🔴🔴🔴 تكميل رژيم حقوقي درياي كاسپي بر پايه محيط زيست
يادداشت مير مهرداد ميرسنجري، در روزنامه جام جم، ١٩ امرداد ١٣٩٥، صفحه ١٥
در حالي كه رييس جمهور در سفر سه جانبه در باكو و در نشست خبری مشترک با الهام علیاف گفت: «در زمینه رژیم حقوقی دریای خزر تفاهم کردیم که دو کشور با سرعت بیشتری در این زمینه تلاش کنند تا به توافق نهایی در آینده دست پیدا کنیم.»، درياي كاسپي و وضعيت رژيم حقوقي فعلي آن بايد مورد توجه و رصد دائمي متخصصان ، تحليلگران و رسانه هاي همگاني قرار داشته باشد.
رژيم حقوقي فعلي اين دريا مبتني بر دو قرارداد دوستي ١٩٢١ و قرارداد بحر پيمايي١٩٤٠ ميلادي است كه درياي كاسپي را مشترك و مشاع بين دو كشور ايران و شوروي معرفي مي كند لذا منافع ملي نسل هاي ايراني ايجاب مي كند كه اين دو قرارداد كنار گذاشته نشوند، بلكه درموارد ضروري " تكميل " شوند.
از جمله، بخش هاي مسكوت اين قراردادها مي توان به وضعيت محيط زيست درياي كاسپي اشاره كرد كه مي تواند قراردادهاي موجود را تكميل نمايد.
البته مسكوت ماندن مساله محيط زيست، يك امر طبيعي است، چرا كه در سال هاي ١٩٢١ و ١٩٤٠ ميلادي، هنوز محيط زيست به طور عام و محيط زيست دريايي به طور خاص، در جهان به عنوان يك معضل شناخته نشده بود تا بتواند در قراردادهاي دريايي بين المللي گنجانده شود.
در درياي شمال ايران، ١١٤ گونه، ٦٣ زیرگونه و ١٤ نژاد از کمیاب ترین ماهیان جهان به ویژه ماهی خاویار معروف ایرانی زیست و زادآوری می کنند، شتاب افسار گسیخته توسعه صنعتي جمهورى هاى جانشين شوروي پيشين در بهره بردارى از منابع نفت و گاز و آبزیان اکوسیستم آبی كاسپي، باعث خسارت های عمده محیط زیستی بر منابع ارزشمند آبى دريا شده، به گونه اى كه در ده سال پس از فروپاشى اتحاد شوروى، تنها حدود يك ميليون تن نفت خام وارد اين دريا شده و اين روند به شكل فزاينده و بي وقفه، همچنان ادامه دارد.
دولت باکو نيز همزمان با آلوده سازي شدید دريايي نفتی حاصل ١٥٠٠ حلقه چاه نفتی كرانه باختري دریای کاسپی، سالانه ٣٥٠٠ تن آلاينده شيميايى و سیصد ميليون متر مكعب فاضلاب صنعتى وارد اين دریا مى كند و قزاقستان و روسيه (از طريق رودولگا) و تركمنستان نيز مقادير بسیارى آلاينده وارد دريا مى كنند.
اين در حالى است كه عبور مسير هاي انتقال انرژي و لوله هاى نفت و گاز از بستر دريا براي توسعه راهگذر شمال به جنوب و شرق به غرب در آينده، قطعا اتخاذ سياست هاي لازم مبتني بر حقوق و قوانين محيط زيستي بين المللي لازم را گريز ناپذير مي نماياند.
در همین حال، روزانه صدها هزار متر مکعب انواع آلاینده های شیمیایی و صنعتی و نفتی از راه حوزه های آبریز به این دریاچه بسته وارد می شود. افزايش ورود آلاينده ها از سوى اين كشورها به درياى كاسپي، به ویژه آلاینده های شیمیایی، آب توازن کشتی ها و ورود نفت، بیشترین نقش را در آلودگی این دریا داشته و آن را در آستانه يك فاجعه محیط زيستى قرار داده است، به گونه ای كه خطرات آن، به ويژه منافع ملي و سلامت مردم ساحل ايران را با توجه به موقعیت شکننده اکولوژیک، تهديد مى كند.
فرجام سخن اين كه
بنا بر قوانین و حقوق شناخته شده بین المللی، درياچه مازندران داراي رژيم حقوقي مدون و مشخص بوده و دو طرف يعني جمهوري اسلامي ايران و اتحاد جماهير شوروي سابق ( و هم اكنون چهار جمهوري و ديگر جمهوري هاي تازه پديد احتمالي آينده به عنوان قائم مقام شوروي پيشين ) با حقوق مساوي، مشترك و مشاع در تمامي منابع و حقوق متصوره اعم از سطح درياچه، منابع آبي، بستر وزير بستر آن، البته با رعايت حق انحصاري ده مايل ساحلي ماهيگيري، ذي حق بوده و خواهند بود.
