🔘 «دروغ چرا؟»

در «دایی‌جان ناپلئون» سریال جاودانۀ ناصر تقوایی، شخصیت اصلی بیش از آن‌که دایی‌جان باشد مش‌قاسم است که نقطۀ پیوند همۀ اعضای خانواده و رویدادها و موقعیت‌های پرشمار قصه و شخصیتی بی‌مانند در تاریخ سریال‌سازی ماست؛ با این‌که در هنگام بازی در این نقش هنوز چهل سالش هم تمام نشده و باید پرسوناژی پابه‌سن‌گذاشته و فرتوت و زپرتی با خاطرات و چاخان‌های دور و دراز و پشتی خمیده و اندامی ناساز را بازی کند.
و این حکایت همۀ نقش‌های فنی‌زاده بود: یک قدم جلوتر از آن‌چه بالقوه باید باشد، کمی بهتر از متن، بسیار فراتر از توقع، و در اوج توازن و تکامل، به نحوی که دیگر بعد از آن کسی نمی‌تواند در قالب آن نقش حتی تجسم شود. او بدون آن که ستاره شود محبوب شد و محبوب ماند. شاید بهترین تعبیر برای توصیفش «ناستاره» باشد.
یک بار بهرام بیضایی با دریغ بسیار از استعداد بی‌نظیر فنی‌زاده گفت و این‌که روزگار در این سرزمین سخت‌گیر چنان با او نامهربان بود که حتی در اوج موفقیت هم باید گاه و بی‌گاه او را «بستری می‌کردند» تا بتواند سرپا بایستد و ادامه دهد، و بعد از آن بسیاری دیگر از تنهایی و بی‌پناهی بازیگر نابغه‌ای گفتند و نوشتند که اگر در محیط و زمانه‌ای دیگر زیسته بود شاید پیش از مرگش صحنۀ باشکوه تشویق طولانی و ایستادۀ یک سالن چندهزارنفری از فراک‌پوش‌های پانتئون اسطوره‌های هالیوود را تجربه می‌کرد اما از بخت ناساز، لک‌لک‌های مسئول آوردنش در نقطه‌ای فرود آمدند که نه تاریخش درست بود نه مختصات جغرافیایی‌اش...

* فیلم امروز

‌‌💠 انیران | باستان‌شناسی

💠 جزئیاتی از گور زن جنگجو

💠 نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد یک زن قرون وسطایی که به همراه ۲۳ راهب اسپانیایی دفن شده بود، احتمالا جنگجو بوده است.

باستان‌شناسان هنگام کاوش در یک قلعه واقع در اسپانیا با یک کشف غیرمنتظره مواجه شدند و بقایای زنی را کشف کردند که با بیش از ۲۰ راهب قرون‌ وسطایی دفن شده بود. حالا نتایج یک تحقیق جدید مشخص کرده است که این زن احتمالا جنگجویی بوده است که جانش را در نبرد از دست داده است.

«لایوساینس» به نقل از محققان نوشت، ‌ این زن جنگجو در زمان مرگ حدودا ۴۰ساله بوده است. قد او تقریبا ۱۵۰ سانتی‌متر بوده، جثه متوسطی داشته و در استفاده از شمشیر مهارت داشته است.

باستان‌شناسان بقایای این افراد را هنگام کاوش در گورستانی واقع در محوطه قلعه «Zorita de los Canes»‌ واقع در شهر «گوادالاخارا» کشف کردند. قدمت این گورها به فاصله قرن دوازدهم تا پانزدهم میلادی باز می‌گردد که همزمان با دوره‌ای است که «شبه‌جزیره ایبریا» شاهد کشمکش‌های پیچیده‌ مذهبی و سیاسی بین گروه‌های مسیحی و اسلامی بود.

بر اساس مقاله‌ای که در چهاردهم «مه» در مجله «ساینتیفیک ریپورتز» منتشر شد، در بسیاری از اسکلت‌های کشف‌شده آثاری از جراحات شدید و در مواردی حتی مرگبار دیده شده است که از جمله آن‌ها به تعداد قابل‌توجهی از جراحات ناشی از ضربات تیز تیغه و ضربات ناشی از اصابت شیئی با لبه ضخیم در جمجمه و ناحیه لگن می‌توان اشاره کرد که احتمالا در جریان نبرد به وجود آمده‌اند.

