[28.02, 15:07] Менің Активі: ФАЛАҚ СҮРЕСІ.
ҚУЛЬ АЬУУЗУ БИРОББИЛЬ ФӘЛӘҚО
МИҢҢ ШӘРРИ МӘӘ ХОЛӘҚО
УӘ МИҢ ШӘРРИ ҒООСИҚИН ИЗӘӘ УӘҚОБ
УӘ МИҢ ШӘРРИННӘФФӘ СӘӘТИ ФИЛЬ ЬУҚОД
УӘ МИҢ ШӘРРИ ХӘӘСИДИН ИЗӘӘ ХӘСӘД
[28.02, 15:08] Менің Активі: НАС СҮРЕСІ.
ҚУЛЬ ӘЬУУЗУ БИРРОББИННӘӘС
МӘЛИКИННӘӘС
ИЛӘӘҺИННӘӘС
МИҢ ШӘРРИЛЬ УӘС УӘСИЛЬ ХОННӘӘС
ӘЛЛӘЗИИ ИУӘС ИУСУ ФИИ СУДУУРИННӘС
МИНӘЛ ДЖИННӘТИ УӘННӘӘС
[28.02, 15:09] Менің Активі: Сәнә дұғасы
«Субханака Аллаһумма уә би-хамдика уә тәбәракас-мука уа та’ала жәддука уә ләә-иләһә ғайрук».
✅ Я, Алла! Сені тәсбих етіп (күллі жаратылыс пен нұқсан атаулыдан) пәктеймін. Саған «хамд» айтып, мадақтаймын. Сенің қасиетті есімің аса мүбәрак және сенің ұлылығың аса жоғары. Сенен басқа ешбір құдай жоқ.
✅ 🔹Рүкүғта айтылатын дұға: "Субхана роббиял а'зим".3-рет айтылады
✅ 🔸Рүкүғтан тұрар кезде: «Сәми’ Аллаһу лимән хамидаһ».
✅ Алла өзін мадақтаған жанның мадағын естиді.
✅ 🔹Рүкүғтан тұрғаннан кейін құпия айтылатын дұға:«Аллаһумма Раббәнәә уә ләкәл-хамд».
✅ Уа, Раббымыз Алла! Хамд пен мадақ саған ғана лайық.
✅ 🔸Сәждеде оқылатын тәсбих: «Субхана раббиял-а’лаа».3-рет айтылады.
✅ Аса ұлы Раббым күллі кемістік атаулыдан пәк.
✅ 🔹Алғашқы және ақырғы отырыста оқылатын «әт-тахият» дұғасы:
✅ «Әт-тахияту лиллаһи уас-салауаату уа-таййбаат, әс-сәләәму ‘аләйка әйюһән-нәбию уә рахмәтуллооһи уә бәрәкаатуһ, әс-сәламу ‘аләйна уә ‘ала ‘ибәдиллаһис-саалихиин, әшһаду әл-ләә иләһә ил-лАллаһ уә әшһәду әннә Мухаммәдән ‘абдуһу уә расуулуһ».
✅ Барлық дұғалар, мадақтар, тәндік, дүниелік ғибадаттар Аллаға лайық. Ей, Пайғамбар! Саған сәлем. Әрі саған Алланың рақымы мен берекеті жаусын! (Ей, Раббымыз!) Сәлем бізге және Алланың салиқалы құлдарына болсын. Мен Алладан өзге ешқандай құдай жоқ екеніне және Хазіреті Мұхаммедтің Алланың құлы әрі пайғамбары екеніне куәлік етемін.
✅ 🔸Салауат дұғасы:
✅ «Аллаһумма салли ‘ала Мухаммәдин уә ‘ала әли Мухаммәд. Кәмәә саллайта ‘ала Ибраһимә уә ‘ала әли Ибраһим. Иннәкә хамидун мәжиид. Уә бәәрик ‘ала Мухаммадин уә ‘ала әли Мухаммад. Кәмәә бәәрәктә ‘ала Ибраһимә уә ‘ала әли Ибраһим. Иннәкә хамидун мәжиид».
✅ Я, Аллам! Пайғамбарымыз (с.а.у.) Мұхаммедке және Оның отбасы мен ұрпағына, мейіріміңді төгіп, олардың мерейін үстем ет. Тура хазіреті Ибраһим және оның отбасы мен ұрпағына мейіріміңді төгіп, олардың мерейін үстем еткеніңдей. Және Хазіреті Мұхаммед пен оның отбасын, ұрпағын мүбәрак ет. Олардың ырыс-берекетін ұдайы арттыр. Тура Хазіреті Ибраһим оның отбасын, ұрпағын мүбәрак еткенің секілді. Күмәнсіз Сен – Хамидсің, мәжидсің. Яғни, барлық мадақ пен ұлылық, асқақтық саған ғана тән.
✅ 🔹Салауат дұғасынан кейін оқылатын дұға:
«Раббәнәә әәтинә фид-дүниә хасанатән. Уә фил-әәхирати хасанатән. Уә қинәә ‘азаабән-наар».
✅ Я, Раббымыз! Бізге бұл дүниеде де, ақыретте де жақсылық бер. Және бізді жәһаннам азабынан сақта.
✅ 🔸Сәлем бергеннен кейін айтылатын дұға:
Әстағфируллаһ (3рет), "Аллаһумма әнтәс-сәләәм уә минкәс-сәләәм тәбәрәәкта йә зәәл жәләәли уәл икрәм"
✅ «Алла! Сен–сәлемсің. Сәлем сенен. Сен күллі нұқсандық атаулыдан пәксің. Дүние мен ақырет сәлеметі мен бейбітшілігі сенің көмегіңмен ғана болады. Нағыз қасиетті – Сенсің. Құдірет пен жомарт иесі, Раббым!
[ ] ✅33-рет СубханаЛлоһ
33-рет ӘлхамдулиЛләһ
33-рет Аллоһу Акбар
[ ] ✅10-рет салауат айту Пайғамбарымызға с.ә .у
[ ] Аллоһумма солли ьәлә Мухаммаддин уә ьәлә әәли Мухаммад
[ ] ✅Истиғфар АстағфируЛлоһ 100-рет
✅ Тасбихтан кейін оқылатын дұға:
«Лә илаhә иллаллаһу уахдәhу лә шәрикә ләhләhул-мулку уә ләhул-хамду уә hуә алә кулли шәйин қадир»
✅ 🔸Үтір намазында оқылатын Құныт дұғасы:
✅ «Аллаһумма инәә наста’иинукә уә настағфирукә уә нәстаһдик. Уә ну-мину бикә уә нәтуубу иләйкә уә нәтәуәккәлу ‘аләйкә уә нусни ‘аләйкәл-хайрә күлләһу нәшкурукә уә ләә нәкфурук. Уә нахла’у уә нәтруку мән иәфжурук. Аллаһумма ииәәкә на’буду уә ләкә нусал- ли уә нәсжуду уә иләйкә нас’а. Уә нахфиду наржу рахмәтәкә уә нахшәә ‘азабәкә иннә ‘азабәкә бил куф-фари мулхиқ».
✅ «Алла, біз күмәнсіз сенен жәрдем, кешірім тілеп, сенен тура жол, һидаят сұраймыз. Саған иман етіп, күнәларымыз үшін саған тәубе етіп, саған арқа сүйейміз. Сені барлық жақсылықтармен мадақтап, зік
ҚУЛЬ АЬУУЗУ БИРОББИЛЬ ФӘЛӘҚО
МИҢҢ ШӘРРИ МӘӘ ХОЛӘҚО
УӘ МИҢ ШӘРРИ ҒООСИҚИН ИЗӘӘ УӘҚОБ
УӘ МИҢ ШӘРРИННӘФФӘ СӘӘТИ ФИЛЬ ЬУҚОД
УӘ МИҢ ШӘРРИ ХӘӘСИДИН ИЗӘӘ ХӘСӘД
[28.02, 15:08] Менің Активі: НАС СҮРЕСІ.
ҚУЛЬ ӘЬУУЗУ БИРРОББИННӘӘС
МӘЛИКИННӘӘС
ИЛӘӘҺИННӘӘС
МИҢ ШӘРРИЛЬ УӘС УӘСИЛЬ ХОННӘӘС
ӘЛЛӘЗИИ ИУӘС ИУСУ ФИИ СУДУУРИННӘС
МИНӘЛ ДЖИННӘТИ УӘННӘӘС
[28.02, 15:09] Менің Активі: Сәнә дұғасы
«Субханака Аллаһумма уә би-хамдика уә тәбәракас-мука уа та’ала жәддука уә ләә-иләһә ғайрук».
✅ Я, Алла! Сені тәсбих етіп (күллі жаратылыс пен нұқсан атаулыдан) пәктеймін. Саған «хамд» айтып, мадақтаймын. Сенің қасиетті есімің аса мүбәрак және сенің ұлылығың аса жоғары. Сенен басқа ешбір құдай жоқ.
✅ 🔹Рүкүғта айтылатын дұға: "Субхана роббиял а'зим".3-рет айтылады
✅ 🔸Рүкүғтан тұрар кезде: «Сәми’ Аллаһу лимән хамидаһ».
✅ Алла өзін мадақтаған жанның мадағын естиді.
✅ 🔹Рүкүғтан тұрғаннан кейін құпия айтылатын дұға:«Аллаһумма Раббәнәә уә ләкәл-хамд».
✅ Уа, Раббымыз Алла! Хамд пен мадақ саған ғана лайық.
✅ 🔸Сәждеде оқылатын тәсбих: «Субхана раббиял-а’лаа».3-рет айтылады.
✅ Аса ұлы Раббым күллі кемістік атаулыдан пәк.
✅ 🔹Алғашқы және ақырғы отырыста оқылатын «әт-тахият» дұғасы:
✅ «Әт-тахияту лиллаһи уас-салауаату уа-таййбаат, әс-сәләәму ‘аләйка әйюһән-нәбию уә рахмәтуллооһи уә бәрәкаатуһ, әс-сәламу ‘аләйна уә ‘ала ‘ибәдиллаһис-саалихиин, әшһаду әл-ләә иләһә ил-лАллаһ уә әшһәду әннә Мухаммәдән ‘абдуһу уә расуулуһ».
✅ Барлық дұғалар, мадақтар, тәндік, дүниелік ғибадаттар Аллаға лайық. Ей, Пайғамбар! Саған сәлем. Әрі саған Алланың рақымы мен берекеті жаусын! (Ей, Раббымыз!) Сәлем бізге және Алланың салиқалы құлдарына болсын. Мен Алладан өзге ешқандай құдай жоқ екеніне және Хазіреті Мұхаммедтің Алланың құлы әрі пайғамбары екеніне куәлік етемін.
✅ 🔸Салауат дұғасы:
✅ «Аллаһумма салли ‘ала Мухаммәдин уә ‘ала әли Мухаммәд. Кәмәә саллайта ‘ала Ибраһимә уә ‘ала әли Ибраһим. Иннәкә хамидун мәжиид. Уә бәәрик ‘ала Мухаммадин уә ‘ала әли Мухаммад. Кәмәә бәәрәктә ‘ала Ибраһимә уә ‘ала әли Ибраһим. Иннәкә хамидун мәжиид».
✅ Я, Аллам! Пайғамбарымыз (с.а.у.) Мұхаммедке және Оның отбасы мен ұрпағына, мейіріміңді төгіп, олардың мерейін үстем ет. Тура хазіреті Ибраһим және оның отбасы мен ұрпағына мейіріміңді төгіп, олардың мерейін үстем еткеніңдей. Және Хазіреті Мұхаммед пен оның отбасын, ұрпағын мүбәрак ет. Олардың ырыс-берекетін ұдайы арттыр. Тура Хазіреті Ибраһим оның отбасын, ұрпағын мүбәрак еткенің секілді. Күмәнсіз Сен – Хамидсің, мәжидсің. Яғни, барлық мадақ пен ұлылық, асқақтық саған ғана тән.
✅ 🔹Салауат дұғасынан кейін оқылатын дұға:
«Раббәнәә әәтинә фид-дүниә хасанатән. Уә фил-әәхирати хасанатән. Уә қинәә ‘азаабән-наар».
✅ Я, Раббымыз! Бізге бұл дүниеде де, ақыретте де жақсылық бер. Және бізді жәһаннам азабынан сақта.
✅ 🔸Сәлем бергеннен кейін айтылатын дұға:
Әстағфируллаһ (3рет), "Аллаһумма әнтәс-сәләәм уә минкәс-сәләәм тәбәрәәкта йә зәәл жәләәли уәл икрәм"
✅ «Алла! Сен–сәлемсің. Сәлем сенен. Сен күллі нұқсандық атаулыдан пәксің. Дүние мен ақырет сәлеметі мен бейбітшілігі сенің көмегіңмен ғана болады. Нағыз қасиетті – Сенсің. Құдірет пен жомарт иесі, Раббым!