لذا دیپلماسی دارای اولویت آن است که گفت و گوها بر سر تبیین و تکمیل و رفع ابهامات محيط زيستي رژیم حقوقی فعلي موجود انجام شود؛ از جمله تدوين قوانين پايش محیط زیست دریايي و كرانه اي، راه اندازی ایستگاه های دایم پایش آلودگی آب در دریاي كاسپي و اتخاذ راهکارهاي حقوقي بين الملل محيط زيستي برای پرداخت غرامت های محیط زیستی بابت صدماتی که به محیط زیست دریایی و اکوسیستم طبیعی و انسان ساخت وارد مي آيد و...
و بسیار به جا خواهد بود که ایرانيان، با تأکید دوباره بر لزوم به کارگیری اصل بهره برداری مشاع از همه دریاي كاسپي، به جای عبارت «تعيين رژيم حقوقي دريای کاسپین» رسما عبارت «تكميل رژيم حقوقي کنونی دریای کاسپی» را در همه مذاکرات حال و آينده به کار گیرند که توافقی غیر از این، بر خلاف سه اصل بنیادین تعریف شده و مصرح نظام یعنی حکمت، عزت و مصلحت ملی خواهد بود.
متن كامل مقاله در :
http://jamejamonline.ir/online/2500183821824179433/تکمیل-رژیم-حقوقی-دریای-خزر-برپایه-محیط%E2%80%8Cزیست
@iranboom_ir
يادداشت مير مهرداد ميرسنجري، در روزنامه جام جم، ١٩ امرداد ١٣٩٥، صفحه ١٥
در حالي كه رييس جمهور در سفر سه جانبه در باكو و در نشست خبری مشترک با الهام علیاف گفت: «در زمینه رژیم حقوقی دریای خزر تفاهم کردیم که دو کشور با سرعت بیشتری در این زمینه تلاش کنند تا به توافق نهایی در آینده دست پیدا کنیم.»، درياي كاسپي و وضعيت رژيم حقوقي فعلي آن بايد مورد توجه و رصد دائمي متخصصان ، تحليلگران و رسانه هاي همگاني قرار داشته باشد.
رژيم حقوقي فعلي اين دريا مبتني بر دو قرارداد دوستي ١٩٢١ و قرارداد بحر پيمايي١٩٤٠ ميلادي است كه درياي كاسپي را مشترك و مشاع بين دو كشور ايران و شوروي معرفي مي كند لذا منافع ملي نسل هاي ايراني ايجاب مي كند كه اين دو قرارداد كنار گذاشته نشوند، بلكه درموارد ضروري " تكميل " شوند.
از جمله، بخش هاي مسكوت اين قراردادها مي توان به وضعيت محيط زيست درياي كاسپي اشاره كرد كه مي تواند قراردادهاي موجود را تكميل نمايد.
البته مسكوت ماندن مساله محيط زيست، يك امر طبيعي است، چرا كه در سال هاي ١٩٢١ و ١٩٤٠ ميلادي، هنوز محيط زيست به طور عام و محيط زيست دريايي به طور خاص، در جهان به عنوان يك معضل شناخته نشده بود تا بتواند در قراردادهاي دريايي بين المللي گنجانده شود.
در درياي شمال ايران، ١١٤ گونه، ٦٣ زیرگونه و ١٤ نژاد از کمیاب ترین ماهیان جهان به ویژه ماهی خاویار معروف ایرانی زیست و زادآوری می کنند، شتاب افسار گسیخته توسعه صنعتي جمهورى هاى جانشين شوروي پيشين در بهره بردارى از منابع نفت و گاز و آبزیان اکوسیستم آبی كاسپي، باعث خسارت های عمده محیط زیستی بر منابع ارزشمند آبى دريا شده، به گونه اى كه در ده سال پس از فروپاشى اتحاد شوروى، تنها حدود يك ميليون تن نفت خام وارد اين دريا شده و اين روند به شكل فزاينده و بي وقفه، همچنان ادامه دارد.
دولت باکو نيز همزمان با آلوده سازي شدید دريايي نفتی حاصل ١٥٠٠ حلقه چاه نفتی كرانه باختري دریای کاسپی، سالانه ٣٥٠٠ تن آلاينده شيميايى و سیصد ميليون متر مكعب فاضلاب صنعتى وارد اين دریا مى كند و قزاقستان و روسيه (از طريق رودولگا) و تركمنستان نيز مقادير بسیارى آلاينده وارد دريا مى كنند.
اين در حالى است كه عبور مسير هاي انتقال انرژي و لوله هاى نفت و گاز از بستر دريا براي توسعه راهگذر شمال به جنوب و شرق به غرب در آينده، قطعا اتخاذ سياست هاي لازم مبتني بر حقوق و قوانين محيط زيستي بين المللي لازم را گريز ناپذير مي نماياند.
