘q va onalarni Xalqaro xotin-qizlar kuni (8-mart) bilan tabriklashadi. Qirg‘iziston Respublikasida onalar kunini nishonlash g‘oyasi ilk bor 2005-yilda yangragan, biroq bu bayramni rasman o‘rnatish uchun hukumatga yetti yil kerak bo‘ldi.
2012-yil 7-mart kuni Qirg‘iziston Prezidenti Almazbek Atamvbayev Xalqaro xotin-qizlar kuni munosabati bilan nutq so‘zlab, faqat onalarga bag‘ishlangan bayram tashkil etishga va’da bergan edi. Dastlab uni may oyining ikkinchi yakshanbasida nishonlash rejalashtirilgan edi, ammo may oyining birinchi ikki haftasi allaqachon bayramlarga to'la edi: Mehnat kuni (1-may), Konstitutsiya kuni (5-may) va G'alaba kuni (9-may). Shunday qilib, nihoyat, bir haftadan keyin onalar kunini nishonlashga qaror qilindi.
@Kun_TarixiTG
Qirg'izistonda bu bayram may oyining uchinchi yakshanbasiga to'g'ri keladi. Rasmiy ravishda 2012-yilda tashkil etilgan.
Ko‘pgina sobiq ittifoq respublikalarida alohida onalar kuni yo‘q va onalarni Xalqaro xotin-qizlar kuni (8-mart) bilan tabriklashadi. Qirg‘iziston Respublikasida onalar kunini nishonlash g‘oyasi ilk bor 2005-yilda yangragan, biroq bu bayramni rasman o‘rnatish uchun hukumatga yetti yil kerak bo‘ldi.
2012-yil 7-mart kuni Qirg‘iziston Prezidenti Almazbek Atamvbayev Xalqaro xotin-qizlar kuni munosabati bilan nutq so‘zlab, faqat onalarga bag‘ishlangan bayram tashkil etishga va’da bergan edi. Dastlab uni may oyining ikkinchi yakshanbasida nishonlash rejalashtirilgan edi, ammo may oyining birinchi ikki haftasi allaqachon bayramlarga to'la edi: Mehnat kuni (1-may), Konstitutsiya kuni (5-may) va G'alaba kuni (9-may). Shunday qilib, nihoyat, bir haftadan keyin onalar kunini nishonlashga qaror qilindi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 19-may 2025-yil, Dushanba.
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🌏 Yallig'lanishli ichak kasalligi kuni.
🔷 MILLIY BAYRAMLAR:
🇰🇬 Qirgʻiziston - Onalar kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇹🇷 Turkiya - Otaturkni xotirlash, Yoshlik va sport bayrami.
🇫🇮 Finlyandiya - Urushdan o'lganlarni xotirlash kuni.
🇭🇷 Xorvatiya - Skautlar kuni.
🇨🇻 Kabo-Verde - Praya shahri kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Xotira kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaasi kuchlari kuni.
🇺🇸 AQSh - Gepatitni tekshirish kuni.
🇺🇸 AQSh - Malkolm X kuni.
🇬🇷 Gretsiya - Kichik Osiyodagi greklar genosidi qurbonlarini xotirlash kuni
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇰🇬 Vyetnam - Vyetnam dohiysi Xo Shi Minning tug‘ilgan kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1571 - Migel Lopes Legaspi Manila shahriga asos soldi.
- 1586 - Samara shahrining tug‘ilgan kuni.
- 1649 - Angliya Respublika deb eʼlon qilindi.
- 1712 - Rossiya poytaxti Moskvadan Sankt-Peterburgga koʻchirildi.
- 1780 - „Qora kun“: Shimoliy Amerika ustida quyosh yoʻqolib qoldi.
- 1798 - Napoleonning Misrga yurishi boshlandi.
- 1801 - Sankt-Peterburgda Aleksandr Suvorovga atalgan haykal ochildi.
- 1802 - Napoleon Faxriy legion ordenini taʼsis etdi.
- 1907 - Finlyandiya futbol federatsiyasi ish boshladi.
- 1910 - Galley kometasining qaytishi.
- 1919 - Turkiya mustaqilligi uchun inqilob boshlanishi.
- 1930 - Janubiy Afrikada oq tanli ayollarga ovoz berish huquqi berildi.
- 1934 - Bolgariyada davlat to'ntarishi.