[ ] ✅33-рет СубханаЛлоһ
33-рет ӘлхамдулиЛләһ
33-рет Аллоһу Акбар
[ ] ✅10-рет салауат айту Пайғамбарымызға с.ә .у
[ ] Аллоһумма солли ьәлә Мухаммаддин уә ьәлә әәли Мухаммад
[ ] ✅Истиғфар АстағфируЛлоһ 100-рет
✅ Тасбихтан кейін оқылатын дұға:
«Лә илаhә иллаллаһу уахдәhу лә шәрикә ләhләhул-мулку уә ләhул-хамду уә hуә алә кулли шәйин қадир»
✅ 🔸Үтір намазында оқылатын Құныт дұғасы:
✅ «Аллаһумма инәә наста’иинукә уә настағфирукә уә нәстаһдик. Уә ну-мину бикә уә нәтуубу иләйкә уә нәтәуәккәлу ‘аләйкә уә нусни ‘аләйкәл-хайрә күлләһу нәшкурукә уә ләә нәкфурук. Уә нахла’у уә нәтруку мән иәфжурук. Аллаһумма ииәәкә на’буду уә ләкә нусал- ли уә нәсжуду уә иләйкә нас’а. Уә нахфиду наржу рахмәтәкә уә нахшәә ‘азабәкә иннә ‘азабәкә бил куф-фари мулхиқ».
✅ «Алла, біз күмәнсіз сенен жәрдем, кешірім тілеп, сенен тура жол, һидаят сұраймыз. Саған иман етіп, күнәларымыз үшін саған тәубе етіп, саған арқа сүйейміз. Сені барлық жақсылықтармен мадақтап, зік
ір етеміз. Бізге берген ырыс-берекеңе шүкір етеміз. Сені теріске шығармаймыз. Саған қарсы келгендерді теріске шығарып, олардан мүлдем байланысымызды үземіз. Алла! Біз тек саған ғана құлшылық етіп, сен үшін намаз оқып, саған сәжде етеміз. Саған лайық құл болып, сенің ризалығыңды алу үшін жігерленіп, қайраттанып алға ұмтыламыз. Сенің рақымдылығыңнан үміттеніп, азабыңнан қорқамыз. Күмәнсіз, сенің азабың кәпірлерді қамтиды.
✅ 🔹Азан дұғасы:
✅ «Аллаһумма рәббә һәзиһид-да’уатит-тәәммә уәс- салаатил-қааймә, әәти Мухаммәдәнил-уәсиләтә уәл- фадиләтә, уәд-дәрәжәтәр-рафии’а. Уәб’асһу мақамәм махмуудәниллази уа’аттәһ. Иннәкә ләә тухлифул- ми’ад».
✅ Мына толық азан мен оқылатын намаздың Раббы! Хазіреті Мұхаммедке арқау болуды, ерен ерекшелікті және жоғары дәрежені бер! Және де оны өзің уәде еткен «Махмуд шыңына» жеткіз. Сенің өз берген уәдеңді орындайтыныңа ешқандай күмән жоқ.
✅ 🔹Азан дұғасы:
✅ «Аллаһумма рәббә һәзиһид-да’уатит-тәәммә уәс- салаатил-қааймә, әәти Мухаммәдәнил-уәсиләтә уәл- фадиләтә, уәд-дәрәжәтәр-рафии’а. Уәб’асһу мақамәм махмуудәниллази уа’аттәһ. Иннәкә ләә тухлифул- ми’ад».
✅ Мына толық азан мен оқылатын намаздың Раббы! Хазіреті Мұхаммедке арқау болуды, ерен ерекшелікті және жоғары дәрежені бер! Және де оны өзің уәде еткен «Махмуд шыңына» жеткіз. Сенің өз берген уәдеңді орындайтыныңа ешқандай күмән жоқ.
Дәрет намазы
Дәрет алғаннан кейін оқылатын екі рәкат намаз «Дәрет намазы» деп аталады. Намаз оқылуы мәкрух болған уақыттардан тыс кез-келген уақыттарда оқуға болады. Дәрет алғаннан немесе ғұсыл алғаннан кейін артынша дереу дәрет намазын оқу өте сауапты болады. Қазасы бар адам, қаза намазына және дәрет намазына ниет етсе, әрі қазасын өтеген болады, әрі дәрет намазының сауабына қауышады. Уақыттың парызын немесе сүннетін оқитын кезде осы намазға да ниет ету өте жақсы болады.
Хадис шәрифтерде былай делінеді:
«Жақсылап дәрет алып уәсуәсасыз екі рәкат намаз оқыған адамның күнәлары кешіріледі.» (Бұхари)
«Жаннатта Билалға бұл мәртебелерге қалай жеткенін сұрадым. “Әрбір дәрет алып болған соң екі рәкат намаз оқитын едім” деп жауап берді.» (Бұхари)
Дәрет намазынан кейін жасалған дұға қабыл болады. Хадис шәрифте:
«Алла та’ала былай деп бұйырды: Дәреті бұзылғанда дәрет алмаған адам маған жапа еткен болады. Дәрет алып екі рәкат намаз оқымаған адам да маған жапа еткен болады. Екі рәкат намаз оқып менен қажеттілігін сұрамаса тағы да маған жапа еткен болады. Дәрет алып екі рәкат намаз оқығаннан кейін дұға еткен адамның дұғасын қабыл етпесем мен оған жапа еткен боламын. Алайда мен жапа етпеймін.» деп бұйырылды. (Шира)
Дәрет алғаннан кейін оқылатын екі рәкат намаз «Дәрет намазы» деп аталады. Намаз оқылуы мәкрух болған уақыттардан тыс кез-келген уақыттарда оқуға болады. Дәрет алғаннан немесе ғұсыл алғаннан кейін артынша дереу дәрет намазын оқу өте сауапты болады. Қазасы бар адам, қаза намазына және дәрет намазына ниет етсе, әрі қазасын өтеген болады, әрі дәрет намазының сауабына қауышады. Уақыттың парызын немесе сүннетін оқитын кезде осы намазға да ниет ету өте жақсы болады.
Хадис шәрифтерде былай делінеді:
«Жақсылап дәрет алып уәсуәсасыз екі рәкат намаз оқыған адамның күнәлары кешіріледі.» (Бұхари)
«Жаннатта Билалға бұл мәртебелерге қалай жеткенін сұрадым. “Әрбір дәрет алып болған соң екі рәкат намаз оқитын едім” деп жауап берді.» (Бұхари)
Дәрет намазынан кейін жасалған дұға қабыл болады. Хадис шәрифте:
«Алла та’ала былай деп бұйырды: Дәреті бұзылғанда дәрет алмаған адам маған жапа еткен болады. Дәрет алып екі рәкат намаз оқымаған адам да маған жапа еткен болады. Екі рәкат намаз оқып менен қажеттілігін сұрамаса тағы да маған жапа еткен болады. Дәрет алып екі рәкат намаз оқығаннан кейін дұға еткен адамның дұғасын қабыл етпесем мен оған жапа еткен боламын. Алайда мен жапа етпеймін.» деп бұйырылды. (Шира)
Дәрет алып болғаннан кейін оқылатын дұға:
أللهُمَّ إجْعَلْنِى مِنَ ألْتَوَّابيْنَ وَ إجْعَلْنِى مِنْ ألْمُتَطَهِّرْيْن
«Аллаһумма иж’ални минәт-тәууәбинә уәж’ални минәл мутатаһһириин»
Мағынасы: Уа, Аллаһ тағала! Мені тәубеге келушілер мен күнәдан пәк жандардың санатына қоса гөр!
أللهُمَّ إجْعَلْنِى مِنَ ألْتَوَّابيْنَ وَ إجْعَلْنِى مِنْ ألْمُتَطَهِّرْيْن
«Аллаһумма иж’ални минәт-тәууәбинә уәж’ални минәл мутатаһһириин»
Мағынасы: Уа, Аллаһ тағала! Мені тәубеге келушілер мен күнәдан пәк жандардың санатына қоса гөр!
[03.03, 22:33] Лаззат: Әссаламу алейкум уа рахматуллаһи уа баракатуһ құрметті жамағат!
[03.03, 22:33] Лаззат: Бүгін 7сабағымызды жалғастырамыз.
[03.03, 22:34] Лаззат: Тағдил арқан.
[03.03, 22:33] Лаззат: Бүгін 7сабағымызды жалғастырамыз.
[03.03, 22:34] Лаззат: Тағдил арқан.
Тағдил әркан
Тағдил әркан – рүкүндерді дұрыстап, орнымен жасау. Бұл – намазда, рүкүғте тұрған уақытта, сәждеде, екі сәжде арасындағы отырысқа мән беріп, сол жерлерде аздап кідіру. Бұл кідіру – кем дегенде бір рет «Субханалллаһил азим» дейтіндей мезгіл.
Пайғамбарымыз (ﷺ) намазын апыл-ғұпыл оқыған біреуге былай дейді: «Намазға тұрған уақытыңда тәкбір айт. Содан кейін Құран аяттарының жеңіл келген бір бөлігін оқы. Содан кейін көңіл толатындай рүкүғ жаса, содан кейін көңіл толатындай етіп сәжде ет. Дәл осылай намазың біткенше жаса»[7].
Тағдил әркан – Имам Әбу Юсуп пен Шафиғи, Малики және Ханбәли мәзһабтары бойынша, намаздың бір парызы. Бірақ Имам Ағзам мен Имам Мұхаммедтің көзқарасы бойынша – уәжіп. Сондықтан Имам Ағзам мен Мұхаммедтің көзқарасына қарай, намазда тағдил әркан жасамаған адам қателік (сәһу) сәждесін істеуі қажет. Алла Елшісі бір хадисте былай дейді: «Намаздарыңда ұрлық жасаған кісі – ұрының ұрысы». Осы кезде сахабалар: «Ей, Алланың Елшісі! Адам намазда қалай ұрлық жасайды?», – деді. Сонда ол: «Рүкүғ пен сәжделерін толық жасамау мен рүкүғ пен сәжделерде белін жақсылап тураламау арқылы»,– деді[8].
Тағдил әркан – рүкүндерді дұрыстап, орнымен жасау. Бұл – намазда, рүкүғте тұрған уақытта, сәждеде, екі сәжде арасындағы отырысқа мән беріп, сол жерлерде аздап кідіру. Бұл кідіру – кем дегенде бір рет «Субханалллаһил азим» дейтіндей мезгіл.
Пайғамбарымыз (ﷺ) намазын апыл-ғұпыл оқыған біреуге былай дейді: «Намазға тұрған уақытыңда тәкбір айт. Содан кейін Құран аяттарының жеңіл келген бір бөлігін оқы. Содан кейін көңіл толатындай рүкүғ жаса, содан кейін көңіл толатындай етіп сәжде ет. Дәл осылай намазың біткенше жаса»[7].
Тағдил әркан – Имам Әбу Юсуп пен Шафиғи, Малики және Ханбәли мәзһабтары бойынша, намаздың бір парызы. Бірақ Имам Ағзам мен Имам Мұхаммедтің көзқарасы бойынша – уәжіп. Сондықтан Имам Ағзам мен Мұхаммедтің көзқарасына қарай, намазда тағдил әркан жасамаған адам қателік (сәһу) сәждесін істеуі қажет. Алла Елшісі бір хадисте былай дейді: «Намаздарыңда ұрлық жасаған кісі – ұрының ұрысы». Осы кезде сахабалар: «Ей, Алланың Елшісі! Адам намазда қалай ұрлық жасайды?», – деді. Сонда ол: «Рүкүғ пен сәжделерін толық жасамау мен рүкүғ пен сәжделерде белін жақсылап тураламау арқылы»,– деді[8].
[03.03, 22:35] Лаззат: Намаздың уәжіптері.
[03.03, 22:35] Лаззат: Уәжіп (араб.: واجب) - орындалуы дәл парыз секілді талап етілмеген, бірақ нақты дәлелдермен айқындалған іс-әрекеттер мен міндеттер. Мысалы, құрбандық шалу, айт намаздары, т.б. Уәжіптің үкімі парызға ұқсас, яғни орындаған адам сауап алады, орындамаса күнәлі болады. Бірақ сенім тұрғысынан алғанда Уәжіп парыз емес. Уәжіпті теріске шығарған Адам діннен шықпайды. Бірақ, діндегі бір өмірді теріске шығарғаны үшін үлкен күнәға баталы.[1]
[03.03, 22:35] Лаззат: НАМАЗДЫҢ УӘЖІПТЕРІ
1) Намазды “Аллаһу әкбар” сөзімен бастау.
2) Парыз намаздардың алғашқы екі рәкағатында, ал нәпіл намаздардың әр рәкағатында “Фатиха” сүресін оқу.
3) Парыз намаздардың алғашқы екі рәкағатында, үтір және нәпіл намаздарының әр рәкағатында “Фатиха” сүресінен кейін, бір сүре немесе ең кемі үш қысқа аят оқу.
4) “Фатиханы” сүреден бұрын оқу.
5) Сәждеде маңдаймен қоса мұрынды да жерге тигізу.
6) Үш және төрт рәкағатты намаздардың екінші рәкағатында отыру (бұл қағда-и улә – бірінші отырыс деп аталады).
7) Намаздағы бірінші отырыс пен соңғы отырыстарда “әттәхиятты” оқу.
8) Жамағатпен оқылған таң, жұма, айт, тарауих және үтір намаздарының алғашқы екі рәкағатында имамның “Фатиха” мен қосымша сүрені дауыстап, бесін және екінті намаздарынада іштей оқуы.