در همین حال، روزانه صدها هزار متر مکعب انواع آلاینده های شیمیایی و صنعتی و نفتی از راه حوزه های آبریز به این دریاچه بسته وارد می شود. افزايش ورود آلاينده ها از سوى اين كشورها به درياى كاسپي، به ویژه آلاینده های شیمیایی، آب توازن کشتی ها و ورود نفت، بیشترین نقش را در آلودگی این دریا داشته و آن را در آستانه يك فاجعه محیط زيستى قرار داده است، به گونه ای كه خطرات آن، به ويژه منافع ملي و سلامت مردم ساحل ايران را با توجه به موقعیت شکننده اکولوژیک، تهديد مى كند.
فرجام سخن اين كه
بنا بر قوانین و حقوق شناخته شده بین المللی، درياچه مازندران داراي رژيم حقوقي مدون و مشخص بوده و دو طرف يعني جمهوري اسلامي ايران و اتحاد جماهير شوروي سابق ( و هم اكنون چهار جمهوري و ديگر جمهوري هاي تازه پديد احتمالي آينده به عنوان قائم مقام شوروي پيشين ) با حقوق مساوي، مشترك و مشاع در تمامي منابع و حقوق متصوره اعم از سطح درياچه، منابع آبي، بستر وزير بستر آن، البته با رعايت حق انحصاري ده مايل ساحلي ماهيگيري، ذي حق بوده و خواهند بود.
لذا دیپلماسی دارای اولویت آن است که گفت و گوها بر سر تبیین و تکمیل و رفع ابهامات محيط زيستي رژیم حقوقی فعلي موجود انجام شود؛ از جمله تدوين قوانين پايش محیط زیست دریايي و كرانه اي، راه اندازی ایستگاه های دایم پایش آلودگی آب در دریاي كاسپي و اتخاذ راهکارهاي حقوقي بين الملل محيط زيستي برای پرداخت غرامت های محیط زیستی بابت صدماتی که به محیط زیست دریایی و اکوسیستم طبیعی و انسان ساخت وارد مي آيد و...
و بسیار به جا خواهد بود که ایرانيان، با تأکید دوباره بر لزوم به کارگیری اصل بهره برداری مشاع از همه دریاي كاسپي، به جای عبارت «تعيين رژيم حقوقي دريای کاسپین» رسما عبارت «تكميل رژيم حقوقي کنونی دریای کاسپی» را در همه مذاکرات حال و آينده به کار گیرند که توافقی غیر از این، بر خلاف سه اصل بنیادین تعریف شده و مصرح نظام یعنی حکمت، عزت و مصلحت ملی خواهد بود.
متن كامل مقاله در :
http://jamejamonline.ir/online/2500183821824179433/تکمیل-رژیم-حقوقی-دریای-خزر-برپایه-محیط%E2%80%8Cزیست
@iranboom_ir
Jamejam Online
«تکمیل» رژیم حقوقی دریای خزر برپایه محیطزیست
در حالی که رئیسجمهور در نشست خبری مشترک با الهام علیاف، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان گفت در زمینه رژیم حقوقی دریای خزر تفاهم کردیم که دو کشور با سرعت بیشتری در این زمینه تلاش کنند تا به توافق نهایی در آینده دست پیدا کنیم» به نظر میرسددریای کاسپی و وضعیت…
Forwarded from ایران بوم
سیمای-دو-زن-سعیدی-سیرجانی.pdf
5.6 MB
کتاب الکترونیکی《سیمای دو زن》
نوشته: شادروان سعیدی سیرجانی
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
نوشته: شادروان سعیدی سیرجانی
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
اشعار محلی جامعالالحان عبدالقادر مراغی
دکتر علی اشرف صادقی
عبدالقادر بن غیبی مراغی متوفی در 838 ق در خاتمهٔ کتاب جامع الالحان خود که آن را در اوایل قرن نهم نوشته است، در مجلس سی و سوم که «فی العربیات و الترکیات و الفهلویات و سایر الالسنة» نام دارد سی و دو بیت شعر به لهجههای محلی ایران نقل کرده است. این اشعار همه اشعار ملحون بوده که همراه انواع سازها خوانده میشده است. از این سی و دو بیت، شش بیت به زبان همدانی، چهار بیت به زبان مازندرانی، هشت بیت از خواجه محمد كُجُجانی [به زبان تبریزی]، چهار بیت به زبان رازی از بُندار، سه بیت به قزوینی (زبان قزاونه = قزوینیان) و هفت بیت به زبان تبریزی است.(1)
از جامع الالحان نسخههای متعدد در دست است که بعضی از آنها به خط خود مؤلف است. از آن جمله است نسخهٔ مورخ 818 نور عثمانیه به شمارهٔ 3644 که آقای تقی بینش مقدمه و دوازده باب کتاب را بر اساس آن در سال 1366، در ردیف انتشارات مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی به چاپ رسانده و قبل از پایان مقدمهٔ خود عکس صفحات اول و آخر نسخه را که به خط مؤلف است نیز چاپ کرده است (ص بیست و پنج – بیست و شش). نسخهٔ دیگری از کتاب که آن نیز به خط مؤلف است در بادلیان آکسفرد به شمارهٔ 1814 نگهداری میشود. این نسخه در 816 به پایان رسیده است.(2) ما در سطور زیر اشعار مورد بحث را از نسخهٔ شمارهٔ 3644 نور عثمانیه که فیلم آن به شمارهٔ 489 در کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران است با مقابله با نسخهٔ 3645 نور عثمانیه که برای شاهرخ تیموری تهیه شده و فیلم آن نیز به شمارهٔ 490 در دانشگاه تهران است و نسخهٔ 6317 کتابخانهٔ ملک در تهران از قرن یازدهم نقل میکنیم و پس از آن توضیحات خود را دربارهٔ زبان و معنی اشعار مینویسیم.
