6-may – Xalqaro parhezsiz kun
Xalqaro parhezsiz kun har yili 6-may kuni nishonlanadi. Bu kun 1992-yilda Buyuk Britaniyada turli xil psixologik va jismoniy muammolarga olib kelishi mumkin bo'lgan ideal figuraga bo'lgan jamoatchilik istagiga javob sifatida yaratilgan.
“Xalqaro parhezga qarshi kurash kuni”ning maqsadi sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish va parhezlar salomatlik va go‘zallikka erishishning yagona yo‘li emasligini targ‘ib qilishdan iborat. Bu shunday bo'ladiki, dietadan o'tayotganda tanada vitaminlar, minerallar yetishmaydi.
Shu kuni turli xil tadbirlar o‘tkazilib, aholini dietaning zarari haqida tushuntirish ishlari olib borilmoqda. Odamlar qat'iy ovqatlanish rejimlaridan voz kechib, to'g'ri oziq-ovqatlarni tanlash va ularni me'yorida iste'mol qilish orqali sog'lig'iga g'amxo'rlik qilishni boshlashga chaqiriladi.
Xalqaro dietaga qarshi kunning asosiy xabari tanangizga zarar bermasdan g'amxo'rlik qilishdir. Axir, bizning tanamiz - biz yashaydigan yagona joy.
@Kun_TarixiTG
Xalqaro parhezsiz kun har yili 6-may kuni nishonlanadi. Bu kun 1992-yilda Buyuk Britaniyada turli xil psixologik va jismoniy muammolarga olib kelishi mumkin bo'lgan ideal figuraga bo'lgan jamoatchilik istagiga javob sifatida yaratilgan.
“Xalqaro parhezga qarshi kurash kuni”ning maqsadi sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish va parhezlar salomatlik va go‘zallikka erishishning yagona yo‘li emasligini targ‘ib qilishdan iborat. Bu shunday bo'ladiki, dietadan o'tayotganda tanada vitaminlar, minerallar yetishmaydi.
Shu kuni turli xil tadbirlar o‘tkazilib, aholini dietaning zarari haqida tushuntirish ishlari olib borilmoqda. Odamlar qat'iy ovqatlanish rejimlaridan voz kechib, to'g'ri oziq-ovqatlarni tanlash va ularni me'yorida iste'mol qilish orqali sog'lig'iga g'amxo'rlik qilishni boshlashga chaqiriladi.
Xalqaro dietaga qarshi kunning asosiy xabari tanangizga zarar bermasdan g'amxo'rlik qilishdir. Axir, bizning tanamiz - biz yashaydigan yagona joy.
@Kun_TarixiTG
6-may – AQShda Hamshiralar kuni
Qo'shma Shtatlarda hamshiralar kuni 6-may kuni nishonlanadi. Bu kun zamonaviy tibbiyot hamshiralik kasbining asoschisi Florens Naytingeyl tavalludi sharafiga tashkil etilgan.
AQShda hamshiralar kuni bemorlar va ish beruvchilar hamshiralarning mehnati va sa'y-harakatlari uchun minnatdorchilik va minnatdorchilik bildiradigan kundir. Shu kuni hamshiralarning sog‘liqni saqlash, sifatli tibbiy xizmat ko‘rsatishdagi muhim o‘rni targ‘ib qilinishiga bag‘ishlangan turli tadbirlar o‘tkazilmoqda.
Hamshiralar sog'liqni saqlashning oldingi saflarida ishlashda bemorlarga juda muhim yordam ko'rsatadilar. Ular nafaqat birinchi tibbiy yordam ko'rsatish, balki bemorlarni zarur dori-darmonlar bilan ta'minlash va sog'lig'ini saqlash uchun muolajalarni ham amalga oshiradilar.
@Kun_TarixiTG
Qo'shma Shtatlarda hamshiralar kuni 6-may kuni nishonlanadi. Bu kun zamonaviy tibbiyot hamshiralik kasbining asoschisi Florens Naytingeyl tavalludi sharafiga tashkil etilgan.
AQShda hamshiralar kuni bemorlar va ish beruvchilar hamshiralarning mehnati va sa'y-harakatlari uchun minnatdorchilik va minnatdorchilik bildiradigan kundir. Shu kuni hamshiralarning sog‘liqni saqlash, sifatli tibbiy xizmat ko‘rsatishdagi muhim o‘rni targ‘ib qilinishiga bag‘ishlangan turli tadbirlar o‘tkazilmoqda.
Hamshiralar sog'liqni saqlashning oldingi saflarida ishlashda bemorlarga juda muhim yordam ko'rsatadilar. Ular nafaqat birinchi tibbiy yordam ko'rsatish, balki bemorlarni zarur dori-darmonlar bilan ta'minlash va sog'lig'ini saqlash uchun muolajalarni ham amalga oshiradilar.
@Kun_TarixiTG
#tavalludlar
6-may – ingliz kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va musiqachi Naomi Skott tavallud topgan kun(1993)
@Kun_TarixiTG
6-may – ingliz kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va musiqachi Naomi Skott tavallud topgan kun(1993)
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 6-may - Qozog‘istonning yangi poytaxti Akmola nomi Astanaga o‘zgartirilgan kun
Ma’lumki, 1994-yil 6-iyulda Qozog‘iston Oliy Kengashi mamlakat poytaxtini Olmaotadan Oqmolaga ko‘chirish to‘g‘risida qaror qabul qilgan.
1997-yil 10-dekabrda Prezident Nursulton Nazarboyevning farmoniga muvofiq Oqmola shahri Qozog‘iston Respublikasining poytaxti deb rasman e’lon qilingan.
1998-yil 6-may kuni Oqmola shahrining nomi Ostona deb o‘zgartirilgan.
2008-yili qabul qilingan qonunga muvofiq “6-iyul – Poytaxt kuni” davlat bayrami etib belgilangan.
O‘tgan davrda shahar hududi ancha kengayib, zamonaviy binolar barpo etildi.
Ostona mamlakatning nafaqat siyosiy, balki iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy markaziga aylandi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 6-may - Qozog‘istonning yangi poytaxti Akmola nomi Astanaga o‘zgartirilgan kun
Ma’lumki, 1994-yil 6-iyulda Qozog‘iston Oliy Kengashi mamlakat poytaxtini Olmaotadan Oqmolaga ko‘chirish to‘g‘risida qaror qabul qilgan.
1997-yil 10-dekabrda Prezident Nursulton Nazarboyevning farmoniga muvofiq Oqmola shahri Qozog‘iston Respublikasining poytaxti deb rasman e’lon qilingan.
1998-yil 6-may kuni Oqmola shahrining nomi Ostona deb o‘zgartirilgan.
2008-yili qabul qilingan qonunga muvofiq “6-iyul – Poytaxt kuni” davlat bayrami etib belgilangan.
O‘tgan davrda shahar hududi ancha kengayib, zamonaviy binolar barpo etildi.
Ostona mamlakatning nafaqat siyosiy, balki iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy markaziga aylandi.
@Kun_TarixiTG
#kun_tarixi
1937-yil 6-mayda Nyu-Yorkda eng katta „Gindenburg“ nomli havo dirijabli halokatga uchradi.
@Kun_TarixiTG
1937-yil 6-mayda Nyu-Yorkda eng katta „Gindenburg“ nomli havo dirijabli halokatga uchradi.
@Kun_TarixiTG
#kuntarixi
Bugun 6-may - Yevrotunnel ochilgan kun.
🔹 1994-yil 6-mayda La-Mansh tagida temir yo'l yer osti tunnelining yo'nalishi tantanali ravishda ochildi.
🔹 Uni Yevrotunnel deb atashadi.
🔹 Tunnelning uzunligi-51 kilometr. Undan 39 kilometri La-Mansh bo'g'ozining tagidan o'tadi.
