موسسه تبادل ادبیات فنلاند، FILI، در گزارشی درباره‌ی وضعیت صادرات کتاب فنلاند به بازارهای دیگر از کسب درآمد 3.9 میلیون یورویی، فروش 580 عنوان و چاپ 477 عنوان کتاب به 44 زبان در سال 2022 خبر داده است.

بزرگ‌ترین بازار محتوای آثار فنلاندی کشور آلمان و بعد از آن ایالات متحده و انگلستان است.

روند رو به رشد ترجمه‌ی آثار فنلاندی در بازارهای خارجی از سال 2014 و با حضور این کشور به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه فرانکفورت آغاز و تا امروز ادامه داشته است. برای مثال در سال 2014 یعنی حدود 10 سال قبل تعداد آثار منتشرشده 320 عنوان بوده است که نشان‌دهنده‌ی رشد حدود 50 درصدی ظرف این بازه‌ی زمانی است.

تعداد کل آثار منتشرشده در بازار فنلاند در طول یک‌سال حدود 8 هزار عنوان است که کم‌تر از یک چهاردم بازار ایران است.

https://publishingperspectives.com/2023/11/finlands-literature-rights-sales-hit-an-all-time-high/?utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=28ab3b3e0c-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-28ab3b3e0c-174637943

بعد از آن‌که شرکت سرمایه‌گذاری Elliott Advisors کتاب‌فروشی‌های زنجیره‌ای Barnes & Noble را در سال 2018 به ارزش 683 میلیون دلار خرید و آن را تبدیل به یک شرکت خصوصی کرد، جیمز داونت را به مدیرعاملی آن منصوب کرد. داونت هم‌زمان مدیرعامل Waterstones یک کتاب‌فروشی زنجیره‌ای در انگلستان است که الیوت آن را هم خریداری و از ورشکستگی نجات داده بود.

خط‌مشی اصلی جیمز داونت در مدیریت هم‌زمان هر دو مجموعه، تمرکز بر کتاب به‌جای محصولات جانبی (مثل هدایا و لوازم التحریر)، اعطای اختیارات حداکثری تقریباً در همه‌ی زمینه‌ها به مدیران شعب و فعالیت به‌عنوان یک کتاب‌فروشی محلی است. مجموعه‌ی این خط‌مشی‌ها به سودآوری مجدد بارنز اند نوبل منجر شد که حالا بیش از 600 شعبه در آمریکای شمالی دارد و در حال افتتاح بزرگ‌ترین شعبه‌اش در ایالات نیوجرسی با مساحت حدود 3200 متر مربع است.

نیویورک تایمز در گزارشی به بازطراحی فروشگاه‌های بارنز اند نوبل و ایده‌های داونت و تیم‌ش در چگونگی پیاده‌سازی این خط‌مشی‌ها در فضای فیزیکی فروشگاه‌ها پرداخته است که می‌تواند ایده‌های خیلی خوبی برای کتاب‌فروشان داشته باشد.

https://www.nytimes.com/2023/10/17/style/barnes-noble-redesign.html?smid=em-share&utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=259b158729-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-259b158729-174637943

هوش مصنوعی صنعت نشر را زیر و رو خواهد کرد

بعد از این‌که سال گذشته ChatGPT که معروف‌ترین مدل‌ زبانی بزرگ (LLM) و هوش مصنوعی مولد (Generative AI) است توسط شرکت OpenAI معرفی شد، گمانه‌زنی‌های بسیاری درباره‌ی آینده‌ی به‌کلی متفاوت صنعت نشر و تاثیر برهم‌زننده‌ی هوش مصنوعی بر آن مطرح شد.

این گمانه‌زنی‌ها طیف گسترده‌ای از بهبودهای عملیاتی تا از میان رفتن کلی نشر به شکل فعلی را به نفع رسانه‌های جدید در برمی‌گرفت. واقعیت هم آن است که نشر از آن‌جا که ماهیتاً به هوش مصنوعی مولد که بیش از همه به محتوا (و صورت متنی آن) متکی و مرتبط است، تا امروز هم بیش‌تر از سایر صنایع از هوش مصنوعی متأثر شده است تا جایی که شرکت‌های بزرگی به‌خاطر آن تا مرز ورشکستگی پیش رفتند یا رشدهای سرسام‌آور را تجربه کردند.

