یکی از بزرگترین آزادی های ما
@yaser_arab57

💢 نه بپذیرید و نه انکار کنید 💢

❇️ امام باقر (علیه‌السلام):

🔸قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: إِنَّ حَدِيثَ آلِ مُحَمَّدٍ صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ، لَا يُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مَلَكٌ مُقَرَّبٌ، أَوْ نَبِيٌّ مُرْسَلٌ، أَوْ عَبْدٌ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ، فَمَا و رَدَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَدِيثِ آلِ مُحَمَّدٍ فَلَانَتْ لَهُ قُلُوبُكُمْ و عَرَفْتُمُوهُ، فَاقْبَلُوهُ؛ و مَا اشْمَأَزَّتْ مِنْهُ قُلُوبُكُمْ و أَنْكَرْتُمُوهُ، فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ و إِلَى الرَّسُولِ و إِلَى الْعَالِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ إِنَّمَا الْهَالِكُ أَنْ يُحَدَّثَ أَحَدُكُمْ بِشَيْ‏ءٍ مِنْهُ لَايَحْتَمِلُهُ، فَيَقُولَ: و اللَّهِ مَا كَانَ هذَا، وَ اللَّهِ مَا كَانَ هذَا؛ و الْإِنْكَارُ هُوَ الْكُفْرُ.

🔺رسول خدا (که درود خدا بر او خاندانش باد) فرمود: حديث آل‌محمد دشوار و پیچیده است و به آن ايمان نياورد جز فرشته‌‏اى مقرب يا پيغمبرى مرسل يا بنده‌‏اى كه خدا دلش را به ايمان آزموده باشد. پس آنچه از حديث آل‌محمد به شما رسيد و دلتان بر آن نرم شد و آن را فهميديد، پس آن را بپذيريد؛ اما آنچه را که دلتان زشت شمرد و آن را نفهميديد، به خدا و رسولش و به عالم از آل‌محمد برگردانيد. و هلاكت در اين است كه حدیثی براى یکی از شما نقل شود که تحملش را ندارد و او بگويد: به‌خدا اين درست نیست، به‌خدا اين درست نیست. و انكار همان كفر است.

📚 اصول کافی، ج ۲، ص ۳۳۱، کتاب الحجة، باب ۱۰۲.

⬅️ یادداشت مرتبط: t.me/hamidhossaini/779

#باورها #اخلاق_دین

💢 حجت امروز خدا 💢

❇️ امام هادی (علیه‌السلام) پس از پاسخ به پرسش‌هایی پیرامون معجزات پیامبران و اثبات حجت بودن آنها وقتی در برابر سؤالی دربارهٔ حجت این دوران قرار گرفتند، فرمودند:

🔻الْعَقْلُ؛ يُعْرَفُ بِهِ الصَّادِقُ عَلَى اللَّهِ فَيُصَدِّقُهُ وَ الْكَاذِبُ عَلَى اللَّهِ فَيُكَذِّبُه‏.

📚 اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵.

🔺حجت امروز، عقل است؛ با آن، شخص راستگویی که به خدا نسبتی می‌دهد شناخته و تصدیق می‌شود و آن که به خدا دروغ می‌بندد، معلوم و تکذیب می‌گردد.

❇️ این حدیث نورانی علاوه بر ضروری دانستن تعبد در برابر آنچه با روشی درست به حقّانیتش پی برده‌ایم، تکلیف دوران دسترسی نداشتن به حجت‌های آشکار خدا را نیز روشن می‌کند و عقل و وجدان بشری را حجت خدا می‌داند و ما را موظف می‌سازد ادعاها و برداشت‌های دینی را با معیارهای مقبول جامعهٔ انسانی بسنجیم.

#اخلاق_دین
⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۷ تا ۱۱ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ ﴿۷﴾
⬅️ او کسی است که کتاب را بر تو فرو فرستاد؛ بخشی از آن، آیه‌هایی روشن و قطعی‌ است که آنها اصل و اساس کتاب‌اند و برخی دیگر مبهم‌اند. اما کسانی که در دل‌هایشان انحرافی وجود دارد، برای آشوب‌طلبی و به‌منظور بازگرداندنش (به معنایی خاص)، بخش‌های مبهم آن را پیگیری می‌کنند؛ در حالی که آنچه به آن بازگشت می‌کند را جز خدا نمی‌داند و استواران در دانش می‌گویند: «به آن ایمان آوردیم؛ همگی از نزد خداوندگارمان است.» و جز صاحب‌دلان حواسّ خود را جمع نمی‌کنند.

🔺«محکم» از مادهٔ «حکم» به‌معنی «چیزی که روشن و قطعی و بدون تردید و ابهام باشد» است.
🔺«امّ» از مادهٔ «أمم» به‌معنی «قصد همراه با توجه» است و به مادر و همچنین به اصل و مرجع هر امری از آن جهت که محل توجه قرار می‌گیرد اطلاق می‌شود.
🔺«متشابه» نقطهٔ مقابل «محکم» و به‌معنی «چیزی که قطعیت و صراحت ندارد» است که به آن «مبهم» نیز گفته می‌شود.
🔺«زیغ» به‌معنی «تمایل از حق» است که به آن «انحراف» می‌گویند.
🔺«تأویل» به‌معنی «باز گرداندن» است و برای «باز گرداندن مفهوم یک متن یا مطلب به معنایی خاص» به‌کار می‌رود.
🔺«رسوخ» به‌معنی «ثبات و نفوذ پیدا کردن در یک جایگاه» است که در تعابیر عامیانه به آن «قرص و محکم شدن» یا «جاگیر شدن» و در تعابیر ادبی به آن «استواری» می‌گویند.
🔺استینافیه یا عاطفه بودن واو قبل از «الراسخون» به مباحث تفسیری مربوط است؛ ولی در هر صورت، آگاهی راسخان در علم از تأویل آیات متشابه با دلایل دیگر ثابت می‌شود؛ همان‌گونه که در برخی از آیات، علم به غیب از غیر خدا نفی شده ولی در برخی دیگر برای کسانی که خدا بخواهد اثبات شده است.
🔺توضیح معادل «متذکّر شدن» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۲۱ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ ﴿۸﴾
⬅️ ای خداوندگار ما، پس از آنکه ما را راهبری کردی دل‌هایمان را منحرف مساز و از پیشگاه خودت رحمتی ارزانیمان دار که به‌راستی تویی که بسیار عطابخشی.

🔺«هبة» از مادهٔ «وهب» به‌معنی «عطا و بخشش، بدون توجه به عوض آن» است.
🔺«لدن» بیانگر «قرب و نزدیکی متصل» است.

✳️ رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَا رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ ﴿۹﴾
⬅️ ای خداوندگار ما، به‌راستی تو مردم را برای روزی که هیچ تردیدی در آن نیست گرد می‌آوری؛ قطعاً خدا وعده را پشت گوش نمی‌اندازد.

🔺«إخلاف» به‌معنی «به پشت انداختن» و کنایه از بی‌توجهی است که در تعابیر رایج به آن «پشت گوش انداختن» می‌گویند.
🔺«میعاد» اسم آلت از «وعد» و به‌معنی «چیزی که موجب تعهد و الزام شود» است که در فارسی به آن «وعده» یا «قول» می‌گویند.

