Агар ходимдан ишдан бўшаш тўғрисида мажбурий ариза ёздириб олинса,ходимнинг қайта ишга тиклаш масаласи ва унинг хуқуқлари нималарда аён бўлади?

✍Бугунги кундаги кўп учраб турадиган холатлардан бири хисобланади албатта мажбурий ариза ёздириб олиш ҳолати.

Бундай вазиятда ходим фуқаролик судига даьво аризаси киритиш керак бўлади. Судга ходим меҳнат шартномаси бекор қилинганлиги ҳақидаги буйруқнинг нусхаси берилган кундан бошлаб бир ой ичида мурожаат қилиш керак. Агар муддат узрли сабабларга кўра ўтказиб юборилган тақдирда эса, суд муддатни қайта тиклаши мумкин.Бу эса, Меҳнат кодекси 270-моддасида кўрсатилиб қўйилган

Меҳнат шартномасини бекор қилишга ходим шу корхонадаги ишни ҳақиқатда ташлаб кетиш истагини билдирган ёзма аризасига биноан йўл қўйилади.

Судлар даъвогарнинг меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги аризани иш берувчининг қистови натижасида берганлиги тўғрисидаги важларини синчковлик билан текширмоғи лозим.

Агар ходим "мен аризани рахбарнинг қистови натижасида берганман", деган даъво билан чиқадиган бўлса, меҳнат шартномасини бекор қилинишининг асослилигини исботлаб бериш мажбурияти эса иш берувчи масъулиятига юклатилади.

Яьни, иш берувчи ходимни ишдан бўшатишнинг асослилигини исботлаб бера олмаса, суд ходимни ишга тиклайди.

Танганинг иккинчи томонига келадиган бўлсак,ходим ишга тикланганда иш берувчига ходимга етказилган зарарни қоплаш мажбурияти юклатилади.

Зарарни қоплаш қандай тартибда бўлади?

-мажбурий прогул вақти учун ҳақ тўлаш шартлигидан;

-меҳнат шартномаси бекор қилинганлиги ёки ходим бошқа ишга ўтказилганлиги устидан шикоят қилиш билан боғлиқ қўшимча харажатлар (мутахассислардан маслаҳат олиш, иш юритиш учун кетган харажатлар ва бошқалар) учун компенсация тўлашдан;

-маънавий зарар учун компенсация тўлашдан иборатдир.

Маънавий зарар учун тўланадиган компенсациянинг миқдори иш берувчининг хатти-ҳаракатига берилган баҳони ҳисобга олиб, суд томонидан белгиланади, лекин бу миқдор ходимнинг ойлик иш ҳақидан кам бўлмайди

Шунингдек,ходимнинг илтимосига кўра, суд ишга тиклаш ўрнига ходимнинг фойдасига камида уч ойлик иш ҳақи миқдорида қўшимча ҳақ ундириб бериши хам мумкин.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

⚖ KAM TA'MINLANGAN OILALARGA NAFAQA TOʻLASH TARTIBI VA MIQDORINI BILASIZMI?

✅Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 15-fevraldagi 44-son qaroriga 1-ILOVA “Kam taʼminlangan oilalarga ijtimoiy nafaqalar va moddiy yordam tayinlash va toʻlash tartibi toʻgʻrisida”gi Nizomiga binoan:

📌Quyidagi nafaqa va moddiy yordam har bir oila aʼzosiga oʻrtacha oylik jami daromad miqdori mehnatga haq toʻlashning eng kam miqdorining 52,7 foizidan (358 007 soʻmdan) ortiq boʻlmagan oilalarga tayinlanadi.

📌 14 yoshgacha bolalari boʻlgan oilalarga nafaqa:

📍 1 ta bolali oilaga - 131 000 soʻm;

📍 2 ta bolali oilaga - 217 000 soʻm;

📍 3 va undan ortiq bolali oilaga - 304 000 soʻm;

📍 2 yoshga toʻlgunga qadar bola parvarishi boʻyicha nafaqa - 434 000 soʻm;

📍 kam taʼminlangan oilalarga moddiy yordam - 326 000 soʻmdan 653 000 soʻmgacha.

✅ Oila aʼzosiga toʻgʻri keladigan oʻrtacha oylik jami daromad, nafaqa yoki moddiy yordam olish uchun murojaat qilingan oydan oldingi oxirgi 3 oy uchun hisoblab chiqilgan oilaning mehnatga layoqatli har bir aʼzosining oʻrtacha oylik daromadi summasini oila tarkibiga kiritiladigan oila aʼzolari soniga boʻlingan holda aniqlanadi.

