Давайце пазнаёмімся! 👋
#вітанкі #агульнае

Вітаю! Я – Іван! Дасведчаны праграміст, з болей чым 15 гадамі вопыту ў галіне інфармацыйных тэхналогій і праграмавання. Яшчэ ментар, кансультант, часам прадпрымальнік, бацька дваіх дзяцей, велааматар і актыўны ўдзельнік open-source супольнасці. Раблю карысныя праекты для беларусаў сам і дапамагаю іншым. Актыўна падтрымліваю беларускамоўныя ініцыятывы.

Канал Іван Клімчук / Пра тэхналогіі – гэта працяг майго развіцця як спецыяліста і ў межах якога я намагаюся перадаць свае веды, свой досвед даступнай і простай мовай і што не менш важна – па-беларуску. Мая мэта – далучыць вас да захаплення светам праграмавання, навучыць новым тэхналогіям і дапамагчы вам стаць сапраўдным экспертам, калі ёсць такая патрэба.

Я планую пісаць пра ўсё, з чым мне даводзіцца сутыкацца ў якасці праграміста і чалавека, які цікавіцца тэхналогіямі. Я звычайны чалавек, таму нешта асабістае так сама будзе. Вось прыблізны спіс таго, пра што я збіраюся вам распавядаць тут.

📜 Цікавыя гістарычныя факты пра тэхналогіі
💻 Мовы праграмавання, якія існуюць і навошта яны
👨‍💼 Айцішныя прафесіі і чым яны адметныя
📰 Каментарыі адносна айцішных падзей і навін
🚀 Прафесійныя парады для новых і сталых айцішнікаў
⏰ Інструменты і падыходы для паляпшэння прадуктыўнасці
🛠 Прыклады рашэння сапраўдных прафесійных задач
🔍 Пошук і агляд цікавых прыкладных інструментаў

Падпісвайся, каб не прапусціць цікавасці сусвету тэхналогій!

Акрамя тэлеграму, я раблю і прасоўваю праект і на іншых пляцоўках, таму можаце падпісацца там, дзе вам больш за ўсё зручна. Усе спасылкі я збіраю на адмысловай старонцы.

Пра навыкі праграмавання
#праграмаванне #думкі #разборы

Нядаўна на працы давялося вырашаць даволі простую, і ў той жа час цікавую практычную задачу. Патрэбна было разлічыць і паказаць у адсотках запоўненасць бягучага ўзроўня гульні адносна агульнай колькасці ачкоў. Дадатковай складанасці дадаваў той факт, што крок паміж узроўнямі мог змяняцца.

Для аднаго ўзроўня разлічыць значэнне даволі лёгка. Я нават прапанаваў гэтую задачу сваяку, які займае месцы на школьных алімпіядах. І ён паспяхова зрабіў матэматычную частку, але калі дайшла справа да рашэння задачы цалкам, пачаліся складанасці. І прычына была ў тым, што яму бракавала навыкаў праграмавання.

Што за навыкі праграмавання?

Большасць аперацый ў праграмаванні – гэта аўтаматызацыя нейкіх дзеянняў, то бок паўтарэнее нейкай аперацыі над асобным элементам з набору нейкіх даных.

Так сама да навыкаў праграмавання адносіцца і ўменне выкарыстоўваць умоўныя аператары бінарнай логікі. Але з гэтым навыкам павінна быць прасцей, усе ж людзі умеюць рабіць высновы і прымаць рашэнні, як раз карыстаючыся такой логікай.

Камбінацыя ведаў пра магчымыя аперацыі над данымі і практычны вопыт і ствараюць тыя самыя навыкі праграмавання.

А навошта імі валодаць?

Апошні час вельмі актыўна развіваюцца розныя no-code інструменты, аўтары якіх заяўляюць, што любы чалавек, не ведаючы пэўную мову праграмавання, можа зрабіць нейкі карысны інструмент. І гэта праўда, калі чалавек валодае базавымі навыкамі праграмавання, інакш не атрымаецца. Таму развіваць навыкі праграмавання становіцца неабходнай задачай у наш час.

Нават зрабіць нейкія аперацыі над данымі ў Excel, гэта так сама пэўнага ўзроўню праграмаванне, хоць і ў вельмі спрошчаным выглядзе. Такіх задач будзе станавіцца ўсё болей, таму валодаць базавымі аперацыямі патрэбна, як і матэматыкай.

