کانیا دل
1.24K subscribers
1.49K photos
466 videos
309 files
755 links
بررسی و نقد شعر

نقشه:
https://goo.gl/maps/mGW9jFDJowm

شعر، نقد، نظر:
@kawaspahi
Download Telegram
قلم، قامت بلند دانایی و آگاهی

🖋اسماعیل حسین پور

🔸آن گاه که «جنبش اول که قلم درگرفت» و دل آگاهان شورآفرین، با معجزۀ قلم، نقاب از رُخ اندیشه گشودند و «سرِ زلفِ سخن را به قلم شانه زدند»؛ آن روز که صاحب قلم، با «ن والقلم و مایسطرون» و «علم بالقلم» هزار دریچه از نور، بر روی ما خاکیان گشود؛ نیک پیداست که در این معجزۀ شگفت زلال و بی زوال، چه رازی نهفته است.

🔸در آن سپیده دم که صفیر گلوله ای در کوچۀ "قطب الدولۀ" تهران پیچید و قلب سید محمد کردستانی - متخلص به میرزادۀ عشقی - را در سی سالگی، نشانه رفت. آن روز که فرخی یزدی - شاعر آزادی خواه این سرزمین - در زندان قصر، مثنوی بلند غربت قلم را غریبانه سرود و تا این سالیان که مختاری ها و پوینده ها و... جان بر سرِ قلم نهادند؛ غم سترگ قبیلۀ قلم، بر شانه های نحیف این سرزمین سنگینی می کند.

🔸قلم، این یادگار و امانت عزیز خداوند، قامت بلند دانایی است. سفیر و صفیر صداقت و راستی، شعلۀ گره خورده با شرف، سیمرغ آشیان گزیده بر قاف اندیشه و روح جهان به جلوه آورده است که خداوند، به نامش و آنچه می نگارد؛ سوگند می خورد. پاسداشت قلم و اصحاب قبیلۀ قلم، پاسداشت دانایی، آگاهی، روشنایی و رهایی است.

🔸رسالت قلم، روشنگری، بیدارگری، ستم ستیزی، راستی ستایی و امیدآفرینی است. با قلم می شود از عدالت گفت. از راستی و انصاف. از بیت المال و حق مردم. با قلم می شود از غم مردم گفت. با قلم می شود مثل مردم بود. می شود مثل آنان زیست؛ مثل آنان گریست؛ مثل مردم کولبری کرد؛ مثل مردم، کارگری کرد. با قلم می شود بر سفره ای تهی، مهمان شد. کنار غریبی یک کودک ترازو به دست،؛ که از ناترازی روزگار دل آزرده است نشست؛ با قلم می شود راوی رنج های یک ملت بود. می شود در حسرت روزهای بی اشک و شک بود.

🔸با قلم می توان امیدآفرید. با قلم می توان، نان را، آزادی را، رهایی را، عادلانه قسمت کرد. با قلمِ امیدآفرین می توان ملتی خسته و دل گسسته و بی رمق را، توش و توانی دوباره بخشید. برای شان از امید و روشنایی گفت و:«الیس الصبح بقریب» را به یقین گفت. با قلم امیدبخش، می توان آسمان را، آبی تر از باور بامداد، ترسیم کرد و برای کودکان فردای این سرزمین، رنگین کمانی از مهر به ارمغان آورد.

🔸آنچه به قلم جان می دهد؛ قلم را زنده، زبانزد و بالنده می کند؛ مردمی بودن قلم است. قلمی که مردم را نبیند و بر سفرۀ سلاطین لقمه چین شود؛ قلمی که چشم به دهان صاحبان زر و زور و تزویر داشته باشد؛ قلمی که طوطی صفت باشد و آنچه دیگران بگویند بنویسد؛ قلمی که بین او و دردهای مردم، به بلندای دماوند، فاصله افتاده باشد؛ قلم نیست. سنگی است که بر دست ها سنگینی می کند.