📌Bolali oilalarga nafaqa, bola parvarishi boʻyicha nafaqa va moddiy yordam tayinlash toʻgʻrisidagi ariza fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organi raisi nomiga beriladi. Nafaqa va moddiy yordam ariza beruvchining murojaat qilgan oyning keyingi oyidan boshlab toʻlanadi.

✅ Imtiyoz, imkoniyat, huquq va burchlaringizdan habardor qilib boruvchi kanalga obuna boʻling!
👉 @imtiyozuz

👨🏼‍✈️ Ҳарбийлар ва уларнинг оила аъзоларига қандай имтиёзлар бор?

👉 https://bit.ly/2XH9lRq

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Меҳнат дафтарчаси ҳақида нима биласиз?

Мехнат қонунчилигига кўра,ходимнинг меҳнат стажини тасдиқловчи асосий ҳужжат хисобланади

Иш берувчи корхонада беш кундан ортиқ ишлаган барча ходимларга меҳнат дафтарчасини тутиши шарт.Ўриндошлик асосида ишловчилар эса бундан мустасно.

Иш берувчи меҳнат дафтарчасига ишга қабул қилиш, бошқа доимий ишга ўтказиш ва меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисидаги маълумотларни ёзиши шарт ва мажбур.
Ходимнинг илтимосига кўра, меҳнат дафтарчасига ўриндошлик асосида ишлаган ва вақтинча бошқа ишга ўтказилган даврлар ҳақидаги ёзувлар киритилади.

Шуни эсдан чиқармангки,меҳнат шартномасини бекор қилиш асослари (сабаблари) меҳнат дафтарчасига ёзилмайди.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Қандай холларда ходимнинг иш хақидан ушлаб қолиниши мумкин

✍Ходимнинг меҳнат ҳақидан ушлаб қолиш унинг ёзма розилиги билан ёки суднинг қарорига кўра амалга оширилиши мумкин.Ходимнинг иш ҳақидан ушлаб қолишга йўл қўйиладими?

✅ Ходимнинг розилигисиз меҳнат ҳақидан қуйидаги ҳолларда ушлаб қолиниши мумкин:

👉 белгиланган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни ундириш учун;

👉 суднинг қарорлари ва бошқа ижро ҳужжатларини ижро этиш учун;

👉 олдиндан берилган мақсадли пуллар (масалан, хизмат сафарлари учун берилган ва ишлатилмай қолинган аванс) бўйича ҳисоб-китоб қилиш ҳамда ортиқча тўланган суммани қайтариб олиш учун;

👉 меҳнат таътили бўйича ҳисоб-китоб қилиш учун;

👉 ходим томонидан иш берувчига етказилган зарарни қоплаш учун;

👉 интизомий жазо тариқасида тайинланган жаримани ундириш учун.

❗️Иш ҳақидан ушлаб қолинадиган ҳақнинг умумий миқдори ходимнинг иш ҳақининг эллик фоизидан ортиб кетмаслиги лозим. Ушбу чеклов алимент мажбуриятлари бўйича қарздорликни ахлоқ тузатиш ишлари тарзидаги жазо тайинланган ходимнинг иш ҳақидан ушлаб қолишга нисбатан татбиқ этилмайди. Бундай ҳолларда ушлаб қолинадиган ҳақнинг миқдори етмиш фоиздан ортиб кетмаслиги лозим.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

E-kadastr.uz сайти оркали ер олиш тартибидан хабардормисиз?

Ушбу ролик Адлия вазирлиги томонидан тайёрланган

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

❗️ 1 февралдан тўловлар қандай миқдорларда ошиши билан танишинг

Президент қарорига асосан 2021 йил 1 февралдан бошлаб иш ҳақи, стипендия ва ижтимоий нафақалар миқдори оширилганидан хабарингиз бор.

Унга кўра 1 февралдан бошлаб:

➖ меҳнатга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдори – ойига 747 300 сўм (амалда 679 330 сўм);

➖ базавий ҳисоблаш миқдори – 245 000 сўм (амалда 223 000 сўм);

➖ Бола икки ёшга тўлгунга қадар бола парвариши бўйича нафақа - 434 000 сўм (амалда ҳам шунча, яъни ошмайди);

➖ Кам таъминланган оилаларга бериладиган моддий ёрдам - 326 000 дан 653 000 сўмгача (амалда ҳам шунча, яъни ошмайди);

➖ 14 ёшгача болалари бўлган оилаларга нафақа:
а) битта болали оилаларга – 144 100 сўм (амалда 131 000 сўм);
б) иккита болали оилаларга – 238 700 сўм (амалда 217 000 сўм);
в) учта ва ундан ортиқ болали оилаларга - 334 400 сўм (амалда 304 000 сўм);

➖ Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятидаги муҳтож оилаларга бир марталик моддий ёрдам - 434 000 дан 1 085 000 сўм (амалда ҳам шунча, яъни ошмайди) этиб белгиланган.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Васиятномани нотариал тасдиқлаш тартиби қандай?