🔹 Tunnelning qurilish shartnomasi Angliya va Fransiya davlatlari tomonidan 1986-yilda imzolangan.
🔹 1987-yil dekabrda Angliya tomonidan birinchi to'siq 1988-yil fevralda esa unga qarama-qarshi Fransiya tomonidan kavlandi.
🔹 1-dekabr 1990-yilda tunelning ikkala tomoni La-Manshda birlashdi.
🔹 Aslida Yevrotunnel uchta bir-biri bilan birlashgan tunnellardan iborat. Ulardan ikkitasi poezdlarning yo'nalishiga mo'ljallangan. Ularning oralig'ida uncha katta bo'lmagan xizmatda foydalanish uchun tunnel joylashgan bo'lib, u butun inshootga texnik xizmat ko'rsatish uchun mo'ljallangan.
🔹 Bu trassani ochilishi London bilan Parij o'rtasidagi temir yo'l aloqalarini sezilarli darajada yengillashtirdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 6-may - Yevrotunnel ochilgan kun.
🔹 1994-yil 6-mayda La-Mansh tagida temir yo'l yer osti tunnelining yo'nalishi tantanali ravishda ochildi.
🔹 Uni Yevrotunnel deb atashadi.
🔹 Tunnelning uzunligi-51 kilometr. Undan 39 kilometri La-Mansh bo'g'ozining tagidan o'tadi.
🔹 Tunnelning qurilish shartnomasi Angliya va Fransiya davlatlari tomonidan 1986-yilda imzolangan.
🔹 1987-yil dekabrda Angliya tomonidan birinchi to'siq 1988-yil fevralda esa unga qarama-qarshi Fransiya tomonidan kavlandi.
🔹 1-dekabr 1990-yilda tunelning ikkala tomoni La-Manshda birlashdi.
🔹 Aslida Yevrotunnel uchta bir-biri bilan birlashgan tunnellardan iborat. Ulardan ikkitasi poezdlarning yo'nalishiga mo'ljallangan. Ularning oralig'ida uncha katta bo'lmagan xizmatda foydalanish uchun tunnel joylashgan bo'lib, u butun inshootga texnik xizmat ko'rsatish uchun mo'ljallangan.
🔹 Bu trassani ochilishi London bilan Parij o'rtasidagi temir yo'l aloqalarini sezilarli darajada yengillashtirdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 6-may 2025-yil, seshanba.
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Xalqaro dietasiz kun.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇬🇧 Buyuk Britaniya - Toj kiyish kuni.
🇵🇹 Portugaliya - Milliy Azulexo kuni.
🇺🇦 Ukraina - Piyoda qo‘shinlar kuni.
🇺🇸 AQSh - Hamshiralar kuni.
🇦🇺 Avstraliya - Mehnat kuni.
🇱🇧 Livan, 🇸🇾 Suriya - Shahidlar kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya, 🇩🇲 Dominika, 🇦🇬 Antigua va Barbuda - Mehnat kuni.
🇧🇬 Bolgariya - Armiya kuni.
🇹🇯 Tojikiston - Davlat sirlarini himoya qilish sohasi xodimlari kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1312 - Vena sobori Rim papasining salib yurishini e'lon qilish niyatini ma'qulladi.
- 1527 - Uzoq vaqtdan beri ish haqi olishmaganligi sababli qo'zg'olon ko'targan nemis landsknextlari Rimga bostirib kirishdi va talon-taroj qilishdi. Papa Klement VII qochishga muvaffaq bo'ldi.
- 1626 - Gollandiyalik mustamlakachi Piter Minuit Manxettenni hindlardan 25 dollarlik bir hovuch taqinchoqlar evaziga sotib oldi.
- 1686 - Rossiya va Rech-Pospolita o'rtasida "Abadiy tinchlik" sulhi tuzildi.
- 1715 - Rossiyaning birinchi harbiy-jinoyat va jinoyat-protsessual kodeksi - Harbiy Artikul nashr etildi.
- 1757 - Praga jangi.
- 1840 - Birinchi rasmiy pochta markalari muomalaga chiqarildi.
1833 - AQShda birinchi po'lat omoch (plug) ishlab chiqarildi.
- 1835 - Amerikada “The New York Herald” gazetasining birinchi soni nashr etildi.
- 1861 - Arkanzas Qo'shma Shtatlardan ajralib chiqqan 9-shtat bo'ldi.
- 1872 - Angliya Kubogi ta'sis etildi.
- 1889 - Parijda Butunjahon ko'rgazmasi ochildi. 6-noyabrgacha davom etdi.
- 1908 - Aka-uka Raytlar uch yillik tanaffusdan keyin parvozni davom ettirdilar.
- 1910 - Georg V Buyuk Britaniya va Irlandiya Birlashgan Qirolligi va Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligining qiroli bo'ldi.
- 1914 - Britaniya parlamentida Lordlar palatasi ayollarga teng ovoz berish huquqini beruvchi qonun loyihasini rad etdi.
- 1937 - Nyu Yorkda „Gindenburg“ dirijabli halokati.
- 1940 - Norvegiyaning oltin zahiralari Angliyaga yetib keldi. U bilan birga qirol oilasi va mamlakat hukumati a'zolari evakuatsiya qilindi.
- 1953 - Filadelfiyalik jarroh Jon Gibbon birinchi marta ochiq yurak jarrohligi paytida sun’iy qon haydash apparatini ("sun'iy yurak-o'pka") muvaffaqiyatli qo'lladi.
- 1955 - Buyuk Britaniya Argentina va Chili bilan Folklend orollariga egalik qilish bo'yicha kelishmovchilikni hal qilish uchun Xalqaro sudga murojaat qildi.
- 1968 - Fransiya hukumati Parijdagi ko'cha janglari sababli Parij universitetini yopdi.
- 1974 - Villi Brandt Germaniya federal kansleri lavozimidan iste'foga chiqdi.
- 1991 - Arxitektura va qurulish instituti tashkil topdi.
- 1992 - O‘zbekiston Respublikasi hamda Tailand Qirolligi o‘rtasida o‘zaro diplomatik munosabatlar o‘rnatildi.
- 1993 - O‘zbekiston Respublikasi Oliy kengashi sessiyasida “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi to‘g‘risida”gi, “O‘zbekiston Respublikasi pul tizimi to‘g‘risida”gi Qonunlari qabul qilindi.
- 1994 - Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II va Fransiya prezidenti Fransua Mitteran La-Mansh bo‘g‘ozi ostidagi tunnelni tantanali ravishda ochdilar.
- 1998 - Qozog‘istonning yangi poytaxti Akmola nomi Astanaga o‘zgartirildi.
- 2001 - Rim papasi Ioann Pavel II Umaviylar masjidiga keldi.
- 2002 - Kosmik texnologiyalarni ishlab chiqaruvchi SpaceX amerika kompaniyasiga asos solindi.
- 2012 - Rossiyada "Millionlar marshi" bo'lib o'tdi va bu "Botqoqlik ishi" («Болотное дело») ga olib keldi.
- 2023 - Buyuk Britaniya qiroli Charlz III ning toj kiyish marosimi.
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Xalqaro dietasiz kun.
🔹 MILLIY BAYRAMLAR:
🇬🇧 Buyuk Britaniya - Toj kiyish kuni.
🇵🇹 Portugaliya - Milliy Azulexo kuni.
🇺🇦 Ukraina - Piyoda qo‘shinlar kuni.
🇺🇸 AQSh - Hamshiralar kuni.
🇦🇺 Avstraliya - Mehnat kuni.
🇱🇧 Livan, 🇸🇾 Suriya - Shahidlar kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya, 🇩🇲 Dominika, 🇦🇬 Antigua va Barbuda - Mehnat kuni.
🇧🇬 Bolgariya - Armiya kuni.
🇹🇯 Tojikiston - Davlat sirlarini himoya qilish sohasi xodimlari kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1312 - Vena sobori Rim papasining salib yurishini e'lon qilish niyatini ma'qulladi.
