Bizning muhabbat boshqacha...☝🏻🌙🕊
(juda ta’sirli va dolzarb, yoshlarimiz albatta eshitsin🤲🏻)

#Ulashing 👇
https://telegram.me/hikoyalar_uz1

#Ibrat

Бозорга бораётган эдим. Одамлар гавжум ўтадиган кўча бошида йўлка четидаги панжарага бир унниқиб кетган қалин женфер илиб қўйилибди. Этагига бир қоғоз қистирилган, унга йирик-йирик ҳарфлар билан қўлда нималардир ёзилган эди. Ўтган-кетган бир оз тўхтаб, ўқиб, сўнг йўлида давом этарди.
Диққатимни тортди. Тўхтаб, ўқий бошладим:
"Мен муҳтожман. Нимагадир кейинги пайтлар бирор кимса менга қарамай қўйди. Бошқалар мендан ҳам муҳтож бўлиб қолгандир деб ўйладим. Бу қиш кунлари кимдир совуқдан дилдираб юрган бўлса, олсин, кийсин, совуқдан сақлансин деб борим-йўғим битта женферимни илдим. Олганга хурсанд бўламан, Аллоҳ ёрдамчиси бўлсин!"
Ичимда бирнима ғимирлади... Сўнг кетдим.
Юмушларимни битириб шомга яқин яна шу йўлдан ўтдим. Бояги женфер ҳам, ёзув ҳам хаёлимдан кўтарилган экан, одамларнинг тўпланиб тургани эсимга туширди.
Узун панжаранинг уч-тўрт метр қисмига ёзгию, қишки турли-туман кийим - кўйлаклар, кастюм-шимлар, женферлар, пальтолар, қалпоқлар... илиб ташланган, бари тоза, қимматбаҳо экани кўриниб турар эди. Панжарага тақаб қўйилган катта қоғоз қути оёқ кийимларию бошқа яна нималардир билан лиқ тўла.
Тўпланганларнинг кўзи қути қопқоғига ёпиштирилган катта қоғоздаги ёзувларда. Ўқир, муҳокама этар эди.
Қизиқиб, мен ҳам кўз югуртирдим:
"Мен бойман. Кийимларим ҳам кўп. Қишда совқотмайман, ёзда яйраб яшайман. Аммо хатингни ўқиб (уни худди менга ёзгандайсан), ўзимни яхшиликка сендан кўра муҳтожроқ ҳис этдим. Совуқдан жунжикдим гўё. Сен қолдирган женферни олиб кийган эдим, танамга илиқлик югурди. Умримда бунақа илиқликни туймаганман. Энди бу женферни ҳар қишда кияман! Ўрнига уйдаги бор кийимимни олиб келиб илдим. Булар сенинг ва сен каби яхши инсонларнинг ҳаққи. Адашиб, менда тўпланиб қолибди. Ҳаққингни ҳалол эт, дўстим!"
Бозордан кийим-кечак олиб қайтаётган эдим. Ичимда бирнима ғимирлади. Оғир елим халтани у қўлимдан бу қўлимга олиб, йўлимда кетавердим...

@hikoyalar_uz1

#Тезкор

Ўзбекистондаги барча газ ва бензин заправкалари, ошхоналар, йўл бўйидаги катта савдо дўконлари ичида НАМОЗХОНА бўлиши шарт.

Янги иш бошламоқчи бўлган жойларда агарда намозхона бўлмаса, иш фаолиятини бошлашга рухсат берилмайди.

Хушхабарни барча дўстларингизга улашинг!!!

МЕҲРИБОННИНГ ДАРДЛАРИ ҚИССА. 2--қисм.

ГР:🔥Ҳикоя ва қиссалар 🔥

Эримнинг исми Азизжон эди.Аммо ойиси ва уйдаги бошқалар Алик деб чақиришарди. Оиласида ойиси, ўгай отаси ва тоғаси бирга яшашар экан. Келинлик либосида тонгдан ярим кечагача тиним билмайман. Қайнонам, қайнотамнинг, тоғанинг кўнглини олишга уринаман.Эрим босиқ, кўп гапиравермайдиган,индамас, писмиқ экан. Унинг бирон марта, янги келинлик пайтидаям ҳатто, эркалаганини билмайман. Аммо ойим айтганларидек, тушган жойимга тошдек ботишга, ёғдек яйрашга, палак отишга уринардим. Бир ҳафта ўтмасдан қайнонамнинг биров билан телефон телефон орқали гаплашаётганини эшитиб қолдим. Гап менинг ҳақимда бўлгани учун ҳам тинглашимга тўғри келди.
"Ҳааа, келинми, қишлоқдан бир содда, гўл нарсани келин қилдик. Ҳа, қиз,,қиз, биласану, ҳали ўғлимга ўн марта қиз оберишга кучим етади. Ҳаҳаҳа,- ўз гапи ўзига маъқул келиб кулиб юборди.юборди
Ҳали бир ҳафта ўтмасданоқ менга қишлоқи,,гўнг босган, ипирисқи деган гапларни айта бошлашди. Бу гаплардан қанчалик кўнглим ўксинганини билсангиз эди. Қишлоқи деб камситарди,,аммо бизнинг қишлоқдаги уйимизнинг аҳволи эримнинг шаҳар ҳовлисидан ўн баравар чиройли эди. Уларнинг танбеҳларини эшитмаслмкка олардиму аммо ичимдан хафа бўлардим. Келинлик вазифамни яхши адо этишга интилардим. Турмушга чиқмасимдан аввал, дадамнинг гапи бўйича,,эрим аввалги хотини холасининг қизи бўлган, бир ой яшаган, ажрашганлар дея билардим. Аммо эримнинг тоғаси айтган гаплардан кейин буларнинг ҳаммаси ёлғон,,тўқималигини англадим.
-Менинг айтганимни қилмабсану, қишлақи,- эримнинг тоғаси айтган гап жаҳлимни чиқариб юборди.
-Нега ҳадеб шу гапни айтаверасизлар,,қишлоқдагилар одаммасми?
-Сени ёмон кўраман, сени деб бир яшар бола етим бўлиб қолди.
-Нима?!
-Ўзингни билмаганликка олма, уям жияним эди, Аликнинг боласи бир ёшданам ўтди.
Бу гапдан баттар хафа бўлиб уйга кириб кетдим. Эрим уйда ухлаб ётарди. Йиғлаб, бориб эримни силталай бошладим.
-Алдоқчи, болангизам бор экан, уч йил яшаган экансиз....- ўксиб йиғлайвердим.
Эрим уйдан қандай чиқиб кетганини,,қайнанам қачон кириб келганиниям билмабман. Йиғлайвериб кўзларим шишиб кетган.
-Ойижон, ростми шу!
-Ҳа, нима қипти, уч йил яшаган, битта боласиям бор. Хотини юриб кетгани учун ўғлимдан ажратганман!
-Нега бу ҳақида мен билмайман, нега айтмадинглар, дадамниям алдагансизлар, демак.
-Йўқ,,даданг буларнинг баридан хабардор эди. Мана энди билдинг. Хўш нима ўзгарди?! Истамасанг кетавер, ман ўз сўзимнинг устидан чиқдим Синглимга, онаси ўпмаган қиз обераман деб сўз бергандим, айтганимни қилдим!
Даданг ҳам биларди деган гапидан кейин ўзимнинг дадамдан хафа бўлдим Эримнинг болали эканини бекитибё, мендан безор бўлгандек, ўн кун ичида тўй қилиб чиқарворгани алам қилди. Ўзим йиғлаб, ўзим овундим. Уйга қайтмадим. Айниқса, менга келган совчиларни айнитиб, мени ьузуққа чиқармоқчи бўлган амакимнинг хотини, янгамнинг қасди учун ҳам яшашга қарор қилдим.Қўни-қўшнининг, ҳали бир ой яшамаган келинчак ажрашиб келибди дея маломат қилишларидан қўрқдим,,яна кимларнингдир, ҳайдаворишибди дейишларидан қўрқдим. Ўз ичимни ўзим еб, мени севмаган алдоқчилар билан бирга,яшайвердим.
Энг оғири, ўз истаклари учун, бемаъни ғурурлари учун мени қурбон қилганликлари эди. Эрим билан орамизда илиқлик ҳам йўқ эди. Бир-бировни севиш, ёқтириш уёқда турсин. Барибир шу уйга кўникишга ҳаракат қилиб яшайвердим. Кўргиликларимни ойимга айтишдан қўрқардим, ўзлари касал, асабийлашиш мумкин эмас. Шусиз ҳам дадамнинг бераётган азиятлари оз эмас эди. Касалванд деб камситишлари, уришлари, ҳар гапида ҳақорат қилишлари дадам учун одатий ҳол эди! Мен турмушга чиққач, мендан кичик укам Россияга ишлагани кетган. Дадам ойимни эзиб юрганидан, кўча-кўйда уялмасдан ҳалиям ойимни ёмонлаб юрганидан хабарим бор эди.
Мен келин бўлиб тушган оила аъзолари
маънавиятдан йироқ, ароқхўрлик, қиморбозликни одат қилиб олган кимсалар экан. Ҳар кун оқшом уйда ҳар хил оламлар йиғилишар, қимор ўйнашар,карта ўйнашар, ароқхўрлик қилишар, жазман олиб келишиб, айш-ишрат қилишарди. Уларнинг хизмати менинг бўйнимда эди. Тез-тез чой дамлаш,икки-уч хил овқат пишириш, уларнинг хизматида бўлишга мажбур эдим.,Айтсам, ишон

