یارێ دەبە بوینم تە ل خەونێ شەڤانە؟
ل شەڤەکێ بهارێ، ل من بوی میڤانە؟
وەر لنگێ تە بمالم وە پژانگێ چاڤانە
وە دورێ تە بگەرم خوە بکمە قوروانە؟


دوتار: مجتبی قیطاقی
نی: علی‌اکبر زهرایی
شعر و دکلمە: کلیم اللە توحدی
ضبط: بهار ١٣٧٨
@kanimaall

@Kaniyadil

#بیرت ئەکەم
دەنگ؛
#سەنا_بەرزەنجی
@Kaniyadil

کوور گوداگرن، بوێنن دوکتور شوان پەروەر ل باوەتا زمانێ زک‌ماکی چ دبێژە ..؟! 👌👏💐

@kaniyadil

ئاشقێ شەهریوەر

ئەز مینا فەرماندەیەک بێ لەشکەرم
کووچە ب کووچە، ب دوو تە دگەرم
هیڤا گیشتنیا "تری" و "تە"، یکە؛
ب ڤێ بایسا، ئاشقێ شەهریوەرم!

#محمد_حسین‌پور
@kaniyadil

ستم بس، لطفا!

این یادداشت را برای خودم و خطاب به جمعی از دوستان نزدیک و عزیزم می‌نویسم؛
خطاب به عزیزانی که سه ویژگی دارند:
1- زحمتی که برای پاسداری از فرهنگ و ادب و هنر کوردی در خراسان کشیدەاند، غیر قابل انکار است.
2- به کوردی نمی‌نویسند یا به ندرت و غیرعلمی می‌نویسند.
3- در قبال کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی در مدارس مناطق کوردنشین خراسان نیز، شور و شراکت بایسته از خود نشان نداده‌اند.
اکنون آنچه از این عزیزان می‌خواهم، پاسخگویی به این سه پرسش است، برای چاره‌جویی؛
1- چرا وقتی خطاب به ایشان پرسشی ساده و نکته‌ای به کوردی می‌نویسیم، سختشان است دو خط ناقابل به کوردی بنویسند و پاسخ را به زبان همزبانشان بدهند؟
2- آیا کوردی ننوشتن این بزرگواران، به سختی فراگیری برمی‌گردد یا به محافظه‌کاری برای حفظ موقعیت شغلی؟
3- چه اتفاقی باید بیفتد تا این عزیزان متوجه اهمیت خواندن و نوشتن به زبان کوردی و لزوم تدریس این زبان شوند تا به کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی بپیوندند؟
***
پاسخ این پرسش‌ها، می‌تواند راهگشا باشد. اقلش این است که ما متوجه مشکلات دوستان عزیزمان می‌شویم و توقعمان را با میزان توان یا ترس این عزیران، تطبیق می‌دهیم.
ما، این را می‌دانیم که اولا؛ هیچ "تهدید امنیتی" در مقابل کوردی‌نویسی وجود ندارد و اگر وجود دارد هم برای همه است نه صرفا برای ایشان.
ثانیا؛ اغلب این عزیزان دارای مدارج علمی قابل توجه‌اند و نمی‌توان آنها را از فراگیری رسم‌الخط‌های رایج زبان کوردی ناتوان دانست. کاش اجازه اخلاقی و امکان درج نام برخی عزیزان را می‌داشتم تا از میزان کوتاهی و بی‌مبالاتی‌شان، فریاد اشکتان درآید!
می‌ماند یک حرف؛ این بزرگواران لابد به کوردبودن خود صرفا در حد تفنن و تفریح باور دارند و مرگ و زندگی این زبان، برایشان فرق چندانی ندارد!
بد نیست این بزرگان که بعضا از ارکان ادب و فرهنگ و روزنامه‌نگاری کوردی خراسان‌اند، بدانند رفتارشان مصداق دقیق «خنجر زدن از پشت» است. آنان، دقیقا خلاف مضمون بسیاری از آثار و توصیه‌های خویش، دوستان هم‌درد و هم‌زبان خود را تنها گذاشته‌اند تا شاهد شکست تدریجی آنان و بر باد رفتن هویت خود باشند.
در ذات این عزیزان، تمایلی تاریخی به تحقیر خویش و خویشان نهفته است و لابد لحظه‌شماری برای سرخوردگی دوستان همزبان، کیفشان را کوک هم می‌کند!
درک این حقیقت، احتمالا تلخ است، ولی این خوبان باید جدا مرا ببخشند که دیگر توان شیرین‌بیانی ندارم و حالم دارد از این نوع «فرهنگ‌مداری‌ مزورانه» به هم می‌خورد. شرمنده‌ام که ممکن است تلخ نوشته‌باشم ولی باور کنید نمی‌دانم چطور باید بنویسم تا حرفم گزنده نباشد و موضوع را هم به‌صراحت به فهیم‌نمایان عزیز، بفهماند و تکانشان بدهد.
اجازه می‌خواهم، جهت شفاف‌سازی و اتمام حجت، سه توقع مختصر خود و فعالان فرهنگی کورد خراسان را خدمت این سروران عرض کنم؛
1- کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی، یک خواست شخصی نیست. تحقق این مطالبه، به همصدایی شما بستگی تام دارد و توقع می‌رود، این عزیزان، هریک اقلا یکی‌دو یادداشت در باب اهمیت موضوع و تشویق مردم به مشارکت در فراخوان مربوطه، بنویسند.
2- عزیزانی که سالهاست به کوردی غیر آکادمیک می‌نویسند، اجرا می‌کنند، ترانه می‌خوانند و نانش را می‌خورند، باید که پیشگام کوردی‌نویسی علمی و درست هم باشند. وقتی خواهران و برادرانی با امکانات و مدارج معمولی، قادر به نوشتن کوردی به هر دو رسم‌الخط لاتینی و آرامی اند، کوردی ننوشتن سروران مدرک‌دار و نام‌دار و تریبون‌دار ما، جز کارشکنی و تضعیف جبهه‌ی خودی‌، هیچ معنا و دلیلی ندارد؛
تقاضای کوردی‌نویسی بنده از ایشان، باتوجه به امکانات آموزشی موجود در فضای مجازی و کتب راهنما در کتاب‌فروشی‌هایی چون «پخش کتاب کورد»، یک خواهش کوچک و برآوردنی و البته یک یادآوری مستقیم و تکلیفی است. تداوم بی‌مبالاتی این دوستان، از اهمال گذشته و جنبه‌ی انکار خصمانه و بالطبع عواقب تاریخی و تلخ دارد.
3- براساس استعلام رسمی از نهادهای دولتی، نوشتن کوردی به رسم‌الخط لاتینی و آرامی بلامانع است. پس، ترس بس است. آنکه می‌نویسد و احیانا اشتباه هم می‌نویسد، صادق‌تر و داناتر از کسی است که با کوردی ننوشتن، می‌کوشد از داوری مردم بگریزد و مثلا حفظ وجهه کند. این که دو کورد باهم به کوردی بنویسند، امری عقلایی و عاطفی و میهن‌پرستانه و طبیعی است. شما باید کوردی بنویسید تا دیگرانی که شاگرد شمایند، به استناد سهل‌انگاری شما، صف عاشقان فرهنگ و زبان کوردی را نشکنند و بغض دوستان دلسوز اما تنها و خسته‌ی خویش را بیش از این نترکانند...
#سپاهی لایین
https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