✳️ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا وَأُولَئِكَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ ﴿۱۰﴾
⬅️ به‌راستی کسانی که حق‌پوشی کردند، هرگز نه دارایی‌هایشان و نه فرزندانشان هیچ نیازی از آنها را در قبال خدا برطرف نمی‌سازد و ایشان‌اند که سوخت آتش‌اند.

🔺«اغناء عن أحد» به‌معنی «کمک به یک فرد و رفع نیاز او» است و «اغناء من شیئ» با توجه به کاربردهای متعددش در قرآن به‌معنی «کمک و رفع نیاز در قبال یک موضوع» است. مانند تعبیر آیهٔ ۲۱ سورهٔ ابراهیم: «فَهَلْ أَنتُم مُّغْنُونَ عَنَّا مِنْ عَذَابِ اللَّه» که یعنی «آیا شما نیاز ما را در قبال عذاب خدا برطرف می‌کنید؟»
🔺توضیح معنای «وقود» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۴ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ ﴿۱۱﴾
⬅️ همچون روش فرعونیان و پیشینیان آنها که نشانه‌های ما را تکذیب کردند، پس به‌سبب گناهانشان (قهر) خدا آنان را گرفت. و خدا پیامدهای سختی در نظر می‌گیرد.

🔺توضیح مربوط به مفهوم «شدید العقاب» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۶ سوره بقره گذشت.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

❇️ در حدیثی از امام جواد (علیه‌السلام) چنین نقل شده است:

🔻 منْ لَمْ يَعْرِفِ اَلْمَوَارِدَ أَعْيَتْهُ اَلْمَصَادِرُ.

📚 اعلام الدین، ج ۱، ص ۳۰۹.

🔺کسی که راه‌های ورود به موضوعی را نشناسد در بیرون رفتن از آن درمانده خواهد شد.

❇️ تلاش نمایندهٔ مجلس برای اتصال به فیلترشکن/ چند ثانیه

⭕️ @hamidhossaini

💢 انتقاد از علی علیه‌السلام 💢

▫️در خطبهٔ ۲۱۶ نهج‌البلاغه از اميرمؤمنان عليه‌السلام چنین نقل شده است:

🌿 فلَاتَكُفُّوا عَنْ مَقَالَةٍ بِحَقٍّ أَوْ مَشُورَةٍ بِعَدْلٍ فَإِنِّي لَسْتُ فِي نَفْسِي بِفَوْقِ أَنْ أُخْطِئَ وَلَا آمَنُ ذَلِكَ مِنْ فِعْلِي إِلَّا أَنْ يَكْفِيَ اللَّهُ مِنْ نَفْسِي مَا هُوَ أَمْلَكُ بِهِ مِنِّي.

🔺 پس، از گفتن سخن حق یا مشورت دادن عادلانه خوددارى نكنيد؛ زيرا خود را برتر از آنكه اشتباه كنم و از آن ايمن باشم نمى‏‌دانم، مگر اینكه خدا مرا در آنچه او در درونم از من به آن تسلط بیشتری دارد کفایت فرماید.

▫️ برای فهم بهتر این فرمایش، دقت به دو نکته راهگشا خواهد بود:

۱ـ قید «في نفسي» تأکیدی است بر اینکه اولیای الهی و پیشوایان دین، موجوداتی فرابشری نیستند و زندگی و تعاملات آنها در چارچوب سنت‌های طبیعی و قوانین عالم انسانی قرار دارد و آنچه آنها را از دیگران متمایز می‌کند، وحی الهی و عصمتی است که خداوند متعال برای تحقق مأموریت دینی آنها به ایشان عطا کرده است. لذا به‌خودی خود و از جنبهٔ انسانی هیچ تضمینی برای مصون بودن آنها از خطا وجود ندارد و این عصمت تا جایی است که خدا بخواهد.

۲ـ حکومت موضوعی شخصی نیست و با مجموعه‌ای از ساختارها، روابط، افراد و رویه‌ها شکل می‌گیرد. لذا قرار گرفتن فردی معصوم در رأس جامعه، لزوماً موفقیت و صلاح جامعه را تضمین نمی‌کند. این، ساز و کارهای مدیریتی و نظارت همگانی است که می‌تواند اطرافیان، کارگزاران، مناسبات و دیگر امور مرتبط با سیاست‌ورزی را از فساد و خطا دور نگه دارد.

✅ بر همین اساس، آن الگوی بی‌نظیر فرمانروایی عادلانه، فراهم بودن شرایط انتقاد و اعتراض آزادانهٔ مردم را در حکومتش ضروری می‌داند و برای گسترش آن زمینه‌سازی می‌کند.

⭕️ @hamidhossaini

💢 تأملی در معنای محکم و متشابه 💢

🔸بخش ۱ از ۲

هفتمین آیه از سورهٔ آل‌عمران، آیات قرآن را به دو بخشِ محکم و متشابه تقسیم می‌کند و پیگیری متشابهات را کار بیماردلان و ایمان به همهٔ آنها را روش استواران در دانش می‌داند. اما نه در این آیه و نه در دیگر آیات و احادیث، تعریف روشنی از محکم و متشابه و معیار بازشناسی آن ارائه نشده است.

بهترین راه برای نزدیک شدن به فهم مقصود این آیهٔ مهم، تأمل در واژه‌های کلیدی «کتاب»، «محکم»، «متشابه» و «امّ ‌الکتاب» و بررسی کاربرد و معنای آنها در دیگر آیات قرآن است. بر این اساس رهیافتی پیشنهادی به‌عنوان نتیجهٔ ابتدایی چنین تأملی در معرض نقد و نظر قرآن‌پژوهان قرار می‌گیرد:

با بررسی صدها بار بازگویی واژهٔ «کتاب» در قرآن که اغلب آنها دربارهٔ سخنان نازل‌شده بر پیامبران الهی و همچنین لوحی حاوی همهٔ جزئیات موجودات و حوادث هستی است، بر خلاف مشهور که این دو معنا را متفاوت و مستقل از هم می‌دانند، می‌توانیم به مفهوم و حتی مصداقی یگانه برای این کتاب‌ها پی ببریم.

قرآن از یک سو به «امّ الکتاب» اشاره می‌کند و آن را جایگاهی برتر از لوح محو و اثبات می‌داند:

يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ ‎﴿الرعد: ٣٩﴾‏
خدا هر چه را بخواهد محو می‌کند و نگه می‌دارد و اصل و اساس کتاب نزد اوست.

و از سویی دیگر جایگاه قرآن را در «امّ الکتاب» جایگاهی والا توصیف می‌کند:

إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ ‎﴿الزخرف: ۳ و ٤﴾
به‌راستی ما آن را قرآنی عربی قرار دادیم تا شاید درک کنید و به‌راستی که آن در اصل و اساس کتاب نزد ما بلندمرتبه و دارای قطعیت است.