Алгарытм рашэння задачы

Вяртаючыся да задачы, рашэнне яе даволі простае і эфектыўнае, таму што патрабуе толькі адзін “праход” на набору ўзроўняў. Дастаткова разлічыць працэнт для кожнага ўзроўня па формуле (points - bottom) / (margin - bottom) * 100, дзе:

points - агульная колькасць ачкоў на балансе гульца
bottom - колькасць ачкоў для папярэдняга ўзроўня
margin - колькасць ачкоў для бягучага ўзроўня

Спіс узроўняў выглядае як калекцыя гранічных значэнняў ачкоў, па дасягненні якой павялічваецца ўзровень: [50, 75, 100, 150, 210]

Але тут яшчэ патрэбна ўлічваць той факт, што калі разлічыць паказчык для ўзроўня ніжэй за бягучы, то значэнні будуць заўседы больш за 100%, а калі разлічыць для ўзроўняў вышэй за бягучы, то значэнні будуць увогуле адмоўныя. Каб вырашыць гэтую праблему, дастаткова звярнуцца да ўбудаваных у любую мову праграмавання функцый min і max.

progress = max(0, min(100, round((points - bottom) / (margin - bottom) * 100)))

Такім чынам, мы спачатку зробім усе значэнні, якія вышэй за 100 адсоткаў, роўнымі 100 адсоткам з дапамогай функцыі min, то бок гэтыя ўзроўні ўжо гарантавана завершаны.

Для усіх адмоўных значэнняў зробім найменшае значэнее роўным 0 з дапамогай функцыі max, то бок гэтыя ўзроўні яшчэ нават не пачыналіся. Ну а для бягучага ўзроўня атрымаем правільнае значэнне ў адсотках, адносна якога потым можна намаляваць палоску запаўнення.

Калі такі фармат разбораў задач вам цікавы, падтрымайце калі ласка падпіскай мой YouTube-канал, дзе хуткім часам я планую рабіць відэа-разборы.

🌟 Новы выпуск рассылкі 🌟
#анонс #рассылка

Вітаю, сябры!

Вырашыў аднавіць выпуск тэкставай рассылкі, дзе планую раз на 2 тыдні збіраць прамежкавыя справаздачы па праекту, а так сама дзяліцца асабістымі разважаннямі пра цяжкае і несправядлівае айці-жыцце 😖. Цікавыя спасылкі, відэа, ідэі - так сама там будуць. Буду ўдзячны за падпіску і рэкамендацыі сябрам.

https://open.substack.com/pub/ikbytech/p/issue-1-2024?r=345zd&utm_campaign=post&utm_medium=web&showWelcome=true

Кіраванне задачамі праз час, энергію і ўвагу
#прадуктыўнасць #дзевынік

Я даволі доўгі час карыстаюся праграмай Things для вядзення сваіх асабістых спісаў задач. І што мне падабаецца ў ёй, дык гэта тое, што аўтары праграмы не сталі заганяць карыстальнікаў у нейкія межы, прымушаючы карыстацца праграмай пэўным спосабам.

Але часам такая свабода мае і адваротны бок, асабліва, калі распрацоўшчыкі не даюць ніякіх рэкамендацый, як карыстацца той ці іншай функцыяй. І для мяне такой функцыя аказаліся тэгі, якія можна дадаваць да любой задачы праекта, ці ўвогуле цэлай катэгорыі.

Я спрабаваў розныя падыходы адносна арганізацыі тэгаў, чытаў прыклады іншых людзей. Нехта ствараў сістэму падобную да кантэкстаў GTD Алена, нехта рабіў кола балансу праз тэгі (і я спрабаваў), але мне ўсё гэта не падыходзіла, пакуль цягам працяглых эксперыментаў не прыйшоў да сваёй сістэмы, якая не перашкаджае і дапамагае. Давайце пра яе і распавяду.

Мая сістэма складаецца з трох асноўных вектараў: час, энергія і ўвага. Па кожнаму з вектараў ёсць градацыя, дзе звычайна не больш за тры ўзроўні, але можна і больш, калі нехта мае патрэбу.

⏰ Час — тое, колькі задача патрабуе фізічна часу для яе выканання. Яна мае тры ступені, дзе максімальная з іх - палова дня. Для большай візуалізацыі я карыстаюся emoji з памідорамі.

🍅 – 30m – простая задача, на якую хапае аднаго "памідора" (25 хвілін працы з перапынкам на 5 хвілін)
🍅🍅 – 2h – больш складаная задача, калі патрэбна напісаць нейкі кавалак кода ці артыкул, напрыклад.
🍅🍅🍅 – ½d – задача, што зойме дакладна палову дня, напрыклад паехаць недзе і вырашыць нейкія пытанні.

Калі задача патрабуе больш часу, чым палова дня, яна павінна быць разбіта на больш малыя, каб імі можна было кіраваць.

🔋 Энергія — гэты вектар вызначае, колькі на задачу патрабуецца эмацыянальнай энергіі. Вызначыць дакладны ўзровень энергіі складана, таму што няма нейкага паказчыка, па якім можна яго вымераць, гэта хутчэй нейкія асабістыя пачуцці. Таму і ўзроўні даволі простыя: 🟢 – лёгка, 🟡 – сярэдне і 🔴 – складана.

Складана не ў сэнсе, што патрабуе шмат часу, а эмацыянальна складана. Прымусіць сябе напісаць артыкул можна быць значна складаней, чым выправіць памылку ў кодзе, які нядаўна пісаў.

