مرکززدگی تاریخ معاصر ایران

تاریخ معاصر ما از مرکزگرایی و مرکززدگی رنج می‌برد. تاریخ‌نگاری ایرانی در حوزه‌ی معاصرپژوهی دچار کاستی‌ها و آفت‌هایی‌ست. برای درمان این آفت‌ها چاره‌اندیشی باید کرد. یکی از این آفت‌ها مرکززدگی‌ست.تهران در تحولات تاریخ معاصر نقش درجه‌اول داشته است. در این تردیدی نیست. کشور ما در روزگار معاصر به دلایل گوناگون گرفتار آفت مرکزگرایی شده است. در برنامه‌های نوسازی و توسعه در بیشتر موارد تهران در اولویت بوده است. تهران شده است مرکز و بقیه‌ی جاها پیرامون. این رابطه‌ی مرکز و پیرامون پیآمدهای زیان‌بار فراوان داشته و هزینه‌های سنگین بر کشور تحمیل کرده و چالش‌های سخت و سهمگین پیش روی ایران قرار داده است. اینکه بسیاری از رویدادها و چرخش‌ها و دگرگونی‌‌های تاریخ معاصر ایران، چه سیاسی و چه اجتماعی و‌ چه فرهنگی، با محوریت تهران رقم خورده‌اند از اثرات و نتایج گریزناپذیر مرکزگرایی بوده است. در حوزه‌ی تاریخ‌نگاری که موضوع این یادداشت است آن اثرات به آفتی انجامیده که آن را مرکززدگی می‌توان نامید. تاریخ‌نگاری ما بدرجات مرکززده است. به نقش و جایگاه دیگر جاها کمتر توجه می‌شود و اگر شده یا می‌شود نه به آن اندازه‌ای است که بایسته و شایسته است. در دهه‌های اخیر و بویژه در چند سال‌ گذشته پژوهشگران به تاریخ شهرها و روستاها توجهی روزافزون داشته‌اند. این پدیده‌ای است خجسته و همایون.پرشمارند کتاب‌ها و مقالاتی که در دهه‌های اخیر درباره‌ی تاریخ شهرها و روستاهای ایران نوشته شده‌اند. شماری بنیادها و انجمن‌ها و مؤسسه‌ها برپا شده که در این راه گام‌های بلند و بزرگ برداشته‌اند. پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی پرشمار درباره‌ی تاریخ شهرها و روستاها ایلات و عشایر و اقلیت‌های دینی و..‌. داشته‌ایم. شاخه‌ای به نام تاریخ محلی در پاره‌ای از گروه‌های تاریخ پدید امده است. شماری نشریات و مجلات که به تاریخ محلی و تاریخ شهرها و روستاها می‌پردازند در تهران و شهرستان‌ها راه‌اندازی شده است. این‌ها امیدوارکننده است؛ اما بسنده نیست. به برداشتن گام‌های بزرگ‌تر و انجام کارهای اساسی‌تر و سنجیده‌تر نیاز داریم. موضوع بسیار حساس‌تر و پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد. روایت تاریخ مناطق و نواحی گوناگون چنانچه بگونه‌ای روشمند و سنجیده انجام نگیرد چه‌بسا، خواسته و ناخواسته و بدرجات، به حس یگانگی ملی آسیب برساند. تاریخ‌نگاری ایرانی رسالتی بس سنگین بر دوش دارد برای اینکه دشواره‌‌ی دوگانه‌‌ ملت/مردم را حل‌وفصل کند. تاریخی که کثرت مردم را در چارچوب وحدت و یگانگی ملت به روایت درآورد. این کاری است که نه ساده است و نه آسان. ظرایف و دقایقی دارد. مورخ اگر از این ظرایف و دقایق غفلت کند روایتی که به دست می‌دهد می‌تواند در حکم تیشه‌زدن به ریشه‌ی ایران باشد. راهی‌ست دشوار و پرسنگلاخ.پرتگاه‌ها و لغزشگاه‌ها و کژراهه‌های سر راه نیز فراوان‌اند.

