خوشحاله يو چه مسلمانان يو !
👈 لمونځ کوم خو جادو او سحر هم کوم .
👈 لمونځ کوم خوشيطانت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو غلا هم کوم .
👈لمونځ کوم خو همسايه ته ازار هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو چل او فريب هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو رشوت هم خورم .
👈 لمونځ کوم خو سود هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو غيبت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو دروغ هم وايم .
👈 لمونځ کوم خو منافقت او رزالت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو مور او پلار ته ازرا هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو مسلمان ته ازار هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو شراب هم څښم .
👈 لمونځ کوم خو قيمار هم وهم .
👈 لمونځ کوم خو زنا هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو جادو او سحر هم کوم .
👈 لمونځ کوم خوشيطانت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو غلا هم کوم .
👈لمونځ کوم خو همسايه ته ازار هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو چل او فريب هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو رشوت هم خورم .
👈 لمونځ کوم خو سود هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو غيبت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو دروغ هم وايم .
👈 لمونځ کوم خو منافقت او رزالت هم کوم .
👈 لمونځ کوم خو مور او پلار ته ازرا هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو مسلمان ته ازار هم ورکوم .
👈 لمونځ کوم خو شراب هم څښم .
👈 لمونځ کوم خو قيمار هم وهم .
👈 لمونځ کوم خو زنا هم کوم .
《◈دنَبِی کَرِیمﷺحَدِیثُونَه◈》
Photo
خپل دموټر پر خرڅولو دمشتری څخه کمیشن آخیستل
سوال:
یو شخص دموټرانو دخرڅولو شورم لري هلته باقاعدہ دموټرانو سودا کول ليکل کېږي ۔عموما ددواړو طرفو څخه هغه خلګ کمیشن آخلی ۔ اوس شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خپل دشورم والا په وساطت سره خرڅوي نو آیا په دغه صورت کي هغه د مشتری درانیونکی څخه د کمیشن طلب غوښتنه کولي سي یا نه؟حالانکہ "فاما الدلال إن باع بنفسه فليس له أن يطلب من المشتري شيئا" ددغه څخه معلومیږي چي دده کميشن آخیستل جائز نه دي ۔ مولوی صاحب محترم ستاسو به ډیره مهرباني وی که پوره معلومات راکړئ ډیره مننه ۔
جواب:
ښکاره خبره ده چي د خرید اوفروخت په معامله کی دبائع او مشتری په مابین واسطہ هغه میانڅګړی جوړیدو والا ته دفقه په اصطلاح کي سمسار یا دلال ویل کېږي ۔ دضرورت اوکثرتِ تعامل په وجہ سره فقہا ؤ د دلال لپاره کمیشن آخیستل جائز کړل کړي دي، په دغه شرط چی دکمیشن اجرت به متعین وي، د بیع معاملہ بائع او مشتری بي پخپله کوي او شورم والا به ددوي په منځ صرف واسطہ وي،څرنګه چي شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خرڅوي نو په دغه صورت کې هغه دمشتری څخه کمیشن نسی آخیستلی ځکه چي په دغه صورت کي هغه دلال نه دي،بلکہ پخپله عاقد دي اوعاقد دهغه شخص څخه کمیشن نسی آخیستلی چي د هغه سره هغه عقد کوي،ځکه چي عاقد دمشتری لپاره هیڅ اضافہ خدمت یا سهولت اسانتيا نه برابره وي ، بلکہ صرف پرهغه باندي خپل موټر خرڅوي اود کمیشن جواز خود بیع او شرا ماسېوا اضافہ سهولت یعنی ددلالی کولو په وجہ سره دی ۔
ددي وجه څخه په صورتِ مسئولہ کی کچيري شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خرڅوي نو دهغه لپاره د مشتري څخه کمیشن طلب کول غوښتل جائز نه دي ۔
وفي الحاوي: سئل محمد بن سلمة عن أجرة السمسار، فقال: أرجو أنه لا بأس به وإن كان في الأصل فاسدا لكثرة التعامل وكثير من هذا غير جائز، فجوزوه لحاجة الناس إليه كدخول الحمام۔(ردالمحتار على الدرالمختار، كتاب الإجارة، باب ضمان الأجير، ج:9، ص:87)
الدَّلَّالُ إذَا بَاعَ الْعَيْنَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ أَرَادَ أَنْ يَأْخُذَ مِنْ الْمُشْتَرِي الدَّلَالَةَ لَيْسَ لَهُ ذَلِكَ ؛ لِأَنَّهُ هُوَ الْعَاقِدُ حَقِيقَةً وَتَجِبُ عَلَى الْبَائِعِ الدَّلَالَةُ ؛ لِأَنَّهُ فَعَلَ بِأَمْرِ الْبَائِعِ هَكَذَا أَجَابَ ثُمَّ قَالَ وَلَوْ سَعَى الدَّلَّالُ بَيْنَهُمَا وَبَاعَ الْمَالِكُ بِنَفْسِهِ يُضَافُ إلَى الْعُرْفِ إنْ كَانَتْ الدَّلَالَةُ عَلَى الْبَائِعِ فَعَلَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ عَلَى الْمُشْتَرِي فَعَلَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ عَلَيْهِمَا فَعَلَيْهِمَا۔(العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية، كتاب البيوع، ج:1، ص: 445)