9) Имамға ұйыған жамағаттың “Фатиха” мен қосымша сүрені оқымай, үндемей тұруы.
10) Үтір намазында құнұт тәкбірін алып, құныт дұғасын оқу.
11) Айт намаздарындағы қосымша тәкбірлер.
12) Тағдил әркан, яғни тік тұрған кезде, рүкуғқа еңкейгенде түп-түзу болу (әйелдер біраз иіле алады). Рүкуғдан тұрғанда тік тұру және екі сәжде арасында толық отыру.
13) Намаздың соңында оңға және солға сәлем беру.
14) Намазда жаңылса, “сәһу сәждесін” жасау.
(Намазда парыз немесе уәжіп амалдардан біреуінің кешіктіріліп жасалуы немесе уәжіптерден бірі ұмытылып кетсе сәһу сәждесін жасау керек. Уәжіпті біле тұра, әдейі орындамаса, намаз қайтадан оқылуы керек).
[03.03, 22:35] Лаззат: Уәжіп (араб.: واجب) - орындалуы дәл парыз секілді талап етілмеген, бірақ нақты дәлелдермен айқындалған іс-әрекеттер мен міндеттер. Мысалы, құрбандық шалу, айт намаздары, т.б. Уәжіптің үкімі парызға ұқсас, яғни орындаған адам сауап алады, орындамаса күнәлі болады. Бірақ сенім тұрғысынан алғанда Уәжіп парыз емес. Уәжіпті теріске шығарған Адам діннен шықпайды. Бірақ, діндегі бір өмірді теріске шығарғаны үшін үлкен күнәға баталы.[1]
[03.03, 22:35] Лаззат: НАМАЗДЫҢ УӘЖІПТЕРІ
1) Намазды “Аллаһу әкбар” сөзімен бастау.
2) Парыз намаздардың алғашқы екі рәкағатында, ал нәпіл намаздардың әр рәкағатында “Фатиха” сүресін оқу.
3) Парыз намаздардың алғашқы екі рәкағатында, үтір және нәпіл намаздарының әр рәкағатында “Фатиха” сүресінен кейін, бір сүре немесе ең кемі үш қысқа аят оқу.
4) “Фатиханы” сүреден бұрын оқу.
5) Сәждеде маңдаймен қоса мұрынды да жерге тигізу.
6) Үш және төрт рәкағатты намаздардың екінші рәкағатында отыру (бұл қағда-и улә – бірінші отырыс деп аталады).
7) Намаздағы бірінші отырыс пен соңғы отырыстарда “әттәхиятты” оқу.
8) Жамағатпен оқылған таң, жұма, айт, тарауих және үтір намаздарының алғашқы екі рәкағатында имамның “Фатиха” мен қосымша сүрені дауыстап, бесін және екінті намаздарынада іштей оқуы.
9) Имамға ұйыған жамағаттың “Фатиха” мен қосымша сүрені оқымай, үндемей тұруы.
10) Үтір намазында құнұт тәкбірін алып, құныт дұғасын оқу.
11) Айт намаздарындағы қосымша тәкбірлер.
12) Тағдил әркан, яғни тік тұрған кезде, рүкуғқа еңкейгенде түп-түзу болу (әйелдер біраз иіле алады). Рүкуғдан тұрғанда тік тұру және екі сәжде арасында толық отыру.
13) Намаздың соңында оңға және солға сәлем беру.
14) Намазда жаңылса, “сәһу сәждесін” жасау.
(Намазда парыз немесе уәжіп амалдардан біреуінің кешіктіріліп жасалуы немесе уәжіптерден бірі ұмытылып кетсе сәһу сәждесін жасау керек. Уәжіпті біле тұра, әдейі орындамаса, намаз қайтадан оқылуы керек).
Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) «Егер сіздерден әлдебіреу үйленсе немесе қызметші жалдаса, былай десін: «Я, Алла! Расында, мен Өзіңнен оның игілігін әрі Сен оны не үшін жаратқан болсаң соның игілігін сұраймын және оның кесірінен Өзіңе сиынамын!»
(Аллаһуммә, инни әс-әлукә хайра-һә уә хайра мә жәбәлтә-һә ‘аләйһи уә ә’узу бикә мин шәрри-һә уә шәрри мә жәбәлтә-һә ‘аләйһи!).
ҮЙЛЕНГЕН КІСІГЕ АЙТАТЫН ДҰҒА
«Алла саған береке берсін және саған береке жаудырсын, әрі сендерді жақсылықта біріктірсін!»
(Бәрака-Ллаһу ләкә, уә бәракә ‘аләйкә, уә жәмә’а бәйнәкумә фи хайр!)
ЖЫНЫСТЫҚ ҚАТЫНАСҚА ТҮСЕРДІҢ АЛДЫНДА АЙТЫЛАТЫН ДҰҒА
Баланы тіл-көз және шайтанның кесірінен сақтағысы келген адам бала пайда болмаған кезден амал жасауы қажет. Ибн Аббас (р.а.) сөздерінен Алла Елшісінің (с.ғ.с.) былай дегені жеткізіледі: «Егер сендерден әлдебіреуің әйелімен жыныстық қатынас жасағысы келіп: «Алланың атымен. Я, Алла, бізді шайтаннан аулақ ет және Сенің бізге беретініңнен де (баладан) шайтанды аулақ ет» деп айтса, әрі (сол) ерлі-зайыптыларға балалы болу нәсіп етілсе, шайтан ешқашан оған зиян тигізе алмайды».
(Бисми Лләһи, Аллаһуммә, жәнниб-на-ш-шайтана уа жәнниби-ш-шайтана ма разақта-на).
ПЕРЗЕНТ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Зәкәрия (ғ.с.) пайғамбардың дұғасы: «Раббым! Маған Өз тарапыңнан бір игі ұрпақ сыйла. Анығында, Сен – тілекті Естушісің»[3].
(Рабби хаб ли минләдунка зуррийатан тайибәтан иннәкә сами уддуаа)
САЛИХАЛЫ ӘЙЕЛ МЕН БАЛА СҰРАЙТЫН ДҰҒА
«Раббымыз! Жұбайларымызды және ұрпақтарымызды көзіміздің қуанышы ет әрі бізді тақуалардың (Өзіңе бойсұнып, жазадан қорқып, сақтанғандардың) алды ете гөр!».
(Роб-бә-нәә һәб-лә-нәә мин әз-уәә-джи-нәә уә зур-ри-иәә-ти-нәә қур-ро-тә әъ-иу-ниу уәдж-хәл-нәә лил-мут-тә-қии-нәә-и-мәә-мәә)
САЛИХАЛЫ ҰРПАҚ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
«Раббым! Мені және ұрпағымды намазды (барлық шарттарын сақтап, беріле) толық орындаушы ет. Раббымыз! Тілегімді қабыл ал!»[4].
(Роб-бидж-ъал-нии му-қиимәс со-лә-тии уәмиңң зур-ри-иәтии раббәнә уә-тәқаббәл ду-ъәә-и)
ҚЫРСЫҚ ӘЙЕЛДІҢ, ЖАМАН ДОСТЫҢ КЕСІРІНЕН АЛЛАҒА СЫЙЫНУ
Әбу Һурайра (р.а.) былай дейтін: «Пайғамбардың (с.ғ.с.) дұғаларының қатарында мына (дұға) да бар еді: «Я, Алла, ақиқатында, мен Сенен жаман көршіден, оның (кесірінен) шашым уақытысынан бұрын ағарып кететін әйелден, үстімнен би болатын баладан, мен үшін азапқа айналатын дүниеден, көзі мені көретін, ал жүрегі аңдып отыратын, әрі егер ол менен бір жақсы нәрсе көрсе, жасыратын, ал егер менен жаман нәрсе байқаса, жарияға жар салатын достан пана сұраймын»[5]
(Аллаһумма инни а‘узубика мин жәри ссу-и, уа мин зәужин тушайибуни къаблә-л-мәшиб, уа мин уаләдин якуну ‘аләйа раббан, уа мин мәлин якуну ‘аляйа ‘азабан, уа мин халилин мәкирин ‘айнуху тарани уа қалбуһу яр‘ани ин ра-а хасанатан дафанаһа, уа изә ра-а сайиатан аза‘аһа).
БАЛАНЫ БАРЛЫҚ ЖАМАНДЫҚТАН САҚТАУДЫ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Бұл дұғаны дем салудан кейін, бала сыртқа шығарда, қонаққа барғанда, кез келген уақытта жамандықтан Алладан пана сұрау үшін оқыңыз. Ибн Аббас (р.а.) риуаяты: «Пайғамбар (с.ғ.с.) Хасан мен Хусейнді пана сұратып: «Шын мәнінде сендердің бабаларың (Ибраһим) мұнымен Исмаил мен Исхақты пана сұрататын: «Әрбір шайтаннан және улы жәндіктерден, сондай-ақ әрбір сұқ көзден Алланың кәміл сөздерімен пана сұраймын» деп айтатын», – деген[6].
(Әъузу би кәлимәтилләһит тәммә, мин кулли шайтанин уә һәммәһ, уә мин кулли ъайнил-ләммәһ)
ЕР АДАМНЫҢ ӨЗ ОТБАСЫ МҮШЕЛЕРІ АУЫРҒАН КЕЗДЕ ДЕМ САЛУЫ
Айша анамыз (р.а.) айтады: «Алла Елшісі (с.ғ.с.) біреуіміз ауырсақ, оны оң қолымен сипап: «Дертті кетір, адамдардың Раббысы! Шипа бер, Сен – шипа берушісің, Сенің шипаңнан басқа шипа жоқ. Ауруды қалдырмайтындай шипа бер!»
(Әзһибил-бә’сә, Раббән-нәс(и), уәшфи, Әнтәш-Шәфи, лә шифә’ә иллә шифә’укә, шифә’ән лә йуғадиру сақама(н)
Алла Елшісі (с.ғ.с.): «Дертті кетір, адамдардың Раббысы! Шипа Сенің қолыңда, Сенен өзге оны кетіруші жоқ»[7] деген сөзбен дем салатын.
(Әзһибил-бә’сә, Раббән-нәс(и), бийәдикәш-шифә(у), лә кәшифә ләһу иллә Әнт(ә)
АЛЛАДАН ЖАН БАЙЛЫҒЫН ӘРІ МАТЕРИАЛДЫҚ БАЙЛЫҚТЫ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Ибн Масғұд (р.а.) Алла Елшісінің (с.ғ.с.) былай деп жиі айтатынын естіген: «Я, Алла, расында, мен Сенен Сенің басшылығ
(Аллаһуммә, инни әс-әлукә хайра-һә уә хайра мә жәбәлтә-һә ‘аләйһи уә ә’узу бикә мин шәрри-һә уә шәрри мә жәбәлтә-һә ‘аләйһи!).
ҮЙЛЕНГЕН КІСІГЕ АЙТАТЫН ДҰҒА
«Алла саған береке берсін және саған береке жаудырсын, әрі сендерді жақсылықта біріктірсін!»
(Бәрака-Ллаһу ләкә, уә бәракә ‘аләйкә, уә жәмә’а бәйнәкумә фи хайр!)
ЖЫНЫСТЫҚ ҚАТЫНАСҚА ТҮСЕРДІҢ АЛДЫНДА АЙТЫЛАТЫН ДҰҒА
Баланы тіл-көз және шайтанның кесірінен сақтағысы келген адам бала пайда болмаған кезден амал жасауы қажет. Ибн Аббас (р.а.) сөздерінен Алла Елшісінің (с.ғ.с.) былай дегені жеткізіледі: «Егер сендерден әлдебіреуің әйелімен жыныстық қатынас жасағысы келіп: «Алланың атымен. Я, Алла, бізді шайтаннан аулақ ет және Сенің бізге беретініңнен де (баладан) шайтанды аулақ ет» деп айтса, әрі (сол) ерлі-зайыптыларға балалы болу нәсіп етілсе, шайтан ешқашан оған зиян тигізе алмайды».
(Бисми Лләһи, Аллаһуммә, жәнниб-на-ш-шайтана уа жәнниби-ш-шайтана ма разақта-на).
ПЕРЗЕНТ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Зәкәрия (ғ.с.) пайғамбардың дұғасы: «Раббым! Маған Өз тарапыңнан бір игі ұрпақ сыйла. Анығында, Сен – тілекті Естушісің»[3].
(Рабби хаб ли минләдунка зуррийатан тайибәтан иннәкә сами уддуаа)
САЛИХАЛЫ ӘЙЕЛ МЕН БАЛА СҰРАЙТЫН ДҰҒА
«Раббымыз! Жұбайларымызды және ұрпақтарымызды көзіміздің қуанышы ет әрі бізді тақуалардың (Өзіңе бойсұнып, жазадан қорқып, сақтанғандардың) алды ете гөр!».
(Роб-бә-нәә һәб-лә-нәә мин әз-уәә-джи-нәә уә зур-ри-иәә-ти-нәә қур-ро-тә әъ-иу-ниу уәдж-хәл-нәә лил-мут-тә-қии-нәә-и-мәә-мәә)
САЛИХАЛЫ ҰРПАҚ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
«Раббым! Мені және ұрпағымды намазды (барлық шарттарын сақтап, беріле) толық орындаушы ет. Раббымыз! Тілегімді қабыл ал!»[4].