منافع و مصالح ملی ما حکم می‌کند که آفت مرکززدگی را چاره و درمان کنیم. در نو‌کردن نامه و نوکردن روایت کیستی ما ایرانیان و چیستی ایران این یکی از کارهای بنیادی‌ست. نونامه‌نویسی بایستی برپایه‌ی زدودن غفلت از نقش و جایگاه مردم سراسر ایران در دستور کار مورخان قرار گیرد. مردم سراسر ایران را در روایت تاریخی بایستی از پیرامون به کانون آورد.
بدون نوکردن نامه کمیت حرکت توسعه و پیشرفت خواهد لنگید. نونامه‌نویسی برپایه‌ی نقش مردم شرط لازم نوشدن و توسعه است. مرکززدگی دردی است که تا درمان نشود تاریخ‌نگاری ما نخواهد توانست وظیفه‌ی خود را در کمک به حل‌وفصل مسائل ایران، چنانکه باید و شاید، انجام دهد. مرکززدگی آفتی‌ست که بدرجات به مرکزگریزی کمک می‌کند و آنان که در روایت تاریخی به حاشیه رفته و نادیده گرفته شده‌اند را آگاه یا ناخودآگاه به ورطه‌ی خودجداپنداری می‌کشاند و شکاف‌ها و رخنه‌ها و روزنه‌هایی پدید می‌آورد که‌ خواه‌ناخواه مورد سوءاستفاده‌‌ی کسانی قرار می‌گیرد که پیوند و یگانگی ملت ایران را خوش نمی‌دارند.

#داریوش_رحمانیان
امرداد هزار و چهارصد و سه
https://t.me/mardomnameh

تاریخ باندبازی و باندزدگی و قبیله‌زدگی

در کنار انبوهی مسائل و موضوعات دیگر تاریخ باندها و دارودسته‌ها را نیز دریابیم.
این سخن پایان ندارد هوش‌دار 👆
#داریوش_رحمانیان
https://t.me/mardomnameh

عبرت‌های کودتای 28 مرداد؛
توانمندی انسانی و ظرفیت‌های داخلی، پیش نیاز جذب سرمایه های خارجی است

شعبان جعفری( شعبان بی مخ) درخواب هم نمیدید که روزی از دربار شاه مقام تاج بخشی دریافت کند و وقتی شاه از کشور خارج میشد مطمئن نبود که گزینه بعدی انگلیسی ها برای حکومت ایران خودش باشد.
چون انگیزه تقابل غربی ها با دولت ملی دکترمحمد مصدق نه حفظ کیان شاهنشاهی بود و نه مدنیت ومدرنیزاسیون.
کودتاگران با برنامه ریزی دوساله، با تکیه بر یافته های چندین دهه خود از زمینه های کودتاگری ، اهدافی را دنبال می کردند که در سال های بعد از کودتا خود را نشان داد.
براساس زمینه قبلی از اطلاعات و تحلیل های دکتر فرشاد مومنی رییس موسسه مطالعات دین و اقتصاد و عضو هیات علمی دانکشده اقتصاد دانشکاه علامه طبا طبایی ، فرصتی رااز ایشان گرفتیم و درخصوص عبرت های کودتای 28مرداد 1332به گفت و گو نشستیم ،که ماحصل آن درذیل می آید:
به نظر شما تجربه کودتای 28 مرداد وشکست دولت قانونی چگونه می تواند در این برهه تاریخی راهگشای سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور ما باشد؟ از نظر شما مصدق آغاز و پایان چه سیاست ها و برنامه های اقتصادی بود؟
ایران در قرن بیستم نقطه های عطف تاریخی مهمی داشته است که به نظرمی رسد اگرعمیق تر آنها را مرور کنیم احتمالا بتوانیم با افزایش ذخیره دانایی نظام ملی از آن تجربه ها بهره برده ،نکات قوت را مورد تاکید قرار دهیم و نکات ضعف را به حداقل برسانیم. در قرن بیستم ایران جزء معدود کشورهای دنیا است که در سه نقطه عطف کلیدی این قرن سه جنبش اجتماعی فراگیر را تجربه کرده است. در ربع اول قرن بیستم شاهد انقلاب مشروطیت بودیم ، در سالهای میانی این قرن جنبش ملی شدن صنعت نفت رخ داد و در ربع پایانی قرن انقلاب اسلامی ایران اتفاق افتاد.
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
https://telegram.me/FARSHAD_MOMENI