масликларингиз мумкин, лекин қайнотамга қўшилиб қайнонам ҳам бўкиб ичар, бақир-чақир қилиб,,қирқ йилги гапларни қўзғаб жанжал қилишар, охири ухлаб қолишарди. Эрим ошнавозлик,,қиморбозлик билан овора эди. Шундай кунларнинг бирида уйни аммон босди. Чунки бу ҳовли ички ишлар бўлимининг назоратида экан,
Қайнотам қирғизистонлик бўлгани учун, зимзиё бўлиб қочди, бекинди. Аммонлар қайнонамни олиб кетиб қолишди. Қайнонамга тартиббузарликлар учун,,ва бошқа айблари учун бир йил муддатга очиқ режимдаги жазо кесдилар,,яъни катта жарима тўлатдилар.
Тирикчилигидан айрилгач, улар барча айбни менга ағдаришди. Ҳатто сен ёмонлагансан дейишгача боришди.
Бу орада мен қизалоқли бўлгандим, ҳомиладорлик қийин ўтиб,,бола травма билан туғилган, кўп касал бўларди. Боласини баҳона қилиб ишга қарамайди ва яна...кўп гаплар бор эди! Аммо мен чидашга уринардим. Кунларнинг бирида қайнонамнинг гапига жавоб қайтарганим учун, қайнотам мени дўппослади. Эним ёнимда бўла туриб, аралашмади, индамади, бундан яна ўксиндим ва жанжал тугагач,боламни қучоқлаб, аразлаб, бундан кейин бир кун ҳам қолмасликка аҳд қилибё ота уйимга қайтдим. Бўлган гапларни бирма-бир уйдагиларга айтиб бердим. Эртаси куни қайнотам эримни олдига солиб келди. Устига ўнта қўшиб, мени дадамга ёмонлади. Дадам мени эримга қўшиб юбормоқчи бўлдилар. Қайнонам боламгаытелефонни зарб билан отганларида, болани кўтариб ўгирилганим учун, орқамга телефон тегиб кўкарган жойини кўрсатдим.
-Ойижон мени юборманг, улар яна мени уришади.
-Эри урса,ҳа майли чидаймиз, лекин нега қудам қизимизни уради, Қизимни ҳеч,қаерга юбормайман,-дедилар ойим.
-Нима бўлса, тилидан топади. Гап қайтарадиган бўлса, егани таёқ бўлади,- дедилар дадам қудаларнинг томонини олиб.
Дадам билан ойим, менинг устимда уришиб қолишди. Касалдан зўрға турган ойимни дадам ҳам урди. Бу ерда қолсам, ойим қийналишини билиб, яна ортимга қайтдим.
Уйга келиб, қайнонамдан эшитган гапим ҳам шу бўлди,
-Яна болани баҳона қилиб ишёқмаслик қилсанг, сени ўзим ҳайдавораман, ўғлимга бошқа қиз обераман.
Мен индамадим.,Қанчалик қийналсам ҳам шу ерда бўлишим кераклигини, отамнинг уйига энди сиғмаслигимни ўйладим
Кунлар бирин-кетин ўтарди. Қайнонам билан қайнотам яна бекитиқча қимор ўйнатишар, уйларига бемаъни одамлар кириб чиқишарди. Бу оилада қизимни қандай тарбиялашимга ақлим ҳайрон эди. Чунки ҳеч бирининг намуна бўладиган жойи йўқ эди.
Кунларнинг бирида кечқурун қайнотам ва қайнонам ичиб ухлаб қолишди. Эрим эса уйга келмаганди. Кеч соат ўнларда боламнинг дорисини бераман деб ошхонага чиқиб сув олмоқчи бўлдим. Ҳовлимизнинг қўшни томони тахта панжара билан ажратилган эди. У томондан ҳалигина қайнонам билан ароқ ичиб ўтирган Алишербой панжарадан бир сакраб ўтибё биз томонга кела бошлади. Қўрқиб сув олишниям унутиб, уйга қгчиб кириб, эшикни устимлан қулфлаб олдим. У ифлос тўғри келиб эшикни тақиллатяпти. Оч, деяпти. Менга ўйнаш бўл, устингдан доллар сочаман. Бу пасткашларга сендай аёл ҳайф,- деяпти. Хўп де, эринг индамайди, аввалги хотиниям мани қўлимдан ўтган,-деяпти.
Мен кучим борича додлаяпман, қўшниларни ёрдамга чақиряпман. Анча бақирганимдан кейин, қайнонам уйғониб, келиб Алишербойни ҳайдади, Менга овозингни ўчир дея бақирди. Туни билан ухламай,,хонанинг бурчида боламни қучоқлаб ўтириб чиқдим. Тонгда кўзим илинган экан Уйғонсам, соат еттидан ошиб кетибди. Тпшқари чиқиб, шоша-пиша чой қўйиб нонушта тайёрладим. Хонтахтани тайёрлаётганимда, яна кечаги мараз кириб келди. Кеча бир пой туфлиси тушиб қолганмиш.
Уни кўриб, жаҳлимни босолмадим, пешайвонга чиқмай, ошхонада куймаландим. Қайнонамнинг чойни келтир деб бақирганидан кейингина у ерга чой, нон,,қанд-қурс қўйдим. Ифлос, тиржайиб қараб турарди. Унинг қилиғини кўриб ҳам, қайнонам яна нега унга илтифот кўрсатяпти,- дея ўйлардим. Эрим эса уйидан хабар ҳам олай демасди.

Дастурхонга у-бу қўйиб, ташқари чиқдим. Менга алам қилар, жаҳлдан қизариб кетгандим. Хонамга кириб, боламдан хабар олдим. Кейин ошхонага кириб, сув ичиб, бироз ўзимга келмоқчийдим.Ошхона билан қайнонамнинг уйи ёнма-ён жойлашганди. Дераза очиқ бўлгани учун уларнинг гуррунглари ошхонага эшитилиб турарди. Қайнонам Алишерга хушомад қилаётганди.
-Али

шер ака, сиз бемалол бизникига келаверинг, уйимизнинг тўри сизники. Агар қовоқ уйиб, сизга бирон гап қилса, болани олиб қолиб, ўзини ҳайдавораман.
Эшитган гапларимга ишонмасдим. Наҳотки, шу гапларни қайнонам айтаётган бўлсалар. Шишадош улфатлари келини ва неварасиданам азиз бўлдими? Бунақа бўлса, бир кун ўзлари ўша ифлоснинг тўшагига отарканлар-да, мени, Йўқ, бундай яшаб бўлмайди. Кетаман!
Шаҳд билан ташқари чиқдим. Уйга боламни олишга кирдим. Дадамнинг гаплари эсимга тушиб кетди."Бу уйга кўзингни ёшлаб келма, нима бўлсанг ҳам, ўз оиланг билан бўл. Энди биз эмас, улар сенинг оиланг" деган гаплари мени тўхтатиб қолди. Бўшашиб кетдим. Эрим келсин-чи, балки алоҳида чиқишга рози бўлар.дея эримни кутдим. Икки кундан кейин тушлик пайтида эрим уйга қайтди.
Ўша куни қайнонам билан қайнотам, ўша ифлоснинг чойхонасида улфатлари билан маишат қилишаётганди. Кийимини алмаштирмоқчи бўлиб кирган эримга ҳамма гапни айтиб бердим.Эримнинг жаҳли чиқиб кетди. Ўлдираман у ифлосни деб жаҳл билан уйдан чиқиб кетди. Мен хавотир олиб, ярим соатлардан кейин чойхонанинг деразасидан мўраласам эрим ҳам уларга қўшилиб шакаргуфторлик қиляпти.
Ўзимни буларга кераксизлигимни англагандим. Бир лаҳза ҳам бу ерда туролмасдим. Ичкари кириб, дадамга қўнғироқ қилиб йиғладим. Дадам "Ҳозир бораман" деб, бироздан таксида етиб келдилар.Қудаларининг асл башарасини кўриб, менга ачиндилар, ўзлари билан олиб қайтдилар.
Ойим дадамга, сизнинг бир оғиз гапингиз билан қизим шунақа бахтиқаро бўлди деб бироз хафа бўлдилар.
Икки кундан кейин қайнонам, қайнотам, эрим келиб, тавба-тазаррулар қилиб, бундан кейин қизингизни қўлимизда кўтариб юрамиз, ва яна қандайдир баландпарвоз гапларни айтиб, мени олиб кетмоқчи бўлишди. Ойим, "Сизларга берадиган қизим йўқ" дедилар.Бу ерда яна дадам кўнгли бўшлик қилдиларми, ёки мени ёмон кўрардиларми, бир шиша ароқ устида тақдиримни ҳал қилдилар. "Эр қаерда бўлса, хотин ўша ерда бўлиши керак. Буларнинг оилавий ишларига аралашишга ҳақимиз йўқ"дедилар ва мени эрим ва одамларига қўшиб юбордилар.
"Қизингнинг ўзи ношукур, сани тарбиянгни олган-да, сал нарсага бўхча кўтариб келавермасин,,бир шапат таёқ емасдан"
Бу гаплардан кейин индамай эримга эргашдим. Аввалгидек ҳеч нимага қизиқишим йўқ, Боламга қарайман, ишларимни қиламан, ҳатто бирон марта эримгаям, нимага уйга келмайсиз демадим. "Мен уларга керак бўлмасам,бўлмасам,менгаям ҳеч ким керакмас" деган шиорни ўзимга қоида қилиб олдим.
Бундай пайтларда бир оғиз ширин сўз айтган одам яқинингга айланиб қоларкан. Эримнинг холаси, кундошимнинг ойиси, уйимизга тез-тез келиб турарди. Аҳволни кўриб, менга ачиндилар. Ҳаммани тўплаб мажлис қилдилар.
-Худогаям ёқмайдиган ишларни қиляпсизлар. Бу бечоранинг айби, сенинг латта ўғлингга хотин бўлганими, азобларингга чидаганими, менинг қизимни-ку бахтиқаро қилдиларинг, бу бечораниям бошига ўша кунларни солмоқчимисанлар!-деб опаси ва поччасига қаттиқ гапириб ташлади. Эримгаям,
-Етар, сенам энди эркак бўл, битта хотинни бола билан эплолмасанг,,қанақа эркаксан, хотин сонини кўпайтириб қарғишга учмоқчимисан?- деб анча уришдилар. Унга турмуш ўйинчоқмас, хотин кўйлакмас, бунисини чиқариб, наригисини кийиб кетаверадиган, ҳар бир инсоннинг ҳам Худоси бор, қўрқмайсанми?.
Бу гапларни улардан кутмаганимданми, ёки мен ҳақимда илиқ гапираётганиданми ўксиниб, йиғлаб ўтиравердим. Қайнонам яна бошқа гапларниям айтиб ташлашидан қўрқибми, менга, "Болангизга қаровринг, менам ҳозир ширингина шўрва освораман" деб мени чиқарвордилар. Бироздан кейин холаси ёнимга кириб, менгаям насиҳат қилдилар.
-Қизим қаторисан, сенга ичим ачиганидан гапирдим. Сал дадилроқ бўл.Оилангни асраб қол. Ҳадеб уйингга кетаверма, хато қиласан. Сен мени ёмон кўрасан. Сабаби ҳам эринг ва унинг одамлари. Менинг қизим ҳақидаги фикринг ҳам нотўғри. Талаб қилишни ўрган. Қанча индамай юрсанг, шунча булар авж олишади,- дея анча насиҳат қилдилар
Ўзимга ўзим сўз бериб яшайман, оиламни сақлаб қолиш учун курашаман, деб аҳд қилдим. Эримга хам муносабатимни узгартирдим. Улар каби иккиюзламачи булмасамда улар хохлагандек беномус, эътиборсиз келин буламан дедим. Аста секин вазият хам муносабатлар хам узгарди эрим шаҳардеги ишида