واللہ اعلم باالصواب
ط
سوال:
یو شخص دموټرانو دخرڅولو شورم لري هلته باقاعدہ دموټرانو سودا کول ليکل کېږي ۔عموما ددواړو طرفو څخه هغه خلګ کمیشن آخلی ۔ اوس شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خپل دشورم والا په وساطت سره خرڅوي نو آیا په دغه صورت کي هغه د مشتری درانیونکی څخه د کمیشن طلب غوښتنه کولي سي یا نه؟حالانکہ "فاما الدلال إن باع بنفسه فليس له أن يطلب من المشتري شيئا" ددغه څخه معلومیږي چي دده کميشن آخیستل جائز نه دي ۔ مولوی صاحب محترم ستاسو به ډیره مهرباني وی که پوره معلومات راکړئ ډیره مننه ۔
جواب:
ښکاره خبره ده چي د خرید اوفروخت په معامله کی دبائع او مشتری په مابین واسطہ هغه میانڅګړی جوړیدو والا ته دفقه په اصطلاح کي سمسار یا دلال ویل کېږي ۔ دضرورت اوکثرتِ تعامل په وجہ سره فقہا ؤ د دلال لپاره کمیشن آخیستل جائز کړل کړي دي، په دغه شرط چی دکمیشن اجرت به متعین وي، د بیع معاملہ بائع او مشتری بي پخپله کوي او شورم والا به ددوي په منځ صرف واسطہ وي،څرنګه چي شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خرڅوي نو په دغه صورت کې هغه دمشتری څخه کمیشن نسی آخیستلی ځکه چي په دغه صورت کي هغه دلال نه دي،بلکہ پخپله عاقد دي اوعاقد دهغه شخص څخه کمیشن نسی آخیستلی چي د هغه سره هغه عقد کوي،ځکه چي عاقد دمشتری لپاره هیڅ اضافہ خدمت یا سهولت اسانتيا نه برابره وي ، بلکہ صرف پرهغه باندي خپل موټر خرڅوي اود کمیشن جواز خود بیع او شرا ماسېوا اضافہ سهولت یعنی ددلالی کولو په وجہ سره دی ۔
ددي وجه څخه په صورتِ مسئولہ کی کچيري شورم والا پخپله خپل ذاتی موټر پر مشتری باندي خرڅوي نو دهغه لپاره د مشتري څخه کمیشن طلب کول غوښتل جائز نه دي ۔
وفي الحاوي: سئل محمد بن سلمة عن أجرة السمسار، فقال: أرجو أنه لا بأس به وإن كان في الأصل فاسدا لكثرة التعامل وكثير من هذا غير جائز، فجوزوه لحاجة الناس إليه كدخول الحمام۔(ردالمحتار على الدرالمختار، كتاب الإجارة، باب ضمان الأجير، ج:9، ص:87)
الدَّلَّالُ إذَا بَاعَ الْعَيْنَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ أَرَادَ أَنْ يَأْخُذَ مِنْ الْمُشْتَرِي الدَّلَالَةَ لَيْسَ لَهُ ذَلِكَ ؛ لِأَنَّهُ هُوَ الْعَاقِدُ حَقِيقَةً وَتَجِبُ عَلَى الْبَائِعِ الدَّلَالَةُ ؛ لِأَنَّهُ فَعَلَ بِأَمْرِ الْبَائِعِ هَكَذَا أَجَابَ ثُمَّ قَالَ وَلَوْ سَعَى الدَّلَّالُ بَيْنَهُمَا وَبَاعَ الْمَالِكُ بِنَفْسِهِ يُضَافُ إلَى الْعُرْفِ إنْ كَانَتْ الدَّلَالَةُ عَلَى الْبَائِعِ فَعَلَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ عَلَى الْمُشْتَرِي فَعَلَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ عَلَيْهِمَا فَعَلَيْهِمَا۔(العقود الدرية في تنقيح الفتاوى الحامدية، كتاب البيوع، ج:1، ص: 445)
واللہ اعلم باالصواب
ط
*نبي کریم ﷺ فرمایلي...!!*
*یقینا الله تعالیﷻ له هغه انسان سره نفرت کوي ، چي د دنیا په کارونو، تجارتونو ، اوعلمونو کي ماهره وي او د دین په مسائلو کي جاهل او ناپوه وي*
﴿ 📚صحیح الجامع 1879﴾
*یقینا الله تعالیﷻ له هغه انسان سره نفرت کوي ، چي د دنیا په کارونو، تجارتونو ، اوعلمونو کي ماهره وي او د دین په مسائلو کي جاهل او ناپوه وي*
﴿ 📚صحیح الجامع 1879﴾
*🖋رسول الله ﷺ فرمایي🍁*
*څوک چې یو موُمن د دنیا له درد ،غم او مشکل څخه وژغوري ،الله تعالی به د اخرت په ورځ*
*هغه له دردونو څخه وژغوري.*
*🍁(صحیح مسلم (۲۶۹۹)🍁*
*څوک چې یو موُمن د دنیا له درد ،غم او مشکل څخه وژغوري ،الله تعالی به د اخرت په ورځ*
*هغه له دردونو څخه وژغوري.*
*🍁(صحیح مسلم (۲۶۹۹)🍁*
*🌺رسول الله ﴿ﷺ﴾ فرمایي:🌺*
*د اللّٰه ﷻ دوه نعمتونه دي چې ډېری* *خلك په ڪې بې پروایي ڪوي.*
*• روغ صحت*
*• فارغه وخت*
*ڪه چېرې په دې دواړو ڪې یو هم نه وي بیا هغه وخت د روغ صحت او فارغه وخت په ارزښت پوهېږئ.*
*صحیح البخاري ﴿٦٤١٢﴾*
*د اللّٰه ﷻ دوه نعمتونه دي چې ډېری* *خلك په ڪې بې پروایي ڪوي.*
*• روغ صحت*
*• فارغه وخت*
*ڪه چېرې په دې دواړو ڪې یو هم نه وي بیا هغه وخت د روغ صحت او فارغه وخت په ارزښت پوهېږئ.*
*صحیح البخاري ﴿٦٤١٢﴾*
*[سُوۡرَةُ آل عِمرَان : 57]*
*وَأَمَّا الَّذِينَ ءَامَنُوا وَعَمِلُوا* *الصّٰلِحٰتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظّٰلِمِينَ*
او كومو كسانو چي د ايمان او نېكیو چلند غوره کړيدى، هغو ته به الله د هغو ثوابونه پوره بشپړ ورکړي؛ او ښه وپوهېږئ چي الله ظالمان هیڅكله نه خوښوي.