سخنرانی من(لایو)
با نگاه به
"اقتصاد سیاسی"
و تاکید بر توسعه پایدار ایران درباره ملی شدن نفت و دولت دکتر مصدق در خانه اندیشمندان علوم انسانی
به بهانه بیست و نهم اسفند ماه را می‌توانید در
لینک‌های ذیل ملاحظه بفرمایید

❗️لینک تلگرامی سخنرانی (قایل تصویری با کیفیت بالا)👇:
💠https://t.me/kaveh_farhadi/7932


‼️لینک اینستاگرام سخنرانی(لایو)👇 :
💠https://www.instagram.com/reel/C4S-Vcht18A/?igsh=MTNrN2VqbGp0YTB3Yg==

✔️لینک ترد👇
💠https://www.threads.net/@kaveh_farhadi2000/post/C4sNs4eN9cD/?xmt=AQGz3csfF-qGXzCSwCvGe517wxNjphpvsaKU5quPFmGw4Q

#ملی_شدن_نفت
#بیست_و_نهم_اسفند
#کودتا
#کودتای_۲۸_مرداد

📍https://yek.link/kavehfarhadi

📍https://yek.link/kavehfarhadi

📝سخنان سرشار از شور و رنجِ دکتر ‎#پزشکیان (چهارشنبه ۳۱ مرداد) را که شنیدم یاد
«مقدمه ‎#فردوسی در سرودن شاهنامه» افتادم که:

"مگر خود درنگم نباشد بسی
بباید سپردن به دیگر کسی
و دیگر که گنجم وفادار نیست
همین رنج را کس خریدار نیست
بر این گونه یک چند بگذاشتم
سخن را نهفته همی داشتم..."

#ایران
#برای_ایران

🔰https://twitter.com/FarhadiKaveh/status/1826208347764539494?t=9BFB76F_T_ETmhsMOvjTqg&s=19

‍ ‍«جامعه شناسی علم شناخت واقعیت اجتماعی است»

🌎اتحادیه جامعه شناسان ایرانی در تلگرام (اِجادَت)، فهرست زیر را در شاخه‌های گوناگون علوم اجتماعی تدارک دیده‌است. با انتشار آن در کانال‌های مختلف، به ترویج بینش جامعه‌شناختی کمک کنیم.

          پنجشنبه ۱۴۰۳/۰۶/۰۱

〰〰〰〰〰〰〰〰〰🌱

✍فاطمه موسوی ویایه
🔰کانال علمی مطالعات زنان
🆔@womenstudiesisaorg

✍کاوه فرهادی
🔰انسان‌شناسی یاریگری، توسعه پایدار و زیست‌بوم‌داری
🆔@kaveh_farhadi

✍مینا شیروانی ناغانی
🔰جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه
🆔@Sociology_Development_economic

✍حسین پرويز اجلالی
🔰جامعه شناس ایرانی
🆔@iransociologista

✍بی‌تا مدنی
🔰فمینیسم تفسیری پرگمتیستی
🆔@sociology_of_sport

✍علی نوری
🔰خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی
🆔@iranian_familyy

✍عادل سجودی
🔰جستاری در جامعه شناسی
🆔@GILsociologist

✍ح.ا.تنهایی
🔰جامعه شناسی تفسیری و نظری و درمانی ایران
🆔@hatanhai

✍حجت اله عباسی
🔰مطالعات رسانه و ارتباطات
🆔@mediaresearches

✍رضا تسلیمی طهرانی
🔰جامعه‌شناسی عمومی
🆔@taslimi_tehrani

✍فریبا نظری
🔰جامعه‌شناسی گروه‌های اجتماعی
🆔@Sociologyofsocialgroups

✍محمدحسن علایی
🔰آکادمی وفاق؛ رویکردهای جامعه‌شناختی
🆔@sociologicalperspectives

✍سودابه حیدری
🔰رادیولوگ؛ پادکستِ اجتماعی، علمی و فلسفی
🆔@Radio_Log

✍مصلح فتاح پور
🔰تحلیل آسیب های اجتماعی
🆔@Analysisisocialproblems

✍اصغر ایزدی جیران
🔰آکادمی مردم‌شناسی
🆔@Academy_Mardomshenasi

🔰نعمت الله فاضلی
✍تحلیل فرهنگی جامعه ایران
🆔@DrNematallahFazeli

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰🌱

🔻Click here to join us:

🆔@madanibita
🆔@dr_shirinvalipouri
🆔@Mohamadzeinaliun