н бушаган, уйда эди. Қайнона- қайнотам ун олиб сотиш билан шугуланишарди. Жуда яхши булмаса ҳам муносабати ҳар қалай яхшиландию, хар гапини бирида камбагални боласи дейишини, боламни кулига олганда долларимга тирик колган болам дерди. Хафа булиб ичимни ит тирнаса хам кулишга ҳаракат килиб турардим. Ўша ичкилик, ўша ичкилик булгани учун қўлларидаги дастмоя хам тугаб навбат уйни сотишга келди. Уйни сотдик.
Вайрона бўлса-да, бошқа уй олиб, таъмирлаб, яшай бошладик
Бир нарсаси яхши эдики, бу ерга қиморбозлар, ароқхўрлар келишмасди. Тинч эди.Кунлар ўтаверарди. Қайнонам Русга кетадиган бўлди. У кетгач, қайнотам кеча-кундуз ичиб, биз билан уришадиган қилиқ чиқарди. Қайнонам эрини ёнига чақириб олгунча, бизга ит азобини берди. Униям Русга жўнатиб, энди тинчроқ,яшаймиз деганда, қайнонам ўғлиниям ёнига чақирди.
Ҳомиладор эдим, Қайнонам "Болани олдир" деб қанча койиса-да,да олдирмалим, туғишга аҳд қилгандим. Иккинчи фарзандим ҳам қиз эди.
Ўша кунларда Ойим билан укам ҳам Русга кетишаётганди. Ойимга врачлар ҳаво алиштиринг дейишганди. Эрим ҳам улар билан бирга жўнади.
Икки бола билан ота ҳовлимда қолдим

Кичик қизим ҳам шайтонлар, ҳар икки куннинг бирида касалхонада эдик. Ноилож, эримнинг холасига телефон қилдим.
-Зудлик билан ўша профессорга олиб боринг,-дедилар.
Моддий жиҳатдан қийналаётганимни кўриб, қайнонамнинг пулини сақлаб берадиган аёлдан бориб, пул олиб бердилар. Кичкинам олти ойлик бўлгунча, росса қийналдим.Болани даволатдик, ҳартугур олти ойликдан кейин яхши бўлиб кетди. Эрим ҳар ойда эллик доллар жўнатарди. Ойимнинг уйида яшаётганлигим сабабли пулга зориқмасдим ва шу пулга кўниб қолгандим.
Катта қизим уч яшар, кичиги бир яшар бўлганда мениям Россияга чақиришди. Жуда хурсанд бўлдим. Чунки Россияда ишлаётганларга ҳамма ҳавас қиларди-да! Икки болам билан сафарга отландим. Қайнота, қайнонам, эрим ва биз бир хонали уйда яшарканмиз. Шароити шу экан-да, деб кўндим. Қайнонам мен учун кинотеатрда фаррошлик ишини топдилар. Ўзлари дўконда ишлашар, эрим ҳам яхши ишда ишларканлар. Ҳар ойда олти юз доллар оларканлар, Менга ишим яхшимас деб ҳар ой эллик юборганларининг сабабини ҳеч тушуна олмадим.
Қайнонамнинг иши суткалик эди. Эри эса кечгача ишлар, тунда уйда бўларди. Баъзан хотинининг ўрнига суткада турар, баъзан ўз ўрнига мени обориб қўярди. Эр-хотин уйда ичишган, уришишган, хуллас уйдаги қилиқдарини бу ердаям давом эттиришаётган эканлар.
Кечқурунлари ишга борсам, болаларимга қайнатам қарар, туннинг ярмида ишдан келардим. Эрим бир кун уйда, бир кун ишда бўларди. Бир амаллаб яшадик. Бу орада яна ҳомиладор бўлиб қолдим. Бу гапни эшитиб қайнонамнинг фиғони фалакка чиқди. "Россия ўйинчоқми сизларга, бу ерга ишлашга келишади, сенлар жим юролмайсанлар"деб уришиб, мени бир рус аёлига қўшиб юборди.
Аёл мени туғруқхонага обориб, аборт қилишга бош бўлди. Йиғидан фойда йўқ. Наркоз тарқагач, уйга қайтдим. Ижара уйимизга руҳсиз кириб келдим.Эримга нафрат билан қарардим, чунки бир тирик жонни буларнинг буйруғи билан ўлдиришди.
Қайнонам, менинг уйдалигимни, эрининг ҳам уйдалигини инобатга олиб, рашк қилибми, "Бу ерда юрсанг, фақат бола кўпайтирасан"деган баҳона билан бизни уйга, Ўзбекистонга қайтарди.
Яна ота уйимга қайтдим. Уйдагилар ҳам анча ҳолдан тойишганди. Бир йилда бобомни тупрокка беришди, синглимнинг тўйини ўтказишди. Кенжа укам армиядан келиши керак эди.
Дадамнинг бизга муносабатлари ўзгарган, худди бор топган, тутганини еб битираётганимиздай қўрслашиб қолганди.Ойим билан кўп уришар, қарияпти-да, деб кўп эътибор бермасдик. Мен мактабга ишга жойлашдим. Бу орада укам армия хизматини битириб келди.Яхши кутиб олдик. Бизга оғирлиги тушмади унинг
Ҳаммамиз хурсанд эдик,ахир жигаримиз армиядан келган, бир парчамиз энди ёнимизда.
Укам ҳали ишга жойлашмаганди.Ҳа деганда иш қараб турибдими
Ўша кунлари, ким билибди дейсиз, дадамнинг бунақа инжиқликларию ношукурликлари укамга уришини, укам ўз жонига қасд қилишини.
Кенжа укам жуда куюнчак, меҳрибон йигит эди. Кенжа бўлгани учун эрка бўлса,керак деб ўйламанг, аксинча жуда меҳнаткаш ва ҳақиқатгўй инсон эди. Армиядан келгач,,бирон жойга ишга жойлашгунчаям дадам итнинг азобини берди унга. Укам адамнинг

​​аччиқ гапларини кўтаролмай, юрак ҳуружи кечирди. Ҳайрият докторлар ҳаётини сақлаб қолишди. Бу воқеадан кейин ҳам дадам қилиғини қўймади,,тилини тиймади, ҳаммага озор беришни давом эттирди.
Ўша кунни аниқ эслайман. Ойим Зомин санаторийсига кетишлари керак эди.Саҳарда ойимни кузатиб, ҳаммамиз ухлаб қолибмиз. Бувим, дадамнинг ойиси келиб, "Бу уйда тирик жон борми,,йўқми ?" деб бақирганларидан, шошиб эшикдан чиқаман деб, дадам оёқларининг чимчилоқ бармоқларини деворга уриб синдириб қўйди, оқсоқланиб юрди. Синглимни турмушга чиқаргандик, мендан кейинги укам Русда ишларди. Ҳовлида дадамнинг ёнида мен ва кичик укам бор эди, холос.
Апрел ойи яқинлашиб қолганди. Томорқамиз ағдарилган эди, аммо жўяк тортилмаганди, шу сабабли укам томорқада эгат торта бошлади. Тушлик пайти овқатланаётган эдик. Қизчаларим тоғажонлаб укамнинг атрофида, менам ўша ерда эдим. Кулишиб,,нима ҳақидадир гаплашиб ўтиргандик.
Дадам оқсоқланиб ишдан келдилар ва қовоқ уйиб, "Опа-ука ўртасида парда бўлиши керак" деди. Биз бир гуноҳ иш қилиб ўтирганимиздек. Ахир опа-ука ўртасида меҳр-муҳаббат, ҳурмат иззат деган нарсалар бўлиши керак-ку. Биз бегоналар эмасмизку, кулишиб турган бўлсак!
Шу пайт укамнинг синфдош ўртоқлари чақириб қолишди. Укам армиядан келган пайти уларни чақирмагандик. Укам кўчада ўртоқлари билан гаплашиб ўтирса, дадам ўша жойга бориб, муштини дўлайтириб укамга дўқ урибди.
Мен укамни чой ичамиз деб чақириб келдим. Укам уйга келгач, дадам яна давом этдилар. "Бувангнинг йилини ўтказаман деб бир миллион қарз бўлдим, аввал ўша пулни буёққа келтириб қўйгин-да, кейин сандироқлаб юравер!
Гапга мен қўшилдим.
-Дада, эсиззи едизми, укам ҳозир унча пулни қаердан топади. Ишлаб юрган ўғлингиздан сўранг, буям ишга кирса,албатта пулларини сизга беради,-дедим.
Укам эса, чой ҳам ичмасдан кўчага чиқиб кетди.
Кечқурун соат ўнларда ошнаси Дамазда укамни олиб келган. Ўша пайтда мен болаларимни ухлатаётгандим, келганини сезмай қолибман.
Укам дадамнинг устахонасига киргач, дадам, устахонанинг чироғини ўчириб қўй деб бақирган. Булардан менинг хабарим йўқ эди.
Ўша куни укам устахонада чироқни ўчириб, ҳовли этагида қурилган омборхонага ўтган.У ерга дадам ишлагач, қириндиларни тўплаб қўярдик, ортиқча нарсаларни ташлардик. Ис босиб ётган жой эди. Кундузиям у ерга боришга қўрқардим.
Эртаси куниям укамдан дарак йўқ, у-бу ошналаридан сўрадим, уйга қайтувди дейишди. Уйни, устахонани кўраман йўқ. Укам ўша ис босган омборхонада ўзини осиб қўйган экан.
Тушларда дадам омборхонада туриб мени чақирди. Ошхонада овқат қилаётгандим. Омборхонага кирдиму тахтадай қотиб қолдим. Дадам укамнинг жонсиз танасини қучоқлаб утирарди. Укамнинг бўйни, юзлари кўкариб, тарашадай қотиб қолган.
-Одамларни чақир!- дадам ҳам йиғларди.
Ташқари чиқиб бақириб йиғлай бошладим.
-Ёрдам беринглар, Ёрдам! Укам ўлиб қолибди! Ким бор? Ёрдам беринглар!
Овозимга қўшнилар югуриб чиқишди. Укамнинг ошналари келиб, йиғлаб кўтариб уйга ўтказишди.
Тумонат одам тўпланди. Укамни шомга дафн қилишди.
Давоми бор.
Раъно Умарқулова.