🔸در پایان با تبریک روز قلم محضر اصحاب اندیشه، دانایی و آگاهی، یاد همۀ شهدای راه قلم و همۀ جان بر سرِ قلم نهادگان را عزیز می داریم و بر روان آن روشن باوران و مظلوم یاوران، درود می فرستیم.

@Kaniyadil
ئیشەڤ

شەڤ ئیشەڤ تاریە، سارە، خەڤا یە
شەڤێ چوویە هەما چاڤێ م پا یە
ئەز ئشکەستم خوە دا، بێ دەنگ و بانگی
نە ئیشەڤ، هەر شەڤێ هالێ م ڤا یە...

امشب

شب، امشب سرد و تاریک و خاموش است
شب، گڐشتە است اما چشم من بیدار است
در خویش شکستم، بی صدا و شیون
نە تنها امشب، که همه‌شب حال من این است!
#دوکتور_سادق_فەرهادی
@Kaniyadil
زبان عشق*

بفهم ای دل، که این دانش حیاتی است؛
مدار زندگی، بر «بی‌ثباتی» است!

جەهان، ئاشە و ئنسان ئاڤه، بفکر؛
خمیر آب و نانش، التقاتی است

قە مینا شێئرێ من، ل ناڤ دو لێڤان
برون‌دادش؛ همین کوردی و تاتی است

مینا ناسنامەیا گشتی غەریبان؛
ابیورد است و لایین‌اش کلاتی است...

ژ پۆرێ گەورێ من گاشە بخوینی
خدایم، آسیابانی دهاتی است...
***

جەهانا من تو یی، جان و دلێ من
بە جز تو، هر چه دارم، وارداتی است

گولێ ژی، بێ ته ناخوازم، کو زانم؛
وجودش جامد و مغزش نباتی است!

گولا کەسک و زەر و سورێ وەلاتان
زبانت، پرچم گلهای آتی است؛

هولست و هەز که و لۆ که ژ دل دا؛
زبان عاشقان، این سرخ ذاتی است...

#سپاهی_لایین
....
*این ابیات، تغزلی است در تحسین تنیدگی دو زبان کوردی و پارسی به هم. چنین تجاربی در اصطلاح قدما «ملمع» تعریف می‌شوند و ملمع، اجمالا شعری است که به دو زبان سروده شود.

@Kaniyadil
#پێنووس

ڕزگاربــــوونا مـــــــە پێنووسە
ژ شــــــەڤا مـــــــە را فانووسە
پێنووس دیـــرۆک و پێشەڕۆژ;
ئــــەو ژی وەک ئاخێ نامووسە

#قلم

رهـــایی مــا، با قلــم ممکن است
که بـــرای شب مـا فانوس است
قلــم, تـاریـخ و آینــدە است
و همانند خاک، ناموس ماست

#ئەلی_رەجەب‌زادە_گولیل
@Kaniyadil
4_5922621663366614372.3gp
2.3 MB
قەلەم

هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_جەلایر (قەلەم)

@Kaniyadil
Hey azadî
Doğan Çelik
هەی ئازادی

دەنگ؛
#دۆغان_چەلیک
@Kaniyadil
ئازادی

ب «ئازادی»، دبێژم جارەکی دن؛
کو غەیره ته، نەگهیشتم یارەکی دن...
وەقەس دلتەنگ و دەرگیرێ تە مامه
کو وەختا من نەما سا کارەکی دن!


#سپاهی_لایین
@Kaniyadil
Tarî
Nubian
تاری

دەنگ؛
#نووبیان
@Kaniyadil
دەردێ ته

خوەدێ زانه، تو ژی زانی و ئەز ژی
کو دەردێ ته ل خوه دێخم، وە هەز ژی!
تو ژی هەز که ژ من، ڤا بەسە سا من
وەکی دن، با بچێرن گا و پەز ژی...

#سپاهی_لایین
@Kaniyadil
خوەزی

تە مینا خەونەکێ هەر شەڤ دبینم
دبیـنم سـا تـە را شـێئران دخـویـنم
چقەس شـیرینە خەونـا ئاشـقانـە
خوەزی ئەز تم ل خەونێ دا بمینم

#یاسر_ئبراهیمی
@Kaniyadil
Audio
لێ دایکێ...

