💢 مسیر انسانیت 💢

❇️ اخیراً دکتر صدیقه وسمقی با نگارش و انتشار کتاب مسیر پیامبری یکی از چالشی‌ترین رهیافت‌های جریان روشنفکری دینی را صریح‌تر از آنچه تا کنون گفته شده بود، مطرح کرده و فرصتی ارزشمند را برای تأمل بیشتر در مباحث بنیادین الهیات فراهم آورده است.

🔺اگرچه پرسش‌هایی جدی دربارهٔ برخی پیش‌فرض‌های مبهم و ادعاهای بی‌دلیل این کتاب وجود دارد که باید در فرصتی دیگر به آنها پرداخت، اما پاره‌ای از نقدهای این نویسنده به تبیینی که معمولاً از دین و پیامبری ارائه می‌شود، حاوی نکاتی مهم و قابل توجه است که پاسخ به آن بر اساس مبانی مشهور بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد.

🔸زیرا وقتی دین را دستورالعملی آسمانی بدانیم که نجات و سعادت جز در پرتو آن ممکن نیست و دلایلی چون قاعدهٔ لطف، ابلاغ آن را بر خدا واجب کرده باشد، توجیه قابل قبولی برای ابهام‌ها، محرومیت‌ها و برداشت‌های متناقضی که در این زمینه وجود دارد پیدا نمی‌کنیم.

🔸اما مشکل اینجاست که نویسنده به‌جای ارائهٔ مستدل راه حلی علمی، دست خدا را از هر فرمانی خالی و پیامبران را افرادی عادی معرفی می‌کند که نتیجهٔ تلاش‌های معنوی خود را پیامی از جانب خدا تصور کرده‌‌اند و با نیتی نیک و اصلاح‌طلبانه، چیزی را که برایشان منکشف شده بوده، فرمان خدا دانسته‌اند.

🔸وی این تبیین را بهترین روش برای تنزیه ساحت الهی از تناقضات و خطاهای علمی و اخلاقی موجود در متون مقدس می‌داند و این‌گونه، خدا را از اتهام ناکامی در رساندن سالم و شفاف فرمانی سعادت‌بخش تبرئه و اعلام می‌کند اساساً نباید برای خدا وظیفه‌ و انگیزه‌ای در این زمینه در نظر گرفت.

🔸این در حالی است که حتی با نگاهی مستقل از متون مقدس، همچنان راه‌هایی برای حل این مشکل وجود دارد که با ادعای گزاف ناتوانی خدا از داشتن فرمان و هدایت همراه نباشد و احتمال صادق بودن پیامبران را در تبیینی که از فرایند پیامبری خود ارائه می‌دادند، بدون دلیلی روشن، تکذیب نکند.

🔻برای این منظور کافی است دین حقیقی و هدایت و فرمان خدا را همان ندای وجدان بدانیم که در نهاد همهٔ انسان‌ها قرار داده شده و بسته به تلاش‌ها و اراده‌ها، با وضوح و شفافیتی متفاوت در اختیار همگان است و پیامبری، چیزی جز رسیدن به صلاحیت‌های لازم برای دریافت کامل‌تر همان هدایت همگانی نیست.

✅ در این نگاه نه فقط مسیر پیامبری، بلکه مسیر انسانیت، از بالا به پایین جریان پیدا می‌کند و مبنای محکم‌تری برای نقد و مردود شمردن ظواهر و برداشت‌های نامعقولی که به هر دلیل به متون مقدس راه یافته یا به آن نسبت داده شده است در اختیار خواهیم داشت.

#باورها #دین_حنیف
⭕️ @hamidhossaini

💢 تأملی در شناخت ویژگی‌های خدا 💢

✅ سیزدهمین جلسه «گفتگوی آزاد اعتقادی» در کلاب هاوس

🔸۸ آذر ۱۴۰۰

🔺در این جلسه نیز گفتگو دربارهٔ صلاحیت عقل انسان در شناخت ویژگی‌های خالق و پدیدآورندهٔ هستی با حضور موافقان و مخالفان ادامه یافت و توضیح داده شد که آگاهی از ویژگی‌های ثبوتی خدا ممکن نیست، ولی می‌توانیم ویژگی‌های سلبی او را بر اساس بی‌نیازی مطلق او تشخیص دهیم و هر گونه نقصی را از او دور بدانیم.

#باورها #گفتگو

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۶۲ تا ۶۶ سورهٔ بقره 💢

✳️ إنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالنَّصَارَى وَالصَّابِئِينَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ (۶۲)
⬅️به‌راستی کسانی که ایمان آوردند و آنان که یهودی شدند و نصرانی‌ها و صابئی‌ها، هر کس به خدا و روز واپسین ایمان آورد و کار شایسته انجام دهد، مزدشان نزد خداوندگارشان (محفوظ) است و نه هیچ بیمی بر ایشان می‌رود و نه اندوهگین می‌شوند.