در میانه‌ی این تحلیل‌ها و تخیل‌ها یکی از پخته‌ترین نگاه‌ها به آینده‌ی احتمالی نشر با وجود هوش مصنوعی مولد را تاد مکلروی، تحلیل‌گر باسابقه‌ی نشر الکترونیک و تکنولوژی‌های نشر، در این یادداشت که در پابلیشرز ویکلی منتشر شده، ارائه کرده است.

واقع‌بینی مکلروی در نگاه به واکنش‌های ناشران، ظرفیت‌های کاربردی هوش منصوعی و سابقه‌ی تحولات عمیق صنعت نشر مثل معرفی نشر رومیزی (Desktop Publishing) با ورود مکینتاش و پرینترهای لیزری، روی هم رفته باعث شده تا تصویری که درباره‌ی آینده ترسیم می‌کند، پذیرفتنی و تأمل‌برانگیز باشد.

اگرچه واقعیت این است که بخش مهمی از ظرفیت‌های برهم‌زننده‌ی هوش مصنوعی نه فقط بر صنعت نشر که بر کل حیات انسان به دلیل ماهیت پیچیده‌ و از کنترل خارج‌شده‌ی آن پوشیده است و به‌نظر می‌رسد ما آن‌ها را جز زمانی که با آن‌ها روبرو شویم، درک نخواهیم کرد.

https://www.publishersweekly.com/pw/by-topic/digital/content-and-e-books/article/92471-ai-is-about-to-turn-book-publishing-upside-down.html

بزرگ‌ترین خرده‌فروش کتاب در کشورهای آلمانی‌زبان، Thalia، در یک پلت‌فرم نشر دیجیتال با نام Story.one سرمایه‌گذاری کرده است.
این پلت‌فرم که در اتریش مستقر است و کل بازار کشورهای آلمانی‌زبان را پوشش می‌دهد، خدمات انتشار کتاب به‌صورت ناشر-مولف یا همان Self-publishing را ارائه می‌دهد.
اهمیت سرمایه‌گذاری Thalia در Story.one در این‌جاست که در عمل روند بازار نشر دیجیتال نشان می‌دهد رشد اصلی بازار کتاب الکترونیک نه در سبد ناشران سنتی که در بازار Self-publishing است. فقط در آمریکا درآمدی که آمازون به ناشر-مولف‌ها و برخی ناشران کوچک و مستقل که کتاب‌هایشان را از طریق Kindle Unlimited عرضه کرده‌اند، چندبرابر کل فروش ناشران سنتی عضو اتحادیه‌ی ناشران آمریکاست.
علاوه بر این، به‌رغم کاهش تقریباً مستمر فروش کتاب الکترونیک ظرف چندسال گذشته، بازار Self-publishing همواره رو به رشد بوده است. این رشد اگرچه به دلیل عدم انتشار داده‌های رسمی و منسجم توسط پلت‌فرم‌ها به شکل دقیق قابل ارزیابی نیست، رشد و توسعه‌ی بازار این پلت‌فرم‌ها که اغلب هم به‌عنوان استارتاپ‌های کوچک کارشان را آغاز کرده‌اند، نشان‌دهنده‌ی بازار زنده و روبه‌رشدشان است.
روشن است که Thalia هم چشم به در دست گرفتن کانال‌های فروش این پلت‌فرم دارد و می‌خواهد از منافع این شکل نه‌چندان جدید ولی بسیار موفق تولید و فروش کتاب در سال‌های اخیر بهره‌مند شود.

https://www.buchreport.de/news/thalia-erwirbt-beteiligung-am-oesterreichischen-start-up-storylution/?utm_source=mailpoet&utm_medium=email&utm_campaign=Test-Mailpoet+3+NL

https://www.story.one/en/

انتشارات Penguin Random House با همکاری یکی از زیرمجموعه‌های PRH انگلستان به نام Del Rey (که خودش زیرمجموعه‌ی Cornerstone است) یک ایمپرینت جدید با نام Inklore راه‌اندازی کرده‌اند که بر تولید انواع کتاب مصور از جمله کامیک و مانگا متمرکز خواهد بود.

مدیریت این ایمپرینت توسط تیم‌هایی در انگلستان و آمریکا انجام می‌شود که هر دو آثاری را هم به صورت ارجینال و هم ترجمه‌ای منتشر خواهند کرد.

این سرمایه‌گذاری‌های جدید و متمرکز نشان می‌دهد موج کتاب مصور هنوز هم برای ناشران پول می‌سازد و از تب و تاب نیفتاده است.

https://www.thebookseller.com/news/penguin-random-house-unveils-new-pop-comics-imprint-to-publish-manga-and-more?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=Most%20Rea

انتشارات و مرکز آزمون دانشگاه کمبریج، Cambridge University Press & Assessment، که در سال 2021 با هم ادغام شده‌اند، در گزارش عمل‌کرد سال 2022-23 خود خبر از رکوردهای جدید داده است.

