Kun Tarixi
1.01K subscribers
2.41K photos
109 videos
110 links
Assalomu alaykum

Bugungi kunda nimalar bo'lganini biliah uchun bizni kuzatib boring. Chunki bizda kun tarixi berib boriladi va bugungi kunda qanday bayramlar bo'layotganligini yoritib boramiz

Savol va takliflar uchun: @TMenejer
Download Telegram
#tavalludlar

​1-may – Birinchi o‘zbek arxeolog - tadqiqotchisi, Akademik Yahyo G‘ulomov tavallud topgan kun
         
Yahyo G‘ulomov 1908-yil 1-may kuni Toshkent shahrida joylashgan Shayxontohur dahasining Oqmachit mahallasida mudarris oilasida  tug‘ilgan. Otasi G‘ulomxon qadim Shoshdagi mashhur Xo‘ja Аhror madrasasida mudarrislik qilgan.

Yahyo Gʻulomovich Gʻulomov erishgan ilmiy darajalari va yutuqlari:
1950-yilda tarix fanlari doktori;
1955-yilda professor;
1958-yilda O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi;
1966-yilda O‘zbekiston Fanlar akademiyasi akademigi;
2002-yil (vafotidan so‘ng) “Buyuk xizmatlari uchun” ordeni bilan taqdirlangan.
4 jilddan iborat "Oʻzbekiston tarixi", 2 jildli "Samarqand tarixi" va  "Buxoro tarixi" asarlarining asosiy mualliflaridan hisoblangan Yahyo G‘ulomov  "Xiva shahrining yodgorliklari", "Quyi Zarafshon vodiysida ibtidoiy madaniyat va sug‘orma dehqonchilikning paydo boʻlishi" kabi bir qancha asarlar muallifi hisoblanadi.

@Kun_TarixiTG
#tavalludlar

Bugun 1-may - Iqbol Mirzo tug‘ilgan kun

Iqbol Mirzo, ya’ni Mirzaaliyev Iqboljon 1967-yil 1-mayda Bagdod tumani Qoʻshtegirmon qishlogʻida tug‘ilgan.

Oʻzbekiston xalq shoiri (2005).

Fargona pedagogika institutining oʻzbek tili va adabiyoti fakultetini tugatgan (1991).

"Oʻzbekiston tabiati" (1991), "Vatan" gazetalarida boʻlim boshlig’i (1992), masʼul kotib (1993— 94), Oʻzteleradio - kompaniyada katta muharrir (1996), direktor oʻrinbosari (1997), "Assalom, Oʻzbekiston!" studiyasining bosh muharriri (1998-yildan).

Dastlabki sheʼriy toʻplami — "Yurakning shakli" (1993).

Keyinchalik "Koʻngil" (1993), "Seni sogʻinaman" (1994), "Meni eslaysanmi" (2000), "Tanlangan sheʼrlar" (2002), "Qoʻshiqlarim" (2004) kabi sheʼriy asarlari nashr etilgan.

Sheʼrlari oʻziga xos nozik tuygʻular, milliy boʻyoqlar, oʻzbekona ohang va falsafa bilan yoʻgʻrilgan.

Koʻplab sheʼrlari taniqli xonandalar tomonilan kuylanadi.

"Shuhrat" medali bilan mukofotlangan (1999).

@Kun_TarixiTG
#buguntarixda

Bugun 1-may - Angliyada dunyoda birinchi pochta markalari paydo bo'lgan kun

London pochtasida tarixiy voqea 1840-yil 1-mayda bo'lib o'tdi: Qirolicha Viktoriya portreti tushirilgan dunyodagi birinchi pochta markalari sotuvga chiqarildi.

Qora ranglisi bir pens, ko'k ranglisi ikki pens edi.

Pochta haqini to'lash uchun markalardan foydalanish g'oyasining muallifi 1854-yilda Buyuk Britaniyaning bosh pochta boshqaruvchisi bo'lgan Rouland Xill edi.

Pochta markasi o'n bitta bosma plastinadan bosilgan. Endi ular juda kam. Jami 286,700 varaq 68,808,000 markalari bosilgan va ularning muhim qismi shu kungacha saqlanib qolgan.

Ko'pgina markalar omon qoldi, chunki o'sha paytda konvertlar keng tarqalgan emas edi: jo'natuvchilar to'g'ridan-to'g'ri buklangan va muhrlangan xatga markani yopishtirdilar.