✍Васиятнома матни васият қилувчи томонидан ёзилиб, нотариусга шахсан тақдим этилган ёки унинг сўзларидан нотариус томонидан ёзиб олинган бўлиши керак бўлади.

❗️Шуни эсдан сақлаш лозимки,васиятномани тасдиқлаб беришда васият қилувчидан унинг васият қилинаётган мол-мулкка бўлган ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этиш талаб қилинмайди (кадастр хужжатлари).

👉Васиятнома ёзилган жойи, санаси ва вақти кўрсатилган ҳолда ёзма шаклда тузилиши лозим.

👉Ёзма шаклдаги васиятнома васият қилувчининг ўз қўли билан имзоланиши, фамилияси, исми ва отасининг исми тўлиқ ёзилиши шарт.

❗️Агар васият қилувчи жисмоний нуқсонлари, касаллиги ёки саводсизлиги туфайли васиятномани ўз қўли билан имзолай олмаса, унинг илтимосига биноан нотариус ҳозир бўлганида васият қилувчи ўз қўли билан имзолай олмаганлигининг сабабларини кўрсатилган ҳолда, васиятномага бошқа шахс имзо қўйиши мумкин.Бундай вазиятдада, нотариус Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 1128-моддасига асосан васият қилувчининг ўрнига васиятномани имзолаган фуқарога мерос очилгунга қадар васиятноманинг мазмуни, унинг тузилиши, бекор қилиниши ёки ўзгартирилишига дахлдор маълумотларни ошкор қилишга ҳақли эмаслиги тушунтиради ва бу ҳақда васиятнома матнида қайд этади.

Шунингдек, васиятнома матнида васият қилувчининг ўрнига васиятномани имзолаган шахснинг фамилияси, исми ва отасининг исми, туғилган йили, шахсини тасдиқловчи ҳужжат ва доимий прописка қилинган манзили ёзилади.

👉Васиятномани имзолаш жараёни мажбурий аудио ва видео қайд этилиши лозим.

👉Васият қилувчининг илтимосига биноан васиятномани тасдиқлашда гувоҳлар иштирок этиши мумкин. Бундай ҳолда васиятноманинг ҳар икки нусхасига бу ҳақда ёзиб қўйилади.

👉Нотариус томонидан васият қилувчининг васиятномани ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳақидаги аризаси нотариал шаҳодатлантирилиши керак.

👉Нотариус васиятномани ўзгартириш ёки бекор қилиш тўғрисида ариза олган тақдирда васиятноманинг нотариусда сақланаётган нусхасига белги қўяди ва Тизимга бу хусусда маълумот киритади.

👉Васиятномани ўзгартириш ёки бекор қилиш тўғрисида ариза нотариал идорада юритиладиган битимларни бекор қилиш тўғрисидаги алоҳида йиғмажилдда сақланади.

👉Васият қилувчи ўзида сақланаётган васиятнома нусхасини тақдим этган тақдирда, васиятноманинг ўзгартирилганлиги ёки бекор қилинганлиги тўғрисида бу нусхага ҳам ёзиб қўйилади.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқига:

▫️ эркаклар – 60 ёшга тўлганда ва иш стажлари камида 25 йил бўлган тақдирда;

▫️ аёллар – 55 ёшга тўлганда ва иш стажлари камида 20 йил бўлган тақдирда эга бўладилар.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Ходимнинг иш ҳақидан ушлаб қолишга йўл қўйиладими?

Ходимнинг меҳнат ҳақидан ушлаб қолиш унинг ёзма розилиги билан ёки суднинг қарорига кўра амалга оширилиши мумкин.

✅ Ходимнинг розилигисиз меҳнат ҳақидан қуйидаги ҳолларда ушлаб қолиниши мумкин:

👉 белгиланган солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни ундириш учун;
👉 суднинг қарорлари ва бошқа ижро ҳужжатларини ижро этиш учун;
👉 олдиндан берилган мақсадли пуллар (масалан, хизмат сафарлари учун берилган ва ишлатилмай қолинган аванс) бўйича ҳисоб-китоб қилиш ҳамда ортиқча тўланган суммани қайтариб олиш учун;
👉 меҳнат таътили бўйича ҳисоб-китоб қилиш учун;
👉 ходим томонидан иш берувчига етказилган зарарни қоплаш учун;
👉 интизомий жазо тариқасида тайинланган жаримани ундириш учун.