درآمد انتشارات و مرکز آزمون دانشگاه کمبریج، که به‌طور کامل متعلق به دانشگاه کمبریج هستند (مالکیت همه‌ی ناشران دانشگاهی به این شکل نیست)، در این سال مالی به 1.3 میلیارد دلار، تعداد کابران آن به 100 میلیون در سراسر جهان و تعداد دانلودهای انجام‌شده از سامانه‌های آن به 114 میلیون رسیده است. سال گذشته درآمد کمبریج 1.1 میلیارد دلار بوده است.

یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی CUPA آزمون‌های ارزیابی زبان انگلیسی و مشخصاً IELTS است. بیش از 50 درصد از ژورنال‌ها و منابع آموزشی کمبریج ظرف سال‌های اخیر مخصوصاً برای کشورهای کم‌تر برخوردار، دسترسی‌باز (Open Access) شده است اگرچه این به معنای توقف درآمدزایی از این منابع نیست بلکه مدل درآمدی ناشران از منابع OA متفاوت است.


https://publishingperspectives.com/2023/12/year-end-a-cambridge-university-press-record-1-billion-in-revenue/

جوایز ادبی واقعاً چقدر روی فروش یک کتاب اثر دارند؟

یکی از مسائل مهم در هنگام بررسی یا اقدام به راه‌اندازی جوایز ادبی سنجش میزان تأثیرگذاری واقعی آن‌ها در خوانده شدن برندگان آن جایزه است.
اگرچه فروش به‌طور مطلق نمی‌تواند نشان‌دهنده‌ی میزان خوانده شدن یک کتاب باشد، در کنار تعداد دفعات به‌امانت گرفته شدن یک کتاب دو معیار کمی و قابل‌ اندازه‌گیری برای مصرف محتوا به‌شکل کتاب است.

انگلستان و آمریکا صاحب بیش‌ترین و باارزش‌ترین جوایز ادبی در جهان هستند و یکی از مهم‌ترین جوایز در حوزه‌ی ناداستان در انگلستان Baillie Gifford با ارزش 50 هزار پوند است.

برگزارکنندگان این جایزه با همکاری شرکت مشاوره‌ی مدیریت و تحقیقات بازار Nielsen که مهم‌ترین سازمان رصد‌کننده‌ی صنعت نشر در جهان (به‌ویژه جهان انگلیسی‌زبان) است، تحقیقی را برای سنجش میزان اثرگذاری این جایزه روی برندگان ترتیب دادند.

نیلسن برای کشف رابطه‌ی معنادار بین فروش و کسب این جایزه، برندگان ۶ سال متوالی یعنی 2016 تا 2022 را انتخاب و میزان فروش آثار را 4 هفته قبل از اعلام برندگان و 4 هفته بعد از آن بررسی کردند.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد به‌طور متوسط میزان فروش از 688 نسخه به 7028 نسخه افزایش یافته که نشان‌دهنده‌ی رشد 857 درصدی است. البته این ارقام میزان فروش دیجیتال و فروش صادراتی این آثار (که در مورد ناشران انگلیسی عدد قابل توجهی هم هست) را در بر نمی‌گیرد. علاوه بر این، فروش نسخه‌های ترجمه‌شده‌ی این آثار در کشورهای دیگر هم به‌احتمال زیاد از کسب جایزه به‌شکل مثبت متأثر می‌شوند که باز در این آمار منعکس نشده است.

در گزارش زیر که توسط Publishing Perspectives منتشر شده است، می‌توانید جزئیات آمارهای فروش این آثار، اشاره‌هایی به بعضی جوایز دیگر و همین‌طور توضیحاتی را درباره‌ی چگونگی این اثرگذاری در بازار مصرف‌کننده‌ی کتاب بخوانید.


https://publishingperspectives.com/2023/11/exclusive-baillie-gifford-prize-reveals-its-sales-impact/