(Роб-бидж-ъал-нии му-қиимәс со-лә-тии уәмиңң зур-ри-иәтии раббәнә уә-тәқаббәл ду-ъәә-и)
ҚЫРСЫҚ ӘЙЕЛДІҢ, ЖАМАН ДОСТЫҢ КЕСІРІНЕН АЛЛАҒА СЫЙЫНУ
Әбу Һурайра (р.а.) былай дейтін: «Пайғамбардың (с.ғ.с.) дұғаларының қатарында мына (дұға) да бар еді: «Я, Алла, ақиқатында, мен Сенен жаман көршіден, оның (кесірінен) шашым уақытысынан бұрын ағарып кететін әйелден, үстімнен би болатын баладан, мен үшін азапқа айналатын дүниеден, көзі мені көретін, ал жүрегі аңдып отыратын, әрі егер ол менен бір жақсы нәрсе көрсе, жасыратын, ал егер менен жаман нәрсе байқаса, жарияға жар салатын достан пана сұраймын»[5]
(Аллаһумма инни а‘узубика мин жәри ссу-и, уа мин зәужин тушайибуни къаблә-л-мәшиб, уа мин уаләдин якуну ‘аләйа раббан, уа мин мәлин якуну ‘аляйа ‘азабан, уа мин халилин мәкирин ‘айнуху тарани уа қалбуһу яр‘ани ин ра-а хасанатан дафанаһа, уа изә ра-а сайиатан аза‘аһа).
БАЛАНЫ БАРЛЫҚ ЖАМАНДЫҚТАН САҚТАУДЫ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Бұл дұғаны дем салудан кейін, бала сыртқа шығарда, қонаққа барғанда, кез келген уақытта жамандықтан Алладан пана сұрау үшін оқыңыз. Ибн Аббас (р.а.) риуаяты: «Пайғамбар (с.ғ.с.) Хасан мен Хусейнді пана сұратып: «Шын мәнінде сендердің бабаларың (Ибраһим) мұнымен Исмаил мен Исхақты пана сұрататын: «Әрбір шайтаннан және улы жәндіктерден, сондай-ақ әрбір сұқ көзден Алланың кәміл сөздерімен пана сұраймын» деп айтатын», – деген[6].
(Әъузу би кәлимәтилләһит тәммә, мин кулли шайтанин уә һәммәһ, уә мин кулли ъайнил-ләммәһ)
ЕР АДАМНЫҢ ӨЗ ОТБАСЫ МҮШЕЛЕРІ АУЫРҒАН КЕЗДЕ ДЕМ САЛУЫ
Айша анамыз (р.а.) айтады: «Алла Елшісі (с.ғ.с.) біреуіміз ауырсақ, оны оң қолымен сипап: «Дертті кетір, адамдардың Раббысы! Шипа бер, Сен – шипа берушісің, Сенің шипаңнан басқа шипа жоқ. Ауруды қалдырмайтындай шипа бер!»
(Әзһибил-бә’сә, Раббән-нәс(и), уәшфи, Әнтәш-Шәфи, лә шифә’ә иллә шифә’укә, шифә’ән лә йуғадиру сақама(н)
Алла Елшісі (с.ғ.с.): «Дертті кетір, адамдардың Раббысы! Шипа Сенің қолыңда, Сенен өзге оны кетіруші жоқ»[7] деген сөзбен дем салатын.
(Әзһибил-бә’сә, Раббән-нәс(и), бийәдикәш-шифә(у), лә кәшифә ләһу иллә Әнт(ә)
АЛЛАДАН ЖАН БАЙЛЫҒЫН ӘРІ МАТЕРИАЛДЫҚ БАЙЛЫҚТЫ СҰРАЙТЫН ДҰҒА
Ибн Масғұд (р.а.) Алла Елшісінің (с.ғ.с.) былай деп жиі айтатынын естіген: «Я, Алла, расында, мен Сенен Сенің басшылығ
ыңды, тақуалықты, (күнәдан жаман қылықтардан) пәктікті және байлықты сұраймын»[8].
(Аллаһумма, инни асәалюкаль-Һуда, уа туқа, уаль-ъафафа уальғина)
ЖОҚШЫЛЫҚТАН, АУРУ-СЫРҚАУДАН СЫЙЫНУ
Я, Алла! Тәніме саулық бер! Уа, Алла! Естуіме саулық бер! Уа, Алла! Жанарыма саулық бер! Сенен басқа ешбір құдай жоқ. Уа, Алла! Мен күпірлік пен жоқшылықтан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Сондай-ақ, қабір азабынан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Сенен басқа ешбір Құдай жоқ.
(Аллаһумма ъафини фи бәдәни, Аллаһум- мә ъафини фи сәмъи, Аллаһумма ъафини фи бәсари, лә иләһә иллә әнт. Аллаһумма инни әъузу бикә минәл-куфри уәл-фәқри, уә әъузу бикә мин ъазәбил-қабри, лә иләһә иллә ә
КЕДЕЙЛІКТЕН, ЖАМАН МІНЕЗДЕН СЫЙЫНУ
Я, Алла! Менің дінімді дұрыс, үйімді кең, ризығымды берекелі қылғайсың. Уа, Алла! Қатыгездіктен, бейқамдықтан, қорлықтан және кедейліктен Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Уа, Алла! Кәпірліктен, пасықтықтан, мақтаншақтықтан, сұмғадан және риядан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Уа, Алла! Керең, сақау, алапес болуымнан және жаман аурулардан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын.
(Аллаһумма әслих ли дини уә уәссиъ ли дәри, уә бәрик ли фи ризқи. Аллаһумма инни әъузу бикә минәл-қасуати уәл-ғафләти уәз-зулләти уәл-мәскәнәти, уә әъузу бикә минәл-куфри, уәл-фусуқи уәш шиқақи уәс-сумъати уәр-рия-и уә әъузу бикә минәс-сумми уәл-букми уәл-жузәми уә сәи-йил-әсқам).
РИЗЫҚ СҰРАУ
Я, Алла! Көбейте гөр, кемітпе, сыйлы қыл да, бейшара қылма, бере гөр де, тыя көрме, бізді таңда да, құр қалдырма. Уа, Алла! Барлық істерімнің соңын жақсарт. Дүние қорлығынан және ақырет азабынан құтқар.
(Аллаһумма зиднә уә лә тәнқуснә, уә әкримнә уә лә туһиннә, уә аътыйнә уә лә тәхримнә, уә әсирнә уә лә ту-әссир ъаләйнә. Аллаһумма әхсин ъақибәтәнә фил-умури куллиһә, уә әжирнә мин хизид-дуния уә ъазәбил-әхира).
(Аллаһумма, инни асәалюкаль-Һуда, уа туқа, уаль-ъафафа уальғина)
ЖОҚШЫЛЫҚТАН, АУРУ-СЫРҚАУДАН СЫЙЫНУ
Я, Алла! Тәніме саулық бер! Уа, Алла! Естуіме саулық бер! Уа, Алла! Жанарыма саулық бер! Сенен басқа ешбір құдай жоқ. Уа, Алла! Мен күпірлік пен жоқшылықтан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Сондай-ақ, қабір азабынан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Сенен басқа ешбір Құдай жоқ.
(Аллаһумма ъафини фи бәдәни, Аллаһум- мә ъафини фи сәмъи, Аллаһумма ъафини фи бәсари, лә иләһә иллә әнт. Аллаһумма инни әъузу бикә минәл-куфри уәл-фәқри, уә әъузу бикә мин ъазәбил-қабри, лә иләһә иллә ә
КЕДЕЙЛІКТЕН, ЖАМАН МІНЕЗДЕН СЫЙЫНУ
Я, Алла! Менің дінімді дұрыс, үйімді кең, ризығымды берекелі қылғайсың. Уа, Алла! Қатыгездіктен, бейқамдықтан, қорлықтан және кедейліктен Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Уа, Алла! Кәпірліктен, пасықтықтан, мақтаншақтықтан, сұмғадан және риядан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын. Уа, Алла! Керең, сақау, алапес болуымнан және жаман аурулардан Өзіңе сыйынып, пана сұраймын.
(Аллаһумма әслих ли дини уә уәссиъ ли дәри, уә бәрик ли фи ризқи. Аллаһумма инни әъузу бикә минәл-қасуати уәл-ғафләти уәз-зулләти уәл-мәскәнәти, уә әъузу бикә минәл-куфри, уәл-фусуқи уәш шиқақи уәс-сумъати уәр-рия-и уә әъузу бикә минәс-сумми уәл-букми уәл-жузәми уә сәи-йил-әсқам).
РИЗЫҚ СҰРАУ
Я, Алла! Көбейте гөр, кемітпе, сыйлы қыл да, бейшара қылма, бере гөр де, тыя көрме, бізді таңда да, құр қалдырма. Уа, Алла! Барлық істерімнің соңын жақсарт. Дүние қорлығынан және ақырет азабынан құтқар.
(Аллаһумма зиднә уә лә тәнқуснә, уә әкримнә уә лә туһиннә, уә аътыйнә уә лә тәхримнә, уә әсирнә уә лә ту-әссир ъаләйнә. Аллаһумма әхсин ъақибәтәнә фил-умури куллиһә, уә әжирнә мин хизид-дуния уә ъазәбил-әхира).
[10.03, 12:38] Менің Активі: Бүгінгі сабақ.
[10.03, 12:39] Менің Активі: НАМАЗДЫҢ СҮННЕТТЕРІ
1) Әр намаздың ифтитах тәкбірінде, үтір намазының құныт тәкбірінде және айт намазының қосымша тәкбірлерінде қолды көтеру (ер адамдардың қолдарының бас бармағы құлағына келетіндей көте- руі; әйелдер саусақ ұштары иықтарына келетіндей етіп қолдарын кө- тереді).
2) Бес уақыт намаз бен жұма намазы үшін азан шақыру және қамат түсіру (әйелдер үшін азан мен қамат сүннет емес).
Азанды тыңдау – мұстахаб. Азанды естіген адам азан айтушының айтқан сөйлемдерін бұлжытпай қайталайды. Тек қана “хайиә әләс-са- лаат” және “хайиә аләл-фәлах” дегенде “Лә хаулә уә лә қууата иллә билләһил алийл азим” дейді.
Азан біткеннен кейін Пайғамбарымызға салауат айтып, мына дұғаны оқиды:
Оқылуы: “Аллаһуммә Раббә һазиһид-дағуатиттәәммаһ уассала- тил-қааимәти әти Мухаммәдәнәл-уәсиләтә уәл-фадиләтә, уәбғасһу мақаамән-махмудәнәлләзи уааттәһ.”
Мағынасы: Әй, бұл толық шақырудың (азанның) және оқылатын намаздың Раббысы Алла! Мұхаммедке (с.а.у) жәннаттан ең жоғары дәрежені сыйлап, оны сен уәде еткен Махмұд дәрежесіне (ең жоғарғы шапағат деңгейі) жеткізе гөр.
Пайғамбарымыз: “Азаннан кейін кімде-кім бұл дұғаны оқыса,
қиямет күнінде ол менің шапағатыма бөленеді” деген.
3) Субхaнәкә оқу.
4) Алғашқы рәкағатта Субханәкәдан кейін Әғузу-бисмилләһ, басқа рәкағаттарда Фатихадан бұрын бисмилләні оқу.
5) Субханәкә, әғузу және бисмилләні ішінен оқу.
6) Фатихадан кейін имамның әрі жамағаттың іштей “Әмин”деуі.
7) Ифтитах тәкбірінен басқа намаз ішіндегі барлық тәкбірлер.
8) Рүкуғдан тұрғанда “сәмиаллаһу лиман хамидәһ”, одан кейін “Раббәнә ләкәл - хамд” деу.
9) Рүкуғда үш рет “сүбханә раббиәл-азим” деу және сәжделердің әрқайсысында “субханә раббиәл ағла” деу.
10) Намазда тұрғанда аяқтардың арасы төрт елідей ашық болу.
11) Рүкуғда тізелерді қолмен ұстау, ұстаған кезде саусақтардың арасының ашық болуы. (Әйелдер саусақтарын ашпайды және тізелерін ұстамайды, тек қана қолдарын тізелерінің үстіне қояды).
12) Рүкуғда тізелері мен шынтақтарын бүкпей, арқасын бүкірейтпей түзу ұстау. (Әйелдер болса тізелерін бүгіп, арқаларын біраз жоғарыға қарай көтеріп ұстайды).
13) Сәждеге барған кезде жерге әуелі тізелерін, содан кейін қолдарын, содан кейін ғана жүзін тигізеді. Сәждеден тұрғанда әуелі жүзін, сосын қолдарын, содан кейін тізелерінің үстіне қолдарын қойып, кө- терілу.
14) Отырыстарда қолдарын санының үстіне тізеге жақын қою.
15) Отырғанда сол аяғын жерге төсеп үстіне отыру және оң жаққа
қарай башпайларын құбылаға қарату. (Әйелдер аяқтарын оң жаққа қа- рай шығарыңқырап жамбастап отырады).