Agar oluvchi xatni tashlamagan bo'lsa, muhr saqlanib qolgan.

@Kun_TarixiTG
#buguntarixda

Bugun 1-may - Sirdaryo viloyatidagi «Sardoba» suv ombori dambasi devori buzilib, suv toshqini sodir bo‘lgan kun

Bugun Sardoba fojiasiga toʻrt yil to‘ldi.

2020-yilning 1-may kuni Sirdaryo viloyati hududidagi Sardoba suv omborida to‘g‘on o‘pirilib, suv toshqini yuzaga kelgandi.

Suv toshqini natijasida Sardoba, Oqoltin va Mirzaobod tumanlaridagi aholi punktlari va ekinlarga zarar yetgan.

Binolar, yo‘llar, kommunikatsiyalar vayron bo‘lgan.

Uchta tumandagi 22 ta qishloqdan 60 mingdan ortiq aholi evakuatsiya qilingan.

@Kun_TarixiTG
1-may – Argentinada Konstitutsiya kuni

Argentinada Konstitutsiya kuni 1-may kuni nishonlanadi. 1853-yilning shu kuni mamlakatning birinchi konstitutsiyasi qabul qilindi. Unda demokratiyaning asosiy tamoyillari mustahkamlandi, vakolatlar taqsimlandi, fuqarolarning huquq va burchlari belgilandi.

Har yili Konstitutsiya kunida turli bayram tadbirlari, konsert va festivallar o‘tkaziladi. Bu Argentinaning barcha fuqarolari uchun dam olish kunidir.

Konstitutsiya kuni nafaqat mamlakat uchun bayram, balki uning tarixi va milliy o'ziga xosligining ramzidir.‌‌

@Kun_TarixiTG
#buguntarixda

1-may – O’zbekistonda dastlabki gidroelektr stansiya qurilgan kun 

Bo’zsuv GES (Bog’ishamol ko’chasi) O’zbekistonda qurilgan dastlabki gidroelektr stansiya.

Toshkentning Bo’zsuv kanalida 1923-yilda qurilishi boshlanib, 1926-yilda 1-mayda ishga tushirilgan.

Quvvati 4 ming kVt.

1930-yillarda uning quvvati O’zbekistonda mavjud bo’lgan barcha GESlardan yuqori bo’lgan va Toshkent sanoat korxonalari, shahar transporti va aholini elektr energiyasi bilan ta’minlashda katta ahamiyatga ega bo’lgan.

Bo’zsuv GES to’la avtomatlashtirilgan, yagona dispetcherlik punktidan boshqariladi.

@Kun_TarixiTG
Bugun 1-may 2025-yil, payshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Xalqaro ishchilar kuni (Mehnat kuni).
🌏 Butunjahon sevgi kuni.
🌏 Pochta markasi tug‘ilgan kun.
🇪🇺 Yevropa - May bayrami.

👉 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇿 O‘zbekiston - Favvoralar kuni.
🇮🇳 Hindiston - Maxarashtra kuni / Gujarat kuni
🇺🇸 AQSh - Huquq kuni.
🇺🇸 AQSh - Sadoqat kuni.
🇨🇦 Kanada - Milliy shifokorlar kuni.
🇨🇦 Kanada, 🇺🇸 AQSh - Maktab direktorlari kuni.
🇯🇲 Yamayka - Oʻqituvchilar kuni.
🇲🇭 Marshall orollari - Konstitutsiya kuni.
🇱🇻 Latviya - Konstitutsiyaviy Assambleya chaqirilgan kun.
🇰🇿 Qozog‘iston - Qozog'iston xalqining birligi kuni.
🇦🇷 Argentina - Konstitutsiya kuni.

👉 VOQEALAR:

- 305 - Qadimgi Rim hukmdorlari Diokletian va Maksimian hokimiyatdan voz kechishdi.
- 1006 - Superyangi yulduz SN 1006 chaqnadi.
- 1328 - Angliya Shotlandiyaning mustaqilligini tan oldi.
- 1455 - Arkingolm jangi.
- 1682 - Lyudovik XIV Parij rasadxonasini tantanali ravishda ochdi.
- 1699 - Missisipi daryosi bo'yida Fransuz Luizianasi tashkil topdi.
-1707 - Angliya va Shotlandiya o'rtasida kelishuiv uniyasi imzolandi.
- 1840 - Angliyada dunyoda ilk bor pochta markalari paydo bo‘ldi.
- 1884 - Chikagoda birinchi osmono‘par bino - 10 qavatli uy qurilishi boshlandi.
- 1885 - Ottava shahrida birinchi elektr chiroqlari yondi.
- 1886 - AQShda ish tashlash bo'lib o'tdi, natijada 3 kishi halok bo'ldi va 4 nafar AQSh ishchi sinfi vakili qatl etildi.
- 1886 - Birma Britaniya Hindistoni tarkibiga kiritildi.
- 1890 - Yevropa davlatlarida ilk marta 1-may bayram sifatida nishonlandi.
- 1899 - Aspirin birinchi marta sotuvga chiqdi.
- 1912 - Kanada dollari ilk bor muomalaga chiqdi.
- 1917 - Rossiyada 1-May bayrami oshkora nishonlandi.
- 1918 - Uchuvchi I. N. Vinogradov boshqargan birinchi Sovet Nieuport-XXI samolyoti Qizil maydon ustidan uchib o'tdi.
- 1919 - Bavariya Sovet Respublikasining qulashi.
- 1925 - Kipr Britaniya mustamlakasi deb e'lon qilindi. Bu orolning inglizlar hukmronligi ostiga birinchi marta tushishi emas edi: 1191-yilda uni Richard Sheryurak bosib olgan edi.
- 1930 - 18-fevralda kashf etilgan Quyosh tizimining to‘qqizinchi sayyorasining nomi - Pluton e’lon qilindi.
- 1930 - Farg‘ona davlat universiteti tashkil topdi.
- 1933 - Britaniya va Hindiston o‘rtasida telefon aloqasi o‘rnatildi.
- 1941 - AQShda Orson Uellsning «Citizen Kane» filmi premyerasi bo'ldi.
- 1945 - Berlindagi Reyxstag binosiga g'alaba bayrog'i o'rnatildi.
- 1948 - KXDR tashkil topganligi e'lon qilindi.
- 1959 - Chirchiq shahar o‘lkashunoslik (Mahalliy tarix) muzeyi tashkil topdi.
- 1963 - BMT ning Muvaqqat ma'muriyati nazorati ostida bo'lgan Gollandiyaning sobiq G'arbiy Irian mustamlakasi Indoneziyaga o'tkazildi.
- 1974 - Portugaliyada siyosiy mahbuslar ozod qilindi va ommaviy axborot vositalari senzurasi bekor qilindi.
- 1978 - Buyuk Britaniyada birinchi marta 1-may davlat miqyosida nishonlandi.
- 1979 - Grenlandiya o'zini o'zi boshqarish huquqiga ega bo'ldi.
- 1992 - IRA Klochodjedagi nazorat punktiga hujum qildi.
- 1993 - Shri-Lanka prezidenti Ranasingxe Premadasa Kolomboda sodir etilgan terroristik hujumda o‘ldirildi.
- 1998 - “Oʻzbekiston Respublikasi xalq ustasi” faxriy unvoni taʼsis etildi.
- 1995 - Oʻzbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik kengashi tashkil qilindi.
- 2004 - Vengriya, Kipr, Latviya, Litva, Malta, Polsha, Slovakiya, Sloveniya, Chexiya va Estoniya Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlar qatoriga kiritildi.
- 2019 - Naruxito Yaponiya taxtiga o'tirdi.
- 2020 - Sirdaryo viloyatidagi «Sardoba» suv ombori dambasi devori buzilib, suv toshqini sodir bo‘ldi.