❤🩹🖇️🤕
*وَأَمَّا الَّذِينَ ءَامَنُوا وَعَمِلُوا* *الصّٰلِحٰتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظّٰلِمِينَ*
او كومو كسانو چي د ايمان او نېكیو چلند غوره کړيدى، هغو ته به الله د هغو ثوابونه پوره بشپړ ورکړي؛ او ښه وپوهېږئ چي الله ظالمان هیڅكله نه خوښوي.
❤🩹🖇️🤕
《◈دنَبِی کَرِیمﷺحَدِیثُونَه◈》
Photo
د ایوب صبر؟
تاسو ګورئ چې زموږ د استاد ایوب د صبر کیسه څه ده؟؟؟؟
ستاسو د وخت 3 دقیقې:
ایوب علیه السلام: الله تعالی ورته اوه زامن ورکړل
او د دوی په څیر نجونې دي، او خدای هغه ته پیسې او ملګري ورکړي، او خدای غوښتل چې هغه د هغه لپاره ازموینه او د رول نمونه وي.
د نورو خلکو لپاره!
نو ده خپل کاروبار له لاسه ورکړ، اولادونه يې مړه شول، او الله په هغه سخته ناروغي اخته کړه، چې هغه يې فلج کړ، او خلک ترې وتښتېدل، تر دې چې د هغه د ناروغۍ له وېرې يې له ښاره بهر وغورځاوه، له هغه سره پرته بل څه پاتې نه شول.
د هغه میرمن د هغه خدمت وکړ تر هغه چې هغه د خلکو لپاره کار کولو ته رسیدلی ترڅو د هغې اړتیاوې او د خپل میړه اړتیاوې پوره کړي!
ایوب اتلس کاله خپل مصیبت ته دوام ورکړ
هغه صابر دی او له هیچا شکایت نه کوي حتی له خپلې میرمنې نه... او ولې؟
د دوی حالت دې ځای ته ورسید، میرمن یې ورته وویل
یوه ورځ که تاسو خدای ته دعا وکړئ چې تاسو خوشې کړي.
ويې ويل: موږ څومره په خوشحالۍ کې يو؟
هغې وویل: ۸۰ کلنه.
هغه وویل: زه له خدایه شرمیږم ځکه چې په ما کې پاتې نه شوم
زما غم چې څومره وخت په خوشحالۍ کې پاتې شوم،
څو ورځې وروسته خلک ویریدل چې هغه به د خپل میړه انتان دوی ته لیږدوي، نو هغې نور هیڅوک ونه موندل چې کار وکړي، نو هغې خپل ځینې ویښتان پرې کړل او خپل ویښتان یې وپلورل ترڅو خپل خواړه وخوري.
د هغې مېړه ترې وپوښتل چې دا له کومه شوې، خو هغې ځواب ور نه کړ.
بله ورځ، هغې خپله بله ټوټه وپلورله
د هغې مېړه ورته حیران شو او پر هغې یې ټینګار وکړ، نو هغې خپل سر خلاص کړ او خپل رب ته یې داسې غږ وکړ چې زړونه یې صبر کوي.
هغه له خدایه شرمیده چې له هغه څخه یې د شفا او مصیبت لرې کولو غوښتنه وکړه، نو هغه وویل، لکه څنګه چې په قران کریم کې راغلي:
"زما پروردګاره، ما ته زیان رسېدلی دی، او ته تر ټولو زیات رحم کوونکی یې."
امر د مسؤل څخه راغلی:
"په خپلو پښو منډه کړه، دا یو یخ حمام او څښاک دی."
هغه روغ رمټ ودرېد او د هغه روغتیا بیرته هغه څه ته راستون شوه چې دا وه
بیا د هغه ښځه راغله او هغه یې نه پیژني.
هغې وویل: تا هغه ناروغ لیدلی چې دلته دی؟
په خدای قسم، ما تر تا په شان سړی نه دی لیدلی
سمه وه؟
ويې ويل: ته ما نه پيژنې؟
هغې وویل: ته څوک یې؟
هغه وویل: زه ایوب یم.
ابن عباس رضي الله عنهما وايي: خدای نه یوازې هغه عزتمند کړی، بلکې...
هغه خپلې مېرمنې ته هم درناوی وکړ، چې په دې موده کې یې ورسره صبر کاوه
غمجنه!
نو خدای هغه د یوې ځوانې میرمنې په توګه بیرته راګرځولې او ایوب علیه السلام ته یې د میرمنو پرته شپږ شپیته ماشومان وزیږول.
خدای تعالی فرمایي: "او موږ هغه ته د هغه کورنۍ او د دوی په څیر ورکړل
له دوی سره"
درس: هرکله چې ستاسو بار ډیر شي، د ایوب صبر په یاد ولرئ او پوه شئ چې ستاسو صبر د خدای په ستاینه سره د ایوب سمندر څخه یو څاڅکی دی.
یا رسول الله ته دعا وکړه.