🚨 Увага — вектар, які паказвае, якія задачы патрабуюць максімальнай канцэнтрацыі ці падвышанай увагі, калі іх выконваеш. Напрыклад, нейкія фінансавыя задачы, як то разлічыць падаткі, патрабуюць больш увагі. Тэгамі з гэтага вектара можна пазначаць і прыярытэт, то бок пазначыць задачы, які больш важныя. Я выкарыстоўваю ўсяго два варыянты: ❗️і ‼️.

Адзначу, што не ўсе абсалютна задачы я пазначаю тэгамі, але калі плануеш нейкі праект, то такія адзнакі могуць быць карыснымі, каб потым мець магчымасць выбраць тыя задачы, якія пасуюць асабістаму стану. Напрыклад, калі ёсць час, ніхто не перашкаджае, выспаўся і табе хапае энергіі - можна парабіць складаныя задачы, а ў іншы час выбраць іншыя, больш простыя.

Стаў 🔥 калі спадабаўся артыкул!

P.S. Я пачаў перакладаць дакументацыю NestJS на беларускую мову і буду вельмі ўдзячны за падтрымку.
https://www.buymeacoffee.com/ikbytech/w/38188

Метад PARA, Jamstack і тэхнічны разбор, ці анонс на бягучы тыдзень
#анонс #расклад

Вітаю, сябры! 🙋

Рассылка выйдзе наступным панядзелкам, таму сёння хачу падзяліцца з вамі анонсам допісаў, якія я запланаваў на гэты тыдзень. Калі яшчэ не падпісаліся на канал, то самы час, каб не прапусціць. Назвы магчыма падкарэктуюцца, але без змены сэнсу.

— Як як прыйшоў да выкарыстання метада PARA
— Што такое Jamstack і навошта генерыраваць сайты
— Як зроблены і працуе сайт pravilna.by

Дарэчы, учора атрымалася знайці трошкі часу і папрасіць дзяцей не шумець (складанасць узроўня Бог), каб запісаць прывітальнае відэа для YouTube-канала і іншых старонак.

Запрашаю паглядзець і падпісацца на канал, планую дзяліцца ведамі і досведам і ў відэа-фармаце.

https://www.youtube.com/watch?v=pmFD57YI1cc

Метад PARA і мой спосаб яго выкарыстання
#прадукцыйнасць #para

🙋‍♂️ Сябры, я паступова іду да мэты – 💯падпісчыкаў да канца студзеня. Я буду вельмі ўдзячны, калі вы падзеліцеся допісам з сябрамі, а так сама падтрымаеце падпіскай мой Twitter, там да першай сотні засталося ўсяго 4 чалавекі.

💡Калі я набыў праграму Things, я пачаў выбудоўваць сваю сістэму вядзення ўласных праектаў, каб неяк апраўдаць патрачаныя грошы. Я спрабаваў розныя падыходы, але зручней не станавілася. Я некалькі разоў спрабаваў гэта неяк упарадкаваць. У мяне нават доўгі час вісела задача "Навесці парадак у Things". 🙄

Адзін з падыходаў пратрымаўся пэўны час. Ён будаваўся на так званых кантэкстах, тых галінах майго жыцця, дзе я намагаўся нешта зрабіць. Нешта падобнае на кола балансу, дзе праекты з задачамі былі размеркаваны адпаведна галінам жыцця.

Такую структуру было цяжка падтрымліваць, таму што жыццё штука дынамічная, і прыярытэт можа змяняцца з часам, а тасаваць праекты кожны раз было складана. Таму я намагаўся спрасціць сістэму, каб яна дапамагала і патрабавала мінімум часу на абслугоўванне.

І пачаў я з доўгатэрміновых спраў, якімі я планую займацца бліжэйшым часам. У выніку ў мяне атрымаўся наступны спіс. Пра кожную з іх падрабязней я распавяду іншым разам.

👨‍💼 Alroniks Tech / Бізнэс
🎙 Іван Клімчук / Пра тэхналогіі
🔊 Ivan Klimchuk / Engineering
👨‍🎓 Вучоба і развіццё
🔬 Праекты і хобі
✍️ Стварэнне кантэнту
🏚 Дамаводства
👨‍💻 Open Source

Пераломным момантам для мяне аказалася думка, што калі рабіць праект "Іван Клімчук / Пра тэхналогіі" – гэта напэўна надоўга. Спачатку гэта быў звычайны праект, але калі я пачаў апісваць задачы для яго, стала зразумела, што мае сэнс разбіваць іх на асобныя праекты, у якіх ёсць пачатак і канец, адчувальны вынік. Бо прасцей скончыць нешта накшталт "Зрабіць курс па Git і GitHub з шасці ўрокаў", чым проста мець адну вялікую задачу расказваць пра тэхналогіі.