@Kun_TarixiTG
Bugun 1-may 2025-yil, payshanba.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1764 - Benjamin Latrob (1820) - ingliz-amerika arxitektori, Vashington Kapitoliysining asosiy dizayneri.
- 1672 - Jozef Addison (1719) - ingliz publitsisti, dramaturg, shoir, siyosatchi, pedagog, ingliz jurnalistikasining asoschisi.
- 1852 - Santyago Ramon i Kajal (1934) - ispaniyalik gistolog, Nobel mukofoti sohibi (1906).
- 1881 - Teyar de Sharden (1955) -  Fransuz antropologi, paleontolog va faylasufi,  sinantropni birinchi bor ochgan olim.
- 1896 - Muhitdin Qoriyoqubov (1957) - ashulachi, opera xonandasi (bariton), aktyor, oʻzbek musiqali teatri asoschilaridan.
- 1904 - Gʻaniyev Nabi (1953) - kinorejissyor, oʻzbek kinosining asoschilaridan, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1944). 
- 1905 - Akrom Yusupov - O‘zbekiston xalq artisti, sirk artisti.
- 1907 - Sofya Yevseyevna Karakash (Shvidler) (1983) -pianinochi-konsertmeyster, Oʻzbekiston xalq artista (1972).
- 1908 - Yahyo Gʻulomov (1977) - tarixchi arxeolog olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1958).
- 1913 - Mannon Azizov (1987) - kimyogar olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1964). 
- 1913 - Florian Bobich (1942) - Yugoslaviya siyosatchisi, Yugoslaviya Xalq Qahramoni.
- 1916 - Malik Nabiyev (2008) - rassom, pedagog, Oʻzbekiston xalq rassomi (1992).
- 1920 - Mayya Quliyeva (2018) - turkman xonandasi (lirik soprano), Xalq artisti (1955). 
- 1924 - Ergash Yoʻldoshev (1991) - xonanda (dramatik tenor), Oʻzbekiston xalq artisti (1974).
- 1925 - Ahmadjon Odilov (2017) - nufuzli oʻzbek ishbilarmoni va siyosat arbobi, Sotsialistik Mehnat Qahramoni (1965).
- 1926 - Piter Devid Laks - vengriyalik va amerikalik matematik. Sof va amaliy matematika sohalarida faoliyat yuritib keladi. 
- 1933 - Ortiq Fayzullayev - yogʻoch va suyak oʻymakori, Oʻzbekiston xalq rassomi (1997). 
- 1936 - Dilbar Abdurahmonova (2018) - dirijyor, O‘zbekiston xalq artisti (1969).
- 1942 - Elyor Ishmuxamedov - kinorejissor va senariychi, O‘zbekiston SSR Xalq artisti.
- 1942 - Nasiba Ibragimova - oliy toifali diktor, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan artist (1976).
- 1952 - Neʼmatov Ilhomjon - Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirining birinchi oʻrinbosari.
- 1956 - Abduqahhor Toʻxtayev - oʻzbek davlat arbobi, Oʻzbekiston Bosh vaziri oʻrinbosari, Qurilish vaziri, Jizzax, Toshkent shaharlarida va Shayxontohur, Olmazor tumanlarida hokim lavozimlarida ishlagan. 2019-yildan Shayxontohur tumani hokimi.
- 1957 - Laylo Axmerova - chim ustida xokkeychi, xalqaro klassdagi sport ustasi, olimpiya oʻyinlari sovrivdori. 
- 1958 - Patrice Guillaume Athanase Talon - Beninlik tadbirkor va siyosatchi, 2016-yildan mamlakat Prezidenti.
Kun tarixi kanalidan olindi
- 1967 - Iqbol Mirzo - O‘zbekiston xalq shoiri.
- 1968 - Oliver Birxoff - nemis futbolchisi, Yevropa chempioni.
- 1971 - Amira Kazar - fransuz teatr va kino aktrisasi.
- 1974 - Dilshod Yorbekov - o‘zbek bokschisi, Osiyo chempioni, jahon chempionati sovrindori.
- 1983 - Alen Bernard - fransuz suzuvchisi, ikki karra Olimpiya chempioni.
- 1987 - Leonardo Bonuchchi - italiyalik futbolchi, Yevropa chempioni (2020)
- 1992 - Madlen Bryuer - amerikalik aktrisa.

@Kun_TarixiTG
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
📆 Май ойида туғилганлар ҳақида!

Майда туғилганларга юбориб қўямиз ☺️

@Kun_TarixiTG
2-may – Butunjahon orkinos kuni‌‌

Butunjahon orkinos kuni har yili 2-may kuni orkinosning dunyo iqtisodiyoti, atrof-muhit va oziq-ovqat xavfsizligi uchun ahamiyati haqida xabardorlikni oshirish maqsadida nishonlanadi. Tuna dunyodagi eng mashhur baliq turlaridan biri bo'lib, millionlab odamlar uchun muhim protein manbai hisoblanadi. Ushbu kun barqaror baliq ovlash amaliyotini targ'ib qilish va orkinos populyatsiyasini ortiqcha baliq ovlash, yashash joylarini yo'q qilish va ifloslanishdan himoya qilishga qaratilgan. Shuningdek, u omon qolish uchun orkinosga bog'liq bo'lgan boshqa dengiz turlarini himoya qilish uchun tabiatni muhofaza qilish harakatlari zarurligini ta'kidlaydi.‌‌