🔺از آنجا که «هادوا والنصاری و الصابئین» اسامی پیروان ادیانی خاص است، این اسامی ترجمه نشد.
🔺«لهم أجرهم» به‌صورت دقیق باید «مزدشان را دارند» ترجمه شود، ولی تعبیر «مزدشان محفوظ است» در زبان متداول رایج‌تر است.

✳️ وإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّةٍ وَاذْكُرُوا مَا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (۶۳)
⬅️ و آن‌گاه که از شما تعهد گرفتیم و طور را بر فرازتان برافراشتیم، آنچه را به شما دادیم محکم بگیرید و چیزی را که در آن است یاد کنید، باشد که اهل پروا شوید.

🔺رایج‌ترین تعبیر فارسی دربارهٔ پیمان محکم گرفتن، «تعهد گرفتن» است.

✳️ ثمَّ تَوَلَّيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَكُنْتُمْ مِنَ الْخَاسِرِينَ (۶۴)
⬅️ سپس بعد از آن رویگردان شدید که اگر افزون‌بخشی و مهربانی خدا به شما نبود قطعاً از زیانکاران بودید.

🔺«فضل» به‌معنی «بیشتر دادن» و نقطهٔ مقابل «کم گذاشتن» است.

✳️ ولَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خَاسِئِينَ (۶۵)
⬅️ و قطعاً آن دسته از شما که در شنبه حرمت‌شکنی کردند را شناختید، پس به آنها گفتیم: «میمون‌هایی رانده‌شده باشید».

🔺«اعتداء» به‌معنی «تجاوز از حد» است و همان مفهوم «حرمت‌شکنی» را می‌رساند.
🔺مادهٔ «خسأ» به‌معنی راندن و دور کردن است.

✳️ فجَعَلْنَاهَا نَكَالًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ (۶۶)
⬅️ پس آن را درس عبرتی برای آنچه پیش روی آن و آنچه در پس آن بود و پندی برای پرواپیشگان قرار دادیم.

🔺«نکال» به‌معنی عقوبت و رفتار ترسناکی است که مایهٔ عبرت دیگران می‌شود.
🔺تعبیر «بین یدي» گاهی به‌معنی «قبل» و گاهی به‌معنای «آینده» است و هر دو معنایش در قرآن به‌کار رفته است. شاید نزدیک‌ترین معادل آن در فارسی وقتی به‌معنای «قبل» است تعبیر «پیش پا» و وقتی به‌معنای «آینده» است «پیش رو» باشد. البته از آنجا که تعبیر «پیش پا» کمتر در متون ادبی به‌کار می‌رود، بهتر است آن را همان «پیش از» ترجمه کنیم.
🔺اگرچه به احتمال قوی منظور آیه از تعبیر «بین یدیها وما خلفها» این است که آن عقوبت را درس عبرتی برای «معاصران و نسل‌های بعد» قرار دادیم، ولی بهتر است در ترجمه تا جایی که امکان دارد به الفاظ وفادار بمانیم و توضیحات را به برداشت مخاطب یا مباحث تفسیری موکول کنیم.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۶۷ تا ۷۱ سورهٔ بقره 💢

✳️ وإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَةً قَالُوا أَتَتَّخِذُنَا هُزُوًا قَالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ (۶۷)
⬅️ و آن‌گاه که موسی به قومش گفت: «به‌راستی خدا به شما فرمان می‌دهد ماده گاوی را سر ببرید.» گفتند: «آیا ما را به ریشخند گرفته‌ای؟» گفت: «به خدا پناه می‌برم از اینکه جزو بی‌خردان باشم.»

🔺«جهل» گاهی در مقابل «عقل» به‌کار می‌رود و به‌معنای «بی‌خردی»‌ است. در این آیه نیز با توجه قرینهٔ «تمسخر» این معنی تناسب بیشتری دارد.

✳️ قالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا هِيَ قَالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٌ لَا فَارِضٌ وَلَا بِكْرٌ عَوَانٌ بَيْنَ ذَلِكَ فَافْعَلُوا مَا تُؤْمَرُونَ (۶۸)
⬅️ گفتند: «به‌خاطر ما خداوندگارت را بخوان تا برایمان روشن سازد که آن چیست.» گفت: «به‌راستی او می‌گوید آن ماده گاوی است که نه پیر است و نه جوانی که هنوز زایمان نکرده باشد، بلکه میانسالی است در بین آن، پس آنچه فرمان داده شدید را انجام دهید.»

🔺«فارض» به‌معنی «گاو کهنسال» و «بکر» به‌معنی «گاوی که هنوز زایمان نکرده» است.