از نوشتن به زبان مادری لذت ببریم

سلام دوستان
همه ما میدانیم که شمال خراسان رنگین کمان اقوام است وسالیانی بس دراز این اقوام در کنار هم با زندگی مسالمت آمیز محیطی دلنشین ودوست داشتنی در این خطه ایجاد کرده و ضمنا موجب غنای فرهنگ ایرانی نیز شده اند.
بە نظرم قبلا هم در همین گروە پیرامون اهمیت توجه و پاسداشت زبان فارسی در کنار لزوم حفظ دیگر زبانها و گویشهای ایرانی مطلبی را نوشتم.
افتخارم این است که خود کرمانج زبان هستم و با احترام به همه گویش‌های موجود در کشور به جد معتقدم که زبانهای غیر فارسی موجود در ایران مانند کردی،ترکی،بلوچی، گیلکی و... قطعات مهمی از پازل فرهنگ، تمدن و انسجام ملی ایران هستند بنا براین لزوم اندیشیدن متولیان فرهنگ و سیاست به ایجاد ساز و کارهایی برای حفظ وحراست از این زبانها را ضروری میدانم چرا که بی توجهی واضمحلال هریک از آنها به معنای خرابی بخشی از بنای عظیم فرهنگی و تمدنی ایران است.
حال که فریاد خیرخواهانه و درد مندانه برخی از هم زبانان فرهیخته ما چون برادر ارزشمند سپاهی لایین برای حفظ زبان مادری بلند است رسم جوانمردی و حقوق شهروندی، همراهی را حکم میکند تا ضمن نوشتن به زبان مادری، در حفظ وتدوام آن نیز کم کاری نکنیم.
بنده هرچند مسلط بر نوشتار به زبان کرمانجی نیستم ولی مدتهاست کرمانجی مینویسم و از نوشتن با زبان مادری لذت میبرم. اکنون هم بە منظور حمایت از این فراخوان ارزشمند همین متن را به کردی کرمانجی نیز باز نویسی میکنم.
با احترام وسپاس
#محمدرحیم_نوروزیان
☘☘☘☘☘
ژ نڤیسینێ ب زمانێ داییکێ هەز کنی