همان‌گونه که محل قرار گرفتن قرآن را «لوح محفوظ» می‌نامد:

بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَّجِيدٌ فِي لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ ‎﴿البروج: ٢٢ و ۲۳﴾‏
بلکه آن قرآنی دارای عظمت است در لوحی محافظت شده.

با این حال در آیه‌ای دیگر، قرارگاه قرآن را «کتاب مکنون» ذکر می‌کند:

إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ فِي كِتَابٍ مَّكْنُونٍ ‎﴿الواقعة: ۷۷ و ٧٨﴾‏
به‌راستی آن قطعاً قرآنی ارزشمند است در کتابی پوشیده و حفاظت‌شده.

همان‌گونه که در آیاتی متعدد از «کتاب مبین» سخن می‌گوید که از سویی آن را همچون «امّ الکتاب» و «لوح محفوظ» در بر دارندهٔ همهٔ حقایق هستی می‌داند:

وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ ‎﴿الأنعام: ٥٩﴾‏
و هیج تر و خشکی نیست مگر اینکه در کتابی روشنگر است.

یا آن را مشتمل بر همهٔ امور غیبی اعلام می‌کند:

وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ ‎﴿النمل: ٧٥﴾‏
و هیچ امر پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر اینکه در کتابی روشنگر است.

و از سویی دیگر همان حقیقتی را که قبلاً محل قرار گرفتن قرآن اعلام کرده بود، معادل قرآن ذکر می‌کند و از آمدن «کتاب مبین» به نزد انسان‌ها خبر می‌دهد:

قَدْ جَاءَكُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُّبِينٌ ‎﴿المائدة: ١٥﴾‏
به‌‌راستی نوری و کتابی روشنگر از جانب خدا به‌سوی شما آمده است.

و از همین رو صفت «مبین» را برای قرآن نیز به‌کار می‌برد:

تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ وَقُرْآنٍ مُّبِينٍ ‎﴿الحجر: ١﴾‏
آنها نشانه‌های کتاب و قرآنی روشنگر است.

با کنار هم قرار دادن این آیات، و آیات فراوان دیگری که مجال ذکر آنها نیست، مشخص می‌شود مقصود از همهٔ این تعابیر، حقیقتی واحد است که اگر بخواهیم درک بهتری از آن داشته باشیم باید راز این تنوع تأمل‌برانگیز در بیان را به‌دست آوریم و بفهمیم چرا قرآن خود را در جایگاه‌هایی متفاوت معرفی می‌کند؟

برای پاسخ به این پرسش لازم است به مجموعه‌ای گسترده از آیات توجه کنیم که از «نازل» شدن کتاب (به‌معنی پایین آمدن سطح آن) سخن می‌گوید و حکمت این تنزل را قابل فهم شدن محتوای «کتاب مبین»ذکر می‌کند. مانند:

تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿یوسف: ۱ و ۲﴾
آنها نشانه‌های کتاب روشنگر است. به‌راستی ما آن را به‌صورت قرآنی عربی فرو فرستادیم تا شاید درک کنید.

قرآن برای توصیف ظرف نزول «کتاب مبین» از شبی یاد می‌کند که در آن، امور محکم و قطعی از هم باز و جدا می‌شود:

وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُّبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ ﴿الدخان: ۲ تا ۴﴾
و کتاب روشنگر. به‌راستی ما آن را در شبی فرخنده فرو فرستادیم. به‌راستی که ما هشداردهنده بودیم. در آن شب هر موضوع قطعیت یافته‌ای جداسازی می‌شود.

ادامه 👇

⭕️ @hamidhossaini

💢 تأملی در معنای محکم و متشابه 💢

🔸بخش ۲ و پایانی

با دقت به این نکات در می‌یابیم «کتاب خدا» حقیقتی متعالی و معادل علم او به همهٔ‌ جزئیات هستی است. حقیقتی که پیش از تنزل، هیچ تردید و کژتابی و ابهامی در آن راه ندارد و همان کتابی است که قرآن برای اشاره به آن از الفاظی چون «ذلک» و «تلک» که مربوط به دور است استفاده می‌کند:

ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ ﴿البقرة: ۲﴾‏
آن کتاب تردیدی در آن نیست.

کتابی که پیش از «نازل» شدن و «تفصیل» یافتن، همهٔ اجزای آن «محکم» است:

كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِن لَّدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ ‎﴿هود: ١﴾‏
کتابی که نشانه‌هایش قطعیت دارد و سپس از جانب حکیمی آگاه تفصیل یافته است.

ولی همین کتاب وقتی به درجهٔ الفاظ و جهان زبان انسانی فرو فرستاده می‌شود، پیچیدگی‌ و ابهام‌هایی پیدا می‌کند که می‌تواند زمینه‌‌ساز تردید، بدفهمی و سوء استفاده باشد. اینجاست که مفهوم «متشابه» بودن به قرآن راه می‌یابد و نه فقط بخشی از آیات آن، بلکه تمامی این کتاب با چنین تعبیری توصیف می‌شود:

اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابًا مُّتَشَابِهًا مَّثَانِيَ ‎﴿الزمر: ٢٣﴾‏
خدا نیکوترین سخن را به‌صورت کتابی دارای ابهام و انعطاف فرو فرستاد.

با دقت به آنچه گذشت به این نتیجه می‌رسیم که به‌جای جستجوی محکم و متشابه در بخش‌هایی از قرآن، باید آن را در سطوح مختلف این کتاب بجوییم و تقسیم شدنش به این دو عنوان را نه در دسته‌بندی آياتی خاص، بلکه در مقدار دسترسی افراد به اصل و اساس مستحکم این کتاب طبقه‌بندی نماییم.

زیرا «کتاب مکنون» که جایگاه اصلی قرآن و حاوی آیات «محکم» این حقیقت ماورائی است در دسترس همگان قرار ندارد و تنها پاکان به آن بار می‌یابند:

إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ فِي كِتَابٍ مَّكْنُونٍ لَّا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ تَنزِيلٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِينَ ‎﴿الواقعة: ۷۷ تا ۸۰﴾‏
به‌راستی آن قطعاً قرآنی ارزشمند است در کتابی پوشیده و حفاظت‌شده که جز پاکان به آن دسترسی ندارند؛ فرو فرستاده‌ای است از جانب خداوندگار جهانیان.

این همان نکته‌ای است که آيهٔ هفتم سورهٔ آل‌عمران درصدد بیانش است و با عبارت «مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ» بر یکی بودن آيات محکم با «ام الکتاب» تأکید می‌ورزد و در ادامه، انحراف در دل را ـ که تعبیر دیگری از ناپاکی است ـ عامل فتنه‌جویی و برداشت‌های مغایر با اساس محکم این کتاب معرفی می‌کند.