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/12324-alhan-abdolghader-maraghi.html
https://telegram.me/iranboom_ir
دکتر علی اشرف صادقی
عبدالقادر بن غیبی مراغی متوفی در 838 ق در خاتمهٔ کتاب جامع الالحان خود که آن را در اوایل قرن نهم نوشته است، در مجلس سی و سوم که «فی العربیات و الترکیات و الفهلویات و سایر الالسنة» نام دارد سی و دو بیت شعر به لهجههای محلی ایران نقل کرده است. این اشعار همه اشعار ملحون بوده که همراه انواع سازها خوانده میشده است. از این سی و دو بیت، شش بیت به زبان همدانی، چهار بیت به زبان مازندرانی، هشت بیت از خواجه محمد كُجُجانی [به زبان تبریزی]، چهار بیت به زبان رازی از بُندار، سه بیت به قزوینی (زبان قزاونه = قزوینیان) و هفت بیت به زبان تبریزی است.(1)
از جامع الالحان نسخههای متعدد در دست است که بعضی از آنها به خط خود مؤلف است. از آن جمله است نسخهٔ مورخ 818 نور عثمانیه به شمارهٔ 3644 که آقای تقی بینش مقدمه و دوازده باب کتاب را بر اساس آن در سال 1366، در ردیف انتشارات مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی به چاپ رسانده و قبل از پایان مقدمهٔ خود عکس صفحات اول و آخر نسخه را که به خط مؤلف است نیز چاپ کرده است (ص بیست و پنج – بیست و شش). نسخهٔ دیگری از کتاب که آن نیز به خط مؤلف است در بادلیان آکسفرد به شمارهٔ 1814 نگهداری میشود. این نسخه در 816 به پایان رسیده است.(2) ما در سطور زیر اشعار مورد بحث را از نسخهٔ شمارهٔ 3644 نور عثمانیه که فیلم آن به شمارهٔ 489 در کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران است با مقابله با نسخهٔ 3645 نور عثمانیه که برای شاهرخ تیموری تهیه شده و فیلم آن نیز به شمارهٔ 490 در دانشگاه تهران است و نسخهٔ 6317 کتابخانهٔ ملک در تهران از قرن یازدهم نقل میکنیم و پس از آن توضیحات خود را دربارهٔ زبان و معنی اشعار مینویسیم.
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/12324-alhan-abdolghader-maraghi.html
https://telegram.me/iranboom_ir
Telegram
ایران بوم
نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین
www.iranboom.ir
www.iranboom.ir
سرودههای میهنی 17 - ایران - سرودهٔ سعید یغمایی
تا که هستیم، بدان ما هستیم
ملّتِ پاک و توانا، هستیم
هر کجاییم، همه بیداریم
در بم و خاش و به ازنا، هستیم
دشمنان را به شرر، میسوزیم
خصم بر دیو و هیولا، هستیم
در نگهبانی از این پارس خلیج
همچو کوهیم و چو خارا هستیم
میهن و خاکِ من است، این ایران
ما نمیریم که مانا هستیم
قرنها بودهایم و باز چنان
با تو هستیم، همارا هستیم
گرچه ما کودک و کوچک باشیم
عاشق میهن زیبا هستیم
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/chame/2330-iran-yaghmaei.html
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
تا که هستیم، بدان ما هستیم
ملّتِ پاک و توانا، هستیم
هر کجاییم، همه بیداریم
در بم و خاش و به ازنا، هستیم
دشمنان را به شرر، میسوزیم
خصم بر دیو و هیولا، هستیم
در نگهبانی از این پارس خلیج
همچو کوهیم و چو خارا هستیم
میهن و خاکِ من است، این ایران
ما نمیریم که مانا هستیم
قرنها بودهایم و باز چنان
با تو هستیم، همارا هستیم
گرچه ما کودک و کوچک باشیم
عاشق میهن زیبا هستیم
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/chame/2330-iran-yaghmaei.html
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
www.iranboom.ir
سرودههای میهنی 17 - ایران - سرودهٔ سعید یغمایی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
خواندن سرود جاودانه ی《ای ایران》 در جشنواره ی دانشآموزان مناطق زلزلهزدهی کرمانشاه.