- 1527 - Uzoq vaqtdan beri ish haqi olishmaganligi sababli qo'zg'olon ko'targan nemis landsknextlari Rimga bostirib kirishdi va talon-taroj qilishdi. Papa Klement VII qochishga muvaffaq bo'ldi.
- 1626 - Gollandiyalik mustamlakachi Piter Minuit Manxettenni hindlardan 25 dollarlik bir hovuch taqinchoqlar evaziga sotib oldi.
- 1686 - Rossiya va Rech-Pospolita o'rtasida "Abadiy tinchlik" sulhi tuzildi.
- 1715 - Rossiyaning birinchi harbiy-jinoyat va jinoyat-protsessual kodeksi - Harbiy Artikul nashr etildi.
- 1757 - Praga jangi.
- 1840 - Birinchi rasmiy pochta markalari muomalaga chiqarildi.
1833 - AQShda birinchi po'lat omoch (plug) ishlab chiqarildi.
- 1835 - Amerikada “The New York Herald” gazetasining birinchi soni nashr etildi.
- 1861 - Arkanzas Qo'shma Shtatlardan ajralib chiqqan 9-shtat bo'ldi.
- 1872 - Angliya Kubogi ta'sis etildi.
- 1889 - Parijda Butunjahon ko'rgazmasi ochildi. 6-noyabrgacha davom etdi.
- 1908 - Aka-uka Raytlar uch yillik tanaffusdan keyin parvozni davom ettirdilar.
- 1910 - Georg V Buyuk Britaniya va Irlandiya Birlashgan Qirolligi va Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligining qiroli bo'ldi.
- 1914 - Britaniya parlamentida Lordlar palatasi ayollarga teng ovoz berish huquqini beruvchi qonun loyihasini rad etdi.
- 1937 - Nyu Yorkda „Gindenburg“ dirijabli halokati.
- 1940 - Norvegiyaning oltin zahiralari Angliyaga yetib keldi. U bilan birga qirol oilasi va mamlakat hukumati a'zolari evakuatsiya qilindi.
- 1953 - Filadelfiyalik jarroh Jon Gibbon birinchi marta ochiq yurak jarrohligi paytida sun’iy qon haydash apparatini ("sun'iy yurak-o'pka") muvaffaqiyatli qo'lladi.
- 1955 - Buyuk Britaniya Argentina va Chili bilan Folklend orollariga egalik qilish bo'yicha kelishmovchilikni hal qilish uchun Xalqaro sudga murojaat qildi.
- 1968 - Fransiya hukumati Parijdagi ko'cha janglari sababli Parij universitetini yopdi.
- 1974 - Villi Brandt Germaniya federal kansleri lavozimidan iste'foga chiqdi.
- 1991 - Arxitektura va qurulish instituti tashkil topdi.
- 1992 - O‘zbekiston Respublikasi hamda Tailand Qirolligi o‘rtasida o‘zaro diplomatik munosabatlar o‘rnatildi.
- 1993 - O‘zbekiston Respublikasi Oliy kengashi sessiyasida “O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi to‘g‘risida”gi, “O‘zbekiston Respublikasi pul tizimi to‘g‘risida”gi Qonunlari qabul qilindi.
- 1994 - Buyuk Britaniya qirolichasi Yelizaveta II va Fransiya prezidenti Fransua Mitteran La-Mansh bo‘g‘ozi ostidagi tunnelni tantanali ravishda ochdilar.
- 1998 - Qozog‘istonning yangi poytaxti Akmola nomi Astanaga o‘zgartirildi.
- 2001 - Rim papasi Ioann Pavel II Umaviylar masjidiga keldi.
- 2002 - Kosmik texnologiyalarni ishlab chiqaruvchi SpaceX amerika kompaniyasiga asos solindi.
- 2012 - Rossiyada "Millionlar marshi" bo'lib o'tdi va bu "Botqoqlik ishi" («Болотное дело») ga olib keldi.
- 2023 - Buyuk Britaniya qiroli Charlz III ning toj kiyish marosimi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 6-may 2025-yil, seshanba.
👉 TAVALLUDLAR:
- 973 - Genrix II Avliyo (1024) - nemis qiroli (1002-1024), Muqaddas Rim imperiyasi imperatori (1014-yildan).
- 1758 - Maksimilian Robespier (1794) - Fransuz inqilobi yetakchisi.
- 1856 - Piri Robert Edvin (1920) - Arktikani o’rgangan amerikalik tadqiqotchi, admiral (1911).
- 1856 - Zigmund Freyd (1939) - avstriyalik nevrolog va ruhshunos, psixotahlilga asos solgan.
- 1868 - Gaston Leru (1927) - fransuz yozuvchisi (“Opera xayoloti” romani va boshqalar), jurnalist, detektiv ustasi.
- 1870 - Amadeo Giannini (1949) - amerikalik bankir, “Bank of America” asoschisi.
- 1871 - Viktor Grignard (1935) - fransuz organik kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1912).
- 1906 - Andre Veyl (1998) - fransiyalik matematik.
- 1904 - Martinson Xarri (1978) - shvetsiya shoiri, Nobel mukofoti sohibi (1974).
- 1907 - Nikolay Gastello (1941) - Sovet harbiy uchuvchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni (vafotidan keyin).
- 1910 - Rasul Rizo (1981) – Ozarbayjon xalq shoiri (1960).
- 1923 - Vladimir Etush - rus teatr va kino aktyori, “Kavkaz asirasi”, “Ivan Vasilevich o‘z kasbini o‘zgartiradi”, “Soya” kabi filmlarda turli rollarni ijro etgan.
- 1944 - Farhod Jahongirov - Tibbiyot fanlari doktori.
- 1953 - Toni Bler - Buyuk Britaniya Bosh vaziri (1997-2007).
- 1960 - Ann Pariyo - fransuz aktrisasi.
- 1961 - Jorj Kluni - amerikalik aktyor, rejissyor, ssenariynavis, prodyuser.
- 1978 - Toni Estange - fransuz slalom kanoechisi, uch karra Olimpiya chempioni (2000, 2004, 2012), 5 karra jahon chempioni, XOQ a'zosi.
- 1983 - Daniel Alves - taniqli braziliyalik futbolchi, “Barselona” klubi a’zosi.
- 1988 - Stanislav Andreyev - “Paxtakor” futbol jamoasi a’zosi.
- 1981 - Botir Qodirov - taniqli o‘zbek estradasi xonandasi.
- 1993 - Naomi Skott - ingliz kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va musiqachi.
- 2019 - Archi Xarrison Mountbatten-Vindzor - shahzoda Garrining to'ng'ichi, Britaniya qiroli Charlz III ning nevarasi.
@Kun_TarixiTG
👉 TAVALLUDLAR:
- 973 - Genrix II Avliyo (1024) - nemis qiroli (1002-1024), Muqaddas Rim imperiyasi imperatori (1014-yildan).
- 1758 - Maksimilian Robespier (1794) - Fransuz inqilobi yetakchisi.
- 1856 - Piri Robert Edvin (1920) - Arktikani o’rgangan amerikalik tadqiqotchi, admiral (1911).
- 1856 - Zigmund Freyd (1939) - avstriyalik nevrolog va ruhshunos, psixotahlilga asos solgan.
- 1868 - Gaston Leru (1927) - fransuz yozuvchisi (“Opera xayoloti” romani va boshqalar), jurnalist, detektiv ustasi.
- 1870 - Amadeo Giannini (1949) - amerikalik bankir, “Bank of America” asoschisi.
- 1871 - Viktor Grignard (1935) - fransuz organik kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1912).
- 1906 - Andre Veyl (1998) - fransiyalik matematik.
- 1904 - Martinson Xarri (1978) - shvetsiya shoiri, Nobel mukofoti sohibi (1974).