Омонатнинг оғир юки (ҳикоя)
Азим Сарвар.


Мўйинхоннинг Янги Карочига келганига ҳам бир йил бўлай деб қолди. Лекин унинг кайфияти на бу жойнинг расм-русумига мос тушган ва на у бу жойнинг одамлари билан ош-қатиқ бўла олганди. Фақат бир Лаълхонгина оқшом чоғи бир-икки соат ўтириб, унга Лалукҳет маҳалласидаги янгиликлардан гапириб берарди. Лаълхон ўша ердаги мактабда чапраси эди. Бу ерга у дарё бўйидаги кулбалардан кўчиб келган эди. Аввал Мўйинхоннинг жойи Гужжарнала деган жойда бўлиб, бир йил бурун Гужжарналадаги кулбаларга ўт кетгандан сўнг, у Янги Карочига кўчиб келганди.
Карочидаги кулбаларга келсак, уларга ҳар сония, ҳар дақиқада ўт кетиши мумкин эди. “Керосин ўчоққа тўкилиб кетди” ёки “Шолча ёниб кетди” деган гап қулоққа чалиндими, билингки, қиёмат қойим бўлган! Денгиздан эсаётган шамол оловни учириб олиб келади ва кўз очиб-юмгунча кулбалар устида, осмонда ҳаммаёқни тутун қоплайди, тутундан пастда эса оловнинг сариқ тўлқинлари орасидан одамларнинг қий-чувлари осмони фалакка кўтарилади. Чунончи, бир ярим соатдан сўнг машиналарнинг “би-ип”, “би-ип” овози янграйди. Ўт ўчириш гуруҳи шошиб-пишиб келади. Лекин бу пайтда ёнғин юзлаб уйларни ямлашга улгурган бўлади.
Бир йил бурун ҳам Гужжарналадаги кулбалар устида қаттиқ бир портлаш рўй берган эди ва ёнғин шундай тезлик билан ёпирилган эдики, ҳаттоки оналар ўз болалари ҳақида ўйлашга ҳам улгурмадилар. Ўт ўчириш гуруҳи етиб келиб, одамларнинг кўмагида ўртадаги эллик-олтмишта кулбани йиқитгачгина ёнғиннинг шашти қайтди. Аммо ёнғин туфайли тун бўйи одамларнинг кўзларида ҳам, қалбларида ҳам аянчли ёшлари тинмади. Қайсидир ташкилот бошпанасиз қолган одамлар учун катта чодир тикиб берди. Тўрт-беш кунгача ўша ташкилот томонидан қора қозон қайнатиб турилди. Бу пайт ичида талай одамлар қаердандир харжга бироз пул-мул топиб келди ва ғаров таёқларию тахталар ёрдамида ўзларига бошпана тиклаб олди, қолганлар эса Янги Карочига олиб борувчи юк машиналарига кўз тикиб турар эди.
Мўйинхонга ҳам Янги Карочида жой ажратиб берилди. Бу машъум ёнғин қалбини шундай ёндирдики, у Гужжарналага қўшни бўлган маҳаллада ўзининг аёли дафн этилганини ҳам унутди. У ҳар икки-уч кунда у ерга бориб дуо-фотиҳа ўқиб турарди, кўпгина ёру дўстлари билан учрашиб, кўнгли таскин топарди. Энди бу гапларни қўйиб, Мўйинхон янги уйи ҳақида ўйлаб турарди. Юк машинаси ҳақида у кўпам бош қотирмасди, ахир кўтаргулик бисоти ҳам йўқ эди-да.
Унинг бор-йўғи битта қўл аравачаси ва яккаю ягона арзанда қизи – Суғра бор эди. Ёнғин чиққанда Мўйинхон чорраҳада қўл аравачасидаги меваларни сотиб турарди. Кичкина Суғра эса уйда ёлғиз қолган эди. “Ёнғин-ёнғин!” деган қий-чувни эшитгач, у дарров пишиқ ғиштдан қурилган уйлар томон югурди ва у ерда турган аёлларнинг қий-чувига қўшилиб, у ҳам дод солиб йиғлай бошлади.
Янги Карочига келгач, Мўйинхон аравачада мева сотишни бас қилди. Ҳар куни бозорга чиқишдан чарчаган эди. Аравачанинг бир амаллаб тепасини ёпди-да, ундан бир кичкина дўконча ясаб олди ва унда пон, сигарета ва бошқа майда-чуйдаларни сота бошлади. Унга ҳар ойда ўттиз рупия нафақа пули келиб турарди. Бир йил ичида амал-тақал қилиб ўзига уй қуриб олди ва қизчасига бир жуфт кийим-кечак тикдириб, арзон тақинчоқлар ҳам ясатдирди. Суғранинг онаси тирик бўлганда эди, бу оворагарчиликни унинг ўзи эплаган бўларди. Аммо энди бу юк Мўйинхоннинг елкасида турарди – давлат ишида сочлари оқаргунча ишлаб нафақага чиққан эди. Энди бўлса бу ишни қандай эплайман деб боши қотмоқда эди. Шундай дамларда бирдан марҳума хотини эсига тушиб, йиғламоқдан бери бўларди.
Шундай ночор чоғларида кўзларига ёш ҳам келмасди. Ҳар оқшом ўринга чўзилганда у турли хаёлларга ғарқ бўларди. Баъзан шундай бўлардики, у гўё Суғранинг бошига ришта боғлаш маросимини ўтказаётибди, қизининг бошини қўллари билан силаб-силаб, мана бу сўзларни айтаётибди: “Қизим, сенинг ҳақиқий уйинг ўша ёқда. Бор! Оқ йўл!”
Гужжарналадаги кулбада яшаганида ҳам Мўйинхон, “Биронта одам Суғрага оғиз солармикан”, – деб интиқликда тўрт йилни саробга алмашди. “Менинг қизимга уйланинг”, – деб айтишга юзи чидамасди. Бир гал лалукҳетлик бир муаллим Халифажийни шу важдан жеркиб берган

ди. Халифажийнинг тўрт нафар бўйи етган қизи оғир юк бўлиб елкасидан босиб тушганди ва у тўғри келган жойда, мавриди бўлса-бўлмаса, қизлари ҳақида оғиз очар ва: “Дуо қилинглар, менинг қизларим ўз иззат-обрўси билан оилали бўлишсин. Ҳой биродар, кўз остингга олган бирон яхши йигит борми? Йигит меҳнаткаш бўлсин. Менга бундан бошқа ҳеч нарса керак эмас!” – дерди.
Шундай пайтларда Мўйинхон унинг гапини бўлиб, бундай дерди:
– Уялмайсанми, Халифажий? Бамисоли қизларингни бозорга солаётибсан! Мавридига қараб иш тутсанг-чи! Оллоҳни эсдан чиқарма, у нимани буюрса, ўша бўлади!
Мўйинхонга Янги Карочида ўтказган бир йил Гужжарналада ўтказган тўрт йилидан оғир туюлиб кетди. Бу бир йил давомида Халифажийнинг мана бу гапи Мўйинхоннинг ўқтин-ўқтин эсига тушарди: “Мўйинхон соҳиб! Ҳар бир янги кунда қизларнинг юки икки баравар оғирлашади”.
Урду тилидаги рўзномаларни ўқиган сари у бадтар жиғибийрон бўларди. Ўн пайсага оқшом рўзномаларидан сотиб оларди. Худди ўша пайтлари унинг олдига Лаълхон кириб келишга одатланган эди. У ўзи билан бирга биронта ўспирин болани олиб келарди-да, рўзномада босилган жиноятга оид хабарларни овоз чиқариб ўқиб берарди. Рўзномада ўғирланган қизлар ёки ўз ота-онасини менсимасдан ошиқлари билан кетиб қолган қизлар ҳақидаги хабарлар босиларди. Бундай хабарларни эшитиб, Мўйинхоннинг тепа сочи тик бўлиб кетарди ва оғзидан икки-учтагина сўз чиқарди, холос: “Тавба, тавба! Ҳой соҳиб! Ахир камбағал қизлар бошқа нима ҳам қилсин? Қачонгача уйда ўтиради!” Лаълхон ҳам доим шундай ўйларди. Мўйинхоннинг мияси Суғранинг юки остида шундай эзилиб оғрирдики, нима қилишини билмасди: “Бечора Суғра қачонгача уйда ўтиради?”
Янги Карочида унча кўп одам билан гаплашиш имкони ҳам йўқ эди. Барчаси оддий ишчилар эди. Тирикчиликдан бошқа ташвиши йўқ. Фикр-ёди автобусга бир амаллаб чиқиб олишу тирикчилик ғамида узоқ-узоқларга бориш, вассалом. Кечқурун Мўйинхоннинг аравачанамо дўконидан сигарета ва гугурт сотиб олишарди. Лекин Лаълхондан ташқари у билан икки дақиқагина гаплашадиган одамнинг ўзи йўқ эди. Булар қуруқ салом-аликдан нарига ўтмасдилар. Яқин-атрофда яшайдиган қўшнилар билан ҳам шу: “Ассалом алайкум! Ваалайкум ассалом!”
Суғрага борди-келди қилиб турган хонадоннинг бир эмас, иккита эмас, нақ олтита қизи бор эди. Мўйинхон бетини қаттиқ қилиб қўни-қўшниларга: “Менинг қизимга биронта йигит қидириб кўринглар”, – деб қандай айтсин! Мўйинхон фақат бир Лаълхон билан дилдан гаплаша оларди. Лаълхоннинг на ўғли бор эди ва на қизи. Эр-хотин иккови тирноққа зор. Улар оғирини енгил қиладиган фарзанд қанақа бўлишини умуман билишмайди. Эҳтимол, шунинг учун ҳам Мўйинхон Лаълхон билан Суғра ҳақида гаплашишни эп кўрмаётгандир.
Мўйинхон Янги Карочида бир қизнинг уйидан қочиб кетаётган пайтида қўлга олингани ҳақидаги хабарни эшитгач, у Лаълхон билан Суғра борасида гаплашиб олишга қарор қилди. Шояд Лаълхон унинг жонига оро кириб, бирон жойга оғиз солиб кўрса. Ўша куни Мўйинхон дўкончасини ташлаб, икки марта уйга бориб келди. Суғра отасининг дам-бадам уйга келиб-кетаётганидан хавотирланиб сўради:
– Ота, тинчликми, нима гап?
– Ҳеч гап йўқ, қизим. Шунчаки сени кўргани келувдим.
Оқшом чоғи Лаълхон бир ўспирин йигит билан келди. У рўзномани ўқи деб ишора қилди. Йигит рўзномани ўқиб бераётган пайтда Мўйинхоннинг мияси ва қалбида бир-бирига қарама-қарши фикрлар чарх урарди. Рўзнома ўқиб бўлингач, Лаълхон деди:
– Хўш, Мўйинхон, биродарим, нечук ўй-хаёлга чўмиб кетдилар?
– Ўзим… Шунчаки…
– Барибир… бирор нарса бўлдими?
– Эй биродар, қиз ҳақида ўйлаётган эдим.
– Қайси қиз? Кеча қочиб кетаётган қизми? Рўзномада унинг ҳақидаги хабар эртага босилади.
– Йўқ, қиз ҳақида эмас… – Мўйинхон чеҳрасини хиёл маъюслик эгаллади. – Эй биродарим! Биласанми, кўзимни нега операция қилдирмаяпман? Қизимни ўйлаяпман. У ҳам ўз уй-жойига эга бўлсайди, сўнг кўзимни операция қилдирар эдим. Кундан-кунга кўришимнинг мазаси қочаяпти.
– Бўлмаса, аввал кўзингни операция қилдириб ол.
– Лекин мана бу юк бошимдан босиб турибди-ку.
– Бошладинг. Биттагина қизинг бор, у ҳам сенга юк бўлиб туюлмоқдами?
– Сен тушунмайсан, Лаълхон. Қиз боланинг юки оғир бўлади…
– Менга қара. – Лаълхон тўхтаб-тўхтаб, ниҳ