پس هر آیه‌ای از قرآن اگر بدون توجه به اساس و مقاصد متعالی آن در نظر گرفته شود، «متشابه» و زمینه‌ساز فتنه و گمراهی بیشتر است؛ اما آنان که حق‌طلبی و اخلاق‌مداری چشم و گوش دلشان را بر پشت پردهٔ هستی و حقایق «محکم» و متعالی باز کرده‌ باشد، بدون هیچ ابهامی آن را در سینه‌هایشان می‌یابند:

بَلْ هُوَ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ ﴿العنکبوت: ۴۹﴾‏
بلکه آن نشانه‌هایی آشکار در سینه‌های کسانی است که به آنها دانش داده شده است.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 فقه یا دین‌شناسی سطحی؟ 💢

❇️ امام موسی کاظم (علیه‌السلام):

🔻تَفَقَّهُوا فِي دِينِ اَللَّهِ فَإِنَّ اَلْفِقْهَ مِفْتَاحُ اَلْبَصِيرَةِ وَ تَمَامُ اَلْعِبَادَةِ وَ اَلسَّبَبُ إِلَى اَلْمَنَازِلِ اَلرَّفِيعَةِ وَ اَلرُّتَبِ اَلْجَلِيلَةِ فِي اَلدِّينِ وَ اَلدُّنْيَا وَ فَضْلُ اَلْفَقِيهِ عَلَى اَلْعَابِدِ كَفَضْلِ اَلشَّمْسِ عَلَى اَلْكَوَاكِبِ وَ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ فِي دِينِهِ لَمْ يَرْضَ اَللَّهُ لَهُ عَمَلاً.

📚 تحف‌العقول، ج ۱، ص ۴۱۰.

🔺به‌دنبال فهم دقیق دین خدا باشید که درک عمیق، کلید بینش و کمال عبادت و عامل رسیدن به جایگاه‌های بالا و رتبه‌های والا در دین و دنیاست. و برتری کسی که به فهم دقیق دین رسیده باشد بر دیندار عابد مانند برتری خورشید بر ستارگان است و کسی که در پی فهم عمیق دینش نباشد خدا هیچ عملی از او را نمی‌پسندد.

✳️ پ.ن: و جای تأسف‌ دارد که برای کم‌اهمیت‌ترین و سطحی‌ترین بخش دین نام «فقه» را انتخاب کردند و کسانی را که همّتشان گسترش بی‌حد این بخش و اولویت دادن آن بر ارکان مهم‌تر دین است «فقیه» نامیدند.

#حدیث
⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۲ تا ۱۷ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ قُل للّذينَ كفروا سَتُغلبون وتُحشَرونَ إلى جهَنّمَ وبِئسَ المِهادُ ﴿۱۲﴾
⬅️ به کسانی که حق‌پوشی کردند بگو: «به‌زودی شکست خواهید خورد و به‌سوی دوزخ بر انگیخته و گرد آورده می‌شوید که بد جایگاهی است.»

🔺«غلبه» به‌معنی «برتری یافتن همراه با قدرت» و نقطهٔ مقابل آن «مغلوب شدن» است که اگرچه با «شکست خوردن» تفاوتی اندک دارد، ولی معادل نزدیک‌تری برای آن یافت نشد.
🔺توضیح معنای «حشر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۳ سورهٔ بقره گذشت.
🔺توضیح معنای «مهاد» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۶ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ قَد كانَ لَكُم آيَةٌ في فِئَتَينِ التَقَتا فِئَةٌ تُقاتلُ في سبيلِ اللَّهِ وأُخرى كافرةٌ يَرَونَهُم مثلَيهِم رَأيَ العَينِ واللَّهُ يُؤيِّدُ بنَصرِهِ مَن يَشاءُ إنّ في ذَلِكَ لَعِبرَةً لأُولي الأبصارِ ﴿۱۳﴾
⬅️ قطعاً در دو گروهی که با هم روبرو شدند نشانه‌ای برای شما وجود داشت؛ گروهی در راه خدا می‌جنگید و گروه دیگر پوشانندهٔ حق بود و به چشم خود آنها را دو برابر خودشان می‌دیدند. و خدا با حمایتش از هر کس که بخواهد پشتیبانی می‌کند. به‌راستی در آن عبرتی برای اهل بینش است.

🔺توضیح معنای «فئة» در ترجمهٔ آيهٔ ۲۴۹ سورهٔ بقره گذشت.
🔺«رأي العین» به‌معنی «دیدن با چشم» است که برای تأکید بر مشاهدهٔ دقیق و واقعی به‌کار می‌رود و در تعابیر رایج فارسی به آن «با چشم خود دیدن» می‌گویند. منظور از آوردن چنین تعبیری در آیه این است که کافران در جنگ بدر واقعاً جمعیت مؤمنان را دو برابر تعداد خودشان می‌دیدند و این‌گونه در دل‌هایشان ترس افکنده شد.
🔺مادهٔ «نصر» به‌معنی «یاری کردن در برابر کسی» است و با مادهٔ «عون» که «یاری کردن بدون در نظر گرفتن طرف مقابل» را بیان می‌کند تفاوت دارد. در فارسی برای کمک به یکی از طرفین نزاع معمولاً از تعبیر «حمایت کردن» استفاده می‌شود.
🔺توضیح معنای «تأیید» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۷ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ زُيِّنَ لِلنّاسِ حُبُّ الشَّهواتِ منَ النِّساءِ والبنِينَ والقَناطيرِ المُقَنطَرَةِ منَ الذَّهَبِ والفِضَّةِ والخَيلِ المُسَوَّمَةِ والأنعامِ والحَرثِ ذلِك مَتاعُ الحياةِ الدُّنيا وَاللَّهُ عِندَهُ حُسنُ المآبِ ﴿۱۴﴾
⬅️ علاقه به امیال نفسانی از قبیل زنان و فرزندان و ثروت‌های هنگفت گرد آمده از قبیل طلا و نقره و اسب‌های نشاندار و دام و محصولات کشاورزی برای مردم جذابیت داده شده است. آن بهرهٔ زندگانی دنیاست، ولی خدا نزد او بازگشت نیکوست.

🔺«شهوة» به‌معنی «تمایل شدید» است.
🔺«بنین» جمع «ابن» به‌معنی «فرزند و هر چه از دیگری متولد شود» است که وقتی در برابر «بنت» به‌کار نرفته باشد، هم دختر و هم پسر را در بر می‌گیرد.
🔺«قناطیر» جمع «قنطار» به‌معنی «دارایی فراوان» است و «مقنطرة» اسم مفعول آن و به‌معنی «دارایی فراوان گرد آمده» است که در تعابیر رایج به آن «ثروت‌های هنگفت گرد آمده» گفته می‌شود.
🔺«خیل» در اصل به‌معنی «حالت آمادگی و تبختر» است و چون «اسب» حیوانی است که حالت خودنمایی دارد، این واژه برایش به‌کار می‌رود.
🔺«انعام» جمع «نَعَم» به‌معنی «چارپایانی که از گوشت و شیر و محصولات آنها استفاده می‌شود» است که به آن «دام» می‌گویند.
🔺توضیح معنای «حرث» و تفاوت آن با دیدگاه مشهور در ترجمهٔ آیهٔ ۲۲۳ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ قُل أؤُنَبّئُكُم بخَيرٍ مِن ذَلِكُم لِلَّذِينَ اتَّقَوا عِندَ رَبِّهِم جَنَّاتٌ تَجرِي مِن تَحتِهَا الْأَنهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزوَاجٌ مُطَهّرَةٌ ورِضوَانٌ مِنَ اللّهِ وَاللّهُ بَصيرٌ بالعِبادِ ﴿۱۵﴾
⬅️ بگو: «آیا بهتر از آن را به شما خبر دهم؟ کسانی که پروا داشته باشند، نزد خداوندگارشان باغ‌هایی خواهند داشت که از زیرشان جوی‌ها روان است در حالی که در آنها جاودانه خواهند بود و همسرانی پاکیزه و خشنودی فراوانی از جانب خدا خواهند داشت و خدا به بندگان بیناست.»