❗️Иш ҳақидан ушлаб қолинадиган ҳақнинг умумий миқдори ходимнинг иш ҳақининг эллик фоизидан ортиб кетмаслиги лозим. Ушбу чеклов алимент мажбуриятлари бўйича қарздорликни ахлоқ тузатиш ишлари тарзидаги жазо тайинланган ходимнинг иш ҳақидан ушлаб қолишга нисбатан татбиқ этилмайди. Бундай ҳолларда ушлаб қолинадиган ҳақнинг миқдори етмиш фоиздан ортиб кетмаслиги лозим.

☝️Маълумотни барчага юборинг, иш ҳақини ноқонуний олиб қўйилишига йўл қўймасинлар.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Қачон (ходима)хомиладорлик ва туғиш таьтилига чиқиши мумкин.

Агар ходима хомиладор бўлса Меҳнат кодекси бўйича меҳнат шартномаси асосида ишласа, туққунга қадар 70 (етмиш) календарь кун ва туққандан кейин 56 (эллик олти) календарь кун (туғиш қийин кечган ёки икки ва ундан ортиқ бола туғилган ҳолларда —етмиш календарь кун) муддати билан ҳомиладорлик ва туғиш таътили олиши мумкин бўлади. Ҳомиладорлик ва туғиш таътилига чиқишдан аввал ходима ўзининг шифокорига мурожаат қилиш лозим

Шифокор хомиладор ходимага меҳнатга лаёқатсизлик варақаси расмийлаштириб беради. Ушбу меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақани тайинлаш ва тўлаш учун асос бўлади. Меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ходимага у ҳомиладорлик бўйича рўйхатдан ўтган оилавий поликлиникадан ҳомиладорликнинг 31 ҳафтасидан бошлаб берилади. Меҳнатга лаёқатсизлик варақаси корхонанинг кадрлар бўлими, у бўлмаса бухгалтериясига топширилиши керак.

Эслатиб ўтамиз,хомиладорлик ва туғиш таътилига чиқиш вақти ҳақида иш берувчингизни олдиндан хабардор қилинг.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf: BAXTIYOR OILA kitobidan

Mavzu: Umir yoʻldoshini tanlash

Kitobdagi boshqa mavzularni ham yoritib boramiz. Barcha yaqinlaringizga tarqating!

✅ Baxtiyor oila...

Баьзи холларда иш берувчилар томонидан декрет таьтилига чиқиб кетган ходимнинг ишга қайтишини хохлашмайди.Вахоланки,иш берувчи эса, бола уч ёшга тўлгандан кейин ишга қабул қилишини исташади.Аммо аризани уч ёшга деб мажбуран ёздириш холатлари учраб туради.Бу холат эса мехнат қонунчилигига тўғри келмайди.

Шундай вазиятда ходимнинг хуқуқларини тушунтириб ўтамиз.


Албатта,ишхонадаги ходимлар бўлимининг ҳаракатлари нотўғри(иш берувчи ўрнини борувчи) хисобланади.

Қаранг,Меҳнат кодексининг 234-моддасига биноан ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугаганидан кейин аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи икки ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун таътил берилиб, бу даврда қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда нафақа тўланади.

Аёлга, унинг хоҳишига кўра, боласи уч ёшга тўлгунга қадар болани парваришлаш учун иш ҳақи сақланмайдиган қўшимча таътил ҳам берилади.(иш берувчилар шунга эьтибор беришсин, аёлнинг хоҳишига кўра дейиляпти)

Аёл ўз хоҳишларига кўра, болани парваришлаш таътили даврида тўлиқ бўлмаган иш вақти режимида ёки иш берувчи билан келишиб, уйда ишлашлари мумкин. Бунда уларнинг нафақа олиш ҳуқуқлари сақланиб қолади.

Болани парваришлаш таътиллари даврида аёлнинг иш жойи (лавозими) сақланади. Бу таътиллар меҳнат стажига лекин ҳаммасини жамлаганда кўпи билан уч йил, шу жумладан мутахассислиги бўйича иш стажига ҳам қўшилади.Унинг ўрнига ўриндош қилиб бошқа ходимга берилади ёки ходимларга тақсимлаб берилади.

