راهبرد

👁‍🗨 نگاه تحلیلگران: مخالفت با مذاکره؛ نقطه اشتراک منازعه‌طلبان

👈 عباس موسایی، عضو دفتر سیاسی حزب توسعه ملی، در یادداشتی برای #راهبرد نوشت:

✍ مدیر مسئول #روزنامه_کیهان با ارجاع به بخشی از سخنان #دونالد_ترامپ در عربستان، بار دیگر به رسم ِ معمول و معلوم و قاعده مألوف این جریده، قلم را علیه مذاکره و عادی‌سازی شوراند!

✍ همزمان ضدرسانه اینترنشنال، زبان طعن و تخریب و زهرآگینش را با برجسته‌نمایی حواشی بی‌اهمیت این سخنان، هیاهوگری‌اش علیه عادی‌سازی را به اوج رسانید.

✍ هرچند الزامات زمینه و زمانه و تغییرات بنیادین در اتمسفر سیاست جهانی، منطقه‌ای و ملی و سیالیت سیاست، اهالی تدبیر و تصمیم در این کشور را به شرایطی متفاوت از «ذهنیت کیهانی» و «آیین مرسوم شریعتمداری» رسانده است و آن ایده‌های خیال‌بُن و ایران ویران‌کن، ناکارآمدی‌ خود را بیش از هر زمانی عیان کرده و بر آفتاب افکنده؛ اما آنچه نظر ناظران را به خود جلب می‌کند، شباهت عجیبی است که منطق کیهانی با روی دیگر سکه خود، یعنی جریان براندازی‌خواه اینترنشنالی، بر روی بخش‌های منازعه‌ای و بی‌بنیان دونالد ترامپ، از خود بروز و ظهور داده و حساب ویژه‌ای است که روی آن وجوه حاشیه‌ای، باز کرده‌اند.

✍ فهم شباهت‌های گفتاری و کرداری این دو جریان نیازمند مجهز بودن به دستگاه ِ نظری خاص و پیچیده‌ای نیست. استناد همزمان به وجوه حاشیه‌ای سخنان ترامپ در رسانه‌های هر دو جریان و نتیجه‌گیری ِ مشترک «ترامپ مذاکره نمی‌خواهد»و «مذاکرات به بن‌بست خواهد رسید»، ناشی از اشتراکات مبنایی این دو جریان است.

✍ سخنان #دونالد_ترامپ پیرامون «خلیج‌فارس»، اما چنان سست و بی‌بنیاد بوده است که غیر از ایجاد وحدت و انسجام ملی در بین ایرانیان، دستاوردی نخواهد داشت. به کار بردن واژه "خلیج" به جای #خلیج_فارس حتی در ذهنیت مخاطبان حاضر و میزبانان ناظر او، معنا و مدلولی غیر از «خلیج‌فارس» نداشته است.

✍ این حاشیه، اما گویا به بهانه‌ای برای دو جریان خودبرانداز و براندازی‌خواه، برای تأثیرگذاری بر اصل مذاکره و تخطئه آن، تبدیل شده است؛ دو جریانی که علیرغم آنکه واجد بیشترین امکانات رسانه‌ای و گفتاری‌اند، اما به دلیل ضعف و تزلزل گفتمانی، در حاشیه، متوقف شده‌اند.

✍ گفتمان معنایی فراتر از گفتار صرف دارد و به بستر، عرصه و فضایی که سخن در آن عرضه می‌شود، معطوف است. از آنجا که بستر، عرصه، فضا و به عبارتی کانتکستی که سیاست مذاکره و مصالحه را پیش نهاده است، واجد مبانی و اصول سترگ و معطوف به منافع و مصالح ملی است، صدای خودبراندازانه و براندازانه ضدمذاکره و عادی‌سازی، امکان تبدیل شدن به یک گفتمان موثر را نمی‌یابد.

✍ جریان‌های ضدعادی‌سازی، علیرغم آنکه بین «خود» و «دیگری»شان، موقعیتی رادیکال و افراطی برای شکل دادن فضای تخاصمی رقم می‌زنند، اما به‌شدت و به طور موثر و برجسته‌ای به هم شبیه‌اند؛ چون فضا را تخاصمی می‌خواهند، بر وجوه مصالحه‌جو، خط می‌کشند، هر چند این وجوه برجسته‌تر و مبنایی‌تر از وجوه و گزاره‌های تخاصم‌آفرین باشند و وجوه تخاصمی را از حاشیه به متن می‌آورند تا صحنه‌های منازعه را نقاشی و طراحی کنند.

✍ آنها با «جدی‌نمایی» «حرف‌های حاشیه‌ای»، درصددند تا مبانی منازعه را بازتولید کنند. این در حالی است که نوع بیان ترامپ، حاکی از آن است که خود او بیش از هر کسی فهمیده است که حرفش چقدر «غیرجدی» است.

✍ فهم منطق منازعه‌طلبان به‌ظاهر متفاوت، نیازمند فهم اشتراک آنان در مبانی و جزئیات است. با مدد از گئورگ کریستُف لیشتِنْبِرگ، از چهره‌های تابناک روشنگری آلمان، می‌توان آموخت که «اگر تیزفهمی را چون عدسی درشت‌نما بدانیم، باید نکته‌سنجی شوخ‌طبعانه را چون عدسی ریزنما تصور کنیم. آیا گمان می‌کنید که فقط با عدسی درشت‌نما می‌توان اکتشاف کرد؟ به نظر من با عدسی‌های ریزنما، دست‌کم در جهان اندیشه، کشف‌های بیشتری می‌توان کرد.» بدون هیچ ذره‌بینی هم می‌توان اشتراکات اندیشگی منازعه‌طلبان را دریافت.

@javadrooh

👍8

1.63K views19:25