@Kun_TarixiTG
2-may – Butunjahon parollar kuni

Parollaringizni oxirgi marta o'zgartirganingizdan beri qancha vaqt o'tdi? Agar eslay olmasangiz, may oyining birinchi payshanbasi buni qilish uchun eng zo'r kun, chunki bu Butunjahon parollar kuni. Ushbu ajoyib bayram yaxshi parol odatlarini targ'ib qilish uchun yaratilgan.
Internet paydo bo'lganidan beri parollar kundalik hayotimizning ajralmas qismiga aylandi, chunki bugungi kunda elektron pochta hisobisiz hech narsa qila olmaysiz. Agar e-pochtangiz akkauntingiz buzib kirilgan boʻlsa… siz juda koʻp muammoga duch kelasiz, chunki sizning elektron pochtangizga kirish huquqiga ega boʻlgan odamlar sizning boshqa hisob qaydnomalaringizga (bank, onlayn xaridlar, ijtimoiy tarmoqlar va h.k.) kirishlari va keyin undan foydalanishlari mumkin, ular sizni taqlid qilish va firibgarlik qilish yoki hatto pulingizni o'g'irlash uchun.

Agar siz qimmatli ma'lumotlaringiz himoyalangan bo'lishini istasangiz, parollaringiz imkon qadar xavfsiz bo'lishi kerak.

@Kun_TarixiTG
#Garri_Potter_kuni

Dunyo bo'ylab Garri Potter muxlislari har yili 2-may kuni Xalqaro Garri Potter kunini nishonlaydilar. Bu kun Lord Voldemort va uning izdoshlarining mag'lubiyati bilan yakunlangan Garri Potter dostonining eng muhim voqeasi bo'lgan Xogvarts jangini xotirlash uchun tanlangan.
Garri Potter - bu Garri Potter va uning do'stlari ismli yosh sehrgarning hayoti haqida hikoya qiluvchi ettita fantastik romanlar seriyasidir. Asosiy hikoya Garri Potterning boqiylikka intilayotgan va sehrgarlar dunyosini egallashni xohlaydigan qorong'u sehrgar Lord Voldemort bilan to'qnashuvi. Bu Garrining sehrgar bo'lishni o'rganishi bilan boshlanadi va Xogvarts jangi bilan yakunlanadi, bu jangda Garri Lord Voldemortni mag'lub qiladi. Serial Garrining 11 yoshga to‘lishi (1991-yil 31-iyul) bilan ochiladi va Xogvarts jangi 1998-yil 2-mayda bo‘lib o‘tadi.

Garri Potter turkumi britaniyalik yozuvchi Joan Rouling tomonidan yozilgan va 1997 yildan 2007 yilgacha yetti yil davomida J. K. Rouling taxallusi ostida nashr etilgan. U filmlar, sahna spektakli, mavzuli bog‘lar, galstuklarni o‘z ichiga olgan fantastik media franshizasini yaratdi. -kitoblarda, video o'yinlarda va boshqa ommaviy axborot vositalarida. Garri Potter kitoblari bolalar adabiyotini o'zgartirib, bolalar fantastikasini asosiy oqimga olib kelgan.

Xalqaro Garri Potter kuni 2012-yilda Buyuk Britaniyaning o‘sha paytdagi Bosh vaziri Devid Kemeron tomonidan boshlangan. Kemeronning rasmiy bayonotiga ko‘ra, bayramning asosiy maqsadlari J. K. Rouling ijodini, uning jamiyat va madaniyatga qo‘shgan hissasini yodga olish va abadiylashtirishdan iborat. Garri Potterning bolalarni ham, kattalarni ham ilhomlantiradigan kuchli va jasur xarakterini nishonlash uchun.

Xalqaro Garri Potter kunini Garri Potterning tug'ilgan kuni bilan aralashtirib yubormaslik kerak. Ikkinchisini butun dunyo bo'ylab Garri Potter muxlislari iyul oyining so'nggi kunida nishonlaydilar, chunki Garri Potter 1980 yil 31 iyulda tug'ilgan. Qizig'i shundaki, mashhur qahramon o'z tug'ilgan kunini yaratuvchisi bilan baham ko'radi: Joan Rouling 1965 yil 31 iyulda tug'ilgan.

@Kun_TarixiTG
#buguntarixda

Bugun 2 may - Parijda dorivor o'simliklar bog'i tashkil qilingan kun

1635-yil 2-mayda qirol Lyudovik XIII ning shifokorlari Parijda dorivor o'simliklar bog'ini tashkil qilishdi.