Яьни, сиз фарзандингиз уч ёшга тўлгунга қадар таътилга чиқиш учун ариза ёзишга мажбур эмассиз. Сиз болани парваришлаш таътиллари даврида иш берувчига исталган вақтда ишга чиқишингизни маълум қилишингиз мумкин. Бу ҳолатда иш берувчи сизни ўз лавозимингизда иш бошлашингиз учун имконият яратиб бериши шарт. Бу эса Мехнат Кодексида кўрсатилиб қуйилган. Агар ушбу қоидаларни тан олмай яна сизни ариза ёзишга мажбурий вазиятлар бўлса, ҳолат юзасидан яшаб турган ҳудудингиздаги туман прокуратурасига ёки мехнат инспекциясига шикоят қилиш ҳуқуқига эгасиз.

❗️Иш берувчиларга эслатма.
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 49-моддасига асосаан Мансабдор шахс томонидан меҳнат ва меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш, — базавий хисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Янги газ хисоблагич ўрнатилаётганда тўлов ундириладими?

✍«Ўзб Рес Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 20 августдаги 698-сонли «Юридик ва жисмоний шахсларнинг электр энергияси, табиий газ, ичимлик ва иссиқ сувни ҳисобга олиш ускуналарини (ҳисоблагичларни) ечиш, қиёслашдан ўтказиш ва ўрнатиш бўйича давлат хизматлари кўрсатишнинг маъмурий регламентларини тасдиқлаш тўғрисида»ги қарори қабул қилинган.

Мазкур қарорга илова қилинган «Табиий газни ҳисобга олиш ускунасини (ҳисоблагични) ечиш, қиёслашдан ўтказиш ва ўрнатиш бўйича давлат хизматлари кўрсатишнинг маъмурий регламенти»ги мувофиқ ҳисобга олиш ускуналарини қиёслаш даврийлиги жисмоний шахслар учун — 8 йил, юридик шахслар учун — 4 йилни ташкил этади.

Бунга кўра, Ҳисобга олиш ускунасини (ҳисоблагични) қиёслашдан ўтказиш давлат хизматини кўрсатганлик учун жисмоний шахслардан базавий ҳисоблаш миқдорининг 20 фоизи, юридик шахслардан базавий ҳисоблаш миқдорининг 1,5 баравари миқдорида йиғим ундирилади.

Табиий газни ҳисобга олиш ускунасини таъмирлаш ёки янгисига алмаштиришга доир сарф-харажатлар ҳудудий газ таъминоти ташкилотлари томонидан қопланади деб белгиланган.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Мавсумий ишловчиларнинг пенсияси қандай ҳисобланади?

✅ – Саноатнинг мавсумий тармоқларига оид корхоналар ва ташкилотларда банд бўлган ходимларнинг тўлиқ мавсум мобайнидаги иши бир йил ишлаган деб, тўлиқ мавсум давомида ишламаган бўлса, ҳақиқий ишлаган даври ҳисобга олинади. Тўлиқ бир мавсум ишлаш пенсия тайинлаш учун бир йил меҳнат стажига ўтадиган мавсумий ишлар ва саноатнинг мавсумий тармоқлари рўйхати қуйидагилардир:

1. Пахта тозалаш саноати корхоналаридаги ишлар:
а) пахтани қуритиш;
б) пахтани тозалаш;
в) пахтани юклаш, тушириш;
г) пахтани пневмотранспортга ортиш;
д) қуритиш-тозалаш цехини йиғиштириш ва иситиш, ишлаб чиқариш чиқиндиларини чиқариб ташлаш.

2. Саноатнинг қанд-шакар ва консерва ишлаб чиқариш тармоқлари корхоналаридаги ишлар.

3. Ипакчилик тармоғи корхоналари ва фермер хўжаликларидаги ишлар:
а) тут уруғи тайёрлаш;
б) тут ниҳоллари ва тут кўчатлари етиштириш;
в) тут ипак қурти уруғларини инкубаторияларда жонлантириш;
г) тут ипак қурти парваришлаш; д) тирик ва қуруқ пиллани саралаш;
е) тирик пиллани қуритиш;
ж) пиллани қўл кучи ёрдамида ташиш;
з) пилладан намуналар олиш (лабораторияда саралаш учун);
и) уруғчилик корхоналарида капалакларни жинсларга ажратиш;
к) тут ипак қурти уруғларини микро таҳлилдан ўтказиш;
л) тут ипак қурти уруғларига ишлов бериш;
м) тут ипак қурти уруғларини қишлаш давридаги ишлар;
н) тут ипак қурти уруғларини қадоқлаш ва ёрлиқлаш.