16) Соңғы отырыста “әттәхияту” ден кейін “Аллаһуммә салли” және “Аллаһуммә бәрик” пен бірге дұға оқу (Раббәнә әтина ... дұғасы).
17) Сәлем бергенде басын әуелі оң жаққа, содан кейін сол жаққа
бұру.
18) Сәлем бергенде “әс-сәләму алейкум уә рахматтуллаһ” деу.
Намазды бұзатын нәрселер
Намаздың сыртқы немесе ішкі парыздарының біріне қандай да бір нұқсандық келсе, намаз бұзылады.
Намазды бұзатын нәрселер:
1. Намазда сөйлесу.
Намазда мейлі әдейі, мейлі жаңылысып сөйлесе, намазы бұзылады. Намазда біреудің түшкіргеніне «ярхамукаллаһ» (Алла саған рақым етсін) деген бір сахабаға Алла Елшісі намаздан кейін былай дейді: «Намазда адамдық (қарым-қатынас) сөздерді сөйлеу дұрыс емес. Намаз – тәсбих, тәкбір және Құран оқудан тұратын ғибадат». Бірақ адамның өз-өзіне «Ярхамукаллаһ» деуі намазды бұзбайды.
Адамның науқастығынан немесе бір затынан, бір досынан айрылу секілді қайғылардан әріптер белгілі болатындай дауыспен жыласа, немесе «аһ, уһ» секілді дыбыс шығарып жыласа, намазы бұзылады. Бірақ адам өз-өзіне ие бола алмай жыласа, еріксіз есінегендей намазы бұзылмайды. Аллаһтан қорыққанынан немесе жәннат пен жаһаннамды ойлап жылауы, есінеуі намазды бұзбайды. Құран немесе хадистегі дұғаларды намазда оқу намазды бұзбайды.
Себепсіз екі әріп белгілі болатындай түшкірсе, намазы бұзылады. Бірақ еріксіз табиғи түрде түшкіру – бұдан тыс нәрсе. Намазда біреудің сәлеміне тілмен жауап қайтару немесе қол алысып, құшақтасып амандасу намазды бұзады. Намазда тұрған адамға «Алға жылжы», «сап
[10.03, 12:39] Менің Активі: НАМАЗДЫҢ СҮННЕТТЕРІ
1) Әр намаздың ифтитах тәкбірінде, үтір намазының құныт тәкбірінде және айт намазының қосымша тәкбірлерінде қолды көтеру (ер адамдардың қолдарының бас бармағы құлағына келетіндей көте- руі; әйелдер саусақ ұштары иықтарына келетіндей етіп қолдарын кө- тереді).
2) Бес уақыт намаз бен жұма намазы үшін азан шақыру және қамат түсіру (әйелдер үшін азан мен қамат сүннет емес).
Азанды тыңдау – мұстахаб. Азанды естіген адам азан айтушының айтқан сөйлемдерін бұлжытпай қайталайды. Тек қана “хайиә әләс-са- лаат” және “хайиә аләл-фәлах” дегенде “Лә хаулә уә лә қууата иллә билләһил алийл азим” дейді.
Азан біткеннен кейін Пайғамбарымызға салауат айтып, мына дұғаны оқиды:
Оқылуы: “Аллаһуммә Раббә һазиһид-дағуатиттәәммаһ уассала- тил-қааимәти әти Мухаммәдәнәл-уәсиләтә уәл-фадиләтә, уәбғасһу мақаамән-махмудәнәлләзи уааттәһ.”
Мағынасы: Әй, бұл толық шақырудың (азанның) және оқылатын намаздың Раббысы Алла! Мұхаммедке (с.а.у) жәннаттан ең жоғары дәрежені сыйлап, оны сен уәде еткен Махмұд дәрежесіне (ең жоғарғы шапағат деңгейі) жеткізе гөр.
Пайғамбарымыз: “Азаннан кейін кімде-кім бұл дұғаны оқыса,
қиямет күнінде ол менің шапағатыма бөленеді” деген.
3) Субхaнәкә оқу.
4) Алғашқы рәкағатта Субханәкәдан кейін Әғузу-бисмилләһ, басқа рәкағаттарда Фатихадан бұрын бисмилләні оқу.
5) Субханәкә, әғузу және бисмилләні ішінен оқу.
6) Фатихадан кейін имамның әрі жамағаттың іштей “Әмин”деуі.
7) Ифтитах тәкбірінен басқа намаз ішіндегі барлық тәкбірлер.
8) Рүкуғдан тұрғанда “сәмиаллаһу лиман хамидәһ”, одан кейін “Раббәнә ләкәл - хамд” деу.
9) Рүкуғда үш рет “сүбханә раббиәл-азим” деу және сәжделердің әрқайсысында “субханә раббиәл ағла” деу.
10) Намазда тұрғанда аяқтардың арасы төрт елідей ашық болу.
11) Рүкуғда тізелерді қолмен ұстау, ұстаған кезде саусақтардың арасының ашық болуы. (Әйелдер саусақтарын ашпайды және тізелерін ұстамайды, тек қана қолдарын тізелерінің үстіне қояды).
12) Рүкуғда тізелері мен шынтақтарын бүкпей, арқасын бүкірейтпей түзу ұстау. (Әйелдер болса тізелерін бүгіп, арқаларын біраз жоғарыға қарай көтеріп ұстайды).
13) Сәждеге барған кезде жерге әуелі тізелерін, содан кейін қолдарын, содан кейін ғана жүзін тигізеді. Сәждеден тұрғанда әуелі жүзін, сосын қолдарын, содан кейін тізелерінің үстіне қолдарын қойып, кө- терілу.
14) Отырыстарда қолдарын санының үстіне тізеге жақын қою.
15) Отырғанда сол аяғын жерге төсеп үстіне отыру және оң жаққа
қарай башпайларын құбылаға қарату. (Әйелдер аяқтарын оң жаққа қа- рай шығарыңқырап жамбастап отырады).
16) Соңғы отырыста “әттәхияту” ден кейін “Аллаһуммә салли” және “Аллаһуммә бәрик” пен бірге дұға оқу (Раббәнә әтина ... дұғасы).
17) Сәлем бергенде басын әуелі оң жаққа, содан кейін сол жаққа
бұру.
18) Сәлем бергенде “әс-сәләму алейкум уә рахматтуллаһ” деу.
Намазды бұзатын нәрселер
Намаздың сыртқы немесе ішкі парыздарының біріне қандай да бір нұқсандық келсе, намаз бұзылады.
Намазды бұзатын нәрселер:
1. Намазда сөйлесу.
Намазда мейлі әдейі, мейлі жаңылысып сөйлесе, намазы бұзылады. Намазда біреудің түшкіргеніне «ярхамукаллаһ» (Алла саған рақым етсін) деген бір сахабаға Алла Елшісі намаздан кейін былай дейді: «Намазда адамдық (қарым-қатынас) сөздерді сөйлеу дұрыс емес. Намаз – тәсбих, тәкбір және Құран оқудан тұратын ғибадат». Бірақ адамның өз-өзіне «Ярхамукаллаһ» деуі намазды бұзбайды.
Адамның науқастығынан немесе бір затынан, бір досынан айрылу секілді қайғылардан әріптер белгілі болатындай дауыспен жыласа, немесе «аһ, уһ» секілді дыбыс шығарып жыласа, намазы бұзылады. Бірақ адам өз-өзіне ие бола алмай жыласа, еріксіз есінегендей намазы бұзылмайды. Аллаһтан қорыққанынан немесе жәннат пен жаһаннамды ойлап жылауы, есінеуі намазды бұзбайды. Құран немесе хадистегі дұғаларды намазда оқу намазды бұзбайды.
Себепсіз екі әріп белгілі болатындай түшкірсе, намазы бұзылады. Бірақ еріксіз табиғи түрде түшкіру – бұдан тыс нәрсе. Намазда біреудің сәлеміне тілмен жауап қайтару немесе қол алысып, құшақтасып амандасу намазды бұзады. Намазда тұрған адамға «Алға жылжы», «сап
түзе» секілді сөз айтылып, ол да осыны іске асырса, намазы бұзылады. Бұл – намазда Алладан басқасының бұйрығына бағыну. Бірақ өздігінен аздап жанына жылжып орын беруі намазды бұзбайды.
Имам Ағзам бойынша, Құранға қарап намаз оқу – намазды бұзады. Намазда имамның қырағатын жамағаты түзесе, намаз бұзылмайды. Намазда бір аятты оқымағанын намаздан кейін хабар берген сахабаға Алла Елшісі (с.а.у.): «Маған ескерткеніңде ғой», – дейді. Егер имам сол аятты оқи алмай басқа аятқа өткеннен кейін, түзеткен адамның намазы бұзылады. Сол секілді қырағатын сырттан түзеткен адамға ұйып, қырағатын түзеткен имамның намазы бұзылады.
2. Ішіп-жеу.
Намазда мейлі әдейі, мейлі білмей бір нәрсе жеу, ішу намазды бұзады. Үлкен болсын, кіші болсын бәрібір. Тістің арасында қалған ноқат дәнінен үлкен нәрсені намазда жұтса, намаз бұзылады. Одан кіші болса, намаз бұзылмайды. Өйткені мұндай нәрседен сақ болу өте қиын. Ауызда еріген қант, шекер, т.б. нәрселерді жұту да намазды бұзады.
3. Қатарынан бірнеше іс-әрекет жасау.
Намазда жасалған көп қимыл намазды бұзады. Аз іс-қимыл намазды бұзбайды. Намаз оқып тұрған адамның намаз оқып, оқымағаны жайлы сырттан қараған адамға қүмән келтіретіндей жасаған іс-әрекеті – көп іс-қимыл болып саналады. Олар мыналар: Бір адам денесін бір рет немесе екі рет немесе әрбір рәкаттарда бір рет, екі реттен қасыса, намазы бұзылмайды. Бірақ бір рәкатта қатар-қатар үш рет қасыса, бұзылады. Бір саусағымен қолын қимылдатпай бірнеше рет қасыса, бір рет қасығанға жатады. Намазда себепсіз қатарынан тоқтамай үш қадам басу – намазды бұзады. Намазда бір қолымен басынан сәлде немесетақиясын алып жерге қоюы немесе бұларды жерден алып басына киюі намазды бұзбайды. Бірақ бұл іс-әрекет – көп іс-қимылды білдірсе, намазды бұзады.
4. Құбыладан бұрылу.
Себепсіз намазда кеудесімен құбыладан басқа жаққа бұрылса, намазы бұзылады.
5. Намазда әурет жерінің ашылуы намазды бұзады.
Ханафи мәзһабында әурет жері болған мүшенің төрттен бірінің ашылуы намаздың бұзылуына жетіп жатыр.
6. Намаз оқыған адамның дәретінің бұзылуы.
Намазда адамның мұрны қанаса немесе аузына құсық келу секілді себептерге байланысты еркінен тыс дәреті бұзылса, мұндай жағдайда адамның дәреті бұзылса да, намазы бұзылмайды. Ол сөйлеместен және басқа бір әрекет етпей тек дәретін қайта алып келген жағдайда, намазын келген жерден жалғастыра алады. Бірақ намазын қайта басынан оқыса – абзал.
7. Дауыстап күлу.
Намазда жанындағы адам еститіндей етіп күлу – намазды бұзады. Мұндай жағдайда адамның намазы да, дәреті де бұзылады. Егер сәл күлімсіресе намазы бұзылмайды. Бірақ күлімсіреген уақытта өзі еститіндей дыбыс шығарса, намазы бұзылады, бірақ дәреті бұзылмайды. Пайғамбарымыз (с.а.у.): «Кімде-кім дауыстап күлсе, намазы мен дәретін қайталасын», – дейді.
8. Талып қалу, ес-түстен айрылу.
Мұндай жағдайларда адамның намазы бұзылады.
9. Намаз ниетін ауыстыру.
Оқып жатқан намазынан басқа намазға ниет етсе, намазы бұзылады.
10. Намаздың бір парызын тастау.
Намаздың ішіндегі бір парызын сол намазда қаза етпестен тәрк ету намазды бұзады. Намаздың бір рәкатының сәждесін тәрк етіп, мұны сол намазда қаза етпей сәлем беру секілді.
11. Намаз оқыған ер адамның арасында бір адам сыятындай орын болмай немесе перде, дуал, т.б. бөлінбей әйелмен бір сапта намаз оқуы – намазды бұзатын нәрсе.
Ханафи мәзһабында әйел адам ер кісілердің арасында бір сапта намаз оқыса, әйелдің екі жанындағы екі еркектің және дәл артындағы бір еркектің намазы бұзылады. Намаздың бұзылуы намаздағы парыз саналған сап ретінің тәрк етілуіне байланысты.
12. Тәйәммүммен намаз оқыған адамның су көруі.
Тәйәммүммен намаз оқыған адам, пайдалануға шамасы келетін суды көрсе, намазы бұзылады. Мысалы, намазда тоқтап қалған судың келуі секілді. Бірақ Ханафида, тәшәһһүдта отырғаннан кейін судың табылуы намазды бұзбайды. Өйткені, бұл кезде намаз аяқталған.