Frantsuz inqilobidan oldin Buffon bog'ning direktori bo'lib ishlagan.

Parij oʻsimliklar bogʻi ( frans. Jardin des plantes de Paris ) omma uchun ochiq botanika bogʻidir.

Parijning 5-okrugida, Parij masjidi, Jyusyo universitet shaharchasi va Sena oraligʻida joylashgan.

U Milliy tabiiy tarix muzeyining bir qismi bo‘lib, 23,5 gektar maydonni egallaydi.

2011-yilda Tabiiy tarix muzeyini o'zgartirish dasturi doirasida botanika bog'i ta'mirlangan.

Uning hududida to'rtta yirik bo'lim - Mineralogiya muzeyi, Paleontologiya muzeyi, Entomologiya muzeyi va evolyutsiyaning katta galereyasi mavjud.

Va bu yerda tashkil etilgan hayvonot bog'i va akvarium yoqimli xilma-xillikni keltirib chiqaradi va yashil maydonlar bilan uyg'unlashadi.

@Kun_TarixiTG
2-may – Ispaniyada Madrid kuni

Madrid kuni (Día de Madrid) har yili 2-may kuni Ispaniya poytaxti 1808-yilda fransuz bosqinidan ozod qilinganini xotirlash uchun nishonlanadi. Shu kuni an'anaviy paradlar, konsertlar va boshqa madaniy tadbirlar, shuningdek, gastronomik yarmarkalar o'tkaziladi. Madrid aholisi va mehmonlari shahar ramzlari bilan bezatilgan liboslarda kiyinib, bayramdan zavqlanishadi.‌‌

@Kun_TarixiTG
2-may – Eron va Butanda O‘qituvchilar kuni

Butanda "O‘qituvchilar" kuni 2-may kuni nishonlanadi. Ushbu bayram 1994-yilda tashkil etilgan va davlat bayrami hisoblanadi. Shu kuni maktab va kollejlar yopiladi, o‘quvchilar va ota-onalar o‘qituvchilarga mehnatlari uchun o‘z minnatdorchiligini bildiradilar.

Eronda "O‘qituvchilar" kuni 2-may kuni nishonlanadi. Bu kun 1963-yilda tashkil etilgan va "Tehron deklaratsiyasi kuni" deb nomlanadi. Shu kuni ta’lim-tarbiya va o‘qituvchilarga minnatdorchilikka bag‘ishlangan turli tadbirlar o‘tkazilmoqda. Maktablar va universitetlar yopilgan, talabalar o‘z ustoziga o‘z minnatdorchiligini bildirmoqda.‌‌

@Kun_TarixiTG
2-may – Polshada Bayroq kuni

Polshada Bayroq kuni har yili 2-may kuni nishonlanadi. Ushbu bayram 2004-yilda tashkil etilgan va milliy ramzning Polsha madaniyati va tarixi uchun ahamiyatini ta'kidlash uchun mo'ljallangan.

Shu kuni Polshada mamlakat bayrog'iga bag'ishlangan tantanali tadbirlar o'tkazilmoqda. Polsha bayrog‘i barcha davlat binolarida hilpiraydi, shaharlar ko‘chalarida esa milliy ranglarda – oq va qizil kiyingan ko‘plab odamlarni ko‘rish mumkin.

Bayroq kuni, shuningdek, Polsha fuqarolari uchun o'z ona yurtiga va uning madaniyatiga bo'lgan sevgisini izhor qilish imkoniyatidir. Shu kuni turli yoshdagi va ijtimoiy qatlamlarni birlashtirgan turli tanlovlar, konsertlar, sport tadbirlari o‘tkaziladi.

Polshada Bayroq kuni nafaqat milliy bayram, balki butun xalq birligining ramzidir.‌‌