- 1961 - Venera-1 uchuvchisiz kosmik kemasi birinchi marta Venera yaqinidan uchib o‘tdi.
- 1969 - Rosarioda (Argentina) diktaturaga qarshi qo'zg'olon ko'tarildi.
- 1995 - Toshkentda Xalqaro Islom tadqiqoti markazi ochildi.
- 2012 - “Chelsi” birinchi marta UEFA chempionlar Ligasining g‘olibi bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1762 - Iogann Gotlib Fixte (1814) - nemis faylasufi.
- 1857 - Jon Abel (1938) - Amerikalik farmakolog va bioximik, endokrinologiyaga ulkan hissa qo‘shgan.
- 1881 - Mustafo Kamol Otaturk - Turkiya Respublikasining birinchi prezidenti (1923-1938).
- 1890 - Xo Shi Min (1969) - Vetnam prezidenti (1945-1969).
- 1914 - Perutz Maks Ferdinand (2002) - ingliz biokimyogari (asli avstriyalik), Nobel mukofoti sohibi (1962).
- 1925 - Malkolm Iks (Malkolm Litl) (1965) - qoratanlilar huquqlari uchun amerikalik kurashchi.
- 1937 - Ali Hamroyev - kinorejissyor, ssenariynavis, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san'at arbobi.
- 1938 - Nazar To‘raev - fizik olim, O‘zbekiston FA akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
- 1942 - Geri Kildall - amerikalik dasturchi va tadbirkor, Digital Reseach, Inc.ning asoschisi.
- 1945 - Shuhrat Ergashev - kinoaktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1989).
- 1946 - Mikele Plachido - «Sprut» filmida komissar Kattani obrazini talqin qilgan italyan kinoaktyori.
- 1976 - Sergey Krushevskiy - velopoygachi, xalqaro miqyosdagi sport ustasi (2002), "Oʻzbekiston iftixori" (2003).
- 1977 - Natalya Oreyro - urugvaylik qo'shiqchi va aktrisa.
- 1979 - Diyego Forlan - Urugvay terma jamoasi a'zosi, 2010 yilgi Jahon chempionatining eng yaxshi futbolchisi.
- 1979 - Andrea Pirlo - italyan futbolchisi, jahon chempioni 2006).
- 2003 - Jojo Siva - amerikalik raqqosa, qo'shiqchi.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon oilaviy shifokorlar kuni.
🌏 Butunjahon non pishirish kuni.
🌏 Yallig'lanishli ichak kasalligi kuni.
🔷 MILLIY BAYRAMLAR:
🇰🇬 Qirgʻiziston - Onalar kuni.
🇹🇴 Tonga - Otalar kuni.
🇹🇷 Turkiya - Otaturkni xotirlash, Yoshlik va sport bayrami.
🇫🇮 Finlyandiya - Urushdan o'lganlarni xotirlash kuni.
🇭🇷 Xorvatiya - Skautlar kuni.
🇨🇻 Kabo-Verde - Praya shahri kuni.
🇱🇰 Shri-Lanka - Xotira kuni.
🇦🇲 Armeniya - Havo mudofaasi kuchlari kuni.
🇺🇸 AQSh - Gepatitni tekshirish kuni.
🇺🇸 AQSh - Malkolm X kuni.
🇬🇷 Gretsiya - Kichik Osiyodagi greklar genosidi qurbonlarini xotirlash kuni
🇺🇦 Ukraina - Siyosiy qatag'on qurbonlarini xotirlash kuni.
🇰🇬 Vyetnam - Vyetnam dohiysi Xo Shi Minning tug‘ilgan kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1571 - Migel Lopes Legaspi Manila shahriga asos soldi.
- 1586 - Samara shahrining tug‘ilgan kuni.
- 1649 - Angliya Respublika deb eʼlon qilindi.
- 1712 - Rossiya poytaxti Moskvadan Sankt-Peterburgga koʻchirildi.
- 1780 - „Qora kun“: Shimoliy Amerika ustida quyosh yoʻqolib qoldi.
- 1798 - Napoleonning Misrga yurishi boshlandi.
- 1801 - Sankt-Peterburgda Aleksandr Suvorovga atalgan haykal ochildi.
- 1802 - Napoleon Faxriy legion ordenini taʼsis etdi.
- 1907 - Finlyandiya futbol federatsiyasi ish boshladi.
- 1910 - Galley kometasining qaytishi.
- 1919 - Turkiya mustaqilligi uchun inqilob boshlanishi.