نشر کتاب بعد از تلویزیون دومین صنعتی است که به‌دلیل سرقت معنوی و دسترسی غیرقانونی به محتوا متضرر می‌شود.
بعد از کتاب، سینما و در کنار آن‌ها موسیقی و نرم‌افزار قرار دارند. بنا به گزارشی که Statista آن را منتشر کرده، سهم کتاب از ترافیک وب‌سایت‌های غیرقانونی چیزی در حدود 28 درصد است و میزان این زیان در حدود 300 میلیون دلار است. با این حال تصور من عددی بسیار بیش‌تر از این است. قبلا هم اشاره کرده بودم که سهم سرقت معنوی در بازارهایی مثل جهان عرب و ایتالیا بنا به برخی گزارش‌ها بیش از 30 درصد گردش مالی بازار را تشکیل می‌دهد و احتمالاً درباره‌ی بازار ایران هم می‌شود برآوردهایی در همین حدود داشته باشیم.
در مجموع بازدید این وب‌سایت‌ها در سال 2022 به عدد حیرت‌انگیز 215 میلیارد بازدید رسیده است که 18 درصد از سال قبل بیش‌تر است.
آمریکا، هند، روسیه، چین و انگلستان بیش‌ترین سهم را در ترافیک این وب‌سایت‌ها دارند.


https://goodereader.com/blog/e-book-news/publishing-is-the-second-largest-media-segment-to-be-affected-by-piracy?utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=515ffd9d0c-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-515ffd9d0c-174637943

بیش از یک دهه است که بازار کتاب صوتی در آمریکا (و کم‌وبیش با نرخی پایین‌تر در سایر کشورها) در حال تجربه‌ی رشدهای دورقمی سالانه است که بدون هیچ شکی آن را تبدیل به جذاب‌ترین بخش بازار کتاب برای سرمایه‌گذاری و نوآوری کرده است.

منتهی همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کرده بودم یکی از چالش‌هایی که سر راه رشد بیش‌تر و سریع‌تر بازار کتاب صوتی وجود دارد هزینه‌های سنگین و فرآیند زمان‌بر تولید است (هزینه‌ای بیش از 300 دلار برای هر ساعت در آمریکا).

برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های فعلی و آتی بازار کتاب صوتی ناشران بزرگ و آمازون از یک‌سو و غول‌های تکنولوژی که در بازار خرده‌فروشی کتاب (از جمله کتاب صوتی) هم حضور دارند، مثل اپل و گوگل، از سوی دیگر، دو راه مختلف را پیش گرفته‌اند.

گروه اول با استفاده از سلبریتی‌ها و گویندگان مشهور به‌دنبال جذب مخاطبان بیش‌تر و بزرگ‌تر کردن اندازه‌ی بازار هستند. اپل و گوگل اما می‌خواهند با اهرم هوش‌ مصنوعی هزینه‌ و زمان تولید را تا حد زیادی کاهش دهند.

در این یادداشت که در واشنگتن پست (متعلق به جف بزوس مالک آمازون) منتشرشده، نویسنده با شرح این وضعیت و تجربه‌ی شخصی‌ش از گوش دادن به کتاب‌های صوتی تولیدشده توسط هوش مصنوعی سعی دارد توضیح بدهد که هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین انسان و گویندگان حرفه‌ای بشود.

در نهایت نویسنده معتقد است هوش مصنوعی می‌تواند در این زمینه‌ها به کار برود: برای تولید محتوای آموزشی، کتاب‌های ناداستان، کتاب‌های ناشران مستقل و کوچک و ناشران-مولفان که فروش‌شان کفاف هزینه‌های تولید سنتی را نمی‌دهد و همین‌طور برای بهبود دسترسی کسانی که در مطالعه‌ی متن کتاب با مشکل مواجه هستند.


https://www.washingtonpost.com/books/2023/08/17/audiobooks-artificial-intelligence/?utm_source=BookNet+Canada+eNews&utm_campaign=5ba71fa5c4-eNews_08292023&utm_medium=email

پیش‌تر خبری را درباره‌ی خرید سهام یک پلت‌فرم Self-Publishing اتریشی توسط Thalia که بزرگ‌ترین خرده‌فروشی زنجیره‌ای کتاب در مناطق آلمانی‌زبان را در اختیار دارد، این‌جا منتشر کردیم.

حالا حرکت مشابهی را از یک شرکت خدمات نشر کانادایی با نام TellWell می‌بینیم که یک پلت‌فرم Self-Publishing استرالیایی به نام IndieMosh را خریداری کرده است.