✳️ قالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا لَوْنُهَا قَالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٌ صَفْرَاءُ فَاقِعٌ لَوْنُهَا تَسُرُّ النَّاظِرِينَ (۶۹)
⬅️ گفتند: «به‌خاطر ما خداوندگارت را بخوان تا برایمان روشن سازد چه رنگی است.» گفت: «به‌راستی او می‌گوید قطعاً آن ماده گاوی است زرد پر رنگ که رنگش بینندگان را شاد می‌کند.»

🔺«فاقع»‌ وقتی در کنار «صفراء» به‌کار می‌رود به‌معنی «شدت زردی» است که در فارسی به آن «زرد پر رنگ» می‌گویند.

✳️ قالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا هِيَ إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَيْنَا وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ لَمُهْتَدُونَ (۷۰)
⬅️ گفتند: «به‌خاطر ما خداوندگارت را بخوان تا برایمان روشن سازد آن چیست؛ به‌راستی که آن گاو بر ما مشتبه شده است و قطعاً اگر خدا بخواهد ما راه‌یافته خواهیم بود.»

🔺با توجه به معرفه بودن «البقرة» لازم است با «آن» نوعی تشخص پیدا کند.

✳️ قالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٌ لَا ذَلُولٌ تُثِيرُ الْأَرْضَ وَلَا تَسْقِي الْحَرْثَ مُسَلَّمَةٌ لَا شِيَةَ فِيهَا قَالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُوا يَفْعَلُونَ (۷۱)
⬅️ گفت: «به‌راستی او می‌گوید قطعاً آن ماده گاوی است نه آن‌چنان رام که زمین را شخم بزند و نه چنان که محصولات به ثمر رسیده را آبیاری کند، سالم است و هیچ لکه‌ای در آن نیست.» گفتند: «اکنون حق مطلب را آوردی.» پس سرش را بریدند و نزدیک بود که این کار را نکنند.

🔺با توجه به تکرار «لا» قبل از «ذلول» و «تسقي» لازم است معنایی برای جمله بیان شود که دو بار «نه» در آن باشد، لذا بر خلاف آنچه در اغلب ترجمه‌ها آمده به‌نظر می‌رسد دو حالتی که در آیه نفی شده مقدار رام بودن گاو برای شخم زدن یا آبیاری کردن است.
🔺«حرث» به «آنچه پس از کشت می‌روید و به ثمر می‌رسد» گفته می‌شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🔺نخست‌وزیر اسکاتلند در کنار عهدنامه امام علی‌(ع)

🔹تصویری از نیکلا استرجن نخست وزیر اسکاتلند منتشر شده در کنار او تابلویی را نشان می دهد که ترجمه بخشی از عهدنامه امیرالمومنین به مالک اشتر نوشته شده است.

کنفرانسی به همت دولت و پارلمان اسکاتلند به منظور تعامل با مسلمانان شیعه در غرب اروپا برگزار شد.

🔹این رویداد بی‌سابقه با عنوان "یکپارچگی، ایمان و تنوع مذهبی در اسکاتلند؛ از منظر یک مسلمان شیعه" و با شرکت انجمن اهل‌بیت(ع) اسکاتلند در ساختمان پارلمان این کشور برگزار شد.

🔹نکته قابل توجه در این مراسم جمله زیبایی از مولای متقیان حضرت امام علی (ع) بود. این جمله مربوط به عهدنامه امام اول شیعیان بوده که خطاب به مالک اشتر نوشته شد. در بخشی از آن که بر روی تابلو و در کنار نخست وزیر اسکاتلند دیده می شود آمده است: مردم دو گروهند: یا هم‌کیشان تو هستند یا همانندان تو در آفرینش./خبرآنلاین

#خبر_ويژه
@khabare_vije

💢 چندخدایی، تک‌خدایی یا بی‌خدایی؟ 💢

✅ چهاردهمین جلسه «گفتگوی آزاد اعتقادی» در کلاب هاوس

🔸۱۵ آذر ۱۴۰۰

🔺پس از بیان دلیل منطقی وجود منشأ مستقل و بی‌نیاز هستی به ویژگی‌های این حقیقت که نامش را خدا گذاشتیم پرداختیم. در این جلسه گفتگوها دربارهٔ یگانگی خدا و مفهوم و دلایل عقلانی آن ادامه یافت و دلایل موافقان و مخالفان این باور مطرح شد.

#باورها #گفتگو

⭕️ @hamidhossaini

💢 خدا مستکبران را دوست ندارد 💢

❇️ در آیهٔ ۱۸ سورهٔ مائده خداوند متعال یهودیان و مسیحیانی که خود را از پیروان دیگر مکاتب برتر می‌دانند توبیخ می‌کند و در پاسخ به ادعای «نحن أبناء الله و أحبّائه» آنها می‌فرماید: «شما هم مثل دیگران بشرید و او هر کس را بخواهد می‌آمرزد یا عذاب می‌کند.»