تاسو ګورئ چې زموږ د استاد ایوب د صبر کیسه څه ده؟؟؟؟
ستاسو د وخت 3 دقیقې:
ایوب علیه السلام: الله تعالی ورته اوه زامن ورکړل
او د دوی په څیر نجونې دي، او خدای هغه ته پیسې او ملګري ورکړي، او خدای غوښتل چې هغه د هغه لپاره ازموینه او د رول نمونه وي.
د نورو خلکو لپاره!
نو ده خپل کاروبار له لاسه ورکړ، اولادونه يې مړه شول، او الله په هغه سخته ناروغي اخته کړه، چې هغه يې فلج کړ، او خلک ترې وتښتېدل، تر دې چې د هغه د ناروغۍ له وېرې يې له ښاره بهر وغورځاوه، له هغه سره پرته بل څه پاتې نه شول.
د هغه میرمن د هغه خدمت وکړ تر هغه چې هغه د خلکو لپاره کار کولو ته رسیدلی ترڅو د هغې اړتیاوې او د خپل میړه اړتیاوې پوره کړي!
ایوب اتلس کاله خپل مصیبت ته دوام ورکړ
هغه صابر دی او له هیچا شکایت نه کوي حتی له خپلې میرمنې نه... او ولې؟
د دوی حالت دې ځای ته ورسید، میرمن یې ورته وویل
یوه ورځ که تاسو خدای ته دعا وکړئ چې تاسو خوشې کړي.
ويې ويل: موږ څومره په خوشحالۍ کې يو؟
هغې وویل: ۸۰ کلنه.
هغه وویل: زه له خدایه شرمیږم ځکه چې په ما کې پاتې نه شوم
زما غم چې څومره وخت په خوشحالۍ کې پاتې شوم،
څو ورځې وروسته خلک ویریدل چې هغه به د خپل میړه انتان دوی ته لیږدوي، نو هغې نور هیڅوک ونه موندل چې کار وکړي، نو هغې خپل ځینې ویښتان پرې کړل او خپل ویښتان یې وپلورل ترڅو خپل خواړه وخوري.
د هغې مېړه ترې وپوښتل چې دا له کومه شوې، خو هغې ځواب ور نه کړ.
بله ورځ، هغې خپله بله ټوټه وپلورله
د هغې مېړه ورته حیران شو او پر هغې یې ټینګار وکړ، نو هغې خپل سر خلاص کړ او خپل رب ته یې داسې غږ وکړ چې زړونه یې صبر کوي.
هغه له خدایه شرمیده چې له هغه څخه یې د شفا او مصیبت لرې کولو غوښتنه وکړه، نو هغه وویل، لکه څنګه چې په قران کریم کې راغلي:
"زما پروردګاره، ما ته زیان رسېدلی دی، او ته تر ټولو زیات رحم کوونکی یې."
امر د مسؤل څخه راغلی:
"په خپلو پښو منډه کړه، دا یو یخ حمام او څښاک دی."
هغه روغ رمټ ودرېد او د هغه روغتیا بیرته هغه څه ته راستون شوه چې دا وه
بیا د هغه ښځه راغله او هغه یې نه پیژني.
هغې وویل: تا هغه ناروغ لیدلی چې دلته دی؟
په خدای قسم، ما تر تا په شان سړی نه دی لیدلی
سمه وه؟
ويې ويل: ته ما نه پيژنې؟
هغې وویل: ته څوک یې؟
هغه وویل: زه ایوب یم.
ابن عباس رضي الله عنهما وايي: خدای نه یوازې هغه عزتمند کړی، بلکې...
هغه خپلې مېرمنې ته هم درناوی وکړ، چې په دې موده کې یې ورسره صبر کاوه
غمجنه!
نو خدای هغه د یوې ځوانې میرمنې په توګه بیرته راګرځولې او ایوب علیه السلام ته یې د میرمنو پرته شپږ شپیته ماشومان وزیږول.
خدای تعالی فرمایي: "او موږ هغه ته د هغه کورنۍ او د دوی په څیر ورکړل
له دوی سره"
درس: هرکله چې ستاسو بار ډیر شي، د ایوب صبر په یاد ولرئ او پوه شئ چې ستاسو صبر د خدای په ستاینه سره د ایوب سمندر څخه یو څاڅکی دی.
یا رسول الله ته دعا وکړه.
هیله ده چی ده تشویق له پاره لایک استعمال کړی
فرعون په نیل کې د ډوبیدو هیڅ پلان نه درلود
لیکن ډوب شو.
شداد غوښتل چې سلونه کاله په خپل جنت کي عیش او عشرت وکړي.
لیکن په دروازه کي یي روح قبض شو.
د نمرود پلان دا و چې د ډیرو پیړیو لپاره حکومت وکړي
خو یو منګس هغه مړ کړ.
یزید د حضرت امام حسین علیه السلام په شهادت د خپل ځان لپاره د اوږدي پادشاهی پلان جوړ کړی وه
خو درې کاله وروسته هغه په یو عبرتناک مرګ مړ شو او پاتي نسل يي هم له منځه ولاړ.
د هټلر اراده ډیره خطرناکه وه، غوښتل يي نړۍ ونیسي خو حالات داسې بدل شول چې ځان وژنې ته اړ شو.
په نړۍ کې هر ظالم ته یوازې یو محدود وخت ورکول کیږي.
کله د چې الله جل جلاله راونيسي
بیا د انسان خلاصون ډیر مشکل کیږي.
ټول غرور او تکبر، دې همدلته پاتې کیږي.
#نوټ
که مو وه لوستل تاسو یئ هم نشر کړئ
لیکن ډوب شو.
شداد غوښتل چې سلونه کاله په خپل جنت کي عیش او عشرت وکړي.
لیکن په دروازه کي یي روح قبض شو.