شگفتن گُلِ لبخند بر لبان و تابخوردن پرچمهای میهن بر فراز دستانشان.
@iranboom_ir
شگفتن گُلِ لبخند بر لبان و تابخوردن پرچمهای میهن بر فراز دستانشان.
@iranboom_ir
معارضۀ ترکی با فارسی در ارّان و شروان: چند بیت به یک گویش ارّانی و شروانی
علیاشرف صادقی
کشوری که امروز ـ از سال 1918 به بعد ـ جمهوری ( شوروی ) آذربایجان نامیده میشود در دورۀ اسلامی اَرّان و شروان نام داشته است. شروان منطقۀ شمالی این جمهوری از رود کُر (کورا در نوشتههای یونانی و روسی و اروپایی) تا شمالیترین منطقه و ارّان قسمت جنوب رود کر تا شمال رود ارس را در بر میگرفته است. اما در دوران باستان ارّان (در نوشتههای یونانی: آلبانیا و در کتیبههای پارتی: اَردان، والانن (= الانان) به معنی ارانیها؛ در کتیبههای پهلوی: الدان والانی (= اردان و ارانی)؛ به معنی ارانیها، ر ک. ژینیو 1972 : 15 و 45 و 16) به قسمتهای شمالی این منطقه تا شمال رود کر اطلاق میشده است ( ر ک. رضا 1380 : 115 ـ 91) در ادوار قبل از اسلام این مناطق جزء مناطق اَنیران ( غیر ایرانی ) بوده که ایرانیان بر آنها تسلط داشتهاند و اقوام مختلفی در آنجا ساکن بودهاند. یکی از این اقوام قوم کاسپی بوده که در جنوب غربی دریای خزر ساکن بوده است. اقوام دیگر عبارت بودهاند از موخ much ها، گِل ها، لِک ها، اوتی ها یا اودی ها Udi) Uti)، گَرگَرها و غیره. در دورۀ ساسانی، زبان فارسی ( فارسی میانه یا پهلوی ساسانی ) زبان رسمی این منطقه شده که کتیبه های متعددی که از آنجا به دست آمده گواه آن است. در دورۀ اسلامی نیز زبان فارسی ( فارسی دری ) زبان آنجا بوده است. اصطخری (قرن چهارم ه. ق) میگوید زبان مردم آذربایجان و ارمنستان و اران فارسی و عربی است و نواحی بَرذَعه [مرکز اران] به ارانی گفتگو میکنند. اینان کوهستانی به نام قََبْق [ قفقاز ] دارند. در آنجا زبانهای گوناگون زیادی هست که کفار آنجا به کار میبرند ( اصطخری 1927 : 192 ). ابن حوقل نیز که مطلب خود را از اصطخری اقتباس کرده میگوید زبان اهل برذعه ارانی است ( ابن حوقل 1939 : 349 ). مقدسی نیز در قرن چهارم زبان مردم اران را فارسی و ارانی دانسته است. به نوشتۀ او زبان فارسی آنجا مفهوم و از نظر حروف شبیه به فارسی خراسانی است ( مقدسی 1906 : 378 ).
چنانکه میبینیم اصطخری و ابن حوقل زبان نواحی برذعه را ارانی دانستهاند و مقدسی زبان کل منطقۀ اران را. اگر به نوشتۀ این جغرافی نویسان اعتماد کنیم باید بپذیریم که مردم منطقۀ اران یا برذعه در قرن جهارم دو زبانه بودهاند، یعنی هم به فارسی صحبت می کرده اند هم به ارانی. ...