- 1930 - Janubiy Afrikada oq tanli ayollarga ovoz berish huquqi berildi.
- 1934 - Bolgariyada davlat to'ntarishi.
- 1961 - Venera-1 uchuvchisiz kosmik kemasi birinchi marta Venera yaqinidan uchib o‘tdi.
- 1969 - Rosarioda (Argentina) diktaturaga qarshi qo'zg'olon ko'tarildi.
- 1995 - Toshkentda Xalqaro Islom tadqiqoti markazi ochildi.
- 2012 - “Chelsi” birinchi marta UEFA chempionlar Ligasining g‘olibi bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1762 - Iogann Gotlib Fixte (1814) - nemis faylasufi.
- 1857 - Jon Abel (1938) - Amerikalik farmakolog va bioximik, endokrinologiyaga ulkan hissa qo‘shgan.
- 1881 - Mustafo Kamol Otaturk - Turkiya Respublikasining birinchi prezidenti (1923-1938).
- 1890 - Xo Shi Min (1969) - Vetnam prezidenti (1945-1969).
- 1914 - Perutz Maks Ferdinand (2002) - ingliz biokimyogari (asli avstriyalik), Nobel mukofoti sohibi (1962).
- 1925 - Malkolm Iks (Malkolm Litl) (1965) - qoratanlilar huquqlari uchun amerikalik kurashchi.
- 1937 - Ali Hamroyev - kinorejissyor, ssenariynavis, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san'at arbobi.
- 1938 - Nazar To‘raev - fizik olim, O‘zbekiston FA akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
- 1942 - Geri Kildall - amerikalik dasturchi va tadbirkor, Digital Reseach, Inc.ning asoschisi.
- 1945 - Shuhrat Ergashev - kinoaktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1989).
- 1946 - Mikele Plachido - «Sprut» filmida komissar Kattani obrazini talqin qilgan italyan kinoaktyori.
- 1976 - Sergey Krushevskiy - velopoygachi, xalqaro miqyosdagi sport ustasi (2002), "Oʻzbekiston iftixori" (2003).
- 1977 - Natalya Oreyro - urugvaylik qo'shiqchi va aktrisa.
- 1979 - Diyego Forlan - Urugvay terma jamoasi a'zosi, 2010 yilgi Jahon chempionatining eng yaxshi futbolchisi.
- 1979 - Andrea Pirlo - italyan futbolchisi, jahon chempioni 2006).
- 2003 - Jojo Siva - amerikalik raqqosa, qo'shiqchi.
@Kun_TarixiTG
20-may – Butunjahon asalarilar kuni
Butunjahon asalarilar kuni har yili 20-mayda asalarilar va boshqa changlatuvchilarning ekotizim uchun ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Ushbu kun 2017-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan asalarilar va ularning yashash joylarini himoya qilish va saqlash bo'yicha harakatlarni ilgari surish uchun belgilangan.
Asalarilar ekinlar va o'simliklarni changlatishda muhim rol o'ynaydi, bu oziq-ovqat ishlab chiqarishga bevosita ta'sir qiladi. Hisob-kitoblarga ko'ra, biz iste'mol qiladigan barcha oziq-ovqatlarning uchdan bir qismi asalarilar kabi changlatuvchilarga bog'liq. Biroq, asalarilar yashash joylarini yo'qotish, pestitsidlar, kasalliklar va iqlim o'zgarishi kabi ko'plab tahdidlarga duch kelishmoqda.
Butunjahon asalarilar kuni bu muhim changlatuvchilarni himoya qilish va ularning avlodlar uchun omon qolishini ta'minlash uchun bizning mas'uliyatimizni eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon asalarilar kuni har yili 20-mayda asalarilar va boshqa changlatuvchilarning ekotizim uchun ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Ushbu kun 2017-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan asalarilar va ularning yashash joylarini himoya qilish va saqlash bo'yicha harakatlarni ilgari surish uchun belgilangan.
Asalarilar ekinlar va o'simliklarni changlatishda muhim rol o'ynaydi, bu oziq-ovqat ishlab chiqarishga bevosita ta'sir qiladi. Hisob-kitoblarga ko'ra, biz iste'mol qiladigan barcha oziq-ovqatlarning uchdan bir qismi asalarilar kabi changlatuvchilarga bog'liq. Biroq, asalarilar yashash joylarini yo'qotish, pestitsidlar, kasalliklar va iqlim o'zgarishi kabi ko'plab tahdidlarga duch kelishmoqda.