​​оят, паст овозда гапира бошлади:
– Мен шуни биламанки, Оллоҳ таоло ҳар бир бандасини жуфти-ҳалоли билан яратган. Худо хоҳласа, қизингнинг бахти очилиб кетади. Совчи устига совчи келавериб, эшигингнинг турумини едириб юборадилар.
– Аммо қани ўша совчилар, Лаълхон? Мен беш йилдан буён кутаман, – маъюс оҳангда деди Мўйинхон.
– Парво қилма, биродарим, бугун бўлмаса, эртага бўлади. Кексаларнинг гаплари ҳеч қачон ёлғон бўлмаган. “Қайси ҳовлида мевали дарахт бўлса, ўша ерга, албатта, кесак отилади”, дейишади.
Мўйинхон индамади. Дўкончасини ёпиб, уйига келганида ҳам Лаълхоннинг гаплари қулоғи остида ҳамон янграб турар эди. “Унда нега ҳалигача битта ҳам одам кесак отмади? – деб ўйларди у. – Ёки шаҳардан ташқарига чиқиб дуч келган одамга: “Менинг қизимга куёв топсанг-чи?” – дейми?”
Хотинини эслади. Агар у ҳаёт бўлганида, ҳаммасини ўзи ҳал қилган бўларди, бошини қотириб юрмас эди. Ҳозир эса барча ташвишлар ўзининг бошига тушди, улар шундай оғир эдики, ўйлайвериб мияси тарс ёрилиб кетгудек бўлаяпти.
Суғра унинг олдига овқат келтириб қўйганида ҳам у ўйлаб ўтирар эди: “Менинг уйимга қачон кесак келиб тушар экан? Қандай кунларга қолдим?” Шуларни ўйлаб иштаҳаси ҳам бўғилди.
Миясига турфа хаёллар, воқеалар келар эди: гоҳо уйдан қочиб кетган қиз ёки тунлар пинҳона айшу ишратга берилган ахлоқсиз қизлар, гоҳо улар тўғрисида эркакларнинг луқмалари ёки Халифажийнинг ташвишлари ва, албатта, Лаълхоннинг кексалар тўғрисидаги гаплари: “Биродарим! Мевали дарахт бор уйга албатта, кесак отишади”.
– Унда, эй Парвардигорим, нега бундан дарак йўқ?! – Мўйинхон бехосдан гапириб юборди.
– Менга гапирдингизми, дада? – идишларни юваётиб сўради Суғра.
– Ҳа, ухлашга жойимни солиб бер, қизим, – гапни айлантириб деди у.
– Хўп, отажон.
Мўйинхон хонадан ташқарига чиқди. У ерда ота-боланинг чорпоялари ёнма-ён турар эди.
Мўйинхон ўз жойига ётиб, қўлидан ҳеч нарса келмаслигини ўйлаб, кўнгли яна вайрон бўлди. Қандай оғир кунларга қолди! Оллоҳим, мурувватингни биз бечоралардан дариғ тутма. Кўздан қолаяпман. Чор- атрофимда ҳеч кимим йўқ, бўйига етган қизимдан ташқари!
Сал туриб, Суғра ҳам келиб ётди, у ҳар галдагидек нималарнидир гапирар эди. Мўйинхон эса ўз хаёли билан банд, қизининг гапларига эътибор ҳам бермасди.
– Дадажон! Бугун сал бошқачасизми, нима гап ўзи?
– Ҳеч нарса, қизим. Бироз мазам йўқ. Ухла.
Охирги гапини у “мени тинч қўй” оҳангида айтди. Қизи индамади. Сал туриб отасига унинг хуррак отаётгани эшитилди. Ота уйғоқ эди. “Эй Худо! Менинг ҳовлимга мевали дарахтни эктирдинг. Энди кесак ҳам оттир. Сен ҳамманинг зорини эшитгувчисан, менинг ҳам зоримни эшитиб қўй. Тоқатим тоқ бўлди. Бошқа кутолмайман”, – деб дуо қилди Мўйинхон. Охири кўзи илинди. Уйғоқлигида ўйлаган хаёллари энди тушга айланиб, кўз олдидан ўтар эди. Қараса, ҳовлисига катта баҳайбат дарахт экилган ва унинг устига кесаклар ёғилиб тушмоқда. Қизи эса йиғлаб ота уйи билан хайрлашаётир. Атрофни мусиқа овози тутган, мушакбозлик авжида.
Бирдан унинг кўзи очилди. У терга ботиб кетибди. Аъзойи баданини номаълум бир кайфият чулғаб олган эди.
“Дуоларим ижобат бўлди, шекилли. Қизимнинг қўллари энди сариқ рангга бўялади”. Қайрилиб, қизининг чорпоясига қараган эди, юраги оти­либ чиққудек бўлди. Кўзларига бир ишониб-бир ишонмай кўр одамдек даст жойидан туриб кетди. Суғранинг чорпоясини пайпаслади.
– Қизим, қизалоғим!!! – деб тинмай чақирар эди у.
Ҳеч қандай жавоб бўлмади. Бутун уйни айланиб чиқди, Суғрадан ном-нишон йўқ. Беркиниб олмадимикан деб чорпоясини ушлаб, қаттиқ-қаттиқ силкитиб кўрди. Охири ҳолдан тойиб: “Парвардигорим, нима бўлди ўзи?” – нидо солди. Қўли бир кичкина тошга тегди. Тошни қўлига олиб, осмонга қаради, осмон зим-зиё эди.

Урду тилидан Тошмирза Холмирзаев таржимаси.

МЕҲРИБОННИНГ ДАРДЛАРИ ҚИССА. 3--қисм.

ГР:🔥Ҳикоя ва қиссалар 🔥

Менинг додлаб йиғлашимга қўшнилар югуриб келишди. Укамнинг ўртоқлари йиғлашиб кўтариб уйга олиб киришди. Йиғи-сиғи бошланди. Бир пайт Ички ишлар бўлимидан, медицина бўлимидан, прокуратурадан ва яна мен билмайдиган жойлардан келиб, "Текширишимиз керак, ўлимига нима сабаб бўлганини"деб майитни олиб кетишди. Биз йиғи-сиғи билан бўлиб, олиб кетишгандан кейин англаб қолдик. "Бизнинг даъвойимиз йўқ дейишиз керак эди, олиб кетишмасди" дея дадамга йиғладим. Қоидаси шу, текшириш керак,-деди фотиҳага келган аёллардан бири.
-Энди уни тилка-пора қилишади. Ўзининг чеккан азоби етмасмиди?-деб йиғлардим.
Бу орада ойим санаторийдан қайтиб келдилар. Ҳовли тўла одамни кўриб,ҳайрон қолдилар. Мен, дадам қаршиларидан чиқдик. Укам йўқлигини англаб, кўзлари шашқатор ёшга тўлди, англадилар.
-Сени нега золимнинг қўлига қолдириб кетдим болам! Мен кетмаганимда бу ишлар бўлмасди болам! Сан ўлгунча, мен ўлсам бўлмасмиди болам!-Ойимнинг дамлари қисиб қолди. Кимдир Тез ёрдам чақирди, ойимни зудлик билан касалхонага олиб кетишди.
Бу орада укамни олиб келишди. Номардлар миясигача ёриб кўришибди. Бўйнидан қорнигача кесилган ва катта -катта чоклар билан тикилганди. Тикишлар орасидан қон сизиб турарди. Кеча қучоқлаб йиғлаганимда бадани қаттиқ тошдай эди. Бугун баданига қўлим кириб кетяпти. Ичига пахта тиқиб қўйишганми дея баттар аламим келиб йиғлардим. Докторлар билан милиционерларни қарғардим. Аёллардан бири елкамдан қучоқлаб ташқари олиб чиқди. Ташқарида беҳол ўтирарканман, хотинлар йиғлаб ёр-ёр айтишди. Бир пайт юзимга шапалоқ тегди. Холам, "Йиғла, очиласан"деди. Қарасам, укам тобутда. Дод солиб йиғладим, укамнинг энди қайтиб келмаслигини, гўшангага кирмай қаро ерга кирганини айтиб йиғладим, йиғлайвердим.
Жаноза ўқилиб, тобут кўтарилди ва елкама-елка бўлиб, ҳовлидан чиқди. Бизда аёллар қабристонга боришмайди. Дадам тобутнинг бир томонини кўтариб борарди. Биз йиғлай-йиғлай ҳовлида қолдик.
-Болам, йиғидан энди фойда йўқ, энди укангга Қуръон тиловати, оят-товурлар тегади холос.-деб дастурхончи аёл менга кўнгиллик берарди.
Ҳамма ҳайратда эди, шунақа эсли бола, ичмайдиган, чекмайдиган, ёмон йўлга юрмайдиган бола бунақа иш қилганига ҳамма ҳайрон!
Болалилимда эшитгандим. Эркак киши кўчада суюқоёқлар билан юрса, ҳаром-ҳариш юрса, гуноҳи болаларига тегаркан. Мен бунга ишондим Укамдан бошқаям битта синглим ва чақалоқ укам
оламдан ўтишганди
Укамнинг маъракалари ўтгач, қариндош-уруғлар, қўни-қўшни, жон-жигарлар тарқалишди. Катта ҳовлида онам иккимиз қолгандик гўё. Ёлғизланиб қолдик.Бирон нарсадан хафа бўлсак, укам кўнглимизни кўтарарди, қизиқ қилиқлар қилиб, Уммоннинг қўшиқларини айтиб юрарди, ҳар қадамда унинг йўқлиги сезиларди.
Афсуски, булар ҳам ҳолва экан. Дадам бу воқеадан ўзига сабоқ олиш ўрнига, имонини йўқотди, онаси билан бирга, ойимни укамнинг ўлимида айблашди. Яна ҳақорат, яна уруш, яна жанжал. Охири мен чидамадим."Укамнинг тупроғи совимай яна уруш бошладингиз. Укам ўз қилмиши билан сизга дарс бериб кетди. Ноинсофлар. Шу воқеадан ҳам хулоса қилмасангизлар тепада Аллоҳ гувоҳ, ойимга тил теккизганни тирик қўймайман! " Йиғлаб гапирганим таъсир қилдими, она-ўғил бир-бирига эргашиб, уйдан чиқиб кетишди.
Бир куни пул олиш учун шаҳарга кетгандим. Ойим йиғлаб қўнғироқ қилиб қолдилар."Тезроқ етиб келгин! Мени ўлдириб қўйишади булар!"
Уйга шошиб қайтдим. Ташқарида ойим курсида ўтирибдилар, ранглари оппоқ, нафаслари қисаётгани маълум эди.
Дадамнинг ойиси укамнинг ошналари ўтин қилиб беришга, ёрдам учун келишса, уларга "Ошналаринг севган қизини зўрлаб қўйибди.қўйибди Шунга қўрқиб ўзини осган" деган шармандали гапни айтибди. Ҳамма ҳам билардики, укам унақа бемаъни боламас, қизлар билан гаплашмасди. Бировнинг боласига зўрлик қилиш унинг қўлидан келмасди.
Бувимнинг олдига бориб,,айтадиганимни айтиб қайтдим."Бу ҳовлида битта онам қолди. Энди унинг бошини емоқчисанлар" деб уришдим.
Бувим етмиш ёшларда бўлиб ҳам, ҳалигача ойимни дадамга ёмонлаб урдирарди. Дадам ҳам элликдан ошиб кетган бўлса-да, ҳалигача уялмасдан ойимни ҳайдар, урар, ҳақорат қиларди. Инсон ўзи нечи йил яшайди, униям бунақа кўнгилхираликла