Мавсумий ишларда банд бўлган ходимларга пенсиялар тайинлашда пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун олинадиган ўртача ойлик иш ҳақи, ишдаги мавжуд танаффуслардан қатъи назар, меҳнат фаолиятининг охирги ўн йили давомидаги исталган кетма-кет беш мавсумдаги (пенсия сўраб мурожаат этган кишининг танлови бўйича) қайта ҳисобланган иш ҳақининг умумий миқдорини олтмишга бўлиш йўли билан аниқланади.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

KIMLARGA BOG'CHA PULINI TO'LASHDA IMTIYOZLAR BERILADI?

Maktabgacha ta’lim muassasalari va maktab-internatlardagi bolalar ta’minotiga haq to‘lash tartibi to‘g‘risidagi nizomga asosan maktabgacha ta’lim muassasalaridagi bolalar umumiy sonining 15 foizi doirasida kam ta’minlangan oilalar farzandlari to‘lovdan ozod qilinadi.
Bunda birinchi navbatda ota-onalaridan biri yoki ikkalasi I yoxud II guruh nogironi bo‘lgan kam ta’minlangan oila farzandlariga, shuningdek, o‘rtacha oylik jami daromadi eng past darajada bo‘lgan kam ta’minlangan oila farzandlariga imtiyoz beriladi.

To‘lovdan ozod qilinadigan kam ta’minlangan oila farzandlari ro‘yxati mahalla tomonidan berilgan oilaning mulkiy ahvoli to‘g‘risida ma’lumotnomaga va tegishli maktabgacha ta’lim muassasasi ota-onalar qo‘mitasining xulosasiga asosan aniqlanadi va shakllantiriladi.

To‘lovdan ozod qilinadigan kam ta’minlangan oila farzandlari ro‘yxati har o‘quv yilining 25-sentyabr kuniga qadar tegishli maktabgacha ta’lim muassasasi rahbarining buyrug‘i bilan tasdiqlanadi.
Ro‘yxatiga kirmay qolgan, shuningdek, yil davomida aniqlangan kam ta’minlangan oilalar farzandlari hisobidan zaxira shakllantiriladi.

To‘lovdan ozod qilingan bolalarning maktabgacha ta’lim muassasasiga qatnashi (bo‘lishi) to‘xtatilishi natijasida bo‘shab qolgan o‘rinlar zaxiradan to‘ldirib boriladi.
To‘lovdan ozod qilinadigan kam ta’minlangan oila farzandlari ro‘yxati u tasdiqlangandan keyin o‘quv yili davomida qayta ko‘rib chiqilishi mumkin.

Bundan tashqari, bolalarning jismoniy yoki aqliy rivojlanishidagi quyidagi nuqsonlarida maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalar ta’minoti uchun ota-onalar to‘lovi undirilmaydi:

— nutqidagi og‘ir nuqsonlar (rinolaliya, duduqlanish, bolalar afaziyasi, ruhiy-nutqiy rivojlanishda orqada qolish);

— eshitishdagi og‘ir nuqsonlar (II — IV darajadagi karlik);

— ko‘rishdagi og‘ir nuqsonlar (ko‘zi ojizlar, bir ko‘zi soqqasi yo‘qligi (anoftalm), ambliopiya va g‘ilay bo‘lgan zaif ko‘radiganlar);

— tayanch-harakatlanishidagi nuqsonlar (bosh miya, bo‘yin, ko‘krak qafasi, umurtqa, bo‘g‘imlar va oyoqlar operatsiyalarining barcha turlaridan keyingi holati; bo‘yin, ko‘krak qafasi, umurtqaning idiapatik deformatsiyalari; kifoz; lordoz;
kifoskolioz;
oyoq panjalari falaji; tayanch-harakatlanish a’zosi rivojlanishi anomaliyalari; artrozoartritlar;
ostexondropatiya;
xondrodistrofiya;
bolalar serebral falaji; meningoensefalitga chalingandan keyin hamda tug‘ruq asoratlaridan keyingi tayanch-harakatlanish a’zolarining barcha patologiyalari (gemiparez, paraparez, monoparez va shu turdagi plegiyalar); poliradikulonevritlar va ularning asoratlari);

— psixik rivojlanishda orqada qolish (aqliy orqada qolish (aqliy faoliyatining orqada qolishi va aqliy zaiflikning yengil darajasi);

— murakkab nuqsonlar (rivojlanishda ikki va undan ortiq nuqsonlar mavjudligi);

— sil kasalligining ilk ko‘rinishi (sil kasalligi bilan kasallangan bemor bilan bir oiladan (xo‘jalikdan) bo‘lib aloqada bo‘lganlar, tubviraj), shuningdek sil kasalligidan keyingi tiklash davri.

✅ Imtiyoz, imkoniyat, huquq va burchlaringizdan habardor qilib boruvchi kanalga obuna boʻling!
👉 @imtiyozuz

Хайдовчиларнинг мастлик холати қандай тартибда аниқланади.Қонунчилигимизда нима дейилган?