این ابیات، چنانکه دیده میشود، به یکی از گویشهای ایرانی است. گویشهایی که در شروان و اران و مناطق نزدیک به آنها رایج بودهاند عبارتند از تاتی اطراف باکو و بعضی مناطق دیگر شروان، پهلوی در نخجوان و آذربایجان و گشتاسبی، تالشی در تالش، گیلکی در گیلان و مازندرانی در مازندران14 البته گروههایی از کردان نیز از قرنها قبل در شروان و اران و شمال آذربایجان زندگی میکردهاند. مسعودی به وجود اکراد در ارمنستان و اران و بیلقان و باب الابواب ( دربند ) اشاره میکند ( مسعودی 1894 : 89 ). ابن فقیه در صحبت از فتح اران به دست سلمان بن ربیعه اشاره میکند که وی اکراد بَلاسَجان15 را به اسلام دعوت کرد ( ابن فقیه 1885 : 293 ؛ ترجمۀ فارسی، ص 136 ؛ نیز ر ک. بلاذری 7 ـ 1956 : 240 ). بلاذری در گفتگو از فتح آذربایجان میگوید مرزبان آذربایجان با حَذَیفة بن یَمان صلح کرد و از او قول گرفت که هیچ کس را نکشد و اسیر نکند و آتشکدهها را ویران نسازد و مانع اکراد بلاسجان و سبلان و ساترودان نشود و خاصه اهلِ شیز را در رقص در جشنهای خود منع نکند ( بلاذری 7 ـ 1956 : 400 ). اصطخری و ابن حَوقَل نیز به وجود دروازۀ کردان ( باب الاکراد ) در برذعه اشاره کردهاند ( اصطخری 1927 : 183 ؛ ترجمۀ فارسی محمد بن اسعد تستری 1373 : 188، ابن حوقل 1939 : 338 ). بلاذری هم از نهر اکراد در ارمنستان نام میبرد ( همان، ص 237 ). شدّادیان آنی که بر ارمنستان و قسمتی از اران حکومت کردند نیز کرد بودند. مادر نظامی نیز کرد بوده است:
گر مادر من رئیسۀ کرد
مادر صفتانه پیش من مرد
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/11578-moaareze-torki-farsi-aran-shirwan.html
https://telegram.me/iranboom_ir
علیاشرف صادقی
کشوری که امروز ـ از سال 1918 به بعد ـ جمهوری ( شوروی ) آذربایجان نامیده میشود در دورۀ اسلامی اَرّان و شروان نام داشته است. شروان منطقۀ شمالی این جمهوری از رود کُر (کورا در نوشتههای یونانی و روسی و اروپایی) تا شمالیترین منطقه و ارّان قسمت جنوب رود کر تا شمال رود ارس را در بر میگرفته است. اما در دوران باستان ارّان (در نوشتههای یونانی: آلبانیا و در کتیبههای پارتی: اَردان، والانن (= الانان) به معنی ارانیها؛ در کتیبههای پهلوی: الدان والانی (= اردان و ارانی)؛ به معنی ارانیها، ر ک. ژینیو 1972 : 15 و 45 و 16) به قسمتهای شمالی این منطقه تا شمال رود کر اطلاق میشده است ( ر ک. رضا 1380 : 115 ـ 91) در ادوار قبل از اسلام این مناطق جزء مناطق اَنیران ( غیر ایرانی ) بوده که ایرانیان بر آنها تسلط داشتهاند و اقوام مختلفی در آنجا ساکن بودهاند. یکی از این اقوام قوم کاسپی بوده که در جنوب غربی دریای خزر ساکن بوده است. اقوام دیگر عبارت بودهاند از موخ much ها، گِل ها، لِک ها، اوتی ها یا اودی ها Udi) Uti)، گَرگَرها و غیره. در دورۀ ساسانی، زبان فارسی ( فارسی میانه یا پهلوی ساسانی ) زبان رسمی این منطقه شده که کتیبه های متعددی که از آنجا به دست آمده گواه آن است. در دورۀ اسلامی نیز زبان فارسی ( فارسی دری ) زبان آنجا بوده است. اصطخری (قرن چهارم ه. ق) میگوید زبان مردم آذربایجان و ارمنستان و اران فارسی و عربی است و نواحی بَرذَعه [مرکز اران] به ارانی گفتگو میکنند. اینان کوهستانی به نام قََبْق [ قفقاز ] دارند. در آنجا زبانهای گوناگون زیادی هست که کفار آنجا به کار میبرند ( اصطخری 1927 : 192 ). ابن حوقل نیز که مطلب خود را از اصطخری اقتباس کرده میگوید زبان اهل برذعه ارانی است ( ابن حوقل 1939 : 349 ). مقدسی نیز در قرن چهارم زبان مردم اران را فارسی و ارانی دانسته است. به نوشتۀ او زبان فارسی آنجا مفهوم و از نظر حروف شبیه به فارسی خراسانی است ( مقدسی 1906 : 378 ).
چنانکه میبینیم اصطخری و ابن حوقل زبان نواحی برذعه را ارانی دانستهاند و مقدسی زبان کل منطقۀ اران را. اگر به نوشتۀ این جغرافی نویسان اعتماد کنیم باید بپذیریم که مردم منطقۀ اران یا برذعه در قرن جهارم دو زبانه بودهاند، یعنی هم به فارسی صحبت می کرده اند هم به ارانی. ...
