کانیا دل

در سوگ عمو "گلیل"، شاعر بهار و باران

#اسماعیل_حسین_پور

▪️باد می وزید؛ گویی برای کوه و دشت "لو" می خواند. باران می بارید و در میانۀ بارش باران بر خاک، خبر کوچ استاد بیژن اقدسی، شاعر نام آشنای خراسان، گونه ات را خیس اشک می کند. سخت بود باور کنی آن شوریده شاعر مردم، آن عاشق بهار و باران، آن دلدادۀ ایل و قبیله، پیش از رُستن گل های "گلیل" ، پیش از بازگشت ایل از قشلاق، آسمان نشین شود. او پسر "شاه حسین بیگ" قهرمان مبارزه با روس ها بود که در سال ۱۳۱۷ در روستای "قلعه بیگ" از توابع دهستان سیوکانلو شهرستان شیروان دیده به جهان گشود.

▪️مجموعه شعر کرمانجی استاد بیژن اقدسی، به نام "گلیل" در سال 1394 به همت جناب آقای یعقوب حاتمی، در بیش از 300 صفحه به چاپ رسیده است. تخلص شعری این شاعر که به دو زبان فارسی و کردی شعر می سرود نیز گلیل بود. خودش در مصاحبه با رادیو می گفت: "مردم مرا عمو گلیل خطاب می کنند".

▪️او یکی از زیباترین اشعارش را هم که در قالب مثنوی است به گلیل اختصاص داده است. استاد بیژن اقدسی به راستی شاعر "گل" و "ایل" بود و این در "گلیل"ش به زیبایی، موج می زد. او کودکی اش را در گلیل گذراده بود. پدرش در دره های گلیل برای دفاع از ایران، در برابر روس های متجاوز ایستاده بود و چند سالی به اسارت روس ها در آمده بود.

▪️در شعر این پیرپارسا و بلادیده که چون پدرش، زندگی پرفراز و فرودی داشت؛ زندگی، امید، مهر، میهن دوستی، عشق و عرفان، دلدادگی به یار و دیار، هم نَفَسی با طبیعت، موج می زد. در شعرش گل سوسن، چون نوعروسی شال بر سر، میدان دار رقص شادمانه می شد؛ او در گزینش واژه ها واقعا استاد بود. انبوه تلمیحات در دیوان او اثرش را جانی دوباره بخشیده است. آن روح بزرگ و سترگ، با درس آموزی از مکتب طبیعت و با ژرف بینی، اشعار بشکوهی در قالب مثنوی، غزل و قصیده خلق کرده است.

▪️یکی از ماناترین شعرهای او شعر "فیروزه" است. شعری که هنوز از آن عشق به میهن، حسرت و اندوهی بلند شعله می کشد. شهری که قاجارهای عیاش، در قالب قرارداد "آخال" به روس ها ارزانی داشتند و برپای ایستادگی چند سالۀ مبارزانی چون "سردار عیوض" و "تحفه گل" هم نتوانست آن عروس زیبای به یغما برده را، به دامان ایران برگرداند. استاد اقدسی در این شعر پر اندوه، این حماسه و میهن پرهیزی های مبارزان مظلوم را به زبانی پرشور و شاعرانه، به تصویر کشیده است و از نابرادرانی که این عزیز یوسف را به چاه انداخته اند؛ سخت شِکوه می کند.

▪️او برای مردم دیارش، نه تنها یک شاعر، که یک تکیه گاه بزرگ بود. او کوهی از غیرت، جوانمردی و مظلوم یاوری بود. زندگی اش را وقف این مردم کرد. با شادی این مردم لبخند زد و با بغض شان گریست. او یک هنرمند بود. طنین صدای دلنشین او، آوای بلند"لو" خوانی هایش، برای مرخ های سربریده و زخمی از جور تبربردوشان بی درد، همه لالایی مهر بود.
او آرزو داشت در "گلیل" دفن شود تا به فیروزه و سردار عیوض نزدیک تر شود؛ هر چند این آرزوی او محقق نشد ولی قطعا روح او در "گلیل" برای "مرخ" های چشم به راهش، قصه می گوید، روح بزرگش بر ستیغ قله های "سرانی" برای "فیروزه" غریب و دربند، مثنوی بلند مظلومیت را روایت می کند.

▪️حالا "عمو گلیل" با آن همه "بانگی" و "لو" و "هه رایی" در دل، مهمان خاک شده است. سینه ستبر آن عزیز یادگار " شاه حسین"، گنجینۀ رازهای بزرگ بود. سینه اش دریای شعر، مثل، قصه و روایت بود و زندگی اش همه درس بود. او تبارش به کوهستان می رسید و با هر چه "کوه" و "کانی" و "مرخ" نسبت داشت. یادش را در این اسفند بی اسپند عزیز می داریم و بر روان آن زبان راستین مردم، درود می فرستیم.

@kaniyadil

2.5K viewsSepahilaeen Alireza, 11:54