- 1907 - Nikolay Gastello (1941) - Sovet harbiy uchuvchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni (vafotidan keyin).
- 1910 - Rasul Rizo (1981) – Ozarbayjon xalq shoiri (1960).
- 1923 - Vladimir Etush - rus teatr va kino aktyori, “Kavkaz asirasi”, “Ivan Vasilevich o‘z kasbini o‘zgartiradi”, “Soya” kabi filmlarda turli rollarni ijro etgan.
- 1944 - Farhod Jahongirov - Tibbiyot fanlari doktori.
- 1953 - Toni Bler - Buyuk Britaniya Bosh vaziri (1997-2007).
- 1960 - Ann Pariyo - fransuz aktrisasi.
- 1961 - Jorj Kluni - amerikalik aktyor, rejissyor, ssenariynavis, prodyuser.
- 1978 - Toni Estange - fransuz slalom kanoechisi, uch karra Olimpiya chempioni (2000, 2004, 2012), 5 karra jahon chempioni, XOQ a'zosi.
- 1983 - Daniel Alves - taniqli braziliyalik futbolchi, “Barselona” klubi a’zosi.
- 1988 - Stanislav Andreyev - “Paxtakor” futbol jamoasi a’zosi.
- 1981 - Botir Qodirov - taniqli o‘zbek estradasi xonandasi.
- 1993 - Naomi Skott - ingliz kino va televideniye aktrisasi, qo'shiqchi va musiqachi.
- 2019 - Archi Xarrison Mountbatten-Vindzor - shahzoda Garrining to'ng'ichi, Britaniya qiroli Charlz III ning nevarasi.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 7-may - Moskva universiteti ochilgan kun
Universitetni tashkil etish I. I. Shuvalov va M. V. Lomonosov tomonidan taklif qilingan.
Dastlab, universitetning ochilishi 1754-yilga rejalashtirilgan edi, ammo birinchi navbatda binoni ta'mirlash bilan bog'liq tayyorgarlik ishlari tufayli ochilish faqat 1755-yilda bo'lib o'tdi.
Universitetda birinchi ma’ruzalar 1755-yil 7-mayda o‘qilgan.
Ivan Ivanovich Shuvalov universitetning kuratori, Aleksey Mixaylovich Argamakov (1711-1757) birinchi direktor bo'lishgan.
Senatga taqdim etilgan rasmiy hujjatlarda ham, universitet ochilishida qilingan nutqlarda ham Lomonosov nomi tilga olinmagan.
@Kun_TarixiTG
Bugun 7-may - Moskva universiteti ochilgan kun
Universitetni tashkil etish I. I. Shuvalov va M. V. Lomonosov tomonidan taklif qilingan.
Dastlab, universitetning ochilishi 1754-yilga rejalashtirilgan edi, ammo birinchi navbatda binoni ta'mirlash bilan bog'liq tayyorgarlik ishlari tufayli ochilish faqat 1755-yilda bo'lib o'tdi.
Universitetda birinchi ma’ruzalar 1755-yil 7-mayda o‘qilgan.
Ivan Ivanovich Shuvalov universitetning kuratori, Aleksey Mixaylovich Argamakov (1711-1757) birinchi direktor bo'lishgan.
Senatga taqdim etilgan rasmiy hujjatlarda ham, universitet ochilishida qilingan nutqlarda ham Lomonosov nomi tilga olinmagan.
@Kun_TarixiTG
7-may – Qozog‘istonda Vatan himoyachilari kuni
Qozog'istonda Vatan himoyachilari kuni 7-may kuni nishonlanadi. Ushbu bayram 2012-yilda Prezident Nursulton Nazarboyevning farmoni bilan ta’sis etilgan. U qozog‘istonliklarni barcha Vatan himoyachilari xotirasi va jasoratini hurmat qilishga chaqirdi, shuningdek, mamlakat farovonligi yo‘lida xizmat qilayotgan va mehnat qilayotgan barchaga minnatdorchilik bildirdi.
Ushbu kunda ko'plab bayram tadbirlari, jumladan, harbiy paradlar, konsertlar va sport musobaqalari o'tkaziladi. Bundan tashqari, ko'p odamlar halok bo'lgan askarlar xotirasini sharaflash uchun yodgorlik joylari va qabristonlarga tashrif buyurishadi.
Vatan himoyachilari kuni Qozog‘istonda eng muhim milliy bayramlardan biridir.
@Kun_TarixiTG
Qozog'istonda Vatan himoyachilari kuni 7-may kuni nishonlanadi. Ushbu bayram 2012-yilda Prezident Nursulton Nazarboyevning farmoni bilan ta’sis etilgan. U qozog‘istonliklarni barcha Vatan himoyachilari xotirasi va jasoratini hurmat qilishga chaqirdi, shuningdek, mamlakat farovonligi yo‘lida xizmat qilayotgan va mehnat qilayotgan barchaga minnatdorchilik bildirdi.
Ushbu kunda ko'plab bayram tadbirlari, jumladan, harbiy paradlar, konsertlar va sport musobaqalari o'tkaziladi. Bundan tashqari, ko'p odamlar halok bo'lgan askarlar xotirasini sharaflash uchun yodgorlik joylari va qabristonlarga tashrif buyurishadi.
Vatan himoyachilari kuni Qozog‘istonda eng muhim milliy bayramlardan biridir.
@Kun_TarixiTG
#tavalludlar
7-may – taniqli oʻzbek qoʻshiqchisi, Oʻzbekiston xalq artisti va Qoraqalpogʻiston xalq artisti, Oʻzbekiston madaniyat vaziri, Oʻzbek milliy musiqa sanʼati instituti rektori Ozodbek Nazarbekov tavallud topgan kun(1974)
@Kun_TarixiTG
7-may – taniqli oʻzbek qoʻshiqchisi, Oʻzbekiston xalq artisti va Qoraqalpogʻiston xalq artisti, Oʻzbekiston madaniyat vaziri, Oʻzbek milliy musiqa sanʼati instituti rektori Ozodbek Nazarbekov tavallud topgan kun(1974)
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 7-may - Mustaqil O‘zbekistonning birinchi pochta markasi taqdimoti bo‘lib o‘tgan kun
1992-yil “O‘zbekiston markasi” nashriyot markazi tashkil etilib, o‘sha yilning 7-may kuni mamlakatning eng birinchi pochta markasi chiqarilgan.
Ushbu pochta markasi – o‘zbek xalqining mashhur shoirasi Nodirabegim tavalludining 200 yilligiga bag‘ishlangan.
30 yil mobaynida “O‘zbekiston pochtasi” AJ tomonidan 1530 ta pochta markalari chiqarilgan.
Shulardan Flora turkumiga bag‘ishlab – 275 ta, Fauna turkumiga bag‘ilab – 150 ta, tarixiy obidalar va zamonaviy arxitekturalarga bag‘ishlab – 155 ta, san’at va madaniyatga bag‘ishlab – 150 ta hamda buyuk o‘zbek allomalari tavallud topgan kunlariga bag‘ishlab – 177 ta, yubiley sanalarga bag‘ishlab – 243 ta pochta markalari ishlab chiqarilgan.
@Kun_TarixiTG
Bugun 7-may - Mustaqil O‘zbekistonning birinchi pochta markasi taqdimoti bo‘lib o‘tgan kun
1992-yil “O‘zbekiston markasi” nashriyot markazi tashkil etilib, o‘sha yilning 7-may kuni mamlakatning eng birinchi pochta markasi chiqarilgan.
Ushbu pochta markasi – o‘zbek xalqining mashhur shoirasi Nodirabegim tavalludining 200 yilligiga bag‘ishlangan.
30 yil mobaynida “O‘zbekiston pochtasi” AJ tomonidan 1530 ta pochta markalari chiqarilgan.