د نمرود پلان دا و چې د ډیرو پیړیو لپاره حکومت وکړي
خو یو منګس هغه مړ کړ.
یزید د حضرت امام حسین علیه السلام په شهادت د خپل ځان لپاره د اوږدي پادشاهی پلان جوړ کړی وه
خو درې کاله وروسته هغه په یو عبرتناک مرګ مړ شو او پاتي نسل يي هم له منځه ولاړ.
د هټلر اراده ډیره خطرناکه وه، غوښتل يي نړۍ ونیسي خو حالات داسې بدل شول چې ځان وژنې ته اړ شو.
په نړۍ کې هر ظالم ته یوازې یو محدود وخت ورکول کیږي.
کله د چې الله جل جلاله راونيسي
بیا د انسان خلاصون ډیر مشکل کیږي.
ټول غرور او تکبر، دې همدلته پاتې کیږي.
#نوټ
که مو وه لوستل تاسو یئ هم نشر کړئ
*د جُمعې لمونځ (اهميت او فضيلت)*
د جُمعی لمونځ په هر عاقل ،بالغ ،آزاد ،مقيم ، نارينه او تندرست مسلمان فرض دی ، او په نا بالغو،ناروغو ،ړندو ، مسافرو او ښځو باندې فرض ندی ، لکن که ويې کړي نو د دوی د جُمعی لمونځ به وشي په دغه ورځ بيا د ماپښين لمونځ ته ضرورت نشته .
د جُمعی لمونځ د اسلام له سترو شعائرو څخه دی ددې له فرضيت نه منکر کافر دی او څوک يې چې پرته له څه عذر يوازې د سستۍ او بې پروايۍ له وجی دا لمونځ پريږدي فاسق دی .
د فرضيت دليل :
[يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِي لِلصَّلاَةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْع] (الجمة ۹ ).َ
ژباړه: مؤمنانو! کله چې د جُمعی په ورځ د لمانځه لپاره اذان وشي نو دخدای ج د ياد لپاره په بيړه ورځی او اخيستل او خرڅول پريږدی .
په دغه لمانځه کې د بيړی د ورتګ حکم ځکه دی چې دا لمونځ پرته له جماعت څخه نه ادا کيږي او بل دا چې د نورو لمونځونو په شان قضايې هم نلري .
د جمعې د لمانځه اهميت او فضيلت :
ابی هريرة رضی الله عنه روايت کوي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي :«مَنِ اغْتَسَلَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ غُسْلَ الْجَنَابَةِ ثُمَّ رَاحَ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَدَنَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الثَّانِيَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَقَرَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الثَّالِثَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ كَبْشًا أَقْرَنَ، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الرَّابِعَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ دَجَاجَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الْخَامِسَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَيْضَةً، فَإِذَا خَرَجَ الإِمَامُ حَضَرَتِ الْمَلائِكَةُ يَسْتَمِعُونَ الذِّكْرَ» (البخاري ) .
ژباړه : څوک چې د جمعې په ورځ د جنابت د غسل په شان غسل وکړي او په اول وخت کې د جمعې لمانځه ته لاړ شي داسې (اجر لري ) لکه اوښ چې صدقه کړي او که څوک دوهم وخت کې (وروسته له هغه) لاړ شي داسې دی لکه غوايی چې صدقه کړی وي او څوک چې دريم وخت (وروسته له هغه) لاړ شي داسې دی لکه پسه يې چې صدقه کړی وي او څوک چې په څلورم وخت کې لاړ شي داسې دی لکه چرک يې چې صدقه کړی وي او څوک چې په پنځم وخت (وروسته لاړ شي ) داسې لکه هګۍ چې صدقه کړې وي .مګر کله چې امام د خطبې لپاره پاڅېږي ملائکي خپل قلمونه او ليکل پرېږدي او خطبې ته عوږ نيسي .
ابو عبس رضی الله عنه وايي کله چې زه د جمعې لمانځه ته تللم له رسول الله صلی الله عليه وسلم مې واورېدل چې فرمايل يې :«مَنِ اغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ». (بخارى:۹۰۷)
ژباړه : د چا په قدمونو باندې چې د الله تعالی د لارې ګرد او غبار ولويږي په هغه باندې د دوزخ اور حرام دی .
لکه څنګه چې د جمعې د لمانځه ادا کول لوی اجر لري همداسې د هغه ترک کول ګناه او انسان لپاره لويه بدبختي ده .
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي :«من ترك الجمعة ثلاث جمع تهاوناً، طبع الله على قلبه» (صحيح الحاکم و اصحاب السنن)
ژباړه : څوک چې د سستی له وجې د دريو جمعو لمونځونه ترک کړي الله تعالی به د هغه په زړه باندې مهر ولګوي .
يعنې : زړه به يې د منافق زړه وګرځوي چې د خير څخه به محروم او نصحيت به يې په زړه اثر نکوي او زړه به يې سخت شي .
همدارنګه فرمايي : څوک چې پرته د څه عذر څخه د جُمعی لمونځ پرېږدي د هغه نوم به د منافق په حيث سره په کتاب د لوح المحفوظ کې وليکل شي چې نه يې ليکل له مينځه تلی شي او نه هم بدلېدلای شي . (مشکوة باب جمعه ).
د جُمعی لمونځ په هر عاقل ،بالغ ،آزاد ،مقيم ، نارينه او تندرست مسلمان فرض دی ، او په نا بالغو،ناروغو ،ړندو ، مسافرو او ښځو باندې فرض ندی ، لکن که ويې کړي نو د دوی د جُمعی لمونځ به وشي په دغه ورځ بيا د ماپښين لمونځ ته ضرورت نشته .