بر اساس بررسی بقایای این زن به نظر می‌رسد که او نیز همچون راهبان در جنگ جانش را از دست داده است، چراکه هیچ نشانه‌ای از رشد مجدد استخوان‌هایش در اطراف جراحاتش دیده نمی‌شود. این راهبان جنگجو، به «محفل کالاتراوا» تعلق داشتند که در سال ۱۱۵۸ میلادی در اسپانیا تاسیس شد. این محفل نیز همچون «شوالیه‌های معبد» وظیفه حفاظت از «Calatrava la Vieja»،…

‌‌💠 انیران | باستان‌شناسی

💠 یک گردشگر دستگیر شد!

💠 یک گردشگر پس از حک کردن حروف نامش روی دیوار یک خانه باستانی در پمپئی ایتالیا، دستگیر شد.

«جنارو سانگولیانو» ـ وزیر فرهنگ ایتالیا ـ، این اقدام خرابکارانه را یک «شرمساری غیرمتمدنانه» و «احمقانه» خواند و گفت: «متأسفانه، حتی امروز باید درباره یک رسوایی غیرمتمدنانه و احمقانه که به میراث هنری و فرهنگی ما وارد شده است، اظهار نظر کنیم. این اقدام بسیار وحشتناک است و باید به شدت مورد پیگرد قانونی قرار گیرد و همچنین به لطف قانون جدید که قویاً از آن حمایت می‌کنم، فرد مرتکب،  هزینه‌های کامل خسارت واردشده  را مجبور است، پرداخت کند.

آرت‌نت گزارش کرده است این گردشگر که ظاهراً اهل قزاقستان است، در حال خرابکاری خانه «Ceii» در پارک باستان‌شناسی پمپئی توسط کارکنان مشاهده شد و بلافاصله به مقامات محلی، معرفی و بازداشت شد.

وزارت امور خارجه جمهوری قزاقستان تایید کرد پس از انجام تمام تشریفات لازم با نهادهای مجری قانون، فرد مذکور آزاد شد. این پرونده اکنون از طریق دادگاه اداری پیگیری می‌شود، بنابراین این مرد تحت تعقیب کیفری قرار نخواهد گرفت.

در اوایل سال جاری، پارلمان ایتالیا تصمیم گرفت تا با افزایش حداکثر جریمه برای این تخلفات از ۱۵ هزار یورو (۱۶ هزار دلار) به ۴۰ هزار یورو (۴۳ هزار دلار) با تخریب میراث فرهنگی این کشور مقابله کند.

این اقدام همچنین برای مهار موج اعتراضات آب و هوایی که آثار هنری و بناهای تاریخی عمومی را هدف قرار می‌دهد، در نظر گرفته شده است.

آثار باستانی بیشتر توسط گردشگران تخریب می‌شوند. همین چند هفته پیش، یک گردشگر هلندی ۲۷ ساله به دلیل استفاده از یک نشانگر سیاه برای خط کشیدن روی خانه دیگری در شهر تاریخی هرکولانیوم، در نزدیکی پمپئی دستگیر شد؛ خانه‌ای که ویرانه‌های آن در اثر فوران «وزوویوس» در سال ۷۹ پس از میلاد حفظ شده است.

«جنارو سانگولیانو»، وزیرفرهنگ ایتالیا در بیانیه‌ای مطبوعاتی که بلافاصله پس از این…

‌‌💠 انیران | باستان‌شناسی

💠 کشف یک کفش نظامی ۲۰۰۰ساله

💠 باستان‌شناسان با کاوش در آلمان بقایای یک سندل نظامی رومی را کشف کردند.

باستان‌شناسان با کاوش در نزدیکی یک دژ نظلامی باستانی واقع در آلمان بقایای یک سندل رومی ۲۰۰۰ساله را پیدا کردند.

«لایوساینس» نوشت، محققان این سندل نظامی را هنگام کاوش در سکونتگاه غیرنظامی در نزدیکی یک دژ نظامی رومی واقع در «بایرن» کشف کردند. این سکونتگاه در فاصله بین ۶۰ تا ۱۳۰ میلادی مورد استفاده قرار گرفته بود.

تمام آنچه از این سندل چرمی باقی مانده است، کف کفش و چند میخ سالم است که محققان با استفاده از اشعه ایکس‌ری آنها را مورد بررسی قرار دادند.

نتایج بررسی با ایکس‌ری نشان داد که این کفش در حقیقت «کالیگا» (caliga) است که نوعی سندل سنگین و میخ‌دار بود که به عنوان بخشی از یونیفرم سربازان رومی و نیروهای کمکی تولید می‌شد. سربازان این نوع سندل‌ها را هنگام رژه رفتن به پا می‌کردند و میخ‌ها نیز برای ایجاد اصطحکاک در ساخت سندل به کار رفته است.

البته ارتش روم در اواخر قرن یکم میلادی از این نوع سندل‌ها فاصله گرفت و در آن زمان سربازان رومی به سمت چکمه‌هایی رفتند که سربسته‌تر بودند.