Shulardan Flora turkumiga bag‘ishlab – 275 ta, Fauna turkumiga bag‘ilab – 150 ta, tarixiy obidalar va zamonaviy arxitekturalarga bag‘ishlab – 155 ta, san’at va madaniyatga bag‘ishlab – 150 ta hamda buyuk o‘zbek allomalari tavallud topgan kunlariga bag‘ishlab – 177 ta, yubiley sanalarga bag‘ishlab – 243 ta pochta markalari ishlab chiqarilgan.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 7-may - Vladimir Putin Rossiya Prezidenti vazifasiga kirishgan kun.
Putin Rossiya prezidenti lavozimiga ilk bor roppa-rosa 23 yil avval – 2000-yil 7-mayda kirishgan.
@Kun_TarixiTG
Bugun 7-may - Vladimir Putin Rossiya Prezidenti vazifasiga kirishgan kun.
Putin Rossiya prezidenti lavozimiga ilk bor roppa-rosa 23 yil avval – 2000-yil 7-mayda kirishgan.
@Kun_TarixiTG
7-may – Armaniston, Belarus va Rossiyada Radio kuni
Armanistonda Radio kuni 7-may kuni nishonlanadi. Bu sana mamlakatda 1926-yil 7-mayda boshlangan muntazam radioeshittirishlarning boshlanishi bilan bog'liq.
Belarusda Radio kuni 7-may kuni, shuningdek, 1926-yilda mamlakatda radioeshittirish boshlanganligi munosabati bilan nishonlanadi. Belarus Respublikasi Vazirlar Kengashining 1995-yil 3-maydagi qarori bilan tashkil etilgan.
Rossiyada Radio kuni 1945-yildan beri 7-may kuni nishonlanadi. Shu kuni Moskva radiosi orqali I.V.Stalinning fashistlar Germaniyasi ustidan qozonilgan g‘alaba to‘g‘risidagi SSSR xalqiga va butun dunyoga g‘alabali murojaatining tantanali eshittirishi bo‘lib o‘tdi. O'shandan beri bu kun Rossiyada radioeshittirishning g'alabasi va rivojlanishining ramziga aylandi.
@Kun_TarixiTG
Armanistonda Radio kuni 7-may kuni nishonlanadi. Bu sana mamlakatda 1926-yil 7-mayda boshlangan muntazam radioeshittirishlarning boshlanishi bilan bog'liq.
Belarusda Radio kuni 7-may kuni, shuningdek, 1926-yilda mamlakatda radioeshittirish boshlanganligi munosabati bilan nishonlanadi. Belarus Respublikasi Vazirlar Kengashining 1995-yil 3-maydagi qarori bilan tashkil etilgan.
Rossiyada Radio kuni 1945-yildan beri 7-may kuni nishonlanadi. Shu kuni Moskva radiosi orqali I.V.Stalinning fashistlar Germaniyasi ustidan qozonilgan g‘alaba to‘g‘risidagi SSSR xalqiga va butun dunyoga g‘alabali murojaatining tantanali eshittirishi bo‘lib o‘tdi. O'shandan beri bu kun Rossiyada radioeshittirishning g'alabasi va rivojlanishining ramziga aylandi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 7-may 2025-yil, chorshanba.
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon astma kuni.
👉 MILLIY BAYRAMLAR:
🇦🇲 Armaniston, 🇰🇬 Qirgʻiziston,🇧🇾 Belarus, 🇧🇬 Bolgariya, 🇷🇺 Rossiya - Radio kuni.
🇺🇸 AQSh - Oʻqituvchilar kuni.
🇨🇦 Kanada - Milliy bolalar va yoshlar ruhiy salomatligi kuni.
🇰🇿 Qozog‘iston - Vatan himoyachilari kuni.
🇧🇩 Bangladesh - Muhandislar kuni.
🇱🇹 Litva - Litva matbuoti, tili va kitobini tiklash kuni.
🇸🇻 Salvador - Askarlar kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1104 - Harran jangida salibchilar mag'lubiyatga uchradi.
-1663 - Londonda Druri-Leyn teatri ochildi.
- 1744 - Yelizaveta Petrovna Rossiyada o'lim jazosini bekor qilish to'g'risidagi farmonni imzoladi.
- 1755 - Moskva Universiteti ochildi.
- 1785 - Jan Per Blanshar va Jon Jyeffris birgalikda La-Manshni havo sharida uchib o‘tishdi.
- 1887 - amerikalik Tomas Stevens velosipedda 13 500 mil yo’l bosib, dunyoni aylanib chiqdi.
- 1895 - Rus fizigi va elektrotexnigi Aleksandr Popov Sankt- Peterburgda radioning dastlabki variantini ommaga namoyish etdi.
- 1907 - Turkiyaning “Fenerbaxche” futbol klubi tuzildi.
- 1915 - Germaniyaning U-20 suvosti kemasi Britaniyaning Luzitaniya yo'lovchi kemasiga hujum qildi; 1198 yo'lovchini halok bo‘ldi.
- 1940 - Moskva Davlat universitetiga Lomonosov nomi berildi.
- 1945 - soat 2:41 da Reymsda Germaniyaning so'zsiz taslim bo'lish akti imzolandi.
- 1946 - Tokioda Sony kompaniyasi tashkil topdi.
- 1954 - AQSh, Fransiya va Angliya Sovet Ittifoqining NATOga a'zo bo'lish taklifini rad etishdi.
- 1960 - Mixail Tal shaxmat bo'yicha 8-jahon chempioni bo'ldi.
- 1992 - Toshkentdagi Kinochilar uyida mustaqil O‘zbekistonning
birinchi pochta markasi taqdimoti bo‘lib o‘tdi.
- 1993 - “Sog‘lom avlod uchun” ordeni ta’sis etildi.
- 1994 - Forishda sportning milliy va xalq o‘yinlari bo‘yicha birinchi Respublika Olimpiadasi boshlandi.
- 1997 - Intel kompaniyasi Pentium II mikroprotsessorini rasman namoyish qildi.
- 1997 - Kann kinofestivalida Lyuk Bessonning "Beshinchi element" filmining premyerasi bo'lib o'tdi.
- 2000 - Vladimir Putin Rossiya Prezidenti vazifasiga kirishdi.
- 2008 - Rossiya Federatsiyasining uchinchi prezidenti Dmitriy Medvedev oʻz vazifasini bajarishga kirishdi.
- 2013 - Yer aholisi asrda atigi bir necha marta sodir bo'ladigan noyob astronomik hodisani kuzatishdi. Merkuriy Yer va Quyosh o'rtasida harakat qildi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1713 - Aleksi Klod Klero (1713) - Fransuz matematigi, 18 yoshida Fransiya FA a'zosi bo‘lgan.
- 1840 - P. I. Chaykovskiy (1893) - rus kompozitori.
- 1861 - Rabindranand Thokur (1941) - atoqli hind adibi, Nobel mukofoti sohibi (1913).
- 1867 - Vladislav Reymont (1925) - polshalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1924).
- 1896 - Pavel Aleksandrov (1982) - matematik, akademik, Sovet topologik maktabining asoschisi.
- 1908 - Maks Grundig (1989) - nemis tadbirkori, Grundig radioelektron konserni asoschisi.
- 1909 - Edvin Lend (1991) - Polaroid fotokamerasining ixtirochisi, Polaroid kompaniyasi asoschisi.
- 1923 - Anne Baxter (1985) - amerikalik kinoaktrisa.
- 1929 - To‘lepbergen Qayipbergenov 2010) - O‘zbekison va Qoraqalpog‘iston xalq yozuvchisi, Oʻzbekiston Qahramoni (2003).
- 1929 - Abdulxay Valiyev - O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, faylasuf-olim, professor.
- 1939 - Sayid Ali Husayniy Xomanaiy - eronlik siyosiy va diniy arbob, Eron Oliy Rahbari, Oyatulloh. Eronning 3-prezidenti (1981-1989).