р,,жанжаллару ёмон қилиқлар билан ўтказиб юборса..
Онажонимни юпатар эканман, дадамга бўлган нафратим ҳеч сўнай демасди Дадам қандай бўлмасин, ойимни ҳайдашга уринарди.
Кўчадан биров ҳол сўраб келса, онамни ёмонлайдиган одатини қўймади. Ҳозир мен борлигимга ойимга қўл кўтаришга ботинолмасди.
Бир куни уйларни йиғиштираётган эдим. Ойимнинг йиғлаганлари эшитилди. Нима гап деб чиқсам, дадамнинг жиянлари ойимни урмоқчи. Етиб боргунимча, юзига шапалоқ еган ойимни кўриб, ғазабим қўзиб кетди. Қўлимга илган нарса билан Ботирни айлантириб солдим.
"Ўрнингни билиб ўтир, болани уволига қолдинг" дейди яна. Дадам эса томоша қилиб ўтириб,
"Қўй Ботир, эрта-индин ўламан деб турибди Товонига қоласан" деяпти. Бу гапи ҳаммасидан ошиб тушди. Ботирни милицияга ёзиб бердим. Дадамнинг кийимларини сочиб ташлаб, уйдан ҳайдадим.
-Керакмас бизга сиздақа ота,-деб йиғладим. Ўз навбатида уям, "Мениям сендай қизим йўқ" деб оқ қилиб кетди Эртаси бизни хонасига чақирган участка нозири дадамни қўни-қўшнилардан суриштирган экан, унинг гапларини инобатга ҳам олмади. Ботирни топа олишмади. Эртаси куни у уйимизга келиб, ойимдан кечирим сўради. Ойим табиатан раҳмдил бўлганлари учун, кечирдилар.
Дадам эса, ойимнинг устидан прокупатурага ариза ёзибди.Яна идорама-идора юрдик. Ишни текширган прокурор, дадамнинг ўзига, "Шунақа давом этадиган бўлсанг, муштипар аёлга ит азобини берадиган бўлсанг, сени жиноий жавобгарликка тортамиз" деб қатъий гапирди.
Кунлар ўтаверарди. Бир ҳовлида икки душман томонлар бўлиб яшардик. Мен дадам ва бувимдан анча ёш бўлсам ҳам уларнинг бу қилмишлари Аллоҳгаям, бандасигаям ёқмаслигини билардим. Бундан кейин ойимни ҳайдаб, бошқага уйлантиролмаслигини, ойимнинг ҳам ўз укаларининг, жигарларининг уйига сиғмаслигини англардим. Балиқ бошилан сасийди деганлари рост. Дадамда меҳр-муҳаббвт, ғамхўрлик, ачиниш ҳисси бўлмагач, биз ҳам чарс, бетгачопар, қаттиққўл, бешафқат эдик.

Дадам бизни прокуратурага ёзиб берганди. Ойимни руҳий хаста, болаларга таъсир этяпти, идожи бўлса касалхонага ётқизинглар... деган гаплар бор эди. Бизниям у ерга судрашди.Ойим иккимиз ҳақоратлар остида қолдик.
Аввалдан қонун-қоидаларга яхши тушунаман деб ўйлаган дадам, шу йўл билан бизни ҳовлидан чиқартирмоқчи эди. Аммо ўз қазган чуқурига ўзи тушишига тўғри келди. Чунки у ҳовлида дадамдан бошқа, ойим ва яна тўрт фарзандлари ҳам рўйхатда бўлиб, жой тақсимланадиган бўлса, олтидан бир бўлаги дадамга тегиши керак экан. Бу гаплардан хабардор бўлгач, энди ҳийла йўлига ўтди. Ойимга яхши гапирар, ҳовлига қайтмоқчи бўларди. Содда онам эл-юртдан уялдими, ёки дадамга ачиндими, уни кечирди.
Аввалига яхши яшай бошладилар. Ойим ҳам беш вақт намозларини ўқир, кўчага кам чиқардилар. Кўчага чиқсаям, укамнинг дўстларини кўрса, кейин уйга келиб йиғлар, болам шуларнинг қаторида тирик юрса нима қиларди, дея яна дами қисиб қоларди..
Дадам уйга келгач, ойимнинг суянган тоғи мен эканимни сезиб, мени йўқотиш пайига тушди. "Сени эрга бериб ҳам ёлчимадик. Энди сенам ўз уйингга бориб ўтир", деб менга азоб бера бошладилар. Тузук, намозли-ниёзли, имонли одамларга берган бўлсалар ҳам майли эди. Умрида бир марта жойнамоз солиб намоз ўқимаган, ёки дастурхон бошидан фотиҳа ўқиб, шукрини тилаб турмаган бир худобехабарларга, ароқхўрларга топшириб қўйганди. Қани буларни айтолсам.
Ёз бўлгани учун, далада иш кўп эди. Қўшни қизлар билан мардикор ишлашга чиқдим. Шолини кўчат қилардик.Эрталабдан кечгача совуқ сувнинг ичидамиз. Мардикор ишлари ҳам вақтинчалик эди. Бекор қолган кунимдан яна эски дийдиёсини бошлади. Бу ҳолатни, болалари билан ота уйига келиб яшаётганлар жуда яхши хис қилишса керак.
Дадамнинг гапидан қочиб, эримнинг уйига бориб, тозалаб, ёнимдаги хонага ижарага ҳарбийни қўйгандим. Оилали, икки болали. Уларнинг берган ижара пулларига яшадим.
Ойижоним бизларга суяниб қолган эдилар, яна уйга чақирдилар. Ўзларини уйда олиб қолмоқчи бўлсам, укангнинг чироғини ёқиб ўтиришим керак деб унамадилар.
Мен ойижонимнинг райидан ўтолмай уйга қайтдим. Дадам ҳеч ўзгармаган.Олдимизда укамнинг ҳайитлари турарди, синглиминг ой-куни яқин эди. Дадам ҳар дастурхоннинг бошида шу гапларни айтарди. Эримдан икки юз доллар қарз сўр