🔺مصدر بر وزن فعلان بر فراوانی دلالت دارد و لذا «رضوان» از مادهٔ «رضي» بیانگر «خشنودی فراوان و توافق شدید» است.

✳️ الّذينَ يَقولونَ رَبّنَا إِنّنَا آمنّا فاغفِر لنا ذُنوبنا وقِنا عَذابَ النّارِ ﴿۱۶﴾
⬅️ آنان که می‌گویند: «ای خداوندگار ما، به‌راستی ما ایمان آوردیم؛ پس گناهانمان را بیامرز و ما را از عذاب آتش حفظ فرما.»

🔺«ق» فعل امر از مادهٔ «وقي» به‌معنی «حفظ و مراقبت کردن» است.

✳️ الصّابِرينَ والصّادِقِينَ والْقانِتِينَ وَالمُنفِقينَ والمُستَغفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ ﴿۱۷﴾
⬅️ همان شکیبایان و راستگویان و سربه‌فرمانان و انفاق‌کنندگان و آمرزش‌طلبان در سحرگاهان.

🔺توضیح معنای «قانتین» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۳۸ سورهٔ بقره گذشت.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 كتَبَ اللَّـهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي 💢

❇️ جناب پناهیان که مدت‌هاست ترویج قرائتی اقتدارگرا و سیاسی از اسلام را محور فعالیت‌های تبلیغی خود قرار داده، این بار پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را در رسیدن به اهداف سیاسی خود ناموفق و مشکل اعراب جاهلی را نه در توحید و معنویت، بلکه در رشد سیاسی اعلام کرده است.

🔻وی سه سال پیش نیز با صراحتی عجیب اعلام کرده بود هدف بعثت پیامبر، سیاست است و نه اخلاق! همان زمان در یادداشتی کوتاه با عنوان «سیاست‌زدگی تا کجا؟» ضمن نقد این رویکرد نوشتم:

🔸«در اینکه سیاست‌ورزی عادلانه و مبارزه با زورگویان در برنامهٔ انبیای الهی قرار داشته تردیدی نیست، ولی برجسته کردن موضوعی که خودش مقدمه‌ای برای زندگی اخلاقی‌تر جامعه بوده و انکار آن همه آیات و روایاتی که تزکیهٔ اخلاقی را هدف اصلی پیامبران و اخلاق را زیربنای دین معرفی می‌کند، چه مبنایی جز سیاست‌زدگی و چه نتیجه‌ای جز دورتر شدن جامعه از دین و اخلاق خواهد داشت؟»

🔸اکنون نیز ضمن یادآوری آیهٔ ۲۱ سورهٔ مجادله که از موفقیت و پیروزی همهٔ انبیای الهی در انجام مأموریت و رسیدن آنها به اهدافشان سخن می‌گوید، باید بار دیگر این پرسش را مطرح کرد که آیا اهمیت قدرت سیاسی تا جایی است که به‌خاطر آن حاضریم برترین پیامبر خدا را فردی شکست‌خورده و ناکام معرفی کنیم؟!

🔸آری اگر هدف انبیا را در حد نزاع‌ها و بازی‌هایی سیاسی و جناحی که به اسم دین انجام می‌گیرد پایین آوریم، ناچاریم آنها را در موفقیت‌هایی که برای خود توهم می‌کنیم ناتوان بدانیم؛ ولی اگر به ده‌ها آیه از قرآن توجه کنیم که با بی‌ارزش شمردن دینی که در سایهٔ قدرت و زور گسترش یابد، وظیفهٔ پیامبران را ابلاغ حقیقت و فراهم ساختن فرصت انتخاب آزادانهٔ ارزش‌های اخلاقی برمی‌شمارد، اذعان خواهیم کرد که فرستادگان خدا مأموریت خود را به بهترین شکل به انجام رسانده‌اند.

🔺اگرچه رسول خدا برای دفاع از مظلومان و مقابله با بی‌اخلاقی ستمگران، شمشیر و قدرت سیاسی را نیز به‌کار گرفته است، ولی آنچه به او قدرتی اعجازآمیز داد تا جامعه‌ای غرق در فساد و جنگ و تعصب را به کانون شکل‌گیری تمدنی بزرگ تبدیل کند، مهربانی، گذشت و صلح‌طلبی او بود و نه اقتدارگرایی و سیاستش.

✅ تحلیل دقیق انحراف بزرگی که پس از ارتحال آن حضرت رخ داد نیز نشان می‌دهد آنچه بیش از هر عاملی به بازگشت جاهلیت دامن زد و فجایعی چون شهادت و اسارت خاندان ایشان را به بار آورد، بهانه‌هایی چون تأکید بر جنبه‌های اجتماعی اسلام و فدا کردن ارزش‌های اخلاقی به پای اقتدار و حفظ نظام سیاسی بود.

#اخلاق_دین

⭕️ @hamidhossaini

⬆️ یادداشت فوق که مربوط به دو سال پیش است با توجه به تناسب با موضوع مبعث بازنشر شد.

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۸ تا ۲۲ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۱۸﴾
⬅️ خدا در حالی که نظامی عادلانه را برپا کرده گواه است که قطعاً معبودی جز او نیست و فرشتگان و اهل دانش نیز. هیچ معبودی جز آن عزّتمند فرزانه نیست.

🔺«قائم» به‌معنی «بر پا خاسته» است، ولی وقتی با حرف «ب» به‌کار می‌رود مفهوم انجام کاری خاص را بیان می‌کند.
🔺توضیح معنای «قسط» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۸۲ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ وَمَنْ يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ ﴿۱۹﴾
⬅️ به‌راستی دین نزد خدا تسلیم حق بودن است. و کسانی که کتاب به آنها داده شد، اختلافی که از سر زیاده‌خواهی در میانشان پدید آمد را جز پس از آنچه که از دانش برایشان فراهم آمده بود، پیدا نکردند. و هر کس نسبت به نشانه‌های خدا حق‌پوشی نماید، قطعاً خدا با سرعت محاسبه می‌کند.

