کانیا دل
1.25K subscribers
1.49K photos
466 videos
309 files
753 links
بررسی و نقد شعر

نقشه:
https://goo.gl/maps/mGW9jFDJowm

شعر، نقد، نظر:
@kawaspahi
Download Telegram
Tarî
Nubian
تاری

دەنگ؛
#نووبیان
@Kaniyadil
دەردێ ته

خوەدێ زانه، تو ژی زانی و ئەز ژی
کو دەردێ ته ل خوه دێخم، وە هەز ژی!
تو ژی هەز که ژ من، ڤا بەسە سا من
وەکی دن، با بچێرن گا و پەز ژی...

#سپاهی_لایین
@Kaniyadil
خوەزی

تە مینا خەونەکێ هەر شەڤ دبینم
دبیـنم سـا تـە را شـێئران دخـویـنم
چقەس شـیرینە خەونـا ئاشـقانـە
خوەزی ئەز تم ل خەونێ دا بمینم

#یاسر_ئبراهیمی
@Kaniyadil
Audio
لێ دایکێ...

دایکێ تە دگۆت، تو ژینا منی
من دگۆت تو ژی ئەڤینا منی
دایکێ هەر دەم من ل با خوە دگۆت
ئەز و دایکێ پشت ل هەڤ ناکنی

لێ دایکێ! تو بێژە چوویی چمان
دایکێ چوونا تە بوو سا من رە ژان
واخ کو ئەز بووم کول و دەرد و برین
دایکێ جان دل بوویە وارێ خەمان

لێ دایکێ ژین سا من بێ تە ساره
سا دەردی من نینە دوو ره چارە
لێ دایکێ بنێره هالی من کا
لێ دایکێ دل بێ تە بێ هەدارە

دایکێ جان دنیا، جهێ فانیە
دەم و دەوران ژ مە باش زانیە
ناکێ ل کەس دنێ دایکێ بەفا
دنیێ قەت سەر ل کەس دانانیە


هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_هەیدەری
@Kaniyadil
پیان

ئەژی ئیشەڤ چقەس مەست و پیانم؛
وە هەبوونێ هەڤالان، وە گیانم
دەردێن دلان، گشتێ وە جین دەکرم
گەرچ، هنارێ، مری ژە تیانم!

مست

من امشب مست و سرخوشم
به برکت بودن دوستان، زندەام
درد دل دوستان را به بهای جان خریدارم
هرچند که خودم؛ از تشنگی هلاکم!


#هامان_بەهادوریان
@Kaniyadil
هەرای

ل چه‌ند ئاران دشه‌وتن هه‌ستیێن من
هنه‌ک من گۆتن و مانه هنه‌ک دن
هنه‌ک من گۆتن و بوونه دوبەیتی
هه‌رای ئه‌رمان ژ وانێ نێنه گۆتن!

فریاد

استخوانهایم در چندین آتش می‌سوزند
برخی را گفتەام و برخی ماندەاند
برخی را گفتەام و دوبیتی شدەاند
فریاد از آن دردها کە نگفتنی اند!

#دوکتور_سادق_فەرهادی
@Kaniyadil
Audio
ب سالانن

ب پۆرێ خوە دلێ کێڤر دکێ نەرم
دەما دکەنە زستان ژی دبە گەرم
وەکی سێڤا ل دارێ دبژینە
دلی هەر کەس کو جارێ وێ ببینە
بهارێ تینە بیر رەنگێ ل روویێ
دبن بێ خەو گەلێ دنیێ ل هوویێ
بسالانن کو بریە وێ دلێن ژار
ب سالانن کو دێخنە دلان ئار
ب نێرینەک ژ کوور دا دل دکێ رێش
دلی من کو برین کریە هەزار گێش
ت ناشەوتینە دل سا دل برینەنان
چ جار ناپرسە ئەو ل حالێ دینان
ل پەێ دلنشتێ ئەز خەو هەرمیمە
ئڤیندارێ قە وان چاڤێن کەوی مە
دکێ هەز ئەو ژ دل ڤەهەلیانان
دکێ هەز ئەو حالێ دلبژانان

هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_هەیدەری
@Kaniyadil
Audio
قەلەم