باستان‌شناسان علاوه بر صندل، بقایای غذا، سفال، داس و  بقایای لباس را در آن سکونتگاه یافتند.

‌🌀 جهان کتاب

🌀 بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی

🌀کتاب «بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی» نوشته احمد مدبر منتشر شد.

کتاب «بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی» نوشته احمد مدبر منتشر شد.

این کتاب ۲۵ فصل دارد و رضا اشرف‌زاده در مقدمه خود بر این اثر اشاره کرده که مهم‌ترین و برجسته‌ترین موضوع در شاهنامه تجلیل از مقام انسان و شناساندن هویت انسان به خود اوست و از همین جاست که پیوند شاهنامه با عرفان آغاز می‌شود.

از جمله عنوان فصل‌های این اثر می‌توان به درآمدی بر سه مضمون اسطوره، حماسه و عرفان، اسطوره آفرینش با تکیه بر آفرینش جهان و انسان، اسطوره گوهرهای چهارگانه، اسطوره آفرینش آسمان‌ها و قضا و قدر، اسطوره اسکندر، خضر و آب حیات، زردشت و حماسه زال و رستم اشاره کرد.احمد مدبر در این اثر چند مورد از هر مضمون اسطوره‌ای را در هر اثر عرفانی بیان کرده است.

انتشارات سخن‌گستر اخیراً این کتاب را در ۵۴۸ صفحه و با قیمت ۴۵۰ هزار تومان عرضه کرده است.

‌‌💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

💠 همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی ۲۱ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود

💠 زمان برگزاری همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی جابه‌جا شد و روز ۲۱ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.

به گزارش ایران ورجاوند به نقل از گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، با توجه به اینکه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ به دور دوم کشیده شده است، تاریخ برگزاری همایش ملی جهان ایرانی: ماد و هخامنشی جابه‌جا شد و این همایش روز پنجشنبه ۲۱ تیرماه ۱۴۰۳ در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود. برنامۀ سخنرانی‌های همایش در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

پیشتر ۱۴ تیرماه ۱۴۰۳ زمان برگزاری این همایش بود.

قدردانی از دکتر شاهین آریامنش سردبیر مجله Persica Antiqua و Ancient Iranian Studies در همایش سردبیران نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دانشگاه شهید بهشتی با حضور دکتر زلفی‌گل وزیر علوم

تصویرها: دکتر علیرضا شعبانلو

🟠 نشست ترجمه آثار پهلوی در سده‌های نخستین اسلامی برگزار می‌شود

نشست ترجمه آثار پهلوی در سده‌های نخستین اسلامی به یاد زنده‌یاد محمد محمدی ملایری با سخنرانی دکتر سیروس نصراله‌زاده، دکتر شهرام جلیلیان و با حضور مترجم کتاب نسرین گبانچی و به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش یکشنبه ۱۰ تیرماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی  برگزار می‌شود.

ساسانیان آثار ارزشمندی در زمینۀ کشورداری پدید آورده بودند که این آثار در سده‌های نخستین اسلامی به زبان عربی ترجمه شد. تاج‌نامه‌‌ها و آیین‌نامه‌ها شماری از این کتاب‌های پندنامه‌ای بود. ترجمه آثار پهلوی به عربی در سده‌های نخستین اسلامی، اثر تاریخ‌نگار هم‌روزگار، دکتر محمد محمدی ملایری است که در کنار پژوهش شش جلدی او با نام کلی تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی به تأثیر فرهنگ و زبان ساسانی بر تاریخ سیاسی و اجتماعی و فرهنگی اعراب مسلمان می‌پردازد.

 پیوند

https://webinar.ihcs.ac.ir/rooms/ihc-fkz-igo-xbu/join

‌🌀 جهان کتاب

🌀 شهر سوخته و سیستان نامی آشنا در پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران است

🌀سیدمنصور سید سجادی می‌گوید: شهر سوخته و سیستان نامی آشنا در پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران است. بر این نظرم که با تکیه بر کشفیات و مطالعات باستان‌شناسانه می‌توان به بسیاری از زوایای مرتبط با یک جامعه انسانی پی برد.