🔺اگرچه در ترجمهٔ آیهٔ ۴ سورهٔ حمد توضیح داده شد که «دین» به‌معنی «حساب و کتاب» است، اما از آنجا که قرآن «زندگی درست و با حساب و کتاب» را آیینی می‌داند که در فارسی نیز به آن «دین» گفته می‌شود، در ترجمه از همان تعبیر استفاده شد.
🔺«اسلام» به‌معنی «تسلیم بودن» است و با توجه به کاربردهای این واژه در قرآن می‌فهمیم منظور از آن، «تسلیم بودن در برابر حقیقت» است و نه آیینی در برابر سایر ادیان.
🔺«بغي» به‌معنای «طلب شدید و زیاده‌خواهی» است.
🔺توضیح معنای «سریع الحساب» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۲ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ وَقُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْأُمِّيِّينَ أَأَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ ﴿۲۰﴾
⬅️ اما اگر با تو بحث کردند بگو: «روی خودم را تسلیم خدا قرار دادم و هر کس از من پیروی کند نیز.» و به کسانی که به آنها کتاب داده شده است و به درس‌ناخوانده‌ها بگو: «آیا تسلیم حق‌اید؟» پس اگر تسلیم حق بودند که راه یافته‌اند؛ اما اگر رویگردان شدند،‌ فقط رساندن پیام بر عهدهٔ توست. و خدا به بندگان بیناست.

🔺توضیح معنی «محاجّه» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳۹ سورهٔ بقره گذشت.
🔺توضیح معنی «امّیین» در ترجمهٔ آیهٔ ۷۸ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿۲۱﴾
⬅️ به‌راستی آنان که نسبت به نشانه‌های خدا حق‌پوشی می‌کنند و پیامبران را به‌‌ناحق می‌کشند و کسانی از مردم را که به عدالت فرمان می‌دهند می‌کشند، پس آنها را به عذابی دردناک مژده بده.

🔺«بشارت» به‌معنی «مژده» است و به‌کار رفتن آن برای وعدهٔ عذاب، علاوه بر تأکید در هشدار، نوعی کنایه دربارهٔ رسیدن افراد به آنچه در واقع در پی آن بوده‌اند را در بر دارد.

✳️ أُولَئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِينَ ﴿۲۲﴾
⬅️ آنها کسانی‌اند که اعمالشان در دنیا و سرای واپسین از اعتبار افتاده است و هیچ حامیانی ندارند.

🔺توضیح معنای «حبط» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۱۷ سورهٔ بقره گذشت.
🔺توضیح معنای مادهٔ «نصر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ همین سوره گذشت.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۲۳ تا ۲۷ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ إِلَى كِتَابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ ﴿۲۳﴾
⬅️ آیا کسانی را که بهره‌ای از کتاب به آنها داده شده است ندیدی که به‌ کتاب خدا فرا خوانده می‌شوند تا میانشان داوری کند، آن‌گاه گروهی از آنها در حالی که رویگردان‌اند پی کار خود را می‌گیرند.

🔺توضیح مفهوم «ألم تر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۴۳ سورهٔ‌ بقره گذشت.
🔺توضیح معنای «تولّي» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۳ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّامًا مَعْدُودَاتٍ وَغَرَّهُمْ فِي دِينِهِمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۲۴﴾
⬅️ آن بدین‌ سبب است که می‌گویند: «جز روزهایی انگشت‌شمار دچار آتش نخواهیم شد» و آنچه می‌بافتند آنها را دربارهٔ دینشان فریفته بود.

🔺اگرچه «قالوا» ماضی است، اما با توجه به سیاق آیهٔ قبل بهتر است مضارع معنی شود.
🔺توضیح معنای «ایاماً معدودات» و نیز مفهوم «مسّ» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۰ سورهٔ بقره گذشت.
🔺«افتراء» در اصل به‌معنی «اندازه‌گیری و بریدن» و تعبیری کنایی برای «دروغ‌سازی» است که در فارسی به آن «بافتن» می‌گویند.

✳️ فَكَيْفَ إِذَا جَمَعْنَاهُمْ لِيَوْمٍ لَا رَيْبَ فِيهِ وَوُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿۲۵﴾
⬅️ پس چگونه خواهند بود وقتی آنها را برای روزی که تردیدی در آن نیست گرد آوریم و هر کس آنچه را به‌دست آورده باشد به‌صورت کامل دریافت کند، در حالی که به آنها ستم نمی‌شود.

🔺تعبیر «فکیف» به قرینهٔ سیاق جمله به‌معنی «چه حالی خواهند داشت» و کنایه از هشدار نسبت به شرایط سخت پیش روی آنهاست.
🔺توضیح مفهوم «توفّي» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۷۲ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲۶﴾
⬅️ بگو: «خدایا، ای صاحب‌اختیار زمامداری، به هر کس بخواهی زمامداری می‌دهی و از هر کس بخواهی زمامداری را می‌گیری و هر کس را بخواهی عزّت می‌بخشی و هر کس را بخواهی خوار می‌کنی. همهٔ خوبی‌ها به‌دست توست؛ به‌راستی تو بر هر کاری توانایی.»

🔺«اللّهمّ» همان «یا الله» است که حرف ندای آن به میم تبدیل شده است.
🔺نصب «مالک» نشانگر منادا بودن آن است.
🔺الف و لام در «الخیر» بیانگر استغراق است.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰ سورهٔ بقره دربارهٔ دلیل ترجمهٔ «شيء» به «کار» توضیح داده شد.

✳️ تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ ﴿۲۷﴾
⬅️ «شب را در روز در می‌آمیزی و روز را در شب در می‌آمیزی و زنده را از مرده بر می‌آوری و مرده را از زنده بر می‌آوری و به هر کس بخواهی بی‌حساب روزی می‌دهی.»

🔺«ولوج» به‌معنی «مرحلهٔ ابتدایی وارد شدن چیزی به چیز دیگری که متصل به آن باشد» است که با «داخل شدن» متفاوت و به «در آمیختن» نزدیک‌تر است. تعبیر «در آمیختن شب و روز در یکدیگر» می‌تواند بیانگر تبدیل شدن آنها همراه با کاهش و افزایش تدریجی هر یک نسبت به دیگری باشد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 آیا امام زمان (عج) زنده است؟ 💢

❇️ پذیرش یا ردّ هر باوری اگر بر اساس دلایل و شواهد معتبر نباشد، اشتباهی بزرگ است که از تعصّب، تقلید یا لجاجت و مانند آن سرچشمه می‌گیرد. باور به تولّد و زنده بودن امام غائب نیز از این اصل مستثنی نیست. لذا یا نباید در این‌باره اظهار نظر و موضع داشت یا باید همهٔ دلایل و مستندات را بررسی کرد و با آگاهی سخن گفت.

🔺کسی که با قرآن و سنت آشنا باشد می‌داند اصل باور به ظهور موعودی که از میان مسلمانان بر خواهد خاست و نیکو بودن انتظار آمدن او برای تحقق بخشیدن به وعده‌هایی چون برپایی عدالت و فراهم ساختن امنیت و شرایط اجرای کامل دین خدا، از آموزه‌هایی است که تقریباً هیچ ابهام و تردیدی در آن راه ندارد.

🔸اما آیا این موعود که بر اساس احادیث شیعه و اهل سنت، از نسل پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) خواهد بود و مهدی نامیده می‌شود، اکنون زنده است؟ پاسخ این پرسش چندان روشن نیست؛ لذا یا باید دربارهٔ آن سکوت کرد، یا پس از بررسی دقیق علمی موضع‌گیری کرد؛ اما پذیرش از سر تعصب و تعلق فرقه‌ای یا رد کردن بر مبنای سطحی‌نگری و بی‌اطلاعی، خطایی بزرگ است.