- 1939 - Sidney Altman - kanadalik va amerikalik molekulyar biolog, Nobel mukofoti sohibi (1989).
- 1961 - Jorj Kluni - Amerikalik kino aktyor.
- 1974 - Nazarbekov Ozodbek - taniqli oʻzbek qoʻshiqchisi, Oʻzbekiston xalq artisti (2010) va Qoraqalpogʻiston xalq artisti.
- 1980 - Kim Nam Sun - janubiy koreyalik sportchi, kamondan otish bo'yicha Olimpiya chempioni (2000)
- 1983 - Marko Gallazzo - italiyalik kamonchi, ikki karra Olimpiya chempioni.
- 1983 - Yosip Glasnovich - xorvatiyalik o‘q otuvchi, Olimpiya chempioni (2016).
- 1983 - Aleksandr Legkov - rossiyalik chang'ichi, Olimpiya chempioni (2014).
@Kun_TarixiTG
👉 BAYRAMLAR:
🌏 Butunjahon astma kuni.
👉 MILLIY BAYRAMLAR:
🇦🇲 Armaniston, 🇰🇬 Qirgʻiziston,🇧🇾 Belarus, 🇧🇬 Bolgariya, 🇷🇺 Rossiya - Radio kuni.
🇺🇸 AQSh - Oʻqituvchilar kuni.
🇨🇦 Kanada - Milliy bolalar va yoshlar ruhiy salomatligi kuni.
🇰🇿 Qozog‘iston - Vatan himoyachilari kuni.
🇧🇩 Bangladesh - Muhandislar kuni.
🇱🇹 Litva - Litva matbuoti, tili va kitobini tiklash kuni.
🇸🇻 Salvador - Askarlar kuni.
👉 VOQEALAR:
- 1104 - Harran jangida salibchilar mag'lubiyatga uchradi.
-1663 - Londonda Druri-Leyn teatri ochildi.
- 1744 - Yelizaveta Petrovna Rossiyada o'lim jazosini bekor qilish to'g'risidagi farmonni imzoladi.
- 1755 - Moskva Universiteti ochildi.
- 1785 - Jan Per Blanshar va Jon Jyeffris birgalikda La-Manshni havo sharida uchib o‘tishdi.
- 1887 - amerikalik Tomas Stevens velosipedda 13 500 mil yo’l bosib, dunyoni aylanib chiqdi.
- 1895 - Rus fizigi va elektrotexnigi Aleksandr Popov Sankt- Peterburgda radioning dastlabki variantini ommaga namoyish etdi.
- 1907 - Turkiyaning “Fenerbaxche” futbol klubi tuzildi.
- 1915 - Germaniyaning U-20 suvosti kemasi Britaniyaning Luzitaniya yo'lovchi kemasiga hujum qildi; 1198 yo'lovchini halok bo‘ldi.
- 1940 - Moskva Davlat universitetiga Lomonosov nomi berildi.
- 1945 - soat 2:41 da Reymsda Germaniyaning so'zsiz taslim bo'lish akti imzolandi.
- 1946 - Tokioda Sony kompaniyasi tashkil topdi.
- 1954 - AQSh, Fransiya va Angliya Sovet Ittifoqining NATOga a'zo bo'lish taklifini rad etishdi.
- 1960 - Mixail Tal shaxmat bo'yicha 8-jahon chempioni bo'ldi.
- 1992 - Toshkentdagi Kinochilar uyida mustaqil O‘zbekistonning
birinchi pochta markasi taqdimoti bo‘lib o‘tdi.
- 1993 - “Sog‘lom avlod uchun” ordeni ta’sis etildi.
- 1994 - Forishda sportning milliy va xalq o‘yinlari bo‘yicha birinchi Respublika Olimpiadasi boshlandi.
- 1997 - Intel kompaniyasi Pentium II mikroprotsessorini rasman namoyish qildi.
- 1997 - Kann kinofestivalida Lyuk Bessonning "Beshinchi element" filmining premyerasi bo'lib o'tdi.
- 2000 - Vladimir Putin Rossiya Prezidenti vazifasiga kirishdi.
- 2008 - Rossiya Federatsiyasining uchinchi prezidenti Dmitriy Medvedev oʻz vazifasini bajarishga kirishdi.
- 2013 - Yer aholisi asrda atigi bir necha marta sodir bo'ladigan noyob astronomik hodisani kuzatishdi. Merkuriy Yer va Quyosh o'rtasida harakat qildi.
👉 TAVALLUDLAR:
- 1713 - Aleksi Klod Klero (1713) - Fransuz matematigi, 18 yoshida Fransiya FA a'zosi bo‘lgan.
- 1840 - P. I. Chaykovskiy (1893) - rus kompozitori.
- 1861 - Rabindranand Thokur (1941) - atoqli hind adibi, Nobel mukofoti sohibi (1913).
- 1867 - Vladislav Reymont (1925) - polshalik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi (1924).
- 1896 - Pavel Aleksandrov (1982) - matematik, akademik, Sovet topologik maktabining asoschisi.
- 1908 - Maks Grundig (1989) - nemis tadbirkori, Grundig radioelektron konserni asoschisi.
- 1909 - Edvin Lend (1991) - Polaroid fotokamerasining ixtirochisi, Polaroid kompaniyasi asoschisi.
- 1923 - Anne Baxter (1985) - amerikalik kinoaktrisa.
- 1929 - To‘lepbergen Qayipbergenov 2010) - O‘zbekison va Qoraqalpog‘iston xalq yozuvchisi, Oʻzbekiston Qahramoni (2003).
- 1929 - Abdulxay Valiyev - O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, faylasuf-olim, professor.
- 1939 - Sayid Ali Husayniy Xomanaiy - eronlik siyosiy va diniy arbob, Eron Oliy Rahbari, Oyatulloh. Eronning 3-prezidenti (1981-1989).
- 1939 - Sidney Altman - kanadalik va amerikalik molekulyar biolog, Nobel mukofoti sohibi (1989).
- 1961 - Jorj Kluni - Amerikalik kino aktyor.
- 1974 - Nazarbekov Ozodbek - taniqli oʻzbek qoʻshiqchisi, Oʻzbekiston xalq artisti (2010) va Qoraqalpogʻiston xalq artisti.
- 1980 - Kim Nam Sun - janubiy koreyalik sportchi, kamondan otish bo'yicha Olimpiya chempioni (2000)
- 1983 - Marko Gallazzo - italiyalik kamonchi, ikki karra Olimpiya chempioni.
- 1983 - Yosip Glasnovich - xorvatiyalik o‘q otuvchi, Olimpiya chempioni (2016).
- 1983 - Aleksandr Legkov - rossiyalik chang'ichi, Olimpiya chempioni (2014).
@Kun_TarixiTG
8-may — Janubiy Koreyada ota-onalar kuni
Janubiy Koreyada ota-onalar kuni har yili 8-may kuni nishonlanadi. Bolalar kunidan farqli o'laroq, bu davlat bayrami emas, lekin u hali ham butun mamlakat bo'ylab keng nishonlanadi.
Janubiy Koreya alohida onalar kuni va otalar kunini emas, balki yagona ota-onalar kunini nishonlaydigan mamlakatlardan biridir. Ushbu bayramning kelib chiqishi 1930-yillarga borib taqaladi, o'shanda Koreyadagi ba'zi xristian jamoalari onalar kunini nishonlay boshlagan. Oxir-oqibat u Konfutsiy an'analari bilan birlashtirildi va onalar kunini nishonlash keng tarqala boshladi. Onalar kuni 1956-yilda Janubiy Koreyada har yili nishonlanadigan bayram sifatida rasman tashkil etilgan.