همان‌طور که این تحرکات در بازار Self-Publishing که عمدتاً یک بازار نشر دیجیتال است نشان می‌دهد، اکوسیستم نشر دریافته است که مسیر سرمایه‌گذاری در نشر الکترونیک نه ناشرین سنتی بلکه ناشر-مولف‌ها هستند. همین‌ چند روز پیش نیز آماری از میزان حق امتیاز پرداختی آمازون به ناشر-مولفانی که آثارشان را در Kindle Unlimited فروخته بودند، منتشر شد که به تنهایی از کل فروش ناشران سنتی آمریکایی در کانال‌های فروش سنتی مثل کتاب‌فروشی‌های آنلاین بیش‌تر بود.

این‌که ما در بازار ایران هنوز یک پلت‌فرم حرفه‌ای‌ برای Self-Publishing نداریم و ناشر/شرکت‌های موجود هم بیش‌تر به دفاتر خدمات فنی‌ با یک وب‌سایت شبیه هستند، مثل بی‌توجهی بازار ما به سرمایه‌گذاری در کتاب صوتی از مسائل قابل بحث و گفتگو در اکوسیستم است.

https://goodereader.com/blog/business-news/tellwell-publishing-acquires-indiemosh-boosting-self-publishing-in-australia?utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=8cb2467261-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-8cb2467261-174648303

اتحادیه‌ی آژانس‌های ادبی آمریکا Association of American Literary Agents (AALA)، تحقیقی را درباره‌ی وضعیت آژانس‌های ادبی آمریکایی و شرایط کاری آن‌ها انجام داده است که روی هم رفته خبر از نابرابری درآمدی ناشی از تفاوت نژادی، فشار زیاد کاری، به‌اصطلاح فرسودگی یا Burnout شدن ایجنت‌ها و ریسک‌های زیاد فعالیت به عنوان یک ایجنت به‌ویژه از حیث مالی می‌دهد.

البته این گزارش درباره‌ی بازار آمریکاست و از آن‌جا که اکوسیستم نشر به‌طور عام و جایگاه آژانس‌های ادبی به‌شکل خاص در آمریکا با سایر نقاط دنیا تفاوت‌های عمده دارد، لزوماً نمی‌توان نتایج این تحقیق و گزارش را به دیگر اکوسیستم تعمیم داد. با این حال، کم‌وبیش می‌تواند در رسیدن به یک تصویر واقع‌بینانه‌تر از چگونگی فعالیت و آینده‌ی آژانس‌های ادبی مفید باشد.


https://publishingperspectives.com/2023/10/outside-frankfurts-litag-a-new-report-on-agenting/

در ادامه‌ی تعدیل نیروهایی که آمازون از انتهای سال 2022 شروع کرده بود، حالا نوبت به بزرگ‌ترین فروشنده‌ی کتاب صوتی دنیا یعنی Audible رسیده است.

مدیرعامل Audible هفته‌ی گذشته در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که 5 درصد از نیروی انسانی این شرکت یعنی حدود 100 نفر را به‌منظور تضمین موفقیت و رشد شرکت در سال آتی تعدیل خواهند کرد. هنوز مشخص نیست که آیا این تعدیل در نتیجه‌ی پیش‌بینی‌های بدبینانه‌ی تحلیل‌گران آمازون درباره‌ی بازار پیش‌روست یا به‌خاطر به‌کار بردن هوش مصنوعی در فرآیندهای تولید و توزیع و در نتیجه‌ی به‌اصطلاح «افزایش بهره‌وری» انجام شده است.

قبل از این هم آمازون تعداد پرسنل‌ش را در Prime، Twitch و استودیوهای MGM کاهش داده بود. روی هم رفته آمازون از ابتدای این دور تعدیل و کاهش نیروها حدود 27 هزار نفر را اخراج کرده است که بزرگ‌ترین تعدیل نیرو در تاریخ این شرکت و یکی از بزرگ‌ترین‌ها در تاریخ شرکت‌های خصوصی در جهان بوده است.

آمازون در مجموع حدود 1 میلیون 680 هزار نفر پرسنل در سراسر جهان دارد که عمده‌ی آن‌ها در آمریکا فعالیت می‌کنند.

https://www.cnbc.com/2024/01/11/amazons-audible-unit-lays-off-about-5percent-of-staff.html

یکی از روندهایی که به‌طور کلی در صنعت نشر قابل مشاهده و ردیابی است، متمرکزشدن بازار و افزایش سهم بازار بازیگران بزرگ و گروه‌های چندملیتی است.

یکی از آخرین تلاش‌های جاه‌طلبانه در همین راستا پرونده‌ی خرید S&S توسط PRH بود که با مداخله‌ی دادستانی ایالات متحده منتفی شد.

منتهی این روند اختصاصی به بازار نشر کتاب ندارد و در واقعیت تاثیر و ابعاد آن به‌مراتب در نشر ژورنال‌های علمی چشم‌گیرتر است.