🤯 Ужо пасля таго, як я зрабіў такую структуру, я даведаўся пра метад PARA. Калі зусім коратка, то метад складаецца з чатырох галоўных аспектаў, па першых літарах якіх і названы. Гэта праекты, вобласці, рэсурсы і архіў. Праекты - гэта тэрміновыя праекты, дзе відавочны фініш, вобласці - доўгатэрміновыя заняткі, якімі вы плануеце займацца пэўны час, рэсурсы - усё, што можа быць карысным для працы над праектамі, архіў - усё, што больш не патрэбна з першых трох аспектаў.

Атрымалася, што ў праграме Things так сама ёсць вобласці і праекты і мая зробленая структура ідэальна падышла да першай часткі метаду PARA. Але што рабіць з архівам і рэсурсамі? Калі казаць пра праекты і задачы, то пасля завяршэння яны трапляюць у спецыяльны раздзел у Things – Logbook, дзе зручна адсочваць свой прагрэс па таму, што і калі было выканана. З рэсурсамі ж справа іншая. Рэсурсы я захоўваю ў асобнай праграме - Notion, пра якую так сама распавяду наступным разам.

👆Метад PARA насамрэч даволі ўніверсальны, таму што дазваляе выбудаваць сістэму без прывязкі да нейкіх пэўных праграм ці сервісаў. Вы можаце зрабіць карыстацца падыходам, проста расклаўшы тэкставыя файлы па адпаведных папках, ці нават раскладаць папяровыя нататкі па скрынях, калі зусім рабіць няма чаго. Рэкамендую азнаёміцца з ім падрабязней і паспрабаваць яго на практыцы.

Jamstack, ці навошта генерыраваць сайты
#канцэпт #сайты #web #cms

Калі заходзіць гаворка пра сайты, упэўнены, многія адразу ўспамінаюць пра дамен, хостынг і базу даных. Дамен, зразумела, патрэбны кожнаму сайту. А вось з хостынгам і базай даных могуць быць варыянты.

Складаным функцыянальным сайтам без іх не абысціся, але для блогаў, сайтаў з дакументацыяй і іншых, дзе няма вялікага ўзаемадзеяння, есць больш зручны варыянт. І што важна, амаль бясплатны.

Звычайна сайт працуе праз web-server і генерыруе змест старонкі кожны раз, калі яе запатрабаваў карыстальнік. Гэта патрабуе, каб праграма для апрацоўкі такіх запытаў працавала на серверы бесперапынна, што каштуе грошай. І ў свой час стваральнікі сервісу Netlify прыдумалі (але не яны першыя) іншы падыход і назвалі яго Jamstack.

🧐 Што такое Jamstack?

Назва – базворд, створаны ад першых літар тэхналогій, якія былі пакладзены ў аснову. “JAM Stack”, то бок JavaScript, API & Markup. Вось як тлумачыць назву сам аўтар:

“Сучасная архітэктура веб-распрацоўкі, заснаваная на кліенцкім JavaScript, паўторна выкарыстоўваемых API і загадзя створанай разметцы.” — Mathias Biilmann (CEO & Co-founder of Netlify)

Для блога базай даных можа быць набор файлаў з нататкамі, якія неабходна неяк упрыгожыць з дапамогай HTML і CSS. Па сутнасці Jamstack – гэта архітэктурны падыход, які аддзяляе ўзровень узаемадзеяння ад даных і афармлення. Але як гэта працуе на практыцы?

⚙️ Генерацыя сайтаў

Па сутнасці, спецыяльная праграма, генератар, збірае даныя з файлаў, выкарыстоўваючы тэму (набор HTML-шаблонаў і стыляў CSS), генерыруе старонкі будучага сайта і па пэўных правілах раскладвае іх у патрэбным парадку. Потым гэтыя гатовыя файлы старонак можна запампаваць на любы файлавы хостынг, напрыклад GitHub Pages, наладзіць туды доступ па спасылцы і сайт гатовы. У большасці выпадкаў гэта бясплатна!

Але Jamstack не абмежаваны толькі статычнымі старонкамі, яго архітэктура дазваляе выкарыстоўваць API з дадзенымі, каб некаторыя старонкі рабіць дынамічнымі і мець магчымасць рэагаваць на запыты карыстальніка. З гэтым дапамагаюць так званыя “безгаловыя” сістэмы кіравання зместам, больш падрабязна пра якія пагаворым наступным разам.

✅ Перавагі архітэктуры Jamstack

З-за таго, што вынікам генерацыі з’яўляюцца проста старонкі HTML, сайт не ўразлівы да хакерскіх атак. Рызыка з’яўлення памылак так сама мінімальная, таму што калі аўтаматычная генерацыя не спрацавалла, памылковая версія да хостынгу проста не дабярэцца. У адрозненне ад “жывых” сайтаў, дзе змены бачны амаль адразу.