Butunjahon asalarilar kuni bu muhim changlatuvchilarni himoya qilish va ularning avlodlar uchun omon qolishini ta'minlash uchun bizning mas'uliyatimizni eslatib turadi.
@Kun_TarixiTG
20-may – Xalqaro metrologiya kuni
Butunjahon metrologiya kuni har yili 20-mayda nishonlanadi. Bu har yili o'tkaziladigan tadbir bo'lib, 1875-yilda o'lchovlar va o'lchov birliklari uchun global asosni yaratgan Meter konvensiyasining imzolanishini belgilaydi.
Butunjahon metrologiya kunining mavzusi har yili o'zgarib turadi va Xalqaro vazn va o'lchovlar byurosi (BIPM) tomonidan tanlanadi. Mavzu metrologiyadagi dolzarb muammo yoki muammolarni aks ettiradi va turli sohalarda, jumladan, fan, sanoat, sog'liqni saqlash va savdoda aniq o'lchovlarning ahamiyati haqida xabardorlikni oshiradi.
Umuman olganda, jamiyatning turli sohalarida adolat, shaffoflik, xavfsizlik va innovatsiyalarni ta'minlashda metrologiya muhim rol o'ynaydi.
@Kun_TarixiTG
Butunjahon metrologiya kuni har yili 20-mayda nishonlanadi. Bu har yili o'tkaziladigan tadbir bo'lib, 1875-yilda o'lchovlar va o'lchov birliklari uchun global asosni yaratgan Meter konvensiyasining imzolanishini belgilaydi.
Butunjahon metrologiya kunining mavzusi har yili o'zgarib turadi va Xalqaro vazn va o'lchovlar byurosi (BIPM) tomonidan tanlanadi. Mavzu metrologiyadagi dolzarb muammo yoki muammolarni aks ettiradi va turli sohalarda, jumladan, fan, sanoat, sog'liqni saqlash va savdoda aniq o'lchovlarning ahamiyati haqida xabardorlikni oshiradi.
Umuman olganda, jamiyatning turli sohalarida adolat, shaffoflik, xavfsizlik va innovatsiyalarni ta'minlashda metrologiya muhim rol o'ynaydi.
@Kun_TarixiTG
20-may - AQShda Qurolli kuchlar kuni
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
Qurolli kuchlar kuni Amerika Qo'shma Shtatlarida har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun AQSh armiyasida xizmat qilgan jasur erkaklar va ayollarni sharaflashga va ularning xizmatlari va fidoyiliklari uchun minnatdorchilik bildirishga bag'ishlangan.
Bayram birinchi marta 1949 yilda Mudofaa vaziri Lui Jonson tomonidan tashkil etilgan bo'lib, u AQSh armiyasining barcha bo'linmalarini sharaflash uchun yagona kun yaratishni xohlagan. Birinchi Qurolli Kuchlar kuni 1950-yil 20-mayda nishonlandi va oʻshandan beri har yili nishonlanib kelinmoqda.
@Kun_TarixiTG
20-may – Sharqiy Timorda Mustaqillik kuni
Mustaqillikni tiklash kuni Sharqiy Timorda har yili 20-mayda nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun Sharqiy Timorning 2002-yilda Indoneziya istilosidan keyin mustaqilligini tiklagani munosabati bilan nishonlanadi.
Sharqiy Timor 1975-yilda Indoneziya Portugaliyaning sobiq mustamlakasiga bostirib kirganidan beri Indoneziya hukmronligi ostida edi. Bosqinchilik zo'ravonlik va inson huquqlarining poymol etilishi bilan ajralib turdi va Sharqiy Timorning mustaqillik uchun kurashi uzoq va qiyin kechdi.
1999-yilda Sharqiy Timor xalqi koʻpchilik ovoz bilan mustaqillik uchun ovoz bergan referendum boʻlib oʻtdi. Biroq, buning ortidan Indoneziya tarafdori bo'lgan qurolli kuchlar tomonidan zo'ravonlik va vayronagarchilik to'lqini paydo bo'ldi va bu xalqaro tinchlikparvar kuchlarning aralashuviga olib keldi.
Sharqiy Timor 2002-yil 20-mayda nihoyat mustaqil davlatga aylandi. Mustaqillikni tiklash kuni milliy gʻurur va bayram.