در این یادداشت بسیار خواندنی که در وبلاگ The Scholarly Kitchen، متعلق به انجمن ناشران علمی Society for Scholarly Publishing (SSP)، منتشر شده نویسنده برای اولین‌بار به دنبال کشف ابعاد این روند به شیوه‌ی علمی بوده است و این فرآیند و یافته‌های آن را به‌طور خلاصه در این یادداشت توضیح داده است.

منبع اصلی استخراج اطلاعات Web of Science (WoS) متعلق به Clarivate است که اگرچه یک منبع کامل و جامع نیست ولی به اعتبار توضیحات نویسنده قابل اعتمادترین داده‌های تاریخی را در این مورد می‌تواند ارائه کند.

گذشته از جزئیات مهم‌ترین یافته‌ی این تحقیق تائید کامل روند تمرکز روزافزون در صنعت نشر ژورنال‌های علمی است تا جایی که ظرف 23 سال از ابتدای دهه‌ی 2000 تا سال 2023 سهم 10 ناشر بزرگ از 47 درصد به 75 درصد رسیده است. این عدد برای 20 ناشر بزرگ 83 درصد است که در عمل به معنای قرار داشتن کنترل جریان تولید و توزیع علم در جهان در دست گروه‌های بزرگ نشر مثل Elsevier، Wiley و Springer است.

نکته‌ی جالب و حتی غیرمنتظره تاثیر جنبش Open Access بر این روند و دینامیزم تصمیم‌گیری کتاب‌خانه‌ها و دانشگاه‌ها در عقد قراردادهای یک‌جا و بزرگ‌مقیاس است که به بیش‌تر متمرکزشدن بازار منتهی شده است.

این عامل به‌ویژه از این جهت غیرمنتظره و جالب است که گروهی از طرفداران Open Access با دغدغه‌های شبه‌-مارکسیستی با مفاهیمی مثل کپی‌رایت مخالفت می‌کنند که به زعم‌شان به انحصاری‌شدن بازار و دسترسی به علم دامن می‌زند. در حالی‌که در عمل Open Access منجر به شکل‌گیری یک بازار به‌شدت انحصاری شده و بسیاری از بازیگران کوچک و مستقل را حذف یا بی‌اثر کرده است.

https://scholarlykitchen.sspnet.org/2023/10/30/quantifying-consolidation-in-the-scholarly-journals-market/?informz=1&nbd=&nbd_source=informz

در ادامه‌ی اشاره‌ی کوتاهی که در پست دیروز به مدل کسب‌وکار انتشار Open Access و درآمدزایی آن برای ناشران بزرگ آکادمیک کردم، حالا به این مطالعه‌ی آماری و انتقادی درباره‌ی رویکرد ناشران بزرگ در بهره‌برداری از Open Access نگاهی بیندازید.

اگرچه ساختار کسب‌وکار انتشار مبتنی بر OA پیچیده‌تر از ساختار سنتی فروش تک‌نسخه‌ای یا حق‌اشتراکی است، اما رایج‌ترین و دست‌کم بارزترین شیوه‌ی درآمدزایی ناشران از آن دریافت حق انتشار از نویسنده یا سازمانی است که مقاله را تولید کرده است. به این مبلغ Article Processing Charges یا APC می‌گویند. در نشر کتاب OA هم همین مفهوم با عنوان Book Processing Charges وجود دارد، اگرچه هنوز آن‌قدر رایج نیست.

ناشران بسته به برند و پرستیژ ژورنال‌های‌شان از نویسندگان و سازمان‌ها APC می‌گیرند که این عدد به‌طور متوسط 2.500 دلار برای هر مقاله است. البته APC برای ژورنال‌های معروف‌تر بسیار بالاتر است و برای مثال Nature بیش از 11.500 دلار برای هر مقاله دریافت می‌کند.
در بازار کتاب OA هم اعداد بیش از 8 هزار دلار و به‌طور متوسط 10 هزار دلار به‌ازای هر عنوان هستند.