13. Намаз бітпей жатып сәлем беру. Төрт рәкаттан тұратын намазды ұмытып, екі рәкат санап, бірінші отырыстың соңында сәлем берген адамның намазы бұзылады. Бірақ төрт рәкат екенін біліп, қателесіп бірінші отырыстан кейін сәлем берсе, намазы бұзылмайды. Сәлемнен кейін көп іс-қимыл жасамаса немесе сөйл
Имам Ағзам бойынша, Құранға қарап намаз оқу – намазды бұзады. Намазда имамның қырағатын жамағаты түзесе, намаз бұзылмайды. Намазда бір аятты оқымағанын намаздан кейін хабар берген сахабаға Алла Елшісі (с.а.у.): «Маған ескерткеніңде ғой», – дейді. Егер имам сол аятты оқи алмай басқа аятқа өткеннен кейін, түзеткен адамның намазы бұзылады. Сол секілді қырағатын сырттан түзеткен адамға ұйып, қырағатын түзеткен имамның намазы бұзылады.
2. Ішіп-жеу.
Намазда мейлі әдейі, мейлі білмей бір нәрсе жеу, ішу намазды бұзады. Үлкен болсын, кіші болсын бәрібір. Тістің арасында қалған ноқат дәнінен үлкен нәрсені намазда жұтса, намаз бұзылады. Одан кіші болса, намаз бұзылмайды. Өйткені мұндай нәрседен сақ болу өте қиын. Ауызда еріген қант, шекер, т.б. нәрселерді жұту да намазды бұзады.
3. Қатарынан бірнеше іс-әрекет жасау.
Намазда жасалған көп қимыл намазды бұзады. Аз іс-қимыл намазды бұзбайды. Намаз оқып тұрған адамның намаз оқып, оқымағаны жайлы сырттан қараған адамға қүмән келтіретіндей жасаған іс-әрекеті – көп іс-қимыл болып саналады. Олар мыналар: Бір адам денесін бір рет немесе екі рет немесе әрбір рәкаттарда бір рет, екі реттен қасыса, намазы бұзылмайды. Бірақ бір рәкатта қатар-қатар үш рет қасыса, бұзылады. Бір саусағымен қолын қимылдатпай бірнеше рет қасыса, бір рет қасығанға жатады. Намазда себепсіз қатарынан тоқтамай үш қадам басу – намазды бұзады. Намазда бір қолымен басынан сәлде немесетақиясын алып жерге қоюы немесе бұларды жерден алып басына киюі намазды бұзбайды. Бірақ бұл іс-әрекет – көп іс-қимылды білдірсе, намазды бұзады.
4. Құбыладан бұрылу.
Себепсіз намазда кеудесімен құбыладан басқа жаққа бұрылса, намазы бұзылады.
5. Намазда әурет жерінің ашылуы намазды бұзады.
Ханафи мәзһабында әурет жері болған мүшенің төрттен бірінің ашылуы намаздың бұзылуына жетіп жатыр.
6. Намаз оқыған адамның дәретінің бұзылуы.
Намазда адамның мұрны қанаса немесе аузына құсық келу секілді себептерге байланысты еркінен тыс дәреті бұзылса, мұндай жағдайда адамның дәреті бұзылса да, намазы бұзылмайды. Ол сөйлеместен және басқа бір әрекет етпей тек дәретін қайта алып келген жағдайда, намазын келген жерден жалғастыра алады. Бірақ намазын қайта басынан оқыса – абзал.
7. Дауыстап күлу.
Намазда жанындағы адам еститіндей етіп күлу – намазды бұзады. Мұндай жағдайда адамның намазы да, дәреті де бұзылады. Егер сәл күлімсіресе намазы бұзылмайды. Бірақ күлімсіреген уақытта өзі еститіндей дыбыс шығарса, намазы бұзылады, бірақ дәреті бұзылмайды. Пайғамбарымыз (с.а.у.): «Кімде-кім дауыстап күлсе, намазы мен дәретін қайталасын», – дейді.
8. Талып қалу, ес-түстен айрылу.
Мұндай жағдайларда адамның намазы бұзылады.
9. Намаз ниетін ауыстыру.
Оқып жатқан намазынан басқа намазға ниет етсе, намазы бұзылады.
10. Намаздың бір парызын тастау.
Намаздың ішіндегі бір парызын сол намазда қаза етпестен тәрк ету намазды бұзады. Намаздың бір рәкатының сәждесін тәрк етіп, мұны сол намазда қаза етпей сәлем беру секілді.
11. Намаз оқыған ер адамның арасында бір адам сыятындай орын болмай немесе перде, дуал, т.б. бөлінбей әйелмен бір сапта намаз оқуы – намазды бұзатын нәрсе.
Ханафи мәзһабында әйел адам ер кісілердің арасында бір сапта намаз оқыса, әйелдің екі жанындағы екі еркектің және дәл артындағы бір еркектің намазы бұзылады. Намаздың бұзылуы намаздағы парыз саналған сап ретінің тәрк етілуіне байланысты.
12. Тәйәммүммен намаз оқыған адамның су көруі.
Тәйәммүммен намаз оқыған адам, пайдалануға шамасы келетін суды көрсе, намазы бұзылады. Мысалы, намазда тоқтап қалған судың келуі секілді. Бірақ Ханафида, тәшәһһүдта отырғаннан кейін судың табылуы намазды бұзбайды. Өйткені, бұл кезде намаз аяқталған.
13. Намаз бітпей жатып сәлем беру. Төрт рәкаттан тұратын намазды ұмытып, екі рәкат санап, бірінші отырыстың соңында сәлем берген адамның намазы бұзылады. Бірақ төрт рәкат екенін біліп, қателесіп бірінші отырыстан кейін сәлем берсе, намазы бұзылмайды. Сәлемнен кейін көп іс-қимыл жасамаса немесе сөйл
емесе, қайтадан тұрып намазының қалған бөлімін орындайды. Кешіктіргені үшін сәһу сәждесі жасалады.
14. Парыз, уәжіп намаздарының уақыты шыққанда.
15. Мәсіге тартылған мәсіх уақытының аяқталуы.
🔰НАМАЗ МӘКРҮҺТЕРІ
Намаздағы мәкрүһтер – тахриман мәкрүһ (харамға жақын) және тәнзиһан мәкрүһ (харамнан қашық) болып екіге бөлінеді.
Намазда бір уәжіпті тәрк ету – тахриман мәкрүһ, намазда бір сүннетті тәрк ету – тәнзиһан мәкрүһ.
Намаздағы мәкрүһтер:
1) Намаздың уәжіптерінің бірін әдейі тәрк ету. Мысалы «Фатиханы» оқымау. Немесе әдейі құпия оқылатын намазды жария оқу яки жария оқылатын намазды құпия оқу секілді. Тахриман мәкрүһ болған мұндай намаз дұрыс десек те, қайта оқылуы – уәжіп. Өйткені, кемістік ұмытылмай, әдейі тасталынып отыр. Ұмытылып тәрк етілсе, қателік (сәһу) сәждесі арқылы түзетіледі.
2) Екінші рәкатты бірінші рәкатқа қарағанда ұзақ оқу – мәкрүһ.
3) Намаздың сүннеттерінің бірін әдейі тәрк ету – мәкрүһ. Мысалы, рүкүғтегі тәсбихті оқымау.
4) Намаз оқыған кезде ешқандай себепсіз бір нәрсеге сүйену (қабырғаға, тірек, т.б.).
5) Намазда себепсіз бір-екі қадам жүру. Бірақ, жылан немесе шаянды өлтіру секілді белгілі бір себептермен жүрсе – мәкрүһ емес. Бірақ бұл жүру көп іс-қимылды тудырса намаз бұзылады. Мұндайда зиянкесті жою үшін намазды бұзуға болады.
6) Қырағатта сүрелердің кезекпен оқылмауы – мәкрүһ. Мысалы, бірінші рәкатта «Нас» сүресін оқып, одан кейін «Ықылас» сүресін оқуға болмайды.
7) Бір рәкатта бір сүренің екі рет оқылуы немесе парызда екі рәкатта да «Фатихадан» кейін дәл бірдей сүрені қайталап оқу – мәкрүһ. Бірақ бұл нәпіл намаздарда мәкрүһ емес.
8) Намаз оқыған кісі қолымен киім, дене, сақалымен ойнауы және алақанымен аузын басуы, т.б. Хадисте: «Алла сендер үшін үш нәрсені мәкрүһ санады: Намазда бос нәрселермен айналысу, оразада жаман сөз айту, мазаратта күлу»[1]делінген. Бірақ жүздегі терді сүрту немесе сәжде ететін жердегі ұсақ тастарды бір рет түзету дұрыс саналған.
9) Намазда қиям (түрегеп тұру), қырағат, рүкүғ және сәжде кездерінде қолдарды сүннет болған мүшелерге себепсіз қоймауы – мәкрүһ. Мысалы, қиямда екі қолын екі жаққа тастауы секілді.
10) Намазда бит, шыбын, т.б. өлтіру, қуалау – мәкрүһ. Бірақ құмырсқа секілді жәндіктер шағып мазасын кетірсе, алып тастауға болады.
11) Ерлердің сәжде еткен кезде білектерін түгелдей жерге тигізуі – мәкрүһ.
12) Намазда керілу немесе есінеу – мәкрүһ.
13) Намазда себепсіз өз қалауымен түшкіру – мәкрүһ.
14) Жеті жерде намаз оқу – мәкрүһ. Бұларды Алла Елшісі: «Күл-қоқыста, мал сойылған жерлерде, мазаратта, жол шетінде, моншада, түйе қорада және Қағбаның үстінде»[2]– деп, саралап атап айтқан.
15) Намазда тістерінің арасындағы ноқаттан кішкене бір нәрсені жұту – мәкрүһ. Одан үлкен болса, намаз бұзылады.
16) Дастарқан жайылып, тамақ әзір тұрғанда намазға тұру – мәкрүһ. Бірақ намаз уақытының шығуы жақындаса, ол бөлек.
17) Намазда көздерін жұму немесе көздерін көкке тігу, жан-жағына қарау немесе басын бұрып қарау – мәкрүһ. Негізінде намазда адамның көзін тартатын нәрселер болса, мұндай жағдайда намазды көңіл қойып оқу үшін көзін жұмуға болады. Ал көзін көкке тігу мәселесіне келсек, Алла Елшісі былай дейді: «Бұл әрекетін тоқтатсын немесе Алла олардың көздерін көр етеді»[3].
18) Саусақтарын бір-бірімен айқастыру, шытырлату – мәкрүһ.
19) Намазда сәлем бермей жатып терді немесе жүзіне жұққан шаң-тозаңды сүрту – мәкрүһ. Бірақ көзге кіретіндей болса, ондай терді сүртудің оқасы жоқ.
20) Имамнан бұрын рүкүғ немесе сәждеге бару, одан бұрын рүкүғ немесе сәждеден басын көтеру – мәкрүһ.
21) Қиям, рүкүғ және сәжде арасында тәкбір мен тәсбихтарды өз ретінен кейінге қалдыру – мәкрүһ. Мысалы, қиямнан рүкүғке барғаннан соң «Аллаһу әкбар» деу секілді. Жанған отқа қарай намаз оқу – мәкрүһ. Өйткені мұнда отқа табынушыларға ұқсау бар.
22) Жанған ошақ пен пеш, газ да осыған жатады. Шырақ, лампа, электр пеші бұған жатпайды.
23) Арасында ешқандай пердесіз бір адамның жүзіне тікелей қарап намаз оқу – мәкрүһ. Бірақ адамның арқасына қарап намаз оқуға болады.
24) Уақыт бола тұрса да үлкен немесе кіші дәретке қысылып тұрып намаз оқу – мәкрүһ. Бұл тұрғы
14. Парыз, уәжіп намаздарының уақыты шыққанда.
15. Мәсіге тартылған мәсіх уақытының аяқталуы.
🔰НАМАЗ МӘКРҮҺТЕРІ
Намаздағы мәкрүһтер – тахриман мәкрүһ (харамға жақын) және тәнзиһан мәкрүһ (харамнан қашық) болып екіге бөлінеді.
Намазда бір уәжіпті тәрк ету – тахриман мәкрүһ, намазда бір сүннетті тәрк ету – тәнзиһан мәкрүһ.
Намаздағы мәкрүһтер:
1) Намаздың уәжіптерінің бірін әдейі тәрк ету. Мысалы «Фатиханы» оқымау. Немесе әдейі құпия оқылатын намазды жария оқу яки жария оқылатын намазды құпия оқу секілді. Тахриман мәкрүһ болған мұндай намаз дұрыс десек те, қайта оқылуы – уәжіп. Өйткені, кемістік ұмытылмай, әдейі тасталынып отыр. Ұмытылып тәрк етілсе, қателік (сәһу) сәждесі арқылы түзетіледі.
2) Екінші рәкатты бірінші рәкатқа қарағанда ұзақ оқу – мәкрүһ.
3) Намаздың сүннеттерінің бірін әдейі тәрк ету – мәкрүһ. Мысалы, рүкүғтегі тәсбихті оқымау.
4) Намаз оқыған кезде ешқандай себепсіз бір нәрсеге сүйену (қабырғаға, тірек, т.б.).