این ابیات، چنانکه دیده میشود، به یکی از گویشهای ایرانی است. گویشهایی که در شروان و اران و مناطق نزدیک به آنها رایج بودهاند عبارتند از تاتی اطراف باکو و بعضی مناطق دیگر شروان، پهلوی در نخجوان و آذربایجان و گشتاسبی، تالشی در تالش، گیلکی در گیلان و مازندرانی در مازندران14 البته گروههایی از کردان نیز از قرنها قبل در شروان و اران و شمال آذربایجان زندگی میکردهاند. مسعودی به وجود اکراد در ارمنستان و اران و بیلقان و باب الابواب ( دربند ) اشاره میکند ( مسعودی 1894 : 89 ). ابن فقیه در صحبت از فتح اران به دست سلمان بن ربیعه اشاره میکند که وی اکراد بَلاسَجان15 را به اسلام دعوت کرد ( ابن فقیه 1885 : 293 ؛ ترجمۀ فارسی، ص 136 ؛ نیز ر ک. بلاذری 7 ـ 1956 : 240 ). بلاذری در گفتگو از فتح آذربایجان میگوید مرزبان آذربایجان با حَذَیفة بن یَمان صلح کرد و از او قول گرفت که هیچ کس را نکشد و اسیر نکند و آتشکدهها را ویران نسازد و مانع اکراد بلاسجان و سبلان و ساترودان نشود و خاصه اهلِ شیز را در رقص در جشنهای خود منع نکند ( بلاذری 7 ـ 1956 : 400 ). اصطخری و ابن حَوقَل نیز به وجود دروازۀ کردان ( باب الاکراد ) در برذعه اشاره کردهاند ( اصطخری 1927 : 183 ؛ ترجمۀ فارسی محمد بن اسعد تستری 1373 : 188، ابن حوقل 1939 : 338 ). بلاذری هم از نهر اکراد در ارمنستان نام میبرد ( همان، ص 237 ). شدّادیان آنی که بر ارمنستان و قسمتی از اران حکومت کردند نیز کرد بودند. مادر نظامی نیز کرد بوده است:
گر مادر من رئیسۀ کرد
مادر صفتانه پیش من مرد
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/11578-moaareze-torki-farsi-aran-shirwan.html
https://telegram.me/iranboom_ir
www.iranboom.ir
معارضۀ ترکی با فارسی در ارّان و شروان: چند بیت به یک گویش ارّانی و شروانی
عروسی در سرپل ذهاب، زندگی جاریست
اینجا سرپلذهاب است. ..مردمان زخم خورده این دیار همه با هم، دست در دست هم یک حلقه بزرگ را درست کردهاند و یک عروسی را در میان مخروبهها جشن میگیرند.
@iranboom_ir
اینجا سرپلذهاب است. ..مردمان زخم خورده این دیار همه با هم، دست در دست هم یک حلقه بزرگ را درست کردهاند و یک عروسی را در میان مخروبهها جشن میگیرند.
@iranboom_ir
اینجا برای از تو نوشتن هوا کم است
دنیا برای از تو سرودن مرا کم است
اکسیر من نه اینکه مرا شعر تازه نیست
من از تو می نویسم و این کیمیا کم است
گاهی تو را کنار خود احساس می کنم
اما چقدر دل خوشی خواب ها کم است
خون هر آن غزل که نگفتم بپای توست
آیا هنوز آمدنت را بها کم است
بها کم است
سرشارم از خیال ولی این کفاف نیست
در شعر من حقیقت یک ماجرا کم است
🎼 #پرده_نشین
🎤 #علیرضا_قربانی
@iranboom_ir
دنیا برای از تو سرودن مرا کم است
اکسیر من نه اینکه مرا شعر تازه نیست
من از تو می نویسم و این کیمیا کم است
گاهی تو را کنار خود احساس می کنم
اما چقدر دل خوشی خواب ها کم است
خون هر آن غزل که نگفتم بپای توست
آیا هنوز آمدنت را بها کم است
بها کم است
سرشارم از خیال ولی این کفاف نیست
در شعر من حقیقت یک ماجرا کم است
🎼 #پرده_نشین
🎤 #علیرضا_قربانی
@iranboom_ir
فراز و فرود فرقه دمکرات آذربایجان - محمد طاهری خسروشاهی
محمد طاهری خسروشاهی
پس از اینکه مهر و موم آرشیوهای محرمانه شوروی به دنبال فروپاشی حاکمیت کمونیزم استالینی، باز شد، اسناد و مدارک مهمی از لابه لای پروندههای خاکخورده در بایگانی ک. گ. ب در اختیار پژوهشگران قرار گرفت. این اسناد در بازگو کردن بخش مهمی از زوایای اندیشهها و اعمال پر رمز و راز سران حکومت شوروی نقش مهمی دارند.