سەلام هەڤالنۆ
ئەم گشتی زانن کو باکوورا خوراسانێ، کەسکە سۆرا قەومێن جوور وە جورە. سالێن درێژ هاتنە چوونە، ئەو ئاشتی خواز و جانەجانێ هەڤن، دەردورا خوە ب وێ یەکێ ئارام کرن و ژێ هەز دەکن و ئەلبەت کو بائیسا دەولەمەندیا فەرهەنگا ئیرانێنە.
ژە من تێ کو من بەر ڤیان ژی قە لە ڤی کۆما لە بارەی موهم بوونا بالا خوە دان سەر زمان پارێزییا فارسی، لە کێلەگا پاراستنا زمانێن دن یا ئیرانی نڤیسیبوو.
شانازیا خوە زانمە کو کورمانجم لێ هورمەت داتەینم لە گشتی زمانێن دن یا ئیرانی ، ئەما باوەرا منە جڏی ڤایە کو لە ئیرانێ، زمانێن خەیر فارسی ژی، مینا: کوردی،ترکی، بەلوجی، گیلەکی و ... پارچەیەک ژە پارچەیا موهم یێ فەرهەنگ و تەمەدون(شارستانی) و ب هەڤرا بوونا مڵی یا ئیرانێنە، لۆما گەرێ ئۆهدەدارێن فەرهەنگ وسیاسەتێ، لە ڤیان فکر کەن، ساز وکارن سەوا داگرتنی وان زمانان دەستپێ کەن چما کو بێ بالداری و نەمانا هەر یەک ژە وان زمانان، یانێ خەراوییا پارەک ژە خانییا مەزن و موهم یا فەرهەنگ و شارستانیا ئیرانێیە.
نکا کو هاوارا خێرخوازی و دل ب کول، ژە هنەک هەڤزمانێن مەیە زانستڤان، مینا برانگی مەی هێژا سپاهی لایین، سا پاراستنا زمانێ دایکێ را بوویە، رێجا جەوان مێرتیێ و حقوقا وەلاتینیێ هوکم دەکە کو هەڤرێتیێ کنی و ب نڤیسین وە زمانێ دایکێ لە پارستن و بەردەوامیا ڤی زمانا، کێم کارییێ نەکنی.
ئەز هەرچەند لە نڤیسین وە زمانێ کورمانجی رند شارەزا (وارد)ننم، ئەما چەند سالن کورمانجی دەنڤیسمە و ژە نڤیسین ب زمانێ دایکێ هەز دەکمە. نکا ژی سا پشتیڤانی ژە ڤی بانگیا هێژا، من ڤا دەست خەتا ب کورمانجی نڤیسی.
ب رێزداری و سپاس.
@kaniyadil
#موحەمەدرەحیم_نورووزیان
https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

آموزش زبان مادری؛
حق ما و تکلیف حکومت

🔸نیک می دانیم که انسان فقط نسبت به خداوند مکلف است و هیچ کس نمی تواند مدعی شود که بر مردم حقی دارد بی آنکه در قبال آنها تکلیفی نداشته باشد. همان گونه که انسان ها نسبت به هم حقوق و تکالیفی دارند؛ مردم و حکومت ها نیز نسبت به هم محق و مکلفند. تنها در جوامع عقب مانده و بیگانه با دموکراسی، مردم را به هیچ می انگارند حکومت ها خود را صاحب حق می دانند و مردم را برده وار، مکلف می دانند و مکلف می خواهند. این نظام ها، بنیادشان بر سلطه، زورمداری و نفی جمهوریت استوار است که این تفکر با روح و قوانین کشور ما در تضاد است و همین امر باعث تقویت روحیه مطالبه گری در بین مردم ما شده است تا عمل به برخی حقوق بر زمین مانده را، از فرادستان، مطالبه کنند.
🔹آموزش زبان مادری، حقی است که در اصل 15 قانون اساسی به آن اشاره شده است و به مدد دولتمردان در برخی مناطق کشور عملی شده است. کردهای خراسان که مانند دیگر اقوام ایران عزیز، از دیرینه دلدادگان این آب و خاکند و حدیث میهن پرهیزی آنان و اجدادشان در برابر بیگانگان، زبانزد خاص و عام است؛ خواستار اجرای این اصل قانون اساسی در شمال خراسان هستند تا با آموزش و حفظ زبان مادری، باعث مانایی این زبان شوند چرا که مانایی این زبان و دیگر زبان های اقوام عزیز ایران زمین، غنای فرهنگ ملی ما است که باید آن را ارج نهیم.
🔸آنچه باعث دغدغۀ جدی دلسوزان این عرصه گردیده؛ حق انکاری برخی کار به دستان است که در دولت های مختلف، چشم بر این اصل روشن قانون اساسی بسته اند. کردها حق دارند از کار به دستان بپرسند در حالی که آموزش زبان های بیگانه مانند آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و... در این ملک کار بایسته و شایسته ای است چرا تلاش برخی دلسوزان برای فراگیری و آموزش زبان مادری، به نوع دیگری تعبیر می شود؟ ما را چه شده است که بعد از گذشت چهل سال از انقلاب مان که به قول بزرگان، دوام و قوام یافته است؛ برخی از ما هنوز ناسپاسانه خویش را بیگانه و بیگانه را خویش می پنداریم؟
🔹اگر امروز آموزش به زبان مادری به حق مردم و تکلیف حکومت تبدیل شده است به این خاطر است که در قانون اساسی ما، این حق به رسمیت شناخته شده است و باید قدردان بلندهمتان دغدغه مند از جمله عزیز برادران و خواهران دانشورمان در«کانیا دل» باشیم که در راستای تحقق اصول قانون اساسی و منویات بزرگان، می خواهند با آموزش زبان مادری، مانع بروز گسل های قومی شوند چرا که بدیهی است این گسل ها زمانی بروز و ظهور خواهد یافت که شاهد یأس، ناامیدی و بی اعتمادی مردم به کاربه دستان باشیم. تلاش برای اجرای این اصل بر زمین مانده، تلاشی ستودنی و ارزنده است که باید با نگاه علمی و مثبت به آن نگریست و از نگاه روشن و وحدت آفرین بانیان آن استقبال کرد. انتظار می رود متولیان امر، نمایندگان مجلس و نهادهای مربوطه، زمینۀ تحقق این مطالبه و حق قانونی، را فراهم کنند و با اجرای این اصل قانون اساسی در شمال خراسان، ضمن عمل به تکلیف شان، باعث دلدادگی بیشتر این مردم صبور و صمیمی به دین و دیارشان شوند.
@kaniyadil
با ارادت
#اسماعیل_حسین‌پور
https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