⬅️ یادداشت «استکبار دینی» را در همین رابطه ملاحظه فرمایید.

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیهٔ ۷۲ تا ۷۵ سورهٔ بقره 💢

✳️ وإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ (۷۲)
⬅️ و آن‌گاه که فردی را کشتید و دربارهٔ آن اختلاف و ستیز کردید، ولی خدا بیرون‌آورندهٔ چیزی است که آن را کتمان می‌کردید.

🔺اگرچه منظور از «مُخرج» این است که او «آشکارکننده» چیزی است که کتمان می‌کردند، ولی بهتر است در ترجمه از تعبیر «بیرون آوردن» استفاده شود که مطابق با تعبیر «اخراج» است.

✳️ فقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا كَذَلِكَ يُحْيِي اللَّهُ الْمَوْتَى وَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (۷۳)
⬅️ پس گفتیم: «بخشی از آن را به او بزنید»؛ همان‌گونه خدا مردگان را زنده می‌کند و نشانه‌هایش را نشانتان می‌دهد، باشد که درک کنید.

🔺منظور از «آن» (ها) بدن گاو و منظور از «او» (ه) مقتولی است که با این کار زنده شده است.
🔺چنان‌که پیش از این نیز گذشت، مادهٔ «عقل» به‌معنی «درک کردن» است.

✳️ ثمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ (۷۴)
⬅️ آن‌گاه پس از آن ماجرا دل‌های شما سخت شد، به‌گونه‌ای که همچون سنگ یا سخت‌تر از آن بود، چرا که بعضی سنگ‌ها از آن جوی‌ها می‌جوشد و پاره‌ای از آنها می‌شکافد و از آن آب بیرون می‌آید و بعضی از آنها از خشیت خدا فرو می‌افتد؛ و خدا از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست.

🔺تعبیر «به‌گونه‌ای» برای نشان دادن تأثیر «فهی» است.

✳️ أفَتَطْمَعُونَ أَنْ يُؤْمِنُوا لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ يَعْلَمُونَ (۷۵)
⬅️ آیا طمع دارید به‌ شما اعتماد کنند با آنکه گروهی از آنان سخن خدا را می‌شنیدند و پس از آنکه درکش می‌کردند آگاهانه آن را تحریف می‌کردند.

🔺تعبیر «به شما ایمان بیاورند» که بسیاری از مترجمان استفاده کرده‌اند ترجمهٔ «یؤمنوا بکم» است، در حالی که ایمان وقتی با لام به‌کار می‌رود مفهوم «اعتماد کردن» را می‌رساند.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 کمال خدا و معمای شرور 💢

✅ پانزدهمین جلسه «گفتگوی آزاد اعتقادی» در کلاب هاوس

🔸۲۲ آذر ۱۴۰۰

🔺در ادامهٔ بررسی ویژگی‌های خدا به‌عنوان منشأ و تکیه‌گاه هستی به موضوع نقص‌ها و بدی‌های جهان و تأثیر آن بر باور به خدایی دانا، توانا و نیک‌خواه پرداخته شد و با توجه به گفتگوهایی که دربارهٔ اصل وجود خدا در گرفت، مناظره‌ای با یکی از خداناباوران آغاز و مقرر شد در جلسات آینده این گفتگو پیگیری شود.

#باورها #گفتگو

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیهٔ ۷۶ تا ۷۹ سورهٔ بقره 💢

✳️ وإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ قَالُوا أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاجُّوكُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّكُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ (۷۶)
⬅️ و هر گاه با کسانی که ایمان آورده‌اند روبرو می‌شوند می‌گویند: «ایمان آورده‌ایم» و چون با یکدیگر تنها می‌شوند می‌گویند: «آیا آنچه خدا بر شما گشوده است را با آنها در میان می‌گذارید تا از آن نزد خداوندگارتان به‌عنوان دلیلی بر ضدّ خودتان استفاده کنند؟ آیا نمی‌فهمید؟»

🔺«محاجّه کردن با تکیه بر یک موضوع» به‌معنی ذکر کردن آن به‌عنوان دلیلی است که طرف مقابل توان پاسخگویی به آن را ندارد.
🔺با توجه به هماهنگی «أفلاتعقلون» با افعال جملهٔ قبل، این عبارت را نیز باید بخشی از سخن یهودیان با یکدیگر دانست؛ یعنی «چرا نمی‌‌فهمید نباید این مطالب را با مؤمنان در میان گذاشت؟»

✳️ أوَلَا يَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ (۷۷)
⬅️ یعنی نمی‌دانند که به‌راستی خدا آنچه را مخفی می‌کنند و آنچه را آشکار می‌کنند می‌داند؟

🔺کلمهٔ «یعنی» در ابتدای جمله برای بیان مفهوم «و» در «أولا» با استفاده از تعبیر متداولی است که در زبان فارسی برای این‌گونه موقعیت‌ها به‌کار می‌رود و ارتباط جمله با جملات قبلی را نشان می‌دهد.