دایکێ تە دگۆت، تو ژینا منی
من دگۆت تو ژی ئەڤینا منی
دایکێ هەر دەم من ل با خوە دگۆت
ئەز و دایکێ پشت ل هەڤ ناکنی

لێ دایکێ! تو بێژە چوویی چمان
دایکێ چوونا تە بوو سا من رە ژان
واخ کو ئەز بووم کول و دەرد و برین
دایکێ جان دل بوویە وارێ خەمان

لێ دایکێ ژین سا من بێ تە ساره
سا دەردی من نینە دوو ره چارە
لێ دایکێ بنێره هالی من کا
لێ دایکێ دل بێ تە بێ هەدارە

دایکێ جان دنیا، جهێ فانیە
دەم و دەوران ژ مە باش زانیە
ناکێ ل کەس دنێ دایکێ بەفا
دنیێ قەت سەر ل کەس دانانیە


هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_هەیدەری
@Kaniyadil
پیان

ئەژی ئیشەڤ چقەس مەست و پیانم؛
وە هەبوونێ هەڤالان، وە گیانم
دەردێن دلان، گشتێ وە جین دەکرم
گەرچ، هنارێ، مری ژە تیانم!

مست

من امشب مست و سرخوشم
به برکت بودن دوستان، زندەام
درد دل دوستان را به بهای جان خریدارم
هرچند که خودم؛ از تشنگی هلاکم!


#هامان_بەهادوریان
@Kaniyadil
هەرای

ل چه‌ند ئاران دشه‌وتن هه‌ستیێن من
هنه‌ک من گۆتن و مانه هنه‌ک دن
هنه‌ک من گۆتن و بوونه دوبەیتی
هه‌رای ئه‌رمان ژ وانێ نێنه گۆتن!

فریاد

استخوانهایم در چندین آتش می‌سوزند
برخی را گفتەام و برخی ماندەاند
برخی را گفتەام و دوبیتی شدەاند
فریاد از آن دردها کە نگفتنی اند!

#دوکتور_سادق_فەرهادی
@Kaniyadil
Audio
ب سالانن

ب پۆرێ خوە دلێ کێڤر دکێ نەرم
دەما دکەنە زستان ژی دبە گەرم
وەکی سێڤا ل دارێ دبژینە
دلی هەر کەس کو جارێ وێ ببینە
بهارێ تینە بیر رەنگێ ل روویێ
دبن بێ خەو گەلێ دنیێ ل هوویێ
بسالانن کو بریە وێ دلێن ژار
ب سالانن کو دێخنە دلان ئار
ب نێرینەک ژ کوور دا دل دکێ رێش
دلی من کو برین کریە هەزار گێش
ت ناشەوتینە دل سا دل برینەنان
چ جار ناپرسە ئەو ل حالێ دینان
ل پەێ دلنشتێ ئەز خەو هەرمیمە
ئڤیندارێ قە وان چاڤێن کەوی مە
دکێ هەز ئەو ژ دل ڤەهەلیانان
دکێ هەز ئەو حالێ دلبژانان