هەلبەست و دەنگ؛
#هوسێن_زەرخالس
@Kaniyadil
کانیمال؛ عشق ناب

در این جهان، بسیار نیستند کسانی که از آرامش و خواهش‌های شخصی می‌گذرند تا به دیگران راه سربلندی را نشان دهند و انگیزه‌ی عشق و تلاش و خودباوری ببخشند.
کلیم‌الله توحدی (کانیمال) از جمله‌ی این انسان‌هاست.
اخیرا فرصتی دست داد تا پس از شرکت در جشن عروسی دوست شاعرمان شیرکوه پهلوانی، همراه با عمو حسین احمدی، عمو اردلان نادری و خانواده‌ها، سری به روستای اوغاز بزنیم و یکبار دیگر پیشانی آفتاب‌سوخته اما سربلند استاد توحدی را ببوسیم.
نوشتن راجع به احساسات و اراده‌ی این مرد بزرگ، ولو گزارشی از یک دیدار کوتاه باشد، ساعت‌ها زمان می‌خواهد.
در این مجال تنها اشاره می‌کنم به ساختمان دو طبقه‌ی موزه‌ی کانیمال که در سایه‌ی فداکاری استاد و همکاری گهگاه دوست‌دارانش، اکنون مراحل تکمیل را می‌گذراند و در این خصوص هم تنها می‌توانم اکتفا کنم به این‌که؛

@Kaniyadil
این مرد بزرگ، در حالی با هیجان و اشتیاق در باب موزه و اتمام تدریجی ساختمان و بخش‌های مختلف آن سخن می‌گوید که خود همراه همسرش حلیمه‌بانو، ساکن خانه‌باغی سنتی و کوچک است در همسایگی ساختمان نسبتا مدرن موزه.
ماموستا کانیمال، دارد خانه‌ی فردای ما را با مصالح منزل امروزش می‌سازد.
او تمام نگاهش به فرداست؛ فردایی که به‌زودی از راه می‌رسد و استاد نگران است مبادا مردمان کورد خراسان، خانه‌ای برای نمایش مواریث فرهنگی خود نداشته باشند. و این موزه، قرار است دسترنج امروز استاد را برای فردای ما ذخیره کند؛ مایی که گاه از حفظ زبان نشسته در دهانمان نیز، دریغ می‌ورزیم!
کلیم کانیمال، نماد عشقی ناب است، عشقی که باید دعا کنیم و بکوشیم اهالی فردا از داشتن امثالش بی‌بهره نباشند؛
خانێ کانیمال، دەفتەر ل مالێ
نامان دنڤیسە، سا گولهەڤالێ
خەرمانا ژانێن خوه، ددە شەمالێ....

#سپاهی_لایین
@Kaniyadil
چه‌ند دومالک:

گه‌رێ هه‌لبه‌ستێ کورمانجی بخوینم
ل سه‌ر ڤێ کۆنه ئایینا بمینم
ل شوونا وێ تفانگا که‌تیه هه‌ردی
زمانێ خوه ژه‌ سه‌ر هه‌ردێ هلینم

وه‌لاتێ مه ھەمیزا ته برینه
ل شوونا ئاڤێ ل هه‌ردێ ته خوینه
نێ بیرا مه ئێوەز خینێ وەلاتێ
خوه‌دێ زانه چییێن ل ته چ دینه

چما ئیشه‌ڤ ده‌لاله‌ک به‌رڤه مه نێ
غه‌ریو بوونی هه‌ڤاله‌ک به‌رڤه مه نێ
خه‌ڤا بوو ئارێ دنیێ سا ته جارێ
هینە هینە شه‌ماله‌ک به‌رڤه مه نێ

لێ‌لۆ به‌خشی کو ده‌نگێ ته بهار ه
له‌ سه‌رمێ بیچکی ته تژی ئار ه
دزانی تو کو سه‌برا مه چ یه ئێ
دوتار ه؛ ئێ دوتار ه، ئێ دوتار ه

نه‌مایه که‌س ل دنیایێ سه‌وا مه
تو ژی دل خواش مه‌که ئه‌ز هینه ما مه
چرێ مالێ ته‌ مه لێ یارێ ئه‌مما
سوه کو لێخنه تاڤەک، خه‌ڤا مه

تو سا خه‌لکێ‌ خوەشی سا وان خه‌لاتی
سه‌وا ده‌نگێ غه‌ریوان ئه‌خته‌لاتی
نزانم ئه‌ز ژ ته بێژم چ ئیشه‌ڤ
وه‌لاتی تو وه‌لاتی تو وه‌لاتی!