نتایج تحقیق این گروه که در دانشگاه اوتاوا در کانادا مستقر هستند نشان می‌دهد 5 ناشر بزرگ آکادمیک (یعنی Elsevier, Sage, Springer Nature, Taylor & Francis, and Wiley ) ظرف 4 سال (بین 2015-2018( دست‌کم یک میلیارد دلار از نویسندگان و سازمان‌های تحقیقاتی بابت انتشار مقالات‌شان دریافتی داشته‌اند.
این عدد باتوجه به رشد روزافزون نشر OA برای سال‌های اخیر حداقل 3 برابر این عدد خواهد بود و برای مثال یک مطالعه‌ی دیگر نشان می‌دهد فقط ظرف یک سال محققان 5 کشور آمریکا، انگلستان، فرانسه، هلند، نروژ و چین مبلغی بیش از 2 میلیارد به ناشران آکادمیک برای انتشارات مقالات OA پرداخت می‌کنند.

نکته‌ی جالب این‌جاست که مهم‌ترین بخش هزینه‌های انتشار محتوا یعنی بخش ویراستاری در ژورنال‌های OA به رایگان توسط همان جامعه‌ی دانشگاهی‌ای انجام می‌شود که برای انتشار مقالات به این ناشران پول می‌دهد. از طرف دیگر ناشران آکادمیک با طراحی سرویس‌های ارزش افزوده (مثل انواع جستجو و یادداشت‌نویسی و اخیراً سرویس‌های هوش مصنوعی) در عمل محتوای OA را به رایگان در اختیار محققان و دانشگاه‌ها نمی‌گذارند و این یعنی صرف حداقل هزینه‌ و خلق درآمد هم از تولیدکننده و هم مصرف‌کننده.

جزئیات گزارش و لینک اصل مقاله‌ای که حاوی یافته‌های این تحقیق است را در لینک‌های زیر می‌توانید ببینید.

https://english.elpais.com/science-tech/2023-11-21/scientists-paid-large-publishers-over-1-billion-in-four-years-to-have-their-studies-published-with-open-access.html?utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=ca1b23c2b2-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-ca1b23c2b2-174637943

https://direct.mit.edu/qss/article/doi/10.1162/qss_a_00272/118070/The-Oligopoly-s-Shift-to-Open-Access-How-the-Big

اگر در Goodreads حساب کاربری نداشته باشید هم به احتمال زیاد حداقل نام این پلت‌فرم نقد و بررسی و آرشیو کتاب که سعی می‌کند یک شبکه‌ی اجتماعی کتاب‌محور باشد به گوش‌تان خورده است.

گودریدز که آمازون آن را در سال 2013 به‌طور کامل خریداری کرد، بزرگ‌ترین پلت‌فرم آنلاین به‌اشتراک‌گذاری بررسی‌ کتاب در دنیاست که فقط در سال 2022 بیش از 26 میلیون بررسی و 300 میلیون رتبه‌دهی کتاب در آن منتشرشده است. بسیاری از ناشران، ایجنت‌ها و نویسندگان هم سرمایه‌گذاری‌های زیادی را روی این پلت‌فرم انجام می‌دهند و برای بسیاری رتبه‌بندی و نقدهای منتشرشده روی گودریدز معیار قضاوت درباره‌ی یک اثر یا نویسنده است.

گذشته از انتقادات فراوان کاربران Goodreads درباره‌ی تجربه‌ی کاربری و زبان طراحی و امکانات کم این وب‌سایت به نسبت موارد مشابه و ظرفیت‌های فعلی وب، در این گزارش گاردین می‌توانید انتقادات و چالش‌هایی را که گودریدز برای جامعه‌ی نشر ایجاد کرده است، این بار از منظر محتوایی ‌ببینید.

تاثیر زیاد و جایگاه تقریباً بدون رقیب گودریدز در صنعت نشر در کنار بی‌توجهی رایج آمازون نسبت به آسیب‌های احتمالی این ظرفیت بزرگ باعث شده است سوگیری‌های نژادی و جنسیتی و سوءاستفاده‌هایی مثل Review Bombing فضای گودریدز را برای برخی از نویسندگان غیرقابل تحمل کند. تا جایی که بعضی با انگیزه‌ی مراقبت از سلامت روان‌شان به گودریدز سر نمی‌زنند.

https://www.theguardian.com/books/2023/dec/18/goodreads-review-bombing?utm_source=BookNet+Canada+eNews&utm_campaign=2a2f1c3787-eNews_03012024&utm_medium=email&utm_term=0_a10723ac8b-2a2f1c3787-710775864

اگرچه خرید کتاب الکترونیک رشد چندانی ظرف سال‌های اخیر نداشته و در بعضی موارد حتی سهم بازار خودش را از دست داده است، امانت کتاب الکترونیک بازار بسیار پررونقی دارد.