5) Намазда себепсіз бір-екі қадам жүру. Бірақ, жылан немесе шаянды өлтіру секілді белгілі бір себептермен жүрсе – мәкрүһ емес. Бірақ бұл жүру көп іс-қимылды тудырса намаз бұзылады. Мұндайда зиянкесті жою үшін намазды бұзуға болады.
6) Қырағатта сүрелердің кезекпен оқылмауы – мәкрүһ. Мысалы, бірінші рәкатта «Нас» сүресін оқып, одан кейін «Ықылас» сүресін оқуға болмайды.
7) Бір рәкатта бір сүренің екі рет оқылуы немесе парызда екі рәкатта да «Фатихадан» кейін дәл бірдей сүрені қайталап оқу – мәкрүһ. Бірақ бұл нәпіл намаздарда мәкрүһ емес.
8) Намаз оқыған кісі қолымен киім, дене, сақалымен ойнауы және алақанымен аузын басуы, т.б. Хадисте: «Алла сендер үшін үш нәрсені мәкрүһ санады: Намазда бос нәрселермен айналысу, оразада жаман сөз айту, мазаратта күлу»[1]делінген. Бірақ жүздегі терді сүрту немесе сәжде ететін жердегі ұсақ тастарды бір рет түзету дұрыс саналған.
9) Намазда қиям (түрегеп тұру), қырағат, рүкүғ және сәжде кездерінде қолдарды сүннет болған мүшелерге себепсіз қоймауы – мәкрүһ. Мысалы, қиямда екі қолын екі жаққа тастауы секілді.
10) Намазда бит, шыбын, т.б. өлтіру, қуалау – мәкрүһ. Бірақ құмырсқа секілді жәндіктер шағып мазасын кетірсе, алып тастауға болады.
11) Ерлердің сәжде еткен кезде білектерін түгелдей жерге тигізуі – мәкрүһ.
12) Намазда керілу немесе есінеу – мәкрүһ.
13) Намазда себепсіз өз қалауымен түшкіру – мәкрүһ.
14) Жеті жерде намаз оқу – мәкрүһ. Бұларды Алла Елшісі: «Күл-қоқыста, мал сойылған жерлерде, мазаратта, жол шетінде, моншада, түйе қорада және Қағбаның үстінде»[2]– деп, саралап атап айтқан.
15) Намазда тістерінің арасындағы ноқаттан кішкене бір нәрсені жұту – мәкрүһ. Одан үлкен болса, намаз бұзылады.
16) Дастарқан жайылып, тамақ әзір тұрғанда намазға тұру – мәкрүһ. Бірақ намаз уақытының шығуы жақындаса, ол бөлек.
17) Намазда көздерін жұму немесе көздерін көкке тігу, жан-жағына қарау немесе басын бұрып қарау – мәкрүһ. Негізінде намазда адамның көзін тартатын нәрселер болса, мұндай жағдайда намазды көңіл қойып оқу үшін көзін жұмуға болады. Ал көзін көкке тігу мәселесіне келсек, Алла Елшісі былай дейді: «Бұл әрекетін тоқтатсын немесе Алла олардың көздерін көр етеді»[3].
18) Саусақтарын бір-бірімен айқастыру, шытырлату – мәкрүһ.
19) Намазда сәлем бермей жатып терді немесе жүзіне жұққан шаң-тозаңды сүрту – мәкрүһ. Бірақ көзге кіретіндей болса, ондай терді сүртудің оқасы жоқ.
20) Имамнан бұрын рүкүғ немесе сәждеге бару, одан бұрын рүкүғ немесе сәждеден басын көтеру – мәкрүһ.
21) Қиям, рүкүғ және сәжде арасында тәкбір мен тәсбихтарды өз ретінен кейінге қалдыру – мәкрүһ. Мысалы, қиямнан рүкүғке барғаннан соң «Аллаһу әкбар» деу секілді. Жанған отқа қарай намаз оқу – мәкрүһ. Өйткені мұнда отқа табынушыларға ұқсау бар.
22) Жанған ошақ пен пеш, газ да осыған жатады. Шырақ, лампа, электр пеші бұған жатпайды.
23) Арасында ешқандай пердесіз бір адамның жүзіне тікелей қарап намаз оқу – мәкрүһ. Бірақ адамның арқасына қарап намаз оқуға болады.
24) Уақыт бола тұрса да үлкен немесе кіші дәретке қысылып тұрып намаз оқу – мәкрүһ. Бұл тұрғы
да: Пайғамбарымыздың (ﷺ): «Тамақ әзір тұрғанда және кіші, үлкен дәреті қысқан адамның оқыған намазы толық емес»[4]– деген хадисі бар.
25) Дене немесе намаз оқылатын жерде аз мөлшерде ластықтың болуы – мәкрүһ.
26) Бір аяқпен тұру немесе бір аяғын бір аяғына сүйеу – мәкрүһ.
27) Намазда киімді себепсіз кимей, иығына жауып оқу – мәкрүһ.
28) Таза киімі бола тұрса да, кір киіммен оқу – мәкрүһ.
29) Ерлердің күн ыстықта үстіне киім кимей оқуы – мәкрүһ.
30) Ерлердің ешқандай себепсіз жібек киіммен намаз оқуы – мәкрүһ.
31) Киімнің шаңдануынан немесе тізесі шығып, қырының бұзылуынан сақтану үшін, рүкүғ немес сәждеге барған кезде киімді жайлап жоғары көтеру – мәкрүһ.
32) Адам немесе жан-жануардың суреті бар киіммен намаз оқу немесе мұндай матаға сәжде ету – мәкрүһ. Бірақ, мұндай киімнің үстін басқа киіммен жауып оқыса, ештеңе етпейді.
33) Намаз оқыған адамның төбесінде, алдында, оңы мен солында жанды нәрселердің суреті тұруы – мәкрүһ. Бірақ мүшелері жай қарағанда көрінбейтін кішкене бір суреттің оқасы жоқ. Төлқұжат, куәлік, ақша сияқты нәрселердегі суреттер қалта секілді жабық жерде болса, ештеңе етпейді.
БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен тізе, қол, содан кейін маңдай және мұрын жерге тиеді. Сәждеде бас екі қолдың арасында және бірдей деңгейде болады. Сәждеде болғанда екі аяқ көтерілмейді, мұрынға қарайды. Үш рет “сүбхана раббил-ағлә” дейді.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жа
25) Дене немесе намаз оқылатын жерде аз мөлшерде ластықтың болуы – мәкрүһ.
26) Бір аяқпен тұру немесе бір аяғын бір аяғына сүйеу – мәкрүһ.
27) Намазда киімді себепсіз кимей, иығына жауып оқу – мәкрүһ.
28) Таза киімі бола тұрса да, кір киіммен оқу – мәкрүһ.
29) Ерлердің күн ыстықта үстіне киім кимей оқуы – мәкрүһ.
30) Ерлердің ешқандай себепсіз жібек киіммен намаз оқуы – мәкрүһ.
31) Киімнің шаңдануынан немесе тізесі шығып, қырының бұзылуынан сақтану үшін, рүкүғ немес сәждеге барған кезде киімді жайлап жоғары көтеру – мәкрүһ.
32) Адам немесе жан-жануардың суреті бар киіммен намаз оқу немесе мұндай матаға сәжде ету – мәкрүһ. Бірақ, мұндай киімнің үстін басқа киіммен жауып оқыса, ештеңе етпейді.
33) Намаз оқыған адамның төбесінде, алдында, оңы мен солында жанды нәрселердің суреті тұруы – мәкрүһ. Бірақ мүшелері жай қарағанда көрінбейтін кішкене бір суреттің оқасы жоқ. Төлқұжат, куәлік, ақша сияқты нәрселердегі суреттер қалта секілді жабық жерде болса, ештеңе етпейді.
БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен тізе, қол, содан кейін маңдай және мұрын жерге тиеді. Сәждеде бас екі қолдың арасында және бірдей деңгейде болады. Сәждеде болғанда екі аяқ көтерілмейді, мұрынға қарайды. Үш рет “сүбхана раббил-ағлә” дейді.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жа
тқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын көтеріп отырады.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
[10.03, 12:40] Менің Активі: БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен ті
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын көтеріп отырады.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
[10.03, 12:40] Менің Активі: БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен ті
зе, қол, содан кейін маңдай және мұрын жерге тиеді. Сәждеде бас екі қолдың арасында және бірдей деңгейде болады. Сәждеде болғанда екі аяқ көтерілмейді, мұрынға қарайды. Үш рет “сүбхана раббил-ағлә” дейді.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын көтеріп отырады.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын көтеріп отырады.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
[17.03, 15:35] Менің Активі: Бүгінгі сабақ.
[17.03, 15:36] Менің Активі: БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен тізе, қол, содан кейін маңдай және мұрын жерге тиеді. Сәждеде бас екі қолдың арасында және бірдей деңгейде болады. Сәждеде болғанда екі аяқ көтерілмейді, мұрынға қарайды. Үш рет “сүбхана раббил-ағлә” дейді.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын к
[17.03, 15:36] Менің Активі: БЕС УАҚЫТ НАМАЗДЫҢ ОҚЫЛУЫ
Намаздың толық және діни үкімдерге сай болуы үшін парыздарын, уәжіптерін және сүннеттерін орын-орнымен орындап, намаздарды бұ-затын және мәкрүһ нәрселерден сақ болу керек.
ТАҢ НАМАЗЫ
Екі сүннет, екі парыз – барлығы төрт рәкағат. Алдымен сүннет, содан кейін парыз оқылады.
Таң намазының сүннетінің оқылуы:
Бірінші рәкағат:
1) Аяқтардың арасы төрт елі болатындай ашық және башпайлардың ұшы құбыла жаққа қарау керек.
Ниет:
2) “Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының сүннетін оқуға” деп ниет етіледі.
Ифтитах тәкбірі:
3) “Аллаһу әкбар” деп ифтитах тәкбірі айтылады.
(Ер адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Бас бармақтар, құлақ ұшы-ның деңгейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
(Әйел адамдар тәкбір айтқанда, алақандары құбылаға қарайды, саусақтарының арасы шамалы ашық болады. Саусақтары көкірек дең-гейіне келетіндей қолдарын жоғары көтереді).
Қиям:
4) Тәкбірден кейін қолдарын байлайды. Тік тұрғанда сәжде қылатын жерге қарайды.
(Ер адамдар оң қолының алақаны сол қолының үстінде және оң қолының бас бармағы мен кішкентай саусақтары сол қолының білегін қапсырып, қолдарын кіндігінің астына байлайды).
(Әйел адамдар оң қолын сол қолының үстіне қойып және қолда-рын көкірегінің үстіне байлайды).
Қирағат:
5) Түрегеп тұрғанда рет-ретімен: а) Субханәкә; ә) Әғузу – бисмиллаһ; б) Фатиха сүресі; в) Құраннан бір сүре оқылады.
Рүкуғ:
6) “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа еңкейіп, үш рет “сүбханә раббил-азим” делінеді. Рүкуғтан тұрғанда аяқтардың ұшына қарайды.
(Ер адамдар рүкуғта саусақтарын ашып, алақанымен тізелерін ұстайды, арқасы түп-түзу болуы керек. Тізелері мен шынтақтарын түзу ұстайды).
(Әйел адамдар рүкуғта иықтарын біраз иіп, ер адамдарға қарағанда біраз иіліңкіреп тұрады. Саусақтарын ашпай, қолдарын тізелерінің үстіне қояды әрі тізелерін біраз бүгіп тұрады).
Рүкуғтан тұру:
7) “Сәмиға Аллаһу лимән хамидәһ” деп рүкуғдан тұрады, тік тұрып “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
Сәжде:
8) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге барады. Сәждеге барарда алдымен тізе, қол, содан кейін маңдай және мұрын жерге тиеді. Сәждеде бас екі қолдың арасында және бірдей деңгейде болады. Сәждеде болғанда екі аяқ көтерілмейді, мұрынға қарайды. Үш рет “сүбхана раббил-ағлә” дейді.
(Ер адамдар сәждеде шынтақтарын бүйірінен ұзақ және білектерін жерден жоғары ұстайды. Аяқтары башпайлардың үстінде тік ұсталып, башпайдың ұштары құбыла жаққа қарайтындай етіп қойылады).
(Әйел адамдар сәждеде қолдарын бүйіріне жабыстырып, аяқтарын башпайлардың үстіне тік ұстап, башпайларының ұштарын құбыла жаққа қарайтындай етіп қояды).
Екі сәжде арасындағы отырыс:
9) “Аллаһу әкбар” деп басын көтеріп тізерлеп отырады. Отырған кезде саусақтарын тізенің деңгейіне келетіндей сандарының үстіне қояды және сәжде орнына қарайды. Бұл кезде “сүбханалла” дейтіндей аз ғана уақыт отырады.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп, үстіне отырады, оң аяқ башпай-лары құбылаға қарайтындай тік ұсталады).
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
10) “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығылады және үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
11) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден екінші рәкағатқа тұрып қолын байлайды. Сәждеден көтерілгенде әуелі бас, содан кейін қолдар, сонан соң қолдарын тізеге қойып тізелерін жерден көтереді.