(охирги ўн кунда энг кўп келган саволлардан бири)

✍Қандай ҳолатлар ҳайдовчини маст ҳолда эканлигини текшириш мумкинлиги батафсил тушунтириб ўтамиз

Биринчиси,ҳайдовчининг оғиз бўшлиғидан алкогол ҳиди келса;

Иккинчиси,ҳайдовчи бир ҳолатда тўғри тура олмаса (чайқалиб туриши);

Учинчиси,ҳайдовчининг нутқи бузилса;

Тўртинчиси,ҳайдовчи қўл бармоқлари қалтираса;

Бешинчиси,ҳайдовчи юз териси ранги сезиларли ўзгарган бўлса шу холатларда мастлик холатлари текширилади

Спиртли ичимликданан мастлик ҳолати 2 хил усулда амалга оширилади:

Биринчиси,махсус техник восита — алкотестер ёрдамида;

Иккинчиси эса туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаларида тиббий текширувдан ўтказиш орқали.

Бу ҳолатини текширишда камида 2 нафар холис бўлиши керак. Агар, давлат йўл ҳаракати хавфсизлиги хизмати ходими кузатув камераси (body camera)дан фойдаланган ҳолда текширувни ўтказган бўлса, бундай холатда эса холис бўлиши шарт эмас.

Эслатиб ўтамиз,текширувдан ўтишдан бўйин товлаш холатлари бўлса,маъмурий баённома расмийлаштирилиб, 1 йилу 6 ойдан 3 йилгача бўлган муддатга “хайдовчилик гувохномаси”дан маҳрум қилинади ва белгиланган миқдорда жаримага тортилади.

Агар шундай ҳуқуқбузарлик "хайдовчилик гувохномаси”си йўқ шахс томонидан содир этилса,жарима миқдори юқоридаги холатга нисбатан кўпроқ бўлади.

Ҳайдовчи алкотестер ёрдамида текширилганда, алкогол таъсиридан маст эканлиги аниқланмаса, бироқ гиёҳвандлик воситалари таъсиридан ёки ўзгача тарзда маст ҳолатда эканлиги белгилари мавжуд бўлса, бу ҳолатда шахс тиббий текширувга олиб борилади. Ҳайдовчи наркологик диспансерларда наркологлар томонидан ёки туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаларида махсус тайёргарликдан ўтган шифокорлар томонидан текширилади.

Тиббий текширув эса, транспорт воситаси ҳайдовчиси тўхтатилган (йўл-транспорт ҳодисаси рўй берган) пайтдан бошлаб узоғи билан 1 соат ичида тиббий текширувдан ўтказилади.

Шахс қачон алкогол маҳсулот таъсирида маст бўлган деб топилади?

- Ҳайдовчиси томонидан чиқарилган ҳаводаги этанол буғлари концентрацияси кўрсаткичи 0,135 миллиграмм ва ундан юқори бўлган ҳолларда (алкотестер ёрдамида аниқланади);

- Алкогол маҳсулотининг қондаги концентрацияси 0,3 промилле ва ундан ортиқ бўлганда (тиббиёт муассасасида аниқланади).

Тиббий текширув хулосасига нисбатан эътирозлар мавжуд бўлган ҳолда ҳайдовчи бошқа тиббиёт муассасасида қайта тиббий текширувдан ўтказилишини талаб қилиш хуқуқи бор.

Бунда қайта тиббий текширувдан ўтказиш мастлик аломатлари аниқланган ёки йўл-транспорт ҳодисаси содир этилган вақтдан эътиборан 2 соат ичида бошқа яқин масофада жойлашган тиббиёт муассасасида амалга оширилади.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

❗️Кадастр паспортини тайёрлаш муддатлари

Кадастр паспортини тайёрлаш объектнинг мураккаблигига қараб қуйидаги муддатларда амалга оширилади:

Кўчмас мулк объектларининг турар жойга оид қисми бўйича:

кўп квартирали уйдаги квартира — 3 иш кунигача;
якка тартибдаги турар жой — 5 иш кунигача;

Кўчмас мулк объектларининг нотурар жойга оид қисми бўйича:

умумий майдони 100 кв.м. гача — 5 иш кунигача;
умумий майдони 100 кв.м дан 1 000 кв.м. гача — 7 иш кунигача;
умумий майдони 1 000 кв.м дан 5 000 кв.м. гача — 10 иш кунигача;
умумий майдони 5 000 кв.м дан 15 000 кв.м. гача — 15 иш кунигача;
умумий майдони 15 000 кв.м дан 50 000 кв.м гача — 20 иш кунигача;
умумий майдони 50 000 кв.м дан ортиқ — 25 иш кунигача;

ажратилган ер участкалари бўйича — 3 иш кунигача.