Так сама простыя старонкі ў выглядзе файлаў вельмі хутка загружаюцца, таму што гэта не патрабуе дадатковых рэсурсаў на апрацоўку запытаў карыстальнікаў, ці чаканне адказу ад базы даных.

Больш падрабязна даведацца пра Jamstack можна на афіцыйным сайце, а каб не прапусціць допісы пра генератары сайтаў і “безгаловыя” CMS, падпішыся на канал!

Стаў 🔥 калі спадабаўся допіс!

Працяг пра Jamstack, падыход Zero Inbox, і рознае іншае
#анонс #расклад #рассылка

Вітаю, сябры!

З панядзелкам вас, калі не закідаеце памідорамі 🍅 :)

ℹ️ На гэтым тыдні працягну вас знаёміць з тэмай Jamstack. Планую распавесці больш падрабязна пра генератары сайтаў, расказаць, якія ёсць, якія самыя папулярныя, і што я абраў для сваіх праектаў. Так сама распавяду пра так званыя “безгаловыя” сістэмы кіравання зместам, якія можна выкарыстоўваць разам з генератарамі сайтаў. Пазней, калі асноўныя паняцці будуць растлумачаны, нарэшце распавяду пра тое, як зроблены сайт з правіламі беларускай мовы.

🔬 Дарэчы, на выхадных як раз эксперыментаваў з даволі вядомым рухавіком для блогаў – Ghost, які атрымалася запусціць праз Google Cloud Run, выкарыстоўваючы бясплатную базу даных і бясплатны хостынг ад Netlify. Ведаў назбіралася столькі, што адным артыкулам такое не апісаць. Больш падобна на сапраўдны міні курс, якім я займуся бліжэйшым часам.

📥 А заўтра, у прадукцыйны аўторак, чакайце допіс пра падыход Zero Inbox, да якога я доўга ішоў, але нарэшце прыйшоў і атрымліваю значныя выгады ад яго выкарыстання.

🗞️ З-за пэўных праблем сямейнага характару выпуск рассылкі давялося адкласці на заўтра. Там я паразважаў пра тое, навошта раздзяляць свае акаунты паводле сваіх віртуальных асоб. Таму каб не прапусціць выпуск, раю падпісацца на рассылку па спасылцы ніжэй.

https://ikbytech.substack.com/?showWelcome=true

📨 Zero Inbox і чаму ён важны

#прадукцыйнасць #zeroinbox #аўторак

Вітаю! 👋

Прадукцыйны аўторак і самы час пагаварыць пра электронную пошту, якая настолькі старая з’ява, што ўспрымаецца ўжо як электрычнасць ці інтэрнэт, але ў той жа час можа даволі моцна ўплываць на эфектыўнасць працы.

Бесперапынны паток лістоў з важнымі пытаннямі, паведамленні, лічбы не прачытаных лістоў – гэта ўсё тое, што прыцягвае ўвагу і адрывае ад сапраўднай працы, што робіць такую працу вельмі неэфектыўнай. І з гэтым патрэбна змагацца, на маю думку.

У пачатку 2000-х гадоў Мэрлін Мэн прапанаваў канцэпцыю Zero Inbox, якая яму дазволіла больш эфектыўна карыстацца электроннай поштай, паменшыць стрэс і павысіць агульную прадукцыйнасць. Але за кошт чаго? Давайце разбірацца.

📥 Zero Inbox – гэта падыход, які заклікае падтрымліваць сваю скрыню з уваходнай поштай поўнасцю ачышчанай. Гэта працуе не толькі з поштай, дарэчы. Дасягненню ж такога стану дапамагаюць даволі простыя прынцыпы.

1️⃣ Абавязковая апрацоўка – усе лісты апрацоўваюцца і па кожнаму павінна быць рашэнне, што рабіць далей. Можна стварыць задачу, ці сустрэчу праз каляндар, калі магчыма, ці даць просты непасрэдны адказ на ліст. Або выдаліць.

Ліст павінен знікнуць з уваходнай скрыні пасля апрацоўкі

2️⃣ Сістэма катэгорый – каб было зручней знаходзіць неабходную інфармацыю пазней, мае сэнс пазначаць важныя лісты адмысловымі тэгамі ці размеркаваць іх па катэгорыях.

3️⃣ Рэгулярная чыстка – неабходна час ад часу праглядаць крыніцы, адкуль дасылаюцца лісты і выдаляць непатрэбныя падпіскі і паведамленні.

4️⃣ Лімітаванне часу – на працу з поштай патрэбна адводзіць пэўны час і па магчымасці зменшыць магутнасць патоку ўваходнай пошты, пакінуць толькі самае важнае.

5️⃣ Аўтаматызацыя – некаторыя лісты, дзе не патрэбны адмысловы асабісты адказ, можна адразу пазначаць тэгамі і складаць у папкі, эканомячы ўласны час на апрацоўку.