#ئه‌لی_داوه‌ری
@Kaniyadil
Forwarded from محمد حسین پور
https://b2n.ir/t40104
لینک کلاب هاوس کانیادل

@kaniyadil
کانیادل
و جریانی تازه‌تر در سه‌شنبه‌ای دیگر


یاران همزبان و همکانی درود

سه‌شنبه بیست و یکم تیرماه، کلاب‌هاوس کانیادل، یک‌بار دیگر میزبان کوردهای هنرمند و شاعر از سراسر خراسان و ایران بود.
در این گزارش مروری خواهیم داشت بر آنچه در این سه‌شنبه گذشت و البته ابتدا سپاسگزاری می‌کنیم از کارگردانی برادران بزرگوارمان؛ محمد حسین‌پور و مجید رهورد که مثل همیشه زحمت اجرای برنامه بر دوششان بود.
در برنامه‌ی اخیر، مثل همیشه جمعی از اهل شعر و هنر، به اجرای آثار خویش پرداختند که از جمله باید سپاس بگوییم به استاد شعبان اسلامی، تەنگەزار مارینی، عبدالله سلیمی و داریوش جان، شورش و شڤان اسماعیلی، سارا سودمند و زهرا ناصری، محمد قربانی و مارال جان، عزیزالله حیدری، یاسر ابراهیمی، جناب فرجی، آرژین جان رجب‌زاده و دیگر عزیزان هماره همراهمان.
در این نشست مجازی، خواهر پژوهشگر پرتلاشمان گلی خانم شادکام نیز ضمن گزارش کوتاهی به بیان آخرین کارهای خود در خصوص مستندسازی میراث فرهنگی کوردهای خراسان پرداخت و به‌ویژه از همکاری مردم در ساخت یک سری مستند 11 بخشی برای شبکه‌ی سحر برون‌مرزی، نهایت سپاسگزاری و امتنان را به‌عمل آورد.
در نشست اخیر کلاب‌هاوس کانیادل، پیرامون نشست‌های حضوری و از جمله برگزاری عصر شعر و موسیقی در روستای پاکوتل قوچان به میزبانی خواهرمان سارا سودمند و خانواده، سخن گفته‌شد. همچنین به پیشنهاد برخی دوستان، در خصوص تغییر محل نشست‌های مجازی کانیادل از کلاب‌هاوس به یک پلتفرم دیگر از جمله اینستاگرام، تلگرام، واتساپ یا هر نرم‌افزار دیگری، محاوره و مشاوره به‌عمل آمد که تصمیم‌گیری پیرامون آن به رای‌گیری در گروه کانیادل و سپس نشست حضوری شورای مرکزی انجمن ادبی کانیادل، موکول شد.
مطابق تصمیمات قبلی، فعلا هر دو هفته‌ یکبار، کانیادل به نشانی همیشگی؛
https://b2n.ir/t40104
از ساعت 21 چشم‌به‌راه و در خدمت شما شاعران و هنرمندان کورد خراسانی و غیرخراسانی خواهد بود.
انشالله در روزهای آینده پیرامون تغییر مکان یا امکان برگزاری نشست‌های حضوری، باهم سخن خواهیم گفت. ضمن اینکه، به مناسبت عید غدیر نیز، مراسم جشنی با محوریت شعر و موسیقی کوردی در محل هیئت حضرت ابوالفضل کرمانج‌های خراسان، در الهیه‌ی مشهد برگزار خواهد شد که کانیادل نیز از علاقمندان برای حضور در این شادی کوردانه، دعوت می‌کند.
شاد و شاعر و هنرمند بمانید.