✳️ ومِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لَا يَعْلَمُونَ الْكِتَابَ إِلَّا أَمَانِيَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ (۷۸)
⬅️ و بعضی از آنها درس‌ناخوانده‌هایی هستند که آگاهی آنها از کتاب تنها در حدّ دل‌بخواه‌ها است و شناختی جز در حدّ گمان‌ ندارند.

🔺دربارهٔ معنای لغوی و اصطلاحی «امّی» دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد، ولی با توجه به آیهٔ قبل و بعد که دربارهٔ باسوادانی است که آگاهانه کتاب خدا را تحریف می‌کردند، منظور از «امیّون» در اینجا گروه دیگر یهودیان یعنی عوام بی‌سواد آنهاست. در دیگر آيات قرآن نیز که این واژه در برابر اهل کتاب به‌کار رفته به این خاطر است که دیگران به‌خاطر سر و کار نداشتن با کتاب آسمانی در پی یادگیری خواندن و نوشتن نبودند.
🔺«أمانیّ» به‌معنی «آرزوها و دل‌بخواه‌ها» است و این تعبیر بارها در قرآن دربارهٔ نوع خاصی از دینداری به‌کار رفته است که مقدّسات را به‌ وسیله‌ای برای برتری‌جویی و تعصب‌ورزی تبدیل می‌کند. پس منظور آیه این است که گروهی از عوام یهود (همچون بسیاری از عوام دیگر ادیان) بدون اینکه درک درستی از متون مقدس داشته باشند، آن را دلیل حقّانیت و درستی ادعاهای متعصبانه‌‌ٔ خود می‌دانند.

✳️ فوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ (۷۹)
⬅️ پس وای بر کسانی که کتاب را با دستان خود می‌نویسند و می‌گویند: «این از جانب خداست» تا با آن بهایی اندک را بفروشند. پس وای بر آنها به‌خاطر آنچه دستانشان نوشته است و وای بر آنها به‌خاطر آنچه به‌دست می‌آورند.

🔺«اشتراء» از اضداد است و هم به‌معنی «فروختن» و هم به‌معنی «خریدن» به‌کار می‌رود.
🔺این آیه به توصیف عالمان و باسوادانی می‌پردازد که برخلاف گروه ذکر شده در آیهٔ قبل، آگاهانه به جعل و تحریف حقایق دینی دست می‌زنند.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🔺راز عظمت و محبوبیت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و تأثیر معرفت ایشان در رشد شخصیت انسان

⭕️ @hamidhossaini

💢 متن کتاب «شهر گمشده» 💢

❇️ این اثر محققانه که فایل کامل آن توسط مؤلف ارجمندش جناب دکتر محمد حسن زورق به‌صورت عمومی منتشر شده، منبعی ارزشمند برای شناخت شرایط سیاسی و اجتماعی عصر بعثت و جایگاه والای حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در آن مقطع تاریخی است.

⭕️ @hamidhossaini

❇️ دوشنبهٔ گذشته در جلسهٔ گفتگوی آزاد اعتقادی مناظره‌ای با یکی از خداناباوران آغاز و مقرر شد این گفتگو همچنان در «کلاب‌هاوس» ادامه پیدا کند.

✅ با توجه به درخواست طرف این مناظره برنامهٔ این هفته ساعت ۱۶ برگزار می‌شود و در این‌باره گفتگو خواهیم کرد که «آیا هستی خدایی حکیم دارد یا بی‌هدف و زشت و ناقص است؟»

⭕️ @hamidhossaini

💢 آیا هستی زشت و ناقص و بی‌هدف است؟ 💢

✅ شانزدهمین جلسه «گفتگوی آزاد اعتقادی» در کلاب هاوس

🔸۲۹ آذر ۱۴۰۰

🔺با اعلام جناب وریا امیری مبنی پیش آمدن مشکلی غیرمنتظره برای ایشان، گفتگویی که این جلسه برای برگزاری آن تنظیم شده بود به هفتهٔ آینده موکل شد، ولی گفتگو با دیگر ناخداباوران ادامه یافت و دلایل وجود خدایی حکیم که بهترین جهان ممکن را پدید آورده است تشریح گردید.