@Kun_TarixiTG
Mustaqillikni tiklash kuni Sharqiy Timorda har yili 20-mayda nishonlanadigan milliy bayramdir. Bu kun Sharqiy Timorning 2002-yilda Indoneziya istilosidan keyin mustaqilligini tiklagani munosabati bilan nishonlanadi.
Sharqiy Timor 1975-yilda Indoneziya Portugaliyaning sobiq mustamlakasiga bostirib kirganidan beri Indoneziya hukmronligi ostida edi. Bosqinchilik zo'ravonlik va inson huquqlarining poymol etilishi bilan ajralib turdi va Sharqiy Timorning mustaqillik uchun kurashi uzoq va qiyin kechdi.
1999-yilda Sharqiy Timor xalqi koʻpchilik ovoz bilan mustaqillik uchun ovoz bergan referendum boʻlib oʻtdi. Biroq, buning ortidan Indoneziya tarafdori bo'lgan qurolli kuchlar tomonidan zo'ravonlik va vayronagarchilik to'lqini paydo bo'ldi va bu xalqaro tinchlikparvar kuchlarning aralashuviga olib keldi.
Sharqiy Timor 2002-yil 20-mayda nihoyat mustaqil davlatga aylandi. Mustaqillikni tiklash kuni milliy gʻurur va bayram.
@Kun_TarixiTG
20-may – Madaniyat erkinligi kuni
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
Madaniyat erkinligi kuni har yili may oyining uchinchi shanbasida nishonlanadigan tadbirdir. Bu erkin va ochiq madaniyatning global bayramidir.
Tadbir Erkin dasturiy ta'minot jamg'armasi (FSF) tomonidan butun dunyo bo'ylab boshqa tashkilot va guruhlar bilan hamkorlikda tashkil etiladi. Madaniyat erkinligi kunining asosiy maqsadi erkin madaniyatning ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish va odamlarni uni yaratish va baham ko'rishda ishtirok etishga undashdir.
Madaniyat erkinligi kuni odamlarni ochiqlik, hamkorlik va ijodkorlikni qadrlaydigan erkinlik madaniyatini qabul qilishga ilhomlantirishga qaratilgan. Erkin dasturiy ta'minot, ochiq ma'lumotlar va ochiq kontentni targ'ib qilish orqali biz innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va odamlarga raqamli hayotlarini nazorat qilish imkoniyatini beradigan yanada jonli va inklyuziv jamiyat qurishimiz mumkin.
@Kun_TarixiTG
#Tuģilgan_kun.
Bugun 20-may
Chexiya terma jamoasining sobiq darvozaboni va Londonning "Chelsi" klubi afsonasi - Petr Chex 44 yoshga to'ldi. 👏
@Kun_TarixiTG
Bugun 20-may
Chexiya terma jamoasining sobiq darvozaboni va Londonning "Chelsi" klubi afsonasi - Petr Chex 44 yoshga to'ldi. 👏
@Kun_TarixiTG
Bugun 20-may 2023-yil, shanba.
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro asalarilar kuni.
🇺🇳 Xalqaro metrologiya kuni.
🌏 Xalqaro travmatologlar kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌎 Xalqaro klinik sinovlar kuni.
🌏 Butunjahon autoimmun artrit kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇪🇺 Yevropa Ittifoqi - Yevropa dengiz kuni.
🇲🇨 Indoneziya – Milliy uyg‘onish kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy qutqaruvchi it kuni.
🇺🇸 AQSh, Florida - Ozodlik kuni.
🇷🇺 Rossiya - Volga daryosi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ishora tili tarjimoni kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli kuchlar kuni.
🇺🇦 Ukraina — Bank xodimlari kuni.
🇺🇦 Ukraina ‐ Fan kuni.
🇺🇦 Ukraina, Kiyev – qo'shnilar kuni.
🇹🇱 Sharqiy Timor - Mustaqillik kuni (Indoneziyadan, 2002).
🇰🇭 Kambodja — Xotira kuni.
🇨🇲 Kamerun — Unitar davlat e’lon qilingan kun (1972).
👉 VOQEALAR:
- 1202 - Suriyadagi zilzila.
- 1217 - Linkoln jangi
- 1498 - Vasko da Gama Hindistonga keldi.
- 1570 - Abraham Orteliy “Theatrum Orbis Terrarum” xaritasini yaratdi.