با مهر؛
#سپاهی_لایین
@kaniyadil
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ب ناڤێ یەزدانێ دلۆڤان

ئەڤین! تو شێرینا منی
شاهی و مزگینا منی
سۆرگول ل بەر بینا منی
بێ تە مە کەنگی تێ تەبات؟

سەیدا تو رێزانێ منی
سەیدا و پێزانێ منی
هۆستا و هۆزانێ منی
پەیڤێن تە وەک قەند و نەبات

جارەک وەرە با من ئەڤین!
دا مەی ژ لێڤێن تەی شرین
سەربەست بنۆشم ئەز ب تین
بەلکی ڤەژێنم پێ هەیات

خوەش زانبە یارا تە مە
دل‌خواز و سۆزدارا تە مە
پشکا تە مە, پارا تە مە
سۆر بووم د باخێ ڕۆژهلات

بەختێ سپی من پشکە کەچ
روو هنگڤ و نڤشکە کەچ
پارسوو ستوور و هشکە کەچ
ژێ را دڤێن کار و خەبات

سەرهشک نەبم, نابم ئەڤین
ل جەم تە پڕ نابم شرین
جەرگێ تە ئەز ناکم ب خوین
بێ من قە خوەش نابن جڤات

سۆرگول د گەل خار و کەلەم
پەیدا دکم سەد دەرد و خەم
ما من تەنێ دی ئەو سەدەم
پێشی خوەشی داوی شەوات

ئەڤین شەوات و نوهتنە
سەد وەک جەگەرخوین سوهتنە
دەرمانێ ڤی دەردێ تنە
هەردەم دڤێتن: کێفەرات

دەنگ و دیمەن; #ئارژین_رەجەب‌زاده_سەرهەد
هەلبەستڤان; مامۆستەیێ نەمر; #جەگەرخوین

کانال تلگرامی #مالا_گولان 👇👇

@Mala_gulan
Forwarded from Palikan welatê me
دلــــێ ب ئـار و ئێشە ، ســه‌ربلنده
دلێ ساره ، هه‌ره ئاره‌ک ب بن ده !
دلــێ ئاشق نــه‌بــه ، رنـده بشه‌وته
دلــێ سا ته نه‌شه‌وته ، سا چ رنده؟

دلــــــی کــــە آتش و درد دارد ســـــربلنـد است
دلی کە سرد است ، برو آتشی زیرش روشن کن !
دلـــی کـــە عاشق نباشد ، خــــوب است بسوزد
دلی کە برای تو نسوزد ، برای چە خوب است ؟

#برێز_دوکتۆر_سادق_فەرهادی

@Palikan_welate_me 👈🍃🌸
Forwarded from اتچ بات
♦️مهدی گنج بخش، آوای بلند کردهای خراسان

🖌اسماعیل حسین پور
ماهنامه مهاباد، ش ۲۲۳، سال۱۴۰۱

🔸"هزارمسجد"، این رشته کوه پرشکوه، سرچشمۀ زلال فرهنگ و زندگی مردمی است که با آوای دهل و سرنا، با ترنم تار و نوای نی، خو گرفته اند. هم تباران جعفرقلی زنگلی، نغمه بر لبان و بی غمان عشق را عزیز داشته، که دیری است در پسِ آن قله های سر بر آسمان ساییده، آوای مهر سر می دهند و بزم و رزم شان در هم تنیده است.

🔸یکی از نیک فرزندان هنرمند این
دیار استاد مهدی گنج بخش لائین است. پیش از آن که نوروز در بر خانۀ علی بگشاید؛ در 15 اسفند سال 1347، مهدی در لائین، دیده به جهان گشود و مادرش زینب، با ترنم لالایی و گهواره جنبانی ها، فرزند چهارم خانواده اش را بزرگ و عزیز داشت.

🔸او در خانواده ای قد می کشید که پدر هرچند اهل دل بود ولی نسبت چندانی با آواز نداشت؛ ولی از لبان مادر لالایی و مهر می تراوید. مادر نخستین آموزگار آواز او بود. زنی که باور مذهبی و حجب و حیای ایلیاتی نمی گذاشت؛ دیگران آوایش را بشنوند و تنها در جشن عروسی دختر و یکی از پسرانش، آوای او به گوش اقوام رسید.