Biroq, ko'pchilik otalarga bag'ishlangan bayram ham bo'lishi kerakligini ta'kidladi. Nihoyat, 1973 yilda onalar kuni ota-onalar kuni deb o'zgartirildi. Bu kunda bolalar odatda ota-onalariga chinnigullar berishadi, chunki bu gullar Ota-onalar kuni bilan bog'liq.
@Kun_TarixiTG
Janubiy Koreyada ota-onalar kuni har yili 8-may kuni nishonlanadi. Bolalar kunidan farqli o'laroq, bu davlat bayrami emas, lekin u hali ham butun mamlakat bo'ylab keng nishonlanadi.
Janubiy Koreya alohida onalar kuni va otalar kunini emas, balki yagona ota-onalar kunini nishonlaydigan mamlakatlardan biridir. Ushbu bayramning kelib chiqishi 1930-yillarga borib taqaladi, o'shanda Koreyadagi ba'zi xristian jamoalari onalar kunini nishonlay boshlagan. Oxir-oqibat u Konfutsiy an'analari bilan birlashtirildi va onalar kunini nishonlash keng tarqala boshladi. Onalar kuni 1956-yilda Janubiy Koreyada har yili nishonlanadigan bayram sifatida rasman tashkil etilgan.
Biroq, ko'pchilik otalarga bag'ishlangan bayram ham bo'lishi kerakligini ta'kidladi. Nihoyat, 1973 yilda onalar kuni ota-onalar kuni deb o'zgartirildi. Bu kunda bolalar odatda ota-onalariga chinnigullar berishadi, chunki bu gullar Ota-onalar kuni bilan bog'liq.
@Kun_TarixiTG
#Xalqaro_kun_tarixi
8-may — Butunjahon eshak kuni
Butunjahon eshak kuni eng mehnatkash hayvonlardan birini nishonlaydi, u har doim ham o'ziga munosib mukofotni olmaydi. Har yili 8-may kuni nishonlanadi.
Odatda oddiy eshak deb ataladigan uy eshagi otlar va zebralar oilasiga mansub tuyoqli hayvondir. Bu afrikalik yovvoyi eshakning avlodi deb hisoblanadi va uning kichik turi yoki alohida tur sifatida tasniflanishi mumkin.
Eshak Nubiyada (Afrikaning Nil daryosi bo'yidagi hudud) taxminan 5-7 ming yil oldin xonakilashtirilgan. Eshak xonakilashtirilgan oxirgi tuyoqli sutemizuvchilardan biri bo'lgan deb ishoniladi. Afrikadan eshak Osiyoga, keyin esa Yevropaga tarqaldi. Yangi dunyoga uni Kristofer Kolumb ikkinchi sayohati paytida olib kelgan.
Uy hayvoniga aylantirilgandan beri eshaklar ishchi hayvonlar sifatida: qishloq xo'jaligida va transportda chorvachilikda, minishda, maydalashda, xirmonda, suv ko'tarishda va boshqa ishlarda ishlatilgan. Bugungi kunda dunyoda 40 milliondan ortiq eshak mavjud bo'lib, ularning aksariyati kam rivojlangan mamlakatlarda ishchi hayvonlar sifatida ishlatiladi, bu qishloq xo'jaligining inson mehnatidan keyin eng arzon shakli hisoblanadi. Rivojlangan mamlakatlarda eshaklardan uy hayvonlari sifatida, eshak minishda, qoʻylarni qoʻriqlashda, xachir boqishda foydalaniladi. Ular, shuningdek, ba'zan sog'ib olinadi yoki go'sht uchun yetishtiriladi.
Eshaklar o'jarligi bilan mashhur, ammo hayvonlarning xulq-atvori mutaxassislari bu xususiyatni o'zini himoya qilishning kuchli tuyg'usi bilan bog'lashadi. Eshak xavfli deb hisoblagan ishni qilishga majburlanmaydi yoki qo'rqitmaydi, lekin siz hayvonning ishonchini qozonganingizdan so'ng, u sodiq hamroh, qattiq va ishonchli ishchi bo'lishi mumkin. Odatda eshaklar do'stona, o'ynoqi va o'rganishga intiladigan aqlli hayvonlar ekanligiga ishonishadi.
Etnoekolog, tuyachi va kam uglerodli chorvachilik boʻyicha mutaxassis doktor Abdul Roziq Kakar ilk bor eshak kunini nishonlash gʻoyasini 2010-yilda Pokistonda doktorlik ilmiy izlanishlari uchun tuyalar bilan ishlagan vaqtida oʻylab topgan. Bir payt u eshaklar tuyalardan ko'ra quruq iqlim va og'ir mehnat sharoitlariga ko'proq mehnatkash va bardoshli ekanligini tushundi va bu ajoyib hayvonlarni tan olishga loyiq deb qaror qildi.
8-may sanasini janubiy afrikalik Peta Jons taklif qilgan, u eshaklarni doktor Raziq kabi yaxshi ko‘rar va uning tashabbusini chin dildan qo‘llab-quvvatlagan. U buni tanladi, chunki 8-may Xalqaro mehnat kunidan roppa-rosa bir hafta o‘tib, dunyoning ko‘p joylarida eshaklardan ishchi hayvonlar sifatida foydalaniladi. Biroq, faqat 2018-yilga kelib, Butunjahon eshaklar kuni ijtimoiy tarmoqlar tufayli keng tarqaldi va dunyoning turli burchaklarida har yili nishonlanadigan tadbirga aylandi.
Butunjahon eshaklar kunining asosiy maqsadi eshaklarning ahamiyatini ta'kidlash va eshaklarga nisbatan shafqatsizlikdan xabardorlikni oshirishdir.
@Kun_TarixiTG
8-may — Butunjahon eshak kuni
Butunjahon eshak kuni eng mehnatkash hayvonlardan birini nishonlaydi, u har doim ham o'ziga munosib mukofotni olmaydi. Har yili 8-may kuni nishonlanadi.
Odatda oddiy eshak deb ataladigan uy eshagi otlar va zebralar oilasiga mansub tuyoqli hayvondir. Bu afrikalik yovvoyi eshakning avlodi deb hisoblanadi va uning kichik turi yoki alohida tur sifatida tasniflanishi mumkin.
Eshak Nubiyada (Afrikaning Nil daryosi bo'yidagi hudud) taxminan 5-7 ming yil oldin xonakilashtirilgan. Eshak xonakilashtirilgan oxirgi tuyoqli sutemizuvchilardan biri bo'lgan deb ishoniladi. Afrikadan eshak Osiyoga, keyin esa Yevropaga tarqaldi. Yangi dunyoga uni Kristofer Kolumb ikkinchi sayohati paytida olib kelgan.
Uy hayvoniga aylantirilgandan beri eshaklar ishchi hayvonlar sifatida: qishloq xo'jaligida va transportda chorvachilikda, minishda, maydalashda, xirmonda, suv ko'tarishda va boshqa ishlarda ishlatilgan. Bugungi kunda dunyoda 40 milliondan ortiq eshak mavjud bo'lib, ularning aksariyati kam rivojlangan mamlakatlarda ishchi hayvonlar sifatida ishlatiladi, bu qishloq xo'jaligining inson mehnatidan keyin eng arzon shakli hisoblanadi. Rivojlangan mamlakatlarda eshaklardan uy hayvonlari sifatida, eshak minishda, qoʻylarni qoʻriqlashda, xachir boqishda foydalaniladi. Ular, shuningdek, ba'zan sog'ib olinadi yoki go'sht uchun yetishtiriladi.
Eshaklar o'jarligi bilan mashhur, ammo hayvonlarning xulq-atvori mutaxassislari bu xususiyatni o'zini himoya qilishning kuchli tuyg'usi bilan bog'lashadi. Eshak xavfli deb hisoblagan ishni qilishga majburlanmaydi yoki qo'rqitmaydi, lekin siz hayvonning ishonchini qozonganingizdan so'ng, u sodiq hamroh, qattiq va ishonchli ishchi bo'lishi mumkin. Odatda eshaklar do'stona, o'ynoqi va o'rganishga intiladigan aqlli hayvonlar ekanligiga ishonishadi.