Прынцыпы даволі простыя і калі іх прытрымлівацца і завесці сабе звычку мець скрыню заўсёды пустой, гэта вельмі значна можа паўплываць на вашую эфектыўнасць. Вось некаторыя выгады, якія можа даць выкарыстанне падыходу Zero Inbox:

🚀 Павышэнне прадукцыйнасці – калі важныя лісты размеркаваны па тэгах ці папках, гэта змяншае час, неабходны на пошук важных лістоў сярод непатрэбнай карэспандэнцыі.

😨 Зніжэнне стрэсу – перапоўненая пошта падтрымлівае высокі ўзровень трывогі, асабліва калі вы ведаеце, што ў вас ёсць не прачытаныя лісты, якія могуць мець важнае значэнне.

🤯 Паляпшэнне фокуса – без пастаянных паведамленняў аб новых лістах лягчэй сфакусіравацца на бягучых задачах.

🔢 Удасканаленне прыярытэтаў – рэгулярная практыка Zero Inbox дапамагае з вызначэннем значнасці і неабходнасці лістоў і вучыць прымаць правільная рашэнні.

Я карыстаюся падыходам ужо не адзін год і не ўяўляю, як можна працаваць з поштай па іншаму. Спадзяюся, што вы так сама паспрабуеце і знойдзеце падыход карысным для сябе, у першую чаргу. Пачаць жа я раю з выдалення ўсіх падпісак і паведамленняў ад розных сервісаў, бо для мяне гэта быў самы складаны і доўгі этап, таму што падпісак было вельмі шмат.

Стаў 🔥 калі спадабалася і пакажы сябрам!

Генератары статычных сайтаў
#канцэпт #паняцце #інструменты

Вітанкі! ☀️

Працягваем размову пра генератары статычных сайтаў. Без такіх генератараў прымяніць падыход Jamstack увогуле б не атрымалася. Менавіта таму такіх генератараў на сёння створана даволі шмат. На сайце сабрана калекцыя з 355 🤯 розных генератараў, на розных мовах праграмавання, што ўражвае. Амаль палова напісаны на JavaScript – 132 штукі. Адным словам, выбар на любы густ!

Што такое генератар статычных сайтаў

Гэта інструмент, які можна запускаць як частку зборкі для пераўтварэння кантэнту, даных і шаблонаў у файлы, якія можна разгарнуць на хостынгу ў якасці гатовага да абслугоўвання сайта. Галоўнае адрозненне ад звычайных сайтаў, дзе старонка запрашваецца і будуецца на кожны запыт да яе, тое, што генератары будуць такія старонкі загадзя, падчас зборкі.

Працэс можна параўнаць з кампіляцыяй праграмы, калі з коду праграмы ствараецца файл, які можна запусціць і ён выканае пэўную аперацыю. З дапамогай аўтаматызацыі зборкі сайта, падобна праграме, можна наладзіць аўтаматычную публікацыю сайта. Такім чынам праце хостынг Netlify, GitHub Pages і многія іншыя.

Як правільна выбраць генератар

Калі глядзець па колькасці зорак, то можа скласціся ўражанне, што самы папулярны – Next.js, але ўсё трошкі не так. Справа ў тым, што Next.js, як і Nuxt, VuePress ці SvelteKit папулярныя дзякуючы таму, што гэта вялізныя фрэймворкі, якія апроч іншага могуць і сайт генерыраваць. Рэсурсаў патрабуюць адпаведна больш.

Калі ж казаць пра сапраўдную папулярнасць і зручнасць выкарыстання, то ў мяне свой, больш справядлівы, на маю думку, рэйтынг:

📼 Jekyll — самы сталы і папулярны генератар, напісаны на Ruby і які быў адным з першых інструментаў для генерацыі падобных сайтаў. Быў створаны Томасам Прэстан-Вернерам і выкарыстоўваецца GitHub для генерацыі старонак для GitHub Pages і зараз.

🚀 Hugo — самы хуткі генератар сайтаў, напісаны на Go, да таго ж мае даволі вялікую калекцыю тэм афармлення, падтрымлівае сайты на розных мовах і многа чаго іншага. Але хуткасць – супер-здольнасць, для вялікіх сайтаў лепш нічога няма.

🛞 Eleventy — самы просты генератар сайтаў. Напісаны на JavaScript, мінімальны наколькі гэта магчыма, з-за таго так сама вельмі хуткі. Калі не шмат плагінаў выкарыстоўваецца, то прыблізна як Go. Тэм прыгожых мала, яго любяць збольшага праграмісты, якія робяць сайты з дакументацыяй ці не вельмі складаныя старонкі.

🎨 Gatsby — самы зручны генератар для тых, хто любіць React, бо менавіта гэтая бібліятэка там узятая за базу. Я не карыстаўся асабіста, але генератара даволі папулярны і многія інтэграцыі прапануюць шмат гатовага. Тэм так сама даволі шмат.