#باورها #گفتگو

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۸۰ تا ۸۳ سورهٔ بقره 💢

✳️ وقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّامًا مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدًا فَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ (۸۰)
⬅️ و گفتند: «جز روزهایی انگشت‌شمار دچار آتش نخواهیم شد.» بگو: «آیا از خدا قولی گرفته‌اید؟ که هرگز خدا بدقولی نمی‌کند؛ یا چیزی را که نمی‌دانید به خدا نسبت می‌دهید؟»

🔺«معدودة» به‌معنی «شمرده‌شده» است که در تعبیر رایج فارسی به آن «انگشت‌شمار» می‌گویند.
🔺مادهٔ «مسّ» در عربی به‌معنی لمس کردن و ملاقات کردن و مواجه کردن است و با توجه به کاربردهای متنوع آن در قرآن، نزدیک‌ترین معادل آن «دچار کردن» است که البته معمولاً به‌صورت «دچار شدن» به‌کار می‌رود. از آنجا که در اینجا «نار» فاعل است باید به همان صورت «دچار کردن» ترجمه شود، ولی چنین تعبیری در فارسی به‌کار نمی‌رود و از همان «دچار شدن» برای بیان این مفهوم استفاده می‌شود.

✳️ بلَى مَنْ كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ فَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (۸۱)
⬅️ نه این‌چنین نیست؛ هر کس دستاورد بدی داشته باشد و کار نادرستش او را در بر بگیرد، چنین کسانی اهل آتش‌اند و در آن جاودان خواهند ماند.

🔺بنا بر تصریح کتب لغت، یکی از معانی «بلی» نفی و استدراک مطلب قبلی است و در این آیه نیز برای نفی ادعای متکبرانهٔ دیندارانی آمده است که خود را تافتهٔ جدا بافته و اهل نجات می‌دانند.
🔺توضیح مربوط به معنی «أصحاب» در ترجمهٔ آیهٔ ۳۹ بیان شد.
🔺اگرچه «کسب سیئة» به‌معنی «بدی‌ای را به‌دست آورد» است، ولی این مفهوم در فارسی با تعبیر «دستاورد بدی داشته باشد» بیان می‌شود.
🔺از آنجا که در کتب لغت، «خطیئه» نقطهٔ مقابل«صواب» که به‌معنی «درست» است دانسته شده، باید آن را «نادرست» ترجمه کرد.

✳️ والَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (۸۲)
⬅️ و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دهند، ایشان اهل بهشت‌‌اند و در آن جاودان خواهند ماند.

🔺پیش از نیز بیان شد که «الجنة» در قرآن عنوانی خاص برای بهشت برین است.

✳️ وإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْكُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ (۸۳)
⬅️ و آن‌هنگام که از بنی‌اسرائیل تعهد گرفتیم که: «جز خدا را بندگی نکنید و به پدر و مادر نیکی کنید و به نزدیکان و یتیمان و بینوایان، و با مردم خوب سخن بگویید و نماز را برپا دارید و زکات را بپردازید»، ولی جز اندکی از شما در حالی که رویگردان بودید پی کار خود را گرفتید.

🔺دربارهٔ معنای «مسکین» در کتب لغت اختلاف فراوانی وجود دارد و یکی از معانی بیان‌شده برای آن، «کسی که هیچ چیزی ندارد» است؛ لذا به «بینوا» ترجمه شد.
🔺«تولّي» به‌معنی «قیام و اقدام کردن» است و وقتی در برابر فرد یا کاری به‌کار رود معنای «پشت کردن و مشغول کار خود شدن» را می‌رساند که در فارسی برای این مفهوم از تعبیر «پی کار خود را گرفتن» نیز استفاده می‌شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 فریاد مسیح (ع) در برابر دین‌فروشان 💢

🔸وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار که درِ ملکوت آسمان را به روی مردم می‌بندید، زیرا خود داخل آن نمی‌شوید و داخل شوندگان را از دخول مانع می‌شوید.

🔹وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار، زیرا خانه‌های بیوه‌زنان را می‌بلعید و از روی ریا نماز را طویل می‌کنید؛ از آنرو عذاب شدیدتر خواهید یافت.

🔸وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار، زیرا که برّ و بحر را می‌گردید تا مریدی پیدا کنید و چون پیدا شد او را دو مرتبه پست‌تر از خود، پسر جهنّم می‌سازید!

🔹وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار که نعناع و شبت و زیره را عشر می‌دهید و اعظم احکام شریعت، یعنی عدالت و رحمت و ایمان را ترک کرده‌اید! می‌بایست آنها را بجا آورده، اینها را نیز ترک نکرده باشید.

🔸ای رهنمایان کور که پشه را صافی می‌کنید و شتر را فرو می‌برید!

🔹وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار، از آن رو که بیرون پیاله و بشقاب را پاک می‌نمایید و درون آنها مملّو از جبر و ظلم است.

🔸ای فریسی کور، اوّل درون پیاله و بشقاب را طاهر ساز تا بیرونش نیز طاهر شود!

📚 فرازهایی از فصل ۲۳ انجیل متی.