🔸اگرچه احادیث و گزارش‌هایی تاریخی دربارهٔ تولد فرزند امام حسن عسکری به‌عنوان دوازدهمین امام از نسل رسول خدا (صلوات الله علیهم) به‌دست ما رسیده که با روایات مذاهب مختلف دربارهٔ قریشی بودن دوازده خلیفه، هماهنگ است؛ ولی اولاً استحکام اغلب اسناد تاریخی در حدّ پایه‌گذاری اعتقادات نیست و ثانیاً با این مقدار نمی‌توان احتمال زنده نبودن چنین شخصیتی را رد کرد.

🔸اما اگر مبنای دین‌شناسی خود را به‌جای حدیث، قرآن قرار دهیم، به آموزه‌هایی دست می‌یابیم که تردیدی در اصالتشان نداریم. قرآن در آیهٔ ۷۳ سورهٔ انبیاء و آیهٔ ۲۴ سورهٔ سجده مقام امامت را جایگاهی معنوی و هدایتی از طریق «امر الهی» معرفی می‌کند و در دو آیهٔ پایانی سورهٔ یس آنچه مربوط به عالم «امر» باشد را موضوعی ملکوتی و فراتر از اسباب و عوامل عالم مادی می‌داند.

🔸از سوی دیگر در آیهٔ ۱۲۴ سورهٔ بقره به استمرار مقام امامت در نسل حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) اشاره می‌شود و آیهٔ ۲۸ سورهٔ زخرف از باقی بودن جایگاه هدایت در این نسل خبر می‌دهد. وقتی این‌ نکات را در کنار آیاتی چون آیهٔ ۷ سورهٔ رعد که این لطف را شامل همهٔ امت‌ها می‌داند بگذاریم به این نتیجه می‌رسیم که قرآن از استمرار هدایت باطنی در همهٔ دوره‌ها خبر می‌دهد.

🔻اکنون باید به این پرسش پاسخ دهیم که پس از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) چه کسانی عهده‌دار این مقام باطنی بوده‌اند؟ با بررسی پاسخ‌ مکاتب گوناگون به این پرسش، تنها راه حل هماهنگ با آموزه‌های قرآن را دیدگاهی می‌یابیم که سلسلهٔ امامت را در اهل بیت آن حضرت باقی و مستمر می‌داند و با اذعان به ابهام در ولادت و طول عمر آخرین امام، زنده بودن او را می‌پذیرد.

✅ در این نگاه به‌جای مبنا قرار دادن گزارش‌های خدشه‌پذیر حدیثی یا تاریخی، قرآن را به‌عنوان سند معتبر و قطعی دین‌، محور می‌دانیم و بدون اینکه بخواهیم دربارهٔ جزئیات آنچه در روایات آمده است قضاوتی داشته باشیم، از ره‌یافت‌های ارزشمند آن برای فهم بهتر آموزه‌های قرآنی بهره می‌گیریم و به احادیث هماهنگ با کتاب خدا اعتبار می‌بخشیم.

#باورها

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۲۸ تا ۳۲ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ لَا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ﴿۲۸﴾
⬅️ مؤمنان نباید حق‌پوشان را به‌جای مؤمنان به‌عنوان گردانندهٔ امور خود برگزینند ــ و هر کس چنان کند در برابر خدا هیچ ارزشی ندارد ــ مگر اینکه با نوعی تقیّه در برابر آنها از خود مراقبت کنید. و خدا شما را از خودش بر حذر می‌دارد. و سرانجام به‌سوی خداست.

🔺«ولي» به‌معنی «کسی که تدبیر و رسیدگی به امور دیگری را بر عهده می‌گیرد و اراده‌اش در این امور اولویت دارد» است که در تعابیر رایج به چنین کسی «سرپرست» یا «گردانندهٔ امور» می‌گویند.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۱۲۰ سورهٔ بقره توضیح داده شد که تعبیر «من الله» بارها در قرآن به‌معنی «در برابر خدا» به‌کار رفته است.
🔺تعابیری چون «لیس شيء» یا «لیس في شيء» معمولاً برای بیان بی‌ارزش بودن به‌کار می‌رود.

✳️ قُلْ إِنْ تُخْفُوا مَا فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَيَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲۹﴾
⬅️ بگو: «اگر آنچه را در سینه‌هایتان است پنهان کنید یا آشکارش سازید، خدا آن را می‌داند. و آنچه را در آسمان‌ها و آنچه را در زمین است می‌داند. و خدا بر هر کاری تواناست.

🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰ سورهٔ بقره دربارهٔ دلیل ترجمهٔ «شيء» به «کار» توضیح داده شد.

✳️ يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُ أَمَدًا بَعِيدًا وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ ﴿۳۰﴾
⬅️ روزی که هر کس آنچه خوبی کرده باشد را حاضر شده می‌یابد و آنچه بدی کرده باشد را نیز؛ و آرزو می‌کند ای کاش میان آنها و او فاصله‌ای دور بود. و خدا شما را از خودش بر حذر می‌دارد. و خدا با بندگان مهربان است.»

🔺مادهٔ «ودد» در اصل به‌معنی «دوست داشتن» است و همان‌گونه که در فارسی تعبیر «دوست داشتن» برای بیان «آرزو» به‌کار می‌رود، در عربی نیز همین‌گونه است.

✳️ قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۳۱﴾
⬅️ بگو: «اگر خدا را دوست دارید مرا پیروی کنید تا خدا شما را دوست داشته باشد و گناهانتان را بیامرزد. و خدا آمرزنده و مهربان است.»

🔺تعبیر «ان کنتم» که بارها در قرآن به‌کار رفته، با اینکه ماضی است، معنای گذشته نمی‌دهد و معمولاً مفهوم «اگر هستید» را بیان می‌کند.

✳️ قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ ﴿۳۲﴾
⬅️ بگو: «از خدا و این فرستاده فرمان برید.» اما اگر پشت کردند و پی کار خود گرفتند که به‌راستی خدا حق پوشان را دوست ندارد.

🔺«الرسول» به‌معنی «فرستاده» است و نه «پیامبر» و با توجه به داشتن الف و لام تعریف، منظور از آن، این فرستادهٔ خاص خداست.
🔺توضیح معنای «تولّي» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۳ سورهٔ بقره گذشت.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۳۳ تا ۳۶ سورهٔ آل‌عمران 💢

✳️ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿۳۳﴾
⬅️ به‌راستی خدا آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را از میان جهان‌ها برگزید.

🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۲۴۷ سورهٔ بقره توضیح داده شد که چرا وقتی «اصطفی علی» بر سر جمع بیاید باید آن را «برگزیدن از میان ...» ترجمه کرد.
🔺دلیل ترجمهٔ متفاوت «العالمین» در توضیح آیهٔ دوم سورهٔ حمد بیان شد.

✳️ ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۳۴﴾
⬅️ دودمانی که اعضایش همچون یکدیگرند؛ و خدا شنوا و داناست.