Etnoekolog, tuyachi va kam uglerodli chorvachilik boʻyicha mutaxassis doktor Abdul Roziq Kakar ilk bor eshak kunini nishonlash gʻoyasini 2010-yilda Pokistonda doktorlik ilmiy izlanishlari uchun tuyalar bilan ishlagan vaqtida oʻylab topgan. Bir payt u eshaklar tuyalardan ko'ra quruq iqlim va og'ir mehnat sharoitlariga ko'proq mehnatkash va bardoshli ekanligini tushundi va bu ajoyib hayvonlarni tan olishga loyiq deb qaror qildi.
8-may sanasini janubiy afrikalik Peta Jons taklif qilgan, u eshaklarni doktor Raziq kabi yaxshi ko‘rar va uning tashabbusini chin dildan qo‘llab-quvvatlagan. U buni tanladi, chunki 8-may Xalqaro mehnat kunidan roppa-rosa bir hafta o‘tib, dunyoning ko‘p joylarida eshaklardan ishchi hayvonlar sifatida foydalaniladi. Biroq, faqat 2018-yilga kelib, Butunjahon eshaklar kuni ijtimoiy tarmoqlar tufayli keng tarqaldi va dunyoning turli burchaklarida har yili nishonlanadigan tadbirga aylandi.
Butunjahon eshaklar kunining asosiy maqsadi eshaklarning ahamiyatini ta'kidlash va eshaklarga nisbatan shafqatsizlikdan xabardorlikni oshirishdir.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 8-may - Coca-Cola tug‘ilgan kun
Coca-cola 1889-yil 8-mayda Atlantada (Jorjiya shtati, AQSh)da oʻylab topilgan.
Uning muallifi farmatsevt John Stith Pemberton.
Afsonalarga qaraganda ichimlikni retseptini bir fermer ixtiro qilgan va Jon Stitga 250$ga sotadi, bu haqida John Pemberton oʻzining intervyularining birida aytgan emish.
Ichimlikni nomini Pembertonning hisobchisi Frenk Robinson kalligrafiya bilan chiroyli qilib „Coca-Cola“ soʻzini yozadi.
Bu soʻz hozirgi kungacha ichimlikning logotipi boʻlib qoʻllanilib kelyabti.
Shuni hisobga olish kerakki, har bir variantda ichimlik tarkibi har xil.
Quyida ichimlikning oddiy varianti koʻrsatilgan tarkibi berilgan:
🔴Oʻsimlik shakari
🔴Boʻyoq modda: qand boʻyog'i (E150)
🔴Ortofasfor kislotasi (E338)
🔴Kofein (5:57)
🔴Tabiiy xushboʻy hid beruvchi
🔴Uglerod ikki oksidi (E290)
Bugungi kunda bu ichimlik dunyodagi 200 dan ortiq mamlakatlarda sotiladi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 8-may - Coca-Cola tug‘ilgan kun
Coca-cola 1889-yil 8-mayda Atlantada (Jorjiya shtati, AQSh)da oʻylab topilgan.
Uning muallifi farmatsevt John Stith Pemberton.
Afsonalarga qaraganda ichimlikni retseptini bir fermer ixtiro qilgan va Jon Stitga 250$ga sotadi, bu haqida John Pemberton oʻzining intervyularining birida aytgan emish.
Ichimlikni nomini Pembertonning hisobchisi Frenk Robinson kalligrafiya bilan chiroyli qilib „Coca-Cola“ soʻzini yozadi.
Bu soʻz hozirgi kungacha ichimlikning logotipi boʻlib qoʻllanilib kelyabti.
Shuni hisobga olish kerakki, har bir variantda ichimlik tarkibi har xil.
Quyida ichimlikning oddiy varianti koʻrsatilgan tarkibi berilgan:
🔴Oʻsimlik shakari
🔴Boʻyoq modda: qand boʻyog'i (E150)
🔴Ortofasfor kislotasi (E338)
🔴Kofein (5:57)
🔴Tabiiy xushboʻy hid beruvchi
🔴Uglerod ikki oksidi (E290)
Bugungi kunda bu ichimlik dunyodagi 200 dan ortiq mamlakatlarda sotiladi.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 8-may - Versal temir yo'l halokati sodir bo‘lgan kun
Versal temir yo'l halokati Fransiyadagi birinchi va dunyodagi dastlabki temir yo‘l falokatlardan biriga aylandi.
Fojia 1842-yil 8-mayda Medonning chekkasida, Versal va Parij o'rtasida bo'lib o'tdi va 55 kishi halok bo‘ldi.
Fojeaning sababi, o‘qlar yeyilib ketishi tufayli lokomotivning relslaridan chiqib ketishi edi.
Shotlandiya muhandisi Uilyam Jon Rankin Lokomotivning bir nechta o‘qlarini o'rganib chiqdi va xulosa chiqardi - metall g'ildirak juftlarining o‘qlari yedirilib, mo'rt bo'lib qolgan.
@Kun_TarixiTG
Bugun 8-may - Versal temir yo'l halokati sodir bo‘lgan kun
Versal temir yo'l halokati Fransiyadagi birinchi va dunyodagi dastlabki temir yo‘l falokatlardan biriga aylandi.
Fojia 1842-yil 8-mayda Medonning chekkasida, Versal va Parij o'rtasida bo'lib o'tdi va 55 kishi halok bo‘ldi.
Fojeaning sababi, o‘qlar yeyilib ketishi tufayli lokomotivning relslaridan chiqib ketishi edi.
Shotlandiya muhandisi Uilyam Jon Rankin Lokomotivning bir nechta o‘qlarini o'rganib chiqdi va xulosa chiqardi - metall g'ildirak juftlarining o‘qlari yedirilib, mo'rt bo'lib qolgan.
@Kun_TarixiTG
#buguntarixda
Bugun 8-may - Fashistik Germaniya so‘zsiz taslim bo‘lgan kun
1945-yil — Markaziy Yevropa vaqti bilan 8-may soat 22:43, Moskva vaqti bilan 9-may soat 00:43da Karlsxorst tumanida general-feldmarshall Vilgelm Keytel Germaniyaning so‘zsiz taslim bo‘lishi to‘g‘risidagi hujjatga qo‘l qo‘ydi.
Sovet fuqarolari Karlsxorstda taslim bo'lish to'g'risida imzolanganligi haqida 1945-yil 9-may kuni Moskva vaqti bilan soat 2:10 da Sovinformburoning xabaridan bilib oldilar.
Diktor Yuriy Levitan fashistik Germaniyaning so‘zsiz taslim bo'lishi to'g'risidagi aktni va SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 9-mayni G'alaba kuni deb e'lon qilish to'g'risidagi farmonini o'qib eshittirdi.
@Kun_TarixiTG
Bugun 8-may - Fashistik Germaniya so‘zsiz taslim bo‘lgan kun
1945-yil — Markaziy Yevropa vaqti bilan 8-may soat 22:43, Moskva vaqti bilan 9-may soat 00:43da Karlsxorst tumanida general-feldmarshall Vilgelm Keytel Germaniyaning so‘zsiz taslim bo‘lishi to‘g‘risidagi hujjatga qo‘l qo‘ydi.
Sovet fuqarolari Karlsxorstda taslim bo'lish to'g'risida imzolanganligi haqida 1945-yil 9-may kuni Moskva vaqti bilan soat 2:10 da Sovinformburoning xabaridan bilib oldilar.
Diktor Yuriy Levitan fashistik Germaniyaning so‘zsiz taslim bo'lishi to'g'risidagi aktni va SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 9-mayni G'alaba kuni deb e'lon qilish to'g'risidagi farmonini o'qib eshittirdi.
@Kun_TarixiTG