⭕️ @hamidhossaini

https://twitter.com/seyedhamid

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۸۴ تا ۸۶ سورهٔ بقره 💢

✳️ وإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ لَا تَسْفِكُونَ دِمَاءَكُمْ وَلَا تُخْرِجُونَ أَنْفُسَكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ وَأَنْتُمْ تَشْهَدُونَ (۸۴)
⬅️ و آن‌گاه که از شما تعهد گرفتیم که خون‌هایتان را نریزید و خودتان را از سرزمینتان بیرون نرانید، سپس در حالی که شاهد بودید اقرار کردید.

🔺«دیار» جمع کثرت «دار» و در اصل به‌معنی «خانه‌های بسیار» و منظور از آن، «سرزمین و منطقه‌ای که در آن خانه‌های فراوان وجود دارد» است. در فارسی متداول برای این منظور از تعبیر «خانه و کاشانه» نیز استفاده می‌شود.
🔺اگرچه به‌نظر می‌رسد منظور آیه این باشد که «خون یکدیگر را نریزید و یکدیگر را از سرزمین خود بیرون نکنید» اما چون از تعابیری مثل «بعضکم بعضاً» استفاده نشده بهتر است در ترجمه به الفاظ وفادار باشیم. ضمن اینکه چه‌بسا تعبیر آیه اشاره به این نکته داشته باشد که خون و سرزمین دیگران را خون و سرزمین خود بدانید.
🔺مادهٔ «شهادت» را می‌توان به «گواه بودن» ترجمه کرد، ولی تعبیر «شاهد بود» در فارسی کاربرد و گویایی بیشتری دارد.

✳️ ثمَّ أَنْتُمْ هَؤُلَاءِ تَقْتُلُونَ أَنْفُسَكُمْ وَتُخْرِجُونَ فَرِيقًا مِنْكُمْ مِنْ دِيَارِهِمْ تَظَاهَرُونَ عَلَيْهِمْ بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَإِنْ يَأْتُوكُمْ أُسَارَى تُفَادُوهُمْ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيْكُمْ إِخْرَاجُهُمْ أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَاءُ مَنْ يَفْعَلُ ذَلِكَ مِنْكُمْ إِلَّا خِزْيٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ (۸۵)
⬅️ با این حال شما همان‌ کسانی هستید که خودتان را می‌کشید و گروهی از خود را از سرزمینشان بیرون رانده، با کوتاهی و تعدی، بر ضدّ آنها از یکدیگر پشتیبانی می‌کنید، ولی اگر به‌اسارت نزد شما بیایند آنها را وسیله‌ای برای گرفتن فدیه و جایگزین قرار می‌دهید در حالی که بیرون راندن آنها بر شما حرام است. آیا به بخشی از کتاب ایمان می‌آورید و نسبت به بخشی دیگر حق‌پوشی می‌کنید؟ پس مجازات آن دسته از شما که چنین می‌کنند جز خواری در زندگی دنیا نخواهد بود و در روز رستاخیز به سخت‌ترین عذاب برگردانده خواهند شد و خدا از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست.

🔺«اثم» در لغت به‌معنی «کوتاهی و تقصیر در کار خیر» است و در کنار «عداون» به‌معنی «دشمنی از سر تعدی و زیاده‌خواهی» به گناهانی که جنبهٔ سستی و تفریط دارد اشاره می‌کند.
🔺با توجه به سیاق آیهٔ قبل که به اقرار یهودیان نسبت به ممنوع بودن قتل و اخراج اشاره داشت، مفهوم «ثم» در ابتدای آیه این است که با وجود آن اقرار، باز هم شما چنین می‌کنید.
🔺«تظاهر» به‌معنی «پشتیبانی کردن از هم» است که به آن «همدستی» یا «همکاری» نیز گفته می‌شود.
🔺«فدیه» مالی است که برای آزاد کردن اسیران پرداخت می‌شود و منظور آیه این است که شما برخلاف فرمان خدا دیگران را می‌کشید و اخراج می‌کنید، ولی به اسم فرمان خدا در زمینهٔ دریافت فدیه، برای آزاد کردن همان افراد، اموالی را دریافت می‌کنید.

✳️ أولَئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالْآخِرَةِ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ (۸۶)
⬅️ اینها کسانی هستند که زندگی دنیا را به‌بهای سرای واپسین می‌ستانند؛ لذا نه عذابشان سبک می‌شود و نه از آنها حمایتی خواهد شد.

🔺«تخفیف» به‌معنی «سبک کردن» است و نه «کم کردن».

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

نقد دینیِ "خشونت‌ورزی در مواجهه با بدحجابی "
✍ دکتر علی‌رضا آزاد
هیأت علمی الهیات دانشگاه فردوسی مشهد



حجاب و بدحجابی هر دو در طول تاریخ، به شکل‌های گوناگون وجود داشت. خداوند در ۵ آیه قرآن دستور به رعایت حجاب داده است و در بیش از ۱۰۰ حدیث، حجاب شرعی تعریف و به رعایت آن توصیه و بدحجابی تقبیح و احکام حجاب از سوی فقیهان بیان شده است.