د جُمعی لمونځ د اسلام له سترو شعائرو څخه دی ددې له فرضيت نه منکر کافر دی او څوک يې چې پرته له څه عذر يوازې د سستۍ او بې پروايۍ له وجی دا لمونځ پريږدي فاسق دی .
د فرضيت دليل :
[يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِي لِلصَّلاَةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْع] (الجمة ۹ ).َ
ژباړه: مؤمنانو! کله چې د جُمعی په ورځ د لمانځه لپاره اذان وشي نو دخدای ج د ياد لپاره په بيړه ورځی او اخيستل او خرڅول پريږدی .
په دغه لمانځه کې د بيړی د ورتګ حکم ځکه دی چې دا لمونځ پرته له جماعت څخه نه ادا کيږي او بل دا چې د نورو لمونځونو په شان قضايې هم نلري .
د جمعې د لمانځه اهميت او فضيلت :
ابی هريرة رضی الله عنه روايت کوي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي :«مَنِ اغْتَسَلَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ غُسْلَ الْجَنَابَةِ ثُمَّ رَاحَ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَدَنَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الثَّانِيَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَقَرَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الثَّالِثَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ كَبْشًا أَقْرَنَ، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الرَّابِعَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ دَجَاجَةً، وَمَنْ رَاحَ فِي السَّاعَةِ الْخَامِسَةِ فَكَأَنَّمَا قَرَّبَ بَيْضَةً، فَإِذَا خَرَجَ الإِمَامُ حَضَرَتِ الْمَلائِكَةُ يَسْتَمِعُونَ الذِّكْرَ» (البخاري ) .
ژباړه : څوک چې د جمعې په ورځ د جنابت د غسل په شان غسل وکړي او په اول وخت کې د جمعې لمانځه ته لاړ شي داسې (اجر لري ) لکه اوښ چې صدقه کړي او که څوک دوهم وخت کې (وروسته له هغه) لاړ شي داسې دی لکه غوايی چې صدقه کړی وي او څوک چې دريم وخت (وروسته له هغه) لاړ شي داسې دی لکه پسه يې چې صدقه کړی وي او څوک چې په څلورم وخت کې لاړ شي داسې دی لکه چرک يې چې صدقه کړی وي او څوک چې په پنځم وخت (وروسته لاړ شي ) داسې لکه هګۍ چې صدقه کړې وي .مګر کله چې امام د خطبې لپاره پاڅېږي ملائکي خپل قلمونه او ليکل پرېږدي او خطبې ته عوږ نيسي .
ابو عبس رضی الله عنه وايي کله چې زه د جمعې لمانځه ته تللم له رسول الله صلی الله عليه وسلم مې واورېدل چې فرمايل يې :«مَنِ اغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ». (بخارى:۹۰۷)
ژباړه : د چا په قدمونو باندې چې د الله تعالی د لارې ګرد او غبار ولويږي په هغه باندې د دوزخ اور حرام دی .
لکه څنګه چې د جمعې د لمانځه ادا کول لوی اجر لري همداسې د هغه ترک کول ګناه او انسان لپاره لويه بدبختي ده .
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي :«من ترك الجمعة ثلاث جمع تهاوناً، طبع الله على قلبه» (صحيح الحاکم و اصحاب السنن)
ژباړه : څوک چې د سستی له وجې د دريو جمعو لمونځونه ترک کړي الله تعالی به د هغه په زړه باندې مهر ولګوي .
يعنې : زړه به يې د منافق زړه وګرځوي چې د خير څخه به محروم او نصحيت به يې په زړه اثر نکوي او زړه به يې سخت شي .
همدارنګه فرمايي : څوک چې پرته د څه عذر څخه د جُمعی لمونځ پرېږدي د هغه نوم به د منافق په حيث سره په کتاب د لوح المحفوظ کې وليکل شي چې نه يې ليکل له مينځه تلی شي او نه هم بدلېدلای شي . (مشکوة باب جمعه ).
{ 35 }
#أصلي أتلان څوک دي؟
خپل أصلي أتلان وپیژنۍ۔
د سپیڅليو أتلانو دجهادونو عبادتونو زهد تقوی غیرتونو او میړانو پیژندنه:
د اسلام د سپيڅلو أتلانو د سیرت مبارک پنځه ديرشمه (35)برخه"
(د وَرْدَان په مشرۍ د دَمَشْق په طرف د نوی زره (90000)لښکر تیارول)
کله چې رَافِعْ بِنَ عُمَيْرَ الطَّائِي رضي الله عنه په ضِرَار بن الْأَزُور رضي الله عنه پسې روان شو نو خالد بن وليد رضي الله عنه د مارشال وَرْدَان په لښکر بريد وکړ هغوي ماتي وخوړه او په منډه شول أتل غازيان ورپسي شول ترهغې ور پسي وه چې هغه ځاي ته ورسيدل چي رَافِع بِن عُمَير ۔ ضَرَار بن الأَزُور ۔او خَوْلَة بِنتَ الْأَزَور رضي الله عنهم پکي له هغه سلو تنو وژلو فارغ شوي وه چی ضرار رضی الله عنه یی روان کړی وو!