- 1756 - Yetti yillik urush avjiga chiqdi.
- 1873 - Levi Strauss & Co. yangicha shim ishlab chqarish uchun patent oldi. Jinsining rasmiy tug‘ilgan kuni.
- 1875 - Parijda 17 ta davlat tomonidan Metrik Konvensiya imzolandi.
- 1882 - Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya Uchlar ittifoqini tuzdilar.
- 1900 - Fransiyada II Olimpiiya o‘yinlari boshlandi.
- 1927 - Buyuk Britaniya Saudiya Arabistonining mustaqilligini tan oldi.
- 1972 - Kamerundagi referendum ushbu mamlakatni federal respublikadan unitar respublikaga aylantirdi
- 1995 - Qozog‘istonning Olma-ota shahrida O‘zbekiston kunlari ochildi.
- 1996 - Toshkentda “Yaqin Sharq va MarkaziY Osiyo madaniyatlarining o‘zaro boyish yo‘li” mavzuida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tdi.
- 2002 - Sharqiy Timor davlati mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi.
- 2003 - "SpaceShipOne" xususiy boshqariladigan kosmik kemasining birinchi parvozi.
- 2006 - Iqtisodiy hamkorlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston-Yaponiya davlatlar o‘rtasida sakkizinchi majlisi yakunlandi.
- 2009 - Donetskning «Shaxtyor» futbol klubi o‘z tarixida ilk bor UYEFA Kubogini qo‘lga kiriti.
- 2019 - Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1799 - Onore de Balzak (1850) - atoqli fransuz adibi.
- 1804 - Mixail Glinka (1857) - Jahon mumtoz musiqasi yetakchilaridan biri, rus kompozitori.
- 1822 - Frederik Passi (1912) - fransuz iqtisodchisi, jahonda birinchi Nobel mukofoti sohibi (1901).
- 1851 - Emil Berliner (1929) - nemis ixtirochisi, birinchi ovoz yozish uskunasi—grammofonni yaratgan.
1860 - Eduard Buchner (vafoti 1917), nemis kimyogari va biokimyosi, kimyo bo'yicha Nobel mukofoti sovrindori (1907).
- 1882 - Sigrid Unset (1949) - Norvegiyalik adiba, Nobel mukofoti sohibasi (1928).
- 1901 - Maks Eyve (1981) - golland shaxmatchisi, 5-jahon chempioni.
- 1914 - Zunnun Madaliyev (1980) - aktyor va rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1967).
- 1916 - Aleksey Maresyev (2001) - uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni, B. Polevoyning "Chin inson qissasi" kitobi qahramonining prototipi.
1923 - Nadin Gordimer (2014) - Janubiy Afrikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibasi (1991).
- 1923 - Sarvar Azimov (1994) - O‘zbekiston xalq yozuvchisi.
- 1937 - Tursunoy Oxunova (1983) - oʻzbek xotin-qizlari orasida paxta terish texnikasini oʻzlash tirish harakati tashabbuskori, 2 marta Mehnat Qahramoni (1959, 1978),
- 1943 - Al Bano - italiyalik estrada xonandasi.
1946 - Sher - amerikalik arman qo'shiqchisi.
- 1955 - Uolter Ayzekson - amerikalik jurnalist, yozuvchi va biograf.
- 1981 - Iker Kasilyas - sobiq Ispaniya milliy futbol terma jamoasi darvozaboni.
- 1982 - Petr Chex - sobiq Chexiya milliy futbol terma jamoasi posboni.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🇺🇳 BMT — Xalqaro asalarilar kuni.
🇺🇳 Xalqaro metrologiya kuni.
🌏 Xalqaro travmatologlar kuni.
🌏 Madaniyat erkinligi kuni.
🌎 Xalqaro klinik sinovlar kuni.
🌏 Butunjahon autoimmun artrit kuni.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇪🇺 Yevropa Ittifoqi - Yevropa dengiz kuni.
🇲🇨 Indoneziya – Milliy uyg‘onish kuni.
🇷🇺 Rossiya - Qalmoq choyi kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy qutqaruvchi it kuni.
🇺🇸 AQSh, Florida - Ozodlik kuni.
🇷🇺 Rossiya - Volga daryosi kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ishora tili tarjimoni kuni.
🇺🇸 AQSh - Qurolli kuchlar kuni.
🇺🇦 Ukraina — Bank xodimlari kuni.
🇺🇦 Ukraina ‐ Fan kuni.