‍ ✅ دوستان و یاران همکانی!

با ادب و احترام؛
▪️از آنجا که این روزها، شیوع موج جدید و خطرناک سویه دلتای کرونا، عزیزانمان را مانند برگ خزان، از چپ و راست درو می‌کند، لذا امیدواریم یکایک شما خوبان در عافیت و سلامت کامل بودە باشید.
▪️متٲسفانە امروز باخبر شدیم یکی از فعالان فرهنگی و علاقەمند بە رسم و آیین‌های اصیل کُردی کُرمانجی در شمال خراسان،، روانشاد ملک شعبانی به دیار باقی شتافته اند.
▪️انجمن ادبی کانیادل، این واقعه را خدمت خانواده محترم وی، فرزندان، و فامیل وابسته، تسلیت می گوید،
از خداوند منان برای آن مرحوم آرامش و برای بازماندگان صبر و بردباری، مسئلت داریم.

✍ انجمن ادبی کانیادل

@kaniyadil

سا خزین و زارۆکان

ئەز خزانەکێ (زاروکەک)زانا مە
کوردەک وە کوک و ناسنامە؛

وە هەفت هەزار سال دیرۆکم
ئاشێقێ ڤی زمانا مە

زمانی خوە ژە بیر ناکم
خوەدیێ خەتەکە خوانا مە

وە لاتین و هەم ئارامی
ئەز دەدەم جاوێ هەر نامە

گەر گشتێ بهێڤووسێنی
دوژمەن دەکەنێ ناکامە

هەم دەخووینم و دەنڤیسم
پرتووکێن خوە و روژنامە

کتاوا ئەحمەدێ خانی
سا من ئەو مینا شاهنامە

ئەزم خوەدیێ ئیرانێ
چما تونە من بەرنامە؟

پارس و پارت و ماد برانە
سا ئیرانێ جانفێەدا مە

وەرەن هوون دەستێ من بگرن؛
دێ و باڤ و خال و مامە!!

#هامان_بهادوریان
@kaniyadil
کانال تلگرامی #مالا_گولان 👇👇👇

@Mala_gulan

زمان

مامۆستا هات مه‌درسێ
تا بگرە دوومای ده‌رسێ

گۆت: بنڤیسن، خزان..!
هوون ب چنه ب گیان؟

یێکێ نڤیسی‌بوو ئاڤ
یێکێ نڤیسی دێ‌باڤ

یێکێ نڤیسی هه‌وا
یێکێ نڤیسی ده‌وا

یێکێ نڤیسی هه‌ڤال
یێکێ نڤیسی‌بوو مال

یێکێ نڤیسی‌بوو نان
یێ کورد نڤیسی؛ زمان

#ئسمائیل_هوسێن‌پوور
@kaniyadil
کانال تلگرامی #مالا_گولان 👇👇👇

@Mala_gulan

یادت گرامی است، چون نامت...