Персанальна для сябе я абраў у свой час Hugo, як самы хуткі з усіх, таму што ён напісаны на Go. З дапамогай яго я збіраю свае сайты і блогі, pravilna.by так сама зроблены з дапамогай яго. Магчыма генератары на Rust ці C++ будуць настолькі ж хуткімі, але яны не маюць усяго таго, што было зроблена ў Hugo.

І другім варыянтам для простых сайтаў, дзе не патрэбна нешта выдумляць з дызайнам, я абраў 11ty, як самы просты генератар без неабходнасці нешта дадаткова наладжваць у самым пачатку, а проста браць і карыстацца.

Вы для сябе можаце выбраць той, які вам больш да спадобы, які лепш пасуе да вашых задач, ці нават проста напісаны на той мове праграмавання, якую вы лепш ведаеце.

Напісанне артыкулаў займае шмат увагі і часу, таму я буду вельмі ўдзячны за вашую падтрымку ў выглядзе рэакцый 🚀🔥 ці ❤️‍🔥, рэпостаў ці нават кубачка кавы.

Што рабіць і як быць? 🤯
#апытанка

Сябры, надышоў час для важнага пытання. Тэмы, якія я намагаюся асвятляць для вас, не заўсёды атрымліваецца запісваць коратка. У цяперашні век чытаць доўгія допісы можа быць лянота. Разбіваць жа на часткі так сама не вельмі зручна, бо тады губляецца кантэкст.

Таму хачу спытаць, а што ж рабіць? Ці пакінуць фармат допісаў як ёсць, каб іх можна было адразу прачытаць праз Тэлеграм, ці пачаць рабіць допісы ў выглядзе ўводнай часткі і даваць спасылку на поўную версію на сайце?

Абярыце, калі ласка, варыянт, які вам больш пасуе.

Безгаловыя CMS для сайтаў (Headless CMS)
#канцэпт #паняцце #інструменты #cms #headless

Вітаю! Працягваем знаёмства з Jamstack і сёння пагаворым пра так званыя безгаловыя сістэмы кіравання зместам. Паглядзім, якія сістэмы і сэрвісы існуюць і якія магчымасці яны даюць.

У англійскай мове headless адносна рэчаў азначае, што рэч як бы не мае твару, ці правільней казаць – інтэрфейсу, нейкай візуальнай часткі. У той жа час, сістэма кіравання зместам (у нашым выпадку) спраўна працуе і выконвае свае задачы.

Такія сістэмы замест адлюстравання візуальнага зместу наўпрост (як WordPress, напрыклад), аддаюць даныя ў спецыяльным фармаце. Такія даныя потым можна неяк выкарыстаць з дапамогай іншай праграмы – генератара статычных сайтаў.

Генератары статычных сайтаў штука даволі тэхнічная і можа быць складана растлумачыць, як імі карыстацца людзям, якія будуць пісаць для сайтаў тэксты. І вось тут спалучэнне безгаловых CMS і генератараў сайтаў дае амаль неабмежаваныя магчымасці. Людзі карыстаюцца зручным інтэрфейсам для стварэння зместу, а як гэта адлюстраваць і даставіць да карыстальніка – займаюцца тэхнічныя спецыялісты.

Такім чынам, можна стварыць сваю структуру даных у такой сістэме, наладзіць аўтаматычную генерацыю сайта з дапамогай генератара сайта, пакласці гатовы сайт на хостынг і забыць на яго, бо гэта толькі файлы, а CMS карыстацца толькі калі яна патрэбна.

На сайце Jamstack сабрана 119 розных сістэм кіравання зместам, можна выбраць на любы густ і адпаведна патрэбам, але адзначу, што не ўсе з іх бясплатныя. Яшчэ важна разабрацца, якім чынам яны працуюць, таму што не кожная такая сістэма сумяшчальна з усімі генератарамі сайтаў.

Бываюць API-based і Git-based. API-based сістэмы аддаюць змест праз API-інтэрфейс, што даволі зручна, але патрабуе некаторай працы праграміста, каб гэтыя даныя спачатку атрымаць, а потым пераўтварыць у той від, які патрабуецца.

Git-based сістэмы працуюць наўпрост з файламі, а змест захоўваюць праз сістэму кантролю версій Git. Такі метад часам прасцей, але патрабуе завесці профіль на GitHub і стварыць там адмысловы рэпазіторый, месца, дзе гэтыя файлы будуць захоўвацца. Генератар Hugo, напрыклад, умее працаваць толькі з файламі.

Самая папулярныя з git-based, гэта Decap CMS (былая Netlify CMS), а з API-based – Strapi і бадай Ghost, хаця да абодвух ёсць пытанні адносна іх сумяшчальнасці з Jamstack, пра што я распавяду наступным разам. З платных можна адзначыць CloudCannon, Contentfull і Dato CMS.