🇺🇦 Ukraina, Kiyev – qo'shnilar kuni.
🇹🇱 Sharqiy Timor - Mustaqillik kuni (Indoneziyadan, 2002).
🇰🇭 Kambodja — Xotira kuni.
🇨🇲 Kamerun — Unitar davlat e’lon qilingan kun (1972).
👉 VOQEALAR:
- 1202 - Suriyadagi zilzila.
- 1217 - Linkoln jangi
- 1498 - Vasko da Gama Hindistonga keldi.
- 1570 - Abraham Orteliy “Theatrum Orbis Terrarum” xaritasini yaratdi.
- 1756 - Yetti yillik urush avjiga chiqdi.
- 1873 - Levi Strauss & Co. yangicha shim ishlab chqarish uchun patent oldi. Jinsining rasmiy tug‘ilgan kuni.
- 1875 - Parijda 17 ta davlat tomonidan Metrik Konvensiya imzolandi.
- 1882 - Germaniya, Avstro-Vengriya va Italiya Uchlar ittifoqini tuzdilar.
- 1900 - Fransiyada II Olimpiiya o‘yinlari boshlandi.
- 1927 - Buyuk Britaniya Saudiya Arabistonining mustaqilligini tan oldi.
- 1972 - Kamerundagi referendum ushbu mamlakatni federal respublikadan unitar respublikaga aylantirdi
- 1995 - Qozog‘istonning Olma-ota shahrida O‘zbekiston kunlari ochildi.
- 1996 - Toshkentda “Yaqin Sharq va MarkaziY Osiyo madaniyatlarining o‘zaro boyish yo‘li” mavzuida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tdi.
- 2002 - Sharqiy Timor davlati mustaqillikka erishdi va Shanana Gujmau uning birinchi prezidenti etib saylandi.
- 2003 - "SpaceShipOne" xususiy boshqariladigan kosmik kemasining birinchi parvozi.
- 2006 - Iqtisodiy hamkorlik masalalari bo‘yicha O‘zbekiston-Yaponiya davlatlar o‘rtasida sakkizinchi majlisi yakunlandi.
- 2009 - Donetskning «Shaxtyor» futbol klubi o‘z tarixida ilk bor UYEFA Kubogini qo‘lga kiriti.
- 2019 - Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘ldi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1799 - Onore de Balzak (1850) - atoqli fransuz adibi.
- 1804 - Mixail Glinka (1857) - Jahon mumtoz musiqasi yetakchilaridan biri, rus kompozitori.
- 1822 - Frederik Passi (1912) - fransuz iqtisodchisi, jahonda birinchi Nobel mukofoti sohibi (1901).
- 1851 - Emil Berliner (1929) - nemis ixtirochisi, birinchi ovoz yozish uskunasi—grammofonni yaratgan.
1860 - Eduard Buchner (vafoti 1917), nemis kimyogari va biokimyosi, kimyo bo'yicha Nobel mukofoti sovrindori (1907).
- 1882 - Sigrid Unset (1949) - Norvegiyalik adiba, Nobel mukofoti sohibasi (1928).
- 1901 - Maks Eyve (1981) - golland shaxmatchisi, 5-jahon chempioni.
- 1914 - Zunnun Madaliyev (1980) - aktyor va rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1967).
- 1916 - Aleksey Maresyev (2001) - uchuvchi, Sovet Ittifoqi Qahramoni, B. Polevoyning "Chin inson qissasi" kitobi qahramonining prototipi.
1923 - Nadin Gordimer (2014) - Janubiy Afrikalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibasi (1991).
- 1923 - Sarvar Azimov (1994) - O‘zbekiston xalq yozuvchisi.
- 1937 - Tursunoy Oxunova (1983) - oʻzbek xotin-qizlari orasida paxta terish texnikasini oʻzlash tirish harakati tashabbuskori, 2 marta Mehnat Qahramoni (1959, 1978),
- 1943 - Al Bano - italiyalik estrada xonandasi.
1946 - Sher - amerikalik arman qo'shiqchisi.
- 1955 - Uolter Ayzekson - amerikalik jurnalist, yozuvchi va biograf.
- 1981 - Iker Kasilyas - sobiq Ispaniya milliy futbol terma jamoasi darvozaboni.
- 1982 - Petr Chex - sobiq Chexiya milliy futbol terma jamoasi posboni.
@Kun_TarixiTG