چنان که دوستان می‌دانند، چندی است که؛ دوست و برادر عزیزمان دکتر جواد علی‌کردی؛ وکیل پایه‌ی یک دادگستری، استاد دانشگاه و یکی از ایران‌دوستان راستین و آزاده که از قضا، پدر بزرگوار و عموی عزیزشان در شمار شهدای مفقود‌الاثر جنگ تحمیلی و سند افتخار این خانواده به میهن و مردم‌اند، به دلیل پاره‌ای سوءتفاهم‌ها و بی‌تدبیری‌های کاربدستان قضا، راهی زندان و محبوس آن شده‌است.
خواستم بگویم که؛ هرچند او از دسترس دوستانش خارج است، لیکن نام و یاد دکتر جواد علی‌کردی به واسطه‌ی میهن‌پرستی و انسان‌دوستی‌ و عشقش به زبان مادری، قابل حبس و دریغ از دیگران نخواهد بود؛
انسان آزاده، در بند هم آزاد است.
این دوبیتی (دومالک)، حسب شناختی که از مرام و میهن‌پرستی جواد علی‌کردی دارم، ادای ارادتی کوچک به اوست؛

سەر ل ژۆر
تو مەرخی؛ دل‌وەداغ و بێ هەدۆری
وەکیلێ شاهدێن بێ مال و گۆری!
بڤرداران ته بەندی کن، نه ئەیوە...
ژ ته قارن، کو هین ژی سەر ل ژۆری!

سربلند
تو سرو کوهی هستی؛ با دلی داغدار و بی‌قرار
وکیل شاهدانی که خانه و مزارشان ناپیداست...
اگر تبرداران طناب‌پیچت کنند، طبیعی است
از تو دلخورند، که هنوز هم سرت بلند است!
#سپاهی_لایین
@kaniyadil

هم ولآتیه عازیزو، هه وال هم توشه مه زن و هئجا 💐

درود و هه زاران درود

نوشته پر از گلایه،انتقادی و تکاندهنده برادر گرانقدرم استاد شعر و ادب معاصر #علیرضا_سپاهی_لایین موجب نگاشتن این یادداشت گردید.و براستی حق هم با اوست!.همه ما که پارسی سخن می گوییم و پارسی می نویسیم و پارسی سخنرانی می کنیم و ناخواسته پز سخن نغز پارسی نیز می دهیم در اصل کورد هابی هستیم غافل از زبان و فرهنگ خودمان و از جنس مردمانی که تا چند دهه پیش تنها و تنها به کوردی سخن می گفتند و حتی، معدودی انگشت شمار پارسی گفتن و‌ نبشتن می دانستند و می توانستند. یادمان نمی رود تا همین اواخر یعنی دهه پنجاه هرگاه کسی از بیرون از منطقه به روستایمان پا می گذاشت مصیبتی بود برقرار کردن ارتباط و یک مکالمه ساده با آنها!.
کاش استاد سخنی چون سپاهی لایین آن گاه می داشتیم و چنین همتی هم بود و بجای دبستان های پارسی آموز، به آموزش زبان خودمان می پرداختند و خیلی طبیعی و راحتتر در بستر زبان و فرهنگ تاریخی و کهن در زمان پیش می رفتیم و اینگونه زبان مادری مان #تنها نمی ماند.
نسل ما کوردی زبان مادری را آموخت و بجبر آموزش رسمی پارسی را هم فرا گرفت و بکار بست و امروز نه تنها در محیط اجتماعی شهرهای بزرگ و کوچک محل زندگی مان و روابط اداری تنها از پارسی بهره می گیریم که حتی در #لاین یعنی خاستگاه مان هم دیگر به پارسی سخن می گوییم در حالی که انصافا این یکی را افراط کرده و می کنیم!.
آیا کسی هست که نسبت به این زیاده روی مسئولیت بخرج دهد و بزرگوارانه و بزرگانه تذکر دهد که چرا اینگونه؟!.. و چرا از زبان مان همچون فرهنگ و هنرمان پاسداری نکردیم و نمی کنیم؟.آیا در ساختار دولتی ما کسی دلسوز این مهم هست؟... پاسخ بی گمان، خیر است.اما چرا در قانون(#اصل ۱۵ قانون اساسی) به اهمیت و حق آموزش زبان های اصیل و قومی ایرانی تاکید شده و ما بی تفاوتیم؟ این را که دیگر نباید به گردن دیگران و محدودیت و ممنوعیت و ... گذاشت و براستی کوتاهی و غفلت ساختاری خودمان است.
سخن به درازا نکشم و کوتاه بگویم که اینک همه لاینی ها ، هزارمسجدی ها باید به این موضوع حیاتی فرهنگ و هویت منطقه تمرکز و توجه نمایند و جبران مافات کنند.
پیشنهاد کاربردی این بنده:
حال که به لطف همت و پیگیری های خودتان به حقی تاریخی رسیدید و منطقه بخش شدو لاین شهر و اعضاء شورا هم همه کورد و بیست و چهار ساعته در منزل و‌ بیرون و سر کار و باغ و مزرعه و .. همه جا کوردی سخن می گویند بیایند و یک تکلیف مهم هم برای خوبش بعنوان نمایندگان و بزرگان انتخابی مردم کورد زبان هزارمسجد و لاین، تعیین و تصویب کنند و مسئولیت را رسماً بعهده بگیرند. و بر این پایه:
یکم، دیگر در محیط شورا و زندگی تنها به کوردی سخن بگویند و بامید خدا و همتی شایسته مصوبات را در دو نسخه کوردی و پارسی(پارسی تنها برای ارسال گزارش به فرمانداری)ثبت و ضبط نمایند.
دوم، تنها با میهمانان و وارد شوندگان غیرکورد، به پارسی سخن بگویند.
سوم،تمام تابلو های ورودی و راهنمای شهری به دو خط و زبان کوردی و پارسی تهیه شوند.
چهارم، تصویب و تاکید گردد که همه فرزندان هزارمسجد و لاین که از شهرهای دیگر به زادگاهشان برمی گردند بمحض ورود به لاین تنها از زبان و نشانه های فرهنگی کوردی خود استفاده نمایند.مانند لباس کوردی زنانه برای بانوان و مندیل ها یا عرقچین برای مردان. و این رفتار ها به شکل های گوناگون مورد تشویق مسئولان محلی و از جمله شورای شهر و بخشداری و دهیاری و .. قرار گیرد.
*تبصره؛ همواره چنین اقلامی هم داشته باشند که به میهمانان رسمی جلسات که علاقمند هستند هدیه نمایند یا امکان خریدشان فراهم گردد.
پنجم، پیشنهاد می کنم در نخستین اقدام شورای شهر لاین از استاد علیرضا سپاهی لایین دعوت و ضمن بهره مندی از سخنان ایشان در صحن شورا، یکی از مهمترین عناصر شهرمان لاین:میدان، بلوار و خیابان، پارک، کتابخانه و ...،را بنام او ثبت کنند تا این تصمیم مهم و حیاتی #فرهنگی در تاریخ منطقه ثبت گردد.
ششم، شورای شهر باستناد #اصل ۱۵ قانون اساسی مصوبه ای در خصوص تعهد و قبول مسئولیت تدوین مصوبات لازم، اجرای اقدامات شایسته و ...، در راستای آموزش عمومی و فرهنگ سازی و حمایت و تقویت زبان کوردی کرمانجی مان داشته باشد. 👇👇👇