🔺توضیح معنای «ذرّیة» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۲۴ سورهٔ بقره گذشت.
🔺تعبیر «بعضهم من بعض» و «بعضکم من بعض» و «بعضها من بعض» در قرآن برای بیان اشتراک و یکسان بودن ویژگی‌های گروهی از افراد به‌کار رفته است. لذا ترجمه‌های رایج مثل «بعضی از آنها از نسل بعضی دیگرند» صحیح نیست. در فارسی برای بیان چنین منظوری از تعابیری چون «از جنس هم‌اند» یا «سر و ته یک کرباس‌اند» نیز استفاده می‌شود.

✳️ إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۳۵﴾
⬅️ آن‌گاه که زن عمران گفت: «ای خداوندگارم، من برایت نذر کردم آنچه در دلم است خادم مقیم معبد باشد؛ پس از من بپذیر که به‌راستی تویی آن شنوای دانا.»

🔺«بطن» به‌ «چیزی که در درون و پنهان است» گفته می‌شود و معمولاً برای «شکم» و گاهی برای «رحم» به‌کار می‌رود؛ اما در فارسی اغلب برای بیان هر دو معنا از «دل» استفاده می‌شود.
🔺«محرَّر» در لغت به‌معنی «آزاد شده» است، ولی در فرهنگ آن دوران بنی‌اسرائیل، «کسی که از هر کار و تعلقی رها می‌شد تا در معبد بماند و آنجا خدمت و عبادت کند» را به این نام می‌شناختند و این واژه معنایی شبیه «معتکف» همراه با مفهوم «خادم مسجد» در فرهنگ اسلامی را در بر داشته است.

✳️ فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنْثَى وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثَى وَإِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ ﴿۳۶﴾
⬅️ پس چون او را به دنیا آورد گفت: « ای خداوندگارم، من او را دختر به دنیا آوردم ــ و خدا بهتر می‌دانست چه به دنیا آورده بود و مذکر همچون مؤنث نیست ــ و من او را مریم نامیدم و او را و دودمانش را از شیطان رانده‌شده در پناه تو قرار می‌دهم.»

🔺استفاده از «به دنیا آوردن» در ترجمهٔ «وضع حمل» و «پسر» به‌عنوان معادل «ذکر» و «دختر» برای «أنثی» اگرچه دقیقاً مساوی معنای لغوی آنها نیست، ولی نزدیک‌ترین معادل رایج این تعابیر در زبان فارسی است.
🔺عبارت «ولیس الذکر کالأنثی» نیز سخن مادر مریم نیست و در ادامهٔ جملهٔ معترضه‌ای آمده که خدا در این میان مطرح کرده است تا ضمناً به نوعی برتری یا آمادگی بیشتر معنوی زنان اشاره کند. این نکته از تعبیر «مذکر همچون مؤنث نیست» در جایی که انتظار می‌رفت عکس آن گفته شود به‌دست می‌آید.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 سامانهٔ قرآنی آیات و بات تلگرامی آن 💢

❇️ از هفت سال پیش که سامانهٔ آموزش الکترونیکی حامیم را با جمعی از دوستان راه‌اندازی کردیم، همواره ایدهٔ بهره‌گیری از فضای مجازی برای نشر آموزه‌های قرآن کریم را در ابعادی بین‌المللی در سر داشتیم، ولی شرایط و امکانات، اجازهٔ تحقق آن را نمی‌داد؛ لذا این سامانه همچنان به مخاطبان فارسی‌زبان محدود ماند.

🔺اما حدود دو سال است که طرحی دیگر را برای انتشار خودکار و گستردهٔ آیات قرآن از طریق رسانه‌های اجتماعی پیگیری می‌کنیم که زمینهٔ بسیار آماده‌تری برای فراتر رفتن از مرزها و زبان‌ها دارد و حاصل آن، سامانه‌ای است که امکان تولید و انتشار انواع محتوای قرآنی را در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی فراهم می‌آورد.

🔸روزهای پایانی سال گذشته اعضای این گروه به‌صورت فشرده تلاش کردند نخستین مرحلهٔ این سامانه تا پیش از آغاز ماه مبارک رمضان به بهره‌برداری برسد و به لطف خدا و با زحمات این دوستان خوب، در آخرین لحظات، «سامانهٔ قرآنی آیات» به‌صورت آزمایشی فعالیت خود را به ۱۲ زبان در تلگرام، توییتر، یوتیوب و ایمیل آغاز کرد.

🔸این سامانه هر روز ویدیویی جذاب را شامل تلاوت یک صفحه یا یک آيه از قرآن (به انتخاب کاربر) همراه با ترجمهٔ آیات به زبان انتخابی در رسانه‌های اجتماعی ارسال می‌کند و این امکان را در اختیار مدیران کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی قرار می‌دهد تا هر روز محتوایی قرآنی را به‌صورت خودکار در کانال یا گروه خود منتشر کنند.

🔻ایده‌های تکمیلی فراوانی برای این سامانه در نظر گرفته شده که به یاری خدا و با پشتیبانی قرآن‌دوستان، به‌تدریج ارائه خواهد شد که انتشار محتوا در قالب‌های دیگری چون فایل صوتی، متن، عکس‌نوشته و ترکیب آنها، ارائهٔ آموزش‌های قرآنی، افزایش زبان سامانه به بیش از ۴۰ زبان و ارتباط با رسانه‌های اجتماعی دیگر از جملهٔ آنهاست.

❇️ شما نیز می‌توانید با کمک‌های مادی و معنوی خود و با بهره‌مند ساختن خادمان سامانه از ایده‌ها و نقدهایتان در این طرح قرآنی سهیم باشید. یکی از فوری‌ترین نیازهای سامانه در این مرحلهٔ آزمایشی، بررسی دقیق فرایندها و گزارش مشکلات و نواقص احتمالی و نیز بررسی ترجمه‌ها به زبان‌های گوناگون و اعلام اصلاحات لازم در آنهاست.

⬅️ لطفاً علاوه بر وب‌سایت AAYAAT.NET بات تلگرامی این سامانه به نشانی https://t.me/aayaat1bot را بررسی و دیدگاه‌های تکمیلی و اصلاحی خود را در بخش نظرات مطرح فرمایید.

⭕️ @hamidhossaini

🌸 ضمن عرض تبریک فرا رسیدن بهار قرآن و تقارن آن با بهار زیبای طبیعت و نوروز، به‌عنوان عیدی به همراهان خوب کانال، برای نخستین بار، بات تلگرامی آیات در اینجا فعالیت خود را آغاز می‌کند.

🌹تنظیمات بات بر ارسال تلاوت روزانهٔ یک صفحه از قرآن کریم قرار می‌گیرد و به محض فعال شدن، پیام آغاز به‌کارش به‌صورت خودکار در کانال نمایش پیدا می‌کند و روز بعد ساعت ۸ صبح به وقت گرینویچ، محتوای قرآنی ارسال خواهد شد. البته این تنظیمات قابل تغییر است و از جمله می‌توان زمان ارسال را نیز تعیین کرد. زمان ارسال در اینجا را ۸ صبح به وقت تهران قرار دادم و از روز دوم در این ساعت صفحات جدید را دریافت خواهیم کرد.

⭕️ @hamidhossaini