بزرگ‌ترین پلت‌فرم تامین کتاب الکترونیک برای کتاب‌خانه‌ها Overdrive است که تامین محتوای بیش از 92 هزار کتاب‌خانه را در 115 کشور برعهده دارد. Overdrive در آخرین گزارش خود خبر از رشد 19 درصدی امانت کتاب الکترونیک از کتاب‌خانه‌ها داده است و این یعنی 662 میلیون‌بار امانت کتاب الکترونیک.

در کنار رشد امانت کتاب الکترونیک و هم‌گام با آن بازار امانت کتاب صوتی هم رشد کرده و در سال 2023 223 میلیون نسخه کتاب صوتی به امانت رفته که نسبت به سال قبل 23 درصد رشد را نشان می‌دهد.

رشد این بازار و ظرفیت‌هایی که برای بهبود دسترسی‌پذیری به کتاب‌ها ایجاد می‌کند، می‌تواند سرنخ‌هایی به کارآفرینان و سازمان‌های متولی بازار کتاب در ایران برای سرمایه‌گذاری‌های آتی بدهد.


https://goodereader.com/blog/e-book-news/libraries-audiobook-and-ebook-lending-grew-by-19-in-2023?utm_source=New+Items+and+Posts+from+Against+the+Grain&utm_campaign=56f160d783-RSS_EMAIL_CAMPAIGN&utm_medium=email&utm_term=0_34489e508f-56f160d783-174648303
@interpub

از ابتدای شروع موج هوش مصنوعی مولد (Generative AI) با معرفی ChatGPT توسط OpenAI به دلیل ماهیت متن‌محور این شکل خاص از هوش مصنوعی یکی از صنایعی که خیلی زود تحت تاثیر قرار گرفت، نشر و محتوا بود.

البته بیش‌تر از تاثیر واقعی هوش مصنوعی، پیش‌بینی‌های ترسناک یا خیلی رویایی هر روز منتشر می‌شد و می‌شود. با این حال، هوش مصنوعی به‌ویژه در حوزه‌ی تولید و بازاریابی تاثیرات ملموسی روی صنعت نشر کتاب و ژورنال داشته و احتمالاً دامنه و عمق این تاثیرات بیش‌تر هم خواهد شد.


یکی از زمینه‌های بسیار بحث‌انگیز که از همان روزهای ابتدایی پای دادگاه‌های ایالات متحده و نهادهای صنفی حوزه‌ی نشر را هم به میان کشید، تولید کتاب توسط هوش مصنوعی و فروش آن بود.

اگرچه موضوع هنوز خیلی تازه است، اما تصمیم دادگاه‌های آمریکا و برخی از مراجع حقوقی در اروپا عدم شناسایی حقوق مادی و معنوی برای آثار تولیدشده توسط هوش مصنوعی است که در عمل کار خرید و فروش آن‌ها را با مسئله روبرو می‌کند.

حالا در میانه‌ی این دعواها یک پلت‌فرم به نام Bookbud.ai درست با استفاده از همین ظرفیت و موج سرویس تولید، توزیع و فروش کتاب‌هایی را ارائه کرده که تقریباً از صفر تا صد (از انتخاب نام کتاب گرفته تا متن و جلد و ...) توسط هوش مصنوعی تولید شده‌اند.

این درواقع یکی پلت‌فرم Self-publishing است که علاوه بر خدمات معمول پلت‌فرم‌های مشابه، فرآیند تولید را هم به کمک هوش مصنوعی هم کوتاه کرده (خودش می‌گوید ظرف چند ساعت شما یک کتاب کامل دارید!) و هم آن‌قدر هزینه و ریسک را پایین آورده که بخش عمده‌ای از کتاب‌خانه‌اش رایگان به مخاطب عرضه می‌شود.

تا به امروز هم انواع و اقسام آثار به‌ویژه غیرداستانی در پلت‌فرم تولید و عرضه شده‌اند که نشان می‌دهد چه جنسی از محتوا هماهنگی کاملی با خدمات این پلت‌فرم دارد.

این‌که در نهایت و با قوت گرفتن این پلت‌فرم و نمونه‌هایی که به زودی از این‌ور و آن‌ور سربلند خواهد کرد چه اتفاقی برای نشر و عنوان نویسنده و طراح می‌افتد از سوالاتی‌ست که به‌ویژه به‌نظرم ناشران که نقش‌شان در این میانه بیش از همه در خطر است باید از خودشان بپرسند و به آن فکر کنند.

https://goodereader.com/blog/digital-publishing/bookbud-ai-an-online-bookstore-exclusively-for-ai-generated-books?

https://bookbud.ai/