@hevallaeen

https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

هفتم، شورای شهر مشوق های مادی و معنوی خود را در راستای حمایت از نامگذاری ها و استفاده از نام ها و اسامی کوردی در مشاغل و کارگاه ها و مغازه ها و فروشگاه ها و فعالیت های شهری و نیز فعالان زبان و فرهنگ و هنر کوردی بصورت یک مصوبه اعلان و ابلاغ نماید.
هشتم، شورای شهر در گام نخست بصورت نمادین چند نام زیبا و نوستالژیک کوردی را برای میادین،بلوار ، خیابان و کوچه و برزن های مهم شهر لاین مصوب نماید.
هشتم، کانال هه وال لایین هم از این پس و کم کم پیام های مخاطبان را به کوردی توصیه و هم دریافت و ارایه نماید و نیز اطلاعیه ها و آگهی ها و .. را به کوردی ساده عرضه کند.

عزیزان همه این تاکیدات به این دلیل است که هزارمسجد تنها بخش #یکپارچه_کورد و کرمانج شهرستان است و بدلیل شهرت و آوازه و پررنگ بودن فرهنگ و هنر و تاریخ کوردهای هزارمسجد در خراسان بزرگ, شایسته است مردمش و بزرگان و نخبگان و برگزیدگان و نیز جوانان تحصیلکرده اش این رسالت مهم فرهنگی را بعهده بگیرند و از زبان ۴-۳هزارساله شأن بخوبی پاسداری کنند و نگذارند بر اثر غفلت و ناآگاهی این زبان که مهمترین عنصر و نشانه فرهنگی و ویژگی قومی این مردم ریشه دار است، نابود و منسوخ گردد.
ممکن است اجرایی کردن برخی از این پیشنهادات کمی دشوار باشد اما رویکرد و تصمیم و تلاش برای احترام به زبان و فرهنگ و هویت تاریخی لاینیان یک راهکار سازنده و‌موثر با هدف پاسداری و پایداری آن برای آیندگان و خدمت به فرهنگ و تمدن بشریت خواهد بود.
یادآوری این نکته خالی از لطف نخواهد بود که هم نگارنده این سطور و هم استاد علیرضا سپاهی لایین تاکنون در سطح ملی خدمات کم نظیری به فرهنگ و زبان پارسی که درست هم ریشه و هم سن و سال (و چه بسا کوردی اندکی بیشتر)، داشته و باز هم تا زنده ایم، خواهیم داشت و اما اکنون می بینیم که زبان زیبای مادری مان در تهدید و خطر نابودیست و این همه تاکیدات برای حفظ یک زبان مهم تاریخیست.

#هر_بژی #کرمانج سربلند #لاهینه

قچکه وه کولآن؛ #قدیر_افروند
ژه ولاته غریویه، تهرانه

ئینی، روژا سیزدان ژه هیوی شه ریور

#هه_وال_لایین
@hevallaeen

https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

خۆراسان چێتر دزانه,ل هەمیزا کێ خوەش راکەت....