З мінусаў такіх сістэм я б адзначыў той факт, што структуру зместу патрэбна распрацоўваць амаль з нуля, што можа быць складана на першы погляд. У некаторых выпадках такія налады робяцца праз спецыяльныя файлы, што вымагае дадатковага вывучэння. Але такую цану даводзіцца плаціць за неабмежаваную гнуткасць падыходу.

❤️‍🔥 – калі было цікава, ⚡️ – калі працягваць тэму #jamstack і генерацыі сайтаў.

P.S. Я зараз рыхтую некалькі выпускаў у відэа-фармаце для YouTube, таму прашу вас загадзя падпісацца на мой YouTube-канал, каб не прапусціць іх выхад.

Сайт з правіламі, магія лічбы 6174, Focused Week падыход
#анонс #расклад

Вітаю! Спадзяюся, у вас атрымалася адпачыць і вы гатовыя да новага працоўнага тыдня. Асабіста я не вельмі, але такі шлях!

Вырашыў не марнаваць час і публікаваць анонсы ў той дзень, калі я планую наступны тыдзень, то бок сёння, у нядзелю. І план на наступны тыдзень выглядае даволі цікавым, як па мне.

На гэтым тыдні нарэшце распавяду вам, як зроблены сайт з правіламі – pravilna.by і што я планую рабіць з ім далей. У аўторак зноў пагаворым пра прадукцыйнасць і я раскажу пра цікавы падыход мэтанакіраваных тыдняў, які я падгледзеў у інды-хакераў (пра іх раблю відэа для свайго YouTube-канала, дарэчы). Ну і раскажу, дзе можна ўзяць бясплатную базу даных для выкарыстання ў сваіх уласных праектах. А пачнем заўтра з цікавай лічбы 6174.

P.S. Хачу паспрабаваць пісаць пра нешта асабістае, свае нейкія хоббі ці захапленні, каб канал і блог не гублялі чалавечнасці. Таму на суботу планую допіс з рубрыкі "нефармат", дзе хачу распавесці пра тое, што такое брэветы, чаму яны мяне зачапілі і як я праехаў свой першы – на 200 кіламетраў. Пастаўце агеньчык 🔥, калі рубрыка #нефармат вам цікавая, каб я разумеў, ці мае сэнс яе развіваць.

Містычная матэматыка, ці магічны лік 6174
#цікава #факт #матэматыка

На маю думку, адной з абавязковых рыс паспяховых людзей, не толькі праграмістаў, з’яўляецца #дапытлівасць. Няспыннае жаданне дакапацца да праўды і вывудзіць нават самую маленькую кропельку інфармацыі з любой даступнай крыніцы.

На прошлым тыдні, чытаючы ліст рассылкі аднаго з ангельскамоўных інжынераў, натрапіў на цікавую спасылку пра лік 6174. На Вікіпедыі перакладу на беларускую мову няма, таму я вырашыў падзяліцца з вамі гэтым цікавым фактам тут.

Лік 6174 – натуральны лік, на першы погляд нічым не адметны, пакуль не пачаць яго вывучаць. Лік вядомы пад назвай пастаяннай Капрэкара, па імені вынаходцы – індыйскага матэматыка D. R. Kaprekar.

Лік 6174 вядомы цікавымі асаблівасцямі, калі выканаць наступныя крокі:

⓵ Вазьміце чатырохзначны лік, выкарыстоўваючы як мінімум дзве розныя лічбы (пачатковыя нулі дазваляюцца)
⓶ Расстаўце лічбы ў парадку змяншэння, а потым у парадку ўзрастання, каб атрымаць два чатырохзначныя лікі
⓷ Адніміце меншы лік ад большага
⓸ Вярніцеся на пункт 2 і паўтарыце

У выніку вы заўсёдны дацягнеце ліку 6174 не болей чым за 7 паўтораў. Гэты працэс вядомы, як аперацыя Капрэкара (у гонар таго ж матэматыка). Напрыклад для 1410 (год Грунвальдскай бітвы) працэс будзе выглядаць так:

4110 - 0114 = 3996
9963 - 3699 = 6264
6642 - 2466 = 4176
7641 - 1467 = 6174
7641 - 1467 = 6174

Для трохзначных лікаў аналаг пастаяннай Капрэкара – лік 495. Для любога трохзначнага ліку без паўтораў лічбаў патрабуецца не болей шасці ітэрацый. Для лікаў больш за 4 лічбы пераўтварэнне Капрэкара ў большасці выпадкаў рана ці позна прыводзіць да цыклічных паўтораў лікаў.

Існуе толькі два шасцізначныя лікі, якія з'яўляюцца нерухомымі кропкамі пераўтварэння Капрэкара (549945 і 631764). Для двух-, пяці- і сямізначных лікаў нерухомых кропак пераўтварэння Капрэкара не існуе.

Калі вам хтосці скажа, што магіі не існуе, смела адпраўляйце гэтага чалавека да матэматыкі. А я вас адпраўляю паставіць 👍 і падзяліцца з сябрам!