@Kun_TarixiTG
Bugun 2-may 2025-yil, juma

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT - Butunjahon orkinos kuni.
🌎 Xalqaro Garri Potter kuni.
🌎 Butunjahon parollar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇪🇸 Ispaniya - Madrid kuni.
🇵🇱 Polsha - Bayroq kuni, Polsha diasporasi kuni.
🇮🇩 Indoneziya - Ta‘lim kuni.
🇮🇷 Eron - O'qituvchilar kuni.
🇺🇸 AQSh - Ibodat kuni.
🇧🇹 Butan - O'qituvchilar kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1312 - Papa Klement V Tampliyerlar ordenining mulkini Gospitaller ordeniga topshirdi.
- 1509 - Ispanlar San-Xuan shahri (hozirgi Puerto-Riko poytaxti)ga asos solishdi.
- 1568 - Mariya Styuart o'z qasridan qochib ketdi.
- 1635 - Lyudovik XIII tabiblari Parijda shifobaxsh bog' yaratishdi.
- 1635 - Lyudovik XIII tabiblari parijda shifobaxsh bog' yaratishdi.
- 1668 - Fransiya va Ispaniya o'rtasida birinchi Axen sulhi tuzildi.
- 1764 - Yekateria II buyrug'iga binoan Rossiyada "Farzandlari va uysiz bolalarni qabul qilish va xayriya qilish" o'quv uyi tashkil etildi.
- 1808 - Madrid inqilobi.
- 1813 - Lutsen jangi.
- 1857 - Feliks du Templega bug' dvigatelli, tortuvchi parrak va uch g'ildirakli shassisi bo'lgan samolyot dizayni uchun patent berildi.
- 1868 - Samarqand rus bosqinchilari tomonidan zabt etildi.
- 1885 - Leopold II Kongo davlatini "shaxsiy mulki" qilib oldi.
- 1919 - AQShda yo‘lovchi tashish avialiniyasi ishga tushdi.
- 1922 - Sergey Yesenin va raqqosa Aysedora Dunkanning nikohi qayd etildi.
- 1935 - SSSR va Fransiya o‘zaro yordam to‘g‘risida shartnoma imzolashdi.
- 1945 - Sovet qo'shinlari Germaniya poytaxti Berlinni to'liq egallab olishdi, Berlin qamali tugadi.
- 1982 - Folklend urushi: Argentinaning "General Belgrano" kemasi cho'ktirib yuborildi.
- 1995 - Bosniya serblari Xorvatiya poytaxti Zagrebga raketa hujumi uyushtirdi.
- 1996 - O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov "O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasini tashkil qilish to‘g‘risida" Farmon chiqardi.  
- 1997 - Toni Bler Buyuk Britaniyaning Bosh vaziri bo'ldi.
- 2004 - Qo'lida qizcha ko‘targan sovet askariga o'rnatilgan yodgorlik Treptov Parkiga qaytdi. 2003-yil kuzida yodgorlik demontaj qilindi va restavratsiya qilish uchun olib ketilgandi.
- 2004 - Internetda yangi tarmoq qurti - "Sasser" paydo bo'ldi.
- 2011 - AQSh maxsus xizmati Usama ben Ladenni yo‘qInternetda yangi tarmoq qurti "Sasser" paydo bo'ldi qilishdi.
- 2014 - Odessadagi Kasaba uyushmalari binosida yong‘in sodir bo‘ldi.
- 2014 - Rossiya Slavyanskdagi vaziyat tufayli BMT Xavfsizlik kengashining favqulodda yig‘ilishini chaqirdi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1695 - Jovanni Nikko Servandoni (1766) - italiyalik me'mor, teatr rassomi, rangtasvirchi.
- 1729 - Yekaterina II (1796) - Rossiya imperatori (1762-1796).
- 1834 - Vilgelm Mauzer (1882) - nemis konstruktori va qurol ishlab chiqaruvchisi.
- 1856 - Vasiliy Rozanov (1919) - rus ilohiyitchi faylasufi, adabiyotshunos va publitsist.
- 1859 - Jerom Klapka Jerom (1927) - ingliz yozuvchisi, dramaturg
- 1860 - Uilyam Meddok Beyliss (1924) - ingliz fiziologi, garmonlar kashfiyotchisi.
- 1895 - Kurella Alfred (1975) - nemis yozuvchisi, publitsist, tarjimon va jamoat arbobi.
- 1903 - Benjamin Spok (1998) - amerikalik pediatr.
- 1904 - Komil Yormatov (1978) - taniqli o‘zbek aktyori va kinorejissyori .
- 1911 - Nuriddinov Siroj (1966) - Oʻzbekiston SSR KP MQ birinchi kotibi (1949-1950).
- 1939  - Leonid Kanevskiy - Sovet va rus teatr va kino aktyori, televidenie boshlig'i, RSFSRda xizmat ko'rsatgan artist.
- 1946 - Devid Sushe - ingliz kinoaktyori, Erkyul Puaro roli bilan dunyoga tanilgan_
- 1950 - Xosiyat Bobomurodova - iste’dodli shoira, O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan madaniyat xodimi.
- 1971 - Dueyn Jonson - amerikalik aktyor, rejissor, va professional kurashchi.
- 1975 - Devid Bekhem - Britaniyalik sobiq professional futbolchi, 100 buyuk britaniyaliklar va dunyoning 100 ta eng nufuzli shaxslaridan biri.
- 2015 - Sharlotta - Kembrij malikasi, shahzoda Uilyamning ikkinchi farzandi, Britaniya qirolichasi Yelizaveta II ning nabirasi.