خراسان بهتر می‌داند که درآغوش چە کسی آرام گرفت...

حق زبان

از هر گذرگاهی که وارد خراسان شوید,در اولین گام بە کوردی برخورد میکنید کە ریشە در این آب و خاک دوانیدە و شاخ و برگ در آسمانش بە هم رسانده است.
میتوان درسایەاش آرام گرفت و با خیال راحت بە او تکیە داد,چون ریشە دارد.
گوش خراسان پراست از تاخت و تازهای همسایگانی کە روزگاری امان او را بریدە بودند,میداند این همسایگان با وجود, کوردهای خراسان,همسایە شدند.
امام رضا(ع) میداند که کوردها مدافع حرمش بودند,او میداند چه همسایه ای اورا به توپ بست و چه کسی و چند بار,مدافعش شد و از ویرانی نجاتش داد.
وخیلی از ابن می داندهایی که,هم خراسان و هم ایران میداند.
آنگاه که صحبت جان بر کف بودن به میدان می آید و در میدان به آن عمل میشود,به جان بر کفان توجه ویژەای باید بشود که میشود.
آنچه در این میان قلمم را به این طرف سوق داد,توجە بەحقوق حقه جان بر کفان این دیار, این مدافعان دیرینه حرم رضوی,وسخنان ویژە تبلیغاتی ریاست محترم جمهور جناب آقای حجت الاسلام رئیسی در مورد توجە ویژە بە زبان و فرهنگ قومیتها,میباشد.
تجاوز و غارت همسایگان در ادوار پادشاهان ــ بخصوص قجری ــ ,که جای خود,اما مخالفتهای داخلی حکومت این پادشاهان ایران فروش قجر با مقاومت کوردها برای این سرزمین,تاریخ را شرمتده و خراسان را کورد دوست,کرده است.
کوردهای خراسان به دین وزبان و فرهنگ و موسیقی خود عشق میورزند,آنچه امروز باعث رنجش خاطر این همه فداکاری و ایثار شده,بی توجهی به حقوق زبانی این وطن دوستان ایرانخواه,می باشد,که متأسفانە مطابق قانون اساسی به آن عمل نشده است.
لذا از مسئولین دلسوز و مجریان گرانقدر قانون اساسی,میخواهیم اصل 15(پانزدهم)قانون محترم اساسی را برای آموزش زبان اقوام در بین کوردهای خراسان هم,اجرا کنند,تا بدینوسیله از خطر نابودی زبان کوردی در خراسان جلوگیری کرده باشند.
محمدقربانی ــــ خراسان
https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE

کورمانجی بخوینن، بنڤیسن....

گۆتنێن دلبێشانه؛

#ئوستاد بەرات_سەئادەتزادە
ژ گورگانێ
@Kaniyadil

#هاوار که خوەنگا من
دەنگ و موزیک؛
#هۆزان_ئەلی_کەریمی
@Kaniyadil

سا ئەفغانستانێ
و
شیر خوەنگ و برایێن کو تەنێ
مان، مینا کوردان!😢

تو مهد پنج‌شیرانی و شیری
پسر را چون پدر، نوشانده شیری
اگر چه شهر کردان نیستی تو
برادر کوه! حالا هفت‌شیری!

تو حتی فکر تا کردن نبودی
برای بار کج، گردن نبودی...
بمان ای مثل هندوکش، سرافراز
تو که اهل کم آوردن نبودی!
#سپاهی_لایین
@Kaniyadil

ستم بس، لطفا!