Ифтитах тәкбірінен бастап осы жерге дейін жасалғандар “бір рәкағат” болып есептеледі
Екінші рәкағат:
1) Түрегеп тұрғаннан кейін рет – ретімен: а) Бисмиллаһ ә) Фатиха сүресі; б) Құраннан бір сүре оқылады.
2) Бірінші рәкағаттағыдай “Аллаһу әкбар” деп рүкуғқа барады да үш рет “сүбхана раббил – азим” дейді.
3) “Сәмиғаллаһу лимән хамидәһ” деп тұрады, толық тік тұрғаннан кейін “Раббәнә ләкәл хамд” дейді.
4) “Аллаһу әкбар” деп сәждеге жығылады да үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
5) “Аллаһу әкбәр” деп сәждеден тұрып тізерлеп отырады. “Сүбханаллаһ” дейтіндей уақыт отырады.
6) Содан кейін “Аллаһу әкбар” деп екінші рет сәждеге жығалады да, үш рет “сүбхана раббил -ағлә” дейді.
Намазда соңғы отырыс:
7) “Аллаһу әкбар” деп сәждеден басын к
өтеріп отырады.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
Отырған кезде қолдың саусақтарын тізенің деңгейінде келетіндей санның үстіне қояды да, алдына қарайды.
(Ер адамдар сол аяғын жерге төсеп үстіне отырады, оң аяқтың сау-сақтарын құбылаға қаратып, тік ұстайды) .
(Әйел адамдар аяқтарын жатқызып, оң жаққа қарай созып отыра-ды).
8) Отырған кезде рет-ретімен: а) “Әттәхияту” ә) “Аллаһүммә салли” б) “Аллаһумма барик” в) “Раббәнә әтинә...” дұғалары оқылады.
Оң жаққа сәлем беру:
9) Әуелі басын оң жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Сәлем берген кезде иығына қарайды.
Сол жаққа сәлем беру:
10) Содан кейін басын сол жаққа бұрып “Әссәләмү алейкүм уә рахмәтуллаһ” дейді. Осылайша екі рәкағат намаз аяқталады.
Таң намазының парызының оқылуы:
Таң намазының парызы да екі рәкағат сүннеті сияқты оқылады. Сүннеттен айырмашылығы парыз үшін ниет етіліп, ер адамдардың қамат айтуында.
Таң намазының парызына былай ниет етеді:
“Ниет еттім Алла разылығы үшін бүгінгі таң намазының парызын оқуға”.
Күнделікті өмірімізде дұғаларды жиі оқып, Алланы зікір етіп жүрген адамның тілегі қабыл болады. Бүгінде көптеген адамдар өз білгендерімен дұға – тілек жасайды дегенмен, Пайғамбарымыз (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) сияқты әрқилы жағдайда айтылатын дұғаларды айтып жүрсек, Алланың алдында қабыл әрі сауабы мол екені айдан анық. Ал Алланы үнемі еске алып, зікір етудің төте жолы, күнделікті өмірімізде жиі қолданатын дұғаларды айтып жүру. Олай болса, тілге жеңіл, айтуға оңай әрі тез есте сақталатын дұғалар топтамасын назарларыңызға ұсынамыз.
Таңертең ұйқыдан оянған кездегі айтылатын дұғаны оқысаңыз, күніңіз берекеге толы болады.
Ø Таңертең ұйқыдан оянған кезде айтылатын дұға
Бізді жан тапсырған соң қайта тірілткен Аллаға шүкір! Әрі біз Оған қайтушымыз.
«Әлхәмду лилләһил-ләзи ахйәәнә бәъдә мә әмәәтәнә уә иләйһин - нушур».
Неліктен әжетханаға кірер кезде дұға оқимыз? Себебі, әжетханада
жын-шайтандар болады. Сондықтан да Пайғамбарымыз (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) әжетханаға кірер кезде осы дұғаны айтқан:
Ей, Алла! Шын мәнінде, мен ер және әйел жын-шайтандардан Өзіңе сыйынамын.
«Аллаһуммә инни әъузу бикә минәл -хубси уәл-хабәис»
Ø Әжетханадан шыққан кезде айтылатын дұға
( Ей, Алла! ) кешіріміңді сұраймын.
«Ғуфранәк»
Бірде сахабалардың бірі: «Я, Алла Елшісі, расында біз тамақ жеп, оған тойына алмаймыз!» - деді. Ол (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Сендер бөлек тамақ ішетін шығарсыңдар?» - деп сұрайды. Олар: “Иә”, - дейді. Сонда Пайғамбар (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Онда тамаққа жиналып, Алланың есімін айтып жеңдер, сонда сендерге тамақтың берекесі болады», - деген (Әбу Дәуд)
Ø Тамақтанар алдында оқылатын дұға
Ей, Алла! Бізге бұл тамаққа береке бер және бізге одан жақсысын нәсіп ет.
«Аллаһуммә бәрик ләнә фиһи уә атъимнә хайрам-минһ».
Немесе, «Бисмилләһ» (Алланың атымен ) деп айтуларыңызға болады.
Ø Киім кигенде оқылатын дұға
Маған бұл (киімді) кигізген, әрі оны маған өз тарапымнан ешбір күш-қуат жұмсамай тұрып нәсіп еткен Аллаға мақтау – мадақтар болсын!
«Әлхәмду лилләһил-ләзи кәсәни һәзә ( әс сәубә) уә разәқаниһи мин ғайри хаулин минни уә лә қууәһ».
Алла Тағала Құранда: «Әй, Адам ұрпақтары! Сендерге ұятты жерлеріңді жабатын киім түсірдік...» - деген. («Аъраф» сүресі, 26-аят). Ал өмірі бүкіл адамзатқа үлгі болған Пайғамбарымыз (оған Алланың сәлемі мен игілігі болсын) жаңа киім кигенде осы дұғаны айтып, Алладан пана тілейтін. Себебі, жаңа киімді берген де, оны киюді нәсіп еткен де – Алла Тағала. Егер соны есіңізден шығармай, Аллаға мақтау, шүкірлік айта алсаңыз, киген киіміңіз берік, берекелі болмақ. Ендеше, «Жаңа киім ки, сыйлы өмір сүр!..»
Ø Киім шешкенде айтылатын дұға
Алланың атымен (бастаймын).
«Бисмилләһ”
Ø Үйден шыққан кезінде оқылатын дұға
Алланың атымен, Аллаға тәуекел еттім. Алла (Тағаланың) күш–қуатынан асатын ешқандай күш – қуат жоқ.
«Бисмилләһ, тәуәккәлту ъаләллаһ, уә лә хаулә уә лә қууәтә иллә билләһ».
Ø Үйге кірер кезде оқылатын дұға
Алланың атымен кірдік, Алланың атымен шықтық. Раббымызға тәуекел еттік. ( Кейін үй ішіндегілерге сәлем берсін делінген).
«Бисмилләһи уәләжнә, уә бисмилләһи харажнә, уә ъалә раббинә тәуәккәлнә».
Егер адам үйіне кірерде және ас ішер алдында Алла Тағаланың есімін тіліне тиек етпесе, онда шайтан өзінің нөкерлеріне: “Бізге бұл үйде орын да бар, тамақ та бар”, - деп қуанады. Ал егер ол үйіне кірерде және ас ішер алдында «Бисмилләһ» (Алланың атымен) деп Алла Тағаланың есімін атаса, шайтан: “Бұл жерде бізге орын да, тамақ та жоқ!”, - деп қашады. (Муслим) Періште бар жерде шайтан болмайды. Ал шайтан жоқ үйде бақыт пен береке, татулық салтанат құрады!
Ø Көлікке мінген кезде айтатын дұға
Алланың атымен, Аллаға шүкір!
«Бисмилләһ(и), әлхамду лилләһ”.
Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) ұйқыны “өлiмнiң сыңары”, “кiшi өлiм” деп атаған. Хадистегі «жан тапсырып (ұйықтап), тірілемін (оянамын)» деген сөздер соны меңзейдi. "Алла түнде сендердің жандарыңды алады және күндіз не істегендеріңді біледі" ("Әнғам" сүресі, 60-аят)
Ø Ұйықтар алдында оқылатын дұғалар
Таңертең ұйқыдан оянған кездегі айтылатын дұғаны оқысаңыз, күніңіз берекеге толы болады.
Ø Таңертең ұйқыдан оянған кезде айтылатын дұға
Бізді жан тапсырған соң қайта тірілткен Аллаға шүкір! Әрі біз Оған қайтушымыз.
«Әлхәмду лилләһил-ләзи ахйәәнә бәъдә мә әмәәтәнә уә иләйһин - нушур».
Неліктен әжетханаға кірер кезде дұға оқимыз? Себебі, әжетханада
жын-шайтандар болады. Сондықтан да Пайғамбарымыз (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) әжетханаға кірер кезде осы дұғаны айтқан:
Ей, Алла! Шын мәнінде, мен ер және әйел жын-шайтандардан Өзіңе сыйынамын.
«Аллаһуммә инни әъузу бикә минәл -хубси уәл-хабәис»
Ø Әжетханадан шыққан кезде айтылатын дұға
( Ей, Алла! ) кешіріміңді сұраймын.
«Ғуфранәк»
Бірде сахабалардың бірі: «Я, Алла Елшісі, расында біз тамақ жеп, оған тойына алмаймыз!» - деді. Ол (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Сендер бөлек тамақ ішетін шығарсыңдар?» - деп сұрайды. Олар: “Иә”, - дейді. Сонда Пайғамбар (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Онда тамаққа жиналып, Алланың есімін айтып жеңдер, сонда сендерге тамақтың берекесі болады», - деген (Әбу Дәуд)
Ø Тамақтанар алдында оқылатын дұға
Ей, Алла! Бізге бұл тамаққа береке бер және бізге одан жақсысын нәсіп ет.
«Аллаһуммә бәрик ләнә фиһи уә атъимнә хайрам-минһ».
Немесе, «Бисмилләһ» (Алланың атымен ) деп айтуларыңызға болады.
Ø Киім кигенде оқылатын дұға
Маған бұл (киімді) кигізген, әрі оны маған өз тарапымнан ешбір күш-қуат жұмсамай тұрып нәсіп еткен Аллаға мақтау – мадақтар болсын!
«Әлхәмду лилләһил-ләзи кәсәни һәзә ( әс сәубә) уә разәқаниһи мин ғайри хаулин минни уә лә қууәһ».
Алла Тағала Құранда: «Әй, Адам ұрпақтары! Сендерге ұятты жерлеріңді жабатын киім түсірдік...» - деген. («Аъраф» сүресі, 26-аят). Ал өмірі бүкіл адамзатқа үлгі болған Пайғамбарымыз (оған Алланың сәлемі мен игілігі болсын) жаңа киім кигенде осы дұғаны айтып, Алладан пана тілейтін. Себебі, жаңа киімді берген де, оны киюді нәсіп еткен де – Алла Тағала. Егер соны есіңізден шығармай, Аллаға мақтау, шүкірлік айта алсаңыз, киген киіміңіз берік, берекелі болмақ. Ендеше, «Жаңа киім ки, сыйлы өмір сүр!..»
Ø Киім шешкенде айтылатын дұға
Алланың атымен (бастаймын).
«Бисмилләһ”
Ø Үйден шыққан кезінде оқылатын дұға
Алланың атымен, Аллаға тәуекел еттім. Алла (Тағаланың) күш–қуатынан асатын ешқандай күш – қуат жоқ.
«Бисмилләһ, тәуәккәлту ъаләллаһ, уә лә хаулә уә лә қууәтә иллә билләһ».
Ø Үйге кірер кезде оқылатын дұға
Алланың атымен кірдік, Алланың атымен шықтық. Раббымызға тәуекел еттік. ( Кейін үй ішіндегілерге сәлем берсін делінген).
«Бисмилләһи уәләжнә, уә бисмилләһи харажнә, уә ъалә раббинә тәуәккәлнә».
Егер адам үйіне кірерде және ас ішер алдында Алла Тағаланың есімін тіліне тиек етпесе, онда шайтан өзінің нөкерлеріне: “Бізге бұл үйде орын да бар, тамақ та бар”, - деп қуанады. Ал егер ол үйіне кірерде және ас ішер алдында «Бисмилләһ» (Алланың атымен) деп Алла Тағаланың есімін атаса, шайтан: “Бұл жерде бізге орын да, тамақ та жоқ!”, - деп қашады. (Муслим) Періште бар жерде шайтан болмайды. Ал шайтан жоқ үйде бақыт пен береке, татулық салтанат құрады!
Ø Көлікке мінген кезде айтатын дұға
Алланың атымен, Аллаға шүкір!
«Бисмилләһ(и), әлхамду лилләһ”.
Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) ұйқыны “өлiмнiң сыңары”, “кiшi өлiм” деп атаған. Хадистегі «жан тапсырып (ұйықтап), тірілемін (оянамын)» деген сөздер соны меңзейдi. "Алла түнде сендердің жандарыңды алады және күндіз не істегендеріңді біледі" ("Әнғам" сүресі, 60-аят)
Ø Ұйықтар алдында оқылатын дұғалар