أتلوغازیانو چي د مارشال وَرْدَان د عسکرو د آسونو دخپو گردونه او دهغوي چغې واوريدلي پوي شول چې أتل غازيان بريالي شوي او هغوي يي پسي را خستي دوي ورته کمين ونيولو او حمله يي ورباندي وکړه کوم کسان چې په لاس ورغلل هغه يي ووژل نور په نورو لارو وتښتيدل أتلو غازيانو غنيمتونه راټول کړل او د دَمِشْق په طرف لاړل ۔
هِرقَل ته چې خبر ورسيدلو چی د مارشال وَرْدَان ځوي مړ شوي او خپله په تيښته بريالي شوي زرگونه مړي تری پاتی دی او ضِرَارْ بِنَ الْأَزُور رضي الله عنه هم تري خلاص شوي زيات غمجن شو خو بله لاره يي نه لرله يو ليك يي وَرْدَان ته وليکلو ۔
ما أَجْنَادِين ته نوی زره(90000) لښکر درليږلې ته دهغوي مشر شوی ځکه ته يو بهادر ځوان يي د ځوي په مرگ مو خفه شوم ته هغه ټولي لاري بندي کړه چې فلسطین ته تللي چې له مسلمانانو هلته کومك ورنشي او د دَمِشْق خلك له محاصري وژغوره ۔
ليک پوسته رسان وروړو هغه ته د أَجْنَادِيْن خلک هرکلي لپاره ورغونډ شوي وه هغه ته يي دځوي دمرگ غمرازي وکړه بيا وَرْدَان ورته دهِرَقَل ليک ولوست هغوي وويل مونږ تيار يو هر قسم مقابله وکړو ۔
دغه وخت کې خالد بن وليد رضي الله عنه دَمِشْق ته دخپلو أتلانو سره رسيدلاي ؤو هغه ته د رسول الله صلي الله عليه وسلم د وحې ليکونکي شُرَحْبِيل بن حَسَنَة رضي الله عنه لیک چی د عُبَاد بن سَعْدَ الْخَضْرمِي رضي الله عنه په لاس یی ور ليږلې ؤو ورسیدو ! هغه ورته ليکلي وه اَجْنَادِيْن ته د وَرْدَان په مشرۍ نوي(90000) زره رومي عسکر د خپلو جنرالانو او قومندانانو سره رسيدلي هغوي غواړي تاسي پسی درشي خبر دار اوسه او مونږ ته هم امر کوه ۔
خالد بن وليد رضي الله عنه چې ليك ولوست په بيړه د دَمَشْق شرقې دروازې ته لاړو او أبوعبيده بن الجراح رضي الله عنه ته يي ليک ولوست او مشوره يي هم تري وغوښتله هغه ورته وويل زمونږ اميره مسلمانان ټول تيت پرک پراته دي شُرَحْبِيل بن حَسَنَه رضي الله عنه خپلو غازيانو سره په بَصْرَه کي دي مُعَاذبن جَبَل رضي الله عنه په حُوْرَان سیمه کي دي يَزِيد بن اَبِي سُفْيَان رضي الله عنه په بَلْقَاء کي دي نُعْمَان بن مُقَرَّنْ رضي الله عنه په تَدَمُّرْ او اَرْکَةْ سیمه کي دي عَمْرَوبْنَ الْعَاص رضي الله عنه په فلسطین کي دي زه وايم ټولو ته ليکونه واستوه چې کومکي غازيان را وليږې تر څو د نوي(90000) زره رومي عسکرو د مقابلي وړتيا پيدا کړو ۔
خالدبن وليد رضي الله عنه يي مشوره ومنله او داسي ليک يي ټولوته وليکلو له.
اول {بسم الرحمن الرحيم} وروسته اي عَمْرَوبْنَ الْعَاص رضي الله عنه هرقل نوي زره (90000) لښکر اَجْنَادِيْن ته جمع کړي غواړي مونږ پسي دَمِشْق ته راشي نو مسلمانان غواړي هغوي پسي أَجْنَادِيْن ته ورشي تر څو يي په خپله جاله کي هگئ ور خوسا کړي ته هم اَجْنَادِيْن ته راشه مونږ به هلته ومومي همدغه عبارت باندي يي شُرَحْبِيْل بن حَسَنَة ۔عُبَّاد بن سَعْد ۔يزيد بن ابي سفیان ۔مُعَاذبن جَبَل رضي الله عنهم ته بيل بيل ليکونه وليږل دټولو ليکونو اخر کي يي دا آيات مبارك وليکلو ۔:
يُرِيدُونَ أَن يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّا أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ: (32)
ترجمه۔
دوي غواړي چي ووژني رڼا د الله جل جلاله په خولو خپلو باندې او الله جل جلاله پوره کوونکي د رڼاخپلي دي اگرکه دوي بده گڼی رڼا ته رسيدل دغه کافران ۔
دغه متن لرونکي ليکونه يي ټولو اميرانو ته وليږل بيا يي خپلو أتلو غازيانو ته أمر وکړو خپل دغنيمت مالونه خوراکي توکي هرڅه له ځان سره بار کړي او حرکت وکړئ۔
نوربيا ۔دالړئ دوام لری راسره اوسي ۔
ليکوال: حبل الله المتين "
فتوح الشام للواقدي جلد اول صفحه 《 65:66 》
#أصلي أتلان څوک دي؟
خپل أصلي أتلان وپیژنۍ۔
د سپیڅليو أتلانو دجهادونو عبادتونو زهد تقوی غیرتونو او میړانو پیژندنه:
د اسلام د سپيڅلو أتلانو د سیرت مبارک پنځه ديرشمه (35)برخه"
(د وَرْدَان په مشرۍ د دَمَشْق په طرف د نوی زره (90000)لښکر تیارول)
کله چې رَافِعْ بِنَ عُمَيْرَ الطَّائِي رضي الله عنه په ضِرَار بن الْأَزُور رضي الله عنه پسې روان شو نو خالد بن وليد رضي الله عنه د مارشال وَرْدَان په لښکر بريد وکړ هغوي ماتي وخوړه او په منډه شول أتل غازيان ورپسي شول ترهغې ور پسي وه چې هغه ځاي ته ورسيدل چي رَافِع بِن عُمَير ۔ ضَرَار بن الأَزُور ۔او خَوْلَة بِنتَ الْأَزَور رضي الله عنهم پکي له هغه سلو تنو وژلو فارغ شوي وه چی ضرار رضی الله عنه یی روان کړی وو!