این یادداشت را برای خودم و خطاب به جمعی از دوستان نزدیک و عزیزم می‌نویسم؛
خطاب به عزیزانی که سه ویژگی دارند:
1- زحمتی که برای پاسداری از فرهنگ و ادب و هنر کوردی در خراسان کشیدەاند، غیر قابل انکار است.
2- به کوردی نمی‌نویسند یا به ندرت و غیرعلمی می‌نویسند.
3- در قبال کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی در مدارس مناطق کوردنشین خراسان نیز، شور و شراکت بایسته از خود نشان نداده‌اند.
اکنون آنچه از این عزیزان می‌خواهم، پاسخگویی به این سه پرسش است، برای چاره‌جویی؛
1- چرا وقتی خطاب به ایشان پرسشی ساده و نکته‌ای به کوردی می‌نویسیم، سختشان است دو خط ناقابل به کوردی بنویسند و پاسخ را به زبان همزبانشان بدهند؟
2- آیا کوردی ننوشتن این بزرگواران، به سختی فراگیری برمی‌گردد یا به محافظه‌کاری برای حفظ موقعیت شغلی؟
3- چه اتفاقی باید بیفتد تا این عزیزان متوجه اهمیت خواندن و نوشتن به زبان کوردی و لزوم تدریس این زبان شوند تا به کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی بپیوندند؟
***
پاسخ این پرسش‌ها، می‌تواند راهگشا باشد. اقلش این است که ما متوجه مشکلات دوستان عزیزمان می‌شویم و توقعمان را با میزان توان یا ترس این عزیران، تطبیق می‌دهیم.
ما، این را می‌دانیم که اولا؛ هیچ "تهدید امنیتی" در مقابل کوردی‌نویسی وجود ندارد و اگر وجود دارد هم برای همه است نه صرفا برای ایشان.
ثانیا؛ اغلب این عزیزان دارای مدارج علمی قابل توجه‌اند و نمی‌توان آنها را از فراگیری رسم‌الخط‌های رایج زبان کوردی ناتوان دانست. کاش اجازه اخلاقی و امکان درج نام برخی عزیزان را می‌داشتم تا از میزان کوتاهی و بی‌مبالاتی‌شان، فریاد اشکتان درآید!
می‌ماند یک حرف؛ این بزرگواران لابد به کوردبودن خود صرفا در حد تفنن و تفریح باور دارند و مرگ و زندگی این زبان، برایشان فرق چندانی ندارد!
بد نیست این بزرگان که بعضا از ارکان ادب و فرهنگ و روزنامه‌نگاری کوردی خراسان‌اند، بدانند رفتارشان مصداق دقیق «خنجر زدن از پشت» است. آنان، دقیقا خلاف مضمون بسیاری از آثار و توصیه‌های خویش، دوستان هم‌درد و هم‌زبان خود را تنها گذاشته‌اند تا شاهد شکست تدریجی آنان و بر باد رفتن هویت خود باشند.
در ذات این عزیزان، تمایلی تاریخی به تحقیر خویش و خویشان نهفته است و لابد لحظه‌شماری برای سرخوردگی دوستان همزبان، کیفشان را کوک هم می‌کند!
درک این حقیقت، احتمالا تلخ است، ولی این خوبان باید جدا مرا ببخشند که دیگر توان شیرین‌بیانی ندارم و حالم دارد از این نوع «فرهنگ‌مداری‌ مزورانه» به هم می‌خورد. شرمنده‌ام که ممکن است تلخ نوشته‌باشم ولی باور کنید نمی‌دانم چطور باید بنویسم تا حرفم گزنده نباشد و موضوع را هم به‌صراحت به فهیم‌نمایان عزیز، بفهماند و تکانشان بدهد.
اجازه می‌خواهم، جهت شفاف‌سازی و اتمام حجت، سه توقع مختصر خود و فعالان فرهنگی کورد خراسان را خدمت این سروران عرض کنم؛
1- کمپین مطالبه‌ی تدریس کوردی، یک خواست شخصی نیست. تحقق این مطالبه، به همصدایی شما بستگی تام دارد و توقع می‌رود، این عزیزان، هریک اقلا یکی‌دو یادداشت در باب اهمیت موضوع و تشویق مردم به مشارکت در فراخوان مربوطه، بنویسند.
2- عزیزانی که سالهاست به کوردی غیر آکادمیک می‌نویسند، اجرا می‌کنند، ترانه می‌خوانند و نانش را می‌خورند، باید که پیشگام کوردی‌نویسی علمی و درست هم باشند. وقتی خواهران و برادرانی با امکانات و مدارج معمولی، قادر به نوشتن کوردی به هر دو رسم‌الخط لاتینی و آرامی اند، کوردی ننوشتن سروران مدرک‌دار و نام‌دار و تریبون‌دار ما، جز کارشکنی و تضعیف جبهه‌ی خودی‌، هیچ معنا و دلیلی ندارد؛
تقاضای کوردی‌نویسی بنده از ایشان، باتوجه به امکانات آموزشی موجود در فضای مجازی و کتب راهنما در کتاب‌فروشی‌هایی چون «پخش کتاب کورد»، یک خواهش کوچک و برآوردنی و البته یک یادآوری مستقیم و تکلیفی است. تداوم بی‌مبالاتی این دوستان، از اهمال گذشته و جنبه‌ی انکار خصمانه و بالطبع عواقب تاریخی و تلخ دارد.
3- براساس استعلام رسمی از نهادهای دولتی، نوشتن کوردی به رسم‌الخط لاتینی و آرامی بلامانع است. پس، ترس بس است. آنکه می‌نویسد و احیانا اشتباه هم می‌نویسد، صادق‌تر و داناتر از کسی است که با کوردی ننوشتن، می‌کوشد از داوری مردم بگریزد و مثلا حفظ وجهه کند. این که دو کورد باهم به کوردی بنویسند، امری عقلایی و عاطفی و میهن‌پرستانه و طبیعی است. شما باید کوردی بنویسید تا دیگرانی که شاگرد شمایند، به استناد سهل‌انگاری شما، صف عاشقان فرهنگ و زبان کوردی را نشکنند و بغض دوستان دلسوز اما تنها و خسته‌ی خویش را بیش از این نترکانند...
#سپاهی لایین
https://t.me/joinchat/SgUrmM2oWWkCbXWE