اَلْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ وَ اَلْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بِحِلْمِكَ وَ قَاتِلْ هَوَاكَ بِعَقْلِكَ
بردبارى پرده‌اى پوشاننده، و خِرد شمشيرى بُرّان است، پس عيب‌هايت را با بردبارى بپوشان، و با خِرَد خويش به نبرد با هوايت برخيز
امیر المومنین علی (ع) / نهج‌البلاغه حکمت ۴۲۴

إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً يَخْتَصُّهُمُ اَللَّهُ بِالنِّعَمِ لِمَنَافِعِ اَلْعِبَادِ فَيُقِرُّهَا فِي أَيْدِيهِمْ مَا بَذَلُوهَا فَإِذَا مَنَعُوهَا نَزَعَهَا مِنْهُمْ ثُمَّ حَوَّلَهَا إِلَى غَيْرِهِمْ
خداوند بندگانى دارد كه براى بهره‌مندى ديگران به آنان نعمت‌هايى داده است. آن نعمت‌ها را تا زمانى كه بخشش مى‌كنند در اختيارشان مى‌گذارد، و آنگاه كه از بخشيدن دريغ كنند از آنان بگيرد و به ديگران بسپارد
امیر المومنین علی (ع) / نهج‌البلاغه حکمت ۴۲۵

لِلْعَبْدِ أَنْ يَثِقَ بِخَصْلَتَيْنِ اَلْعَافِيَةِ وَ اَلْغِنَى بَيْنَا تَرَاهُ مُعَافًى إِذْ سَقِمَ وَ بَيْنَا تَرَاهُ غَنِيّاً إِذِ اِفْتَقَرَ
سزاوار نيست كه بنده به دو خصلت اعتماد كند: تندرستى و توانگرى. زيرا چون او را تندرست بينى ناگهان بيمار گردد، و چون كه وى را توانگر بينى به ناگاه تهيدست شود
نهج‌البلاغه حکمت ۴۲۶

اَلزُّهْدُ كُلُّهُ بَيْنَ كَلِمَتَيْنِ مِنَ اَلْقُرْآنِ قَالَ اَللَّهُ سُبْحَانَهُ لِكَيْلاٰ تَأْسَوْا عَلىٰ مٰا فٰاتَكُمْ وَ لاٰ تَفْرَحُوا بِمٰا آتٰاكُمْ وَ مَنْ لَمْ يَأْسَ عَلَى اَلْمَاضِي وَ لَمْ يَفْرَحْ بِالْآتِي فَقَدْ أَخَذَ اَلزُّهْدَ بِطَرَفَيْهِ
زهد ميان دو كلمه از قرآن است. خداى سبحان مى‌فرمايد: «تا بر آنچه از دست داديد اندوه نخوريد، و بر آنچه به دست آورده‌ايد شادمان نگرديد.» حديد/ ۲۳ كسى كه بر گذشته اندوه نخورد، و به آينده شادمان نباشد، هر دو طرف زهد را رعايت كرده است
امیر المومنین علی (ع)/نهج‌البلاغه حکمت ۴۳۹

اَلْوِلاَيَاتُ مَضَامِيرُ اَلرِّجَالِ
حكمرانى‌ها ميدان مسابقه و آزمايش مردان است
امیر المومنین علی (ع): نهج‌البلاغه حکمت ۴۴۱

قَلِيلٌ مَدُومٌ عَلَيْهِ خَيْرٌ مِنْ كَثِيرٍ مَمْلُولٍ مِنْهُ
كار اندكى كه آن را ادامه دهى بهتر از كار فراوانى است كه از آن خسته و ملول شوى
امیر المومنین علی (ع)/ نهج‌البلاغه حکمت ۴۴۴

مَنِ اِتَّجَرَ بِغَيْرِ فِقْهٍ فَقَدِ اِرْتَطَمَ فِي اَلرِّبَا
آن كه بدون آشنايى با احكام به تجارت پردازد در ورطۀ ربا گرفتار شود
امیر المومنین علی (ع) / نهج‌البلاغه حکمت ۴۴۷

مَنْ عَظَّمَ صِغَارَ اَلْمَصَائِبِ اِبْتَلاَهُ اَللَّهُ بِكِبَارِهَا
آن كه مصيبت‌هاى كوچك را بزرگ بداند، خداوند به بلاهاى بزرگ گرفتارش سازد
امیر المومنین علی (ع) / نهج‌البلاغه حکمت ۴۴۸

مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ شَهَوَاتُهُ
كسى كه خود را بزرگوار ببيند، شهواتش را خوار شمارد
امیرالمومنین علی(ع)/نهج‌البلاغه حکمت ۴۴۹

زُهْدُكَ فِي رَاغِبٍ فِيكَ نُقْصَانُ حَظٍّ وَ رَغْبَتُكَ فِي زَاهِدٍ فِيكَ ذُلُّ نَفْسٍ
دورى تو از آن كس كه خواهان تو است نشانه كمبود بهرۀ تو در دوستى است، و گرايش تو به آن كس كه تو را نخواهد، سبب خوارى تو است
نهج‌البلاغه حکمت ۴۵۱/امیرالمومنین علی (ع)