🔸استاد مهدی گنج بخش، در دیاری قامت افراشت که مردمش اهل کار و مزرعه، اهل شور و شادی و شالی بودند و هی هی چوپانانش، موسیقی دل نشین دره های عمیق و لبریز عطر گل های هزارمسجد بود. این همه زیبایی، شکوه و زلالی زندگی، ذهن مهدی را با ترانه های گل کرده بر لب مردم، پیوند می داد و او هم در این فضای لبریز ذوق، چون ابری بهاری، باید باریدن می گرفت.

🔸او که امروز مقیم کردستان باشوراست؛ هنوز شیفتۀ ساز و آواز ایلیاتیان هم تبار خویش است و آن دو را چون جان عزیز می دارد و می گوید:«اولین بار صدای ساز دوتار رحیم بخشی را از رادیو کردی مشهد، شنیده است». آرزوی آن جوان لاینی در آن ایامِ غربت تار در لائین، نواختن آهنگ "لو" رحیم بخشی بوده است.

🔸استاد گنج بخش، می گوید:« در سال 1377 در منزل حاج ذوالفقار جلایر در مشهد، با مجتبی قیطاقی آشنا شدم. مجتبی دوتار نوازی کرد و من این بار شیفته تارنوازی مجتبی شدم و به توصیه او، به دوتارنوازی روی آوردم. آرزوی دوتار نوازی ام، در 30 سالگی محقق شد و توانستم اولین بار، دوتار را با شوق و امید به دست بگیرم». از آن پس نغمه خوانی های مهدی، با دوتاری که هنوز پنجه ها و پرده ها با هم بیگانه بودند؛ آغاز شد.

🔸ایشان، بعد از سال 1377 خورشیدی، هر چند مدتی به خاطر شرایط کاری، راهی جنوب خراسان شد، ولی دوتار را با خود داشت. در سال 1380 مقیم مشهد شد. این حضور در مشهد، او را پای دوتارنوازی استاد مجتبی قیطاقی نشاند و دوتارنوازی او با الهام از هنرآفرینی استاد قیطاقی، ادامه یافت.

🔸آواز را با اشعار جعفرقلی و تحت تأثیر حضور استاد کلیم الله توحدی که برای پژوهش پیرامون اشعار جعفرقلی، به منطقه سفر داشته، آغاز کرد. پیش کسوتان جعفرقلی خوان لائین، حاج ذوالفقار جلایر، حاج مهدی مرادنیا و استاد رحمت الله زیدانلو، اثرگذارترین چهره های فرهنگی آن دیار بودند که مهدی درس آموز مکتب آنها بود و شعلۀ خوانِش اشعار جعفرقلی را در دل او افروختند.

🔸با چاپ دیوان جعفرقلی، دهۀ دوم زندگی مهدی گنج بخش، با اشعار جعفرقلی، جان و جلایی دوباره یافته است. گویی که تشنه ای مانده در کویر، چشمه ای زلال و گوارا می یابد. اشعار جعفرقلی زنگلی، روحش را به ستیغ قله های شاه جهان و هزارمسجد کشانده است و دل او را به درخت تناور عشق و عرفان، گره زده اند.

🔸استاد مهدی گنج بخش امروز در خراسان و فراتر از مرزهای این دیار، در بین کردها یک خوانندۀ صاحب سبک است. صدای او کِشش و جاذبه ای شگفت دارد. با طنین صدای پر ابهتش، گاه بر خویش می لرزی؛ گاه از شوق، گاه از درد می گریی؛ گاه گردن می افرازی و قد می کشی؛ و گاه چون پرنده ای رها در باد، مرزها را در می نوردی.

🔸در"جعفرقلی" خوانی هایش، با عشق و ایمان، هم نفس می شوی. با آهنگ و آوای "لو"یش، شکوه کوهستان و نیایش را به تماشا می نشینی. با "گل سوور"ش تو را به وجد می آورد و با "داییکا من" غربت قرن ها درد را، برایت مرور می کند و با "وه ختی کو تو له مالی" دلدادگی و نجابت یار را، برایت هجی می کند.