هر چند که حجاب، واجب شرعی است اما آیا در متون دینی و سیره اصحاب و ائمه اطهار(ع)، برخورد حقوقی، قهری و خشونت‌بار با بدحجاب جهت اجرای این واجب الهی، مجاز دانسته شده است؟ آیا فقها تا کنون بدحجابی را مشمول یکی از انواع مجازات‌های شرعی حد و تعزیر و دیه و قصاص دانسته‌ و کیفرهایی نظیر تازیانه، جریمه نقدی، زندان و... برای بدحجاب، تعیین کرده‌اند؟

▪️اگر کسی یک آیه یا حدیث صحیح بیاورد که نصاً (و نه اصطیاداً) نشان دهد پیامبران و امامان برخورد خشن و پرخاش‌گرانه با بدحجابان را روا داشته‌اند و یا کسی را به خاطر بدحجابی، مجازات حقوقی کرده‌اند یا خودشان و اصحاب نزدیک‌شان برخورد فیزیکی و رفتار خشونت‌باری با بدحجابان داشته‌اند یا حقوق بدحجاب را از بیت المال قطع کرده و یا کسی را به خاطر فقدان پوشش کامل از حقوق اولیه‌اش محروم ساخته یا به حضور نپذیرفته باشند، لطفاً به من اطلاع دهد تا به ازای هر مورد، یک سکه بهار آزادی تقدیم کنم.

▪️اگر کسی یک حکم یا فتوای صریح (تا پیش از انقلاب) بیاورد که نشان دهد استنباط یکی از فقهای طراز اول و علمای بزرگ گذشته، از مجموع آیات و روایات حجاب و سیره ۲۵۰ ساله ائمه اطهار این بوده باشد که حد و تعزیری (نظیر: تازیانه، جریمه نقدی، زندان و...) بر بدحجابی قرار داده یا جاری کرده باشد، لطفاً همراه با سند ذکر کند تا به ازای هر مورد یک سکه پارسیان تقدیم نمایم.

سخن پیامبر اکرم(ص) به عایشه و سوده و نیز توصیه به عمرو بن حزم و نیز سخن امام علی(ع) به مردم عراق و ماجرای اسماء خواهر زن پیامبر و قضیه اسماء بنت مرثد در نخلستان و... نشان می‌دهد که بدحجابی در آن زمان هم وجود داشت و توجه حاکمان دینی به فرهنگ سازی حجاب، نیز ضروری است. اما هرگز از آن روایات، جواز برخورد حقوقی یا رفتار خشونت‌آمیز با بدحجابان استنباط نمی‌شود.

روش دین‌داران حقیقی در ترویج و صیانت از حجاب، همواره ارشاد و توصیه و تذکر و تشویق و توبیخ کلامی و ارائه الگوی عملی و زدودن موانع ذهنی و روانی و ارائه ادله برهانی و اقناعی جهت فرهنگ‌سازی حجاب با نظر به اقتضائات عصری و هنجارهای اجتماعی با محوریت عفاف و پرهیز از ستیزه‌جویی و خشونت‌ورزی با بدحجابان بود.

استنباط فقیهان بزرگوار ما نیز در طول تاریخ تمدن اسلام، آن بود که با توسری نمی‌توان به روسری رسید. علمای سلف برخلاف برخی روحانیون بعد از انقلاب (بانیان ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی)، از ادله‌ای مانند تجمیع ظنون و روایات من تعدّی و اصابه القاذورات و... جواز مجازات حقوقی بدحجاب را استنباط نکردند لذا اغلب بر این باور بودند که انکار حجاب، حداکثر انکار یکی از واجبات دینی است و نه انکار "ضروری دین". (برخی عدم ذکر مجازات اخروی و دنیوی برای بدحجابان در آیات و ذکر مجازات اخروی بدون بیان مجازات دنیوی در روایات را شاهدی بر این مدعا دانسته‌اند.)

آنانی که به‌ برخورد قهری و تحکمّی در ترویج احکام دینی عادت کرده‌اند، اگر نتوانستند به دو تحدّی بالا پاسخ دهند، لطفاً در میل‌شان به خشونت‌ورزی دینی و برخورد حقوقی در ترویج آموزه‌های شرعی تجدید نظر کنند و در ترویج واجبات الهی، بجای برخورد سیاسی، به روش الهی عمل نمایند تا نتیجه معکوس نگیرند و مردم را به دین خدا بدبین نکنند و عِرض خود نبرند و زحمت ما ندارند.

فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ: و اگر این کار را نکردید و هرگز نتوانید کرد پس بپرهیزید از آتشی که هیزم آن مردم بدکار و سنگ‌های خارا است.

@Dr_AlirezaAzad