@Kun_TarixiTG
#bayramlar

3-may – Butunjahon matbuot erkinligi kuni

Butun dunyoda har yili 3-may kuni Butunjahon matbuot erkinligi kuni nishonlanadi. Bu kun 1993-yilda BMT Bosh Assambleyasi tomonidan matbuot erkinligi va jurnalistlar huquqlarini himoya qilish muhimligiga e'tibor qaratish maqsadida ta'sis etilgan.

Matbuot erkinligi demokratik jamiyatning asosiy tamoyillaridan biridir. U fuqarolarning axborot olish huquqini, shuningdek, davlat va boshqa tashkilotlar faoliyati ustidan nazoratni ta’minlaydi. Matbuot erkinligi ilm-fan, madaniyat va iqtisodiyot rivojiga ham xizmat qiladi.

Biroq, ayrim mamlakatlarda matbuot erkinligi hukumat yoki boshqa tashkilotlar tomonidan cheklanadi. Jurnalistlar o'z ishi uchun senzura va ta'qiblarga duch kelishadi. Shu kuni biz matbuot erkinligi uchun kurashayotganlarni va uning yo‘qligidan aziyat chekayotganlarni yodga olishimiz kerak.‌‌

@Kun_TarixiTG
#bayramlar

Bugun 3-may - Xalqaro Quyosh kuni

Xalqaro quyosh kuni har yili 3-may kuni nishonlanadi va quyosh energiyasining ahamiyati va undan kundalik hayotda foydalanishga e'tibor qaratishga qaratilgan. Bu kun, shuningdek, terini quyosh energiyasining bir turi bo'lgan ultrabinafsha nurlarining zararli ta'siridan himoya qilish zarurligini eslatib turadi.

Ko'pgina mamlakatlarda Quyosh kuniga bag'ishlangan turli tadbirlar va aksiyalar o'tkaziladi. Misol uchun, ba'zi shaharlarda quyosh panellari va quyosh energiyasi bilan ishlaydigan boshqa qurilmalar ko'rgazmalari tashkil etiladi. Shuningdek, maktab o‘quvchilari va talabalar uchun quyosh elektr stansiyalariga ekskursiyalar, ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladi.

Xalqaro quyosh kunining maqsadi jamoatchilik e'tiborini ekologik muammolarga qaratish va qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish imkoniyatlari haqida xabardorlikni oshirishdan iborat.‌‌

@Kun_TarixiTG
#buguntarixda

Bugun 3-may - Xalqaro spam kuni.

🔹 “Spam” tushunchasi bilan internet foydalanuvchilari juda yaxshi tanish.
🔹 Bu degani bir talay keraksiz va xavfli xabarlar, kimlarningdur shaxsiy qutisiga keladi.
🔹 Ularda viruslar mavjud bo’lib, bu kompyuterni tezda ishdan chiqaradi.
🔹 Shunga qaramay “spam”ning ham o’z tug’ilgan kuni bor, u har yili 3-may kuni o’tkaziladi.
🔹 DEC kompaniyasi “spam”ga asos soluvchi deb hisoblanadi, o’sha kuni 1978-yili o’zining 400 ”spam” xabarlarni jo’natgan.
🔹 Shu orqali ular o’z mahsulotlarini – mini-kompyuterlarini reklama qilganlar.
🔹 “Spam” nomi ingliz konservalariga asoslangan, unda kolbasa qiymasining xo‘shbo’y  ta’mi bo’lib, Ikkinchi jahon urishida uni xuddi shunday deb atashgan.
🔹 Zamonaviy “spam” – bu soyaviy sanoat.
🔹 Ekspertlarning takidlashicha 85% internet elektron xabarlar– bu haqiqiy “spam”.
🔹 Bu bayram qanday o’tkaziladi deb so’rarsiz?
🔹 Bu bayramda latifalarni, kulgili “spam”larni o’ylab topishadi.

@Kun_TarixiTG