@kaniyadil
Audio
دەنگێ حەق

هەلبەست و دەنگ؛
#هوسێن_زەرخالس
@Kaniyadil
سواد شعری کوردی؛
از سرودن تا خواندن

ادبیات کوردی خراسان و به‌ویژه در حوزه‌ی شعر، این سالها پیوسته در حال تحول و تعالی بوده‌است و این جای شکر و شادی دارد.
این ترقی را از هر دو جنبه‌ی کمی و کیفی به‌وضوح می‌توان دید و شنید.
اخیرا انجمن ادبی کانیادل (انجمن ادبی کوردهای خراسان در مشهد) در فضای مجازی کلاب‌هاوس میهمان شهر اسفراین بود و اگرچه فرصت نشد از تمام ظرفیت ادبی و هنری کوردهای این شهرستان در یک برنامه‌ی دوساعته استفاده شود، اما ملاحظه‌ی شعر و هنر حاضران و شمارشان، کافی بود تا دریابیم و افتخار کنیم که چنین رقمی، سه دهه پیشتر، شاید در تمام شمال خراسان و درمیان فعالان جدی ادب و هنر کوردی، قابل ثبت نبود.
این اشتیاق عمومی به زبان مادری و پاسداشت آن از طریق نگارش و سرایش، دستاوردی مغتنم است و مایه‌ی امیدواری.
درعین حال، نکته‌ی مهمی که نباید از نظر دور بماند، ضرورت شکل گرفتن سواد شعری استاندارد در میان کوردهای خراسان است که البته هضم و حل این مشکل، به‌راحتی اتفاق نمی‌افتد.
اجازه می‌خواهم عرضم را با طرح یک پرسش دنبال کنم؛
آیا ما، در ارتباط با ادب و هنر کوردی در خراسان، مبانی زیبایی‌شناختی استاندارد و مشترکی برای تفکیک خوب و بد یا خوب و خوبتر داریم؟
پاسخ چنانچه مثبت هم باشد، چندان محکم و مشخص نیست چرا که تجربه نشان می‌دهد اغلب دست‌اندرکاران حوزه‌ی شعر، صرفا به دریافت‌های ذوقی و سنتی خود متکی هستند و نه مبانی علمی صریح و قابل سنجش در پیرامون ادبیات معاصر.
این شرایط شعر کوردی خراسان، برآمده از چند عامل اساسی است؛
یک؛ نداشتن تاریخچه‌ی معرفی و نقد علمی.
دو: عدم تفکیک روشن، میان زبان محاوره و مکتوب.
سه: فقدان دستورالعملی که مشخصا اصول زیبایی‌شناختی شعر و قالب‌های کلاسیک و مدرن شعر کوردی را شناسایی و مبنایی پذیرفتنی برای رد و قبول آن تدوین و طرح کرده باشد.
چهار؛ عدم شناخت دقیق وزن و شکل نگرفتن طبعی موزون، بر مبنای مهارتی که نظام عروضی یا وزنی-هجایی و مختصات آن را دانسته به‌کار گیرد. این نقیصه در پیرامون قافیه نیز به‌شکلی وجود دارد و کمبود نسبی قافیه به این مشکل می‌افزاید.
پنجم؛ و مثل همیشه و به‌شکلی زیربنایی، مشکل بزرگ ما، ننوشتن و نخواندن به‌ رسم‌الخط‌های کوردی استاندارد و موثری است که امروزه خوشبختانه در دسترس همگان هست.
شعر کوردی خراسان، تا نوشته نشود، مشکلات ساختاری آن اعم از فقر بدیعی و عروضی، مشکلات قافیه، ضعف عناصر زیبایی شناختی و اندیشگی و بسیاری نکات دیگر، مغفول می‌ماند.
شعر کوردی خراسان برای بقا، باید تئوریزه و تعریف و تکثیر شود. آنگاه باید به‌عنوان ضرورتی بدیهی، در میان گویشوران این زبان که شمارشان در این جغرافیا کم نیست، خوانده و شنیده و دنبال شود.
شعری که درست نوشته نشود و درست و به‌قدر لازم هم خوانده نشود، به‌سختی می‌تواند زنده بماند. این تهدیدی است که زبان ما را نیز با مخاطرات جدی مواجه کرده‌ و ایکاش، ایکاش جدی‌اش بگیریم؛

زمانێ مه، زمانێ ژان و ژینێ
زمانێ شائرێن شاهی و شینێ
نه چیکان ناس دکی، نه دەنگێ دیکان
مەگەر کوردی بخوینی، ژ ئەڤینێ...


#سپاهی_لایین
@Kaniyadil