Кадастр (йиғмажилди) паспорти йўқолганда (яроқсиз ҳолга келганда), қоғоз ёки пластик шаклда янги кадастр паспорти икки иш куни мобайнида берилади.

Асос: Кўчмас мулк объектига кадастр паспортини бериш бўйича давлат хизматлари кўрсатишнинг МАЪМУРИЙ РЕГЛАМЕНТИ

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

⚡️Ички ишлар вазирлиги телефонида порнографик видео ва фото кўрганларга 200 минг сўм жарима соляптими? Вазирлик расмий жавоб берди.

Сўнгги кунларда телефонида поронографик характердаги фото ва видео кўрганларга “Ўзбекистон Республикаси ИИВ Кибержиноятларга қарши кураш бўлимидан билдиришнома” сарлавҳаси остида хабар келмоқда. Унда “Webmoney” электрон тўлов тизими орқали давлат ҳисобига 250 минг, баъзи ҳолларда 360 минг сўм жарима тўлаши кераклиги ҳақида хабарлар келмоқда.

Ушбу ҳолат юзасидан ИИВ матбуот хизмати расмий изоҳ берди. Маълум бўлишича ИИВда Кибержиноятларга қарши кураш бўлимининг ўзи мавжуд эмас. Бндай смслар фирибгарлар томонидан юборилмоқда. Шунингдек, “Webmoney” тўлов тизимида ИИВнинг ҳеч қандай ҳамёни мавжуд эмас.

Шулардан келиб чиқиб вазирлик фуқаролардан бундай фирибгарларга алданиб қолмасликни тавсия қилиб, ҳолат бўйича ҳозирда суриштирув ишлари олиб борилаётганлиги таъкидланди.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz

Фарзанд туғилган пайтда, ота фарзандга уч ёшгача алимент тўлаб келган бўлса-ю, оталик хуқуқидан маҳрум бўлса, бундан кейин алимент тўлаш миб томонидан тўхтатиладими?

✍Бундай вазиятда алимент тўлаш тўхтатилмайди.

Ўзб Рес Конститутстянинг 64-моддасига биноан, ота-оналар ўз фарзандларини вояга етгунларига қадар боқиш ва тарбиялашга мажбурлиги хақида кўрсатилиб қуйилган.

Оила кодексида хам ота-она вояга етмаган болаларига таъминот бериши шартлиги белгилаб қўйилгани ҳам бу мажбуриятини ихтиёрий равишда бажармаган ота-онадан суднинг ҳал қилув қарорига ёки суд буйруғига асосан алимент ундирилишига асос бўлади.Алимент олиш ҳуқуқига эга бўлган шахс, алимент талаб қилиш ҳуқуқи вужудга келганидан сўнг қанча муддат ўтганидан қатъи назар, хоҳлаган вақтда алимент ундириш тўғрисидаги талаб билан судга мурожаат қилишга ҳақлидир.

Алимент ундиришда эса, боланинг ота-онаси ўзаро никоҳда экани ёки улар ўртасидаги никоҳ тугатилгани аҳамиятли эмас. Алимент ундиришда туғилганлик ҳақидаги гувоҳномада оталик тўғрисидаги ёзув ҳамда болага ихтиёрий равишда таъминот беришдан бўйин товлаш асос бўлади.
Ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум этилганлиги Оила кодексининг 81-моддаси иккинчи қисмига кўра ота-онани ўз боласига таъминот бериш мажбуриятидан озод қилмайди.

Суд ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиш тўғрисидаги ишларни кўриб чиқишда боланинг таъминоти учун ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилинган ота-онадан (уларнинг биридан) алимент ундириш масаласини ҳал қилади.

Шуни эсдан чиқармаслик керакки, ота-она қайси болага нисбатан ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилинган бўлса, шу болага нисбатан қариндошлик фактига асосланган барча ҳуқуқлардан, шу жумладан, ундан таъминот олиш, шунингдек, болали фуқаролар учун қонун ҳужжатларида белгиланган имтиёзлар ва нафақалар олиш ҳуқуқларидан маҳрум бўлади.Аммо ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиниш ота-онани ўз боласига таъминот бериш мажбуриятидан озод қилмайди.

✅ Имтиёз, имконият, ҳуқуқ ва бурчларингиздан ҳабардор қилиб борувчи каналга обуна бўлинг!
👉 @imtiyozuz