هەلبەست و دەنگ؛
#ئەلی_هەیدەری
@Kaniyadil
Audio
قەلەم

هەلبەست و دەنگ؛
#هوسێن_زەرخالس
@Kaniyadil
کانیمال؛ عشق ناب

در این جهان، بسیار نیستند کسانی که از آرامش و خواهش‌های شخصی می‌گذرند تا به دیگران راه سربلندی را نشان دهند و انگیزه‌ی عشق و تلاش و خودباوری ببخشند.
کلیم‌الله توحدی (کانیمال) از جمله‌ی این انسان‌هاست.
اخیرا فرصتی دست داد تا پس از شرکت در جشن عروسی دوست شاعرمان شیرکوه پهلوانی، همراه با عمو حسین احمدی، عمو اردلان نادری و خانواده‌ها، سری به روستای اوغاز بزنیم و یکبار دیگر پیشانی آفتاب‌سوخته اما سربلند استاد توحدی را ببوسیم.
نوشتن راجع به احساسات و اراده‌ی این مرد بزرگ، ولو گزارشی از یک دیدار کوتاه باشد، ساعت‌ها زمان می‌خواهد.
در این مجال تنها اشاره می‌کنم به ساختمان دو طبقه‌ی موزه‌ی کانیمال که در سایه‌ی فداکاری استاد و همکاری گهگاه دوست‌دارانش، اکنون مراحل تکمیل را می‌گذراند و در این خصوص هم تنها می‌توانم اکتفا کنم به این‌که؛

@Kaniyadil
این مرد بزرگ، در حالی با هیجان و اشتیاق در باب موزه و اتمام تدریجی ساختمان و بخش‌های مختلف آن سخن می‌گوید که خود همراه همسرش حلیمه‌بانو، ساکن خانه‌باغی سنتی و کوچک است در همسایگی ساختمان نسبتا مدرن موزه.
ماموستا کانیمال، دارد خانه‌ی فردای ما را با مصالح منزل امروزش می‌سازد.
او تمام نگاهش به فرداست؛ فردایی که به‌زودی از راه می‌رسد و استاد نگران است مبادا مردمان کورد خراسان، خانه‌ای برای نمایش مواریث فرهنگی خود نداشته باشند. و این موزه، قرار است دسترنج امروز استاد را برای فردای ما ذخیره کند؛ مایی که گاه از حفظ زبان نشسته در دهانمان نیز، دریغ می‌ورزیم!
کلیم کانیمال، نماد عشقی ناب است، عشقی که باید دعا کنیم و بکوشیم اهالی فردا از داشتن امثالش بی‌بهره نباشند؛
خانێ کانیمال، دەفتەر ل مالێ
نامان دنڤیسە، سا گولهەڤالێ
خەرمانا ژانێن خوه، ددە شەمالێ....

#سپاهی_لایین
@Kaniyadil
چه‌ند دومالک:

گه‌رێ هه‌لبه‌ستێ کورمانجی بخوینم
ل سه‌ر ڤێ کۆنه ئایینا بمینم
ل شوونا وێ تفانگا که‌تیه هه‌ردی
زمانێ خوه ژه‌ سه‌ر هه‌ردێ هلینم

وه‌لاتێ مه ھەمیزا ته برینه
ل شوونا ئاڤێ ل هه‌ردێ ته خوینه
نێ بیرا مه ئێوەز خینێ وەلاتێ
خوه‌دێ زانه چییێن ل ته چ دینه

چما ئیشه‌ڤ ده‌لاله‌ک به‌رڤه مه نێ
غه‌ریو بوونی هه‌ڤاله‌ک به‌رڤه مه نێ
خه‌ڤا بوو ئارێ دنیێ سا ته جارێ
هینە هینە شه‌ماله‌ک به‌رڤه مه نێ

لێ‌لۆ به‌خشی کو ده‌نگێ ته بهار ه
له‌ سه‌رمێ بیچکی ته تژی ئار ه
دزانی تو کو سه‌برا مه چ یه ئێ
دوتار ه؛ ئێ دوتار ه، ئێ دوتار ه

نه‌مایه که‌س ل دنیایێ سه‌وا مه
تو ژی دل خواش مه‌که ئه‌ز هینه ما مه
چرێ مالێ ته‌ مه لێ یارێ ئه‌مما
سوه کو لێخنه تاڤەک، خه‌ڤا مه

تو سا خه‌لکێ‌ خوەشی سا وان خه‌لاتی
سه‌وا ده‌نگێ غه‌ریوان ئه‌خته‌لاتی
نزانم ئه‌ز ژ ته بێژم چ ئیشه‌ڤ
وه‌لاتی تو وه‌لاتی تو وه‌لاتی!


#ئه‌لی_داوه‌ری
@Kaniyadil