أتلوغازیانو چي د مارشال وَرْدَان د عسکرو د آسونو دخپو گردونه او دهغوي چغې واوريدلي پوي شول چې أتل غازيان بريالي شوي او هغوي يي پسي را خستي دوي ورته کمين ونيولو او حمله يي ورباندي وکړه کوم کسان چې په لاس ورغلل هغه يي ووژل نور په نورو لارو وتښتيدل أتلو غازيانو غنيمتونه راټول کړل او د دَمِشْق په طرف لاړل ۔
هِرقَل ته چې خبر ورسيدلو چی د مارشال وَرْدَان ځوي مړ شوي او خپله په تيښته بريالي شوي زرگونه مړي تری پاتی دی او ضِرَارْ بِنَ الْأَزُور رضي الله عنه هم تري خلاص شوي زيات غمجن شو خو بله لاره يي نه لرله يو ليك يي وَرْدَان ته وليکلو ۔
ما أَجْنَادِين ته نوی زره(90000) لښکر درليږلې ته دهغوي مشر شوی ځکه ته يو بهادر ځوان يي د ځوي په مرگ مو خفه شوم ته هغه ټولي لاري بندي کړه چې فلسطین ته تللي چې له مسلمانانو هلته کومك ورنشي او د دَمِشْق خلك له محاصري وژغوره ۔
ليک پوسته رسان وروړو هغه ته د أَجْنَادِيْن خلک هرکلي لپاره ورغونډ شوي وه هغه ته يي دځوي دمرگ غمرازي وکړه بيا وَرْدَان ورته دهِرَقَل ليک ولوست هغوي وويل مونږ تيار يو هر قسم مقابله وکړو ۔
دغه وخت کې خالد بن وليد رضي الله عنه دَمِشْق ته دخپلو أتلانو سره رسيدلاي ؤو هغه ته د رسول الله صلي الله عليه وسلم د وحې ليکونکي شُرَحْبِيل بن حَسَنَة رضي الله عنه لیک چی د عُبَاد بن سَعْدَ الْخَضْرمِي رضي الله عنه په لاس یی ور ليږلې ؤو ورسیدو ! هغه ورته ليکلي وه اَجْنَادِيْن ته د وَرْدَان په مشرۍ نوي(90000) زره رومي عسکر د خپلو جنرالانو او قومندانانو سره رسيدلي هغوي غواړي تاسي پسی درشي خبر دار اوسه او مونږ ته هم امر کوه ۔
خالد بن وليد رضي الله عنه چې ليك ولوست په بيړه د دَمَشْق شرقې دروازې ته لاړو او أبوعبيده بن الجراح رضي الله عنه ته يي ليک ولوست او مشوره يي هم تري وغوښتله هغه ورته وويل زمونږ اميره مسلمانان ټول تيت پرک پراته دي شُرَحْبِيل بن حَسَنَه رضي الله عنه خپلو غازيانو سره په بَصْرَه کي دي مُعَاذبن جَبَل رضي الله عنه په حُوْرَان سیمه کي دي يَزِيد بن اَبِي سُفْيَان رضي الله عنه په بَلْقَاء کي دي نُعْمَان بن مُقَرَّنْ رضي الله عنه په تَدَمُّرْ او اَرْکَةْ سیمه کي دي عَمْرَوبْنَ الْعَاص رضي الله عنه په فلسطین کي دي زه وايم ټولو ته ليکونه واستوه چې کومکي غازيان را وليږې تر څو د نوي(90000) زره رومي عسکرو د مقابلي وړتيا پيدا کړو ۔
خالدبن وليد رضي الله عنه يي مشوره ومنله او داسي ليک يي ټولوته وليکلو له.
اول {بسم الرحمن الرحيم} وروسته اي عَمْرَوبْنَ الْعَاص رضي الله عنه هرقل نوي زره (90000) لښکر اَجْنَادِيْن ته جمع کړي غواړي مونږ پسي دَمِشْق ته راشي نو مسلمانان غواړي هغوي پسي أَجْنَادِيْن ته ورشي تر څو يي په خپله جاله کي هگئ ور خوسا کړي ته هم اَجْنَادِيْن ته راشه مونږ به هلته ومومي همدغه عبارت باندي يي شُرَحْبِيْل بن حَسَنَة ۔عُبَّاد بن سَعْد ۔يزيد بن ابي سفیان ۔مُعَاذبن جَبَل رضي الله عنهم ته بيل بيل ليکونه وليږل دټولو ليکونو اخر کي يي دا آيات مبارك وليکلو ۔:
يُرِيدُونَ أَن يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّا أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ: (32)
ترجمه۔
دوي غواړي چي ووژني رڼا د الله جل جلاله په خولو خپلو باندې او الله جل جلاله پوره کوونکي د رڼاخپلي دي اگرکه دوي بده گڼی رڼا ته رسيدل دغه کافران ۔
دغه متن لرونکي ليکونه يي ټولو اميرانو ته وليږل بيا يي خپلو أتلو غازيانو ته أمر وکړو خپل دغنيمت مالونه خوراکي توکي هرڅه له ځان سره بار کړي او حرکت وکړئ۔
نوربيا ۔دالړئ دوام لری راسره اوسي ۔
ليکوال: حبل الله المتين "
فتوح الشام للواقدي جلد اول صفحه 《 65:66 》