تا پیش از سقوط رژیم کمونیزم، بررسی مسایل مربوط به تسلط این ایده، تقریباً غیر ممکن بود. این در حالی است که طی سالهای نفوذ استالین در شرق، حوادث و وقایع مهمی در حوزۀ خاور نزدیک اتفاق میافتاد.
تحقیق دربارۀ بحران آذربایجان و یا به عبارتی ظهور فرقۀ دمکرات در آذربایجان در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم (1324 شمسی) و بررسی نقش شوروی و بویژه استالین در وقوع این غائله که در برههای از تاریخ منجر به رویارویی شرق و غرب شد. از جمله کارهایی است که با دستیابی محققان به آرشیوهای مذکور امکان انجام آن فراهم گردید.
اگر چه مطالعات پژوهشگران و گفتههای بسیاری از شاهدان عینی ماجرا و نیز انتشار یادداشتهای روزانه برخی از اهالی قلم آذربایجان در آن روزها، حاکی از دخالت مستقیم و صریح شوروی در روی کار آمدن و حتی سقوط فرقۀ دمکرات آذربایجان است، منتها تاکنون اسناد و مدارک رسمی دال بر این مداخله منتشر نشده بود. به خصوص که این اسناد از بایگانی حکومت کمونیسم بوده باشد.
تحقیقات جدید یکی از پژوهشگران باکو، علاوه بر اینکه باورهای عمده پیشین مبنی بر دخالت استالین و میر جعفر باقر اف صدر وزیران جمهوری آذربایجان در تشکیل فرقۀ دمکرات را تأیید کرد، یافتههای تازهای را نیز به همراه اسناد منتشر نشدهای که مهر محرمانه پرونده بر روی داشتند، در اختیار افکار عمومی قرار داد.
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhemoaser/5274-faraz-forod-ferghe-demokrat-azarbaijan.html
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
محمد طاهری خسروشاهی
پس از اینکه مهر و موم آرشیوهای محرمانه شوروی به دنبال فروپاشی حاکمیت کمونیزم استالینی، باز شد، اسناد و مدارک مهمی از لابه لای پروندههای خاکخورده در بایگانی ک. گ. ب در اختیار پژوهشگران قرار گرفت. این اسناد در بازگو کردن بخش مهمی از زوایای اندیشهها و اعمال پر رمز و راز سران حکومت شوروی نقش مهمی دارند.
تا پیش از سقوط رژیم کمونیزم، بررسی مسایل مربوط به تسلط این ایده، تقریباً غیر ممکن بود. این در حالی است که طی سالهای نفوذ استالین در شرق، حوادث و وقایع مهمی در حوزۀ خاور نزدیک اتفاق میافتاد.
تحقیق دربارۀ بحران آذربایجان و یا به عبارتی ظهور فرقۀ دمکرات در آذربایجان در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم (1324 شمسی) و بررسی نقش شوروی و بویژه استالین در وقوع این غائله که در برههای از تاریخ منجر به رویارویی شرق و غرب شد. از جمله کارهایی است که با دستیابی محققان به آرشیوهای مذکور امکان انجام آن فراهم گردید.
اگر چه مطالعات پژوهشگران و گفتههای بسیاری از شاهدان عینی ماجرا و نیز انتشار یادداشتهای روزانه برخی از اهالی قلم آذربایجان در آن روزها، حاکی از دخالت مستقیم و صریح شوروی در روی کار آمدن و حتی سقوط فرقۀ دمکرات آذربایجان است، منتها تاکنون اسناد و مدارک رسمی دال بر این مداخله منتشر نشده بود. به خصوص که این اسناد از بایگانی حکومت کمونیسم بوده باشد.
تحقیقات جدید یکی از پژوهشگران باکو، علاوه بر اینکه باورهای عمده پیشین مبنی بر دخالت استالین و میر جعفر باقر اف صدر وزیران جمهوری آذربایجان در تشکیل فرقۀ دمکرات را تأیید کرد، یافتههای تازهای را نیز به همراه اسناد منتشر نشدهای که مهر محرمانه پرونده بر روی داشتند، در اختیار افکار عمومی قرار داد.
دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhemoaser/5274-faraz-forod-ferghe-demokrat-azarbaijan.html
https://telegram.me/joinchat/BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
www.iranboom.ir
فراز و فرود فرقه دمکرات آذربایجان - محمد طاهری خسروشاهی
Forwarded from ایران بوم
Audio
🎼قطعه «ببار ای بارون»
با صدای استاد محمدرضا شجريان
آهنگساز: کیهان کلهر
شاعر: علی معلم دامغانی
@iranboom_ir
با صدای استاد محمدرضا شجريان
آهنگساز: کیهان کلهر
شاعر: علی معلم دامغانی
@iranboom_ir