کتاب «سیستان و بلوچستان» ده گفتار پژوهشی به کوشش سیدمنصور سید سجادی از سوی انتشارات کارنامک منتشر شد. تاکنون مقالات و کتب گوناگونی در زمینه‌های مختلف علمی -پژوهشی شهر سوخته به زبان‌های گوناگون منتشر شده است. کتاب حاضر مجموعه‌ای از ده سخنرانی در زمینه‌های گوناگون علمی است که شاید برخی از آنها برای نخستین بار در مسائل مرتبط با باستان‌شناسی ایران مطرح شده و طی همایش هنر و تمدن جنوب شرق ایران با محوریت شهر سوخته و نگاهی به بخش‌هایی از بلوچستان در آبان ماه ۱۳۹۸ در فرهنگستان هنر ایراد شده است.

سخنرانان و نویسندگان این مجموعه مقالات هر یک با توجه به تخصص و توانایی‌های خود و با اتکا به پژوهش‌های میدانی انجام شده طی ۳۰ سال گذشته، کوشیده‌اند برخی از گوشه‌های کمتر شناخته‌شده این تمدن بزرگ و سیستان را به خوانندگان معرفی کنند.

مقاله‌هایی که در این کتاب آمده به شرح زیر است: سید منصور سید سجادی / پنجاه سال کاوش و پژوهش در شهر سوخته؛ حسین مرادی، سعید پارساییان، کژال جهانگیری، زهرا رجبیون و سید محمدجواد مرعشی / کاوش‌های بخش مسکونی شهر سوخته: سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۸؛ ثریا الیکائی دهنو و کتایون پلاسعیدی / ارتباطات تصویری و شکلی شهرسوخته و آسیای مرکزی با توجه به نقوش سفالی؛ پژمان مظاهری‌پور / سینمای مستند و جنبه‌های بصری شهر سوخته؛ فرزاد فروزانفر / دوازده سال مطالعات انسان‌شناسی در شهر سوخته؛ غلامرضا مولوی و مهساسادات مکی / بهداشت در جامعه شهر سوخته؛ کوروش محمد خانی / ساختارهای نو در دهانه غلامان؛ سید رسول موسوی حاجی / طراحی و ساخت شهر تاریخی زاهدان کهنه؛ مرتضی عطایی و راحله کولابادی / هنر سفالگری سیستان…

‌● تاریخ و جامعه | تهران

🔘 تصویری نوستالژیک از «شیرینی دانمارکی»

🔘 تصویری نوستالژیک از بنای در حال ساخته شدنِ شیرینی‌فروشی مشهور خیابانِ ویلا به نامِ «شیرینی دانمارکی»

موسس قنادی «شیرینی دانمارکی» در ایران خانم آنه لیزا پرستار کودکی بوده که در پی یک آگهی استخدام برای نگهداری و آموزش فرزندان مهندس دانمارکی شاغل در شرکت کامپساکس به ایران می‌آید و چند سال بعد به فکر تولید نان‌های دانمارکی در ایران می‌افتد. به همین منظور نفرات دیگری را هم به ایران می‌آورد و کم‌کم شیرینی دانمارکی بین مردم جا می‌افتد. خانم لیزا در ایران ازدواج می‌کند و در حال حاضر دخترش مدیر این کسب‌و‌کار خانوادگی است.

شهرت شرکت معتبر دانمارکی کمپساکس در ایران بیشتر به خاطر گردآوری اطلاعات جغرافیایی و نقشه‌برداری و ساخت‌وساز جاده‌ی این شرکت بود که یکی از پیمانکاران اصلی راه‌آهن سراسری ایران به شمار می‌رفت. از رضاشاه پهلوی در زمان افتتاح خط راه آهن شمال نقل شده که گفته: «بین شرکت‌های خارجی که صادقانه و وفادارانه کار کردند کمپساکس از همه بهتر بود.»

نادر نادرپور هم زمانی در شرکت کمپساکس کار می‌کرد و چون با فروغ ماجراها داشتند و عاشقانه‌هایی بین‌شان وجود داشته و گویا قرار به ازدواج گذاشته بودند، کم‌کم زمزمه ارتباط رمانتیک‌شان در بین غریبه و آشنا می‌پیچد. این ماجراها به نیمروزی پرآشوب و عجیب‌وغریب ختم می‌شود که همسر نادرپور به شرکت می‌رود و هنگامی که فروغ را در ناهارخوری در کنار نادرپور می‌بیند به او حمله می‌کند و کار به یک معرکه‌ی افتضاح و گیس و گیس‌کشی می‌رسد! به روایت فتح‌الله مجتبایی، او و وبیژن مفید که در صحنه حاضر بودند به‌زحمت فروغ را از مهلکه به در می‌برند و کمی بعد هم رابطه‌ی فروغ و نادرپور پایان می‌یابد.

❇️ دروازه تبریز

اثر ژان-باپتیست اوژن ناپلئون فلاندن نقاش، معمار، شرق‌شناس و سیاستمدار فرانسوی