адим, борганда ишлаб бериш шарти билан пул менга жўнатилди.
Эрим мени Россияга чақирганди, икки йил ота уйида ўтиргандим. Ойим ҳам,"Эр қаерда бўлса, хотин ҳам ўша ерда бўлиши керак, майли бора қол" деб рухсат бердилар
Менинг ота уйида икки йиллаб қолиб кетганим, баъзи бировларга гап бўлган. Эри ҳайдаб юборган дейишганларини ўз қулоғим билан эшитганим учун яна Русга бордим.
У ерда яна ўша аҳвол. Эрим бир ҳафта кундузи,бир ҳафта тунда ишларди.Қайнонам суткалаб ишда бўларди. Қайнотам ишламас, менинг болаларимга қарарди. Менгаям дўкондан иш топиб беришди. Ҳар кун тонгдан кечгача ишда эдим.Бир ҳафтада бир кун дам. Бошқа кунлари туни билан уйдаги ишларни қилишимга тўғри келарди. Ваннада кирлар уюлиб қолар, ошхонага бош суқиб бўлмасди.
Ишга янги жойлашган пайтларим, ҳали йўлни тузук билмасдим. Бир куни икки бекат ўтиб кетибман. Пиёдалаб, суриштириб ортимга қайтгунча қоронғи тушиб қолди. Уйга келиб, зинапоялардан баландга кўтариларканман, ташқарида дийдираб турган болаларимни кўриб ичим ачиди. Эшикни тақиллатаман, қани очилса, Болаларимнинг бирини палтойимга ўраб, иккинчисини қучоқлаб,,ярим соатча ташқарида кутишимга тўғри келди.Охири эшик очилиб, қайнатамнинг маст боши кўринди.
--Болларни нега ташқарига чиқариб қўйдингиз?
-Тўполон қилишди. Дарс бўлсин деб ташқари қўйдим.
-Болалар касал бўлиб қолади,,ахир. Бу ерга болаларимни хўрлатишгамас, дадаларининг бағрида яшасинлар деб олиб келганман!-дедим.
Қайнотам жавраб-жавраб хотинига телефон қилди Албатта ўз қилган ишини айтмади. Телефонни менга узатди. Ало деганимни биламан,
қайнонам менга бақиришга тушди."Сан қанжиқ биласанми қанча қарзинг бор, йўлкирангга қанча кетганини биласанми, ҳаммасини ишлаб узишинг керак, сенинг ота-онанг бир тин бермайди-ку,-деб уриша кетди.Мениям жаҳлим чиқиб кетди. Набираларидан ҳам пул азиз экан буларга. Танглайини пул билан кўтарган экан буларни, дея хафа бўлдим.
-Қанча топиб берсам, қарзимдан қутиламан?
-Бутун умр ишласангам қутилолмайсан, қанча пулларим кетди сенларга, дея бақириб трубкани қўйиб қўйди. Болаларимни бағримга босиб юм-юм йиғладим. Ота бўлиб болаларини, мени ҳимоя қилолмаган, ота-онасига қараб,,бу ишингиз нотўғри деёлмаган эримга жаҳлим чиқди.
Ўша куни эрим ишда эди, эртаси уйга келгач, бор гапни айтдим. Ҳаттоки юзи ҳам ўзгармаганини кўриб, ҳафсалам пир бўлди.
-Бизни уйга жўнатинг илтимос, ўгай отангиз боллани подъездга чиқариб қўййяпти, болларни ўйланг дедим. Болаларни қўшсам ачинса керак деган мақсадда. Аммо эрим индамай бор гапимни эшитиб тураверди. Жаҳлим чиқиб,
-Эркакмисиз, бироз дадил бўлинг,-деганимни биламан, менга ташланиб кетди. Мен нима ғамда жон куйдиряпману, унинг фикри тўшакда экан. Жанжаллашиб қолдик. Эримнинг, ота-онаси қилиқларига бемалол индамай ўтириши менга оғир ботарди, лоқайдлиги ортиб тушарди
Кунларимиз шу тарзда ўтарди. Болаларим боболаридан юрак олдириб қўйишган, бирон ортиқча ҳаракат қилишмас, бурчакка кириб,индамай ўтиришарди. Савол берсанг, жавобига аланглашарди.Агар қайнотам йўқ бўлса жавоб беришар, бўлмаса бошларини қуйи солганча кўзларидан мўлтиратиб ёш оқизиб тураверишар эди
Ишлаб юравердим. Болаларимга қараб ачиниб кетардим. Арзонгина нарсаларниям олиб еёлмасалар, ҳаваслари келса, томоқ бўлиб қолаверсалар, булар ҳақида айтсам пул йўқ дейишарди, аммо ароққа пул ҳар доим топиларди Болаларимга бекитиб шоколат олиб келиб берардим. Буни билишгач, ҳисоб китобини сўрашди. Жаҳлим чиқди.
-Ароққа пул топасанлар-ку, эртадан кечгача тик, оёқ устида ишласам, болаларимга шоколат оберсам нима бўпти, ҳеч қанча пул турмайди-ку савил,-дедим. Улар али деса, мен Вали деб туравердим. Охири жавраб-жавраб, эътибор бермай қўйишди. Бу менинг биринчи ғалабам эди.
Дард устига чипқон деб яна ҳомиладорман. Ойимга айтсам, хурсанд бўлдилар, балки ўғилдир, туғиб ол дедилар. Эримга айтсам, ўзинг биласан, деб эътибор бермади. Бунақа пайтда эр-хотинга суянч бўлиши керак-ку. Ҳали қайнонам билса, олдирасан деб жанжал кўтаради. Ўша куни эртароқ ухладим. Тонгда соат олтида ишга кетишим керак деб соатни бешга қўйдим. Тонгда, ҳали соат жирингламасидан уйғондим. Эрим қайнотам билан мен ҳақимда гаплашарди. Эрим, пасткаш, лақма унга тўшакдаги гапла

рни бирма-бир айтиб бераётганди. Виждонсиз, номард. Қандай юзи чидаб бу гапларни ўгай отасига айтяпти?
Қайнотам унга гап ўргатяпти. Мажбур қил, сен эркаксан,сенинг айтганингни қилмаса, у қанақа хотин экан, ё бошқа биттасини топдимикин?
Бу гапни эшитиб, яна хафа бўлдим.
-Биронта ўрисга уйланвол, гражданствоям оласан. Айтганингни қилмаса,-дейди мараз устози.
Менинг чиққанимни кўриб, гапни бошқа ёққа буришди. Менам индамай ишимга ўтиб кетдим.
Эрим одноклассникда қизлар билан ёзишарди. Қизиқиб қолдим. Нималарни ёзишар экан деб. Ёнимда Ася деган қиз ишларди.унга илтимос қилиб, одноклассник очтириб олдим. Харидор йўқ пайти сайтдан эримнинг профилини излаб топдим, албатта бошқа, ёшгина қизнинг расмини қўйиб олгандим, исм ҳам меникимасди. Эримни текширишим зарур эди. Унга дўстлик ташлаб, телефонни ўчириб қўйдим.
Ишга бориб, одноклассник очтиргандим. Эримга дўстлик ташлаб, ўчириб қўйгандим.
-Салом гўзал қиз, яхшимисиз?
-Салом, яхши раҳмат, ўзиз қалай,,кўпдан буён Русдамисиз?
-Беш йилча бўлди, сизчи.
-Мен яқинда келдим.
-Учрашайлик, шаҳарни томоша қилдираман, кўп жойларни билмасангиз керак.
-Ҳозирдан учрашолмайман. Оилалимисиз.
Ажрашганман. Хотиним юриб кетган.
Буёғига чидолмадим.
-Ифлос, мараз ман юриб кетганманми, мен ўша сенинг хотининг бўламан.
-Мани сандай хотиним ва болаларим йўқ.
-Йўқ бўлса, уйга жўнатвор!
-Ўзинг ишлаб пул топиб,топиб итваччаларингни олиб кетавер!
Однонлассникдан чиққанимдан кейин телефон қилиб росса сўкди. Ундан ололмаган жаҳлимни телефондан олдим. Асабийлашиб, телефонни отиб юбордим. Бунгаям қониқмай, бўлакларини ердан олиб,,майда-майда қилиб синдирдим Ўзим билан ўзим бўлиб, дўконга харидор келганини ҳам билмай қолибман. Эшикдан кирган жойида тахтадай қотиб қолган. Ўзбек йигити. Ҳамма гапларимни эшитиб турган экан. Дардим тўлиб кетганиданми, вазиятни гапириб бердим.
-Хафа бўлманг опа, ёрдам керак бўлса, тортинмай айтаверинг, мен шу ораларда ишлайман,-деди. Бегона юртда биров кўнглингни сўраса, кўнглинг кўтарилар экан. Унга раҳмат айтдим, уйга телефон қилмоқчи бўлдим. Телефоним йўқлиги эсимга тушиб кетди. Дўконни ёпиб, бирон жойга кетишим мумкин эмас. Кечқурун озарбайжон аёл, дўконнинг эгаси, келиб, савдо бўлмаган бўлса, росса уришиб кетади. Гўё савдо бўлмаганига мен айбдордай. Фақат тундагина одам келмаган пайти телефон қилиш мумкин.
У боладан телефонини сўраб, ойимга қўнғироқ қилдим. Вазизиятни тушунтирдим. Уйга қайтаман, пул топсам, дедим.
Раҳмат айтиб телефонини қайтариб бердим. Шу кундан бошлаб бу йигит кунда-кунора дўконга келиб, ҳол-аҳвол сўрайдиган бўлиб қолди.
Кечқурун эрим дўконга кириб келди. Ҳеч нарса бўлмагандай, тиржайиб, кундузи ажрашаман деганлари эсимга тушиб,баттар жаҳлим чиқди. Дўконга киритмадим. Аламидан, "Сенга уч кун муҳлат, йўқол, деб сўкиб кетди. Уйга бориб қайнонамга, менинг дўконга киритмаганимни, ҳомилам борлигини ва бошқа гапларни айтибди. Қайнанам туни билан менга қўнғироқ қилган, мен телефонни синдирганим учун ўчиқ кўрсатган. Бундан улар ўз мақсадлари йўлида фойдаланишган. "Ана, бу бировни топиб, телефонни ўчириб қўядиган бўлган" деб ғийбату бўҳтонларга мени кўмишган. Қайнонам тонгда келиб жанжал қилиб кетди. Мен ўғлини менсимай қўйганмишман. Болангни тез олдирасан, деб туриб олди.
-Болани олдириб, гуноҳга ботмайман. Ўғилми, қизми Худонинг бергани. Уйга қайтиб кетиб, ўзим боқволаман,-деч жавоб бердим.
-Сен ҳали менга қарзларингни тўлаганинг йўқ, ҳеч,қаёққа кетмайсан!-жазавага минди қайнонам.
Келаси ҳафта пул бераман, болани олдирасан,-деб ишига ўтиб кетди.
Ноилож ҳафта охиригача ишладим. Ҳафта охирига пулимни тўплаб,,қўлига берарканман, -Чоршанба куни дам олиш экан, докторга бориб, болани олдирасан,-деб докторнинг манзилини берди.
Якшанба куни кечқурун дўкон эгаси келиши керак эди. Тунги ўн иккигача ишлаб, дўконни ёпиб кетиши керак эди. Эртаси тонгдан келиб, ўз калитим билан дўконни очиб, ишни бошлардим. Дўконнинг эгаси келмагач, уйга хабар қилиб қўйишим керак эди. Бир пайт яна ўша бола келди. Яна телефонини сўраб, уйга қўнғироқ қилдим. Қайтариб бераётсам,
-Телефонингиз йўқми,-деб сўради.
-Жаҳл билан синдиргандим.
Эртага ишдан қайтишда бекорчи телефонларимдан бирини ташлаб ке

таман,- деб, савдо қилиб кетди.
Айтганидек, тушлик пайти сигаретга келганида симкартали телефон ташлаб кетди.. Хурсанд бўлиб, ичига пул солдим ва онамга қўнғироқ қилдим.
-Ойижон, бизларни олиб кетинглар, боланиям олдирасан дейишяпти. Бу ерда ўтиролмайман.
-Биз яқинда ўзимиз боряпмиз, сен ўзингга эҳтиёт бўл, болаларингни эҳтиёт қил, олдирма болани деб ойим маслаҳат бердилар.
Ойимнинг ўзимиз Русга борамиз дегани менга ёқиб тушди. Укам билан мен ишласам, ойим уйда болалар билан ўтирсалар, деган ширин хаёллар сура бошладим.Тезроқ кела қолишсайди, дея ўйлардим. Аксига олиб қишда биз оомонга такси бўлмас экан.
Шу хаёл суриб юрган кунларнинг бирида, ўша бола телефон қилиб қолди. Шошилиб,
-Номеримни қаердан олдиз?-деб сўрабман. Ўзи бергани эсимдаям йўқ.
Шундан кейин телефон қилиб, ҳол-аҳвол сўрайдиган бўлиб қолди. Опа деб гапирарди, шунинг учун уни укамдек кўрардим. Бегона ерда ёлғизлигим билинмасди. Ўша боладан бирон такси топиб беришни илтимос қилдим, ойим билан укам келаётганини айтдим. Танишлари борлигини айтиб, сўраб кўраман деб кетди. Такси ҳам топилди. Аммо ҳайдовчи аввалдан аванс беришимни сўради. Менинг ишлаган пулларимни қайнанам қуртдай санаб олади
Яна ўша бола ёрдамга келди. Ҳайдовчи қўшниси эканини, ҳамма пулни бориб келгач, беришга кўндирганини айтиб қолди Ойижонимнинг янги йилгача келишини эшитиб хурсанд бўлдим.
Бу орада қайнанам келиб, бугун докторга борадиган кунинг, эсингдан чиқдими, деб сўради.
-Болани олдирмайман, -десам жанжал қилиб, қўлимга пул бериб, мени докторга зўрдан жўнатди. Йўлларни билмайман. Фақат дўкон билан уйни биламан холос. Йўлларда адашиб, зўрға касалхонани топиб бордим.
Борган пайтим тушликка тўғри келиб қолгани учун кутишимга тўғри келди. Анализларни топширгач, доктор эртага эрталаб оч келишимни айтиб, жўнатди. Дўконга боргунимча, кеч бўлди. Қайнонам болани олишмаганини билиб, жазавага минди, ва эрта эрталаб келишини айтиб,,уйга жўнади."Шу қилганингга, ўғлингдан қайтиб бола кўрмаганим бўлсин, гуноҳиям сенларга бўлсин"деб роса йиғладим.
Эрталаб қайнанам яна келди. Докторга кетяпману, қайнонамни қарғайман. Боланинг гуноҳи сенларга бўлсин деб. Эримга телефон қилиб, мен билан боринг десам, унамади, ночдан чиқдим деб баҳона қилди. "Тушгача дам олиб, ҳеч йўқ, ўзиз опкетарсиз"десам, ўзинг бир амалла деб телефонини ўчириб қўйди Навбатга турибмиз.
Ҳаммамиз аборт қилдириш учун. Кимдир ўз ҳоҳиши билан, кимдир мажбурликдан, Қайнонам ўн марта телефон қилгандир. Кирдингми, олдирдингми деб. Охири телефонни ўчириб қўйдим. Операция наркоз таъсирида ўтказилди. Росса йиғлаганмишман. Палатага олишсаям йиғлаганмишман. Аввалги сафар, наркоз тарқагунча саккиз соат палатада сақлашганди, бу сафар уч соатда чиқарворишди.Ҳамширалар мени зўрға турғизиб,,коридорга чиқариб қўйишди. Наркоз тарқалмаган. Бошим айланяпти. Бир амаллаб дўконга етиб келдим
Қоғозларга қўл қўйдириб, ҳамшира зинапоядан ҳам тушириб қўйди. Бир амаллаб кўчага чиқдиму, телефонимни ўчирганим эсимга тушиб, қайта ёқдим. Эримга қўнғироқ қилдим. Олмади Маршрутгача йўл босиб боришга кўзим етмайди. Ёнимдаги аёлларни эрлари, яқинлари келиб олиб кетишди. Мен эса етимга ўхшаб қолавердим. Мени шу ҳолга солганлар эса, телефонларини ўчириб қўйишганди. Қайнонамга телефон қилсам, "таксига чиқиб келаверинг"- деб трубкани қўйди. Ер қор, муз эди, юриш қийин, бунинг устига бошим айланяпти, юролмаслигимга кўзим етарди.
Ёдимга ўша бола тушди. Минг хижолат бўлиб, унга қўнғироқ қилдим. "Ука аҳволим шундай, ёрдамиз керак" Ишда бўлса ҳам, такси ушлаб келди. Мени дўконга обориб қўйди. Йўлда димоғимга иссиққина тандир сомсанинг ҳиди урилди. Кечадан буён туз тотмаганимгами, егим келиб кетди. "Уйига олгандир, сўрамасдан олсам айб бўлар"-деб, индамадим. Дўконга келгач, қўлимга сомсаларни бериб,"Опа, манавилар сизга, олинг. Қувват тўплашиз керак"-дейди. Унинг меҳрибончилигидан кўзимга ёш инди.
-Ололмайман, дўконда қайнанам бор,-десам, -Дўкониз ёнидаги кафеда ошнам ишлайди. Ўшанга бераман, қайнонангиз кетса, олиб чиқиб беради- дейди
"Майли"деб таксидан тушиб, пул узатсам, олмади, раҳмат айтиб, дўконга кирдим. Битта қўлимдан наркоз юборишса, кетмаган. Ўша қўлим жуда оғрир, кетмаган

​​наркоз қўлимни еб бораётганди. Бошим айланар, зўрға жойимга ўтирдим.
Қайнонам мени кўриб, ўрнидан қўзғалди,
-Соғ-омон қутилиб олдиз, энди мен борай деб дўкондан чиқиб кетди.
Қайнонам кетгач, бироздан ҳалиги боланинг ошнаси, нарсаларни бериб кетди. Бирданига учта сомсани паққос туширибман. Яна бир пакетда узам, анор каби қиммат мевалар турарди. "Барака топкур,қанча ҳаражат қилибди" деб алқаб алқаб едим."Илоҳим яхши қиз учрасин, бахтли бўлсин" деб дуо қилдим Шу пайт қайнотам телефон қилиб қолди.
-Қутилибсиз, шукур,-дейди хотинларга ўхшаб. Бизда бу гапни, омон-эсон боласини тирик қўлига олганга айтишади. Трубкани қайнонам олиб, ҳол-аҳвол сўраётганда, қайнотамнинг овози эшитилиб турарди."Ҳаром эди боласи, олдиргани яхши бўлди, бўлмаса, яна докторма-доктор югурардинг" деяпти.
-Одаммисанлар, кимсанлар. Қайси одам келинини
шунақа маломат қилади,-деб росса йиғладим. Жаҳлим чиқди. Мени сўкаётиб, онамни йўқлагани жуда алам қилганди. Тинмай қалтирардим. Онамнинг айби нима, қиз туғиб, буларга қул қилиб берганими, дердим.
Қон кета бошлади.Бугунги операция ўзи жуда қийин бўлганди. Наркоздан очилишим қийин бўлганди, ҳозиргиси ошиб тушди. Дўкон қулф, ташқаридан кафедаги қизлар, очинг деб бақиришади, ўрнимдан туролмайман. Оёқларим қалтираб, юришга мажолим йўқ.
Бақирганимни эшитган кафедагилар дарров етиб келишди, эшикни тақиллатишади, очолмайман. Бир амаллаб эшикни очдим. Қизлар дарров Тез ёрдамга қўнғироқ қилишган, Тез ёрдам келиб мени олиб кетмоқчи бўляпти, аммо дўкон эгасиз қолади деб унамаяпман. Бирдан ҳалиги савобталаб бола пайдо бўлди Дераза, эшикларни қулфлаб,мени тезёрдам машинасида жўнатди. "Жонингиздан азиз бўлганми, ўлиб қоласиз!"
Касалхонада кимдир текширган, кимдир укол қилган. Қонни тўхтатишди. Ярим кечада ўзимга келиб, жавоб сўрадим. "Яна битта укол ол, аҳволинг оғир дейишди". Қолишимга тўғри келди. Эрталаб врачларнинг кўригидан кейин менга жавоб беришди. Дўконга борсам, эрим, қайнонам, қайнотам мени бузуқдан олиб, ҳаромга солишяпти. "Дўконни ташлаб, ўйнаши билан кетган" деб. Уларнинг башарасига доктор берган рецептларни отишимга тўғри келди. "Шарофатингиз билан кеча ўлишимга бир баҳя қолди. Доктордан келяпман!"
Дўкон эгаси ҳам шу ерда эди.,"Менинг дўконни ёпиб кетганимга жаҳли чиқиб, ишдан бўшатмоқчи бўлди. Индамадим. Бўшатсин. Барибир пулни улар олишади. Дўкон эгаси ўрнимга одам топиб эртаси ревизияни бошлади. Дўконни топшириб, уйга қайтдим.
Болаларим хурсанд, улар билан чалғиб, уйдагиларнинг гапига эътибор бермадим. Икки кунда қайнатам гап бошлаб қолди.
-Энди уйда текинтомоқ бўлиб ўтирасизми, битта ишни эплолмадиз, шунақаям ношуд бўласизми?
-Сиз ўзингизни билинг, сиз эркак киши, сиз ишланг,-дедим. Жаҳли чиқиб, уйдан ҳайдай бошлади. "Ҳеч қаёққа кетмайман.Эрим эр бўлиб туғдирганми, уйимгаям жўнатади дедим"
Кап-катта эркак, болалар Шерзодникимас дейди. Хуллас, қайнотам бизни ҳеч сиғдирмасди.
Давоми бор.
Раъно Умарқулова
#МехрибоннингДардлариХикоя

Фойдаси кўп нарсанинг зарари ҳам катта бўлади. Энг фойдали нарса илм, агар унга риё аралашса, эгаси дўзахга биринчилардан бўлиб қулайди.

#Ibratli_Sozlar

@munchoq_2020

Булут сувнинг оғирлигини кўтаришдан ожиз қолганда ёмғир бошлайди.Қалб азобу машаққатни кўтаришдан ожиз қолганда кўз ёши тўкила бошлайди.

Аллоҳнинг паноҳида бўлинг.

@yahshilik_sari

📹 ФАҚАТ АЛЛОҲГА СУЯНИНГ,

🗣НУРИДДИН ҲОЖИ ДОМЛА

@yahshilik_sari